DE TROONREDE.
74ste Jaargang
DINSDAG 19 SEPTEMBER 1933
No. 22547
OFFICIEELE KENNISGEVING
DE TROONREDE
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 et», per regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentlën 35 Cts per regeL Kleine Advertentlën
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bil een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer* voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT.:]
Voor Lelden per 3 maanden f.2.35; per weelc t.0J8
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f. 2.35 portokosten.
(It nammer bestaat uit DRIE Btadev
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Lei-
n brengen ter algemeene kennis, dat
or hen vergunning is verleend aan: a.
J. Weyl en rechtverkrijgenden tot het
prichten van een brood- en banketbak-
erij in het perceel Kloksteeg No. 3, Sectie
No. 552; b. W. G. Verlaan en rechtver-
ijgenden tot het oprichten van een in
diting voor het bewerken en rooken van
leeschwaren in het perceel Kraaierstraat
'o. 16, Sectie D. No. 252; c. Ph. van der
anden en rechtverkrijgenden tot het op-
ichten van een koek- en banketbakkerij
het perceel Diefsteeg No. 13, Sectie G.
811; d. de N.V. Leidsch Dagblad en
echtverkrijgenden tot het oprichten van
drukkerij in het perceel Witte Singel
No. 1, hoek Noordeindsplein, Sectie M. No.
3669; e. J. Karstens en rechtverkrijgenden
tot het uitbreiden van de drukkerij in het
perceel Hooigracht No. 35, Sectie I. No.
572; 1. D. Poelijoe en rechtverkrijgenden
tot het oprichten van een smederij in het
perceel Pieterskerkhof No. 16, Sectie G.
No. 1182. 7345
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 19 September 1933.
De belangstelling voor de Troonrede was
ongetwijfeld dit jaar veel grooter dan de
laatste jaren het geval is geweest. En dat
k volkomen te begrijpen. Het ministerie
Colijn is immers opgetreden als een kabi
net, dat de uitgesproken bedoeling had
om het land zich te doen aanpassen aan
de crisistoestanden, zooals wij en met
ons vrijwel de geheele wereld! die mo
menteel beleven en hebben te doorstaan
Een dankbare taak ls dat geenszins, want
deze aanpassing beteekent toch a priori
bezuiniging, versobering, aantasten van
verklein levensvoorwaarden en dergelijke
Het is het onvermijdelijke, langzamerhand
begint ieder dat te begrijpen: de harde
noodzakelijkheid dwingt. Doch aangenaam
is het nooit om in zulke tijden van dalen
de conjunctuur leiding te moeten eeven.
Mede door de natuurlijke geneigdheid van
teler om deze noodzakelijkheid van het
rigen van offers te erkennen voor
;^n ander.
Kracht en moed zijn daarom eigen
schappen, die de regeering Colijn in hooge
ttate noodig zal hebben bij het vervullen
van haar zware taak.
Dat de Troonrede in het teeken van be
zuiniging zou staan, stond tevoren vast,
waar de regeering, zooals gezegd, tot eerste
Plicht had. ons land te leiden door de
Moeilijke tijden van het oogenblik. Maar
ntettemin was de belangstelling begrijpe-
Mjk groot om te hooren, hoe de regeering
zich die bezuiniging dacht en hoever zij
deze zou willen uitstrekken.
Treffend in dit staatsstuk is direct de
foi'sche toon, die gunstig afsteekt met vele
Troonrede der laaste jaren. Men voelt, dat
bier voorzit kracht en de ernstige wil. om
2onder omwegen het volk te voeren tot de
harde realiteit. Zonder opsmuk wordt de
sombere toestand geschilderd, rechtuit.
Geen doekjes worden gewonden om het
mislukken der Economische Conferentie
van Londen, over het voortduren der han
delsbarrières. waardoor noodiger dan ooit
jis een bescherming der eigen bmnenland-
sche industrie en in duidelijke taal wordt
dit dan ook aangekondigd. De regeering
Zfl daarbij de behulpzame hand bieden,
doch zelfs voor drang zal zii daarbij niet
terugdeinzen, als dit onvermijdelijk mocht
bi'i ken!
Met het vrijhandelssysteem is het ge
daan Ook ons land zal den weg der pro
tectie gaan betreden ter beveiliging van
onze eigen landbouw en industrie
De versobering zal grootendeels worden
gezocht in beperking der uitgaven en ook
de rijkssalarissen zullen daarbij niet ver
schoond kunnen blijven. In dit verband
Minkt waarschuwend tot de gemeenten,
Qat zij zich zullen moeten aanpassen, wil
len zij voorkomen, dat van hoogerhand
zal worden ingegrepen. Het is volkomen
loeisch, dat de regeering zich in haar
moeitevol streven niet wil laten belem
meren door een maar al te vaak voor
komend en te ver gaand gemeentelijk ver
zat tegen aanpassing aan de rijksbezuini-
gjng waardoor wanverhoudingen in sala
riëring etc. ontstaan. Deze passage uit de
Troonrede doet wel duidelijk uitkomen
dat het der regeering bittere ernst is en
dat zij open oog heeft voor billijkheid en
rechtvaardigheid. Trouwens de geméenten
zullen door mindere uitkeering uit het
gemeentefonds ook wel meer tot zuinig-
beid worden genoodzaakt!
Met versobering alleen kan de regee
ring echter geen sluitend budget bewerk
stelligen en de bronnen van inkomsten
zullen moeten vloeien voor zoover als
hogelijk is. In dit verband de aankondi-
H. M. de Koningin heeft heden de zitting der Staten-Generaal geopend
met volgende Troonrede:
Leden der Staten-Generaal,
Mij wederom in Uw midden bevindende, gevoel Ik Mij allereerst
gedrongen uiting te geven' aan mijne gevoelens van medeleven in de
moeilijke omstandigheden, waarin ons volk nog steeds verkeert.
Voortbrenging, handel en verkeer bieden óver de geheele wereld nog
een beeld van grondige verwarring, waaronder, óók ten onzent, de
volkswelvaart ernstig lijdt. Bij de productie zoowel als bij den ruil van
goederen openbaren zich voorts overal verschuivingen, die in menig
opzicht een blijvend karakter schijnen te dragen.
Onze Landbouw en Nijverheid worden evenzeer als onze Handel en
Scheepvaart door deze wijzigingen in de economische wereldstructuur,
voor eischen van aanpassing gesteld, waarbij leiding, hulp, zelfs drang
van de zijde der Regeering, in toenemende mate noodzakelijk zullen
blijken.
Met vermijding van gewaagde proefnemingen op monetair en econo
misch gebied, zullen, nu ook de Londensche conferentie niets tot stand
kon brengen tot het verkrijgen van redelijke verhoudingen in het
goederenverkeer, verder gaande maatregelen moeten worden genomen
in het belang van den afzet onzer producten binnen de eigen grenzen.
Tevens zal aan de bevordering van onzen uitvoer naast andere in
die richting werkende middelen onze invoer dienstbaar moeten
worden gemaakt.
f
De reeds jaren aanhoudende afbrokkeling onzer welvaart doet ook in
sterke mate haar invloed gelden op den toestand der publieke geld
middelen en heeft het evenwicht tusschen uitgaven en inkomsten op
verontrustende wijze verstoord.
De Regeering zal daarom in het komende zittingsjaar in de allereerste
plaats Uw aandacht vragen voor een reeks van maatregelen, die onmis
baar zijn voor het financieel herstel. Het streven is er vóór alles op
gericht dit herstel te bereiden door aanzienlijke beperking der uitgaven.
Die beperking zal ten deele worden verkregen door een redelijke ver
laging van de salarissen en loonen van het Rijkspersoneel. Een nieuwe
salarisregeling, die op i Januari 1935 in werking zal dienen te treden, is
in voorbereiding.
Verdere inkrimping der uitgaven zal vooral moeten worden bereikt door
doelmatiger organisatie en door besnoeiing van verschillende diensten.
Ondanks de reeds aangebrachte en de op korten termijn nog te ver
wachten verdere besparingen op de uitgaven is een nadere versterking
der middelen onmisbaar gebleken. Daartoe strekkende voorstellen zullen
onverwijld worden ingediend.
Aan het misbruik, dat in steeds toenemende mate wordt gemaakt van
den rechtsvorm der naamlooze vennootschap, ten einde de betaling van
belasting te ontgaan, zal paal en perk worden gesteld. Voorstellen te
dier zake zijn in voorbereiding.
Met het doel den overgang van de eerste naar de tweede vijfjarige
uitkeeringsperiode meer geleidelijk te doen plaats hebben, zal het
vraagstuk der financieele verhouding tusschen het Rijk en de gemeenten
opnieuw in onderzoek worden genomen. In afwachting van de resul
taten van dit onderzoek zal op de uitkeeringen uit het gemeentefonds
over het jaar ig34/'35 een korting moeten worden toegepast, welke
verband zal houden met de gemeentelijke draagkracht. Een daartoe
strekkend wetsontwerp zal U dezer dagen bereiken.
De geldelijke toestand van verscheidene gemeenten maakt voorts een
verscherpt toezicht op het financieel beleid der gemeenten noodzakelijk.
Dit brengt mede een versterking van den invloed van het centraal gezag
op de locale bezoldigingsregelen van personeel in publieken dienst,
mede met het doel uitwassen af te snijden en niet te rechtvaardigen
verschillen in de belooning van overheidspersoneel weg te nemen.
Voorstellen tot wettelijke regeling van de afbetalingsovereenkomst,
mitsgaders tot herziening van het in het Wetboek van Koophandel ver
vatte binnenvaartrecht zullen U worden aangeboden.
Op het gebied van het executierecht worden voorzieningen voorbereid,
welke in de bijzondere tijdsomstandigheden geboden zijn. Daarbij zal,
voor zooveel noodig door bijzondere middelen, er voor worden gewaakt,
dat schuldeischers niet onredelijk worden benadeeld.
Zoodra het evenwicht in de Rijksbegrooting zal zijn verzekerd, zullen
U voorstellen worden aangeboden ten doel hebbende, door uitvoering
op ruime schaal van productieve publieke werken, werkverruiming in
het leven te roepen ten einde de ellende der werkloosheid te lenigen.
Bevordering van woningbouw tegen verlaagde kosten zal van deze
plannen een deel uitmaken om voor arbeiders woningen te verkrijgen,
waarvan de huurprijs meer in overeenstemming is met het loonpeil.
Daarnevens zullen maatregelen worden getroffen om voor bestaande
woningen geleideli'ke huurverlaging mogelijk te maken.
Zoolang werkverschaffing nog niet kan worden gemist, moet er naar
worden gestreefd het particulier bedrijf daarbij zooveel mogelijk in te
schakelen.
ging van een scherpere wetgeving op de
Naamlooze Vennootschappen.
Voor de werkoozen worden voorstellen
tot productieve werkverschaffing aange
kondigd, zoodra de begrooting in even
wicht zal zijn en zeer juist is ook het
streven naar verlaging der wonlnghuren
opdat deze in betere verhoudingen komen
tot het loonpeil.
Inderdaad hier wordt een goede snaar
aangeroerd
Aan de Nederlanden binnen de keer
kringen wordt eveneens volle aandacht
geschonken en goed doet het aan, om In
krachtige bewoordingen te hooien, dat het
CURSUSSEN
VOOR JEUGDIGE WERKLOOZEN
Een laatste opwekking.
Namens het sub-comité van het Leidsch
Crisis-comité voor ontwikkeling en ont
spanning, wordt er met klem op aange
drongen zich ten spoedigste op te geven
voor een der dagcursussen van den leef
tijd tusschen 14 en 30 jaar.
Deze aangifte kan geschieden in het
Leidsche Volkshuis, Apothekersdijk 33,
iederen morgen (behalve Zaterdag) van
10—12 uur.
Wij wekken alsnog de jeugdige werk-
loozen op direct zich te komen melden,
daar zoo spoedig mogelijk met de lessen
wordt aangevangen Daar helaas de werk
loosheid onder de jeugdige menschen nog
steeds toeneemt, meent het comité dat dit
een vereischte is zich spoedig te la een
inschrijven. Ouders, wekt uw jongens op
voor deze voor hen zoo noodige cursussen.
De medewerking van het gemeentebestuur
is thans verkregen; geeft u daarom op
voor één dezer onderstaande cursus
sen: timmeren, schilderen, metselen, sme
den en electriciteit. alle met praktijkles
sen. teekenen en Ned. taal en rekenen.
Huisvlijt: figuurzagen, weven, linoleum
snede enz.
Engelsche correspondentie voor eerst-
beginnenden en meergevorderden.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijvingen: Antiloop, Anti-
loopen. Jan Livenstraat 3, Leiden, taxi
onderneming. Vennooten: J. J. Gijzenij.
Lelden en F. A. Kuyvenhoven. Leiden
Verkoopbureau der .Excelsior" Stofzui
gers (Montrouge, Frankrijk), Hoogewoerd
51, Leiden.
Wijzigingen: Maatschappij tot Exploi
tatie van Heeren- en Kinderkleeding
voorheen firma Peek en Cloppenburg,
Breestraat 76. Leiden. Uittredend beheer
der filiaal Leiden: J. G. Bruynsteen. Lel
den. Nieuwe beheerder filiaal Leiden. L.
Fastoor. Leiden
Max Garage. Pelikaanstraat 1315. Lei
den Bijvoeging uitgeoefend bedrijf: taxi
onderneming onder den naam: ..Maxlax".
A. Driebergen, Brouwerstraat 64. Rijns
burg. vleeschhouwenj en spekslagerij. Wij
ziging uitgeoefend bedrijf in: rund, kalfs-
en varkensslagerij en winkel in fijne
vleeschwaren. Vestiging filiaal: Haven
straat 58. Noordwijkerhout.
o
STEUN .AAN DE BINNENSCHEEPVAART.
De Bevrachtingscommissie alhier maakt
nogmaals verladers en vervoerders er op
attent, dat na 7 September 1933, den
datum van inwerkingtreding der wet op
de evenredige vrachtverdeeling in de Bin
nenscheepvaart, het inladen of in lading
nemen in een vaartuig van goederen voor
vervoer naar binnen het Rijk gelegpu
plaatsen, zoomede het vervoer dier goe
deren in dat vaartuig verboden is, tenzij
dit blijkens een daarvan overgelegd geldig
bewijs geschiedt.
Op overtreding staat een boete tot een
maximum van f 1000.
BINNENLAND.
De Troonrede. (Ie Blad).
Plechtige opening der Staten-Generaal.
(3e en le Blad).
Discontoverlaging der Nederlandsche
Bank. (Financien. 3e Blad).
Zwitserschc maatregelen tot beperking
van den invoer van bloembollen en bloeien
de knolgewassen. (Land- en Tuinbouw, 2e
Blad).
BUITENLAND.
Besprekingen te Parijs en Londen. (Bui
tenland, 3e Blad)
De Fransche oud-minister van buiten),
zaken Pichon, is overleden. 'Buitenland,
3e Blad)
Organisatie Oostenrjjksche jeugd.
(Buitenland. 3e Blad).
CHR. H.B.S.-VEREENIGING.
De Chr. H-B.S.-Vereeniging heeft haar
J aarlij ksche ledenvergadering gehouden,
waarin het bestuur als volgt werd samen
gesteld
P. v. d. Hoff. voorzitter: R Middendorp,
vice-voorzitter; H. J. Maas. secretaris
(Rijnsburgerweg 4). mej J. Duymaer van
Twist, penningmeesteresseJ Sobels,
vice-pennlngmeester; R Rotteveel. 1ste
adviseerend lid en mej. M. v Riessen, 2de
adviseerend lid.
PARKCONCERT.
Donderdag 21 September a.s. zal het
concert van den Bond van Leidsche Har
monie en Fanfare Verceniglngen gegeven
worden door de Arbeiders Muziekvereenl-
glng „Nieuw Leven", directeur de heer L.
W. Schweitzer, 's avonds 8 uur precies ln
het Plantsoen. (Musis Sacrum). Eventueel
niet doorgaan zal op de bekende wijze
worden aangekondigd Verzoeke beleefd
gedurende het concert niet te loopen.
Stoelen zijn te huur tegen den geringen
prijs van vijf cent.
Het programma luidt:
1. Marche de Cotillons, F. Popy.
2. Genéts et Fourgères, ouverture,,,
Z Bajus.
3. Am Meeresstrande, valse de Con-
dert. Max Fischer.
4. Fantaisie sur l'opera Tancred, G.
Rossini.
Pauze.
5. Le Trouvère, potpourri sur l'opéra de
Verdl. arr Kessels
6. A la plus Belle, Grand Valse, A.
Govaert.
7 Fantaisie sur l'Opéra Guillaume Teil
de Rossini arr. J. Martin.
8. Sportive, marsch, F. Popy.
I staatsgezag hoog zal worden gehouden
1 tegen de dreigingen van diverse zijden.
Deze Troonrede, gespeend van vele pas
sages. die zuiver traditie waren geworden,
ademt kracht en moed om te streven naar
latgene, dat. hoe onaangenaam ook, on
afwendbaar ls voor een deugdelijke volks-
I huishouding. Zij toont, dat er een regee
ring ls, die den zwaar drukkenden tijd
geest begrijpt en niet terugschrikt voor
maatregelen al zijn ze vaak nard, in het
belang van het gansche volk Nederland
heeft in deze tijden van benauwenis aan
het roer van het schip van staat een vaste
1 hand!
Dc economische omstandigheden en, in verband daarmede, de finan
cieele toestand in Nederlandsch-Indië blijven groote zorg eischen. Het
budgetair evenwicht is er vooralsnog niet verzekerd. In verband met
den reeds zoo uitputtenden belastingdruk, zal, na de laatstelijk aan
hangig gemaakte voorstellen tot nieuwe heffingen, van belastingver-
hooging nauwelijks meer eenig resultaat te verwachten zijn en zal het
financieel evenwicht in Indië dus slechts door voortgaande beperking
der uitgaven zijn te herstellen.
De ontwikkeling der politieke verhoudingen aldaar vereischt voort
durende aandacht en waakzaamheid. In het algemeen belang der bevol
king zijn nadere maatregelen getroffen ter beteugeling van het misbruik,
dat door sommige volksleiders wordt gemaakt van de vrijheid van
vereeniging en vergadering.
Suriname heeft nog bij voortduring met economische moeilijkheden te
kampen. Zoowel van Overheidswege als van particuliere zijde wordt het
mogelijke gedaan om de gevolgen van de crisis te verzachten.
Het stemt tot dankbaarheid, dat de economische toestand in Curasao,
althans tot dusver en de tijdsomstandigheden in aanmerking genomen,
vrij bevredigend te noemen is.
De moeilijkheden in het begin dezes jaars ondervonden met een deel
van het personeel der zeemacht, hebben ingrijpende maatregelen noodig
gemaakt om te verkrijgen, dat onder alle omstandigheden zal kunnen
worden gerekend op trouw aan de Overheid en gehoorzaamheid aan
het wettig gezag.
Mochten zich ook elders teekenen voordoen die wijzen op verzwakking
of ondergraving van juiste gezagsverhoudingen, dan zal de Regeering
het Overheidsgezag, met gelijke klem handhaven.
Hoewel het huidige tijdsgewricht niet bevorderlijk is aan de ontplooiing
Ier internationale samenwerking en het uitgroeien van den Volkenbond,
ïlijf Ik hopen, dat de ontwikkeling van de organisatie der Staten-
emeenschap zich eerlang weer in opgaande lijn zal gaan bewegen. Het
temt tot voldoening, dat de diepgaande veranderingen, welke op het
gebied van het internationaal handelsverkeer zijn ingetreden, geen
vijziging hebben gebracht in de vriendschappelijke verhouding van
Nederland tot de andere mogendheden.
'/let de bede, dat God Mijn Volk in deze moeilijke tijden moge sterken,
in levend in het vertrouwen, dat het in staat zal blijken onder ver
hoogde krachtsinspanning moedig en waardig te dragen hetgeen onver
mijdelijk is, verklaar Ik de gewone zitting der Staten-Generaal geopend.
