e plannen voor het Leidsche Stadhuis.
het College van Burgemeester en Wethouders.
tdvies aan
R.A.C. beveelt het ontwerp van den Heer Blaauw
met algemeene stemmen aan.
De
Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 17 Augustus 1933
Vierde Blad
No. 22519
A. ONTWERP BLAAUW.
o
C. J. Blaauw, wiens ontwerp door
de R. A. C. wordt aanbevolen.
uitvoerig zelve de distributie der
dienstvertrekken in een
Raadhuis besproken. Zij kwam
tot de overtuiging, dat het tot het
van een in het algemeen
en meer bevredigende oplossing,
zou verdienen het beschik
te vergrooten met het
der perceeien Vischmarkt 7 en
heeft deze meening ook bij schrijven
15 Augustus 1932 aan Uw College
waarop echter werd medege-
terrein op de in het Kaads-
d.d. 11 Juli 1932 aangewezen grootte
t worden gehandhaafd, met dien ver-
dat bijtrekking van het hoekper-
I BreestraatMaarsmanssteeg, alsmede
I ce perceeien Vischmarkt 7 en 8, in een
lol meer verwijderde toekomst geens-
[onwaarschijnlijk is te achten,
a de vaststelling van het Reglement en
gamma dat hierbij gevoegd is als
Ijse I (deze bijlage werd ons niet ver-
pi Red. LD) is dit den archi-
pu toegezonden, waarna deze de gele
peld hebben gekregen in een bijeen-
ist met onze Commissie vi-agcn te stel
len punten ter sprake te brengen. Het
Jllaat dezer besprekingen is sclirifte-
I vastgelegd en. na aan de goedkeuring
1 Uw College te zijn onderworpen, aan
architecten medegedeeld. Afschrift
Inleiding.
hare installatie door Uw College
de Commissie haar bureau gekozen
jare leden Dr. H. E. van Gelder en Ir.
Driessen respectievelijk tot voorzitter
icretaris aangewezen. Zij heeft zich
ia vooreerst hoofdzakelijk bezigge-
jen met de samenstelling van het Re
ent en Programma van Eischen, dat
de vijf, door den Gemeenteraad aan
zeil en uitgenoodigde architecten,
it worden voorgelegd. Nader' overleg
Uw College was daarvoor noodig en
ommissie heeft het zeer gewaardeerd,
zij in direct contact met Uw College
ihillende vraagpunten kon oplossen,
■en dier vraagpunten moet zij hieron-
isder ingaan.
het vaststellen van het ontwerp-
ramma heeft onze Commissie zich re-
jhap gegeven van de door het terrein
e geldmiddelen geboden mogelij khe-
inzending der ontwerpen gesloten. De vijf
plannen werden op 5 Mei ter beschikking
der Commissie gesteld, die gedurende 14
dagen aan hare leden gelegenheid gaf ze
ieder voor zich te bestudeeren
In de eerste samenkomst der Commissie
daarna, waarin een beoordeelende bespre
king der vijf plannen aan de orde was ge
steld, bleek dat vier inzenders zich geheel
of nagenoeg geheel aan de regelen door
het Programma gesteld, hadden gehouden,
terwijl één van deze vier inzenders, de
heer Kropholler, zijn ontwerp had doen
vergezeld gaan van een variant-plan,
waarbij hij de Koornbrugsteeg over een
breedte van 4 M. en een lengte van 29 M
met een colonnade had overbouwd. De
inzender, de heer Blaauw. had zich
een ingrijpende afwijking veroorloofd door
het terrein der beide perceeien Vischmarkt
7 en 8 en van het perceel Breestraat 92 in
zijn plan te betrekken, terwijl ook de rooi
lijn aan de Vischmarkt werd overschreden
Hij gaf daarentegen een groot terrein aan
den hoek Vischmarkt—Koombrugsteeg ge
heel vrij.
Onze Commissie achtte deze handelwijze
bepaaldelijk onjuist en, hoewel de heer
Blaauw in een latere nota van 23 Mei 1933
(zie Bijlage IV) (deze bijlage werd ons
niet verstrekt Red. LD) zijne opvat
ting uitvoerig heeft toegelicht en verde
digd, bleef onze Commissie niettemin van
oordeel, dat deze inzender zijne bevoegd
heid had overschreden
De vraag werd opgeworpen of de heer
Blaauw thans geacht kan worden „op re
delijke wijze aan de eischen van het Pro
gramma te hebben voldaan"; immers zoo
niet, zou onze Commissie zich genoodzaakt
zien, overeenkomstig het bepaalde in art.
5 van het Reglement, Uw College te advi-
seeren geen honorarium aan den ontwer
per tqe te kennen. Na ampele overweging
kwam onze Commissie intusschen tot de
overtuiging, dat er geen aanleiding be
stond Uw College in laatstgenoemden geest
te adviseeren.
Een tweede vraag was deze of de inzen
ding van den heer Blaauw op SU®0 *an
de gepleegde afwijkingen van liet Pro
gramma al of niet buiten onze beoordeehng
moest worden gehouden. Hieromtrent
overwoog onze Commissie, dat in de haar
door Uw College .verstrekte opdracht uit-
De heer A. J. Krophoiier.
I. Controle op de eischen
van het Programma.
Het ontwerp neemt in afwijking van het
Programma in beslag de perceeien Visch
markt 7 en 8 en Breestraat 92. Aan de
Vischmarkt springt de gevel, uitgaande
van den Noordwesthoek over een lengte
van 40 m. geleidelijk tot 2'/, m. toe uit
de rooilijn.
Wat de grootte en indeeling der ruimten
betreft, vallen geen afwijkingen van eenige
beteekenis te constateeren.
II. a. Plattegronden.
Het ontwerp onderscheidt zich door zeer
overzichtelijke en duidelijke plattegronden,
gebaseerd op twee hoofdassen. Dit duide
lijk sprekende assenstelsel is van groote
beteekenis voor de geslaagdheid van het
geheele plan. Vooral komt dit uit, als men
ziet hoe de hoofdas, uitgaande van den
bordesingang aan de Breestraat, aan dezen
ingang bijzondere beteekenis hergeeft en
een goeden samenhang tusschen het oude
en het nieuwe gedeelte schept.
Ir. J. A. vau der Laan
De groepeering der afdeelingen en dien
sten over de verdiepingen is eenvoudig,
hetgeen groote voordeelen biedt, die tegen
het bezwaar, dat in een vleugel van het
administratieve gedeelte één verdieping
meer dan in de andere plannen werd ont
worpen, opwegen.
De gangen zijn breed en niet heel lang
De lichttoevoer voor de vertrekken is in
't algemeen gunstig; waar dit, o.a. op den
beganen grond rondom het binnenplein,
niet zoo is„ zijn meerendeels vertrekken
iJï' beer Bern. Buurman.
I li" in°rdt hierbij gevoegd als Bij-
leh n2? bijlage werd ons niet ver-
RdL D
\00rbereiding der ontwerpen
fan tTra hik enkele ondergeschikte
!lt T^de gebracht. Een en ander
een geleid tot de opstelling
i,üfpul? Programma. dat als
Then (ht v?"Sediend bij onze beoordee
ld biiio„„lerhy gevoegd is als Bijlage III
t d werd ons n'et verstrekt
!en Mei
1933 was de termijn van
HET VERBRANDE LEIDSCHE STADHUIS
tieve gedeelte en het administratieve zijn
behandeld en hoe deze in samenhang zijn
gebracht.
III Een onderzoek in hoeverre de ont
werpers erin zijn geslaagd den overgelever-
den ouden gevel tot zijn recht te doen
komen en eene goede en harmonische aan
sluiting te ontwerpen van den nieuwen
bouw met dien gevel, ook in verband met
het stadsbeeld ter plaatse.
(In de geschiedenis van den aanhan-
gigen Leidschen Raadhuisbouw heeft dit
element een zóó belangrijke rol gespeeld,
dat onze Commissie reeds in het Pro
gramma van Eischen de aandacht der
ontwerpers daarop speciaal heeft geves
tigd, terwijl zij het bij de beoordeeling tot
een afzonderlijk criterium meent te moe
ten maken).
IV. Een beoordeeling van de vormgeving.
V. De bouwkosten; deze factor wordt ten
slotte voor alle plannen gezamenlijk be
handeld.
legenheid zouden krijgen een variant op
hun ontwerp in te dienen, waarbij even
eens gebruik gemaakt zou mogen worden
van dezelfde terreinoverschrijdingen. Zij
heeft dit den architecten in een samen
komst medegedeeld (zie deze mededeeling
als Bijlage V) deze bijlage werd ons niet
verstrekt Red L.D.) en hun gevraagd of
zij eventueel gebruik zouden willen maken
van de gelegenheid om vóór 1 September
a.s. vorenbedoelde variant in te dienen.
Een gedachtenwisseling met deze heeren
is daarop gevolgd, waarvan de bescheiden
onder Bijlage VI (deze bijlage werd ons
niet verstrekt Red. L. D.) een overzicht
geven en welke tot resultaat had, dat de
4 betrokken architecten op 12 Juni 1.1 de
gestelde vraag bevestigend beantwoordden.
Dit bracht onze Commissie in de nood
zakelijkheid aan Uw College toestemming
te vragen haar eindrapport niet overeen
komstig het Rleglement uiterlijk op 1 Juli
1933, doch op 1 October 1933 in te zenden.
Uw College heeft ons echter bij schrij
ven van 28 Juni 1.1. bericht deze toestem
ming niet te kunnen verleenen, zoodat
onze Commissie, welke louter uit billijk-
I lieldsoverwegingen tot haar voorstel was
j gekomen, niet anders heeft kunnen doen
dan zich bij deze beslissing neer te leggen
en de architecten van Uw besluit in kennis
te stellen.
BEOORDEELING DER PLANNEN.
Het is de Commissie eene behoefte om
vooraf een woord van lof te brengen aan
de uitgenoodigde ontwerpers, die hun taak
met grooten ernst en toewijding hebben
opgevat. Er is overvloedig en goedverzorgd
werk geleverd; de ontwerpers blijken zich
in de materie grondig te hebben inge
werkt.
Onze Commissie heeft gemeend, dat bij
hare beoordeeling vijf factoren in aanmer
king moeten worden gebracht, waarvan de
vier hierna genoemde telkens in gelijke
volgorde te berde zullen komen bij onze
beschouwingen over elk der alfabetisch
gerangschikte ontwerpen.
I. Eene controle op het nakomen van de
eischen van het Programma.
II. Een beschouwing van de plattegron
den in het algemeen, voorts een beant
woording der vraag hoe het representa-
drukkelijk eene beoordeeling van a 1 le
plannen was gevraagd, terwijl werd gesti
puleerd. dat liet. hier geen prijsvraag, maar
een meervoudige opdracht gold- Daar
kwam b>> da) het ontwerp Blaauw zeer
Ir. H. F. Mertens.
opmerkelijke qualiteiten bleek te bezitten
en dat de ontwerper door een goede ge
dachte geleid een zeer gelukkige greep ge
daan had, waarvan de ook stedebouwkun
dig belangrijke resultaten, mede door de
gewraakte afwijkingen van het Pro
gramma, tot volledige ontwikkeling kon
den worden gebracht. Dit alles deed onze
Commissie eenstemmig besluiten ook het
ontwerp Blaauw in hare beoordeeling te
betrekken.
Onze Commissie heeft toen echter ge
meend, dat de billijkheid medebracht, dat
de vier anderj ntwerpers alsnog de ge-
