LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Dinsdag 12 September I9j
KUNST EN LETTEREN.
SPORT.
TELEGRAMMEN.
BLOEMPOT GEBROKEN
LUM 'M MET V S.LPON
RADIONIEUWS.
TWEEDE ZOMERCONCEKT
PIETERSKERK.
Ch. v. Isterdacl (cello)
S. Swaap (viool)
L. Mens (orgel)
Het tweede en laatste zomerconcert in
1633 in de Pieterskerk door den lieer Leo
Mens (orgel) zal plaats hebben Donderdag
11 September a.s. (kwart over acht), met
medewerking van de heeren Charles van
Isterdael (cello) en Sam Swaap (viool).
Het programma vermeldt: Prelude et Fuge
van Frescobaldi (1583—1643). Sonate in F
van D. Buxtehudc (1637—1707), Adagio.
Siciiiano, Prelude et fuge C-moll van j.
S Bach (16851750), La Folia (Variations
sérieuses) van Are. Corclli (1653-1713),
Adagio, (uit G-dur-concert) van W. A.
Mozart (1756-1791). Arioso van G. F.
Handel (1685—1759) en drie nummers, die
in eerste uitvoering gaan: E W. Oskam,
Elegie, A. Voormolen, Sarabande, G. Migot,
Plaintc, resp. voor cello, viool, cello.
BEGRAFENIS HERMAN POORT.
Gisteren is op de begraafplaats Esser-
veld bij Groningen ter aarde besteld het
stoffelijk overschot van den dezer dagen
overleden letterkundige Herman Poort.
Tot de vele belangstellenden behoorden
de burgemeester van Groningen en de
wethouders De Jager, Reinlnk en Rugge,
een deputatie uit het schouwburgbestuur,
van de Rotaryclub, het bestuur van de
volksuniversiteit te Groningen, afgevaar
digden van den kunstkring ..De Ploeg",
van het Instituut voor Arbeidsontwikke-
ling van de moderne arbeidersbeweging,
en van de vroegere Rederijkerskamer
„Groningen". Voorts waren er vertegen
woordigers van de volksuniversiteit te
's-Gravenhage, van de redactie van de
„Opbouw", een vertegenwoordiger van het
hoofdbestuur van de vereeniging „Gronin
gen",. Het bestuur van de V A R A. was
eveneens vertegenwoordigd.
Er waren vele kransen.
De heer Albert Vogel, voordrachtkunste
naar, hield bij de geopende groeve een toe
spraak namens het hoofdbestuur der
Maatschappij tot Bevordering van Woord
kunst, waarvan Herman Poort vlce-voor-
zitter en letterkundig adviseur was.
Hierna werd de kist in het graf neer
gelaten en een schat van bloemen daarop
gelegd.
De heer J. H. Riddering uit Utrecht, lid
van het hoofdbestuur van de algemeene
vereeniging „Groningen", vroeger „Grön-
neger Spraok" genaamd, bracht hierop na
mens deze vereeniging dank en hulde aan
Poort.
Prof. dr. I. B Cohen bracht ln de eerste
plaats namens de Gronlngsche Volksuni
versiteit enkele woorden van dank aan
den heer Poort, in wlen de Volksuniversi
teit een trouw lid van den raad van toe
zicht en een uitstekend adviseur voor
tooneelstukken heeft verloren.
Tenslotte voerde spr. het woord uit
naam van het tijdschrift „Opbouw".
Tenslotte sprak mr. F. G. Cohen namens
de „Prov. Gr. Crt."
Een broer van den overledene dankte
voor de bewezen laatste eer.
NIEUWE UITGAVEN.
„Duitscliland zet de klok terug."
De waarheid over het Duitschland van
heden door Edgar Ansel Mowrer, president
van de buitenlandsche persvereeniging te
Berlijn (Inmiddels als zoodanig afgetreden.
Red.). (Uitgave van Holkema en Waren-
dorf te Amsterdam).
De dagelijksche couranten-berichten be
treffende den politieken toestand in
Duitschland. die in de laatste maanden tot
ons zijn gekomen, moesten uit den aard
der zaak min of meer fragmentarisch, min
of meer onsamenhangend zijn. Zij bieden
geen volledig beeld van het Duitschland,
dat thans door de geheele beschaafde we
reld met gevoelens van verbijstering wordt
gadegeslagen. Hoe kwam dit alles tot
stand' Hoe werd deze verwording, deze
moreele chaos, die Duitschland ons van
daag biedt geboren? Wat waren de directe
en Indirecte oorzaken? Het antwoord op
deze vragen ts aan de wereld gegeven door
Edgar Ansel Mowrer, den Berlijnschen
correspondent van de ..Chicago Daily
News" Ztin boek geeft een rustige, volle
dige beschrijving van de gebeurtenissen,
oie In de laatste jaren in Duitschland heb
ben plaats eehad en van de voornaamste
personen, die ln die gebeurtenissen een
rol hebben gespeeld. Het boek geeft feiten
en nog eens feiten en somt met het in
zicht. van den politiek geschoolden journa
list die jaren lang ln Duitschland beeft ge
leefd en het Dultsehe Volk ln al zttn scha
keeringen heeft kunnen bestudeeren
met onverblddelllke logica de oorzaken
oo. die de huidige verwording van bet
Duitsche volk hebben teweegeebracht. De
schrijver is zéó onversaagd zóó onomwon
den ln zlln beweringen hij zegt overal zoo
precies waar het on staat, dat geen Dultsch
uitgever het heeft aangedurfd dit bock
uit te geven. Geen wonder, want hoe wei
nigen ztin er die bun .vrijheid", voor zoo
ver in het Derde Rijk nog van vriiheid
gesproken kan worden wensehen oriis te
geven voor het concentratiekamp? Maar
zeker is liet. dat dit boek in breeden kring
gelezen dient te worden.
-6.
WATF^OI O.
DF ZIJL I—MAAS (COMBINATIE)
ü.sierenavond om 3 uur speelden in de
Zwem-Inrichting De Zi.1l bovengenoemde
ploegen 'n vriendschappelijken wedstrijd
Beide zeventallen telden invallers Nadat
belde doelen fel waren bestormd maakte
D, Kraayenbrink mooi t0. De linksvoor
van Maas zorgde vlug met een hard en
ver schot voor den gelijkmaker 1—1, en
nog voor de rust hadden de bezoekers,
eveneens met een ver schot, de leiding ge
nomen 12. Na rust werd de stand tot
1—5 opgevoerd waarna Blansjaar uit een
algemeenen aanval 25 scoorde Even was
de Zijl in den aanval en J v. d Horst
verkleinde de achterstand tot 35.
Met een ver en hard achterwaartsch
schot maakte van Senus 3—6. waarmede
Tevens het einde kwam.
LIJFWACHT VAN HONDERD STUDENTEN
VOOR EINSTEIN.
LONDEN, 12 Sept. (V.D.). Een lijf
wacht van honderd universiteitsstudenten
zal worden samengesteld ter bescherming
van Prof. Einstein, voor het geval deze
tijdens zijn verblijf in Engeland in het
openbaar verschijnt. De jonge mannen
zullen geen Joden zijn en niet politiek,
aldus meldt de „Daily Herald".
Prof. Einstein is schriftelijk gevraagd
dit voorstel te aanvaarden. De recruteering
geschiedt onder leiding van Majoor F. M.
Marcus.
Iedere universiteit zal gevraagd worden
de recruten op te roepen. Het is noodzake
lijk, dat Prof. Einstein op behoorlijke wijze
wordt beschermd De lijfwacht zou optre
den als een soort wacht in burger onge
wapend temidden van de menigte en letten
op Iedere demonstratie of actie.
De mededeellng dat een prijs is gesteld
door de Nazi's op het hoofd van Prof.
Einstein, heeft de wereld geschokt, aldus
vervolgt de „Daily Herald". De eenige man,
die geheel onbewogen blijft voor de waar
schuwingen en de bedreigingen van de
Nazi's en de voorzorgen der autoriteiten,
is de professor zelf. Alsof niets anders ter
wereld betaat, gaat hij voort met zijn
studie en de ontwikkeling van zijn mathe
matische problemen, met behulp van zijn
medewerkers, prof. Meyer, terwijl zijn
secretaris zijn correspondentie behandelt.
In antwoord op hem gestelde vragen,
zelde Einstein, dat hij niet geloofde, dat de
Nazi's werkelijk hun bedreigingen zullen
ten uitvoer leggen, maar de moord op Les
sing toont aan, dat er steeds fanatieke
jongelui zijn, die het hun leiders moeilijk
maken. Zij willen helden worden en zij
weten dat de moordenaar de waarachtige
held is van het Derde Rijk. lederen dag
hebben excessen plaats in Oostenrijk,
Luxemburg en elders, en zij grijpen de ge
legenheid aan, groote helden te worden
zonder veel risico te loopen. Heel Duitsch
land ls vandaag ln een staat van bar-
baarsche hysterie, welke de ergste wreed
heden doet plegen. Dit ls de reden, aldus
de professor, waarom mijn vrouw mij be
wogen heeft uit België te vertrekken.
U moet begrijpen, dat ik niet bang was
en dat ik goed beschermd werd. De Bel
gische regeering heeft iedere noodzakelijke
voorzorg genomen. Maar de Duitsche grens
was zeer dichtbij en de Nazi's eerbiedigen
maar één land: Engeland. Zij gelooven
nog steeds, dat ln de naaste toekomst de
Brltsche publieke opinie zal veranderen.
Rosenberg en Hitier vertrouwen, dat Enge
land Duitschland's bondgenoot zal worden.
Dit is de reden, waarom de Nazi's veel meer
consideratie hebben met de publieke opinie
in Engeland, dan in eenig ander land.
Excessen ln Engeland begaan, zouden de
regeering van Hitier ernstig ongelegen
komen. Zij zal nimmer wagen openlijk
met Groot-Brittannié in strijd te zijn.
Tenslotte verklaarde Prof. Einstein tegen
Bolsjewisme en tegen Fascisme te zijn, te
gen iedere dictatuur. „Met Duitschland ln
zijn huldigen staat heb Ik geen enkele sym
pathie".
Wat de vooruitzichten van Hitier betreft,
gaf Prof. Einstein als zijn meening te
kennen, dat er een ding is, welke hem de
nabije en onvermijdelijke ineenstorting van
het Hitler-regime doet voorspellen. Dit ls
de stupiditeit van de Nazi's zelf. Er is
vaak gezegd, dat de ergste imbeciel kan
regeeren. Dit is niet waar. Zonder eenige
intelligentie kan zelfs een dictator, die
geflankeerd wordt met bajonetten, niet
doorgaan met regeeren. Welnu, Hitier en
zijn mannen bezitten zelfs dit essentleele
greintje van intelligentie niet. Aangaande
de vervolging der Joden, zeide Einstein,
dat hij niet kan begrijpen, waarom de ge
heele geciviliseerde wereld zich niet
vereenigt om een einde te maken aan dit
moderne barbarisme. Kan het zijn dat zij
zich niet bewust zijn dat Hitier ons ln een
oorlog wil storten, aldus eindigde Einstein.
DWANG TOT SCHOUWBURGBEZOEK.
BAMBERG 12 September. (Reuter)
Teneinde de gemeente te ontlasten van
(ie subsidie hebben de gemeente-autori
teiten een veordenlng uitgevaardigd,
waarbij ieder gemeente-ambtenaar. d!e
een salaris van meer dan 200 mark in
de maand heeft, minstens eens per maand
naar het gemeentelijk theater moet gaan.
VERHOOGING BROODPPIJS IN
SOVJET-RUSLAND.
HELSINGFORS, 12 September. (Reuter)
Bii decreet van de Sovjet-regeering ls
de prijs van het brood in Rusland verdub
beld.
Een witbrood van 500 gram kost nu
ongeveer 40 cent, een bruin brood onge
veer 38 cent.
DE „GRAF ZEPPELIN".
HAMBURG. 12 Sept. IVD.I. Het lucht
schip „Graf Zeppelin" heeft vannacht de
Spaansche Middellandsche Zeekust ge
passeerd en verwacht wordt, dat de Zepp
vanmiddag te Friedrichshaven zal aan
komen
HOCKEY.
DE HOCKEYDAG OP WAALSDORP.
De loting voor den hockeyaag op Waals
dorp heeft Leiden tegen Hudsto gebracht.
Deze wedstrijd wordt bondag gespeeld te
1 uur De wedstrijden duren 2 x 30 minuten.
VOETBAL.
OM DEN VAN SPALL-WISSELBEKER.
ochtend om halfelf worden op
het N.B L.O.-terrein aan den Zoeterwoud-
sche-Singel de wedstrijden der L.P.S.V. om
den Van Spall-wisselbeker gespeeld.
Deelgenomen wordt door Delft, Den
Kaag II en Leiden. Dordrecht was verhin
derd De commissaris van politie zal de
wedstrijden officieel openen Na afloop
van den eersten wedstrijd speelt de derde
ploeg een afmattingswedstrijd tegen een
U.V.S.-comblnatie. De finale wordt om
halfdrle gespeeld en wordt opgeluisterd
door muziek van het Leidsche Politie Mu
ziekgezelschap. Direct na afloop worden de
prijzen uitgereikt.
DE BRAND IN DEN RIJKSDAG.
PARIJS, 12 Sept. (V.D.) Na een storm
achtig voorspel, hebben de advocaten
Moro-Giafferi en Tones, die de beschul
digden van den Rijksdagbrand op 21 Sep
tember zouden verdedigen, maar door de
met-toelating door de Duitsche regeering
zulks niet zullen kunnen doen gisteravond
de pleidooien gehouden in een openbare
bijeenkomst in de Salie Wagram,
Reeds lang oor halfnegen bevonden
duizenden personen zich reeds in de Ave
nue Wagram en in de zijstraten. Een tijd
lang bleef het ordelijk maar toen geroe
pen werd: „Dood aan Hitler, die moorde
naar!" werd het meer en meer rumoerig
en moest de politie optreden, om de orde
te herstellen Waterkaraffen stoelen en
dergelijke inventarisstukken uit de om
liggende café's, werden naar de politie ge
gooid. die eindelijk genoodzaakt was eeni
ge keeren te chargeeren. voordat zij erin
slaagde de orde te herstellen. Eenige per
sonen werden gewond, enkelen gear
resteerd.
De zaal was tot de laatste plaats bezet,
toen om bij negenen de zitting begon.
Moro-Giafferi begon toen zijn toespraak
waarin hij na een overzicht te hebben ge
geven van de omstandigheden, waaronder
Van der Lubbe werd gearresteerd, zeide
dat het onmogelijk was. dat een lidmaat
schapskaart van de Communistische partij
op hem zou zijn gevonden, daar hij eeni-
gen tijd tevoren uit de partij was getre
den. Naar zijn meening was het veeleer
verklaarbaar, dat de man niet ten volle
bij zijn verstand was, (waarbij nog kwam,
dat hij ook half blind was). Indien hij
werkelijk de brandstichter zou zijn, dan
nog zou hij niet meer zijn geweest dan het
werktuig van anderen, die hem daartoe
hadden geprest, teneinde politieke pro
paganda te voeren en de uitroeiing van
het Marxisme in Duitschland te bewerken.
Refereerende aan de getuigenverklaring
van een kellner, die verklaard had de drie
Bulgaren, Dlmltroff. Pokoff en Tanef in
een café in een gesprek te hebben gezien
met van der Lubbe zeide Moro Giafferi,
dat deze getuigenverklaring duidelijk on
juist was. daar de vier mannen niet de-
'zelfde taal spreken en daardoor onmoge
lijk elkaar zouden kunnen begrijpen.
Voorts zei de Moro-Giafferi, dat het
onmogelijk was, dat Torgler van der Lubbe
in het Rijksdaggebouw zou hebben ont
vangen, daar deze twee mannen elkander
niet kenden. Van der Lubbe had beweerd
alleen te zijn opgetreden, maar hier sprak
hij opnieuw niet de waarheid. Hij heeft
tal van medeplichtigen gehad, hetgeen
werd bewezen door de hoeveelheid gevon
den brandbaar materiaal, maar hij wilde
ze niet aangeven. Mora Giafferi zeide, dat
hij er persoonlijk niet aan twijfelde, of
van der Lubbe was verstrikt geraakt in de
knoeierijen van Nazi-provocateurs.
Er is geen gerechtshof ter wereld, geen
gerechtelijk systeem, zelfs het meest ri
goureuze, wat stand kon houden tegen de
leugens, welke door de politie waren uit
gevonden. Maar zij moeten den schijn red
den. Indien het niet waar was, dat het
vuur was aangestoken als verkiezings
propagandamiddel. zou misschien de in
vrijheidstelling van de vier beschuldigden
en de veroordeeling van Van der Lubbe
zijn geschied: maar indien dit niet ge
schied, indien de rechters de theorie der
vervolging aanvaarden, indien onschuldig
bloed zou vloeien, zou generaal Goering de
brandstichter van den Rijksdag zijn.
Nadat mr. Torrès in denzelfden geest
had gesproken, werd met algemeene
stemmen een resolutie aangenomen,
waarin wordt verklaard, dat 1500Ö burgers
ter vergadering bijeen, de parodie op de
rechtspraak welke in Leipzig wordt voor
bereid, denuncieeren. erop wijzende, dat
voor de eerste malen in de annalen van
het recht de schuldige zich het recht aan
matigt, te oordeelen over de slachtoffers.
Zij bevestigen, dat het geheele Fransche
volk weigert zijn vertrouwen te schenken
in een partijdige rechtspraak, welker voor-
oordeelen het volkomen verplaatsen uit de
meest elementaire principes van men-
schelijk reeht. Zij begroeten en vestigen
hun hoop op de rechtsgeleerden die in
Londen vereenigd zijn, terzake van hoog
staand en onaantastbaar recht en denun
cieeren de viervoudige misdaad, welke
wordt voorbereid in naam van het natio-
naal-socialisme en onverdraagzaamheid."
De vergadering ging uiteen onder het
roepen van „Leve Torgler. Dimltroff, Po
koff en Tanef."
RECLAME
DE REVOLUTIE OP CUBA.
HAVANNA, 12 Sept. (Reuter). Alle be
dienden van het National Hotel, waar de
Amerikaansche en Europeesche Inwoners
van Havanna tijdens de revolutie een
toevlucht hebben gezocht en waar thans
ook een aantal officieren zich hebben
teruggetrokken, zijn in staking gegaan.
De directeur van het hotel deelde zijn
gasten mede, dat het personeel weigerde de
officieren langer te bedienen.
Het schijnt, dat de officieren tegenstand
willen bieden, zij brengen namelijk groote
hoeveelheden wapens in het gebouw.
Zü hebben een proclamatie uitgevaar»
digd waarin zij ontkennen pogingen te
hebben gedaan om de interventie van
Amerika uit te lokken.
San Martin heeft hen een ultimatum
gezonden, waarbij hij hen 36 uur tijd geeft
om met de regeering tot overeenstemming
te komen.
WASHINGTON, 12 Sept. (Reuter) Hull
verklaarde, dat de Vereenigde Staten elke
Cubaansche regeering zullen erkennen,
welke in overeenstemming is met den wil
van het volk en in staat de orde te hand
haven.
LONDEN, 12 September. (V.D.). 300
Cubaansche officieren hebben, naar uit
Havanna wordt gemeld, den nieuwen
staatspresident van Cuba een ultimatum
gezonden, waarin zij zijn onmiddellijk
aftreden eischen. De nieuwe president
moet zijn functie overdragen aan den
vroegeren president de Cespedes, die op
zijn beurt na verloop van een maand
eveneens zou moeten aftreden, na een
staatssecretaris tot zijn opvolger te hebben
benoemd. Deze staatssecretaris zou voor
alle revolutionnalre partijen aanvaardbaar
moeten zijn. De officieren weigeren te die-
nen onder sergeant Botista, hoewel deze
I thans de distinctieven van kolonel op zijn
sergeantenuniform heeft aangebracht.
NEW YORK, 12 Sept. (V. D.) Men ver
wacht, dat de vroegere president Menoe-
cal, tezamen met de afgezette legerofficie
ren, binnenkort een revolutionaire om-
i wenteling zal bewerken. De toestand in het
binnenland zou chaotisch zijn. Communis
tische arbeiders zouden tal van plantages
en fabrieken in beslag hebben ge
nomen. terwijl voorts de reeds eenmaal
geplunderde huizen van twee Amerikaan
sche dames, opnieuw zijn overvallen, waar
bij de dames zouden zijn verdreven.
Ook de Amerikaansche gezant Welles is
verhuisd naar het Amerikaansch hotel
National, dat door Cubaansche officieren
is bezet.
DE SANEERING IN AMERIKA.
WASHINGTON, 12 Sept. (Reuter). In
een conferentie van Roosevelt met de
functionarissen van de schatkist, ae Fede
ral Reserve Bank en het Herstel-Comité
verklaarde de gouverneur van de Federal
Reserve Bank, dat de banken den toestand
het hoofd blijven bieden, doch de noodige
garanties vragen.
WASHINGTON. 12 Sept. (Reuter). Te
Uniontown in Pensylvania staken reeds
10.000 mijnwerkers.
De leiders van den vakbond hebben even
wel voor morgen een vergadering bijeen
geroepen, welke 60.000 mijnwerkers ver
tegenwoordigt, teneinde te beslissen over
een algemeene staking in de steenkool
industrie in geheel zuid-west Pensylvania
tenzij een overeenkomst tot stand komt.
Roosevelt heeft een arbeids-regeling voor
de zout-productie goedgekeurd.
De minister van landbouw heeft den
Amerikaanschen gezant in Engeland
Bingham benoemd tot afgevaardigde ln
het permanent Internationaal consultatief
graan-comité.
NAT AMERIKA.
DE REDEVOERING VAN DOLLFUSS.
LONDEN. 12 Sept. (V.D.). De redevoe
ring, welke Bondskanselier Dollfuss heeft
uitgesproken op de bijeenkomst van het
vaderlandsche front, heeft in de Engel-
sche pers sterk de aandacht getrokken.
De „Daily Telegraph" verklaart dat Doll
fuss heelemaal geen duidelijk omlijnd pro
gram heeft kunnen aanbieden. Zijn rede
voering is meer een uitdrukking geweest
van een middeleeuwsche gemoedstemming,
dan een verklaring van Fascisme.
De „Morning Post" beschouwt de positie
van Dollfuss evenals vroeger moeilijk.
De „Daily Express" meent, dat thans zal
blijken of Dollfuss slechts een kleine fas
cist is. die tegenover een grooteren staat.
De socialistische „Daily Herald" is teleur
gesteld over de ontwikkeling in Oostenrijk
en vreest, dat de socialistische vakvereeni-
gingen in Oostenrijk thans zullen worden
onderworpen
Men noemt de beperking van de indivi-
dueele vrijheid ln Oostenrijk betreurens
waardig.
De „Times" wijdt een bijzonder hoofd
artikel aan de Dultsch-Oostenrijksche be
trekkingen, waarin veel sympathie wordt
betoond met de positie van den Bonds
kanselier, en waarin een vreedzame over
eenstemming tusschen beide landen wordt
aanbevolen.
PARIJS, 12 Sept. (V.D.). De „Petit Jour
nal" schrijft naar aanleiding van de rede
voering van Dollfuss, dat wanneer de
bondskanselier een uitbreiding van het
vaderlandsche front noodig acht men wel
kan aannemen, dat hij vreest dat het
nationale front te zwak is.
De „Echo de Paris" meent, dat 't grootste
gevaar hierin bestaat, dat het zwarte
fascisme op den duur het bruine fascisme
zal voorbereiden. De onafhankelijkheid
van Oostenrijk hangt op het oogenblik in
hoofdzaak at van Dollfuss,
WATERVILLE. 12 Sept. 'Reuter). Na 75
jaar een leidende functie te hebben be
kleed in de actie voor drooglegging, heeft
thans de staat Maine zich met 2/3 meer
derheid uitgesproken voor het afschaffen
van de drank-wetten.
JAPANSCHE VOORWAARDEN
AAN CHINA.
TOKIO, 12 Sept. (V. D.) De Japansche
gezant heeft de Chineesche regeering ver
klaard, dat de Japansch-Chineesche on
derhandelingen slechts dan een gunstig
verloop zullen kunnen hebben, wanneer de
Chineesche regeering de volgende voor
waarden zal nakomen:
1. De directe staking van den boycot
tegen Japan:
2 China moet zijn meening duidelijk
uiteenzetten inzake de economische vér
houding met Japan en Mandsjoerije;
3 China moet afzien van zijn voorgeno
men uitbreiding van het Chineesche leger.
DE ONTWAPENING.
LONDEN, 12 Sept. (V. D.) De diplotA
tieke correspondent van de „Daily -fj
graph" schrijft over de a.s. Engels
Fransche besprekingen:
Mep mag niet verwachten, dat deze z
den kunnen leiden tot een vaste over
komst, maar het gaat erom een toen:
ring tot stand te brengen tusschen L
Engelsche en het Fransche standpunt]
Londen, Parijs en Washington bestaat l
zekere overeenstemming in de kwestie i
een internationale en permanente wam
controle. Maar Londen en Washington 'a.
den het moeilijk vinden zich metl
Fransche eischen inzake automata
methoden van controle en sancties tal
geval van eventueele schending der c
wapeningsovereenkomst, volkomen accu
te verklaren. Wel zouden de drie regeer
gen in het algemeen kunnen lnstemid
met de Fransche gedachte, dat in Eurd
thans geen directe en aanzienlijke bed
penlngsvermlnderlng zal kunnen wori
bereikt, maar hoogstens een beperkingl
den huldigen stand, zoolang het contro
systeem effectief zal blijken. Franta
eischt een proeftijd van vier tot vijf jai
Volgens Engelsche en Amerikaansche l
vatting moet deze niet langer dan ééi
twee, hoogstens drie jaren duren. Enl
land zou in overeenstemming met Ametif
eischen, dat de ontwapeningsovereg
komst, reeds een aanzienlijke ontwapen!
in details zou regelen, welke na aild
van den proeftijd, gunstig politieke voi
waarden voorbehouden, zou moeten i
den ten uitvoer gelegd.
WERVELWIND IN FRANKRIJK,
NARBONNE. 12 Sept. (Reuter). In
streek van Corbière heeft gisteren
wervelwind gewoed, welke door een 1
nielende waterhoos werd gevolgd.
Ten gevolge van den storm werd I
water van de Nielle zoo sterk opgezweq
dat een brugboog instortte, waardoor i
personen in de diepte werden meegesleul
Slechts een van hen kon nog gered wr
den. Het dorp Ornaisens staat bijna
heel onder water.
TWEE EXECUTIES IN DUITSCHLANll
TORGAU. 12 Sept. (V.D.). Hedenoj
tend om zes uur zijn een landarbeider
een weduwe wegens gemeenschappelijk!
pleegden moord door den scherprecli|
van Maagdenburg door onthoofding
executeerd.
MANDSJOEKWO TELT 29 MILLI0EX|
INWONERS.
TOKIO, 12 Sept. (V.D.). De Mandsjw
sche regeering maakt bekend, dat de bet»]
king van Mandsjoekwo 29 millioen nek
telt. waarvan slechts zeshonderdduia
Japanners en ongeveer 137 000 onderin!
van verschillende Europeesche Staten.
JAPANSCHE OFFICIEREN
VOOR DEN KRIJGSRA.il
TOKIO, 12 Sept. (V.D.). De Procure]
van den Japanschen Zeekrijgsraad hef
ln verband met den moord op Inoekai
minister-president en andere daden ui
terreur, op 15 Mei 1932 gepleegd, de doe
straf geëischt tegen drie beschuldigde]
levenslange gevangenisstraf, voor drie a
deren, tegen drie beschuldigden zes lal
gevangenisstraf en tegen één drie jaar g'
vangenisstraf.
IEDERE TURK EEN GASMASKER.
ISTAMBOEL 12 Sept. (Reuter).
Turk zal een gasmasker moeten koopt
zoodra de nieuwe fabriek, welke deze
strumenten vervaardigd, geopend ls.
De regeering heeft dit verordend, om
de bevolking veilig zal zijn tegen gas-aal
vallen.
Bovendien moeten gasvrije keldets W
•den gebouwd waar de bevolking in
van nood een schuilplaats kan vinden.
TIBET-CHINA.
SHANGHAI, 12 Sept. (.VD.). Het Chi
neesche Ministerie van Our'.og deelt mede,
dat de Tibetaansche troepen op 8 Seplem-
ebr de Chineesch-Tibetaanschc grens heb
ben overschreden en met cavallerie de
provincie Joenan zijn binnengedrongen. De
Chineesche troepen, welke numeriek klei
ner zijn dan de Tibetanen, hebben ver
scheidene stellingen moeten ontruimen. Het
Chineesche Ministerie van Oorlog verklaar
de, dat het binnendringen van het Tibe
taansche leger de meest grove schending
beteekent van het Chineesch-Tibetaansche
wapenstilstandsverdrag.
De Chineesche regeering zal direct stap
pen doen bij de Engelsche regeering
wegens het optreden van Tibet. Zij heeft
den opperbevelhebber van het Chineesche
leger in de provincie Joenan geïnstrueerd,
alle mogelijke militaire maatregelen te
treffen om tegenstand te bieden aan Tibe
tanen. Hoewel Tibet China niet den oorlog
heeft verklaard, moeten de Chineesche
troepen de Tibetanen bestrijden als ware
bet een echte (uukw
JUWEELEN-VERKOOP.
MOEKDEN, 12 Sept. (Reuter). De
geering van Mandsjoekwo heeft de ju«*l
len van maarschalk Tsjang Soe Liane o
een openbare veiling laten verkoopen e(
de oubrenest in de schatkist gestort
Tsjang Soe Liang is bii de tegenwow
dige machthebbers in ongenade geval»
en vertoeft momenteel in Europa.
BOTSINGEN IN SPANJE
PARIJS, 12 Sept. (V.D.). - Uit LerMj
Spanje, wordt gemeld, dat het daar t
bloedige botsingen ls gekomen "i£Sy,,.
z.g. traditionalisten en communisten, va
bij een communist werd gedood en -J aiw
hangers van de beide partijen min oi
ernstig werden gewond. Het arbf'" 24-
en boerenbloc heeft besloten tot ae
uurs proteststaking.
DE RADIOTENTOONSTELLI5f'E>
De Berlijnsche RadiotentoonstellW?
J J
bezocht door 210 000 bezoekers, de 1
sche telde er .25.000. ini
Op de Berlijnsche tentoonstelri^jt,
niets bijzonders onze speciale MJri -rf
behalve het feit. dat in verband
makkelijk kunnen verkrijgen van
vergunningen diverse firma's nrscii
raten voor het zenden brachtea jf|
gens verschilde deze tentoonste'
zeer weinig van de Engelsche. «j|
