De Koningin dankt Haar Volk
74ste Jaargang
ZATERDAG 9 SEPTEMBER 1933
No. 22539
lofficieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENT1EN:
I so Cts. oer regel voor advertentlën alt LeldeD en plaatsen
«ar agentschappen vaD ons Blad gevestigd zijn Voor alle
andere advertentlën 35 Cts per regel Kleine Advertentlën
I uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
I kU een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueels opzending van
brieven 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57056 Potlhw No. 54.
PRIJS DEZER COURANT t
Voor Lelden per 3 maanden t. 2.35: per week t 0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zlin, per week „0.18
Franco per post 1.2.35 portokosten.
I nummer bestaat uit VIER Dtadei
EERSTE BLAD.
[(SCHRIJVING VAN LEERLINGEN VOOR
IT OPENBAAR VERVOLGONDERWIJS.
[Burgemeester en Wethouders van Lelden
lengen ter algemeene kennis:
[dat de inschrijving van leerlingen voor
|e: Openbaar Vervolgonderwijs zal plaats
lebben op Maandag 11 en Dinsdag 12 I
Jèotember e.k.,
voor jongens in het gebouw van de Cen-
rale School voor het 7e en 8e leerjaar aan
e oude Vest, des avonds van 78 uur;
(voor meisjes in het schoolgebouw aan
Ie Langebrug No. 62, 's avonds van 78 u.;
[dat nadere inlichtingen omtrent het
Vervolgonderwijs bij de inschrijving door
je hoofden der betrokken scholen zullen
(orden verstrekt.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
lelden, 9 September 1933.
6849
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden,
Gezien het verzoek van J. H. S. Jaspers
vergunning tot het oprichten van een
janketbakkerij in het perceel Haarlem-
Borstraat No. 197, kadastraal bekend ge
meente Leiden, Sectie H. No. 1928;
Gelet op de artikelen 6 en 7 der Hinder-
I geven kennis aan het publiek, dat ge-
iemd verzoek met de bijlagen op de
Kretarie dezer gemeente ter visie ge
lid is;
alsmede dat op Zaterdag, den 23 Sep-
□ber 1933 des voormiddags te half elf
fsn in het perceel Breestraat 125 (Bureau
Gemeentewerken) gelegenheid zal
lorden gegeven om bezwaren tegen dit
jerzoel: in te brengen, terwijl zij er de
kndacht op vestigen, dat niet tot beroep
[erechtigd zijn zij, die niet overeenkomstig
ut. 7 der Hinderwet voor het gemeente-
lestuur of een zijner leden zijn versche
pen. ten einde hun bezwaren mondeling
te lichten.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
*tden, 9 September 1933. 6850
DE VOLKSBIJEENKOMSTEN 1933-'34.
Een nieuwe richting.
Ineen tijdsperiode van bijna tachtig jaar
b er heel veel veranderd. Wat de Volks-
PJeenkomsten der Mij. tot Nut van het
P'gemeen vroeger waren, verschilt sterk
pan wat zij heden zijn. Het zijn bijna
jeeds de bezoekers der avonden geweest,
ia veranderingen in het gebodene nood-
aseüjk gemaakt hebben. Ook gedurende
pc laatste jaren meent de Commissie op
gemerkt te hebben, dat de acht avonden
juet meer zoo de aandacht getrokken heb-
®en als in vroeger jaren. Er bestaat on
getwijfeld minder animo om een kaart
voor de 8 avonden te bemachtigen en op
°c uitvoeringen zelf laat de aandacht voor
®ct gebodene dikwijls veel te wenschen
ha Te veel ouc*ers Seven hun kaarten in
"enden van zoons en dochters waarvoor
ucze niet bestemd zijn en die nog niet be-
gi'JPen wat de bijeenkomsten feitelijk be-
Daarbij komt. dat de radio bijna
n elk huis de beste muziek brengt. Er is
aiuurlijk een groot verschil tusschen het
fepn d1 naar den loudspeaker en naar
cn orkest. b.v„ maar de meeste muisici,
,t'; 9c avonden vullen, zijn voor het groot-
Qcel dilettanten. Men is verwend. Ook
°p en tooneelgebied De Commissie
kan
voor het betrekkelijk kleine bedrag
Van f l nr 11
1 -u voor 8 voorstellingen en zonder
L- H^sldie geen eerste klasse artis-
2Ï'n ,enjageeren De vrijwillige bijdragen
verminderd! Het tijdstip schijnt geko-
c<r^ 0IÏ, Volksbijeenkomsten te veran-
-n Bij wijze van proef heeft de Com-
I,,- beoaald, dat er in dit komend sei-
s'cchts vijf avonden gegeven zullen
maar1}, yoor hetzelfde bedrag van f. 1.25.
Z'a"»n er hetere krachten geëngageerd
er.',;? worden Het gebodene zal vooral het
st= ni m°clen boeien dus niet in de eer-
a-aats het gehoor. Er zal voor lijn en
25-aa voor handigheid en beweging ge
en pp w°cden Een artistiek schimmenspel
Up. handige goochelaar staan b v. op
•e'n °r?,"ramrna Andere nieuwe maatrege-
i tact I ^^den dienen om meer con-
j bran.. bubiiek en Commissie te
l«o De Commissie wil weten, wie er
e nkomsten komen en of er vol-
|t> 7aw.aPimo voor samenwerking bestaat.
J ornsten zlin bestemd voor
Paere heidsche burgers en burzeres-
unders niet of zeer weinig in de
TOESPRAAK IN HET AMSTERDAMSCHE STADION
f» ayal/i ZzCCl WX711II—
i Comm. zl'n z,ch t? verooozen De
ttiar J za' haar uiterste best doen
v -V «ouwe bezoekers moeten mede-
•taM» 0IP de oude «n goede instelling in
te houden.
ADRES AAN BURGEMEESTER EN
WETHOUDERS.
De laatste foto van H.M. de Koningin.
Bij het nationale huldigingsdefilé in
het Amsterdamsche Stadion heeft H.M. de
Koningin hedenmiddag in antwoord op de
rede van ds. Hoogenhuyzen (Men zie elders
in dit Blad) de volgende dankbetuiging
uitgesproken:
Mijnheer de Voorzitter.
Het is mijn wensen persoonlijk
Neêrlands Jongeren, die de voorbe
reiding van deze grootsche en indruk
wekkende betooging op zich namen,
en allen, die zich opmaakten daaraan
deel te nemen, mijn hartgrondigen
dank te betuigen voor dit blijk van
hun aanhankelijkheid en trouw, nu
ik 35 jaren zoo nauw aan mijn Volk
verbonden ben geweest. Hierbij ge
denk ik ook de talloos velen, die deze
ure uit de verte met ons medeleven,
zoo in het Vaderland als in Neder
land onder de keerkringen, en breng
hen daarvoor mijn bijzondere erken
telijkheid.
Als ik op dit tijdperk terugzie, dan
is het met een hart vol dankbaar
heid voor al het schoone en goede,
dat ik van mijn Volk heb mogen
ondervinden, dan word ik steeds op
nieuw getroffen door de bewijzen van
verknochtheid en den steun mij, niet
het minst in moeilijke en zorgvolle
dagen, ten deel gevallen en welke ik
thans, in deze ure, andermaal op on
dubbelzinnige wijze ondervind.
Pogen mijn plicht te vervullen
tegenover het Vaderland is mij in
donkere tijden meer dan ooit een
voorrecht en bron van blijdschap,
waar ik mij gedragen weet door Uwe
trouw en medeleven.
De Nationale gedachte bindt ons
hier allen te zamen.
Wij willen ons zelf zijn en blijven.
Wij willen voortbouwen op de
grondslagen door onze Vaderen ge
legd, Ons bewust van onze roeping
tegenover ons zelf en in het groote
gezin der Volkeren.
Wij willen putten uit de schatten
ons door een groot Voorgeslacht na-
gelaten, overtuigd daarin ten allen
Foto Frans Ziegler, Den Haag
tijde overvloedig te vinden hetgeen
wij behoeven om met taaie volhar
ding en zich steeds weer vernieu
wende kracht te streven naar de
aanpassing bij gewijzigde wereldom
standigheden, welke onder Gods
zegen ons weer een gelukkige toe
komst brengen kan.
Ik bid God om wijsheid en sterkte
om U in den tijd, die vóór ons ligt
vastberaden daarin voor te gaan.
Mij thans in het bijzonder richtend
tot de Jongeren wensch ik tot hen
een woord van oprechte waardeering
te spreken voor den ijver en de voort
varendheid, welke zij hebben aan den
dag gelegd hij de voorbereiding van
deze voor mij onvergetelijke ure en
voor hun trouw en toewijding aan
mij en mijn Huis. Een schoone toe
komst zij voor hen weggelegd indien
zij langs de beproefde wegen, zoo
even door mij aangeduid, straks
hunne krachten gaan wijden aan den
opbouw van het tijdperk dat voor ons
ligt. Waar zij in de groote figuren,
die Nederland heeft voortgebracht de
idealen verpersoonlijkt zien, welke
ook zij nastreven, zullen zij er krach
tig toe kunnen bijdragen 't schoonste
uit onze historie in heden en
toekomst te doen voortleven in zich
steeds vernicuwenden en verjongen-
den vorm.
Ten besluite richt ik mij tot U allen,
ouderen en jongeren te zamen, ja tot
de bevolking van geheel het Rijk, om
als één en ondeelbaar Volk de handen
ineen te slaan teneinde eendrachtig
samen te werken om dezen zorgvol-
len tijd te boven te komen.
Als van zelf gaat ons aller blik
naar onze fiere driekleur, symbool
van ons willen en kur.nen, zinnebeeld
bovenal van ons dierbaar Vaderland.
Zij waaie steeds over de Wereld
zeeën tot in de verste landen en doe
daar kond van onze een '- -n
onze wilskracht.
Leve het Vaderland!
Hoezee!
Inzake de werkloosheid onder de
onderwijzers.
Het onderstaande is ontleend aan een
adres door de plaatselijke afdeeling van
den Bond van Ned. Onderwijzers deze week
aan B. en W. onzer gemeente verzonden;
Ons aansluitende bij de woorden door
de Heeren J. M. Vos en T. Groeneveld in
de Gemeenteraadsvergadering van 28
Augustus '33 ten opzichte van de Jonge
onderwijzers gesproken, doen wij Uw
College het verzoek voor deze werklooze
onderwijzers het volgende wel te willen
verrichten:
A Namens het Gemeentebestuur van
Leiden bij den Minister van Onderwijs
te vragen zoodanige maatregelen te
willen nemen, dat deze werklooze onder
wijzers zoo spoedig mogelijk een benoe
ming kunnen krijgen;
B Bij een nadere regeling der kweeke-
lingen-vergoeding te voren overleg te
plegen met de plaatselijke afdeelingen
der Onderwijzersorganisatiën.
Namens de afd. Leiden van den Bond
van Nederl. Onderwijzers:
(w.g.) J. C. van Schaik. Voorz.
(w.g.) G. W. L. Monné. Secr.
Een toelichting van het onder A. ge
noemde vergezelt dit schrijven. Wij ont-
leenen hieraan het volgende:
Het aantal werklooze onderwijzers is
steeds groeiende. Vooral de toestand van
de jongeren onder hen is hopeloos Voor
deze jongelui toch bestaat naar alle waar
schijnlijkheid geen enkel uitzicht op een
betrekking
Tenzij de Regeering ingrijpt.
Het Hoofdbestuur van den Bond van
Nederl. Onderwijzers heeft zoowel
schriftelijk als mondeling de aandacht
van den Minister van Onderwijs op dit
feit gevestigd.
Een oplossing van deze werkloosheid is
echter niet een zaak, die de onderwijzers
alleen aangaat. Het geldt hier een alge
meen belang. Het is ook daarom, dat de
afd. Leiden van den B. van Ned. Onderw.
U verzoekt van Uw grooten Invloed op de
Regeering gebruik te willen maken door
bij haar op een of andere handeling, die
de toestand der jonge onderwijzers kan
verbeteren, aan te dringen
Wij meenen het bovenstaande met des
te meer vrijheid aan Uw College te mogen
vragen, omdat:
le. tusschen U en de Leidsche werk
looze onderwijzers nog een inniger band
bestaat dan tusschen Uw College en wille
keurige ingezetenen, immers het meeren-
deel van bovengenoemde jonge menschen
is op Uw eigen Gemeentelijke Kweek
school opgeleid;
2e. de Gemeentelijke Kweekschool is
indertijd mede gesticht, opdat Leiden
daardoor zijn eigen leerkrachten kon op
leiden. Hierdoor is er wederom een feit,
dat eenige zedelijke verplichting op het
Gemeentebestuur legt. om, nu het niet in
staat is aan de in de laatste jaren ge
slaagde jongelui te eeniger tijd een be
trekking in het uitzicht te stellen en nu
ook elders geen benoemingskans bestaat,
alles in het werk te stellen, om deze werk-
loozen uit hun benarde positie vandaan te
halen;
3e. in vroeger dagen heeft de Gemeente
Leiden door de Jaarlijks van de kweek
school komende „volontairs" eenige veel
duurdere reserve-onderwijzers uitgespaard.
Ook uit deze overweging volgt, ons in
ziens, eenige zij het geen wettelijke
dan toch zedelijke verplichting ten op
zichte van de thans hopeloos wachtende
jonge onderwijzers.
Ten slotte noemen wij als voorbeeld een
tweetal maatregelen, die een groote ver
betering zouden kunnen bewerkstelligen,
wanneerde Regeering ze wenschte te
nemen:
a Vervroegde pensioeneering;
b. Verlenging der Kwekschool-opleiding.
WIJZIGING DIENSTREGELING
NED SPOORWEGEN.
De op 8 October a s. in werking treden
de dienstregeling, zal ten opzichte van het
verkeer LeidenUtrecht—den Bosch de
volgende belangrijke verbeteringen bren
gen:
le. zal trein 3383, die ook dan te 7.33
van Leiden vertrekt, voornamelijk doordat
hij dan te Woerden tengevolge van den
gewijzigden loop der D-treinen 271 en 273
niet meer op het voorbijrijden dier treinen
behoeft te wachten, te 8.45 le Utrecht aan
komen en aansluiting geven op tr. 303 die
te 8.51 van Utre.cht naar den Bosch ver
trekt.
2e. zal men bij vertrek van Maastricht
met trein 348 te 16.36, te 19.10 in den
Bosch aankomende, te 19.53 met den boot
trein 666 verder reizende te 20.37 te
Utrecht aankomen en aldaar overgaande
op trein 256 (Utrecht v. 2046, Woerden
aank. 21.00). zijn reis met tr 3396, die van
Woerden te 2106 vertrekt, in de richting
Leiden kunnen vervolgen
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wiizigingen: G P. Bergers Doezastraat
23b Leiden Soekslagerij. Wijziging uitge
oefend bedrijf in: Rund- kalfs- en varkens
en lamseiqcror-ip tevens erossierderij.
H Engberts. Floris Schoutenstr. 33 Sas-
senheim. Sm^derii en winVol in haarden
en gereedschappen enz Wi1»'?ing uitge
oefend ljedrijf: Winkelbedrijf is opge
heven.
BINNENLAND.
Nationaal huldigingsdelilé (c Amster
dam; H.M de Koningin dankt Haar volk.
(le en 3e Blad.)
De zaak-ds. Ubbink; behandeling in de
Synode der Gcref. Kerken (Kerk- en
School, 4e Blad.)
Tegen de buitenlandsche studenten;
voorloopig verslag der Tweede Kamer.
(Kerk en School, 4e Blad.)
Te Leiden is overleden dr. J. W. P.
Fransen, mede-direeteur der Anna-kliniek.
(Laatste Berichten, le Blad).
BUITENLAND.
Rondom den Rijksdagbrand. (Buttcnl.,
le Blad.)
Kabinetscrisis in Spanje; Azana afge
treden. (Buitenland, le Blad.)
Dc opvolging in Irak. (Buitenl-, le Blad.)
DE LILLIPUTTERS-REVUE
IN DE STADSGEHOORZAAL.
Het gezelschap Lilliputters, dat momen
teel in Leiden vertoeft, heeft gisteravond,
de eerste uitvoering gegeven. Helaas was
de publieke belangstelling nog niet groot,
de leege plekken deden ongezellig aan en
het contact tusschen spelers en zaal leed
er onder. Dat desondanks na elk nummer
van het gevarieerde en omvangrijke pro
gramma een klaterend applaus opsteeg is
een bewijs hoe goed het vertoonde in den
smaak viel en wat de afwezigen zich heb
ben laten ontgaan.
Zonder eenlgen schroom traden de Lilli
putters alleen, in paren, een enkele maal
als trio of tezamen voor het voetlicht en
verbaasden door hun zang, dans. trompet
spel, bekwaamheid op de xylophone, lenig
heid; kortom met alle onderdeelen van de
„revue".
Ondoenlijk is het alle onderdeelen van
het 19 nummers tellend programma te
vermelden, elk voor zich is als gezegd uit
stekend verzorgd.
Heden- en morgenmiddag voert het ge
zelschap het sprookje „Sneeuwwitje" op:
's avonds wordt dan een herhaling gegeven
van de revue.
o
READY SCHOOL.
Eenige dagen geleden maakten wij mel
ding van de oprichting der „Ready School"
gevestigd Breestraat 58a.
Het blijkt ons echter, dat dit bericht
eenige verbetering en aanvulling behoeft.
De school is een filiaal van de Ready
School te 's-Gravenhage cn staat onder
leiding van den heer G Heuer ZIJ is
gelicentieerd door de Internat. Ready Co.,
d w.z dat zij de alleenrechten heeft ver
kregen om onder den naam Ready School
conversatie-onderwijs te doen geven vol
gens de Ready Methode. Deze nieuwe
wereldmethode is een aanschouwelijke
methode; de taal wordt dus in onmiddel
lijk verband gebracht met de voorwerpen,
begrippen e.d., welke door de woorden
worden aangeduid. Voorts valt op dat
vanaf de eerste les de practische omgangs
taal op geheel natuurlijke wijze den leer
ling wordt voorgezet: de leerling leert de
taal dus zooals deze in het dagelijksrh
leven gesproken wordt! Maar hij leert ook
de taal schrijven doordat en dit is ge
heel afwijkend van reeds bestaande
methoden de grammatica systematisch
en in tabelvorm wordt behandeld.
TEEKENCUF.SUS WIJKGEBOUW
„GELOOF, HOOP, LIEFDE".
Is het nu eigenlijk nog wel noodig om
een opwekking te schrijven voor den tee
kencursus, welke het Wijkgebouw „Geloof,
Hoop, Liefde", uitgaande van den Ned.
Frot. Bond afd. Leiden eiken winter orga
niseert? Dat was de vraag, welke wij ons
stelden, toen wij dezer dagen van den
directeur, den heer Dirkzwager, een uit
nood iging ontvingen om weer eens een
kijkje te komen nemen op de tentoonstel
ling van teekenlngen, welke aan het be
gin en na afloop van eiken cursus pleegt
te worden ingericht
Want in den loop der jaren hebben reeds
zóóveel jongens tusschen II en 19 jaar met
animo het onderwijs aan dit instituut ge
volgd en hebben de cursussen zich een
zoodanige reputatie verworven, dat een
aanbeveling op het eerste gezicht over
bodig lijkt. Maar per slot van rekening is
het telkens weer een nieuwe generatie,
welke voor deze cursussen in aanmerking
komt en het is daarom, dat wij met ge
noegen aan 's heeren Dirkzwager's ultnoo-
diglng hebben gevolg gegeven en een keur-
collectie teekeningen in het V.C.F.-Huis
aan het Gerecht in oogenschouw hebben
genomen. Er is weer een groot aantal
teekeningen opgehangen, zoowel op het
gebied van handteekenen als bouwkundig
teekenen. De lessen worden eiken Maan
dag- en Vrijdagavond gegeven gedurende
de maanden October tot April. Wie tot
dusverre niet met dezen tak van het
Wijkgebouw kennis maakte krijgt heden
middag tot 5 uur en vanavond tusschen
halfacht en halftlen gelegenheid zijn ver
zuim alsnog in te halen.
