Humor uit het Buitenland.
IEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Zaterdag 14 October 1933
FINANCIEEL OVERZICHT.
INGEZONDEN.
—-ji
Vriendin, tot dame die haar hondje verzorgt: Laat je
dat niet door Je dienstbode doen?
Dame: Nee, die baadt de kinderen. Overigens ls ze
ook erg onhandig. (Humorist)
_juai oetrap ik )e oei loneetje Je wou net een
ippel van me stelen, wou je niet?
Wat "n onzin, boer Krells, kent u de lasclstengroet
niet eens? (Humorist).
Grootma: Klaartje, dat klonk ot er een héél groote
appel viel. (London Opinion)
Zijn die twee geëngageerd? Ik hoorde hem Juist
om „eentje maar" vragen daar achter de palmen
Nee, ze zijn getrouwd. Hij vroeg om een gulden.
(Humorist).
De heerWaarom ter wereld gal u geen teeken?
De dame: Ik sla hier toch altijd al, Idioot.
(London Opinion)
Zeg eens, Je hebt toch niet wéér kwestie met Je vrouw?
Nee. het ls dezelfde kwestie die we hadden toen je hier
de vorige maand was. (Humorist)
De toestand in Amerika blijft nog onzeker.
Het gevaar voor Inflatie op het oogenblik
verminderd - De petroleum-Code - Over de
Goudclausule der Oblig. Koninklijke - De
vooruitzichten voor den Franschen Franc.
De nieuwe Staatsleening aangekondigd
De aandeelenmarkt ongeanimeerd.
In d« algemeene situatie is ln de afge-
loopen week betrekkelijk weinig verande
ring gekomen. De vrees, dat in de naaste
toekomst de dollarkoers een verdere aan
zienlijke depreciatie zou te zien geven ls
tot nu toe niet bewaarheid geworden. De
laatste berichten dulden er zelfs op, dat
er rekening mee moet worden gehouden,
dat zich binnen afzlenbaren tijd ln Ame
rika de behoefte zal doen gevoelen om tot
een stabilisatie van de valuta over te gaan.
Hoewel ln de politiek van president Roo
sevelt tot nu toe weinig lijn kon worden
aangetroffen en er voortdurend onzeker
heid bleef bestaan of de regeering al of
niet zou aansturen op een algemeene ver
heffing van het prijsniveau door middel
van Inflatie, heeft men uit de ontwikke
ling van de laatste weken meenen te kun
nen opmaken, dat de regeering voorlooplg
den weg wil volgen om een verbetering
van de bedrijvigheid en een vermeerdering
der werkgelegenheid tot stand te brengen
door middel van een uitbreiding der cre-
dietverleening. Naar het schijnt heeft men
zich voorgesteld, dit doel te bereiken door
de banken .welke waren vastgeloopen ten
gevolge van een sterke waardedaling van
het onderpand waarop credieten waren
verstrekt op de een of andere wijze weder
vlottend te maken Men hoopte dat plan
op zoodanige wijze te kunnen doorvoeren,
dat preferente aandeelen van genoemde
bankinstellingen zullen worden overgeno
men door de Reconstruction Finance Cor
poration. terwijl door een nieuwe op te
richten credletlnstelllng. welker middelen
eveneens door de Refico zouden worden
bijeengebracht de loopende posities der
banken zouden worden ontdooid.
Hoe men de zaak ook keert, zij komt ten
slotte hierop neer. dat het particuliere
bankerediet wordt versterkt door middelen
welke ten slotte uit de schatkist zullen
moeten komen. In hoeverre dit in de toe
komst een verdere verzwakking van de
valutapositie zal teweeg brengen, dient nog
te moeten worden afgewacht. Voor het
oogenblik. put men echter uit deze plan
nen ln zooverre steun, dat de kans op een
spoedig scherpe koersdaling van den dol
lar aanzienlijk ls verminderd. Hierbij moet
nog een andere kwestie in aanmerking
worden genomen, en wel deze, dat thans
de onderhandelingen over een regeling van
de oorïogsschulden een aanvang hebben
genomen en dat op middelen moet worden
gezonnen om bij een betaling der oorlogs
schulden te voorkomen dat de valuta's
hierdoor sterke fluctuaties zouden te zien
geven. Het staat reeds vast, dat de Brit-
sche onderhandelaar die in Amerika ver
toeft, zijn invloed aanwendt dat Amerika
niet tot een ongebreidelde Inflatie zal
overgaan Ook in Engeland doet zich den
laatsten tijd het verschijnsel voor, dat het
aantaï voorstanders van stabilisatie aan
zienlijk toeneemt. De Kanselier van de
schatkist heeft zich kortelings ook ln dien
zin uitgelaten, dat het wenschelijk ls, dat
de landen binnen afzlenbaren tijd weder
tot den ouden en beproefden grondslag
van het geldwezen. n.l. het goud terug
keeren.
De algemeene ontwikkeling van de con
junctuur is in Amerika, indien men ln aan
merking neemt dat gewoonlijk om dezen
tijd van het jaar een terugslag intreedt
niet geheel en al onbevredigend, al heeft
de stakingsbeweging een verbetering van
de bedrijvigheid op vele gebieden aanzien
lijk vertraagd. Deze stakingsbeweging
spruit voornamelijk voort uit het verschil
van inzicht over de toeoasslng der ln-
dustrieele codes. In verreweg de meeste
gevallen beschouwen de werkgevers de in
de codes genoemde pormloonen en de
aangegeven werktijden als het maximum,
waartoe men gaan kan, terwijl van de zijde
der arbeiders er naar gestreefd wordt om
zoo mogelijk nog gunstiger arbeidsvoor
waarden te verkrijgen.
In één belangrijke tak van nijverheid,
n.l. de petroleumindustrie heeft de invoe
ring van de niet zonder moeite aanvaarde
code tot nu toe in zooverre een gunstige
uitwerking gehad dat het aan deze in
dustrie eindelijk gelukt ls om een vrij
drastische beperking van de petroleum-
productle door te voeren.
In deze code is als grondslag voor de
maximumproductie aangenomen het ge
middelde van de tweede helft van 1932,
uitkomende op een hoeveelheid van
2,409,700 vaten per dag, terwijl de werke
lijke productie ln de week onmiddellijk
aan dë invoering voorafgaande, 2.756.400
vaten heeft bedragen. Inderdaad is de
productie thans reeds gedaald tot bene
den dit dagelijksch gemiddelde. Terwijl de
totale voortbrenging ln de week geëindigd
2 Augustus nog 2.789.600 vaten bedroeg, is
het cijfer voor de week geëindigd 28 Sep
tember reeds teruggeloopen tot 2 398 850.
Intusschen bestaat er eenlge twijfel of
zelfs deze aanzienlijke teruggang van de
productie voldoende zal zijn om de ver
mindering van het verbruik met de na
dering van het winterseizoen geheel op
te vangen. Het is echter reeds van groote
beteekenis, dat de chaotische toestand op
het gebied van de petroleumindustrie,
die voor een groot deel moet worden ge
weten aan het ontbreken van een be
hoorlijke wetgeving thans eenigermate
schijnt te verbeteren onder den invloed
van de voorschriften in de code vervat.
In dit verband dient nog te worden mel
ding gemaakt van een ander belangrijk
punt, n.l de kwestie van de prijsvorming.
Oorspronkelijk heeft het in de bedoeling
gelegen, dat in de code tevens de prijzen
voor de verschillende producten zouden
worden voorgeschreven. Na langen strijd
is er echter een compromis tot stand ge
komen. waarbij in de code de clausule
werd vastgelegd, die aan den „dictator"
bevoegdheid gaf priisregelend op te tre
den. Tot nu toe heeft echter de voor deze
post benoemde dictator van deze bevoegd
heid geen gebruik gemaakt en gaf hij er
den voorkeur aan om de petroleumindu
strie zelf te doen beoalen. welke prijzen
onder de tegenwoordige omstandigheden
als redelijk moeten worden beschouwd.
De verminderde productie en de betrek
kelijke vrijheid, die aan de petroleum
industrie is gelaten op het punt van prijs
vorming. hebben ertoe geleld, dat er in
den laatsten tijd ln het Mid-Continent en
in het Oosten der Ver. Staten verschil
lende prijsverhoogingen konden worden
doorgevoerd. Zoo ls de ruwe olieprijs in
Oklahoma en Kansas gestegen tot bijna
1 doll, per vat, terwijl te voren de prijzen
schommelden al naar kwaliteit tusschen
65 en 90 dollarcents.
Deze ontwikkeling heeft tot nu toe od
de stemming voor oliewaarden nog niet
veel Invloed gehad. Blijkbaar acht men
de algemeene verhoudingen nog te on
zeker, dan dat uit deze prljsverhooglng
reeds de conclusie zou kunnen worden ge
trokken, dat de flnancleele vooruitzich
ten van de ondernemingen zich beter
laten aanzien. Voor een maatschappij als
de Koninklijke komt daar nog de over
weging bij. dat bij een event, koersdaling
van den dollar hieruit voor dit concern
ongetwijfeld belangrijke boekveriiezen
zmiden voortsDruiten, zoodat in het alge
meen de speculatie ervan teruggehouden
wordt om in dit fonds belangrijke posi
ties aan te gaan.
Nu wij toch over de Koninklijke schrij
ven komen wij nog even terug op de
kwpstle van de goudclausule voor de
dollarobligaties dezer maatschappij. 7"0-
als bekend, ls de roteering gesplitst m 2
rubrieken en wel inclusief en exclusief
coupons per 1 October De vraag heeft
zich voorgedaan of de houders die de
coupons op de gewoze wijze hebben ge-
ir.d hierdoor bij voorbaat hun rechten
zouden hebben prijsgegeven ten opz'chte
van het toepassen ''er goudclausule bij
de betaling der volgende eounnns Volgens
."Ve-ueenc is dit ze: zr'-T
niet het geval. Iedere coupon ls te be
schouwen als een afzonderlijke vordering
en indien de maatschappij te eeniger
t(jd door gerechtelijke uitspraak mocht
worden gedwongen om tot betaling op
goudbasis over te gaan, dan geldt die ver
plichting uit den aard der zaak voor alle
nog niet betaalde coupons, ook al zijn
vroegere coupons niet meer aan de stuk
ken gehecht.
Zooals bekend stelt de Koninklijke zich
op het standpunt, dat weliswaar de waar
de van den dollar ln het buitenland is
gedaald, doch dat cic eigenlijke goud-
waarde nog niet ls verlaagd. Indien er dus
sprake is van de „present weight and fi
neness", dan zou men kunnen zeggen, dat
deze thans nog altijd bestaat. Indien
daarentegen Amerika zou overgaan tot
een verlaging van de goudpariteit van
den dollar dan zou de goudclausule vol
gens het standpunt van de Mpij. eigenlijk
eerst in werking kunnen treden. Het be
hoeft geen betoog, dat men hier met een
zuivere „juristerij" te doen heeft en dat
het eigenlijke doel van de mij. slechts is
om althans voorlooplg voordeel te trekken
van de koersdaling van den dollar. Zij
loopt daarbij nog een goede kans. dat een
eventueele uitspraak van den rechter in
haar voordeel uitvalt.
Er hebben ons den laatsten tijd berich
ten bereikt die erop wijzen dat verschil
lende effectenbezitters niet gerust zijn
over de waardevastheid van den Fran
schen franc. Toch hebben de gebeurtenis
sen van de laatste maanden aangetoond,
dat Frankrijk er alles op gezet heeft om
het kostbare goed van den gouden stand
aard met alle middelen te verdedigen. Men
dient niet te vergeten dat Frankrijk niet
zeer gunstige herinneringen heeft behou
den aan de ervaringen van den na-oorlog-
tijd. Het gaat hier bovendien niet alleen
om een Fransch belang maar ook om een
belang voor de geheele wereld, zelfs voor
Engeland dat niet tot stabilisatie zou
kunnen overgaan indien Frankrijk alsnog
den gouden standaard zou opgeven.
De toestand van de Staatsfinanciën is
zeer zeker niet van dien aard dat men de
vooruitzichten gunstig kan beoordeelen. De
begrooting van 1934 die een deficit aan
duidt van frs. 6 milliard moet geleidelijk
worden gesaneerd. De voorstellen van de
regeering tot dekking van het tekort zijn
nog niet bekend geworden. Hoe deze ook
zullen uitvallen men dient niet te verge
ten dat Frankrijk een land is rijk aan
kapitaal dat zich de weelde kan veroor
loven in dit late stadium van de crisis een
deel van zijn reserves aan te wenden voor
verbruiksdoelelnden. Natuurlijk is hier
mede niet gezegd dat de regeering er niet
naar zal streven om de Staatsfinanciën
weer geheel gezond te maken. Men mag
dan ook met belangstelling afwachten
welke wegen zij zich voorstelt te bewan
delen.
Onze beurs heeft in de afgeloopen week
wederom een uiterst lusteloos verloop ge
had. Ook op de obligatiemarkt waar tot
nu toe de omzetten vrij belangTijk waren
geweest zijn de zaken ingekrompen. De
aankondiging van de nieuwe 4staats
leening tegen 99'/: heeft een lichte reactie
veroorzaakt, in de koersen der goudgeran
de waarden. De 4°/o 1933, die een fractie
boven pari waren gestegen noteeren thans
weer Iets onder pari. Over het algemeen
verwacht men dat de nieuwe leening een
goed onthaal zal hebben. Van de uit te
geven 200 millioen is een bedrag van 30
millioen reeds bij de fondsen geplaatst-
Bovendien ls de plaatsing van nog een be
drag van 73 millioen verzekerd, d.wz. dat
Indien de inschrijving van de open markt
minder dan 170 millioen mocht bedragen
het ontbrekende bedrag tot een max. van
73 millioen bij de Rijksfondsen zou kun
nen worden geplaatst.
De conversleleenlng Haarlem heeft niet
zulk een goed onthaal als men gehoopt
had. De toewijzing zal dan ook ten volle
geschieden. Daarentegen ls de leening
Arnhem eenlge malen overteekend. Met
plaatsing van het restant der leening
wordt voortgegaan. Er is nog een kleine
leening aangekondigd van de gemeente
Voorburg en wel 4 pet. tegen 97'/: tot een
hgdrag van f. 565 milüoen,
Duitsche obligaties waren wederom vast
gestemd op de overweging dat deze op de
huidige koersen een behoorlijk rendement
bieden. De onderhandelingen over de
Duitsche scrips hebben nog niet tot een
definitief resultaat geleid. De regeerings-
vertegenwoordigers zijn uit Berlijn terug
gekeerd en zullen tezamen met vertegen
woordigers der obligatiehouders waar
schijnlijk de volgende week opnieuw naar
Berlijn gaan om de besprekingen voort te
zetten. De onderhandelingen hebben zich
verplaatst naar handelspolitiek terrein en
wel in zóóverre dat tegenover de van Ne-
derlandsche zijde geuite wensch om de
obligaties tegen de volle 100 pet. te doen
waardeeren bepaalde concessies op het ge
bied van handelspolitiek aan Dultschland
zouden moeten worden gedaan. Het zal
wel uiterst moeilijk zijn om op dit punt
overeenstemming te bereiken. Naar wij
hoorden toonen zich de Duitschers bij het
voeren der onderhandelingen niet zeer
toeschietelijk. Hoe de handel in de scrips
zou moeten worden geregeld is ook nog
niet bekend. Vermoedelijk zal hierover een
centrale ln het leven moeten worden ge
roepen.
Op de aandeelenmarkt was zeer wei
nig te doen. Onder den invloed van de
groote onzekerheid die er ln den alge-
meenen toestand blijft bestaan en
welke wij hierboven hebben geschetst,
voelt het publiek er weinig voor om Iets
van belang te ondernemen. Over Ollewaar-
öen spraken wij hierboven reeds,
In de afdeeling voor Ind. waarden wer
den aandeelen Philips slechts weinig be
ïnvloed door den- grooteren afzet- van
radio-artikelen in het buitenland welke
bleek uit export-cijfers van de afgeloopen
week. Thans wordt officieel bericht, dat
van 16 October af een terugbetaling zal
kunnen plaats hebben van 25 pet. op de
aandeelen. Voor kunstzijde waren de
export-cijfers minder bemoedigend en de
gemiddelde prijs stelde zich met f. 1.97 niet
onbelangrijk lager dan de vorige maand.
Voor cultures blijven de vooruitzichten
onbevredigend. De verkoopen van de Nlvas
zijn van zeer geringen omvang. Dezer da
gen werd gemeld, dat de overeenkomst die
tot stand gekomen is met betrekking tot
den invoer van Cuba-sulker ln Amerika op
losse schroeven is komen te staan ln ver
band met de chaotischen toestand op
Cuba.
Voor de rubbercultuur blijft de toestand
nog altijd onzeker, sedert de besprekingen
tusschen de Engelsche en Nederlandsche
commissies, die naar wij hoorden Inder
daad reeds een aanvang moeten genomen
hebben, nog slechts geringe vorderingen
hebben gemaakt. Daarbij komt, dat ver
schillende teekenen er op wijzen, dat de
productie voor de rest van het jaar het
verbruik zeer waarschijnlijk niet onbe
langrijk zal overtreffen.
Tabaksaandeelen waren verlaten. Tegen
de voorgestelde accljnsverhooging zijn
reeds vele bezwaren naar voren gebracht
en het Verbond van Sigarenfabrikanten in
Nederland moet reeds bij den Minister zijn
gekomen met een vastomlijnd plan, dat
voor de werkgelegenheid hier te lande
minder funeste gevolgen zou hebben dan
de belastingverhooging, die in het wets
ontwerp ls belichaamd.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop.
3 pet. Nederland 1896—05, 85, 82 3/8.
Ned. Oost Indië 6 pet. 1922 1000, 93,
91 5/8.
5'/? pet. Dultschland 1930, 42 3/4, 44 3/8.
4 pet. Koninklijke 67, SS'/i.
Ned. Handel Mij. 49'/!, 46.
Ned. Ford 130, 129, 128 1/4.
Philips Oem. Bez. 182'/», 184 3/4, 180'/*,
182
Unilever 77'/i, 83,
Ned. Ind, Oas Nat. Bez. 189 3/4, 185 3/4.
Redjang Lebong 116, 114 3/4.
Koninklijke 171 1/4, 172 3/4, 170 3/4,
172 3/4.
Amsterdam Rubber 93 3/4, 95'/!, 92, 92 3/4.
Ned. Scheepvaart Unie 47 3/4, 46 1/4.
H. V. A. 171'/i. 175, 169, 172'/.,
Dell Batavia Mij. 1181/!, 119 3/4, 1161/4.
De'i Mij. "10 3/4, 108 1/4, 109.
Stuer. jan Mi'. 130, l?'3/4, 128'/»..
(Buiten verantwoorden) kneid der Red,
Copte van al of niet geplaatste
stukken wordt niet teruggegeven
OVERHEID EN AMBTENAAR-
Naar aanleiding van het besluit van den
Ministerraad waarbij is bepaald, welke
vereenigingen voor ambtenaren verboden
zijn, hebben Directeuren van Rijksdiensten
H.H. Professoren der verschillende Hooger
onderwijsinstellingen, alsmede den direc
teur van het Acad. Ziekenhuis te deze:
stede, hun personeel met den inhoud van
dit Regeeringsbesluit in kennis gesteld
door verstrekking van een afschrift daar
van, Nu is het een bekend feit, dat het
lezen en vooral het goed begrijpen -
van ambtelijke stukken op zich zelf al
geen gemakkelijk werkje is en men de»
missives, ol welke mooie naam men c:
verder aan geeft, meerdere malen moet
herlezen om in de ambtelijke stijl eenigs-
zins de weg te kunnen vinden. Velen vin
den die weg nooit, of verdwalen, of geve:
het ten slotte op, omdat de daarin be
handelde kwestie voor hen zoo helder li,
alskoffiedik. Met bovenbedoelde Rt|
geeringscirculaire is het eveneens zoo gi
steld. En dat zij aan duidelijkheid veel
wenschen overlaat, moge wel blijken
het feit, dat zij niet alleen door vele van
het lagere personeel niet goed gezien e»
begrepen was doch zelfs H.H. Professoren
en Doctoren, Directeuren van Hoogcron-
derwijsinstellingen, een andere interpre'
tatie aan deze Regeeringsmissieve gaven
dan deze beschikking van den voorzitter
van den Ministerraad in wezen Inhield.
De directie van het Acad. Ziekenhui!
maakte het nog bonter, door, blijkbaar
goed bedoeld, daarnaast een tweede mis-
sleve aan het verplegend personeel uit te
reiken, die nog meer verwarring stichtte
Een en ander was voor het Hoofdbestuur
van den Ccntralen Nederlandschen Amb-
tenaarsbond aanleiding zich met onder
staand schrijven te wenden tot Z. E. den
Minister van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen. Dit schrijven luidt als volgt:
Excellentie!
.Hierbij hebben wij de eer Uwe Exc. te
mogen attendeeren op het schrijven,
waarvan hierbij afschrift gaat. Dit werd
door den Directeur van het Academisch
Ziekenhuis gericht aan het personeel dezer
instelling. Tegen dit schrijven bestaat bij
ons het bezwaar, dat het den indruk wekt,
als zou ook het lidmaatschap onzer orga
nisatie voor het personeel van het Zieken
huis verboden zijn, aangezien er niet ln
vermeld wordt, dat het lidmaatschap van
bij het Nedcrlandsch Verbond van Vak-
vereenigingen aangesloten organisaties
uitsluitend voor personeel bij Defensie ver
boden ls en daarentegen wel ln het alge
meen wordt gesproken van de in de be
schikking van den Voorzitter van den Mi
nisterraad genoemde vereenigingen. Waar
ons bovendien ter oore kwam, dat ook bij
andere takken van dienst der Rijksuniver
siteit te Leiden te dezer zake wordt ge
handeld op een wijze, die tot hetzelfde
misverstand aanleiding kan geven, ver
trouwen wij, dat uwe Excellentie bereid
zal willen zijn hier onmiddellijk maat
regelen tegen te nemen on worden, Indien
Uwe Excellentie dit wenschelijk mocht
achten, nog gaarne in de gelegenheid ge
steld ons bezwaar te Uwer audiëntie toe te
lichten.
U, geachte Redactie dankend voor de
plaatsruimte
Namens de Afd. Lelden van den
Centr. Ned. Ambtennarsbond-
J. W. VAN HEES, Secr.
RECLAME.
8967
fielfakcêandsckz landfuista
I POQ5 20 CT.- TUBE 35 EN 6Q CT. 3
