Amsterdamsche
Automobiel-tentoonstelling
Een crisis-inkomstenbelasting
„RASPOETIN EN DE KEIZERIN'
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 9 Februari 1934
Vierde Blad
No. 22666
Over inkomens, die sinds 1931 -'32 niet of
met minder dan 10 pet. zijn verminderd.
n nieuwe meteoor aan den filmhemel.
Jaargang
o
De R.A I.-tentoonstelling heden geopend - De toekomstige
automobiel Spoorweg- en autovervoer.
(Van onzen correspondent).
23e tentoonstelling van de vereeni-
de Rijwiel en Automobiel Industrie"
nmiddag geopend. Niet, zooals bij
geledenheden, op officieele wijze
-spraken tot en van ministers, ste-
besturen en andere autoriteiten,
e deuren zijn eenvoudig open gezet,
werd de opening van deze ten-
ng als een goede gelegenheid aan-
n om den minister van waterstaat,
-gen en wegen onder zijn departe-
eeft, in het midden van de mannen
practijk van den autohandel te ont-
en dan bij dezen regeerlngsman,
cleele of officieuse toespraken, aan
gen op maatregelen die den bloei
et autobedrijf konden bevorderen,
de autohandel staat met dezen mi-
niet meer op zoo'n goeden voet,
de dreigende belastingverhoogingen
sonenauto's en vrachtwagens in de
hangen. Het klinkt dan ook, voor
tobezitter en meer nog voor een
ndelaar, wel een beetje vreemd, dat
et voldoende is als de weggebruiker
opbrengt voor de wegen die hij ge-
doch meer van hem moet worden
d, omdat een ander middel van ver-
de spoorwegen noodlijdende is.
'en zou het nog te verdedigen zijn.
|e minister alle middelen van vervoer
'n eenheid ziet, doch waarom dan al-
'"e auto's extra belast en de vlieg-
-es, de schepen en de rijwielen bui-
e eenheid laten staan? Er wordt wel
-schermd met Pres. Roosevelt en de
aansche spoorwegen, doch in Ame-
"n de toestanden heel anders dan bij
aar zijn de auto's hun concurree-
diensten begonnen op parallel aan
rwegen loopende wegen, waarvan
-aak en het onderhoud niet uit
ie auto's opgebrachte middelen wor-
bestreden. En President Roosevelt
i ook duidelijk uitgesproken, dat de
egen kunnen bezuinigen door de
'onnoodige verbindingen op te heffen,
was zoo eenigszins de hoofdinhoud
van de gesprekken, die op den openings
middag hier en daar te beluisteren vielen.
Het zij verre van ons hierdoor te willen
beweren, dat het bestuur van de R.A.I. om
bovengenoemde reden aan een „stille"
opening de voorkeur heeft gegeven, doch
in elk geval heeft het den minister van
Waterstaat vele onwelwillende, zij het in
stille geuite, opmerkingen bespaard.
Direct bij het binnentreden van de met
vlaggen versierde tentoonstellingshal treft
ons een verbod.
Doch een „het is verboden", dat ons bij
verdere kennisneming een glimlach om
den mond brengt. Het is op deze tentoon
stelling namelijk „verboden niet over de
stands te loopen." Dit is nu eens een
prettige vorm om iemand iets te verbie
den, een handelwijze die wonderwel ge
tuigt van kfjk op den Hollander.
Wat vooral in de nieuwe modellen op
valt, wij wezen daar reeds op in ons vorige
artikel, is de stroomlijn, die werkelijk op
vallende verbeteringen heeft ondergaan.
Vooral de Chrysler en de Buick hebben
gedurfde veranderingen te dien opzichte
aangebracht. Ford en Chevrolet gaan ook
al in die richting, maar niet zoo sterk als
de eerstgenoemde. Die bewuste „stroom
lijn" is niet iets van den laatsten tijd: in
tuïtief voelende carrosseriebouwers hebben
die lijn altijd toegepast, maar onderzoe
kingen en uitkomsten van den laatsten
tijd hebben eerst hun juist gevoel be
wezen. Het is buitengewoon belangwek
kend van de proefnemingen op dat gebied
kennis te nemen.
De vlieger Curtiss had eenige jaren ge
leden een auto gekocht, een gewoon serie-
model, waarmede hij zoo zijn 100 K.M. uur-
snelheid kon maken. De man. een uitvin
der en een-van-alles-probeeren, haalde de
carrosserie van het chassis en zetten den
bovenbouw omgekeerd op het onderstel.
Hij deed dat maar niet zoo voor de grap.
doch omdat hij als vliegtuigbouwer de
werking van luchtstroomingen had be
studeerd en uitgezocht.
Met zijn vreemd uitziend voertuig, waar
in alles verder hetzelfde gebleven was,
ging hij aan het rijden en het bleek, dat
hij nu een snelheid kon bereiken van 120
Kilometer. Door een ondeskundigen bouw
was hier dus altijd veel energie verloren
gegaan. Die ondeskundigheid bleek toen
pas. het model was er oorspronkelijk een,
zooais de koopers het gaarne zagen en zoo
als tot dien tijd als standaardmodel van
de beste kwaliteiten gold Diezelfde Cur
tiss nam weer proeven op dit gebied; hij
bouwde achter zijn auto een aanhang
wagen van 700 kilogram, in stroomlijn,
die het vacuum achter den eersten wagen
ophief. Met deze veel zwaardere combi
natie kon hij een grootere snelheid halen
dan met zijn losgekoppelde auto. In liet
algemeen waren de uitkomsten van zijn
proefnemingen, dat de snelheid 20 pCt. kon
worden opgevoerd wanneer de stroomlijn
was toegepast.
De volmaakt ondeskundige lezer zal
misschien vragen: maar wat is dan toch
die stroomlijn? Wij behoeven slechts te
verwijzen naar afbeeldingen van moderne
treinen, rondborstige vliegtuigen, lucht
schepen enwalvisschen.
En wanneer ge de principes van de
stroomlijn wilt zien toegepast zij het
dan nog in gematigden vorm ga dan
eens ter automobieltentoonstelling of be
studeer de afbeeldingen van de moderne
wagens, die dezer dagen op de ge-
illustreerde bladzijden verschijnen.
Op het eerste gezicht zullen velen de
nieuwe modellen niet direct bewonderen,
doch dit is een kwestie van wennen, en
wanneer men bedenkt, dat hier. de lijn
dienstbaar is gemaakt aan het nut. dan
zal men den nieuwen vorm meer en meer
gaan waardeeren.
Dit, in groote trekken, wat het uiterlijke
van het geëxposeerde kenmerkt. Wat het
innerlijk betreft: de zes cylüider is nog
steeds gewild; de acht cylinder schijnt
ons, bij onze eerste vluchtige kennisma
kingen. niet overwegend. Ford is natuur
lijk met zijn acht cylinder weer flink voor
den dag gekomen.
Kleine wagentjes, met vier cylinder
motoren, zijn er te kust en te keur. Die
kleine, zuinige motoren zijn voortbreng
selen van dezen tijd een tijdperk van
lager levensniveau en verminderde in
komsten. Vanzelf spreekt, dat de duur-
derde wagens in aantal zijn achteruit ge
gaan, doch zeker niet in schoonheid,
kracht en sierlijkheid. De Packard, Mer
cedes, Rolls Royce, Minerva, Cadillac en
Fiat ook al hebben de carrosseriebouwers
hier nog weinig aandacht gegeven aan de
nieuwe stroomlijn zijn wagens, waar
bij de echte autoliefhebber toch nog al
tijd staat te watertanden.
De grens op f. 3000gesteld.
Ingediend is een wetsontwerp tot heffing
van een crisisinkomstenbelasting, aan de
Memorie van Toelichting waarvan het vol
gende wordt ontleend:
De ontworpen crisisbelasting zal een
tweeledig doel nastreven. Zij zal eenerzijds
de inkomsten der schatkist vergrooten, zij
zal anderzijds een ethisch element in de
belastingheffing brengen, waarvan de be-
teekenis in onze dagen zelfs al mocht de
bate voor de schatkist betrekkelijk gering
zijn nieste hoog kan worden aangesla
gen.
De hoofdinhoud van het ontwerp is, dat
een belasting wordt geheven van de bin
nen het Rijk wonende personen, wier in
komen, vergeleken met dat over het belas
tingjaar 1931—1932 niet of met minder dan
10 pet. is gedaald. Daarbij worden echter
de noodige correcties toegepast voor een
aantal gevallen, waarin een enkele verge-
lijking der latere inkomsten van een belas
tingplichtige met die over het gemelde
belastingjaar niet tot een billijk resultaat
zou voeren. Met inachtneming van deze
correcties bedraagt de belasting 10 pet. van
het bedrag, waarmede het actueel inkomen
90 pet. van het vergelijkingsinkomen over
treft. Een belastingplichtige, die over 1931-
1932 was aangeslagen naar een inkomen
van f. 10.000 en die dat inkomen thans nog
geniet, betaalt derhalve aan crisisinkom
stenbelasting 10 pet. over f. 1000. Was zijn
inkomen tot f. 12000 gestegen, dan zou hij
10 pet. over f. 3000 betalen.
De door de techniek der inkomstenbelas
ting ten deze noodzakelijke correcties, waar
van zooeven sprake was, zullen een goede
werking der wet bevorderen. Maar de
Minister vleit zich niet, dat die bevorde
ring een gunstig resultaat van 100 pet. zal
opleveren. De wettelijke opbouw van het
inkomensbegrip biedt zooveel zijden, dat
het onmogelijk moet worden geacht, die
alle voor het te bereiken doel in een wet
telijke regeling te betrekken. Hij heeft het
daarom dienstig geacht, een algemeene be
paling op te nemen, welke een bijzondere
autoriteit machtigt om, zoo de woorden
der wet mochten leiden tot het heffen van
belasting in een geval waarin naar de eco
nomie der wet die heffing niet op haar
plaats is, regelend tusschenbeide te treden.
Een dergelijke bevoegdheid gaat zeer ver:
zij heeft welhaast het karakter van wet
geving ad hoe en verschilt, zoo niet begin
sel, dan toch zeker in draagwijdte hemels
breed van een bevoegdheid als bijv. In art.
82a der Successiewet aan den Minister van
Financiën is toegekend om in bijzondere
gevallen een wetsbepaling iewat om te
buigen. Vandaar dat de Minister de be
doelde bevoegdheid niet aan het uitvoe
rend gezag, doch aan een van dat gezag
onafhankelijk orgaan zou wenschen toe
vertrouwd te zien. Als zoodanig noemt het
ontwerp het Gerechtshof te Arnhem.
De overeenkomst met de inkomsten
belasting kan zich niet uitstrekken tot dc
toepasselijkheid van art. 17 lid 2 der wet
op de Inkomstenbelasting 1914, betref
fende compensatie van verliezen met whi
sten van volgende jaren. De heffing van
de crisisinkomstenbelasting is gebaseerd op
vergelijking van het inkomen over 1931-"32
met dat over het belastingjaar Daarom
moeten verliezen, die op geen dezer beide
jaren betrekking hebben, buiten aanmer
king blijven.
Het is voorts noodig geacht van de be
lasting vrij te stellen dengene, wiens totaal
inkomen beneden een zekere grens blijft.
In verband hiermede is een minimum van
f.3000 vastgesteld voor het vergelijkings
inkomen, hetgeen overeenstemt met f. 2700
voor het inkomen over het belastingjaar.
Verder is een bepaling opgenomen, die
zal voorkomen, dat het doel der wet wordt
voorbijgestreefd door belasting te heffen
van dengene, wiens inkomen alleen door
éen erfenis of een legaat is vermeerderd of
voor achteruitgang niet meer dan een
tiende is behoed.
Ten slotte wordt voorgesteld, de crisis-
inkomstenbelasting te heffen over 5 ach
tereenvolgende belastingjaren, voor het
eerst over het belastingjaar 1934/35.
De opzienbarende carrière van Mae West.
carrière van Mae West
itt„ l1 actrlce, die na een onder-
rol in een onbelangrijke film
telt kh uï tweede rolprent een popu-
de anri» Amerikaansche publiek had
envfi atS°<ten van het witte doek,
"'tgezonderd, eerst na ver-
Vtms konden bereiken, zal voor-
Hlmin.„ ?lg bl!iven in de annalen van
knuist. Noch Maurice Chevalier,
1 „J/,ne,.,Dietrich, die beiden een
s oote films noodig hadden om het
en li J!?n hun roem te bereiken,
•eiiii,,,. epricht bij de wel heel
ur vab Mae West in de schaduw
te». geval doet zich voor
denoriiiJf°?r aan den sterrenhemel,
ltru hehvi Trouwen die ooit voor
"ekt 8® staan, eigenlijk in Parijs
Uu" i„'waar haar creatie van
ons il?,,de gelijknamige film die
ndtn 1^ vert>oden werd vier
e scharPK één theater bewonde-
~s °wnerk,a,rok- dit «"gewone
°°k in rtp c. gemaakt verdrongen
?en voor j Stat€s weldra de nieuws-
too'n Kv,, ae kassa's der filmpaleizen,
ontnen(JoaP m de laatste jaren wel
"<*8 dp maren- hi eenige maanden
alle records.
De studio's recruteerden Miss West, als
zoovele anderen, van het New Yorksche
tooneel. Reeds jaar en dag genoot zij op
Broadway een uiteraard tot de Ameri-
kaansche metropolis beperkte beroemd
heid. Haar intellect, haar geest en haar
lichamelijke aantrekkelijkheid maakten
Miss West, die van alle markten thuis is
(zij is de schrijf ter van haar eigen stuk
ken en van een drietal geestige romans)
een „natural" voor de film en verbazing
wekkender dan haar triomf in Hollywood
is eigenlijk.het feit dat de producers, die
toch steeds op zoek zijn naar nieuwe ge
zichten om de nimmer te verzadigen
honger van het filmpubliek te stillen een
zoo opmerkelijke figuur zoo lang in de
betrekkelijke onbekendheid van een
plaatselijke tooneelloopbaan hebben ge
laten.
Mae West is met geen enkele andere ster
van het projectiedoek te vergelijken. Zij is
een unieke en origineele verschijning, niet
het minst in den letterlijken zin van deze
woorden. In een tijd waarin de toonaan
gevende schoonheden uit filmland zich
het hoofd braken over diëet en massage
en de duizend en een andere vermage
ringsmethoden die haar ten dienste ston
den bij het nastreven van het ideaal eener
generatie: de slanke lijn, had zij den moed
en den goeden smaak de natuurlijke vor
men van haar prachtige lichaam, dat de
klassieke Venus van Milo heel wat beter
benadert dan de tengere figuurtjes van
Hollywood's super-slanke sterren, geen
geweld aan te doen. Het resultaat is dat
zij als ongekroonde koningin van het
„sex-appeal" de wereld van de mode be-
heersoht als een dictator, en dat de voor
aanstaande couturiers van Parijs en New
York zich gehaast hebben haar voorbeeld
te volgen en een stijl te lanceeren die voor
het eerst sinds jareli weer gebaseerd is op
natuurlijke vrouwelijke charme en niet op
een idee-fixe van quasi-moderne, tegen
natuurlijke slankheid.
Dat zij zoo zonder slag of stoot de
machtige mode-autoriteiten veroverde die
de vrouw voorschrijven wat zij dragen zal,
komt omdat zij de japonnen van veertig
jaar geleden uit een stoffigen koffer op
gedolven heeft en de zwierige, elegante
toiletten met hun veeren boa's, de breed
gerande, charmant bepluimde hoeden, die
in hun antiquiteit weer als gloednieuwe
creaties aandoen, zijn inderdaad een lust
voor de oogen.
Ook in haar tweede film, „Ik ben geen
engel", die in den tegenwoordigen tijd
speelt, draagt deze mollige schoone een
collectie toiletten, die menige vrouw zul
len doen watertanden! Deze film, waarin
Mae West op even overtuigende wijze van
haar veelzijdige talenten blijk geeft, is hier
vrijgegeven en wordt in ons land reeds
vertoond.
Het zou ons weinig verbazen als de
vroolijke Mae niet alleen onder de Heeren
der schepping, doch ook onder het schoone
geslacht binnen afzienbaren tijd vele
Nederiandsche volgelingen zal gaan tellen!
DE RASPOETIN VERTOLKING VAN
LIONEL BARRYMORE.
Waarschijnlijk gebeurt het slechts eens
in het leven van een acteur, dat hij een
karakter zóó zuiver en compleet uitbeeldt,
dat het iets meer wordt dan een vluchtige
schaduw op het doek of op het tooneel,
dat het iets wordt wat zich vasthecht in
het geheugen van het publiek. Om dit te
kunnen bereiken, moet de acteur een
groot artist zijn. want een dergelijke uit
beelding is geen toeval. Hij dient volko
men doorgedrongen te zijn in het karakter
dat hij moet uitbeelden, het innerlijk
hiervan doorvoelen en daardoor de fijnere
nuances van een karakter naar voren
brengen. Als de uit te beelden persoonlijk
heid algemeen bekend is, wordt, dit veel
moeilijker, daar deze dan veel meer be-
critiseerd en besproken wordt.
Gelukkig heeft Lionel Barrymore kans
gezien een uitbeelding te geven van Ras-
poctin, die niet alleen overtuigend, maar
ook zuiver is in den historischen zin. Door
zijn sterk aanvoelen van een karakter
heeft hij kunnen doordringen in de ziel
van dien vreemden avonturier uit een
voorbij tijdperk van Rusland's geschiedenis
en de Raspoetin van Lionel Barrymore is
een van de grootste bijzonderheden in de
Metro Goldwyn Mayer film „Raspoetin en
de keizerin".
Een minder begaafd acteur zou van
dezen monnik waarschijnlijk een Svenga-
lische rol gemaakt hebben, een hypnoti
seur met een verwrongen gezicht en rol
lende oogen, doch Barrymore heeft achtei
het masker den man gezien en hij speelt
den mensch en niet zijn uiterlijke trucs
Hij leeft in deze rol.
In de aderen van Raspoetin vloeide he»
bloed van generaties, die door de einde-
looze woestijn van Siberië trokken. Zij
waren zwervende soldaten, die moorden
om te kunnen lachen ln het gezicht van
den dood. Zij liedden en ruw, bandeloos
leven en de afstammeling van deze uitge-
stootenen, Raspoetin. verborg onder het
kleed van een monnik een afschuw voor
In de film Raspoetin en de Keizerin" spelen de drie Barrymore's de hoofdrollen.
Men ziet hen hier allen vereenlgd in een der boeiende scènes. Prins Paul is John
Barrymore Ethel Barrymore vertolkt de rol der Keizerin,, Lionel Barrymore zien
wij als Raspoetin. De Tsaar en de zieke Czarewltch worden uitgebeeld resp.
door Ralph Morgan en den kleinen Tad Alexander.
wetten en voor kerk en staat. Hij voelde
in zichzelf een kracht, die hij alleen ten
gunste van zichzelf wilde aanwenden. Zijn
ambities waren even grenzenloos als de
steppen, waar hij ais kind gezworven had.
Dat zijn weg hem leidde naar het Rus
sische Hof. was de oorzaak van een der
grootste werelddrama's en 'n gevolg hier
van was de revolutie, die een geheele
dynastie vernietigde en een nieuwe wereld
beschouwing naar voren bracht. Deze
merkwaardige man wist zijn wil op te
dringen aan de eenvoudigen en aan de
machtigen. Soms wist hij zijn ambities te
verbergen onder een dekmantel van glul-
ïrerige vriendelijkheid, maar als de drank
of de woede naar zijn hoofd steeg, wist
hij zich niet te beheerschen.
Dit is de Raspoetin, die Lionel Barry
more uitbeeldt in een opvallend levendige
schildering. Het is de creatie van een ac
teur, maar toch de herleving van een
herinnering. Als Barrymore op het doek
verschijnt laat hij ons den man zelf zien.
Men heeft het gevoel, dat men voor zich
ziet den monnik, die de stille macht achtei
den troon was, niet alleen door zijn hyp
notische kracht, waardoor hij een ernstig
ziek kind redde en hierdoor de blinde
toewijding verwierf van een vrouw, die
vergat, dat zij Keizerin was en zich alleen
herinnerde, wat hij voor haar kind ge
daan had, maar ook doordat hij zich wist
in te dringen in het huiselijke leven van
de Keizerlijke familie.
Hoe Lionel Barrymore ons dit precies
doet voelen is moeilijk te zeggen. Het zijn
niet de woorden die hem door den dialoog-
schrijver in den mond zijn gelegd, het is
de persoonlijkheid, die hij ons suggereert.
Zijn tegenwoordigheid werkt als een gevoel
van stilte voor den storm. Hij is als een
donkere wolk, waar zoo straks de bliksem
stralen uitschieten, doch dit is slechts één
zijde van Raspoetin, zooals Barrymore hem
ons toont. In zijn karakteriseering is een
boeiende variatie; tegenover dengene dien
hij minacht is zijn minachting, uitgedrukt
door een enkele oogopslag of een scherp
woord, vernietigend. Tegenover de Kei
zerin. die hij voor zijn doeleinde wil win
nen, is hij plooibaar en overtuigend. De
Czaar behandelt hij «net een beschermende
vriendelijkheid, maar voor hun ziek kind
is hij weer geheel anders. Eerst behandelt
hij hem als een speelkameraad zonder de
overdreven pogingen van vele ouderen, die
de vriendschap van kinderen willen win
nen, maar met een gemakkelijken onder
grond van kameraadschap. Misschien
houdt hij ook wel van den jongen, dat is
moeilijk te zeggen, maar in. ieder geval
beschouwt de kleine Czarowitsch in zeer
korten tijd Raspoetin als zijn vriend.
Zeer interessant is het, dat Raspoetin
nooit vergeet, dat het hofleven den ruwen
boer niet kan veranderen. Dit is steeds
merkbaar in zijn manier van loopen, zijn
zeggen, zijn heele houding en vooral ln
zijn bijna beleedigende onafhankelijkheid
en door dezen ondergrond van onbe
schaafdheid wint het karakter veel in
belangrijkheid.
Verder is in deze uitbeelding te vinden
de vreemde melancholie van den man, die
vooruit voelde, dat het leven hem zou be
driegen, zooals hij steeds probeerde het
leven te vervormen, die wist dat hij voort
schreed in de richting van een onvermij
delijk noodlot Toch heeft de acteur zorg
gedragen, dat dit nooit meer wordt dan
een schaduw op den achtergrond, terwijl
zijn vastberadenheid, zijn uiteindelijk doel
en zijn ruwe humor steeds overheerschen.
Het is een bijzondere uitbeelding, deze
Raspoetin van Lionel Barrymore. Het is
iets, dat hij zelf beschouwt als de kroon
op zijn loopbaan.
