Ned. Ver. voor Koeltechniek. 74*te Jaargang DINSDAG 10 OCTOBER 1933 No. 22564 Officieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS. HERDENKING VAN HET 25-JARIG BESTAAN Het voornaamste Nieuws van heden. 1 LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIEN in Pt* npr r«rel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advTrtenaëD 35 Cts per regel Kleine Advertentlën nUsfuftend bU vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 ets. Kil opn maximum aantal woorden v&d 30. Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brfevm 10 Cts porto te betalen -- Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANTa Voor Lelden per 3 maanden 1.235; per week 1-0.18 Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post t. 2.35 portokosten. Dit nnmmer bestaat uit DRIE Bladea EERSTE BLAD. DRANKWET. Burgemeester en Wethouders van Lei den brengen ter algemeene kennis, dat A J. Koppe te Leiden, een verzoek heett in gediend ter bekoming van een veriol B \vor den verkoop uitsluitend van alcohol- Vlijen drank voor gebruik in het perceel Steenstraat No. 31, aldaar. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN Burgemeester VAN STRIJEN Secretaris. Lelden. 10 October 1933. 8752 BEVOEGDHEID TOT STEMMEN BIJ VOLMACHT. Burgemeester en Wethouders van Lel den brengen in herinnering dat tot er. met 31 December a.s. ter gemeente-secretarie verzoekschriften kunnen worden ingediend tot aanwijzing van gemachtigden om oii volmacht te stemmen Formulieren voor bedoelde verzoeksch rit ten zijn ter Gemeente-Secretarie kosteloos verkrijgbaar. Slechts die kiezers kunnen worden aan gewezen als bevoegd om bij volmacht te stemmen, wier beroep ol werxzaamneden medebrengen dat zij herhaaldelijk ol al thans gedurende het gedeelte van het iaar waarin de stemming gewoonlijk valt. we'k- zaam plegen te zijn bulten de gemeente op welker kiezerslijst zij voorkomen mits hun afwezigheid als regel langer dan olie dagen duurt, alsmede de vrouw var. een zoodanigen kiezer, die met, hoar man In verband met diens beroep of werkzaam heden afwezig pleegt te zijn. Burgemeester en Wethouders van Leiden A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 10 October 1933. 3751 GEMEENTELIJK RADIO DISTRIBUTIEBEDRIJF. De drieduizend aansluitingen bereikt. Het aantal van 3 000 abonné's op de netten van het Gemeentelijk Radio-Di-'tri- butiebedrijf is bereikt en alle oude nekten zijn inmiddels vervangen door de defini tieve loodkabelnetten, welke dooi het G.RD. van den aanvang der exploitatie af steeds zijn toegepast en welke een waar borg zjjn en blijven voor een prima kwa liteit van de doorgegeven muziek. Dit feit zal officieel worden herdacht In tegenwordigheid van vele autoriteiten en wel op Maandag. 16 October 1933. des namiddags 3.30 uur in den foyer van de Stadsgehoorzaal. Daarbij zullen eenlge toe spraken, alsmede door den leider, ir. F. Stokhuizen, een uiteenzetting over „Radio en Radiodistributie" worden gehouden; alie toespraken zullen door de microfoon worden opgenomen en over de vierde Ujn doorgezonden. De aangeslotenen hij het G R.D. zullen dus alles thuis kunnen me demaken door hun luidspreker op dit viei- de programma te schakelen. Tot slot zal door den burgemeester offi cieel het vierde programma worden aan sloten en ln gebruik gesteld. Dit Is een gevarieerd programma bestaande uit een keur van buitenlandsche uitzendingen welke tot nog toe niet werden doorgegeven. Wij raden alle geabonneerden aan op genoemden dag en uur hun luidspreker op het vierde programma aan te sluiten. r> HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Nieuwe inserhijving: N.V. Automobiel handel Vreeken en Schudel. in oprich- ttng, Papenstraat 45, Leiden. Vennooten: E S. Schudel, Leiden en W. M. Vreeken. Leiden. Wijzigingen: M. W. van der Klugt, bophiastraat 35, Leiden, kruideniers- en grutterswaren. Uittredend eigenaar: M. TGQQV^?- der KluSt. Leiden, dd. 25 Sept. ir. Wijziging handelsnaam in: Jos. van Diest „Autocentrale", Papenstraat 4, Leiden, garage en handel in automobielen. Boven- fgnpemde handelszaak is d.d. 1 October om6fzet in een naamlooze vennoot schap onder den naam: N.V. Automobiel- n an del Vreeken en Schudel in oprichting. Spinnewiel, a. p j. Wernas. Bree- 5 j Leiden dameshand werken. Uit tredend eigenaar a. p. j. wernas, Oegst- geest dd. 5 Oct. 1933. Wijziging handels naam m: t Spinnewiel D. H. A. v d. Kwast. Firma H. v. d Leeden, De Kempenaer- straat 55. Oegstgeest, kruideniersbedrijf. Nieuwe Procuratiehouder: J W van der Post. Oegstgeest. N Bontenbal, Hooge- Rijndijk F. 32 Zceterwoude Ter voorkoming van misverstand zij op gemerkt, dat wel de glashandel is geli quideerd, maar dat 't warmoeziersbedriif Onveranderd is blijyen bestaan* Rede van Prof. Dr. M. de Haas. Hedenmorgen Is in het Kamerlingh Onnes-laboratorium de 44ste algemeene vergadering gehouden van de Ned. Ver. voor Koeltechniek, waarin het 25-jarig be staan der vereeniging is herdacht. Onder de talrijke aanwezigen bevonden zich o.m. prof. dr. L. van Itallie als waar nemend rector-magnificus, ir. M. H. Damme, directeur-generaal der P. T. en T. en voorzitter van den Raad van Bestuur van het Kon. Instituut van Ingenieurs, ir. J. B. Giljam, directeur van de Machine fabriek en Scheepswerf P. Smit Jr. te Rot terdam en eveneens vertegenwoordiger van bovengenoemden Raad van Bestuur; mr. P. J. Idenburg, secretaris van cura toren der Leidsche Universiteit; mevr. de wpd. prof. Kamerlingh Onnes-Bijleveld en mr. H. A. Kamerlingh Onnes, referendaris aaui het departement van Defensie en een zoon van den grooten geleerde; ir. R Chambers, directeur der Ver. Bureaux voor Handelsinlichtingen; mr. J. H. de Mol van Otterloo. referendaris aan het departe ment van Handel en Nijverheid als ver tegenwoordiger van den minister, benevens een groot aantal buitenlanders, waarvan wij hier slechts noemen dr. ing. H. Om- beck. directeur van de Gesellschaft fur Linde's Eismaschinen te Wiesbaden; dr. Maurice Pièttre. directeur van het Institut international du Froid te Parijs; prof. dr. ing. R. Plank, hoogleeraar aan de Tech nische Hoogeschool te Karlsruhe; de heer J. Raymond, honorary secretary van de Britsche Ver. voor Koeltechniek; prof. dr. J. E. Verschaffelt. hoogleeraar te Gent en de heer Arthur R. T. Woods, president van de Britsche Ver. voor Koeltechniek te Londen. Aan de herdenkingsrede van den voor zitter, prof. dr. M. de Haas, uit Delft, is het volgende ontleend Herdenkingsrede prof. de Haas. Op 23 September 1908 werd in een ver gadering, gehouden ten huize van prof. Kamerlingh Onnes, alhier, de Nederland- sche Vereeniging voor Koeltechniek opge richt. Het voorstel daartoe was gedaan door prof. Kamerlingh Onnes in een bijeenkomst van leden van het Nederland- sche Comité voor het 1ste internationale koude-congres. welke bijeenkomst op 13 Juli 1908 in dit laboratorium werd ge houden. Het eerste bestuur werd gevormd door de heeren H. Kamerlingh Onnes, voorzit ter, F. B. Löhnis. 2e voorzitter, J. F. H. Koopman, secretaris-penningmeester, S. Lako en M. de Haas, leden. Tien jaren lang is de samenstelling van het bestuur onver anderd gebleven, totdat in 1918 de heer Lako als lid van het bestuur bedankte en in zijn plaats werd gekozen de heer J. M. Bottemanne. Op 21 Februari 1926 overleed prof. Ka merlingh Onnes. In de vergadering onzer vereeniging op 30 April daaraanvolgende in dit laboratorium gehouden, heeft spr. gelegenheid gehad de groote beteekenis van Kamerlingh Onnes, in het bijzonder voor onze vereeniging, in het licht te stel len. In dienzelfden tijd stelde de heer Löhnis, aan de beurt van aftreding zijnde, zich niet meer herkiesbaar In de verga dering van 1 Mei 1926 werden tot leden van het bestuur gekozen de heeren prof. C. F. van Oyen en prof. dr. W. H. Keesom. Mij viel de taak te beurt prof. Kamerlingh Onnes als voorzitter op te volgen, terwijl prof. van Oyen tot 2e voorzitter werd be noemd. In 1927 bedankte de heer Botte manne als lid van het bestuur, in 1928 werd in zijn plaats benoemd de heer K. H. Tusenius. De heer Koopman heeft onafge broken gedurende de 25 jaren van het be staan der vereeniging de functie van secretaris-penningmeester vervuld. Het is spr. van nabij bekend, hoeveel moeite en beslommeringen daaraan verbonden zijn geweest. Hiervan getuigen ook de 70 afle veringen van onze mededeelingen in den loop dezer 25 jaren verschenen, de uitvoe rige correspondentie het uitnemend be heer der gelden, door hem gevoerd. Ai dat werk heeft de heer Koopman steeds met groote toewijding volbracht. Daarnaast was hij ook een groote figuur in de koel- technlsche wereld, die door zijn publicaties in verschillende tijdschriften, de door hem gehouden voordrachten, alsmede door zijn persoonlijke besprekingen buiten en in onze vergaderingen, maar ook bij verschil lende buitenlandsche congressen, veel heeft bijgedragen tot den bloei van de koel techniek in het algemeen en in het bij zonder van onze vereeniging. Daarvoor zijn wij hem grooten dank verschuldigd. Wij willen nu in het kort nagaan, op welke wijze de Vereeniging haar taak in deze kwart-eeuw heeft vervuld en wat zij daarbij heeft bereikt. In de eerste Algemeene Vergadering op 17 April 1909 gehouden, werd in een Inlei ding, door den 2den voorzitter den heer Löhnis gehouden, uitgesproken, dat onze vereeniging ln de eerste plaats ten doel heeft: bevordering van economische be langen. Hij voegde daaraan toe: „geenszins wil ik beweren, dat de beteekenis van het wetenschappelijk onderzoek daarbij uit het oog zou worden verloren. Het feit, dat onze vereeniging het voorrecht heeft aan haar spits te zien gesteld, den zoo eminenten geleerde op het gebied der kunstmat'ge koude, en waarop Nederland trot-cfc la, J, wel het sprekend bewijs, dat de weten schappelijke zijde der verschillende vraag stukken niet zal worden veronachtzaamd" Al zouden wij thans deze beide belangen, n.l. de economische en de wetenschappe lijke. niet zoo scherp tegenover elkaar wil len stellen, men kan zeggen, dat onze vereeniging in de afgeloopen jaren aan dit dubbele programma getrouw Is gebleven; zij heeft naar de mate van haar krachten de samenwerking tusschen wetenschap en praktijk op het gebied der koeltechniek bevorderd en op die wijze de belangen van landbouw, Industrie, handel en visscherij, helpen bevorderen. Als voorbeelden noemde spr. den invoer van bevroren en gekoeld vleesch uit Zuid- Amerika en het conserveeren van visch. In 1925 werd de wenschelijkheid uitge sproken, dat de onderzoekingen over de conserveering door koude, thans voor an dere levensmiddelen, ln eerste instantie voor tuinbouwproducten zouden worden voortgezet. In 1928 werd een kryologisch-biologische commissie ingesteld om te trachten deze nieuwe onderzoekingen tot stand te bren gen en verder te verzorgen .In een circu laire van 1 Juni 1928 kon deze commissie meedeelen, dat Prof. Ir. A. M. Sprenger, Directeur van het Rijks-Laboratorium voor Tuinbouwplantenteelt, te Wagenmgen, had aangeboden onder subsidieering door onze vereeniging. vraagstukken liggende op het gebied van de conserveering van land en tuinbouwproducten door koude, in stu die te nemen. Besloten werd, dat van de door Prof. Sprenger aangeboden medewer king zou worden gebruik gemaakt. Onze vereeniging stond van de haar toen ter be schikking staande kasreserve het grootste deel af voor de voltooiing van de koelin stallatie in het laboratorium van Prof. Sprenger. Twee verhandelingen over de onderzoekingen van Prof. Sprenger en zijn medewerkers verschenen m 1929, onder scheidelijk getiteld: Proeven over den in vloed van bepaalde factoren op de rijping van eenige tuinbouwproducten, en De in vloed van enkele inhulstoffen op de con serveering van tuinbouwproducten. In No. 68 van de mededeelingen onzer vereeni ging. verschenen in Augustus 1932, is afge drukt het verslag door de heeren Ir. R. Mulder en Ir. A. M. Sprenger uitgebracht over „Proeven met het bewaren van toma ten bij lagere temperatuur". Van de gelden voor kryologisch-biologisch onderzoek bij eengebracht werd in 1932 aan Prof. Van Oyen een bedrag toegestaan ten behoeve van onderzoek naar de kenmerken voor de ouderdom van eieren. Wij laten nu het door de vereeniging verrichte of door haar bevorderde research werk rusten en willen nu nog vermelden eenige onderwerpen, die door commissies uit de vereeniging in stu die zijn genomen en vervolgens in de Alge meene Vergadering besproken. In '12 werd een commissie ingesteld onder het voor- ziterschap van den heer Löhnis, waaraan werd opgedragen na te gaan, wat in Neder land tot bevordering van het koeltransport zou kunnen worden gedaan. Een onder werp, dat in de jaren 1915, 1916 en 1917 tot uitvoerige debatten in onze vereeniging heeft aanleiding gegeven betrof de vraag of het gewenscht is aan abattoirs koelin- richtingen te bouwen, ook voor andere ar tikelen dan vleesch. In de vergadering van 25 November 1927 gaf de heer Tusenius een inleiding over: het verkrijgen van uniformiteit in de voorwaarden voor op slag van artikelen in koelhuizen in Neder land. In de daarop volgende discussie bleek voor dit onderwerp groote belangstelling te bestaan, met het gevolg dat voor de ver dere bestudeering er van een commissie werd benoemd onder voorzitterschap van Prof. Van Oyen. Reeds voor het einde van 1928 was deze commissie ln samenwerking met het bestuur gereed met een ontwerp van ..Koelhuisbepalingen en köelhuisvoor- schriften". deze werden in de vergadering van 23 Mei door de algemeene vergadering vastgesteld Het doel, dat met het opstellen dezer bepalingen werd beoogd was drieledig. Mededeelingen No. 60 1. Den gebruikers van het koelhuis een beeld te geven van de daarbij heerschende usances, zooals die door de vereeniging als billijk en doelmatig worden erkend. 2. Een omschrijving te geven van de rechtsverhouding tusschen den gebruiker van het koelhuis eenerzijds en de directie van het koelhuis anderzijds 3. Eenheid te brengen in de voorwaarden, waaronder door de onderscheidene koel huizen voorwerpen ter koeling worden aangenomen en (of) ruimte wordt ver huurd. Deze voorschriften hebben ook groote belangstelling in 't buitenland ge wekt In dienzelfden tijd werd. ni.ar aan leiding van een inleiding door Ir. J. Ph. Tollenaar gehouden, nog een ander onder werp in studie genomen, n.l. de vaststel ling van regelen volgens welke het vermo gen van kleine koelmachines moet worden aangegeven. Ook hiervoor Is een commissie ingesteld, onder leiding van den voorzitter onzer vereeniging. Het resultaat van haar werkzaamheden is neergelegd in een ver slag dat in de algemeene vergadering van 18 December 1928 is uitgebracht. Wij kun nen nog vermelden, dat door het bestuur in de laatste jaren uitvoerige briefwisse lingen en besprekingen zijn gevoer] met de Regeering om te geraken tot een zoo danige toepassing van het eierenbesluit (van 17 Augustus 1931, S. No. 375) en van de landbouwuitvoerwet, dat de belangen der Nederlandsche koelhuizen zoo min mogelijk geschaad zouden worden. In ver band hiermede werd de 2e voorzitter van onze Vereeniging Prof. Van Oyen in 1931 tot adviseerend lid van het Eierencontrole Bureau benoemd. Zooals spr. reeds op merkte, heeft onze Vereeniging steeds in nauwe betrekking gestaan tot het internationale werk op het gebied der kunstmatige koude De voorbereiding tot de deelname van Nederland aan de internationale congres sen. ging uit van onze Vereeniging, tal rijke rapporten en mededeelingen werden door onze leden op die congressen inge diend. het grootste deel der Nederland sche rapporten kwam echter uit dit labo ratorium. Het wetensehapjiehjke werk. dat het kryogeen laboratorium, thans Kamer- lingh-Onnes Laboratorium geheeten, werd verricht, genoot steeds de grootste belang stelling onzer leden. In menige algemeene vergadering werd door de hoogleeraren Kamerlingh-Onnes, Keesom en W. J. de Haas. mededeelingen gedaan van de door hen op dit gebied bereikte belangrijke resultaten. Spr. besloot met den wensch, dat de goede geest in de Vereeniging ook in de toekomst behouden blijven en zij. in haar wezen conservatief, steeds nieuwe wegen weet te vinden om het algemeene en het individueele belang te blijven dienen. Na de rede van prof. de Haas bracht mr. J. H. de Mol van Otterloo. namens den minister van economische zaken de geluk- wenschen over. Spr. herinnerde aan het werk van den grooten Kamerlingh Onnes, wiens naam voor altijd aan de vereeniging verbonden zal blijven. Er zijn op het ge bied der vereeniging nog vele vraagstuk ken op te lossen, zooals blijkt uit de pu blicaties. doch spr. hoopte, dat de vereeni ging nog jarenlang aan de oplossing dier problemen zal kunnen blijven werken Namens de buitenlandsche genoodigden sprak dr. Maurice Pièttre, directeur van het Institut international du Froid. woor den van gelukwensch, waarbij spr. tevens een uitvoerig overzicht gaf van de ont wikkeling der koeltechniek en het boven genoemde instituut. Veertig jaren Koeltechniek. Ir. J. F. H. Koopman, adviseerend inge nieur en secretaris-penningmeester der Nederlandsche Vereeniging voor Koeltech niek hield vervolgens een voordracht over; Veertig jaren koeltechniek. Het samenvallen van een veertigjarige werkzaamheid in de koeltechniek en die van 25 jaren in de Nederlandsche Vereeni ging voor Koeltechniek is voor spr. aan leiding in deze vereeniging het een en ander over zijn Werk op dit gebied mede te deelen. Spr. herinnerde vervolgens aan zijn leermeesters dr. R. Sissingh en ir. A. Huer, veertig jaren geleden toen hij student was aan de Polytechnische School te Delft en aan zyn eerste practische kennis van koel techniek, in den zomer van 1893 opgedaan ln Heineken's Bierbrouwerij te Rotterdam. In den loop der jaren heeft spr. tal van voordrachten over koeltechnische onder werpen gehouden. Spr. vertelde vervolgens van zijn eerste ontmoeting met prof. dr. H. Kamerlingh Onnes, die toen reeds van zich deed spre ken door zijn vloeibaar-making van het z.g. permanente gas zuurstof. In 1894 vertrok spr. naar Java waar hij eerst als Ingenieur en later als directeur tot het begin van deze eeuw werkzaam was bij de ijsfabriek van de firma Olie en Co. te Soerabaia en Madioen. Spr. liet zien hoe hij in enkele jaren door het bijplaatsen van machines, volgens voor dien tijd in Indië nog onbekende conctructie en werk wijze van ijsvervaardiging, de capaciteit der Nieuwe Ijsfabrieken van genoemde firma te Soerabaia tot het viervoudige op voerde, zoodat bij zijn vertrek naar Europa die fabriek de grootste op Java was. Spr. schetste de vele moeilijkheden, die hij, be schikkende over slechts zeer primitieve hulpmiddelen, bij de opstelling van die omvangrijke installaties heeft gehad. Bij zijn tweede verblijf van zes jaren in Ned.-Indië was spr. werkzaam bij het technisch middelbaar onderwijs, doch hij gaf in dien tijd reeds adviezen voor koel techniek en maakte plannen voor andere ijsbedrijven in Indië. In 1907 weer in Nederland teruggekeerd, werd spr. door het Kon. Instituut van Ingenieurs benoemd tot afgevaardigde bij het eerste internationale Koude-Congres ln 1908 te Parijs. In die jaren heeft spr. ln woord en geschrift op het ook voor ons land en koloniën groote belang van de toepassingen der kunstmatige koude ge wezen. Voor het Congres bewerkte hij een overzicht van alle in Nederland en Ne- derlandsch-Indië bestaande koel- en ijs machines, waarin rond 300 bedrijven, schepen, enz. met ongeveer 400 van die werktuigen met een totale productie van 18 millioen cal. p, u stuk voor stuk wer den vermeld en waaruit bleek, dat toen reeds de koeltechniek bij ons een betee- kenisvolle plaats innam Uit dien tijd dateert ook de oprichting van de Nederlandsche Vereeniging voor Koeltechniek met prof. Kamerlingh Onnes als eerste voorzitter en spr. als secretarls- PeSpr" imcTzich' toen reeds als adviseerend Ingenieur willen vestigen, doch hem ont brak Europeesche practijk. Hij deed deze op als Ingenieur bij Van Deventers' Glas fabrieken te Delft en Schiedam, alwaar i hij de eerste befaamde Owens' flesschen- machine hier te lande, die het werk van honderd handarbeiders verving, ln de fles- schenfatotek te Ttelft plaatste. BINNENLAND. De Ned. Ver. voor Koeltechniek her denkt hier ter stede haar 25-jarig bestaan. (Stadsnieuws, le Blad.) Een merkwaardig natuurverschljnseL (Stadsnieuws, le Blad.) De Eerste Kamer over de omzetbelasting (3e Blad.) Moeilijkheden bij de verdeeling der golf lengten. (Binnenland, 3e Blad.) Roode Valken en Unilormvcrbod; roodo vlaggen en vanen worden niet meer mee gedragen. (Binnenland, 3e Blad.) Geen overeenstemming in het bouwbe drijf. (Binnenland, 3e Blad.) Steun voor rogge en gerst. (Land- en Tuinbouw, 3e Blad.) Benoemd tot burgemeester der gemeente Alkemade Mr- J. IV. Peek, burgemeester van Pannerden. (Laatste Ber., le Blad.) BUITENLAND. Compromis ipzake de Duitschc vluchte lingen. (Buitenl., 3e Blad en Tel., le Blad). Rondom het ontwapeningsvraagstuk. (Buitenl., 3e Blad.) Verscherping van den toestand in het Verre Oosten. (Buitenl., 3e Blad en Tel., le Blad.) In dien tijd maakte hij zich ook de ken nis in theorie en practijk eigen van da centrale verwarming, welke hem eveneens alter zeer te pas is gekomen. Van 1910 tot 1916 was spr. privaat docent in de koeltechniek aan de Techni sche Hoogeschool te Delft en opende zijn lessen aldaar met een voordracht getiteld: Iets over de warmte en het voortbren gen van Koude". In 1915 vestigde hij zich in Den Haag ais raadgevend ingenieur op het gebied van warmte en koude. Een van zijn eerste wer ken was de verwarming en ventilatie ln het Post- en Telegraafkantoor te Rot terdam. In den loop der achttien jaren, dat het Adviesbureau Koopman thans bestaat, heeft het ruim vijfhonderd adviezen gege ven en opdrachten verwerkt, waarvan da helft op koeltechnisch gebied. Deze toe passingen der koude Hepen in allerlei richtingen en hadden betrekking op ver schillende landen, t. w. Nederland, Ned.- Indië, Duitschland en Polen. Spr. deed vervolgens mededeeling van zijn werkzaamheid in den oorlogstijd (1917 1918) als directeur en adviseur van het Rijkskantoor voor Koel- en Vriesruimten en toen bemoeiing had met het conser veeren van levensmiddelen ten dienste der voedselvoorziening. Onder de zor» van dit kantoor zijn toen een tien millioen kilo gram boter en 15 millioen kilogram vleesch- in koel- en vrieshuizen hier te lande opgeslagen, zonder dat daarvan eeni ge hoeveelheid van beteekenis bedorven of verloren is gegaan. Voorts behandelde spr. nog enkele der gebieden van de koeltechniek, waarop hij werkzaam is geweest, n.l. het koelen van woonhuizen en gebouwen in de tropen waarvoor hij op het 2de Intern. Koude Congres te Weenen in 1910 een voordracht hield en waarbij hij wees op gebruikma king van de geaccumuleerde kou uit de koele nachtlucht om daar overdag tem- peratuursverlagtng mee te krijgen en welk systeem hier te lande meermalen heeft toegepast voor het koelen van bollenschu ren; verder de openbare en particuliere slachthuizen, waarbij spr. het een en an der liet zien van het abattoir te Eindho ven en de exportslachterij van de Ned. Chr. Boerenbond (N.C.B.) te Boxtel en tenslotte de algemeene koelhuizen, waar bij spr. het oorspronkelijke ontwerp toon de. dat hij met de begrooting en rentabi- liteitsrekening in veertien dagen tijd ce- ir.aakt heeft voor het groote koelhuis te Roermond, dat thans in aanbouw is voor de Coöp. Eiermijn en Zuid-Limburgschen Zuivelbond. Spreker memoreerde de studiereis, door hem in 1909 met leden van de Duitsche Koeltechnische Vereeniging In Engeland en Schotland gemaakt en een vergadermg van die Vereeniging in Hamburg In *921, waarbij ook enkele leden van de Ned. Ver eeniging en dames tegenwoordig waren. In aansluiting van de rede van prof dr. M de Haas over ,25 jaren Koelvereenl- ging" vertoonde spr. nog enkele lichtbeel den betrekking hebbende op personen, die in de Vereeniging van bijzondere beteeke nis zijn geweest en waarmede spr. ln zijn werkkring als adviseur eveneens nadere aanraking heeft gehad Nadat in café-restaurant .In den Ver gulden Turk" de lunch was gebruikt werd de middag doorgebracht met een bezoek aan het Kamerlingh Onnes-laboratorium, waar proeven werden verricht op het ge bied van onderzoekingen bij lage tempe raturen en demonstraties werden gehou den met de groote electro-magneet. Prof dr. W. H. Keesom en prof. dr. W. J. de Haas, hielden, daarbij inleidende voor drachten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1933 | | pagina 1