IVOROL
Hedetrfancieizs
Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Zaterdag 13 Januari 1934
FINANCIEEL OVERZICHT.
poe+st Uw tanden met
Pe Nederlandsche Tandpasta
„Het moet toch wel verschrikkelijk eenzaam zijn.
alleen In de Sahara.'' (Gutierrez).
Erg bijziende oude heer, op een partijtje„Nee maar,
wat een verrassing, lk wist heelemaa! niet, dat er een
buikspreker zou zijn (Humorist).
„Nu kinderen, jullie hebt nu lang genoeg met die
sneeuwbal gespeeld. Je moet binnen komen om thee
te drinken
„Goed moesje, maar zullen we er Wlm niet eerst
uit balen?" (Humorist),
„Als Je nou verstandig bent, dan draaf Je naar huls.
„Ja, en
.......en zet dadelijk Je schaatsen In het vet."
(Passing Show).
/De valscherm-springer met tegenwoordigheid van
(Keest.Voorwaarts, marsch I" (Passing Show).
„Zeg. Piet, sinds wanneer spelen we met zes ballen
(Humorist).
Lustelooze houding der Beurzen - Voor-
ioopig geen dollarstabilisatie - De Araer.
Staatsfinanciën in 't moeras - itlilliarden-
tekort op de Begrooting - De Staatsschuld
in vijf jaar tijds verdubbeld - Uitbreiding
der Regeeringsbemoeiing - Nieuwe prijs
daling op de benzinemarkt - De Amster
dam Rubber plaatst nieuwe aandeelen
Kleinere Sumatra tabaksoogst.
Gewoonlijk brengen de eerste weken
van het Nieuwe Jaar een herleving van
zaken ter beurze, ook wanneer geen bij
zondere gebeurtenissen daartoe aanleiding
geven. In de eerste plaats komen aan het
eind van een Jaar vaak gelden vrij, waar
door op aandeelen- of obllgatiemarkt
nieuwe belegging wordt gezocht, en voorts
doet zich dikwijls de physiologische in
vloed gelden van meer optimistische ver
wachtingen. die voor het komende jaar
worden gekoesterd. Dat een dergelijke
opleving ditmaal vrijwel is uitgebleven
alleen op de obllgatiemarkt heeft eenige
vraag bestaan is wel teekenend voor de
gedeprimeerde stemming, die nog altijd in
beurskringen heerscht. Dit is des te meer
teleurstellend, omdat juist in de laatste
weken van het oude jaar de beurs een
vastere houding aan den dag had gelegd,
in anticipatie op een na de jaarswisseling
verwachte koersstijging. Wel viel tegen het
midden der afgeloopen week, uitgaande
van de New-Yorksche beurs, een lichte
verbetering te constateeren. Het ziet er
echter vooralsnog niet uit, alsof men
hierbU te doen heeft met een algeheele
ommekeer in de houding der fondsen-
markt. De groote factor van onzekerheid
is en blijft de toestand in de Ver. Staten,
waarvan het aspect in het nieuwe jaar
eer nog verergerd dan verbeterd is.
Degenen, die zich hadden overgegeven
aan de hoop. dat President Roosevelt in
zijn Boodschap aan het Congres ten
minste een vaste lijn zou uitstippelen,
waarlangs zijn valuta- en financieele poli
tiek zich in de toekomst zou gaan bewe
gen, zijn alweer bedrogen uitgekomen.
Opnieuw is gebleken, dat Roosevelt ook
verder de vrije hand wil hebben, om in de
monetaire politiek datgene te doen, wat
hij op een gegeven oogenblik voor nood
zakelijk houdt. Dat beteekent dus dat hij
eerst den eenen maatregel zal probeeren,
en dan, als deze niets uitgewerkt blijkt te
hebben, weer een anderen, die al even
weinig gefundeerd of doordacht is als zijn
voorganger. Het eenige. wat vaststaat, Is,
dat de President in ieder geval en tot
iederen prijs den dollar op een laag peil
wil houden en dat voorloopig geen pogin
gen zullen worden ondernomen tot een
stabilisatie van den dollar. Nieuws ls dit
in zooverre niet, omdat reeds van te voren
vaststond, dat voor het verkrijgen van de
milllardenbedragen ter uitvoering van de
werkverschaffingsplannen tenslotte wel
een beroep op de blljettenpers zal moeten
worden gedaan, nu het Staatscredlet zoo
danig geschokt is, dat van een financie
ring der behoeften door plaatsing van
nieuwe leeningen op de open markt wel
nauwelijks sprake zal kunnen zijn.
Men kan zich nauwelijks een denkbeeld
vormen van het geweldige gat, dat in de
Amerikaansche begrooting is geslagen,
sinds de tegenwoordige President het be
wind heeft aanvaard. Hoewel men op niet
geringe verrassingen was voorbereid, heb
ben de dezer dagen bij het Congres inge
diende cijfers toch zelfs ln Amerika groote
opschudding veroorzaakt Voor het loo-
pende begrootingsjaar zal het tekort met
Inbegrip van de bijzondere uitgaven voor
werkverschaffing en voor „economslchen
wederopbouw", 7.300 millioen dollar be
dragen. Voor het volgende begrootings-
)aar rekent men op een verder tekort van
eenige milltarden. maar het ls duidelijk,
dat bij de door de Amerlkaansohe regee-
ring gevolgde methoden feitelijk geen
grenzen aan de uitgaven zijn gesteld. Het
eenige, wat voor het oogenblik vaststaat
is, dat de regeering der Ver. Staten voor
het thans aanwezige tekort alleen ln den
loop van de eerste helft van het kalender
jaar 1934 voor ruim 6 milliard dollar
nieuwe leeningen zal moeten sluiten, ter
wijl zij voor vervallende schulden ln deze
periode bovendien nog 4 milliard dollar
zal moeten vinden.
De open markt zal deze milllardenbedra
gen natuurlijk niet kunnen absorbeeren,
te minder omdat de onstabiele valuta een
belemmering vormt voor de plaatsing van
vasté rente dragende fondsen. Er zal der
halve wel weer een beroep op de banken
worden gedaan, die goed- of kwaadschiks
hun groot bezit aan staatsfondsen verder
zullen moeten uitbreiden, waarmede intus-
schen een verzwakking van hun positie
gepaard zou gaan. Mocht de regeering op
tegenstand bij de banken stuiten, dan zal
er wel weer een andere methode worden
gevonden, om de middelen voorloopig op
te brengen. De Amerikaansche Federale
schuld, die in 1930 nog geen 16 milliard
bedroeg en die thans rond 24 milliard
groot ls zal als gevolg van de door Roose
velt voor financiering van het economisch
herstel aangekondigde mllliardenuttgaven
tot midden 1935 vermoedelijk stijgen tot
bijna 33 milliard. Hierbij komen dan nog
de eveneens eenige tientallen milliarden
bedragende schulden der gemeente.
Wanneer men ziet. op welk een gemak
kelijke, bijkans blijmoedige wijze President
Roosevelt met milllardenbedragen goochelt
doen zijn „diepgaande bezulniglngsmaat- l
regelen" waardoor hij de gewone uitgaven
met 684 millioen denkt te kunnen vermin
deren, wel eenigszins kinderlijk aan. Bo
vendien is het de vraag of deze besparing
wel bi de practljk zal worden omgezet.
Vooral de voorgestelde korting der ambte
naarssalarissen zal wel op ernstigen te
genstand stuiten. Niet alleen gaat deze
direct ln tegen de steeds door de Ameri
kaansche regeering bepleite theorie van
vergrooting van koopkracht door verhoo
ging van loonen, maar bovendien is een
verlaging der ambtenaarssalarissen in een
periode waarin de kosten van het levens
onderhoud door de kunstmatige prijsstij
ging voortdurend hooger worden, moeilijk
te rechtvaardigen. Op eenige honderden
millioenen dollars meer of minder komt
het echter, bij de door de Amerikaansche
regeering toegepaste ..Defleitwirtschaft"
nauwelijks aan. Het eind zal intusschen de
lasten moeten dragen en het is dan ook
geen wonder, dat de meer conservatieve
financieele kringen in de Ver. Staten zich
angstig te moede afvragen, waar het met
de Amerikaansche staatsfinanciën heen
gaat en hoe de wagen tenslotte weer uit
het moeras gehaald zal kunnen worden.
Met de pogingen der Amerikaansche re
geering om een economisch herstel te for-
ceeren. gaat een uitbreiding van de regee
ringsbemoeiing met het bedrijfsleven ge
paard. Het ziet er zelfs uit, alsof alle
takken der Amerikaansche industrie gelei
delijk onder regeeringscontróle zullen
komen. Met de gas- en de electriciteits-
maatschaDBUen is dit reeds in zooverre het
geval dat ry zich onder contrflle der fede
rale staten bevinden: de ondernemingen,
die aan meer dan één staat gas of elec-
trlcltelt leveren, zullen hoogstwaarschynllik
binnenkort onder controle der bondsrevee-
ring worden gesteld. De spoorwegonder
nemingen behooren nog tot de groote
Amerikaansche maatschappijen, die nog
niet onder staatscontrole staan, al hebben
zit by hun bedrijfsvoering rekening te
houden met tal van wettelijke voorschrif
ten die ook betrekking hebben op de vast
stelling der vrachttarieven enz.
Reeds lang dreigt een ingrijpen der
Amerikaansche regeering ln de petroleum
industrie. Wanneer deze bedrijfstak de
overproductie niet kan beteugelen, zal de
regeering er, naar men mag aannemen,
overgaan tot een vaststelling der prijzen,
waardoor de bewegingsvrijheid der petro-
leumondememingen sterk zou worden be
knot. De plannen, om door het vormen van
een „pool" van groote en kleine rafflna
deryen, die de overtollige benzine uit de
markt zou nemen, verbetering in den toe
stand der petroleummarkt te brengen,
schynt men intusschen weer te hebben
opgegeven, wegens de groote bezwaren, die
zich hiertegen hebben doen gelden. Men
vreest vooral, dat het gevolg van het func-
tioneeren der ..pool'" zou zijn, dat de nei
ging, om benzine ter markt te brengen, zou
toenemen- Hoe meer de „pool" dus zou
opnemen, hoe grooter het aanbod van
overtollig geproduceerde benzine zou
worden.
De verbetering ln de benzine-pryzen op
de Amerikaansche markt, waarvan ln het
oude jaar melding was gemaakt, en die
als een hoopvol verschijnsel was aange
merkt, is slechts van korten duur geweest.
Het is Inmiddels gebleken, dat men met
deze prysverhooglng een groote fout heeft
gemaakt: de hoogere pryzen hebben de
voortbrenging gestimuleerd en de be
staande overproductie opnieuw verscherpt.
De benzine-voorraden zyn dan ook op
nieuw gestegen, en de groote Amerikaan
sche petroleummaatschappyen hebben
hun benzineprijzan weer moeten verlagen.
De invloed van deze prijsverlaging in de
Ver. Staten heeft zich op de stemming
voor aandeelen Koninklyke Petroleum op
de Amsterdamsche beurs doen gevoelen en
een druk op den koers uitgeoefend.
Ook de meeste andere leidende aan
deelen der Amsterdamsche fondsenmarkt
hebben zich gedurende het grootste deel
der afgeloopen week op een lager niveau
bewogen. Aandeelen Philips' zakten in
koers in op de publicatie van de cyfers
van den uitvoer van radio-artikelen ln
December, die met een waarde van f. 4.65
millioen circa drie ton lager waren dan ln
de voorafgaande maand en die circa zeven
ton by December 1932 ten achter bleven-
Daarentegen is de export van gloeilampen
van f. 778.000 in November tot f. 825.000
in December toegenomen, tegen een
waarde van f. 761.000 in December van
het voorafgaande jaar.
Weinig invloed op het koersverloop had
het bericht, dat de introductie van aan
deelen Philips' op de Parijsche beurs thans
een voldongen feit ls. Wü wezen reeds eer
der op de voordeelen van een verbreeding
van de markt voor een bepaald fonds,
waartegenover staat, dat zulk een aandeel
ook onderhevig wordt aan den Invloed van
de stemming op de bultenlandsche beurs,
waar het officieel verhandeld wordt. Juist
ln den jongsten tyd legt de Parysche beurs
nu een meerendeels ongunstige houding
aan den dag en met het oog hierop kan
dan ook nauweiyks worden verwacht, dat
de Introductie van aandeelen Philips' al
daar tot een verlevendiging van den han
del in dit fonds zal leiden tenminste
onder de tegenwoordige omstandigheden.
Een ander Nederlandsch fonds, dat op
de Parysche beurs geïntroduceerd wordt,
ls het aandeel Rubber Cultuur My. .Am
sterdam". Deze maatschappij heeft f- 3
millioen aandeelen geplaatst bij een ban
kierssyndicaat, waartoe eenige Parijsche
banken behooren die de Introductie te
Parijs bewerkstelligen. De opbrengst van
deze transactie zal hoofdzakelijk worden
aangewend tot aflossing van de 6'1 II obli
gation waarvan de Amsterdam-Rubber nog
een totaal bedrag van f. 4.8 millioen heeft
uitstaan. Aan de bankiersgroep ls nog een
optie verleend tot het overnemen van nog
f. 3 millioen aandeelen. Mocht deze optie
worden uitgeoefend dan zal het geheele
bedrag der uitstaande obligatleleening
vervroegd kunnen worden afgelost, en zal
de Mij. nog een belangrijk bedrag over
houden. In elk geval brengt de thans af
gesloten transactie voor de Amsterdam-
Rubber een aanmerkeiyke verlaging der
rentelasten met zich. Voor aandeelhouders
der Mij. ls zij ook in zooverre gunstig, dat
by een verdere verbetering van den rub-
berprys gemakkelijker dividend zal kunnen
worden uitgekeerd. Daartegenover staat,
dat een eventueele winst over een vergroot
aandeelenkapitaal zal moeten worden ver
deeld, wat op het percentage der uitkee-
ring zou moeten drukken
Voorloopig is de mogeiykheid van een
hervatting der dlvidenduitkeerlng door
rubbermaatschappyen intusschen nog niet
aan de orde; in het algemeen zullen zij
reeds tevreden mogen zijn, wanneer weer
zonder verlies kan worden gewerkt, en
vooral wanneer de noodzakelyke alschrij-
vingen weer kunnen worden verdiend. De
verbetering, die tot dusverre in den rub-
berprijs ls ingetreden, heeft tot gevolg, dat
rubberaanplantingen waarop de tap was
stopgezet, weer ln productie worden ge
nomen. Einde November 1933 was 14.3"/»
van het totale tapbare materiaal in Ned.
Indlë bulten tap, tegen nog 19.4".in het
begin van dat jaar. Men hoopt thans in
j rubberkringen, dat door de van hooger-
hand door te voeren restrictie de voort-
i brenging binnen beperkte grenzen zal
worden gehouden.
De Sumatra-tabakmaatschappljen heb
ben ln 1933 reeds een vrijwillige oogstbe-
perking toegepast, door een veel kleiner
aantal velden te beplanten dan voor oogst
1932. Van enkele maatschappyen zal in
de dit jaar te houden lnschryvmgen zelfs
j m het geheel geen tabak worden aange
boden. De Cultuur My. ,JDe Oostkust", de
I Holland-Deli Compagnie en de Rimboen
Tabak My. zyn de Myen, die dit Jaar ge
heel uitvallen. De Deli My-, de Dell Bata
via My., de Senembah My. en do Arends-
burg hebben tezamen In 1933 slechts
15484 velden beplant, tegen 19295 velden
in 1932. Toch verwacht men. dat de oogst
quantitatief zeer zal meevallen, doordien
het plcolrendement zeer gunstig afsteekt
bij dat van den vorigen oogst. De stem
ming voor tabaksaandeelen is ln de alge-
loopen week niettemin meerendeels luste
loos gebleven, evenals die op de overige
afdeelingen, die geen aanleiding tot een
afzonderlyke bespreking geven.
Op de belegglngsmarkt hebben staats- en
gemeenteleentnzen zich ln het algemeen
goed ln koers kunnen handhaven. Ook
Indische leerlingen, waaronder de doliar-
soorten, waren goed prijshoudend, terwyl
pandbrieven eveneens Iets meer vraag ont
moetten. Van buitenlandsche obllgatlen
waren Duitsche leeningen in herstel. Men
hoopt thans, dat het zal gelukken, voor
Nederlandsche houders van Duitsche fond
sen voor het eerste half Jaar van I9z4 een
regeling tot stand te brengen geUJk aan
die, welke voor de tweede helft van 1933
geldt.
Een krachtige koersstljginc boekten
dollarobligatiën Kon. Petroleum op de ver
wachting, dat de op 15 Februari as- te
verwachten uitspraak ln het proces over
de goudclausule de My. zal verplichten tot
betaling van rente en aflossing op goud-
basis.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:
4W/. Nederland 101 5'8-10113/16.
3% N.W.S. 84 3/4—841/8—84.
6'/» Ned. Indlë (doll.) 96 3 '4—97 7/16
97 5/16
5'/i»/. Ned. Indlë (doll 95'V—971/16—97.
Youngleenlng 513/452 1/2.
6'/» Pruisen 30 1/8—34 1 4—33.
4»/» Kon. Petroleum 69 1/8—73 1/4.
Koloniale Bank 4644 5/8.
Ned. Handel Mij. 48—47 1'2-47 3/4.
Ned. Ford 166 M2—165 1/4166—167.
Philips' 260—256 1/2—280 3/4 -253 1/2—254
Unilever 92—88—89
Kon Petroleum 178—174 3/4—1751/4.
Ned. Scheepvaart Unie 47 3 '445 1/447.
Handelsver. .Amsterdam" 177 1/4—1713 4
—174 1/2
Javasche Cultuur 9894 1/49596.
Dell Batavia Mij. 117—118 1'4- 1181/2.
Pencmbah 130—1311'2—130-
Amsterdam Rubber 104—100 1/4102. I
Oost Java Rubber 93 7/8—91—96-
Overzicht onzer belangrijkste
Veemarkten.
Indien de tyderi „normaal" waren en
ook de prijsverhou dingen van productie
kosten en opbtengi'.t elkander in het al
gemeen Iets meer naderbij Kwamen, zon
men op 't oogenblik elgenlyk niet meer
over crisis behoeven te spreken. De vee
handel gaat al sedert eenigen tyd gere
geld en men kan alles kwyt tot bevredi
gende pryzen. Docb de „ondergrond" is
nog alles behalve geruststellend. Onze
vroegere bultenlandsche afnemers laten
ons nog in den stoek. Wel ls waar be
reizen op 't oogen&lik enkele Duitsche
kooplieden ons land om jonge koudbloed-
paarden, waarvoor zy een vrij goeden prijs
besteden, nJ. f. 300—f 400 per stuk, maar
hoewel onze Oosteiyke buren veel gebrelr
hebben aan een zwaar landbouwpaard, ls
het invoerrecht van 500 Mark (I. 300.
een groote belemmering. De paardenhandel
is toch door deze importvraag wat opge
leefd en er wordt tenminste weer lets in
verdiend. Paarden van het type warmbloed
waarvan de Duitschers en ook Zwitser
land vroeger groote afnemers waren,
worden niet gevraagd. In de afgeloopen.
week waren ook Franschen ln 't land om
fokvee te koopen. Er werden 1-jarige vol
bloedstieren gekocht voor f. 700—f. 800,
doch van de allerbeste afstamming. Het
ls evenwel alles nog op te bescheiden
schaal, doch naar we heden hier op de
markt van een bekend exporteur, welke
veel zaken met Spanje deed vernamen, ls
de kans groot dat daar binnenkort een
zeer belangrijk contingent volwassen vee
naar toe gaat- De afslachting van kali
koeten ls vooral deze week van geringe bc-
teekenls. Er werden ln totaal slechts een
2000 stuks aangeboden. Er zyn dus nu
plm. 65000 stuks afgeslacht en zoo men
aan de crislsrundveecentrale mededeelt
gaat de verkoop van het product vleesch
ln blik, goed.
Overigens ls de omzet van versch rund-
vleesch de laatste dagen door wat hoogere
prijzen sterk verminderd en dat moesten
dan ook zy, die gisteren met slachtvee ter
markt kwamen ervaren. De verkoop ging
heel wat langzamer dan vorige week. met
eenigszins gedrukte prijzen f. 0.150 60 per
K G. geslacht gewicht. 61achtstleren 0.4.7
0.50 per K G. Zoowel hier ter plaatse
alsook te Leeuwarden en Zwolle was dc
slachtveemarkt minder gunstig dan vorige
week. Kalf- en melkvee redelijk met on
veranderde prijzen. Vette kalveren zeer
matig en nuchtere, ln vergeiyklng met dc
hooge prijzen van begin dezet week. Iets
minder.
Op de wolveeafdeelingen verliep de han
del iets gunstiger en naar we vernamen
ls thans de gelegenheid om naar Belglc
te exporteeren weer geboden- Er werd dan
ook reeds weer wat voor gekocht. Pryzen
waren over de geheele linie wat vaster.
Oude schapen f. 15f. 21. vette lammeren
f. 9.00—14.50.
De varkensmarkt is op 't ooeonblik voor
de lichtere soorten bepaald zwak, aan
gezien het met de spekexport op 't oogen
blik zeer lanszaam gaat en reeds groote
voorraden zyn opgestapeld.
VAN DER S.
RECLAME. 4366
88