'n 0uOiXctig.en
rwuÜig. qeSjdrienk,
LEIDSCH DAGBLAD
Derde Blad
No. 22606
40-jarig Jubileum
den Heer C. Geel.
^reclame.
[DOL-tandpasta
PST EN LETTEREN.
BINNENLAND.
reclame.
FINANCIEN.
LAND- EN TUINBOUW.
i Jaargang
plSTRATEUR DER MARTHA
■gflCHTING TE ALPHEN.
De heer C. Geel.
mber a.s. hoopt onze alom bekende
Igechte plaatsgenoot de heer C.
,e Stationsstraat alhier, zijn
ambtsjubileum te herdenken als
trateur der Martha-Stichting (in-
r onverzorgde kinderen) alhier,
jubilaris werd 14 Juli 1872 te
im geboren, alwaar door hem de
thool bezocht werd.
begon op 16-jarigen leeftijd zijn
ktratieve loopbaan bij de firma
D Leppen, makelaars en commissio-
k Amsterdam. In 1893 werd de heer
do: het bestuur der Martha-Stich-
[ngezocht voor het voeren der ad-
dier inrichting, waarbij hij op
hber 1893 in dienst trad. Na het
Smet mej. van Kregten in Septem-
t.nam de heer Geel met zijn echt-
de geheele leiding op zich van het
dezer inrichting en werd na-
pcraid tot administrateur. Na het
svan zijn vader, den toenmaligen
am oprichter der stichting op
[Ru werd de heer Geel waar-
Idiecteur tot 1 October 1907, toen
Voors het directeurschap aan-
i Tijdens zijn bestuur van het Jon-
p. werd door hem opgericht de
bestaande gymnastiekvereen.
terwijl door hem verschillende
k werden bekleed in tal van veree-
van de Martha-Stichting. De
bleef tot April 1914 wonen in
agenshuis, doch toen de nieuwe
petten meer en meer tijd vorderden
de administratiewerkzaam heden
taidmg der inrichting steeds
werden, gaf hij de leiding over
a heer J. M. Welvaars, teneinde
ftsluitend aan de administratie te
wijden. Gedurende deze veertig
ierden niet minder dan pl.m. 2200
pn door den a.s. jubilaris ingeschre-
pt zeker veel zegt, als men weet
Meding en zorg voor de kleeding
pele inrichting is overgelaten aan
gen van den jubilaris, wat hem
I» de mobilisatie]aren zeker heel
JpMbrekens zal hebben gekost. Be-
zal het den heer Geel en niet
j'Jtj echtgenoote, die hem vooral
J,fe Wding van het Jongenshuis
■terzijde heeft gestaan, op den dag
BiJi i .um niet aan belangstelling
Beiden zijn dan ook alom in
pichting zeer geziene persconlijk-
iwter werk en wel in het bijzonder
Ey -n jubilaris zeer wordt gewaar-
ktm °?s informatie bleek, zullen
inrichting, de directeur en
l;. ef jubileum niet onge-
L',;en Pssseeren en zijn er voor dit
ui™«ne n'dücum zeker verschillende
Km Tevens kunnen wij
pioen, dat de jubilaris op 1 Decem-
fhuize Stationsstraat 15
|idda«s 6ren Van 21/t tot 4I/® uu1'
T dagelijks gebruikt -
'10' 'belijke verkleuren der
ecu onwel,lebenden adem.
1659
.OPERA ITALIANA".
P® der LiwmS11!6 °Pera. Intendente:
Cav Mart„^,elsert' Direzione Musi-
avond ^artntl zal °P VrijdaS
ijhaal f uur in de Stads-
f-Wncert ïl buitengewoon groot
L?31 worden waaraan medewer-
Ftite solktov! ^en door 6611 twaalf-
I koor en n-St Jlsmede door het vol-
Krezelschap van 1ie'' Italiaansche
lEera[ine if'? ^lerbii zullen optreden
Bilde' u}f0- Enrica Alberti. Oria
rWarzinar 'Ü,ni' Gianna Rubbisi,
i 3,na, Luigi Fort, Carlo Merino,
i^b Picciolï,
„ProframmaaSel11'
Spartaco
,J. Ie van 1311 concert vei-
El> Lor»ffures van La Foraa del
E het evt«t de 3e acte van La
de Lucia di Lam-
„6t Qii irtl? finale 2e acte van
Barbie.o J Bigoletto, fragmenten
I "u®mér5 Slvisüa en Tosca. Alle
e" driesthoï°irdSn uitgevoerd met
P1® wi.
Cj'. MartoP^en^1^
POSTJAGER VOLDOET
AAN DE EISCHEN.
IN 7 UUR TIJDS EEN AFSTAND VAN
2000 KJW. AFGELEGD.
De Pander-Postjager, die zich in een
buitengewone belangstelling mag verheu
gen, heeft zooals reeds gemeld werd, gis
teren voor de eerste maal een proefvlucht
van langen duur boven ons land gemaakt.
De P.H.-O.S.T. had tot nog toe slechts
proefvluchten in de omgeving der vlieg
velden en van korten duur gemaakt. Gis
teren maakte het vliegtuig voor de eerste
maai een tocht van langen duur. Bestuurd
door Asjes en Geyssendorffer en verder
met den mecanicien-marconist Van Straa-
ten en dr. ir. H. J. van der Maas van den
Rijksstudiedienst voor de Luchtvaart, steeg
het toestel te 8.25 uur van Schiphol op, om
te 15.28 uur op het militaire gedeelte van
het vliegveld te dalen. Het toestel was toen
precies 7 uur en 3 minuten in de lucht
geweest. Het taxide rechtstreeks de han
gar, waarvan de deuren wijd waren open
geschoven, binnen en de eerste die uitsteeg
was luitenant Asjes. Lachend zocht hij
onder de aanwezigen naar den heer Slot,
constructeur van den Postjager, sprong
voorzichtig van den vleugel af en drukte
hem de hand. „Wat een kistje", zei hij,
„en wat een snelheid".
Wij hadden gelegenheid even met lui
tenant Asjes te spreken. Hij bleek zeer
enthousiast over het toestel te zijn.
Luitenant Asjes.
„Het geeft je een idee van snelheid",
zei hij, „als je, zooals wij, in enkele uren
zoo over heel stukken van het land vliegt
Vlak na ons vertrek zaten wij boven Den
Helder. Over de eilanden naar Borkum en
dan naar Groningen en Eelde, Enschede.
Deventer, Arnhem, Nijmegen, het schiet
alles onder je weg. Boven Roermond kwa
men we in een sneeuwbui te zitten. En
betrekkelijk kort na boven Borkum te heb
ben gezweefd, zaten we laag boven Maas
tricht. Over Bergen op Zoom en Vlissingen
naar Rotterdam, Den Haag Leiden, S:es-
tevberg, boven Schiphol, weer naar boven
toe langs de Zuiderzeekust, nog eens boven
Soesterberg, alsof het geen afstanden zijn".
Naar schatting heeft het toestel in de
zeven uur dat het in de lucht was, een
kleine 2000 K.M. afgelegd. Om beurten
hebben de piloten Asjes en Geyssendorffer
en ir. van der Maas gestuurd. Ook Geys
sendorffer toonde zich uiterst tevreden
over het vliegen van den Postjager.
Ir. van der Maas verklaarde dat naar
zijn meening het toestel aan alle eischen
die er aan gesteld konden worden, voldeed.
Natuurlijk vond men tijdens het vliegen
altijd wel eenige dingen, die verbeterd kun
nen worden. De genomen proeven hebben
alle bevredigende resultaten gehad, hoe
wel de verzamelde gegevens natuurlijk
nader uitgewerkt moeten worden. Het
toestel was geladen met het maximum
gewicht van 5500 K.G. Het had de maxi-
mum-brandstofvcorraad van 2050 Liter
benzine aan boord, waarvan nog een
groote hoeveelheid hoeveel precies kon
niet onmiddellijk worden nagegaan ira
de landing over was. Men heeft op ver
schillende hoogten proeven genomen, ten
aanzien van snelheid en brandstofverbruik.
De snelheden waarmee gevlogen werd. va
rieerden van 250 tot 360 K.M. per uur. De
gemiddelde kruissnelheid kan gerekend
worden op 300 K M. per uur De start had
een vlot verloop. Het volbeladen toestel
was in 22 seconden los van den grond.
De startbaan zal ruim 300 Meter zijn ge
weest.
De door de N.S.F. geleverde radio-instal-
laile heeft uitstekend voldaan. Van den
grond af heeft men met verschillende
buitenlandsche stations kunnen werken.
Gedurende de geheele vlucht heeft men
het toestel oo Schiphol zeer duidelijk ge
hoord. terwijl de marconist Van Straaten
niet alleen met alle Nederlandsche grond
stations, maar ook met Croydon, Malmö,
Hamburg en andere buitenlandsche sta
tions heeft kunnen werken.
Algemeen neemt men aan, dat aan een
vertrek van den Postjager naar Indië in
het midden van de maand December,
geen bezwaren meer in den weg zullen
staan.
NAAR HET EINDE VAN DEN
RADIO-CHAOS?
De Minister eonferecrt met de
Omroepvereenigingen.
Naar wij vernemen heeft de Minister
van Binnenlandsche Zaken tegen a.s. Vrij
dagmiddag een conferentie belegd met de
besturen van de vier groote Omroepver-
eenigingen.
De conferentie, welke in het gebouw van
het Hoofdbestuur der P. T T. zal plaats
vinden en door den Minister zal worden
gepresideerd, zal ook worden bijgewoond
door den voorzitter van den Radio-raad.
DE POSi l M'HTEN.
De „Rijstvogel" (thuisreis) is uit Djask
vertrokken en te Bagdad aangekomen.
De „Snip" tuitreis) is in Djask aange
komen.
1657
Per doos
van
3 stuks
voor het St. Nicolaas-feest is ongetwijfeld onze
luxe doos, met drie stukken Palmolive zeep.
De aantrekkelijke, zachtgroene feestverpak-
klng is het symbool van de natuurlijke kleur
der olijfolie, die in zoo ruime mate verwerkt
wordt in onze zeep. Kleurstoffen of dierlijke
vetten worden niet gebruikt: daardoor is
Palmolive zeep zoo goed! Pak bij Uw surprises
óók zoo n aardige luxe doos Palmolive zeep.
Geen nuttiger geschenk voor jong en oud!
'ALMOLIVE
INDUSTRIE
EN LANDBOUWSTEUN.
DE NIJVERHEIDSRAAD OP AUDIËNTIE.
De minister van economische zaken
heeft een delegatie uit den Nijverheids-
raad in de gelegenheid gesteld, de be
zwaren, die de Nederlandsche nijverheid
tegen de landbouwcrisissteunmaatregelen
heeft, naar voren te brengen.
Eerst is de invloed besproken, dien de
landbouwsteun in het algemeen op de an
dere groepen der bevolking, met name op
de industrie uitoefent. Daarbij heeft de
delegatie betoogd, dat door dien steun de
daling van de kosten voor levensonder
houd in Nederland wordt tegengehouden,
zelfs weer door een stijging is vervangen,
met gevolg dat de productiekosten van het
Nederlandsche bedrijfsleven zich niet snel
genoeg aan die van de buitenlandsche
concurrentie kunnen aanoasspn De in
dustrie maakt zich hierover in hooge mate
bezorgd, gezien het door den voorzitter
van den ministerraad in de Tweede Kamer
der Stpt»n-Generaal genoemde hedrag van
162 millioen gulden voor landbouwsteun
en d» in onrustbarende mate toenemende
bedrijfsverliezen in de industrie.
De minister erkende, dat de landbouw-
cris'ssteunmaatrege'en. indien uitsluitend
vanuit een economisch ooenunt geregeerd
werd. anders zouden uitvallen doch hij
wees er op. dat in verband met andere
factoren, waarmede hij rpkening had te
houden, die maatregelen thans niet kon
den worden gemist.
Verder is de nrincinieele vraag behan
deld. of het wel iuist is. dat zooals thans
gebeurt, allerlei indilstrieele bedrliven bij
de landbnuwerisisstounmaatregelen wor
den betrokken en of er integendeel niet
naar moet worden gestreefd, dit zoo min
mogelijk te doen. Hierbij werd tevens
onder de oogen gezien, of de wijze, waarop
de landbouwcrisisste.unmaatregelen wor
den voorbereid."niet in zooverre waren te
wijzigen, dat die voorbereiding, voor zoo
ver betreft de daarbii betrokken in-
dustrieele belangen, meer in overleg met de
georganiseerde industrie zou kunnen
plaats vinden om dat die belangen in het
hoofdzakelijk agrarisch milieu. waarin zij
worden besoroken, onvoldoende tot hun
recht kunnen komen.
De minister kon zich in nrinciDe met dit
voorstel vereen'gen en heeft toegezegd, dat
hij den voorzitter van de centrale com
missie van advies en bijstand ex artikel 25
van de landbouwmachtigingswet zou op
dragen na te gaan. of het mogelijk en
wenscheliik is. om voor maatregelen, waar
voor de vertegenwoordiger van de industrie
in genoemde commissie het noodig oor
deelt on korten termiin het advies van den
Nijverheidsraad of de daarvoor door den
raad aangewezen commissie in te winnen.
Ten aanzien van het principieeie punt.
de industrie minder dan tot nu toe het
geval was bii de landbouwerisissteunmaat-
regelen te betrekken heeft de delegatie
doen uitkomen, dat alleen die industrieele
producten onder den landbouwcris'ssteun
moesten worden gebracht, die het oor
spronkelijk tot crisisoroduct verklaarde
landbouwartike! kunnen vervangen. Over
dit üunt meende de minister zich nog niet
uitdrukkelijk te kunnen uitlaten, doch hij
verklaarde het aan een ernstig onderzoek
te zullen onderwerpen.
Tenslotte heeft de minister doen uitko
men, dat hii het steeds op prijs zou stellen,
over principieeie aangelegenheden van
industrieelen aard. den landbouwcrisis-
steun betreffende, adviezen van den raad
te mogen ontvangen. Voor aangelegen
heden van minder belang zou de raad zich
kunnen wenden tot den ter audiëntie aan
wezigen hoofdambtenaar, den heer G J.
Tennema. referendaris aan de afdeeling
Handel en Nijverheid, dien de minister
had aangewezen, om namens hem voor
de belanden van industrie handel en ver
keer. welke bii de landhnnwcrisissteun-
maatregelen worden betrokken, te waken.
VOOR BEHOUD VAN HET GEZONDE
MIDDENSTANDSBEDRIJF.
Program van den Ned. R.-K.
Middenstandsbond.
De Ned. R.-K. Middenstandsbond heeft
de maatregelen vastgesteld op het punt
van saneering en bescherming van den
middenstand.
Van de Regeering vraagt de bond, ten
einde op zoo kort mogelijken termijn in
het bijzonder in den detailhandel tot or
dening en saneering en binnen dat
kader tot bescherming van het zelfstan
dige middenstandsbedrijf te kunnen ge
raken:
I. Tijdelijke stoozetting van vestiging ol
met vestiging gelijk te stellen ultbreidir,
of bedrtifsomzetting. in den detaiihande
gedurende twee iaren en wel voor eiker
ondernemings- en bedrijfsvorm, verbruiks
coöperaties en filialen niet uitgezonderd
.Uitzonderingen op dezen regel zullen
moeten kunnen worden gesteld door de
gemeentelijke overheid, in met name bij
de wet te noemen gevallen, na advies van
een plaatselijke permanente commissie,
samen te stellen uit leden aangewezen
door den Gemeenteraad. Kamer van Koop
handel in het ressort en georganlseerden
middenstand.
Als zoodanige uitzonderingsgevallen ko
men o.a. in aanmerking:
a) Vestiging in nieuw-gebouwde woon
wijken of zaken-kwartieren.
b) Vestiging in bestaande, tijdens het
vestigingsverbod openvallende winkelruim
ten. voor zoover deze vestiging niet be
treft warenhuizen, eenheidsprijsbedrijven
filialen van ondernemingen, die bereids
twee verkoopgelegenheden bezitten of coö
peratieve verbruiksvereenigingen.
Deze spertijd is noodzakelijk, niet alleen
om verdere ontwrichting der verhoudingen
in den detailhandel als gevolg der econo
mische crisis te voorkomen, doch ook om
afdoende een verderen toevloed van bui
tenlandsche detaillisten te kunnen weren.
n. Gedurende het tijdvak, waarin het
vestigingsverbod geldt, moeten door de ge
organiseerde bedrijfsgenooten (werkgevers
en werknemers) branchegewijs normen
worden ontworioen. waaraan nieuwe on
dernemers en ondernemingen in de betref
fende branche moeten voldoen alvorens zij
zich in die branche kunnen vestigen.
De wet geve aan den Minister van Eco
nomische Zaken de bevoegdheid om vesti
ging in een bedrijfsvak, na verloop van
den gestelden spertijd, te binden aan de
door de georganiseerde bedrijfsgenooten
ontworpen en door hem gehoord de
Middenstandsraad, of andere daartoe in te
stellen instantie goedgekeurde nonnen.
Uiteraard zullen de te stellen normen
evenzeer als voor de kleinonderneming
moeten gelden voor afdeelingschefs en
filiaalleiders der grootonderneming en
voor de bedrijfsleiders der coöperaties
III. Met kracht worde door de overheid
ter hand genomen de bestrijding der on
eerlijke en der in ruimen sociaal-econo
misch ontoelaatbare concurrentie-mid-
de'en
Met name valt hieronder:
a) Regeling van het uitverkoopwezen.
b) Algeheel verbod van toepassing van
het cadeaustelsel.
c) Wettelijke regeling van het rabat- en
kortingstelsel.
d) Verwijdering en wering uit de wa
renhuizen van die instellingen en afdee-
lingen, welke meer op het verlokken van
het publiek, dan op een voorziening in be
hoefte zijn ingesteld (lunchrooms en buf
fetten. postkantoren, kinderspeelplaatsen,
kapsalons, leesbibliotheken, tentoonstellin
gen. bagagedepots, enz.)
e) Uitbreiding van de wettelijke bepa
lingen op de oneerlijke concurrentie tot
een wet tot bestrijding der oneerlijke en
ontoelaatbare concurrentie in den ruim-
sten zin des woords.
IV. De vestiging en uitbreiding der groot
onderneming in den detailhandel en der
coöperatie buiten het persoonlijk econo
misch werkterrein der deelnemers worde
blijvend gebonden aan een vergunning af
te geven door een plaatselijke instantie,
met dien verstande dat deze vergunning
alleen kan worden afgegeven als de wen-
schelijkheid van de betreffende vestiging
pf uitbreiding in sociaal-economisch op
zicht positief is aangetoond.
V. Het onder n bedoelde stelsel van
vestigingseischen worde tevens ingevoerd
voor de diverse takken van klein-indu-
strieel bedrijf en de in deze bedrijfstakken
werkzame productie- of bewerkingscoöpe
raties. Invoering van den onder I vermel
den spertijd worde tevens mogelijk ge
maakt voor met name te noemen takken
van klein-industrieel bedrijf.
VI. Een eind worde gemaakt aan de be
voorrechting van het in N.V. of coöpera
tieven vorm gevoerde bedrijf boven het be
drijf der natuurlijke persoon, welke door
de stelsels van D. T B. en Inkomstenbe-
belasting wordt mogelijk gemaakt.
vn. In aansluiting op de voorgaande
punten en ter verwezenlijking van de vol
ledige ordening der bedrijfstakken door de
georganiseerde bedrijfsgenooten zelf zal de
N. R. K. M. zijn actie door bedrijfsorgani
satie op pubiiekrechtelijken grondslag on
verminderd voortzetten.
DE NOOD VAN DE SIGARENWINKELIERS
De Nederlandsche bond van sigarenwln-
keliersvereenigmgen heeft een adres ge
zonden aan de Tweede Kamer aangaande
den noodtoestand in het sigarenwinke-
liersbednjf. Volgens adr. is het bandeioile-
■ysteem de eenige oorzaak van de moei
lijkheden waarin het bedrijf zich bevindt.
Daar binnenkort de Tabakswet in de Ka
mer aan de orde komt in verband met de
voorgestelde accijnsverhooging. zou dit
volgens adr een gelegenheid zijn om in die
wet op te nemen een bepaling, dat ver
koop beneden banderolleprijs wordt ver
boden, wat insluit, dat ook het cadeau
stelsel wordt verboden.
AANVOER PEKEL- EN STEURHARING.
Na 5 December verboden.
De minister van economische zaken
heeft bij beschikking van 25 November
bepaald, dat, de aanvoer van pekel- en
steurharing in Nederland, na 5 December
a.s. verboden wordt.
HET CONFLICT BIJ DE CITAX
BEËINDIGD.
De directie van de Citax te Amsterdam
en de besturen van de gezamenlijke orga
nisaties van werknemers in het transport
bedrijf, waarin een groot deel van de
Citax-chauffeurs zijn opgenomen, zijn sa
men tot een volledige en bevredigende
oplossing van het geschil bij de Citax ge
komen. waarmede het conflict is beëin
digd. Heden is het bedrijf op normale wijze
hervat met de oude chauffeurs.
DE DUITSCHE EX-KROONPRINS
OP WIERINGEN.
Gistermiddag heeft de ex-kroonprins
van Duitschland, Wilhelm, pei auto een
bezoek gebracht aan Wierlngen. De ex-
Kroonprins was vergezeld van de heeren
Wölck en Coumou, de laatste opzichter
van den Rijkswaterstaat te Amsterdam.
Per auto van Doorn gekomen, begaf men
zich naar burgemeester Kolff. waar de
lunch werd gebruikt. Vandaar werd gere
den naar den hoefsmid van Wieringen den
heer J. Luyt, terwijl ook een bezoek werd
gebracht aan de voormalige pastorie te
Oosterland, destijds de woning van den
Duitschen ex-Kroonprins.
Tenslotte werd nog een bezoek gebracht
aan de Zuiderzeewerken op den Oever waar
ir. Ringelingh de gasten rondleidde, ter
wijl ook de Wieringermeerpolder een beurt
kreeg, o m, de dorpen Slootdorp en de Terp
Om ongeveer 5 uur werd van Wieringen
vertrokken naar Amsterdam vanwaar de
ex-Kroonprins met den trein van half 8
naar Duitschland terugkeerde.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Naar de Msb. meldt is te Brussel
overleden de heer C. Springer, voorzitter
van de Nederlandsche Kamer van Koop
handel aldaar.
VERLENGING VAN DEN LOOPTIJD
VAN SCHATKISTBILJETTEN.
Een wetsontwerp is ingediend met het
doel den looptijd van schatkistbiljetten te
verlengen. Uitgifte met een langeren loop
tijd dan 1 jaar is krachtens de wet niet
mogelijk.
De constellatie ter geldmarkt aldus de
toelichting biedt grond voor de ver
wachting, dat er thans een niet onaan
zienlijk bedrag aanwezig is, dat niet be
stemd kan worden voor vaste belegging,
doch waarvan de houders nochtans weF be
reid zouden zijn, het voor langeren tijd
dan een jaar ter beschikking van het rijk
te stellen.
Ten einde van deze omstandigheid ge
bruik te kunnen maken, ten bate van de
voorziening in 's rijks kasbehoeften acht
de minister van financiën het gewenscht.
v omtrent den looDtijd van de
schatkistbiljetten te verruimen Een ver-
ienging van den maximum-looptijd tot 5
laar schijnt hem voldoende
UITVOERING
DER TUINBOUWSTEUNWET.
Door den regeeringscommissaris voor de
uitvoering van de tuinbouwsteunwet is aan
de veilingbesturen bericht dat omtrent de
beperking der siateelt het volgende moet
worden in aanmerking genomen: de teeit
van sla in peenrijen zal zijn toegestaan tot
een getal van 15 stuks onder één raam
zonder teelt van bloemkool, 12 stuks met
teelt van bloemkool en 9 stuks met teelt
van bloemkool in enkele rijm. De beca.'.ng
dat de teelt van Broeisla mits voor 31 Mrt.
geoogst vrij blijft komt te vervallen Het
aantal kroppen broeisla onder het raam
zal niet meer mogen bedragen dan 24
stuks voor de voorkant en 20 stuks voor de
achterkant van de dubbele rijen Verders
wordt er de aandacht od gevestigd dat het
aanhouden van den ouden nlantafstand en
vervanging van de niet toegestane sla door
b.v. andijvie als een ontduiking van de
getroffen maatregelen zal worden be
schouwd.
Het begin van de beperking Ss er dus.
De rest volgt spoedig.
