LEIDSCH DAGBLAD - Tweede Blad
Donderdag 6 Jali 1933
UIT DE RIJNSTREEK.
DE GEVAREN DER ZEE.
VISSCHER1JBER1CHTEN.
KUNST EN LETTEREN.
HISTORISCHE FIGUREN.
INGEZ0NDÈN.
FAILLISSEMENTEN.
ALPHEN.
Paarden op hol.
Tot groote schrik van den eigenaar den
landbouwer W. v. W. wonende aan den
Gouwsluischenweg ging diens hooiwagen
met twee daarvoor bespannen paarden zon
der bestuurder in het Rietveld op hol;
op de wagen zat de plm. 6 jarige zoon
v. d. W. De jongen kroop in zijn angst
achter naar de wagen en liet zich toen
van afvallen. Dat was kordaat van hein
overdacht; hij kwam goed neer en met
den schik vrij. De paarden holden echter
door en werden steeds woester. Eerst
vlak over de z.g. Wittebrug kwam een
sta in den weg, n.l. een van t.o. gestelde
richting komende hooiwagen. De dieren
verminderden hun vaart, zoodat een wiel
rijder hen wist te grijpen en staande kon
houden. Gelukkig was het verkeer zeer
stil; anders hadden de gevolgen zeker zeer
ernstig geweest.
Pas op bij het spelen!
In de Pr. Hendrikstraat speelden eenige
jongens op het trottoir voetbal. Een der
jongens liep de bal achterna op den
rijweg; juist passeerde een auto, waarvan
de jongen nog net een duw kreeg, zoodat
hij neerviel Achter de auto reed een
wielrijder, die bovendien over den jongen
heen reed, zoodat deze bewusteloos bleef
liggen. Door een autobestuurder werd de
iongen naar zijn woning vervoerd. Het
bleek, dat hij geen letsel had bekomen.
De opbrengst van den gehouden
bloempjesdag ten bate van het t.b.c.-fonds
„Draagt elkanders lasten" bedraagt f. 212.35.
Onze vroegere plaatsgenoot de heer
C. E. Klink werd met ingang van 1 Aug.
a.s. benoemd tot ambtenaar belast met
de uitvoering der kinderwetten ter stand
plaats 's Gravenhage.
De Ring Alphen en omstreken van
den bond van N.H. Jongel. Verg. op Geref.
Grondslag zal volgende week Woensdag
op het terrein der Martha-Stichting een
landdag houden. Als sprekers zullen o.a.
optreden ds. J. D. Kleyne van Ooltgens-
plaats; ds. B. N. B. Bouthoorn van Hui
zen: ds. J. Fokkema van Amsterdam en
ds. PI. J. Vreugdenhil van Gorinchem.
o
BOSKOOP
Overdracht park.
Morgenmiddag te 3 uur zal het gemeente
bestuur uit de handen der beide commissies
(rozen- en parkcommissie) het park over
nemen.
De Handelscursus.
Gisteren had do sluiting plaats van het
cursusjaar 1932—1933, van den Handels
cursus. Bij het voorafgaand schriftelijk en
mondeling eindexamen bleek op welk peil
de leerlingen na het volgen van den 3-
jarigen cursus gebracht worden.
De heer Vermeulen, voorzitter van het
bestuur van den cursus, reikte met een
toepasselijk woord het einddiploma uit
aan de dames: D. Bregenbeek, Tr. Hoogen-
doorn en W. van Oosterom en aan de
heeren: J. van Tol en P. Uitenbroek. De
leerlingen der 1ste en 2e klasse ontvingen
vervolgens hun eindrapporten.
Keuring van tuintjes.
De uitslag van de gehouden keuring
van tuintjes van de woningbouwvereeni-
ging „Patrimonium" voor de blokken A.,
B. en C. luidt als volgt:
lste pr. de heeren Th. Vermeul, W.
Windhorst en H. van Soest: 2e pr. de
heeren J. G. Bak, P. ter Wee, C. van
Pruissen en KI. Vermeul; een 3e pr. de
heeren J. van der Kraats Jz. en C. van
Wilgen.
Drankwet-overtredingen.
Op vermoeden van drankwetover.reding
zijn bij enkele winkeliers eenige hoeveel
heden gedisteleerd in beslag genomen.
Ds. N. Bijdemast.
Naar wij vernemen, moet ds. N. Bijde
mast, Chr. Geref. predikant alhier, ecnigen
tijd rust houden.
Geslaagd te den Haag voor het
Mulo-examen diploma A., Z. F. Petersen
alhier.
De alhier gehouden speldjesverkoop
ten bate der t.b.c. bestrijding „Herwonnen
Levenskracht" heeft de niet onbelangrijke
som van f. 170.22 opgebracht.
o
LEIDERDORP.
Burgerlijke Stand.
Ondertrouwd: M. A van Groeningen,
32 jaar en J. Paauw, 23 jaar.
Overleden: J. C. de Groot. 73 jaar, echt-
genoote van L. van der Wal.
De Werkloosheid.
Bij het agentschap der arbeidsbemidde
ling staan thans 16 werkloozen in
geschreven.
Ongeval.
Gistermorgen is J. v. W. van een hooi
zolder gevallen. Dr. de Bruijne verleende
den eersten hulp. In zorgwekkenden toe
stand is v. W. naar een ziekenhuis te
Leiden vervoerd.
Muzikale rondgang.
Morgenavond maakt de Chr Harmonie
vereeniging „Devöte" een muzikalen rond
gang.
o
WADDINXVEEN.
ONTROUWE BEDRIJFSLEIDER.
Verduistering van f. 9.000.-.
Bij een onderzoek van de boeken der
glastabriek van den heer M. alhier door het
accountantskantoor van Tuit te Gouda is
ontdekt dat door den bedrijfsleider R ge
durende eenige jaren verduisteringen zijn
gepleegd tot 'n gezamenlijk bedrag van on
geveer t. 9000.
De boeken stonden tot nu toe niet or.der
accountantscontrole. De dader had een
goed salaris, doch leefde te royaal- hij
TIEN GEBODEN VOOR BADERS.
In verband met de gevaren vao het
baden in zee vestigt de Ned. Bond tot
het Redden van Drenkelingen de aan
dacht op de volgende tien geboden.
1. Ga nimmer op een onbewaakt strand-
gedeelte baden of zwemmen, wanneer er
een sterke landwind waait, en het water
vallende is. De bovenstroom en de muien
voeren u van de kust af.
2. Als ge baadt en ge bevindt u op de
bank, ook al staat ge maar tot kniehougte
in het water, let dan op den opkomenden
vloed. Het water stijgt in betrekkelijk
korten tijd. De mogelijkheid bestaat dat
ge niet terug kunt keeren.
3 Wilt ge veilig baden en zwemmen,
wilt ge volop genieten van dc heerlijke,
heilzame zee, ga dan alleen baden en
zwemmen daar, waar uitstekend toezicht
door ervaren badpersoneel wordt uit
geoefend.
4. Gedraagt u geiTcci naar de aanwijzin
gen en raadgevingen van het badpersoneel.
Zij wéten de gevaren, die dreigen, beter
dan gij.
5. Breng den badman, die van 's mor
gens vroeg tot 's avonds onvermoeid en
onafgebroken op zijn klanten heeft te
letten, niet noodeloos in gevaar. Bedenk
dat velen van hen huisvader zijn en door
uw onvoorzichtigheid een ongeluk kunnen
krijgen.
6. Leer wat een mui is.
7. Wanneer ge niet zwemmen kunt, leer
dan zwemmen, maar onthoud ook, dat
iemand die goed zwemmen kan, wel in
zee kan verdrinken.
8. Vraag, wanneer ge een goed zwemmer
zijt en ge wilt u iets verder uit de kust
begeven, aan den badman hoe de stroom
loopt. Tegen den stroom optornen is in
het dageiijksch leven reeds moeilijk, in
zee is het geheel onbegonnen werk en
ge gaat zeker ten onder.
9. Lijdt ge aan eigenwijsheid; ge wilt
u niet laten raden, en ge lacht om elk
gevaar; zoekt dan een gevaarlijke plek op,
liefst waar een waarschuwingsbord staat
en ga daar in zee, wellicht bereikt ge
dan spoedig uw doel.
10. Laat u echter door al deze voor
schriften niet afschrikken. Baadt en zweiht
naar hartelust. Neemt echter altijd «;le
noodige voorzichtigheid in acht en ga
wanneer ge niet kunt zwemmen, nooit
dieper dan tot borsthoogte in zee.
IJMUIDEN, 6 Juli 1933.
Tarbot per kilo f. 0.850.60. Griet per
kist van 50 kilo f. 3313. Tongen per kilo
f. 1.400.65, Groote Schol per kist van
50 kilo f.37, Middelschol f.33—27,50. Zet-
schol f.27—21.50, Kleine Schol f 23—5,
Schar f. 8.501.75. Tongschar f. 30—28.
Vleeten per stuk f. 2.20, Pieterman en
Poontjes per kist van 50 kilo f. 75,
Middel Schelvisch f. 2421. Klemmiddel
Schelvisch f. 2312.50, Kleine Schelvisch
f. 123. Kabeljauw per kist van 125 kilo
f. 6435, Gullen per kist van 50 kilo f 15-
f. 4.10, Lengen per stuk f 1.070.67, Heil
bot per K.G f. 10.85, Writing per kist
van 50 K.G f. 2.801.60, Koolvlsch per
stuk f. 0.67—0.44
1 Steur van 102 K.G. Prijs f. 81.60.
Aangekomen 5 Stoomtrawlers: IJM. 77
met f. 1585. IJM. 1 met f. 707, IJM. 46 met
f.1151. IJM. 432 met f.1006. IJM. 491 met
f. 2134. de loggers: SHV. 89 met f. 692,
K.W. 104 met f.861. K.W. 130 met f.473.
K.W. 68 met f 620. K.W. 49 met f. 653,
K.W 24 met f.463 en de Deensche kotters:
E. 409 met f. 637, E. 436 met f1284.
NIEUWE UITGAVEN.
Uitgave W. J. Thieme en Cie Zutphen.
..Hernan Cortes en Monteczuma". Span
jaarden en Azteken in het begin van de
zestiende eeuw. door dr. J. Brouwer met
54 platen en 14 afbeeldingen. In dit werk
is beschreven de epische onderneming
van Hernan Cortés met gebruikmaking
van zijn eigen „Brieven" vergeleken met
de gegevens van zijn tijdgenooten Zoo
doende is een werk ontstaan, waarin een
zoo zuiver mogelijk beeld van dezen ge
weldigen tocht wordt gegeven een beeld
nog verhelderd door het groote aantal il-
lustratiss..
„Ik en mijn Speelman" door Aart van
der Leeuw uitg Nijgh en Van Ditmar,
Rotterdam
„Een luchthartige geschiedenis" heeft
dit verhaal tot ondertitel, waarvan thans
de 7de druk reeds verscheen Dit verwon
dert ons niet, want het is werkelijk een
voorrecht een stuk proza te lezen van zoo
ontroerende schoonheid.
had o.a. verleden jaar een villa laten bou
wen en leefde zoodanig, dat hij op te
zware lasten kwam. Hij heeft misbruik ge
maakt van het vertrouwen, dat men hem
geschonken had. De politie werd na de
ontdekking gewaarschuwd die den dader
arresteerde. De bedrijfsleider heeft inmid
dels bekend-. het onderzoek, dat onder lei
ding van den burgemeester plaats vindt,
duurt nog voort. De man. die gunstig be
kend stond, is naar het Huis van Bewaring
te Rotterdam overgebracht.
Geslaagd te Rotterdam voor het eind
examen kweekschool met den Bijbel de
heer G. A. van Koesveld alhier.
De scholier L. kwam bij het slootje
springen midden in een moddersloot te
recht. Met moeite werd hij, met een laag
modder bedekt, aan den kant getrokken.
De motorrijder R. reed op den Onder
weg tegen een paard. Het dier kreeg een
bloedende wond aan een der pooten, welke
door den veearts werd gehecht.
Aan het postkantoor alhier werd in
de maand Juni 1.1. ingelegd f5632.31 en
terugbetaald f. 3466.13 Het laatste door dit
kantoor uitgegeven boekje draagt het
nummer 4028.
DRIE AFSTAMMELINGEN VAN DEN
ZWIJGER.
VI.
De reis van Maria Belgica naar Holland
om haar financieele aangelegenheden te
regelen vóór haar huwelijk met kolonel
von Croll. werd door haar. zakelijk als zij
was vlug en goed voorbereid. Natuurlijk
had zij zich daartoe gewend tot den ouden
vriend harer moeder, graaf Floris van Pal-
landt van Cuylenbure. en zijn bemiddeling
gevraagd bij haar half-oom. Frederik Hen
drik. Zij is in haar schrijven aan graaf
Florls zeer diplomatisch, verzekert hem
van haar beste gevoelens tegenover den
stadhouder en verklaart, dat zij tevreden
zal zfjn met eik redelijk aanbod. Haar taal
is even duidelijk en bondig als haar toon
beminnelijk. Over haar voorgenomen hu
welijk, dat zoowel aan van Pallandt als
aan haar oom een mésalliance moet toe
schijnen. spreekt zij niet; wél over de fi
nancieele moeiten van haar moeder en
haar zelf. hetgeen verklaren moet, waar
om zij nu het vroeger geweigerde jaargeld
wil opelschen: „Je vous supplie donque
derechef bien humblemant monsieur de
vouloir interseder pour moy afin que je
puisse avoir le mien, car je vous prie de
vouloir considérer 1' etat ou je suis en un
pais etranger et madame ma mère n'aiant
le moien de m'antretenlr ebmme elle
désireroit bien, tellemant que j'ay bien af
faire du mien" (li en zij wénscht: het
moge den stadhouder behagen „de me-
faire l'honneur et me faire une honorable
offre, affin que le tout se puisse passer
en douseur car mon seigneur Ie Prinse se
peut assurer que si l'offre qu' 11 me féroit
approchat tant solt peu de la reson que
james je ne seray en disansion aveques
luy car je l'aime et honore trop" <2i
Haar vader weet niets van de rets, die
zij over Parijs en Calais en vandaar
over zee doet. Hij. die geen rol meer
speelt in het leven zijner vrouw en kin
deren, is daarover eenlgszins gebelgd, wan
neer hij plotseling verneemt, dat. zij in
Den Haag is. Tenminste, dat is af te lei
den uit een brief, dien hij schrijft aan
Floris van Pallandt Aan zijn dochter zelf
zendt hij. met zes mooie Brusselsche hals
doeken en wat bloemen een uitnoodiglng
om bij hem te komen De Landvoogdes te
Brussel wenscht niets liever dan haar te
zien Maria Belgica twijfelt toch niet aan
haar goedertierenheid en aan haar liefde?
De Landvoogdes heeft zooveel goeds van
haar gehoord, dat zij, hoewel zij Maria
Belgica nooit gezien heeft vol genegen
heid aan haar denkt. Zoo schrijft de
vader, die te Brussel zit.
Maria Belgica gaat haar eigen zanig. Zij
mijdt Brussel, doet vlug en vlot haar za
ken in Den Haag af en krijgt bij con
tract van 22 November 1628 een jaargeld
van vijf en twintig honderd gulden voor
haar en haar erven en nakomelingen in
ruil tegen haar aanspraken on de nalaten
schap van haar tante van Hohenlöhe; zij
casseert de achterst-gllinp. iaargelden van
drie duizend gulden uit de nalatenschaD
van Prins Maurits in, treft schikkingen
omtrent de verdere uitbetaling dier iaar-
rente en gaat dan, voldaan en bemoedigd
voor de toekomst, naar Zwitserland terug.
Doch een beangstigende tijding bereikt
haar. Ernstig ziek. zoodat voor haar leven
gevreesd wordt, heeft haar moeder Pran-
gins verlaten en haar huls in de rue Ver-
daine te Genève betrokken De geneeshee-
ren geven weinig hoop. Toch duurt het
pijnlijk lijden nog drie maanden, Maria
Belgica schijnt alle huwelijksplannen ver
geten te hebben. Met de grootste toewlt-
dlng verpleegt, zij de moeder, bijgestaan
door haar zusters Zij wijkt niet van het
ziekbed; de oude. innige verhouding tus-
schen beiden schijnt terugzekee-d. maar.,
over het groote onderwerp haar huwe
lijk, wordt niet gesproken
Bij het naderen van het einde maakt
Emilie van Nassau haar testament, ver
deelt haar nalatenschap onder haar zes
dochters, die „amiablement" in der
minne alles behooren te schikken; aan
haar zoon don Guillaume vermaakt zij een
som van vierduizend francs: haar zoon
Emanuel heeft niets meer noodig („n'a
plus rien affaire") daar hij zich uit de
wereld had teruggetrokken
Zij beveelt haar zes dochters Mon
seigneur den prins van Oranje". ..den Kee
ren Staten". ..den Heeren van Bem" en
„den Heeren van Genève" ter steun en
bescherming aan en in een codicil schrijft
zij herinnering aan een verleden van
liefde en van liefdesleed
Ik laat aan mijn lieven man als her
innering na den ring met zijn twee dia
manten". (3)
Zij sterft den 15en Maart 1629. Een aan-
teekening in het overlijdensregister van
Genève vermeldt den dood vatn Très-!1-
lustre et sérénissime orincesse Emi'.e de
Nassau née princesse d'Oranee f»mme de
puissant et sérénissime prince Emmanuel
de Portugal, aagée de soixante ans. morte
de longue maladie comme febre hectique
et comme d' hydropsie; a neuf heures du
matin; sa demeure en son hotel rue Ver-
daine." (Zeer aanzienlijke en zeer hooge
prinses Emilie van Nassau geboren prin
ses van Oranje, vrouw van den machtigen
en zeer hoogen prins Emmanuel van Por
tugal. oud zestig jaren gestorven na lang
durige ziekte, te weten terugkoorts en wa
terzucht; te negen uur in den morgen in
haar huizinge van de Verdaine-straat").
Zij werd. naar haar wensch. deftig be
graven („funérailleshonorables" had zij
in haar testament gevraagd) Hoewel men
meende, dat de ter aarde bestelling in
Holland zou plaats hebben en daarom het
lijk gebalsemd had had de begrafenis met
grooten luister en onder algemeene be
langstelling van Genève's magistraat,
hoogleeraren predikanten aanzienlijken
in deze stad plaats, daar noch door den
stadhouder Frederik Hendrik, noch door
de Staten-Generaal hier te lande anders
dan officieel op de eveneens officieele
kennisgeving van haar overliider was ge
antwoord en de wensch niet te kennen
was gegeven dat men er in Holland prijs
op stelde, haar stoffelijk overschot naar
Delft of Den Haag te zien vervoerd. Nu
bracht al wat, te Genève zich kon rekenen
te behooren tot de hoove kringen van be
stuur van kerk van school, van geboorte
Ernfe van Nassau naar haar rustnlaat*
in de machtige kathedraal Een kleine
kapel draagt er den naam van ..Kapel der
prinsessen van Portugal".
In deze kapel is het graf van Emilie van
Nassau; ook haar dochter, Maria Belgica.
zal daar later worden begraven. Alleen de
naam der kapel herinnert aan deze twee
afstammelingen van den Zwijger want
gedenksteen, noch opschrift ziin er aan
gebracht die in de gedachten der later
levenden de geschiedenis konden verleven
digen van deze dochter en deze kleindoch
ter van Prins Willem van Oranje.
De geschiedenis herhaalt zich, somtijds
vrij vlug De lezers zullen niet vergeten
hebben, met welk verzet en dwang de
Hoogmogende Heeren Staten van Holland
zich kantten tegen het huwelijk van Emilie
van Nassau met don Emmanuel van Por
tugal iets dergelijks zal Maria Belgica
ondervinden
Zij had als oudste der zes dochters na
den dood van haar moeder de leiding ge
nomen in het kasteel van Prangins; in
werkelijkheid had zij dat al langen tijd
gedaan ten gevolge van de zwakke ge
zondheid van Emilie. Met tact. waardig
en zakelijk had zij de maatregelen getrof
fen. die het overlijden noodzakelijk maak
te. de regeling der nalatenschap was in
hoofdlijnen gereed. Haar was Prangins
toebedeeld waarvan de koopsom nog lang
niet betaald was. zoodat het een drukkend
bezit bleef; plannen worden gemaakt om
de vijf zusters naar Holland te doen gaan,
onder bescherming van haar half-oom
prins Frederik Hendrik; bedienden werden
ontslagen; de levenswijze op het slot werd
vereenvoudigd: Inmiddels bereidde zij
haar huwelijk met kolonel von Croll voor.
Deze was op haar uitdrukkelijk verzoek in
Dultschland gebleven
In de maancj Juni krijgt hij een wenk
om over te komen. Hij neem; zijn intrek
in een logement te Nyon. iets zuidelijker
dan Prangins, aan het meer van Genève
gelegen. Dit is naar den wensch van Maria
Belgica. die de grootste reserve betracht
in haar houding tegenover de buitenwe
reld Doch haar voorgenomen huwelijk valt
niet in den smaak van de Zwitsersche
autoriteiten Von Croll is in hun oogen
een avonturier, niet waardig eene prinses
van Portugal te huwen, wier moeder de
half-zuster was van den machtigen stad
houder Frederik Hendrik Bern is niet te
vreden. Genève is boos. Nyon verontwaar
digd. En dan was er ook nog een soort
Raad van Toezicht, waarschijnlijk op
grond van het verzoek, in Emilie's testa
ment gedaan, benoemd en die een wakend
oog moest houden op de achtergebleven
kinderen Die Raad nam de zaak hoog op
en wist te bewerken, dat op von Croll door
de Heeren van Bern" pressie geoefend
werd om zich te onthouden van bezoeken
aan Prangins en dat een officieele afge
vaardigde van Bern, de „baillief" (land
voogd 1 van Nyon, Michel Zender, naar
Prangins werd gezonden om Maria Belgica
te gelasten alle betrekking tot von Croll
te verbreken. Haar werd in termen, die
niets aan duidelijkheid te wenschen over
lieten. medegedeeld, dat von Croll weldra
naar Duitschland zou worden uitgewezen,
daar men hem voor een avonturier hield;
dat het kasteel zou worden bewaakt en
von Croll, zoo hij het waagde er te ver
schijnen. zou worden gevangen genomen
CU opgesloten. Niets meer, niets minder
Deze matregelen hebben een niet ver
wacht gevolg. Als op scharnieren draait
het tooneel van Maria Belgica's lotgeval
len Zij is eene vrouw van bijna dertig
iaar, tot over de ooren op von Croll ver
liefd, evenals haar moeder in staat
„d'aimer a travers tout" ondanks alles
en niettegenstaande alle belemmering
lief te hebben en. als haar moeder,
heeft zij een doorzettend karakter. Zij
had de vormen geëerbiedigd en haar hu
welijk naar een verren achtergrond ver
schoven. toen haar moeder stierf. Zij had
dat huwelijk naar de eischen van wet,
conventie en goede zeden willen doen
plaats hebben. Nu komen de autoriteiten
tusschenbeide. willen haar scheiden van
den man, dien zij liefheeft, bedreigen hem
en laten de toegangen tot het slot be
spieden Dat is haar te kras Dat doet haar
energie, haar tegenstand, haar trots op
laaien en. wat ook het oordeel moge zijn
van de wereld, breekt zij alle banden, die
wet. conventie en goede zede haar aan
leggen en zet zij haar vereeniging met
va" Croll door: a travers tout
We hebben hier met een zeer roman
tisch gedeelte uit haar leven te doen. Ik
vraag haast verontschuldiging voor wat
nu te melden valt. maar de werkelijkheid
is soms romantischer dan een roman.
Trouwens, ik heb bij den aanvang dezer
reeks gewaarschuwd, dat de historie in
een roman zou overgaan. Ziehier wat ge
beurde:
D brave Heeren van Bern" n de
baillief" van Nyon waren blijkbaar niet
bekend met den bouw en den onderbouw
van het kasteel van Prangins. Anders had
den zij de bewaking ervan wel vollediger
doen zijn. Van het kasteel leidde 'n lange,
in den grond gemetselde gang, ver weg
naar den oever van het meer Het was
voor Maria Belgica gemakkelijk geweest
om door een kamenier von Croll da? en
uur mede te deelen, waarop zijn bruid het
kasteel zou verlaten en hem de plaats aan
m duiden, waar hij op haar kon wachten.
En zoo geschiedde het, dat Maria Belgica
haar „gevangenis" verliet, terwijl de die
naren der overheid hun plicht deden in
ernstige bewaking van het slot. Von Croll
had een vlsschersboot gereed liggen. Daar
mede bracht hij zijn bruid naar Vevey,
waar een klein huisje door hem in orde
was gemaakt
Toen de „ontsnapping" van den prinses
bekend was geworden, toen Vevey haar en
Von Croll met eigen oogen hadden gezien,
wandelende langs het mer, was de ver
ontwaardiging algemeen. Men sprak van
„schaking", zelfs in een officieel stuk;
men dreigde, met het gevolg, dat de twee
geliefden om zoo te zeggen in hun kleine
woning opgesloten waren. want. zoo had
dc Raad van Genève bij den eersten
schrik over het gebeurde gedecreteerd, „de
Sieur Croll" moest gevangen genomen
worden, verhinderd de haven of de poor
ten uit te gaan en zoo men hem in de
stad te pakken kon krijgen, naar den eer
sten burgemeester gebracht, die hem in
arrest moest houden Ook de magistraat
van Bern gaf opdracht, het „ongelijke en
gevaarlijke huwelijk" te beletten, „waar
door zoowel Zitne Excellentie (d w z de
markgraaf van Baden-Durlach) als de
Hooge en Cluster» Prinsen van Portugal
en Oranje zeer gekwetst en beieedlgd zou
den zijn."
(Bulten verantwoordelijkheid der Red.)'
Cople van al of niet geplaatste
stukken wordt niet teruggegeven
Aan de Leidsche Burgerij!
Ieder, die maar eenigszlns op de hoogte
is van den toestand der Joden in Duitsch
land, kan zich voorstellen hoe geweldig
groot de taak is van het in Nederland op
gericht Comité om de duizenden Joden,
die reeds, zonder eenig bezit, naar ons
land zijn gevlucht, te hulp te komen.
Dagelijks houdt de stroom van vluchte
lingen nog aan! Meer dan tien duizend
gulden moet daartoe wekelijks uitgegeven
worden. Maar de financieele middelen zul
len bij lange na niet toereikend zijn. ais
van overal in den lande de gelden niet
blijven vloeien.
Ook hier ter stede is een werk-comlté
opgericht voor de Joodsche vluchtelingen
uit Dultschland. Het is reeds velen van
hen tot steun geweest
Teneinde de financiën te versterken en
dus meer te kunnen doen ter ondersteu
ning van ongelukkige medemenschen die
door een golf van haat uit hun land ver
dreven zijn. waar zij steeds goede en ver-
dienstellike burgers waren, zal op Woens
dag. 12 Juli a.s. een Bloempjesdag gehou
den worden.
Velen hebben zich reeds opgegeven om
dien dag. of een gedeelte ervan, te helpen
collecteeren, doch nog niet genoeg Het is
daarom dat ondergeteekenden een beroep
op u doen en u vraeen: Geeft u zoo spoe
dig mogelijk od als collectant(e) 1 Vermeldt
erbij het aantal uren. dat u ter beschik
king heeft! Stuurt uw opgave in naar het
adres van den Secretaris!
Het Comité weet uit ervaring dat op de
Leidsche Burgerij nimmer tevergeefs een
beroep wordt gedaan als het geldt de on
dersteuning van ongelukkige medemen
schen: daarom is het ervan overtuigd, dat
velen aan dezen oproen gehoor zullen ge
ven en zich zoo spoedig mogelijk zullen
aanmelden! Waarvoor nu reeds hartelijk
dank!
Het Letdsch Comité tot steun aan
Joodsche vluchtelingen uit
Dultschland:
B. LOEB. voorz Tel. 722.
V. E BLOEMKOPER. secretarh
De Ridderstraat 16. Tel 2155.
M VAN KLOETEN-BAMKFROER,
Tel. 1703.
B M. NO ACH Tel 1672
L. VAN AMERONGEN Hzn.
Comité van aanbeveling:
DR J G VAN F.S
PROF. DR. L. VAN ITALLIE.
PROF DR L KNAPPERT.
J. PH MAKKTNK, Ev Lnth Pred.
DR. J RIF MENS, Herv Pred.
MR, A. J ROMIJN.
Uitgesproken:
F. G Wessellng. banketbakker. Llsse,
Heerenweg 237. R.-c. Mr. A L. M. van
Berckel. Cur. Mr. Dr. W P. Vis, Haarlem
C. Besseling. meubelfabrikant, vroeger
Hillegom, thans Heemstede, Oude Post
huisstraat 21. R.-c. Mr A. L- M. v. Berckel
Cur Mr. F. A. Davidson. Haarlem.
Opgeheven wegens gebrek aan actief
Vennootschap onder firma L. D- Pa-
jjendrecht en Co.. Hillegom. Mcerstr, 30
Th. v. d. Reep, v.h. kantoorbediende te
Hillegom. thans Haarlemmermeer.
Th v. d. Maat, Kaag. gem. Alkemadc.
ONZE TELEFOONNUMMERS:
REDACTIE1507
2500 (op 2 lijnen)
DIRECTIE en ADMINISTRATIE
Het schijnt, dat de nobele markgraaf
opnieuw zijn beloofde toewijding gestand
deed en voor zijn voormalige bruid bemid
delend optrad. Een feit is in elk geval, dat
dc „Heeren van Bern" drie weken later
aan de „Heeren van Genève" melden, dat.
I „aangezien partijen krachtig en eensge
zind blijven" die partijen zijn dus Maria
Belgica en kolonel von Croll zij. dé
Heeren van Bern, hun „zeer lieve vrien
den en bondgenooten van Genève" doen
weten, hun toestemming te hebben ge
geven. dat het huwelijk in een Christelijke
kerk plaats hebbe."
Nu verandert alles bij tooverslag. Bern
biedt de Prinses van Portugal en kolonel
von Croll zijn hooge bescherming aan.
von Croll krijgt het burgerschap der
stad, het wapen van Bern wordt aange
bracht op de poort van het kasteel en
kolonel von Croll heet voortaan baron
van Prangins.
Maar zelfs bli hooge autoriteiten is 't
mogelijk kleine trekjes te ontdekken.
Dat „Christelijk" voltrekken van het
huwelijk mag niet plaats hebben te Bern,
hoe goedgezind de „Heeren" ook mogen
zijn. Het moet in een dorpskerk ge
schieden.
En zoo werden Maria Belgica, prinses
van Portugal, en kolonel von Croll, ex-
dienaar van den markgraaf van Baden
Durlach, niet in pracht en praal, maar
in allen eenvoud kerkelijk vereenigd.
„Christelijk", maar in een dorpskerk
A. J. BOTHENIUS BROUWER.
(1) ..Ik verzoek u dus nogmaals zeer
nederig, mijnheer, voor mij tusschenbeide
te willen komen, opdat ik krljge. wat mij
toekomt, want ik verzoek u in aanmerking
te willen nemen den toestand, waarin ik
in een vreemd land ben terwti) mijn
moeder niet de middelen heeft mij
te onderhouden zooals zij dit wel zou wil
len, zoodat Ik wel noodig heb, hetgeen mij
toekomt."
(2) „mlf de eer aan te doen en mij
een fatsoenlijk aanbod voor te stellen op
dat alles in welwillendheid moge geschie
den. want niijn heer de Prins kan er zeker
van zitn. dat. indien het aanbod hetwelk
hii mij mocht doen ook maar eenigszlns
schao"»1')'" tc 'k met
hem zal zijn want ik houd tc veel van
n»— o - - - Ir, 7^er
(3> „Je laisse a mon cher mari pour
une souvernance la bague avec ses deux
diamants".
a—3 J