ONS NIEUW SUCCESMERK!!
D0RM1
ONS MODEL
lE WINTER IN DE KUNST.
VRAAGT UW WINKELIER
GEBR. ROTTEVEEL
RFrifiSilliB KOREVAARSTR.
EEN IDEAAL SIGAARTJE
COLBERT COSTUl^
naar maat
ULSTER naar maat
10 STUKS 40 CENT IN BLIK
Fl. 30.- 35.- 40.- .45.-
ISCH DAGBLAD Derde Blad
Dinsdag 24 October 1933
WINTERKOSTIES.
SPECULAAS
BORSTPLAAT
?oning in de Raat Bloemen-, Klaver-, Heide- en Boekweithoning
FIJNE VLEESCHWAREN
Mainzer Zuurkool - Rookworst per pond f. 0.50
DLL 9% iWlï IM STEENSCHUUR
F1.35.- 40.- 45.-
Een stemmige wintersch ets van Willem Witsen.
uw pen op en wandel. Aan dit
tief voorschrift voor den journa-
het niet immer even gemakkelijk
Over iets als den winter iets
te schrijven lijkt 'n gewaagde on-
A1 wat maar een beetje luch-
wordt in den winter meestal ge-
Bloote beenen, zonnebad, luster
het is alles voorloopig
onwillekeurig bij de
meer gekleede ideeën; de
van de lente, de frivoliteit
zomer zijn verstild tot den waar
van de schijnbaar rustende
en de kalmer genoegens van de
In de beeldende kunst weerspie
die overgang natuurlijkerwijze
willen trachten dit met enkele
op luchtigen, dat is hier zeer
trant te illustreeren. Wij
ditmaal niet hebben over
spoorwegman De Win-
door Van Eeden en Borei
in de Hollandsche kunst bln-
en thans weer haast vergeten
iver den, zoo vertrouwden Barren
door Boot prachtig geconterfeit en
Tjebbo Franken litterair ver-
d neen, we zullen niet afdwalen
ons in bijzonderheden begeven, doch
bij het algemeene houden,
voorstellingsvermogen van den win-
n, culmineert in het landschap met
iw en ijs, en het interieur met den
iden haard. Vooral het winterland-
dringt zich aan ons op, al of niet
guren gestoffeerd, doch gemeenlijk
lee van kalmte en rust suggereerend.
ui schilders rijke en aan stevige
niet geheel ontwende land heeft
idsher talrijke specialisten op dat
«(^opgeleverd. Wie denkt niet aan
11"e eeuwsche kunst en de „winter
en Avercamp, Cabel en zoo vele
pen uit die school! In de eerste helft
igentiende eeuw was het vooral
out die de traditie voortzette en
wintergezichtjes eveneens zeer ge-
Maren. En is in den bloeitijd der Ha-
"s een schilder als Louis Apol er niet
iele aan ten onder gegaan, aan die
lurende vraag van het publiek naar
«gezichten, die hij tegen het eind
lachinaal fabriekte dat ze meer op
bakkerswerk dan op bezielde na-
teipretatie gingen gelijken? De spe-
ering was bij dezen toch in zijn
lang met onbelangrijke schilder
ren funeste massaproductie verwor-
g. idle artistiek misschien nog onder
leruchte, honderd meter lange Pa-
m^ri-doek van Nova Zembla stond.
sohilders van 't impressionisme
Pil de winter met zijn sneeuw altijd
p aantrekkelijks gehad. Als een dertig
Muf het plots beS°n te sneeuwen
cir.oe schilders voor de grap dat het
vet-wit duurder werd zooveel
pas er dan naar. Geen enkel land-
sscniider ontkwam aan de bekoring
smI?ttel°oze wit aan de natuur
EFr?' Voor sanguinische naturen als
™l.»"13-._en Breitner werd het pas
A Olc rl wv/aatl. WC1U IlCli pad
lEfi» sne,euw baar ongereptheid be-
b in raken. Jaap's beroemde „Mo-
teïnh» 5?.eeuw" en Breitner's Amster-
Kj,S'adsgezichten, waarop de
vertreden en vergroezeld, beeld
idscho i spoedige ontluistering door het
t er de bewijzen voor.
fc «n nm aangelegde artisten als
chan n pson de sneeuw in het
i ffr de dichterlijke wade,
i, ln oPPorste reinheid hult
Mover het*? de StUte' die afwijzend
'illem Witwi. fzige leven staan. Vooral
•dhiim hee"Jin z'ih besten tijd,
llwinter ™^,n.,de' den Hollandschen
P stille rd als een poëem
Ét de natuur m' van "rtrouwd-zijn
lev'eh aan Hen ueen Selaten zich over-
Kbt zekerheid r»l °,.nen slaaP, waaruit
■ioet gezien511 ontwaken kan worden
—Jn's dorpsEeziïhf re "Productie naar
pelen vergezelt Ede' die deze re-
Jlk waarnSJ? dil sentiment duide-
f®lnS Van zulk »n Wi btlanke zielestem-
[etnauwernood "'bbirgezlcht wordt
levend we2en dat er' door het eenig
5°u»tje dat hu, h .op v°orkomt: het
Bouding en gebaar 2al binnengaan.
r?,en de dorpsche ?nti v?n dit «guurtje
jajrinhtische leveillmltelt en de haast
Bende wijze kennenIberusting op teeke-
banï ln het 'andschan ^at' onopSemerkt
Pastorale, als een tfil P' n de wintersche
ÏSyrbenheid waarin8ment van die nobele
1 ÏJÜjpeB als een snee„°niS,moo'e 'anct komt
ggMe.d Grillig dra™ d erover is uit-
ÏTÏfh 'andschan zem atlseh is °ns Hol-
■Leen dS "'fen Dat vindt men
'"■Schilder bit „ul'JPoedues, ook hij
y mtstek. doch met een
terrein voor zich dat bij zijn romantisch-
peinzenden aard beter aansluit. Wat De-
gouve de laatste jaren ln de Ardennen ge
schilderd heeft, vóór een verlamming hem
het werken onmogelijk maakte, behoort tot
de zuiverste winter-interpretatie die ik
ken, doch is van gansch andere geaard
heid dan Witsen's ten onzent zoo gewaar
deerde kunst. De romantiek van het berg
landschap is Iets anders dan de peinzen
de romantiek van een Geldersch geval met
sneeuw: toch zijn ze verwant, die beide
schilders, in wier beste werken men een
hooggestemde liefde voor de natuur meent
op te merken, die zich uit op zeer voor
name, ingetogen manier. Wie zich de
„Gloire nlvernale" van Dugouve herinne
ren kan, voelt daar direct een drama
tisch accent in. Men kent DegOuve's werk
neg steeds te eenzijdig. Als men ook maar
een goed deel ervan uit eigen aanschou
wing kent voelt men het verschil. Beide
kunstenaars zien en gevoelen muzikaal
Degouve's werk doet aan Richard Wag
ner's muziek denken, de Hollander heeft
het meer elegische element. Naast deze
beiden wordt een Apol een maker van
plaatjes en een Fritz Thaulow nog een
beroemd winterschilder een kundig
charmeur.
Zelfs voor wie den winter verfoeit heeft
de vallende sneeuw een aparte, vriende
lijke aantrekkingskracht. Voor den Ooster
ling heeft ze bovendien iets komisch, ge
voelt er het vreemde van de gewaarwor
ding aan. Denk bijvoorbeeld aan de
sneeuwbuien en enkele Perzische miniatu
ren, op oude Japansche houtsneden. Daar
zijn combinaties mogelijk die in onze Wes-
tersche oogen op het eerste gezicht, on
waarschijnlijk zijn. Denk aan de sneeuw
op de kersenbloesems bij Toyokuni of de
sneeuwjacht aan den voet van den berg
Fuji, bij Hokusal De sneeuw voelen wij
daar bijna als amusement en ze stemt den
Westerling niet ter meditatie. In zooverre
is haar werking gelijk aan die der afbeel
dingen der moderne wintersport in Europa,
waarbij de witte vlakken een buitengemeen
decoratieve werking kunnen hebben als de
teekenaar er profijt van weet te trekken.
Op gezonde menschen gaat va nde sneeuw
een opwekkende kracht uit, ze verzoent
hen met den winter die in storm en regen
zooveel onverzoenlijks biedt.
Tenslotte is er nog een andere winter in
de beeldende kunst, waarover wij het ech
ter maar zoo weinig mogelijk hebben moe
ten, omdat een volgende lente zoo akelig
ver-af nog schijnt. Dat is de klaarblijkelijk
sterke afkoeling in de Belangstelling voor
de beeldende kunst zelve, bij een jonger,
opkomend geslacht. Daar wintert het in
derdaad reeds in de hondsdagen, wanneer
er sprake is van kunstgenieting om haar
zelfs wil Een te sterk opgedreven belang
stelling voor techniek en soort, een te ma
terieel gerichte levensbeschouwing, laten
voor meditatie en geestelijk genot om de
onpraktische schoonheid der verschij
ningen in natuur en leven, bij de jeugd te
weinig plaats. Wie het met de laatste wel
meent, wenschte en bevordere daar de
komst eener nieuwe lente. Want wie zich
willens en wetens verhardt en voor de in
trinsieke schoonheid van onpraktische
kunst de oogen gesloten houdt, mist veel
waarvoor de volmaakte technische nieu
wigheid en de zakelijkste levensleer geen
vergoeding bieden kan
J. H. DE BOIS.
De winter staat weer voor de deur; de
dagen korten merkbaar en de tempera
tuur is iederen dag iets lager. Als wij aan
den komenden winter denken, denken wij
onwillekeurig aan de koude, die ons weer
te wachten staat, en wij vragen ons af:
..hoe kunnen wij ons het best hiertegen
behoeden?" Welnu, deze beschutting vin
den wij in onze wollen winterkleeren. in
onze dikke winterjassen maar ook in onze
stevige winterkostjes. Uit ondervinding
weten wij. dat de eetlust m den winter
scherper is dan in den zomer en dat komt
omdat het lichaam zich instinctmatig te
gen de kou wil beschermen door het
lichaamsvuurtje" wat meer op te stoken.
Het vet, als warmtebron neemt dan ook
een vooraanstaande Dlaats ln bif onze wln-
tergerechten en dat weten wij ook alweer
uit de Draktljk want on onze nationale
erwtrnsoeo drllft vaak een laasie vet. de
hutsnot eten wli het liefst met klanstuk
of vet varkeneyleesoh, en wij kennen voor
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiii
t\
zrzzxI
HAARLEMMERSTRAAT 20
TELEFOON 512 9508
per half pood f. 0.16, 0.20, 0.22
per half blik f. 0.80, 1.10, 1.20
Araandel Speculaas p. balf pond f. 0.30
Dikke Claas
Vruchten en Fondant
2 onsf. 0.25
Leosveld en Paul Kaiser Koekjes
per half pond L 0.25
Ha ra per ons 0.18
Rookvleesch 0.24
Luncbton^0.20
Corned Beef per ons- 0.08
Gehakt0.15
Zult0.10
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiii:iii:iiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii{iii!iiiiiiiiiui
EDEUCiTSAAR-AROMA
ZUURKOOLSCHOTEL
(5 personen)
l'h pond zuurkool, l'/i pond aardappe
len, 4 deciliter melk. 2'h ons ham (ln niet
te dunne plakjes gesneden) boter, zout,
peper, nootmuskaat; voor de saus: '/i liter
melk, 40 gram bloem 40 gram boter. 1 ons
geraspte kaas, zout. peper.
Wasch de zuurkool en kook ze gaar in
weinig water met zout (3/4 uur). Laat ze
nog 'n kwartiertje stoven met een klontje
boter. Kook de aardappelen overgaar en
giet het water af. stamp ze fijn en roer
ze. onder toevoeging van de melk en de
boter, goed luchtig, voeg zout, peper en
nootmuskaat naar smaak toe. Rol de zuur
kool in de plakken ham. Leg onderin een
met boter besmeerde vuurvaste schotel
'n laagje aardaopelpuree, plaats hierop de
gevulde hamrolletjes en bedek ze met de
rest van de puree. Giet de kaassaus er
overheen, strooi er nog wat geraspte kaas
over en zet de schotel in een heete oven
om den bovenkant bruin te laten kleuren.
Maak de kaassaus door de bloem roeren
de met de boter te verwarmen, de melk
bij kleine beetjes tegelijk, onder voortdu
rend roeren, toe te voeren, op het laatst
de geraspte kaas (op 2 lepels na) er door
te roeren, het sausie nog even door te
laten koken en op smaak af te maken met
zout ceper en nootmuskaat.
CITROENVLA
(5 personen)
4 eieren. 125 gram suiker, het sap van
3 citroenen met water aangevuld tot 2
deciliter vloeistof.
Roer de eidooiers met de suiker Ln een
geëmailleerd Ijzeren pan, totdat de massa
dik en luchtig Is. Giet hierbij roerende, het
citroensap en het water en laat deze massa
onder voortdurend roeren, voorzichtig op
een zacht vuur binden. Voeg de bekoelde
vla luchtig bij het zeer stijfgeslagen eiwit;
presenteer de citroenvla in een glazen
schaal en geef er zachte biscuits bij.
C. F.
VRAAGT STALEN
ONTBIED ONZEN
VERTEGEN-
WOO R OIGER.
Serie 33.- 40,- zijn
uitsluitend
HOLLANDSCH
FABRIKAAT
Een Cliënt schreef ons;
Het is een Ideaal een DORMII te
dragen, het is de oplossing in
dezen cristijd, voor HEN die gewoon
zijn correcte kleeding te dragen.
onze capucijners geen betere combinatie
dan het uitgebakken spek.
Terwijl wij ln den zomer graag koude
gerechten, llchtverteerbare spijzen en lif-
lafjes kiezen, bestaat er ln den winter dus
meer behoefte aan een stevige soep, een
ruimschoots van vet voorziene stamppot
of een voedzame toespijs. Voor de koffie
tafel levert wat overgebleven stamppot of
een restje kool. aardappelen en jus van
den vorigen dag. te zamen opgewarmd en
daarna door elkaar gestampt, een smake
lijk warm hapje, dat gemakkelijk en vlug
te bereiden ls, en dat voor de kinderen,
die met van koude roode neusjes en stijve
voeten uit school komen, een waar ge
not ls.
Als wij de menu's voor de middagmaal
tijden samenstellen, kiezen wij daarvoor
vaak een stevige hoofdschowtel met een
min of meer voedzame soep of een nage
recht. Is het hoofdgerecht een stamppot
of een peulvruchtenschotel (b.v. varkens
lappen met grauwe erwten), dan zullen wij
hierbij een dunne soep (vermlcelllsoep) of
een frlssche toespijs (tutti fruttl) geven;
het frischzure van vruchtencompote of
versche vruchten heft het .machtige" van
de hoofdschotel altijd eenlgszins op.
Ook kunnen wij een voedzame soep als
het voornaamste deel van ons middagmaal
beschouwen en daarbij een stevig nage
recht geven (b.v. bruine boonen soep;
drle-ln-de-pan), waardoor evenwel onze
geijkte hoofdschotel bestaande uit vleesch,
groente en aardappelen, vervalt.
Eveneens kunnen wij een voedzaam na
gerecht als hoogtepunt beschouwen en ln
dat geval een licht bordje soep vooraf kie
zen (kerrysoep, eierpannekoeken).
Zoo kunnen wij dus onze winterkostjes
op vele manleren samenstellen tot me
nu's en behoeven wij niet bang te zijn
voor gebrek aan afwisseling. Aan gezinnen
met jonge kinderen dient nog de raad ge
geven te worden om na een stevige soep
of stamppot nog de een of andere meel
spijs te geven, speciaal voor de jeugd, daar
kinderen meestal slechts een matige portie
van de zware hoofdschotel kunnen ver
dragen en dan nog graag een bordje pap
eten tot besluit van den maaltijd.
Hieronder volgen nog eenige winter
menu's en van het fijne menu'tje tevens
de recepten:
Erwtensoep met worst
broodschoteltje met appelen.
Bruine boonen. uitgebakken spek,
gebakken uien
Appelmoes.
Wintergroentesoep.
Spekp annekoeken
Andijviestamppot
trommelkoek met stroopsaus
Hutspot met klapstuk
Gebraden, appelen.
Stokvisch met toebehooren.
Gestoofde abrikozen.
Een fijner menu'tje geschikt voor den
Zondag of. wanneer er bezoek is:
Een kop bouillon
Zuurkoolschotel
Citroenvla.
prima maatwerk
