De Leidsche Winkelweek 1933 74ite Jaargang WOENSDAG 20 SEPTEMBER 1933 No. 22548 STADSNIEUWS. Officieele Opening door den Burgemeester Steunt het Nederlandsch product!! DE MILLIOENEN-NOTA. Het voornaamste Nieuws van heden. EIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LETOEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIEN: 30 CM. per regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertentlën 35 Cts per regel Kleine Advertentlën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht Voor eventueels opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 84. PRIJS DEZER COURANT:] Voor Lelden per 3 maanden f.2.35; per week f.0.18 Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week 0.18 Franco per post f.2.35 portokosten. Dit nummer bestaat uit VIER Bladea EERSTE BLAD. DE LEIDSCHE UNIVERSITEIT EN DE MILLIOENEN-NOTA. In de Millioenen-nota wordt onder het oofd .Onderwijs, Kunsten en Weten- -happen" voor personeel der Rijksuniver- Itelt alhier f229.600.— minder aan- evraagd dan het vorige jaar en voor de aterieele uitgaven der Academie f. 91.400 nder. Voor het Academisch Ziekenhuis :n deze bedragen respectievelijk f. 63.700 fi f. 98.900 minder. VER. TOT BEV. DER BEL. VAN SLECHTHOORENDEN. De eerste winterbijcenkomst Gisterenavond werd onder presidium an mevr. T. Kranenburg—Siemens de rste winterbijeenkomst gehouden in de oote Nutszaal. Te ruim acht uur opende e presidente de vergadering met een har- dijk woord van welkom, tot de talrijke -nwezigen. Spr. zette in het kort uiteen, welke de -den was dat ditmaal in het Nutsgebouw rgaderd werd. De opkomst neemt gesta- ig toe, hetgeen noodzaakte naar een ootere zaal uit te zien. Zes jaren lang Mn wij in het Leidsch Volkshuis keurig -diend geworden, terwijl de mogelijkheid staat dat om financieele redenen de utszaal de draagkracht van onze afd. el eens te boven kon gaan. Daarom riep r. de hulp der leden in om de afdeelmg t grooteren bloei te brengen door het iwerven van nieuwe leden. De tijdsom- tandlgheden zijn ook voor de S.H. Ver eniging ongunstig, waardoor er te veel be- nkjes binnenkomen. Vervolgens werd overgegaan tot het be- oemen van een propaganda-commissie aarin zitting zullen nemen mevrouw ranenburgSiemens, mevr. Segaar, mej. antvoort en de heeren W. de Ruiter en J Clii'istiaanse. Besloten werd dat ieder lid at zes nieuwe leden aanbrengt een vrijen "cht naar den Narsissendag en ons Land- uis te Lunteren zal krijgen. Daarna hield de leerares in liplezen, mej. lien Driessen haar traditioneele halt ertje liplezen, hetwelk gevolgd werd door et uitbrengen van verslag van de Alge- eene Vergadering te Lunteren. Vervolgens deelde de presidente mede, at het Bestuur zal trachten het peil van de bijeenkomsten zoo hoog mogelijk op te toeren en dat op een der eerstvolgende "vonden de film van de Vereeniging zal orden vertoond. Door enkele leden was er bezwaar ge rikt tegen het houden van een Kerst- vond, daarom werd de keuze gelaten sschen den Kerstavond ot den Oude- aaravond van de afd., hetgeen tenslotte 'Wel voor het eerste. Na de pauze, waarin het gebruikelijke ïopje thee werd gebruikt werd overgegaan tot de oprichting van een lipleesclub. waarvan mej. I. van Loo de leiding op zich heeft genomen. Het doel is om In bijzijn van een goedhoorende zich in het liplezen te oefenen Wat betreft het deel arbeidsbemiddeling van de afd. deelde de presidente tot haar spijt mede dat de heer P. C. G. A. Wijk- rians als voorzitter van de commissie heeft bedankt.. Zeer waarschijnlijk zal de heer W. de Ruiter diens plaats innemen. Prof. Escher heeft een lezing voor de afd. aangeboden over vulkanen, eveneens Jh- W. A. Goddijn een causerie met licht beelden over zijn reis naar Zuid-Afrika. Na nog een half uurtje gezellig samen zijn sloot de presidente de bijeenkomst, die geheel gewijd was aan het huishouden der afüeeling. In tegenwoordigheid van vele genoodig- den en winkeliers is hedenmorgen om half twaalf in den foyer der Stadszaal de Nederlandsche Week 1933 geopend, geor ganiseerd door de Winkelweekcommissie in samenwerking met de Ver. .Nederlandsch Fabrikaat" en met medewerking van ver schillende gemeentelijke instanties. Onder de aanwezigen bevonden zich de burgemeester, mr. A van de Sande Bak- huyzen, de wethouders J. Splinter, T. S. Goslinga en mr. A. J Romijn de gemeente secretaris, mr. dr C. E. van Strijen; de voorzitter en secretaris der Kamer van Koophandel de heeren D. ten Cate Brou wer en dr. P. G. Knibbe; de directeur der Sted Lichtfabrieken ir. G. L van Klin kenberg. de commissaris van politie, de heer R. J. Meyer; de directeur van Ge meentewerken ir. A. M. de Blauw; ver scheidene raadsleden; mr. M B. Vos na mens het departement Leiden der Ned. Mij. voor Nijverheid en Handel, de heer H. K. Pel, voorzitter van de afdeelins Leiden der Ver. ..Nederlandsch Fabrikaat" verte genwoordigers der Middenstandsorganisa ties. de heeren Van der Pauwert en Sel- lenraadt namens de Phiüpsfabrieken te Eindhoven en vele anderen Het eerst werd het woord gevoerd door den heer J. J. Meyers, voorzitter der Win- fceiweekcommlssie die sprak over ..Crisis, deflatie en steun". Toespraak van den heer J. J. M. Meyers. Met deze schaduwen in huis, aldus spr., begint de Leidsche Winkelstand deze Ne derlandsche Week 1933, schaduwen die met den dag grooter worden en voor velen reeds zijn veranderd in donkere wolken, die hun bestaan ernstig bedreigen. Hon derden hebben den strijd tegen het crisis- en deflatiemonster reeds moeten verliezen, velen hunner niet, omdat zij ongeschikt waren voor hun bedrijf, niet omdat zij het niet kenden, maar omdat het niet meer kan. Omdat zij niet langer de veel te hooge lasten van allerlei aard konden bij passen; van verdienen is al lang geen sprake meer. Voor de vierde maal ben ik met den heer Vlieland, mijn rechter- en linkerhand aangewezen om de voorbereiding voor deze Leidsche Winkelweek te treffen Met hetzelfde enthousiasme als voor vier jaren zijn wij met onze Commissieleden er op uitgetogen om ons die medewerking te verzekeren, welke wij voor het welslagen dezer Nederlandsche Week onmisbaar achten. Sympathiek en royaal is ze ons toegezegd, de volle medewerking van de betrokken gemeentelijke instanties, van de Directie der Leidsche Duinwater Maat schappij en van de Vereeniging „Neder landsch Fabrikaat". Bij de directie der Lichtfabrieken zijn wij als kind in huis, ze weten daar te geven en te nemen, als ze soms meer nemen dan ze geven is dat stellig niet de wil der directie Hun mede werking. ook ditmaal weer ondervonden, stellen wij op hoogen prijs en als de tarieven in dezen tijd worden verlaagd, kunnen deze fabrikanten op de geregelde levering aan alle winkeliers rekenen. De Leidsche afdeeling van de Vereeni ging „Nederlandsch Fabrikaat" liet zich ook ditmaal weer niet onbetuigd en was van oordeel, dat een actie harerzijds bij deze Nederlandsche Week niet mocht ont breken. Wij stellen dit des te meer op prijs, omdat het hoofdbestuur dez^r Ver eeniging er blijkbaar steeds de voorkeur aan geeft de propaganda voor het Ne derlandsche product langs den Midden stand heen te voeren. Doch de Midden stand kent haar taak in dezen tijd. Zij weet, dat welvaart voor haar alléén weer I mogelijk wordt, wanneer zij om ringd is door een koopkrachtige en koopwillige bevolking. Koopwillig, want velen zijn minder koopkrachtig geworden, maar er zijn ook belangrijke groepen, die tot vlot koopen in staat zijn, maar het niet doen. Laten zij wel bedenken, dat deze zuinigheid de wijsheid bedriegt, dat zij bezig zijn hun eigen welvaart snel en zeker te sloopen. Waarvan zullen bijvoorbeeld de tracte- menten en pensioenen moeten worden be taald. als deze gelden door hen, die ze ontvangen voor een belangrijk deel uit de toch al zoo magere geldcirculatie worden getrokken; als de handel niet meer ver handelt, althans veel te weinig en geen belasting meer kan betalen. Iedere groep onzer bevolking heeft in dezen tijd haar plicht te kennen, ook tegenover de andere groepen, doch deze niet alleen te kennen, maar ook na te komen. De Middenstand weet. dat het in dezen tijd mede tot haar plicht behoort de be langstelling voor cn de vraag naar het Nederlandsche product op te wekken en te vergrooten, omdat dit een algemeen natio naal belang van de eerste rang is. Immers meer gebruik van het Nederlandsche pro duct beteekent meer arbeid voor onze Ne derlandsche werkers, betere kansen voor onze nationale industrie, meer welvaart voor alle Nederlanders, dus ook voor u en ons. Geen overdreven nationalisme, maar wel een degelijk, krachtig nationaal stand punt. Nu onze producten ondanks en mis schien wel door onze vriendschappelijke houding van de buitenlandsche markten worden geweerd, moeten wij trachten ze zelf zooveel mogelijk te gebruiken, dat zal voor een ieder duidelijk zijn. Onze burgemeester zal zoo dadelijk deze Nederlandsche Week openen, om daar mede te bewijzen, dat onze actie zijn in stemming en symoathie heeft. Toch meen ik wel eens beluisterd te hebben, dat onze Burgervader vrijhandel ideaal vindt. Wij ook. Laat een onzer buurstaten maar eens een pink in die richting naar ons uit steken. Twee handen vol met goeden wil zouden hun onzerzijds worden toegesto ken, doch thans is het parool: Koopt met Uw Nederlandschen Gul den Nederlandsch product. Geef deze. waar eenigszins mogelijk den voorkeur. Hiervoor gaat de Leidsche Middenstand ir de komende dagen demonstreeren. In 2030 étalages zullen zij u toonen, het aller beste van eigen bodem en industrie. Wij behoeven ons, niet te behelpen met onze producten, want onze bodem Is best en onze vakmenschen behooren tot de beste der wereld. Onze nationale producten zijn meestal beier en niet duurder. Daarom rekenen wij er op, dat deze actie ten gunste van het Nederlandsche product de volle sympathie zal hebben, maar ook de daadwerkelijke steun, die men het best kan geven door steeds, dus ook in deze Nederlandsche Week. in Leiden te koo pen het Nederlandsche product, vlot en in ruime mate. Hierna sprak de burgemeester, mr. A. van de Sande Bakhuyzen ongeveer als volgt: Rede van den burgemeester. Nauwelijks is de Septembermaand be gonnen of naar alle zijden ontplooit zich de burgerlijke samenleving tot haar nor malen levensgang. De tijd van rust en ontspanning maakt plaats voor vernieuw de werklust en energie. Lagere, middelbare en hoogere scholen openen hunne poorten en maken de bevolking weer voltallig. De studentenmaatschappij tracht op .Tjjdens de openingsbjj eenkomst in de Stadszaal. Naast den voorzitter den heer Meyers onze burgemeester mr. 4. v, d. Sande Bakhuyzer, Foto Bleuzé. TEKORT VAN 19» MILLIOEN GEDEKT. De Minister van Financiën deelt in de, elders in dit Blad vermelde, Millioenen- Nota mede dat de oorspronkelijke raming van den gewonen dienst der Staatsbegroo- ting-1934 een tekort vertoonde van f. 267.087.974. Wanneer de thans vigeerende tijdelijke heffingen (leeningfonds, invoerrechten en accijnzen, opcenten gemeentefonds- en vermogensbelasting enz.), die op 1 Januari of in Maart zouden vervallen, worden ver lengd. kan dit tekort worden verminderd met f. 78.398.000. Het tekort komt dan op f. 190.689.974, dat moet worden gedekt door nieuwe maatregelen. De verschillende dekkingsmaatregelen, waardoor het tekort zal kunnen worden gedekt omvatten: A. versterking der middelen. Daartoe be hoort de reeds door de Tweede Kamer aan genomen heffing eener omzetbelasting (opbrengst f 85.000.000) en worden de vol gende belastingen aangekondigd: heffing van een couponbelasting, belasting op het vermogen in de doode hand, heffing van een crisisinkomstenbelasting, ontwerp tot verhooging van den tabaksaccijns en tot heffing van een accijns op gebrande kof fie 'geraamde opbrengst f. 20.000 000). Voorts een wijziging van het tarief der inkomstenbelasting, waarvan (met in begrip der heffing van 20 opcenten) f. 1 519.000 meer wordt verwacht. Van deze middelen wordt een totale op brengst van f. 106.519 000 verwacht, B. Bezuinigingen op de departementen van Onderwijs (f. '5 500 0001, van Defen-ie (f. 12 000.000). v Waterstaat 'f. 32.500 0001 C. Verlaging van de uitkeerincen uit het Gemeentefonds (voor 1934 f 8.400 000). D. Verhooging van de kortingen op de salarissen van het rijkspersoneel (f. 16.750.000) Bij Waterstaat wordt wijziging gebracht in de financiering van den bruggenbouw en wordt de wegenaanleg getemporiseerd; de politiek ten opzichte van de spoorwegen wordt veranderd, terwiil een Verkeorsfonds zal worden ingesteld ter vervanging van het Wegenfonds met nieuwe heffingen op verkeersmiddelen. De Minister verklaart het noodzakelijk dat een geheel nieuwe salarisregeling voor het rijkspersoneel wordt vastgesteld- Daar deze echter niet voor 1 Januari '935 in werking kan treden, wordt voor 1934 nog maals een tiidelijke en verhoogde korting opgelegd, welke reeds in het Georganiseerd Overleg aanhangig werd gemaakt. haar wijze een aantal jonge meisjes en mannen tot Leidenaars te maken om de ledig gevallen plaatsen weer te bezetten en zoo ziet men aan alle kanten, dat herfst en komende winter hun voorbereiding vinden. Een van de onfeilbare teekenen van den aanvang van het nieuwe jaar want deze tijd toont meer de teekenen van een jaar wisseling dan die waarin de kalender haar plaatst is het dat dc heeren Meyers en Vlieland in mijn kamer verschijnen met het verzoek om de Winkelweek te komen openen Ik weet dan dat de winkelstand gereed is voor de opening van een nieuw seizoen en de belangstelling van de burgerij voor zich opvraagt nog vóór dat deze laatste zich door een 3-Octoberdag in haar geheel laat in beweging brengen om het groote Leidsche feest te vieren. Goede hoop en schoone verwachtingen bezielen de winkeliers en onversaagd bin den zij tegen de moeilijke tijdsomstandig heden een strijd aan, die steeds zwaarder wordt. Economisch is het uitzicht nog even donker als in 1932 ,op politiek gebied ziet het er wat lichter uit, omdat er bij de nieuwe Regeering krachtens haar woor den en haar daden een vaste wil blijkt te bestaan om het schip varende te houden en het roer met stevige hand wordt vast gehouden. Niet weinig bemoedigend is het verder, dat het volk, dat zich gelukkig nog wel eens anders uitspreekt dan door ver kiezingen en politieke partijorganen, zich op niet te miskennen en niet te misdui den wijze schaart om Kroon en Regeering en onverbloemd en zonder voorbehoud een krachtig centraal gezag wil en schraagt. Na Hare Majesteit ontving dc mannelijke figuur van onzen eersten Minister gisteren op het Binnenhof zeer spontane toe juichingen van het saamgestroomde voik. Gelijk het in de Nederlanden altijd ge gaan is, zoo ziet men ook nu, dat in be narde tijden de ware natuur van ons volk boven komt, dan ziet men de eenheid weer naar voren komen en herleeft het bewust zijn, dat wij één zijn en samen moeten staan om gezamenlijk de moeilijkheden het hoofd te bieden. Een gezond nationa lisme is in ons land aan het opleven Een uiting daarvan is ook, dat Gij, die altijd tracht een motief te vinden door het houden van deze massale reclame voor den winkelstand, dit zoekt in de opwek king om Nederlandsche producten aan te bieden en te koopen. De Voorzitter meent, geloof ik, dat het ideaal van vrijhandel, dat hij mij op eigen gezag toedenkt, mij wel eens lastig zou kunnen worden in deze dagen en dat het mij in strijd zou kunnen brengen met de wenschelijkheid thans aan Nederlandsch product de voorkeur te geven. Mocht dit inderdaad de bedoeling van de woorden van den voorzitter zijn. dan is het wel licht goed, dat ik hierover iets zeg. Niet thans, zooals de voorzitter zeide is het parool dat men met Nederlandsche BINNENLAND. Officieele opening van de Leidsche Winkelweek. (Ie Blad). De millioenen-nota verschenen (3e BI.). De huldiging van H.M. de Koningin to Den Ilaag (4e Blad). Een groot aantal wetsontwerpen inge diend. (4e Blad). Nadere omschrijvingen van het uniform- verboi(Laatste Berichten, le Blad). De Nederlandsche Graancentraie opge richt. (Laatste Berichten, le Blad). BUITENLAND. Rondom de besprekingen t« Parijs. (Buiteul. en Tel, le Blad). iMild vonnis in Japan voor dc moorde naars van Inukai. (Bultenl., le Blad). Bewapening in Australië. (Buitenl., lc Blad). Annie Bcsant is overleden, (le Blad). guldens zooveel mogelijk Nederlandsche product moet koopen. Het parool van een goed Nederlander is dat hij altijd als het mogelijk is met lederen gulden die hij be zit, ook die guldens die hij in den vreemde verdiend heeft, Nederlandsch product moet koopen. Geen stuk van staatkunde ls zoozeer beheerscht door eigenbelang als de econo mische politiek van een land. Aan idea lisme, aan altruïsme, waardoor een volk en zeker het onze zich nog wel eens laat lelden op andere gebieden van verkeer met andere volken, wordt zoodra het handel, industrie of scheepvaart betreft, geener lei plaats ingeruimd. Dit feit, men moge het ideaal of niet vinden, heeft althans deze groote waarde, dat men er vastig heid aan heeft en weet door welke over wegingen zich de mensch laat leiden. Vastigheid voor degene die met andere Regeeringen over traktaten en regelingen spreken, vastigheid ook ten aanzien van de achtergedachten, die den mensch die gaat handelen of gaat koopen, bezielen. Waar het wel eens aan hapert geluk kig lang niet meer in zoo sterke mate als vroeger ls dat men niet of onvoldoende bekend is met de soort en de voortreffe lijke hoedanigheden van het Nederlandsch product. Ik kan dan ook niet alleen zonder aarze ling of wankelmoedigheid, doch uit Innige overtuiging toejuichen, dat de Commissie van dc Winkelweek de winkeliers van Lei den er toe aangespoord heeft, om aan de kooplustigen dat veelzijdige en intrinsiek goede product van onzen bodem, van onze handen, van onze denkers en onze wer kers, te doen zien op zoodanige wijze, dat het tot koopen noodt. Dit is een reclame, die alle waardeering en sympathie verdient en ik spreek gaarne een woord van dank tot de leiders, die telkens weer met onverdroten ijver de or ganisatie ter hand nemen en opwekken tot grooter krachtsinspanning. Mijnerzijds roep ik gaarne alle gemeente naren en de talrijke bewoners van de om geving op, om eens te komen en zich te laten overtuigen van wat hun eigen land en volk maakt. Na een kort dankwoord van den heer Meyers sprak nog de voorzitter der K v. K. de heer D, ten Cate Brouwer, die he laas moest toegeven dat de tijdsomstan digheden momenteel slecht zijn, doch er aan herinnerde, dat de Leidsche midden stand een veeljarige periode van bloeiend zakenleven achter den rug heeft. De gun stige ligging onzer stad heeft aan de mid denstand een mogelijkheid tot opbloei ge geven als weinig andere plaltsen Dit blijkt trouwens ook uit het feit, Hat in 10 taar tijds het aantal inschrijvingen Ln het Han delsregister vermeerderde van 3797 tot 6260 De tegenwoordige tijd vormt daar mede wel een schrille tegenstelling. Toch ziet spr. ook lichtpunten: lo. de wil van den middenstand om ook onder deze om- s'-.id'.gheden haar economische functie te villen blijven vervullen; 2o. de energie, waarmede zij deze actie aanpakt en 3o de geest, welke spreekt uit de propaganda voor het Nederlandsche product. Een der gelijke eensgezinde samenwerking, een "'ydaniee nationale saamhoorigheid ver dient toejuiching en van harte "wekte spr. de bewoners van Lelden en omgeving op om voor dit -ationa'e belang te offeren. Tenslotte werd nog het woord gevoerd door den heer H. K. Pel. voorzitter van c' afd Leiden der Ver. Nesl Fabrikaat", die erop wees. dat de actie voor "het na tionale nroduct slechts een afweermaat- reeel tegen het buitenland ls In wezen zijn wij. aldus spr., voorstanders van den vrijhandel, doch de omstandigheden frin- een in een door ons niet e°wen=chtp rlc'o- ttn' Onder de huidige omstandigheden beteekent grooter verbruik van ons eigen product bestrijding der werkloosheid en bevorderine van 'iet nationaal belang Sur. ekte tenslotte all~n on deze actie kracht tig te steunen en dankte de middenstands organisaties voor de totdusver ondervon den prettige samenwerking.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1933 | | pagina 1