Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 30 September 1933
FINANCIEEL OVERZICHT.
SCHEEPSTIJDINGEN.
Wandelaarster: - Xk <J6 Jai je kruik leeg ls (Inboor
ling knikt, ln verheugde verwachting), wil Je hem ons
daarom even leenen, zoodat we bU de dorpspomp wat
kunnen drinken? (Happy Mag.)
Domino's vrouw: Het spijt me erg, dat lk jë zoo vroeg op
den dag al uit de herberg moet zien komen, Willem.
Willem: Wel, als u me de kosten van een slokkie kunt voor
schieten, mevrouw, dan ga lk graag weer ln. (Humorist)
Ik heb wat lectuur voor onderweg /oor Je gekocht,
schat
—O maar liefste, lk zal heelemaa! geen tijd hebben
om te lezen Zoo gauw de trein vertrokken ls. ga lk aan
Je zitten schrijven. (Humorist)
Ik ben beu van dit huls. t Is niets anders das
eeD opleidingsschool voor jonge loodgieters.
(Humorist)
Vrouw: vindt Je dit geen grappig hoedje, mannle?
r De bruut: Ja. en of. Je zult er zeker de lachers mee
f op Je hand hebben, liefste. (Humorist)
F De werkelijke oudste inwoner van het dorp, ten too-
neele verschijnend .Hei daar, jouw jeugdige schavuit^
wat doe Je daar met mijn hoed .(Humorist),1
Te onzent is men niet optimistisch meer
OTer Amerika - De invloed der codes op
sommige takken van bedrijven - De gun
stige uitwerking van de millioenennota.
ondanks de vele nieuwe heffingen - De
aandeelenmarkt flanw, later beter -
Duitsche „scrips".
Er is sinds den tijd, toen Roosevelt zich
voor het eerst waagde op het gladde pad
van de monetaire experimenten, in de
mentaliteit hier te lande heel wat veran
derd. De toestand van het bankwezen was
ten tijde van het optreden der Amerikaan-
sche regeering zoo slecht en de geheele
wereldtoestand verkeerde ln zulk een sta
dium van ontwrichting, dat velen, die zich
niet plegen te verdiepen ln economische en
monetaire vraagstukken, het niet zoo on
verstandig oordeelden, dat Roosevelt de
oplossing van de crils ln een geheel andere
richting zocht, dan die welke men tot nu
toe had gevolgd.
De ervaringen, die men echter ln de
laatste maanden heeft opgedaan met de
resultaten van het z.g. herstelprogram zijn
evenwel niet van dien aard, dat daarin
voor andere landen, die tot nu toe aan den
gouden standaard hebben vast gehouden,
een aansporing kan zijn gelegen om tot
soortgelijke maatregelen over te gaan.
Terwijl te voren iedere koersdaling van
den dollar op onae beurs werd beant
woord met eenstijging van de koersen
der acndeolein riet alleen vair Amerikaan-
sche fondsen, maar ook van locale waar
den ls de uitwerking thans een geheel an
dere geworden. De verdere koersdaling van
den dollar die intrad voor dat in de afge-
loopen week wee<r een herstel intrad, werd
hier ongunstig opgenomen. Men begin n.l.
te beseffen, dat een verdere depreciatie,
den wereldhandel nog meer zou ontwrich
ten dan reeds ls geschied door den koers
val van het Pond sterling. Bovendien moet
men relet vergeten, dat in het bijzonder
ons lamd groote schade lijdt door de waar
dedaling van het Amerikaansche ruilmid
del in varband met die groote bedragen
aan buitenJandsche beleggingen, die ln
dollars zijn uitgedrukt. Hoe meer wij ver-
tóezen op onee buttenlandsche belegging
en hoe meer ons volksinkomen uit deze
bron wordt Ingekrompen, hoe minder zul
len wij weer van het buitenland kunnen
koopen en dit beteekent weer ln het bij
zonder voor de ons omringende landen,
een beperking van hun exportmogelijkheid
Zoo grijpt de eene factor op economisch
gebied ln de andere.
Langzamerhand begint het besef, dat
men niet ongestraft de ervaringen, die de
wereld op het gebied van het geldwezen
en het handelsverkeer heeft opgedaan,
ook tot hot groote publiek door tg dringen
en het enthousiasme ln bepaalde kringen
voor de nieuwe geldtheorieen. is daarom
den laatsten tijd wel wat verflauwd.
Men ls in Amerika vrijwel op het doode
punt gekomen. De tot nu toe genomen
maatregelen, waarbij men de ondernemin
gen op grond van de voor de verschillen
de takken van bedrijf vastgestelde codes,
dwong om nieuwe arbeiders ta dienst te
nemen, hebben natuurlijk een verminde
ring der werkloosheid tot eevolg gehad.
Dg over de geheele llnte ingetreden prijs
stijgingen en de verwachting van nog ver
dere prijsverhoogingen. hebben in vele
takken van bedrijf geleid tot het aanvul
len der voorraden en ook wel tot nieuwe
aanschaffingen door eindverbruikers waar
door dus een verlevendiging van de in
dustrieels bedrijvigheid viel waar te ne
men. De gronden, waarop dit alles ech
ter steunde, zijn te wankel dan dat men
mocht verwachten, dat deze schijnbare
verbetering van den toestand van lanren
duur kon zijn. Zoodra dan ook de dollar
een zekere stabiliteit had bereikt en de
speculatieve beweging op de goederen
markten een einde nam. trad ln vele tak
ken van bedrijf, een verslapping ln. Van
het standpunt van het aandeelenbeziit uit
fu i ~'r"~
bezien, moest men bovendien al spoedig
erkennen, dait zelfs de verhoogde bedrijvig
heid in vele gevallen geen aanleiding be
hoefde te zijn voor meer optimistische
verwachtingen ten aanzien van de finan-
cieele resultaten. In dit verband willen wij'
nog een opmerking maken.
WD hebben n.l. in sommige finamoieele
bladen gelezen, dat de koersdaling van
den dollar voor vele Amerikaansche Maat
schappijen, die met een zware schuldenlast
zitten, zooals b.v. de Anaconda, de koers
daling van den dollar toch maar een uit
komst ls. omdat die schuld nu zooveel ge
ringer ls geworden. Dat ls een geheel ver
keerde zienswijze. Voor ons is de dollar
minder waard geworden, maar voor dein
Amerikaan ls het nog altijd de dollar van
vroeger. Alleen als he,t algemeen prijsni
veau blijvend zou stijgen en dus de koop
kracht van het ruilmiddel definitief zou
zijn verminderd, terwijl als gevolg daar
van de maatschappijen ln dollars uitge
drukt, weer meer zouden verdienen, dan
zou die stelling opgaan. Immers de schul
den, die dan nog moeten worden betaald
hebben minder koopkracht gekregen cn
kunnen gemakkelijker worden opgebracht.
Het is echter volkomen misleidend om
te zeggen, dat de schulden van een Ameri
kaansche Maatschappij evenveel zijn ge
daald als de koers van den dollar van de
goudpariteit afwijkt. Zulke zonder naden
ken neergeschreven opmerkingen werken
op den gemiddelden lezer zeer misleidend.
Zij hebben tot gevolg, dat al het diletten-
terig gedoe, dat men tegenwoordig op eco
nomisch en financieel gebied waarneemt,
veel meer aanhangers trekt, dan het geval
zou zijn. Indien men besefte, tot welke
gevolgen de maatregelen op den duur moe
ten leiden.
WIJ kregen een niet oninteressante uit
eenzetting onder de oogen van de resul
taten, die de in Amerika ln de schoen-
Industrie ingevoerde code, voor deze tak
van bedrijf zou opleveren. Zooals men
weet, heeft onze beurs ook nog belang bij
U. S. Leather en als zoodanig, is het wet
eens van belang even op deze kwestie in
te gaan.
In een verklaring afgelegd door de Na
tional Boot en Shoe Manufacturers Asso
ciation, wordt allereerst zeer hoopvol op
gemerkt. dat de invoering van den
40-urigen werkweek tot gevolg zal hebben,
dat alle arbeiders, die tot het vak kunnen
worden gerekend, weer werk zullen kun
nen vinden. Daarop volgt dan echter als
een domper op de vreugde, dat de in
dustrie. door den verkorten werktijd voor
belangrijke hoogere onkosten zal komen te
staan. Afgezien van het feit, dat de ver
korte werktijd de loonuitgaven direct zal
verlioogen, hebben de nieuwe voorschriften
tot gevolg, dat nieuwe machines moeten
worden aangeschaft en de inrichtingen
moeten worden uitgebreid, zelfs zonder
dat hierdoor meer zal worden geprodu
ceerd. Ook zijn de kosten van het
materieel gestegen als gevolg van de
National Industrixai Recovery Act,
nieuwe belastingen enz.
Tengevolge van de bestaande concur
rentie mag men veilig aannemen, dat de
prijzen van de eindproducten niet verder
zullen worden verhoogd, dan noodzakelijk
is geworden al naar gelang van de kwali
teit der schoenen toch nog 20 pet. tot 33
pet, zullen bedragen. De gemeenschap zal
als gevolg daarvan 180 mill, meer hebben
op te brengen voor haar schoenen, waar
van ca. 35 mill, ten goede zullen komen
aan de loontrekkers. Men ziet uit dit voor
beeld alweer, dat al het geschrijf over
booge loonen geven nieuwe koopkracht,
nergens op berust Bij elke nieuwe loons-
verhooging resp verkorting van den werk
tijd zullen de kosten van levensonderhoud
weer verder stijgen, zoodat men altijd in
dezelfde cirkel ronddraait.
Met het bovenstaande hebben wij trach
ten aan te toonen, dat men voorloopig van
de resultaten van het Amerikaansche
herstelprogram geen al te gunstige resul
taten behoeft te verwachten. Ook de fond-
senmarkt beziet de ontwikkeling van den
toestand thans tamelijk sceptisch. Tegen
het einde van de vorige week ls er ten
onzent een zeer flauwe stemming Ingetre
den, die ten deele een gevolg was van de
berichten, dat men in Amerika tot een
ongebreidelde inflatie zou overgaan. Zeker
niet ten onrechte vreesde men, dat dit
experiment op een groote debacle zou uit-
loopen.
Er kwam echter nog een andere omstan
digheid bij In den loop van dit jaar heb
ben vele bezitters, die de mogelijkheid
overwogen, dat ook Nederland gedwongen
zou worden den gouden standaard op te
geven, hun aandeelenportefeuille uitge
breid. Het gevolg was, dat de koersen voor
vele soorten aandeelen veel hooger ston
den dan gerechtvaardigd was door de hui
dige omstandigheden om de financieele
resultaten. Toen nu in de Troonrede nog
eens duidelijk werd verklaard, dat ln geen
geval tot een loslaten van den gouden
standaard zal worden overgegaan en ook
de Millioenennota geheel en al was geba
seerd op een herstel van het verbroken
financieel ovenwicht, ls de laatste twijfel,
die nog bestond ten aanzien van de
waardevastheid van ons ruilmiddel weg
genomen.
Overigens bestond er zeker geen aanlei
ding tot eenig optimisme bij het lezen van
deze begrooting Weliswaar worden ln ver
schillende richtingen krachtige bezuini
gingen doorgevoerd, w o. 8,4 millioen door
verlaagde uitkeering uit het Gemeente
fonds. 15,8 mill door salariskorting Rijks
personeel en 27,5 mill, besparing op aflos
sing var, leeningen. In totaal wordt op
deze wijze een bedrag van f. 75.2 mill, be
spaard. Toch ls deze besparing nog geheel
onvoldoende, om het geweldige begroo-
tlngstekort van f. 190,7 mill, te dekken.
Daarom zullen nog 115,5 mill, aan nieuwe
lasten moeten worden opgebracht, waar
van alleen aan omzetbelasting 85 millioen.
Verder zal een couponbelasting worden
geheven van 2 pet. van het bedrag der
coupons, waarvan de opbrengst op 6,4
millioen wordt geraamd, een belasting op
goederen in de doode hand, een crisis-
inkomstenbelasting, die zal worden ge
heven van alle inkomens, die in de crisis
jaren niet zijn verminderd, een koffie-
accijns en een verhooging van de tabaks
accijns, waardoor deze wordt voor sigaren
en tabak 22%% en voor sigaretten 33 1/3%.
Tevens zal de inkomstenbelasting voor
inkomens boven f 70.000 worden verzwaard.
Het ziet er dus voor de belastingbetalers
zeer zeker niet vroolijk uit. Men heeft
reeds critiek geoefend op de plannen tot
het heffen van een koffie-accijns In de
eerste plaats zou daardoor het gevaar ont
staan. dat restaurants, lunchrooms, enz
zelf gingen branden, daar ongebrande
koffie natuurlijk vrij ls. In de tweede
plaats ls accijnsverheffing van een con
sumptie-artikel altijd zeer kostbaar in ver
band met het leger ambtenaren, dat daar
voor noodig is. Veel beter zou het dan ook
zijn, om een invoerrecht- te heffen, evenals
dit met de thee het geval ls. Zooals wij
reeds hebben opgemerkt heeft de publi
catie van de begrooting een flauwe stem
ming op de fondsenmarkt in het leven
geroepen. Daarentegen was de beleggings-
markt vast gestemd, doordat het vertrou
wen in de waardevastheid van den gulden
verder is versterkt. De 4% Staatsleening
bereikte den parikoers. zoodat de nieuwe
leening. die door het Rijk zal moeten wor
den uitgegeven, waarschijnlijk slechts
weinig beneden pari aan de markt zal be
hoeven te worden gebracht. De geldkoer
sen bewegen zich dan ook nog steeds in
dalende richting. Bij de Inschrijving od
schatkistpapier stelde het disconto zich
weer lager dan de vorige maal.
Veel aanbod bestond er in Amerikaan
sche dollarbonds. in verband met de ver
dere koersdaling van den dollar, die eerst
later door een herstel is gevolgd.
Naar ons ter oore kwam moeten er
groote bedragen aan deze fondsen naar
het buitenland zijn verkocht, waardoor de
vaste stemming voor den gulden nog in
de hand werd gewerkt. Het gevolg was,
d"t ln de afgeloopen week weer voor een
b«drag van f. 12 millioen aan goud uit het
buitenland werd ontvangen.
Wat Duitsche dollarbonds betreft, deze
hebben meer weerstand geboden, daar in
de meeste gevallen de koersen zich op een
zeer laag niveau bewegen. Nu binnenkort
de regeling ln werking zal treden, waarbij
de helft van de coupons in contanten zal
worden betaald cn de helft in scrips, is het
rendement op deze fondsen, indien althans
de regeling naar behooren wordt uitge
voerd, zeker niet ongunstig te noemen.
Daarbij komt nog, dat rekening moet
worden gehouden met de mogelijkheid, dat
de scrips niet. zooals oorspronkelijk in de
bedoeling lag met 50% zullen worden in
gekocht ter betaling van Duitschen export,
doch tegen 100%. Het is Zwitserland n.l.
gelukt een zoodanige regeling te treffen
door het verleenen van bepaalde concessies
op handelsgebied. Naar wij hoorden zou dr.
Colijn, die ln Londen vertoeft, hebben
doen weten, dat alles in het werk dient te
worden gesteld, om ook voor Holland deze
regeling te krijgen. In dat geval zouden
obligatiehouders nog niet zoo slecht af zijn.
Tusschen de verschillende instanties wordt
voortdurend overleg gepleegd.
Nu wij toch het verblijf van dr. Colijn
in Londen aanroerden, willen wij nog mel
ding maken van besprekingen, die deze
heeft gevoerd met den Engelschen minis
ter van Koloniën over de rubberrestrictie.
Naar wij hoorden, zouden beide ministers
zich niet hebben kunnen vereenigen met
den vorm, waarin de plannen zijn gegoten
en zouden zij te zamen overleg hebben ge
pleegd omtrent aan te brengen wijzigin
gen. Men heeft ln rubberkringen evenwel
de overtuiging, dat de rubberrestrictie
thans niet lang meer op zich zal laten
wachten. Onder den invloed daarvan ls de
rubber-markt ook vast geweest en na de
flauwe stemming voor aandeelen ln het
laatst van de vorige week. is deze week
weer een herstel gevolgd.
Tabaksaandeelen waren te voren vrij
sterk teruggeloopen, maar sluiten weer
beter. Voor de suiker blijven de vooruit
zichten uiterst ongunstig en daar men er
rekening mee houdt, dat in de eerstvol
gende jaren in dit bedrijf nog ingrijpende
veranderingen zullen moeten worden aan
gebracht, acht men de perspectieven voor
het aandeelenbezit niet bijzonder hoopvol.
Industrieele waarden hadden een kalme
markt. Philips waren de vorige week ge
vraagd, doch later hebben realisatie plaats
gehad onder den invloed van berichten
omtrent het afloopen van de Wolfram
patenten. hetgeen overigens geen verras
sing was. De concurrentie van Japansche
zijde is op dit gebied den laatsten tijd
sterk toegenomen en voor de gloeilampen
industrie is de gouden tijd ook voorbij.
Zoo juist wordt bericht, dat de N.V. Phi
lips Radio aan de houders van 5 pet. obli
gaties van Philips' Gloeilampenfabrieken,
het aanbod doet om deze stukken om te
wisselen tegen 4 pet. Nederland 1933 en
wel plus nog een uitbetaling in contanten
van f20 en f6.25 voor verschil ln rente
tot 16 October as. (de datum waarop de
inwisseling zal plaats hebben) op de Phi
lips obligaties en de obligaties Nederland.
Zooals bekend zijn 5 pet. obligaties Phi
lips van 1 Jan. 1936 af vervroegd aflos
baar. Zij zijn dus ln verband met de waar
schijnlijkheid van terugbetaling op dien
datum, te beschouwen als een belegging op
korten termijn. Vele houders zullen er de
voorkeur aan geven hiervoor een belegging
op langen termijn te nemen, indien daar
uit geen financieele nadeelen voor hen
voortspruit Door de toevoeging van nog
f. 20 in contanten zijn de houders als het
ware tot 16 October 1935 verzekerd van een
rente op hun belegging, terwijl bovendien
door de gratis verwisseling voor hen geen
kosten ontstaan voor aankoop van nieuwe
obligaties ten tijde van de vervroegde af
lossing. Op die gronden lijkt het aanbod
niet aantrekkelijk voor de houders.
Scheepvaartwaarden blijven gedrukt,
daar de omstandigheden voor dit bedrijf
nog steeds zeer ongunstig blijven Dit bleek
ook weer uit het bericht, dat van Nievelt,
Goudriaan en Co's Stoomvaart Mij. zich
genoopt ziet om de uitloting van f. 350.0000
der 5 pet. eerste hyp. obligaties, die in de
loopende maand zal moeten plaats heb-
KON. NEDERL. STOOMB. MIJ.
ACHILLES, 28 Sept. v. Torrevieja naar
Lissabon.
AJAX, 28 Sept. v. Valencia te Malaga.
ARIADNE, 28 Sept. v. Vigo n. Corcubion.
BOSKOOP, 29 Sept. v. Hamburg te Ant
werpen.
PERSEUS, 28 Sept. van Kopenhagen n.
Aalborg.
SATURNUS, 28 Sept. v. Barcelona naar
Genua.
SIMON BOLIVAR, uitr., pass. 28 Sept.
v.m. 5 u. Flores.
STELLA, 28 Sept. v. Vigo n. Lissabon.
TIBERIUS, 28 Sept. v. Samos n. Izmir.
ULYSSES, 28 Sept. n.m. 8 u. v. Ainst. te
Hamburg.
VENUS, 28 Sept. v. Catania n. Venetië.
VESTA, 29 Sept. v. Amst. n. R'dam.
VULCANUS, 29 Sept v. Amst. te R'dam.
CLIO, 28 Sept. v. Hamburg te Amst.
BERENICE, 29, Sept. v. Amst. n. Danzig.
KON. HOLL LLOYD.
ZEELANDIA, uitr., 28 Sept. n.m. 10 uur
van Southampton.
MAATSCHAPPIJ NEDERLANT
ENGGANO, 28 Sept. v. Hamburg te Amst.
TALISSE, thuisr., 28 Sept. v. Marseille.
ROTT. LLOYD.
GAROET, 28 Sept. n.m. 3 u. v. Hamburg
n. Liverpool.
KOTA AGOENG, 27 Sept. v. Batrna te
Soerabaya.
MIJ. OCEAAN.
POLYDORUS, 28 Sept. v, Belawat naar
Batavia.
HOLLAND—AÜSTRALEE-LIJN
DJAMBI, uitr., 29 Sept. v. Suez.
HOLLAND-WEST-AFRIKA LIJS
AMSTELKERK, 29 Sept. v. Amst. n, W.
Afrika.
DIVERSE STOOMVAARTBERICIITEN-
ROSSUM, R'dam n. Kotka, pass. 3 Sept
Holtenau.
SOESTERBERG, 28 Sept. v. Port fetil n.
Bas Kouilou.
LEERSÜM, 28 Sept. v. Archangel w>
Hartlepool.
OOTMARSUM, Archangel, n. Hull. Pass-
28 Sept. Röst. 1
BUSSUM, 28 Sept. v. Archangel n. Z'.'M™
AALSUM, Rosario n. R'dam, 28 Sept
Madeira.
ALGENIB, 27 Sept. v. R'dam te Arftan©
AMELAND, Archangel n. R'dam. -
Sept. Kopervick; wordt 30 Sept vjd.
10 u. te Rd'am verwacht.
GRUTTO, 28 Sept. v. R'dam te lrodc
ben, op te schorten. Een verzoek tot $<*6'
keuring daarvan is tot obligatiei;',jae
gericht,
Uiterlijk 30 November a_s. zullen
definitieve voorstellen moeten *°rae
gedaan. het
Hieronder volgt een overzicht w
koersverloop.
4 pet. Nederland 1933, 100, l®3
100 1/8. ,/4i
Ned. Indië 6 pet. B en C 10W-8
93 7/8.
Dawesleening 38%, 43.
Amsterdam 5 pet. 1933, 98'/!, 99 i
Rotterdam 4% pet. 1926—'30, 89 1
Ned. Ind. Handelsbank 53 1/4, 5.1
Philips Gloeilampenfabr. 179 1
181 3/4.
Unilever 76'/., 81%, 79.
Ned. Ind. Gas aand. 193, 183.
Alg. Exploratie 127, 133 3/4, 130
Koninklijke 172 3/4, 171%, 175
Perlak Petroleum 92 7/8. 89 1/8 9I j/4.
Amsterdam Rubber 87, 92. 88 3/ 501/4.
Ned. Scheepvaart Unie 461/4,
Kon. Paketvaart 87%, 90.
H. V. A. 174 1/4, 177, 172 3/4.
Dell Batavia Mij. 119 1/4, 124, 1-
Dell Mij. 1081/4, 121.
Senembah 133'/:, 132, 134 3/4.