De brand in het Rijksdaggebouw. LEIDSCH DAGBLAD Eerste Blad Vrijdag 29 September 1933 HET PROCES TE LEIPZIG. TELEGRAMMEN. regeering de behandeling der Joodfiche kwestie langs wettigen weg ter hand nam dan verkoos het daarbij de meest humane en loyale methode. Het nationaal socialis me is ran niets meer wars dan van het nemen van goedkoope wraak. Het zou niet alleen het Duitschc volk maar de geheele wereld ten zegen strekken, wanneer de crttiek op de gebeurtenissen In Dultsch land zich tot het werkelijk feitelijke zou boperken en van den beginne af iedere stemmingmakende antipathie zou uitscha kelen. WIJ hebben In geen enlkel opzicht de waarheid te schuwen, aldus Goebbels. wu mochten evenwel wenschen en hopen, dat de eerlijke strijd om de waarheid niet van te voren vergiftigd wordt door bijna groots oh aandoende beweringen, welke niet In het minst zullen vermogen stand te houden tegen een objectief onderzoek. Voorts bestreed Goebbels, dat 't nlieiuwe Dultschland een geestelijke expansiepoli tiek zou voeren .welke slechts de voorbe reiding zou beteekemen voor een latere expansiepolitiek op het gebied van de inacht. Het zou goed zijn wanneer de woorden revanche of ooTlog uit de om- ganstaal der volken zouden verdwijnen. Men mag, aldus spreker, maar een enkele handeling van den Rijkskanselier of van zijn regeering noemon, welke ook maar de geringste verdenking zou rechtvaardigen, dat zij oorlogs-geloften met zich voert. Hun geheele opbouwwerk wordt gedragen door den geest van den vrede. Het ls niet In het bolarvg van eenlg volk. dat Dultsch land verder zal worden beschouwd als natie van den tweeden rang en dat het de mogelijkheid voor zijn verdediging ont nomen blijft, welke het noodlg heeft voor de handhaving van zijn nationale veilig heid. Ten slotte verklaarde Goebbels: Wat heeft het Jonge DuitsoMamd de wereld te toleden: Het garandeert een stabielem toe stand ln het binnenland met een sterk centraal bestuur, dat bereid ls te onder handelen en ln staat ls te onderhandelen. Het heeft bolsjewistische brandstoffen, welke geheel Europa in gevaar brachten, doen verdwijnen. De wal, welke Dultsch land heeft opgebouwd tegen de anarchie ls onverwoestbaar. Dit Dultschland kan geen verdragen onderteekenen. weilke niet te vervullen zijn. Verdragen evenwel, welke het onderteekent omdat zij na te komen zijn, zal het nakomen. Dit Duitsdh- land ls een eerlijke contrahemt in de hand having der belangen der wereld. Indien men het recht op zijn eer en hert recht op zijn dagelljksch brood geeft. Dr. Goebbels besloot: Wat Duirtsohland betreft, het ls van ganscher harte bereid mede te werken aan den vrede van Europa. De redevoering van dr. Goebbels werd tegelijkertijd ln het rFansch en in het Envelsch aan de pers verstrekt. Tenslotte werden Goebbels nog eenige vragen gesteld. Als zijn meening over de Dultsch-Pool- sche betrekkingen verklaard dr. Goebbels dat Dultschland de bultenlandsche poli tieke kwesties niet naar zijn gevoel behan delt, doch op dat punt heel erg nuchter denkt. Bultenlandsche politiek was steeds belangenpolltlek. Spr. gaf uitdrukking aan zijn overtuiging, dat Juist, zooals tusschen Dantzlg en Polen, ook tusschen Dultsch land en Polen een modus vlvendl zou kun nen worden geschapen, Indien aan belde zijden met de noodlge openlijkheid en eer lijkheid zou worden gehandeld. Daarbij moet ln de eerste plaats aan een econo misch accoord worden gedacht, waarop een politiek accoord zou kunnen volgen. Ten aanzien van de mlnderhedenpolittek verklaarde Goebbels, dat ln tegenstelling tot vele regeeringen het nationaal socia lisme de rechten der minderheden garan deert. De minderheidsproblemen zullen worden erkend en de verdragen worden nagekomen. De regeling moet evenwel be rusten op wederkcerlgbeid. Een pacificatie van Europa zou onmogelijk zijn, wanneer leder volk zijn minderheden zou onder drukken. Wat de ontwapeningskwestie betreft, verklaarde Goebbels, dat hij slechts kon zeggen, dat Dultschland den eerlijken wil heeft het Vlermogendhedenpact naar zijn besten wil te benutten om deze kwestie tot een draaglijke oplossing te brengen. Groot was natuurlijk de belangstelling der internationale pers t. a.v. de Joodsche kwestie, aldus wordt van Duitsche zijde verklaard. Dr. Goebbels meende, dat deze kwestie binnen het kader van het thans mogelijke ls opgelost. Een definitieve oplossing zou pas dan ter hand kunnen worden geno men, wanneer zij van leder gevoelsargu ment bevrijd ls, vooral ook de openbare meening ter wereld, welke thans in deze kwestie officieel tegenover ons staat. Dultschland kan niet onder den druk van een openbare meening ter wereld opkomen voor een nieuwe oplossing. In antwoord op de vraag of het natio naal socialisme op het fascisme bouwt, verklaarde Goebbels, dat het wel wat van het fascisme heeft geleerd, maar dat bU het natlonaal-sociallsme vele dingen an ders zijn. Wanneer een volk begint zich te bekeeren tot het nationaal socialisme dan ls het natuurlijk, dat dit nieuwe nationa lisme slechts in overeenstemming is met het karakter van het land en van het volk, met zijn deugden en zijn fouten. Want het nationalisme heeft in leder land een ander aanzijn. Ten aanzien van de persvrijheid zelde Goebbels, dat de staat de rol van uitgever heeft op zich genomen, van wie de journalisten afhankelijk zijn. De aandacht heeft voorts te Genêve ge trokken een ontmoeting tusschen Boncour en v Neurath waarover echter niets werd medegedeeld. Wel klinkt uit de Fransche pers thans een Ietwat optimistischen toon. SPANJE. Spoedig verkiezingen. In een verklaring tegenover het blad Ahora verklaarde Lerroux, dat hij zich aan de Cortes zal voorstellen, we'.ke zijn meening ook moge zijn over deze veran dering. die trouwens binnenkort ontbon den zal moeten worden. Lerroux ls van meening. dat men gedu rende verscheidene Jaren niet anders dan republtketnsche concentratie-regeeringen zal kunnen vormen. Het gaat er op het oozenb'.lk om dr republiek te consolidecren in overeenstemming met de Grondwet, mer Inachtneming van het recht om de wet soepel toe te passen volgens de eischen van het bewind. DUITSCHLAND. Hitler instrueert de Rijksstadhouders Nazi's wetgeving voor de rechtspraak. De rijksstadhouders waren gisteren te Eerlijn is een gemeenschappelijke bijeen komst aanwezig, welke reeds des ochtends in het rijksministerie van binnenlandsche zaken aanving en des middags werd voort gezet in de rijkskanselarij. Hier heeft rijkskanselier Hitier gedu rende eenige uren een uiteenzetting gege ven van den politteken en economlschen toestand en in 't bijzonder de taak van de rijksstadhouders omschreven, die het rijks gezag moeten handhaven en zorg moeten dragen voor de absolute zekerheid van het bestuur. De rijkspolitiek moet worden op gebouwd op de factoren, welke den hul digen tijd representoeren. Dit geldt in het bijzonder ook voor de verhouding tusschen het rijk en de landen tusschen staat en partij. Alle revolutionaire ver schijnselen, welke zich in den „beelden storm" uiten, zonder natlonaal-sociallstl- sche doelstelling, moeten worden ter zijde gesteld. De rijkskanselier heeft den rljks- stadhouders de moreele en geestelijke op voeding van het volk als hoofdwerkzaam heid op het hart gedrukt en met nadruk gewezen op de grondslagen, volgens welke de rijkspolitiek van deze erkenning uit moet worden gevoerd. De Pruisische minister van Justitie heeft een memorandum ter publicatie gegeven, waarin wordt voorgesteld het Duitsche strafrecht te reorganlseeren ln den geest van den nationaal soclallstlschen staat. Uitgaande van de nationaal socialistische grondgedachte, dat de Individu een orga nisch deel der gemeenschap van het volk is, stelt zij het principe op den voorgrond, dat de bescherming der gemeenschap de eerste taak van het strafrecht moet vor men. In dit memorandum voor de eerste maal voorstellen voor een strafrechtelijke be handeling tegen de ondermijning van het Duitsche ras. Voorts bevat zij volkomen nieuwe voorschriften voor de bescherming van de geestelijke en zedelijke gedachten der Duitsche bloedgemeenschap. De voor. schriften betreffende de bescherming van ras en volksdom zullen worden aangevuld met bepalingen betreffende de bescher ming der organisaties welke de volksge meenschap vormen. Volgens nationaal socialistische opvatting is de zwaarste mis daad landverraad. Deze behoort volgens de voorstellen van den minister aan het hoofd der toekom stige, wetgeving, waarbij niet zal mogen worden afgezien van de doodstraf. Een prtnclpleele reorganisatie ligt ook in het voornemen met betrekking tot de voor nemen met betrekking tot de voorschrif ten ter zake van hoogverraad. Van tal van Interessante voorstellen van het memorandum moet eveneens gewezen worden op de behandeling van het twee gevecht. Er wordt op gewezen, dat ln den nationaal socialistischen staat de eer het hoogste goed van den vrijen man is en dat het ln overeenstemming ls met de oud» Duitsche rechtsopvatting zich genoegdoe ning te verschaffen met het wapen voor geschonden eer. Hiertegen met middelen van het strafrecht op te komen kan slechts aanleiding zijn ingeval door den tweekamp de openbare orde wordt verstoord. Dit ls evenwel slechts het geval bij doodelijken afloop en bij overtreding van de strijd- regels. Een speciale plaats wordt in het memo randum lneenomen door de bescherming van huwelijk en hulsgezin. Neerhalende aanvallen op huwelijk, moederschap, en gezin kan de nat. soc. staat niet dulden, weshalve een nieuwe strafbepaling tegen smaad van het huwelijk wordt voorgesteld. Uitdrukkelijk wordt aanbevolen ook de be scherming van het „kind" effectiever te vormen dan tot dusverre, zoowel met be trekking tot. het ontkiemende leven als tot het opgroeiende kind. Ook een bescher ming van de economische bases van het gezin wordt aanbevolen. De bescherming van den staat, het Volkstum en de familie wordt in de voor stellen aangevuld door een bescherming van het volksgoed, d w.z. van de econo mische goederen der natie, terwijl verder aanbevelingen gegeven worden ter bescher ming van de nationale arbeidskracht O a. wordt voorgesteld het z.g. economische landverraad ln den vervolge strafbaar te stellen Ook onsociale eigenbaat, dwz. meedoogenlooze verrijking van 't individu ten koste van zijn medemenschen. wordt strafbaar. ENGELAND. De Valera nog overwinnaar. Na een lang debat, dat nu en dan zeer bewogen was. heeft de Iersche Da.il een motie van afkeuring tegen de regeering met 80 togen 65 stemmen verworpen. Zoo als te voorzien was. stemdie de Arbeiders partij voor De Valera. RUSLAND. Een kleine tegemoetkoming aan de Duitsche persvertegenwoordigers. Den Duitschen persvertegenwoordigers, d'.e overeenkomstig een verordening der sovjet-regeering uit Rusland worden uit gewezen. ls op hun verzoek toegestaan, hun verblijf in sovjet-Rusland met twee dagen te verlengen, tot 30 September dus, om hen ln de gelegenheid te stellen, hun persoonlijke zaken te regelen. POLEN. Binnenlandsche leening in één dag geteekend. Gisteren is de inschrijving geopend op de binnenlandsche leening van 120 mil- lioen zlotys tegen 6Dezen eersten dag stegen de inschrijvingen reeds tot een totaal bedrag van 200 millioen zlotys. De meerderheid van de Inschrijvers wordt ge vormd door kleine spaarders en ambte naren. Talrijke boeren en arbeiders hebben collectief Ingeschreven. DE ACHTSTE DAG De zitting van het Rijksgerechtshof be gon heden wdeer aanzienlijk later dan was vastgesteld, aangezien de getuige Blenge te half tien nog niet aanwezig was. Blengê ls de man, die bij het gesprek voor het bureau voor maatschappelijken steun aan den Mlttelweg den raad zou hebben gegeven benzine over de S.A.-Ueden te gieten en hen in brand te steken. Behalve Bienge zullen nog de kantoor bediende Jahmecke en de kellner Stalker, beiden leidende figuren in het commu nistische district aan den Mittelweg, wor- den gehoord. Ook d erechercheur Marows ci zal nog eens verhoord worden, aangezien hij het onderzek naa de gebeurtenissen aan den Mlttelweg heeft gedaan. Tenslotte zal de rechercheur Scheer, die ln den nacht na den Rijksdagbrand verschillende plaatsen van brandstichting moest opspo ren, an de hand van een groote overzicht- kaart nauwkeurige Inlichtingen daarom trent geven. Te kwart voor tien opent Senaatspre sident dr. Buenger, de zitting en begint terstond met het verhoor van getuige Bienge, die niet beëedigd wordt. President: Het gaat om het gesprek bij het bureau voor maatschappelijken steun in Neuköln, waarbij o.a. van der Lubbe en Zachow aanwezig waren. Zachow heeft gezegd, dat U naar hem toe bent geko men en een gesprek met hem bent begon nen en hem hebt verteld, van de voor vallen ln de Sonnenallee (De getuige schudt ontkennend het hoofd). Voorts is verklaard dat U aan dit ge sprek zeer levendig hebt deelgenomen. U zou gezegd hebben dat Zachow te tam is". Getuige Bienge: „Dat ontken ik". President: „Panknin heeft het echter onder eede verklaard. U zou voorts gezegd hebben, dat men bij brandstichting ook het Slot en den Rijksdag moest uitkiezen". Getuige Bienge: „Dat is een grove on waarheid. Ik heb ook niet van Van der Lubbe gezegd: „Dat is een geschikte jon gen". Ik weet dat er over de K.P.D. is ge sproken en ook over haar program. Van der Lubbe heb ik gezien en ook gehoord dat hij gesproken heeft. Maar wat hij ge zegd heeft weet ik niet. Ik heb er niets van verstaan". Naar getuige zich herinnert zou Van der Lubbe zelfs niet gezegd hebben, dat het volk in onstand moest worden gebracht. Ook ontkent getuige, ;dat er over het in brand steken van gebouwen gesproken is. Hij geeft toe aan hardhoorendheid te lij den. Ook de uitspraak van Van der Lubbe „dat moest dan maar gebeuren", heeft hij niet gehoord. Wel is ervoren gesproken, dat men de macht in handen moest zien te krijgen, waarbij ook gezegd is, dat het, als men dat eerder had gedaan, makkelij ker zou zijn geweest en er minder bloed bij zou zijn vergoten. President: „Is in het gesprek, waarbij over het grijpen van de macht werd ge sproken, ook nog iets gezegd over aanval len van S.A.-lieden in de Sonnenallee?" Getuige Bienge: .„Neen, in mijn tegen woordigheid in elk geval niet". President: „Vroeger hebt U daaromtrent een andere verklaring gegeven. Van der Lubbe zou U gevraagd hebben of hier niet een bureau of een centrale der. K.P.D was". Getuige: „Dat-heeft hij niet gevraagd." President: „Maar dat het u toch zelf vroeger toegegeven. Vroeger vertelde u toch ook, dat er-over gesproken was dat men de drie pijlen moest afrukken." Getuige: „Ja, daarover is gesproken." Behoudens een enkele toestemming of bevestiging ontkent Bienge zoo goed als alles. Hij verklaart geen communist te zijn geweest en zelfs nooit communistisch te hebben gestemd. Landgerichtsdirektor Parisius: „U hebt in het huls van Zachow gewoond. Voor het bureau van maatschappelijken steun zou u hem niet gezien hebben?" U zegt dat u hardhoorend bent, maar u hebt toch goe de oogen?" Getuige: „Mijn oogen zijn ook niet goed (vroolijkheid). Ik heb Zachow daar niet gezien." De beklaagde Dimitrof stelt weer ver scheidene vragen ten aanzien van Van der Lubbe en vraagt verder: „Was getuige Bienge in arrest, en hoe lang?" Getuige: „Ik ben op 10 Maart gearres teerd en ben op 12 Juli weer vrijgelaten." De advocaat dr. Sack: „Bent u dikwijls met Van der Lubbe samengeweest?" Getuige: „Neen." De Oberreichsanwalt dr. Werner stelt voor. getuige Bienge niet te beëedigen, aangezien hij verdacht wordt van mede plichtigheid aan de te berechten delicten. De volgende getuige is Jannecke, die eerst wordt beëedigd. President: Was u vroeger lid der K.P.D.? Getuige: Tot Juli 1932. President: Bent u wegens geschillen uit getreden? Getuige: Ik had een persoonlijk conflict met eenige leden; het waren zeer zakelijke redenen, waarom ik heb bedankt. President: Had u een functie? Getuige: Ja, ik was afdeelingslelder. Deze functie heb ik natuurlijk, toen Ik be dankte, opgegeven. President: Getuige, u behoeft niet te ge- looven, dat u hier op paradetoon moet spreken. Spreekt u maar zoo natuurlijk als u bent. Getuige: Ik zal naderhand een verkla ring afleggen, waarom ik zoo opgewonden ben. De getuige legt dan eenige ver klaringen af over de K.P.D. in NeuKölln. In de communistische cel werd nooit over de kwestie van terreur gesproken. De leden werden er wel militair geschoold. President: Waren er instructeurs? Getuige: Ja. dat wel, maar hun namen ken Ik niet. President: U hebt toch vroeger gezegd, dat de redevoeringen ln de cellen voor een deel door vreemde sprekers werden ge houden die door de centrale leiding werden gestuurd. Getuige: Wij hebben nooit een vooraan staand persoon in onze celvergaderingen gehad. President: Niettemin waren dat niet al tijd sprekers uit de onderaf deelingen. Wel ke inihoud hadden deze redevoeringen? Getuige: Het program der KP.D. werd uiteengezet, het dioel. n.l. dat de KP.D. de omwenteling wenschte via de dictatuur van het proletariaat. Bij deze omwente ling zou zij echter geen gebruik maken van terroristische middelen, dooh men zou het moeten bereiken langs ecowomi- scheni weg. President: U ban hier uw denkbeelden over het communisme niet ontwikkelen doch moet zeggen wat u indertijd to de cellen hebt gehoord. Getuige: Onze sprekers spraken altijd over den economlschen strijd. Op de vraag of de terreur werd gepro pageerd. verwees getuige naar den amtl- fasctstischen strijdlbond. Daarna volgt een dramatische scène. President Biinger wijst Jannecke op v. d. Lubbe in de beklaagdenbank die nog steeds zit alsof alles hem voorbij gaat. Op verzoek van den president staat v. d. Lubbe langzaam op en Jannecke vraagt onder dood-scbe stilte: „Marinus, ken je mij? (Een pauze). We hebben je toch te eten gegeven" President Van d. Lubbe. herken je den heer Jaaroecbe? Van d. Lubbe bilt ft naar den grond' kij ken. lacht en mag dan weer gaan zitten. DE ONTWAPENING. PARIJS, 29 Sept. (Reuter) De Figaro richt zich heden tegen de mogelijkheid van een controle op de bewapening. Het blad is van oordeel, dat een con trole op de bewapening slechts ten doel heeft incidenten uit te lokken, waaruit Dultschland voordeel kan trekken. Het blad waagt of men zich kan voorstellen, cat vertegenwoordigers van het Nationaal- Socialistische Dultschland een Inspectie reis door de Fransche kazernes maken, dl dat men zich kon voorstellen, dat Fran sche officieren een inspectie maken in de Nationaal-sociallstische arsenalen- Het blad vraagt of men het noodlg acht. dat op deze wijze kunstmatig een „casus belli" wordt geschapen. TOKIO. 29 Sept. (V.D.). In de kringen van het Japansche ministerie van Oorlog en Marine wordt verklaard, dat de Ja pansche weermacht zich nooit zou kunnen onderwerpen aan de toepasstag van het Fransche plan eener bewapeningscontrole op Japan. Japan ls van meening, dat bo vendien door een dergelijke controle het onitwapeiningsvraagstuk moet worden be moeilijkt. o ANTI-HITLER-BETOOGING. LONDEN, 29 Sept. (Reuter). In het Shaftesbury Theater ging gisteren onder den titel ..Before Sunset", het in de Engel- sche taal bewerkte tooneelstuk van Ger- hart Hauptmann, waarin de Duitsche ac teur Werner Krauss optrad. Toen het scherm opging wierpen eenige jongelieden honderden pamfletten in de zaai en een hunner riep: „Hitier is een moordenaar", waarna stinkbommen volg den. De betoogers werden uit het theater verwijderd, waarna Krauss een overwel digende ovatie kreeg. 3 DE OORLOGSSCHULDEN. WASHINGTON, 29 Sept. (Reuter). De Engelsch-Amerlkaansche besprekingen over de oorlogschulden zullen worden gehouden in het departement van financiën. Hier mede wordt afgeweken van de gewoonte om dergelijke di-cussies toe te vertrouwen aan het departement van bultenlandsche zaken en dit heeft in diplomatieke kringen een gunstigen Indruk gemaakt. Sommigen meenen, dat het een ma noeuvre is om te voorkomen, dat de debi teuren herinneren aan de tegenstrijdig heid tusschen Amerika's houding en de beloften welke de regeering der Ver. Staten te Lausanne heeft gedaan, om de voor malige geallieerde landen te overreden de Duitsche herstelschulden te verlagen. Aangezien de schatkist niet betrokken ls bij diplomatieke bultenlandsche aangele genheden meent men, dat de regeering van oordeel is, dat dit departement beter dan dat van bultenlandsche zaken ln staat zal ziin zich te vergewissen van het vermogen der debiteuren om te betalen. FRANSCHE PERS OVER GOEBBELS' REDE. PARIJS, 29 Sept. (Reuter) ln de Fransche pers wordt slechts spaarzaam commentaar geleverd op de rede van Goebbels van gisteren te Genéve voor de pers. Het .Journal" schrijft, dat Goebbels, evenals Stresemann tracht door Ucht tot herziening van de verdragen te komen. Het nieuwe Dultschland acht het verdrag van Versailles verouderd en wenscht, dat nieuwe verdragen op voet van gelijkheid worden gesloten. Frankrijk weet nu, waar het aan toe is. „Oeuvre" schrijft dat Goebbels een ge weldigen indruk op zijn toehoorders heeft gemaakt. Het blad vergelijkt de handig heid van Goebbels met Savanarola en fdaxat. VON NEURATH NAAR BERLIJN. GENÈVE, 29 Sept. (Wolff). De rijksmi nister van bultenlandsche zaken von Neu" rath keert Zaterdag a.s. naar Berlijn terue Zijn verschillende besprekingen met eé vertegenwoordigers der andere landen en gisteren zijn onderhoud met den Fran- schen minister van bultenlandsche zaken, Paul Boncour, hebben uitvoerig gelegen heid gegeven voor een uiteenzetting der standpunten inzake de hervatting der werkzaamheden van de ontwapeningscon ferentie. Tevens is de mogelijkheid geopend tot opheldering der kwesties te komen ln de weken, die aan de ontwapeningsconferen tie voorafgaan. Geruchten worden tegengesproken, dat v. Neurath's vertrek verband zou houden met het Fransch-Duitsche onderhoud van gisteren. DE BEWAPENING VAN JAPAN. TOKIO, 29 Sept. (VU.) In een verkla ring van hat Japansche Ministerie van Oorlog wordt als een van de voornaamste redenen voor den eisCh van dilt departe ment, om de oóriogebegrooting voor het komende jaar alleen voor heit leger vast te stellen op 620 millioen yen, genoemd de groote uitbreiding en pericctioneering van de bewapening der Sovjet-Unie als resul taat van het eerste vijfjarenplan, De zegs man van het Ministerie van Oorlog ver klaart. dat de Japansche autoriteiten niet de bedoeling hebben het personeel bij het leger verder uit te breiden dan strikt noodzakelijk is. De krljgsmiddelen zullen op de niewe basis van na dan oorlog moe ten worden geperfectionneerd, zoodat de nationale verdediging van Mandsjoekwo kan worden gewaarborgd overeenkomstig het tusschen Japan en Mandsjoekwo ge sloten protocol van 15 September 1932. Het Roode Leger wordt door Japan be schouwd als veel sterker en beter geor ganiseerd door het Czaristische leger. Het bestaat uit 75 infanteriedivisies. 13 cava- lerie-divisies, met een totale vredessteTkte van 1.300.000 man. Het Roode Leger is voorts uitgerust met. 2200 vliegtuigen. 1500 tanks en groote voorraden chemische strijdmiddelen. De incidenten ta Mand- sjosrije hebben natuurlijk een gespannen toestand doen ontstaan. De Sovjet-auto riteiten hebben thans to het Verre Oos ten. althans volgens den Japansohen zegs man, 10 divisies met 300 tanks en ver- scheideman honderden vliegtuigen, waar onder zware bombardementsvliegtuigen, binnen welker actieradius Tokio en Osaka gemakkelijk vaflilen, geconcentreerd. DE SOVJETS EN MANDSJOEKWO. MOSKOU, 29 Sept. (Sept.) De waar nemende vice-president van den raad van beheer van den Chineeschen Oosterspoor weg, Bandoera, heeft aan den president van den raad, Li Tsjau Gen een brief ge zonden betreffende de onwettige handelin gen van den chef-controleur, een onder daan van Mandsjoekwo. Dit optreden, al dus wordt gezegd, heeft geleid tot de ar restatie van Russische onderdanen, die aan den spoorweg zijn verbonden- In zijn energiek protest schrijft Bandoera: De wijze waarop de arrestaties door den controleur en de autoriteiten van Mands joekwo plaats hadden, waarbij geen reke ning is gehouden met de bepalingen der spoorwegverdragen, alsmede de boodschap, die Li Tsjau Gen aan Bandoera heeft ge zonden betreffende de benoeming van van Mandsjoerijsche onderdanen, ter ver vanging van de gearresteerde Russen, be vestigen duidelijk, dat deze aanhoudingen slechts ten doel hadden de Russen door Mandsjoes te vervangen. Bovendien is nog onbetwistbaar geble ken uit de inlichtingen waarover de Sov jet-regeering beschikt, dat de maatregelen der Mandsjoerijsche autoriteiten, een grove schending zijn van de verdragen betref fende den spoorweg. De Sovjet-vertegenwoordigers ln de commissie tot herziening der spoorweg verdragen hebben aan den Mandsjoerlj- schen voorzitter dier commissie eveneens een brief betreffende de arrestatie ge zonden. Daarin zeggen zij, dat de bepa lingen inzake het recht van controle op den spoorweg door den chef-controleur zljin geschonden. Zij drtogien er op aan dat den controleur wordt verzocht direct du den directeur van den spoorweg Roedy, en de commissie alle documenten in te die nen, welke betrekking hebben op de de licten der arrestanten en welke door den controleur zouden zijn ontdekt. Gelijktijdig wordt een onderzoek ge- elscht naar het optreden van den cnef- controleur, die de bestaande bepalingen zou hebben geschonden en zijn bevoegd heden zou hebben overtreden. ARRESTATIES TE BERLIJN. BERLIJN, 29 Sept. (Wolff) Heden ochtend hebben de beambten van Maat schappelijken Steun- en Arbeidsbeurzen, geholpen door de politie ln de markthallen een groote actie ondernomen tegen ae „Schwarz-arbeiter" (arbeiders of onder steunden, die behalve hun beroep of on dersteuning, nog een beroep ultoefeneni. Een groot aantal personen ls gearresteerd. MIJNONGEVAL. SAARBRUECKEN, 29 Sept. (Reuter) In den nacht van Dinsdag op Woensdag in de mijnschacht Cargan, nabij,Klare thai door een ontploffing een mljnw" op slag gedood en een ander zoo zwaw wond, dat hij tijdens het transport het ziekenhuis overleed. ONTPLOFFING IN EEN POOLSCïtë KRUITFABRIEK. WARSCHAU, 29 Sept. (V-D-)- Jpjflfbu vond ln de staatskrultfabriek te P.on Radon een ontploffing plaats, ge- arbeiders werden gedood, vijf rer- wond. terwijl verscheidenen llenta„ fffr- wondlngen opliepen. In geheel Pl°n den alle vensterruiten vernield.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1933 | | pagina 2