Jaargang
VRIJDAG 29 DECEMBER 1933
No. 22631
DftGBCAQ .VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS pêR ADVERTENTIENh
I Os. per regö TOor advertentiën uit Lelden en plaatsen
lar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
tere adverientien 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiën
Ruitend Wj vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts
iter bestaat uit VIER Blades
EERSTE BLAD.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
1ste
EIDSCH
DAGBLAD
een maximum aantal woorden van 30.
caaso volgens pofitredht. Voor eventueele opzending van
leven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT»
Voor Lelden per 3 mganden f. 3.36; per week t. 0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f.2fl5 portokosten.
EN RADIO-HERDENKING.
Laak geleden: eerste nedek-
fcndsche radio-verbinding
met amerika.
Door den Leidenaar H. J. Jesse Jr.
Ln is het 10 jaar geleden, dat de
[Nederlandsche radio-verbinding met
ka op de korte golf, tot stand kwam.
[stadgenoot, de heer H. J. Jesse Jr.
dit resultaat enkele dagen nadat
Iranschman, Léon Deloy te Nice, als
Jden Atlantischen Oceaan had over-
jenoeg gelijktijdig met Jesse kreeg
Jdge in Londen verbinding over dien
fog gTOoten afstand en een dag later
het laboratorium van de Delftsche
«obool.
jeugdige amateur-zender had zich
jchen te verantwoorden voor den
Er en de zaak werd tot den Hoogen
doorgezet. Jesse werd tenslotte ver-
ild zonder oplegging van straf,
merkwaardigheid mogen wij nog
Iden. dat de proefnemingen officieel
golflehgte van 200 M. zouden wor-
ehouden, maar dat de eerste resul-
werden bereikt op 110 a 120 M. met
ermogen van slechts 300 Watt.
r de radiotechniek waren deze resul-
daarom zoo belangrijk, omdat er uit
dat op de korte golf met heel weinig
Re kon worden volstaan. De toestellen
p, vergeleken met de kostbare lange-
rders (Kootwijk) betrekkelijk een-
5 en verbruikten ongeveer evenveel
n normaal strijkijzer,
n op een internationale conferentie
adiogolven onder de verschillende
ten werden verdeeld, zagen de ama-
zich de korte golven onder de 200
toegewezen. Voor het internationale
verkeer werd dit gebied als waarde-
beschouwd. De amateurs hebben zelf
nin vermoed, welk een prachtig ter-
öch voor hun experimenten ontsloot,
t kort na den oorlog de lampzender
:ebruik kwam, ontwikkelde zich het
-amateurisme met rasse schreden. In
reenigde Staten, waar geen telegraaf-
'Polie bestaat, nam al spoedig een
eursvereeniging, de Am. Radio Relay
ie. een zeer belangrijke plaats in.
organisatie stelde zich namelijk ten
■mede te werken aan het verzenden
legrammen en dus actief deel te
aan het openbare telegraafverkeer.
organisatie heeft grootcn invloed
op de ontwikkeling van de radio-
ek der korte golven. Aan nieuwe
ten kwam in den eersten tijd het
uit Amerika: wat de lampen be-
I was men Europa stellig vóór.
"i' ook de Europeesche amateur zat
•11. Er werd hard geëxperimenteerd,
n gepaard ging met opoffering van
achtrust; want juist 's nachts he
men de grootste afstanden! Met
Jen ijver werd er aan de zenders ge-
d toen Engelsche amateurs gemeld
Amerikanen gehoord te hebben,
n tijd later weerklonken do Ameri-
he signalen ook in de Nederlandsche
ns en overtuigden de sceptici onder
ateurs hier te lande. Nu moest men
aar gehoord kunnen worden!
en nacht van 29 op 30 December 1923
net werk met bovengenoemd succes
~nd. Amerika en Nederland hielden
morsegesprek met eenvoudige ama-
^lnstallaties!
mateurs bleven nu niet langer alleen-
ners in hun gebied. Regeeringsdien-
Bingen ook de korte golven gebruiken
ans is het internationale verkeer op
tra-korte golf nagenoeg even belang-
op de langere golven. We zouden
n°g bijna de telefonie op de korte
vergeten!
P de amateurs valt de eer te beurt
«bied te hebben geëxploreerd.
o
jectieverslag en antwoord
van b. en w.
henen is hedenmiddag het alge
sectie-verslag van den raad over de
ting voor 1934. en de memorie van
oord van B. en W. Morgen zullen wij
anvang maken met de publicatie,
en deed ons direct de scherpere toon,
college is aangeslagen, men
1 bemerken bij de publicatie.
Jiota van wijzigingen vergezet dit
t?e uitgaven zijn verhoogd met
U93, waartegenover staat een ver
ering der inkomsten met hetzelfde
B. en W stonden voor de moel
ek f. 301.625 alsnog te dekken en
aarin geslaagd zonder verdere be
ls verhooging.
leger des heils.
HET GEREF. MINNE- OF ARME
OUDE MANNEN- EN
VROUWENHUIS.
*»J?e ?°edgeslaagde Kerst-collecte
bovenstaande stichting 320 Kerst-
uitgereikt, terwijl door de firma
L aartoe instaat gesteld nog honderd
gezinnen werden voorzien van
[totale opbrengst van de Kerstpotten
**35.50, zoodat dit jaar deze in-
11 hooger waren dan in 1932,
het 150-jarig bestaan herdacht.
Ter gelegenheid van het 150-jarig be
staan van het Geref. Minne- of Arme
Oude Mannen- en Vrouwenhuis heeft
vanmiddag in het Oudeliedenhuis aan de
Heerengracht een plechtige herdenking
plaats gevonden. Ter gelegenheid hiervan
sprak de voorzitter-regent, de heer J.
Peiinga een historische rede uit.
Na namens de regenten, in het bijzonder
de vertegenwoordigers van het College van
B. en W. en de zusterinstellingen op lief-
dadigheidsgebied welkom te hebben ge-
heeten gaf spr. een overzicht van de ge
schiedenis van deze instelling en daarbij
is de eerste vraag: Wat gaf aanleiding tot
de oprichting? Toentertijd was de zorg
voor armen opgedragen aan Meesters van
de Huisarmen, de z.g.n. Huiszitten mees
teren en de Diaconen der Gereformeerde
Gemeente. De armen en onverzorgden
werden ondergebracht voor zoover moge
lijk in 3 Minnehuizen, 2 voor vrouwen en
1 voor mannen. Bovendien werden nog
velen bij particulieren verpleegd. Het was
geen gunstige tijd; er waren veel armen
en per verzorgde kon niet veel uitgegeven
worden. Deze droegen de gewone kleeding,
kregen huisvesting, ligging, oppassing, spijs
en drank, wraarvoor men rekende per ver
zorgde te moeten geven per week: 3 broo-
den, 13 stuivers èn eenige turven. Men be
grijpt, dat voor de geringe vergoeding, die
men kreeg, niet veel voor de Ouden van
Dagen gedaan kon worden. De behuizing
was slecht, dronkenschap kwam veel voor;
zelfs meer nog bij vrouwen dan bij man
nen. Zoo werd dan ook algemeen de be
hoefte gevoeld aan betere verzorging voor
ordentelijke oude armen- Het was de heer
Johan vah der Marck Aegidüszoon, Hoofd
officier dezer stad, die als eerste erflater
voor deze instelling een legaat van f. 2000
naliet onder de volgende bepalingen: „dat
bijaldien binnen de 10 eerstvolgende jaren
zou zijn geresolveerd en ook metterdaad
werkstellig gemaakt, omme een conve
nabel gebouw binnen deze stad te em-
ployeeren tot een Gereformeerd Oude
Mannen- en Vrouwenhuis inplaatse der
hierzijnde Minnehuizen." Het volgend jaar
overleed mr. Nicolaas van der Velde, Oud-
Raad en Burgemeester dezer stad, die in
zijn testament verklaarde te legateeren
„onder superintendence van de Edel Groot
Achtbaren HeerenBurgemeesteren dezer
stad" aan het te stichten Minnehuis bin
nen deze stad f. 40.000 onder de conditie:
„dat het te stichtene Minnehuis zal wor
den moeten geadministreerd door bijzon
dere perpetueele Regenten, zonder dat de
Regenten van het Huiszittenhuis daarom
trent ooit eenig toezicht, bewind of admi
nistratie zullen ipogen hebben." Deze en
de daarbij aansluitende legaten zijn als
de stichtingsbrieven te beschouwen. Nu
was er een goed begin gemaakt met de fi
nanciën; maar de druk der tijden maakte,
dat het nog 10 jaar zou duren voor de
uitvoering tot stand kwam. Gelukkig voor
de inrichting gold de termijn van 10 jaar
genoemd in het testament van den heer
van der Marck als waarschuwing binnen
welken tijd een besluit tot oprichting
moest worden genomen. In 1782 werd dan
toch besloten door Burgemeesteren en de
Vroedschap het Gereformeerd Minne- of
Oude Mannen- en Vrouwenhuis op te
richten.
Hiervoor werd bestemd en afgestaan
het Armkinderhuis, dat stond op de
plaats, waar nu de Kaasmarkt is en waar
voor dien tijd het Oude Invaliedenhuis
heeft gestaan. Hierbij bleef het niet. Er
werden verder nog voor het huis afge
staan effecten afkomstig van het gewezen
Elisabethhuisgasthuis ten bedrage van
ruim f. 35000.—. Verder werd er een col
lecte gehouden, die ruim f. 9000.— op
bracht. Deze collecte werd op bevel van
de Burgemeesteren van de kansels der
Protestantsche Kerken aanbevolen. Het
bewind der instelling werd aanbevolen ten
einde daarop orde te stellen aan „Die van
den Gerechte" dezer stad. Toen dan ein
delijk na eenige oneenigheid over het
aanstellen van den eersten Binnenvader
alles in het huls in orde was gemaakt,
konden op 29 December 1783 de eerste 18
vrouwen ondergebracht worden. Zij wer
den door den oudsten predikant Zoutmaat
met een toespraak verwelkomd; daarna
één voor één in de vrouwenziekcnzaal ge
bracht en daar bij een goed vuur, ont
kleed, gewasschen, gekamd, gehavend en
gereinigd: vervolgens in een andere zaal
met de kleeren van het huis geheel nieuw
gekleed en op koffie en z.g.n .bul onthaald
Allengs werden er nu meerderen in het
huis opgenomen, het volgende jaar waren
er al 74 verpleegden. Het gemeentebestuur
had zich voorgesteld, dat er 120 a 150 per
sonen in het huis opgenomen zouden wor
den; de Regenten evenwel begrepen al
spoedig, dat het aantal van 100 reeds
ruim genoeg was met het oog op de fi
nanciën Spr. ging dan na hoe het toeging
in het huis. Natuurlijk waren er onder de
verzorgden, die met de verandering van
woning, niet in eens hun minder goede
eewoonten hadden afgelegd De taak der
regenten was dan ook in de eerste jaren
niet gemakkelijk. Er moesten straffen uit
gedeeld worden, o.a. zelfs opsluiting. We
kelijks vergaderden de regenten om als ge
recht te fungeeren. Gelukkig is dit met
de jaren verbeterd en in de notulen der
vergaderingen is te vinden, dat 5, 6 zelfs
10 weken achter elkaar op de vergaderin
gen alleen maar werd geconstateerd, wie
der regenten er aanwezig waren, terwijl
yerdter niets behoefde te worden genotu
leerd. Dit was dus een teeken van rustigen
groei, die voortduurde tot 1794, het tijd
stip, waarop de revolutionaire bewegingen
ook de rust voor de oudjes verstoorden.
De Franschen waren in ons land gekomen
en moesten ingekwartierd worden, waar
voor onze oudjes moesten verhuizen naar
het Caeciliagasthuis, om na een jaar weer
terug te keeren naar hun eerste huis. Tien
jaar later, in 1806, moesten zij weer Uit
hun huis. omdat het als kazerne moest
dienen, thans voor het Sta ten-College
Nog niet lang waren de oudjes in hun
Minnehuis teruggekeerd, toen Leiden ge
troffen werd door het springen van het
Kruitschip. Dit had tot gevolg, dat de
stadsbank van leening en de drukkerij van
de firma Herdingh en du Mortier mede
in het huis werden ondergebracht. Voor
de rust van de oudjes was dit zeker niet
aangenaam. Nog grooter gevaar dreigde,
toen de Fransche maire in 1812 het plan
maakte om daar ter plaatse een Lyceum
te bouwen. Gelukkig kon men volstaan met
het afstaan tegen vergoeding van eenige
huisjes- Evenwel na de slag van Waterloo
moesten de oudjes hun verblijf verlaten
voor de gewonden. Eerst togen zij naar
de Hooglandsche Kerkgracht naar een
huis naast de Grynhal en toen dit gebouw
ongeschikt bleek te zijn, verhuisden zij
weer naar het Catharina-gasthuis op de
Aalmarkt.
Het oude huis werd als Militair Invali
denhuis ingericht. Een andere woongele
genheid werd ten slotte gevonden door
aankoop van eenige huizen aan de Hee
rengracht. De aangekochte huisjes werden
tot gesticht verbouwd, waarna op 18 Mei
1818 de verhuizing plaats vond. 's Avonds
om 9 uur gingen zij over; de valieden te
voet, de anderen per overdekte schuit. Dat
was het einde der omzwervingen, hoewel
nog geen afdoende verbetering! Al spoe
dig moest de gevel gerepareerd worden,
een paar jaar later, moest er een zieken
kamer gemaakt worden. Hetzelfde jaar be
dreigden de korenzolders van den buur
man het gebouw en weer twee jaar later
moesten de voorgevels en het dakwerk
worden hersteld. Op den duur bleek de be
huizing te klein, zoodat men er in 1850
toe overging, een huis bij te koopen. Re
genten vonden, dat de oudjes met hun tijd
mee moesten gaan en in 1859 werden de
olielampen en kaarsen vervangen door
gaslicht: hetgeen zeker een groote verbe
tering was. Vier jaar later reeds werd
besloten nog meer ruimte te maken en er
werd een bovenzaal bijgebouwd en in 1880
werd een duinwaterleiding aangelegd.
Maar de wenschen van regenten gingen
weer verder en er werd over een nieuw
gebouw gedacht. In 1886-'87 verrees onder
toezicht van architect W. C. Mulder en
uitgevoerd door timmerman H. van Borse-
len het tegenwoordig gebouw. Nu was er
plaats voor 62 verpleegden: terwijl er bo
vendien plaats was voor afzonderlijke ver
pleging van zieken in een ziekenzaal. In
de gevel van het statige gebouw worden in
relief uitgehouwen in zandsteen twee
symbolieke voorstellingen, die der welda
digheid en die der menschlievendheid.
Ds. van Ketwich heeft met een feest
rede het gebouw plechtig ingewijd: de
oudjes werden dien dag niet vergeten en
voor de ongemakken, gedurende de ver
bouwing ondervonden, door een tractatie
schadeloos gesteld. Hiermede was een goede
behuizing verkregen en een der vurigste
wenschen der regenten vervuld! Het is
eerst in de laatste jaren, dat regenten nog
eenige veranderingen hebben aangebracht,
om de gerieflijkheid te vergrooten en om
door radio het leven wat op te vroolijken.
Een lift werd dit jaar in het huis ge
bouwd en een moderne badgelegenheid
werd aangebracht.
Het heeft regenten in den loop der tij
den niet ontbroken aan medeleven der
burgerij of aan hulp der gemeente. De
financiën van het huis waren in het begin
van het beheer der instelling niet ruim.
Het oudeliedenhuis was afhankelijk van
betalingen voor hun verzorgden van huis-
zittenmeesteren, waarmede een accoord
was aangegaan voor de verplegingskosten.
Het maximum der verpleegden werd be
reikt omstreeks 1794, toen het tot 88 kwam.
Het volgend jaar evenwel staakten de Huis-
zittenmeesteren de betalingen aan het
huis en moest het aantal verpleegden wor
den teruggebracht tot 70 als maximum.
Wel kwam het verschuldigde van H.Z M.
later gedeeltelijk binnen: doch in 1810
was de schuld van H.Z.M. reeds opgeloo-
pen tot f38 000, een schuld, die eerst in
1853 geheel was afgedaan. Het is te dan
ken aan giften van de burgerij, dat in het
einde der 18e eeuw kon worden doorge
gaan. Voorrechten, die het huis had ge
kregen, als het genot van rantsoenpennin
gen en marktgelden, werden 't huis in 1800
ontnomen. Het zijn de steeds ontvangen
legaties en donaties, die de fmancicn op
de been hielden. In 1914 waren er reeds in
totaal 130 dergelijke giften ontvangen,
waarvan spr. noemde die van mr. van
Leeuwen van f.40000, het legaat, dat in
1810 werd ontvangen en dat van den heer
Pieter van Hemeren, eveneens groot
f. 40.000. dat in 1863 werd ontvangen.
Het aantal verpleegden, dat in het huis
kon worden opgenomen was van de finan
cien langen tijd afhankelijk. Vooral in de
eerste eeuw na de stichting was er steeds
veel aanvraag voor opname. Regenten
moesten toen bepalen, wie de voorkeur zou
hebben. In 1834 waren de financien zoo
ingekrompen door de vele verbouwingen,
dat het aantal verpleegden op 45^ als
maximum moest worden bepaald. Geluk
kig kon dit langzamerhand weer toene
men: doch in dit gebouw konden ook niet
meer dan 62 worden ondergebracht.
50 jaar geleden was de voeding naar de
tegenwoordige begrippen niet overdadig.
DE FOTOGRAFISCHE
KERSTPRIJSVRAAG.
WELKE VOORWERPEN HET WAREN.
In vergelijking tot het aantal inzendin
gen bij onze vorige prijsvragen is het aan
tal oplossingen en vooral het aantal
goede ons tegengevallen. Was de prijs
vraag te moeilijk of was de concurrentie
met drie Zondagen te zwaar?
Van de ontvangen oplossingen was er
één geheel goed, 4 inzenders maakten elk
een fout.
Hoewel wij duidelijk vermelden, dat
het in elk huis voorkomende voorwerpen
voorstelden naar onze meening een be
perking vulden enkelen de meest uit-
eenloopende voorwerpen, van auto-step,
lampen tot zelfs een zonsverduistering
toe, in!
De juiste voorwerpen zijn deze:
1. Vaas.
2. Inktflesch met kurk.
3. Kandelaar.
4. Pollepel (omgekeerd).
5. Schoteltje (omgekeerd).
In verband met het geringe aantal goede
inzendingen kenden wij den heer W.
FREEN, Dahliastraat la, te Leiden, die alle
voorwerpen goed invulde, een prijs van
f. 5toe. De Wed. P. J. Segaar, Lcidsche
Weg 224, Voorschoten en de heeren P.
Marck, Hoogewoerd 175, A. Veylbrief, Mag-
dalena Moonsstraat 21 en H. Bonte, Hoo
gewoerd 116, allen te Leiden, ontvingen
elk een troostprijs van f. 2.50.
De prijzen kunnen aan ons bureau wor
den afgehaald.
Zelden werd vleesch of visch genuttigd.
Minstens tweemaal per week vermeldde de
voedingslijst alleen aardappelen. Dat des
niettegenstaande nog steeds aanvragen
moesten worden afgewezen, wijst er wel op
dat ook toen de armoede groot was. Dooi
de economische wetten, vooral ook door de
ouderdomsrenten, kwam een hoogere
welvaartsgrens onder de minder goed ge
situeerden en daalde het aantal verzorg
den. Tegenwoordig kan weer iedereen
aangenomen worden, wanneer hij aan de
voorschriften voldoet n.l. dat hij is Ned.
Herv. en 65 j. Tot voor 1931 schreven de
reglementen voor, dat de opgenomenen
moesten zijn bedeeld. In de praktijk werd
daar niet de hand aan gehouden. Het is
ook de bedoeling geweest bij de laatste
verandering van het reglement, de instel
ling ook open te houden voor hen, die
nooit bedeeld werden- maar die daarvoor
in de termen zouden kunnen vallen.
Zoo is dan de wensch vervuld van de
erflaters en donateurs voor ons huls dat
den ouden van dagen een beter lot zou
zijn beschoren. Met dankbaarheid gedacht
spr. deze edele menschen, die voelden, wat
er noodig en mogelijk was. Wij vieren ons
feest, aldus de heer Heringa, tevreden met
wat er kon worden bereikt en met de
erkentelijkheid ten opzichte van allen, die
er vroeger en thans aan hebben medege
werkt en die het nog doen. Wij hopen, dat
deze dag een prettige herinnering zal
achterlaten.
Op het vervolg der feestviering komen
wij morgen terug.
VEREENIGING TOT BEVORDERING
DER BOUWKUNST.
Film vertooning: ,»De stad van morgen".
Aan de 250ste vergadering ging vooraf
een tentoonstelling van een 200-tal foto's
van Leiden en omgeving uit vervlogen
tijden, welke expositie vooral voor de
ouderen onder de leden bijzonder inte
ressant was. Het was de firma v. d. Zanden
aan de Breestraat, die deze collectie wel
willend had afgestaan.
De voorzitter, de heer C. Kil jan, opende
met een passend woord deze laatste verga
dering des jaars. De notulen werden goed
gekeurd. Voor dezen avond stond op het
programma de vertooning van de film
,.De stad van morgen", hetgeen men ook
zou kunnen noemen „Een nieuwe stad".
Om 4 uur in den middag werd er proef
gedraaid en daarbij was toevallig aanwezig
de architect C. Ponsen, die, na van den
inhoud kennis te hebben genomen, zich
bereid verklaarde in de vergadering het
een en ander in 'tkort toe te lichten.
De heer Fred. A. Wempe schrijft ons
daarover
Speciaal werd door spreker er op gewezen
welke groote fouten de vroegere steden
bouwers maakten bij het ontwerpen en
uitbreiden der diverse wooncentra. Een
Joseph Cuypers en later Berlage waren de
eersten, die begrepen hoe slecht de men
schen toch eigenlijk wonen. Zij waren het,
die begrepen dat de samenleving in de
eerste plaats vereischt licht en lucht in
de woningen. Zooals het stadsverband
thans is deugt het niet. De woningen
staan meestal verkeerd. Er is geen reke
ning gehouden met de zonzijde; met den
windmet de schoone natuur. Kortom met
alles wat den mensch kan verheffen ln
zijn bestaan. Wat een opeenhooping van
menschen in kazernes zonder licht en
lucht; wat een vernietiging van begroeide
ruimten, zoo noodig voor een goede hy
giëne en ook voor een gelukkig zielsleven.
Gelukkig zijn er tal van teekenen, die er
op wijzen, dat het rationalisme in de bouw
kunst, waarvan genoemde grootmeesters
BINNENLAND.
Herdenking van het 150-jarig bestaan
van het Geref- Minne- of Arme Oude
Mannen- en Vrouwenhuis te Leiden.
(Stadsnieuws, le Blad.)
Onze fotografische Kerstprijsvraag.
Welke voorwerpen het waren, (le Blad.)
De korting op de Indische pensioenen
en de verhooging der tabaksaccijns door
de Eerste Kamer aangenomen. (Pari.
Overzicht, 4e Blad.)
De retourvlucht van dc Pelikaan, (le BI
De Postjager arriveerde gisteravond te
Basra. (Binnenland, 3e Blad en Laatste
Berichten, le Blad.)
Uiteenzetting omtrent dc rundvce-teelt-
beperking- (Land- en Tuinbouw, 3e Blad.)
De regeering heeft aan alle rijksambte
naren het lidmaatschap der Nat. Soc. Be
weging verboden. (Laatste Berichten, le
Blad).
BUITENLAND.
FrankrijkDuitschland, Ontwapening
en Volkenbond. (Buitenl. en Tel., le BI.)
Een rede van den Russischcn leider
Molotoff. (Buitenland, le Blad.)
De Japansche kroonprins heden een
naam gegeven- (Buitenl., le Blad.)
de voorloopers waren, zich geleidelijk baan
gaat breken. Handen vol geld zal 't kosten,
doch komen doet ze, de tijd dat ieder in
dividu een woning heeft waarin hij ook
werkelijk kan leven in den volsten zin des
woords. Voortaan geen gasfabrieken precies
midden in een dichtbevolkte woonwijk;
geen industrieën en fabrieken met hun gif
gassen midden in de woonstad, neen alles
goed gescheiden van elkaar door open vak
ken van groene oasen, die nimmer be
bouwd kunnen worden en die ook vooral
de jeugd gelegenheid geeft, zich in volle
gezondheid uit te leven.
Het eerste gedeelte der film vertoonde
in een reeks van opnamen de ellendige
toestanden in die steden, die zonder eenig
plan zijn opgebouwd. Fabrieken, toegangs-
en verbindingswegen, ontginningen enz.,
alles kris-kras door elkaar en haast geen
plaats latende om adem te halen, laat
staan te wonen
Het tweede gedeelte gaf theoretisch aan,
hoe de nieuwe stedenbouwer zich een stad
denkt, waar industrie, zaken- en woonwij
ken, binnen een vast omlijnd plan worden
neergeplant, vanzelf met ontzien van het
aanwezige natuurschoon en met groote
groene vakken van tuin, bosch en vijver
en waar de nieuwe aanbouwen niet direct
aan de kern grenzen, doch zij op afstan
den van het centrum als satelieten van
de groote stad verrijzen. Alles verbonden
met mooie doelmatige wegen voor snel
verkeer, die de bebouwde gedeelten niet
kruisen, doch er langs en omheen gaan.
Het derde gedeelte toonde ons zoo'n mo
delstad. Het was een lust, die joelende
jeugd te zien in haar sportparken; de
moeders met de zuigelingen in de tuin
tjes, alles licht, lucht, leven en liefde. Zóó
kan t en zóó moet 'took worden in de
stad der toekomst. Dit alles is in handen
van de toekomstige stedenbouwers, die
hierbij een hooge taak hebben te vervul
len. Met groote aandacht werd deze film
gevolgd. Aan 't einde viel vooral den heer
Ponsen een luid applaus ten deel. hetgeen
de voorzitter onderstreepte door hem dank
te brengen voor zijn toelichting, die, niet
tegenstaande een voorbereiding van slechts
een uur, toch zoo goed insloeg bij de
hoorders.
Tot kasnazieners voor 1933 werden be
noemd de heeren C. Ponsen en Jac. Roze-
mond.
De tijdschriften voor 1934 werden ge
regeld.
De begrooting voor 1934 werd in begin
sel goedgekeurd.
De voorzitter sloot met een vriendelijk
woord met het oog op de a s. jaarwisse
ling. deze laatste vergadering van 1933.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijvingen: C. G. J. Alke
made. Haarlemmerstraat 299b, Leiden.
Rund-, kalfs-, lams- en varkenslagerij;
annex fijne vleeschwaren en worst. Eige
naar: C. G. J. Alkemade, Leiden.
„Het Leidsch Venduhuis", Burgsteeg 12,
Leiden. Eigenaar: D. van der Giessen,
Voorschoten.
GEEN OFFICIEEL BUREAU.
De Commissaris van Politie alhier ves
tigt de aandacht op het Bern. Bureau Cri
sis, gevestigd Papenstraat 7. Dit bureau
staat in geen enkele verbinding tot het
Leidsche Crisis Comité of eenige andere
instelling van weldadigheid hier ter stede
of elders.
Tusschen de leiders van dit bureau is
oneenigheid ontstaan; ter zake van mis
handeling werd een klacht bij de politie
Ingediend.
Nadere inlichtingen worden door de
afd. recherche verstrekt.
