Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 24 Juni 1933
FINANCIEEL OVERZICHT.
GEMEENTEZAKEN.
„En luister goed, Marletje, Je laat hem er niet aan
komen. hoor!" (Humorist).
Vrouw (tot thuiskomenden boemelaar)„Ik heb nu
besloten wat ik zal doen. lederen keer als je dronken
thuiskomt, zal ik een week niet tegen je spreken."
Man„Maak er een maand van, lieve. Je weet dat
ik geen sterke drinker ben." (Humorist).
ZU „Waarom zei U regen mevrouw Jansen dat haar
man overleden was terwijl hij alleen maar al zijn geld
had verloren
Hij„Ik vond het beter om haar zachtjes voor te
bereiden." (Humorist).
De practische moeder„O, heb je daar den afscheids
brief van Je Otto. Nou, snij dan meteen de uien, dan
huil Je in een moeite door." (Ulk).
De professor (tot de werkelijkheid teruggebracht door
zijn verbaasde huishoudster): „Lieve hernel, en ik ben
er zeker van dat ik een parapluie had toen ik in den
tuin van het museum zat." (Humorist).
Man (tot zijn i vrouw die uil winkelen ls geweest)!
„En heb Je ook aan die das voor me gedacht?"
Vrouw „Ja even denken o. Ja, daar ls ie, om
die pakjes." (London Opinion),
Nieuwe inflatie -psychose ter Beurze
Geen invloed van het Duitsche Transfer-
moratorium op den Nederlandschen gulden
Prijsvcrhcffendc uitwerking van de Ame-
rikaansche valuta-politiek - De dollarkoers
en de positie der Ned. Indische cultures
Verlaging van den kostprijs in de Rubber-
cultuur - Afwisselend koersverloop te
Amsterdam.
Men behoeft slechts het koersverloop
van den dollar te volgen, om hieruit de
stemming, welke op de fondsenmarkten
heerscht. te kunnen aflezen. Daalt de dol
larkoers, dan treedt onmiddellijk ter beur
ze een krachtige koersstijging voor aan-
deelen in; beweegt de dollarkoers zich
naar boven, dan dalen de aandeelenno-
teeringen; is de dollar stabiel, dan wordt
de ondernemingsgeest op de fondsenbeurs
zeer miniem. Dit alles geldt niet alleen
voor de New-Yorkschc beurs, waar het al
of niet doorzetten der valuta-depreciatie
in elk geval een factor van beteekenis
vormt, maar ook voor de Europeesehe
beurzen, en voor de Amsterdamsche aan-
deelenmahkt niet in de laatste plaats.
Een direct verband tusschen de koers
ontwikkeling van den dollar en de waar
deering van Nederlandsche fondsen als
aandeelen Philips' Gloeilampen. Handels-
vereenigtag „Amsterdam", Koninklijke Pe
troleum e.d, is nauwelijks aan te wijzen.
Op zijn hoogst zou men kunnen zeggen,
dat een algemeene economische opleving,
die sommige van de Amerikaansche infla
tie-politiek verwachten, aan den omvang
der bedrijvigheid ook van de Nederland
sche ondernemingen ten goede zou kun
nen komen, terwijl, wat de Ned Indische
cultures aangaat, de na de dollar-denre-
ciatie ingetreden prijsstijging op de pro-
ductenmarkten een bijzondere stimulee-
rende factor vormt. Zoo ver gaat de rede-
neering bij degenen, die aan- of verkoopen
van fondsen ter beurze uitvoeren, echter
in het algemeen niet Voor het grootste
deel heeft men bij de koersschommelingen
op de fondsenmarkt in den Jongsten tijd
te doen met de uitwerking van zuiver
psychologische factoren, verband houdend
met de vrees, dat door een aanhouding
van de daling van den dollarkoers ook ons
land gedwongen zou kunnen worden, den
gouden standaard los te laten.
In den laatsten tijd worden door dege
nen, die voor inflatie in ons land vreezen
(of deze wellicht vaak ook wel wenschen)
eenige nieuwe argumenten naar voren ge
bracht, naast die. welke vroeger reeds
vaak zijn geuit. Men legt in de eerste
plaats den nadruk op de verliezen, welke
Nederlandsche beleggers zullen lijden op
hun Duitsche fondsen, ais gevolg van het
Duitsche transfermoratorium, waaruit ook
uit anderen hoofde nog verliezen op Ne
derlandsche transfermoratorium, waaruit
ook uit anderen hoofde nog verliezen op
Nederlandsche vorderingen op Duitschland
zullen voortspruiten.
Het totale bedrag aan Duitsche fondsen,
dat hier te lande sinds 1925 werd uitgege
ven, beloopt rond f. 650 millioen. Een niet
onbelangrijk deel hiervan is inmiddels
door Duitschland teruggekocht of afgelost:
aan den anderen kant zijn niet-officieel
aanzienlijke bedragen Duitsche fondsen in
Nederland geplaatst Bij een gemiddelde
rente van 6®/« zou Nederland op het bo
vengenoemde bedrag van f. 650 millioen
tijdens den duur van het Duitsche mora
torium een jaarlijksch rente-inkomen van
f. 39 millioen derven gesteld al, dat
niet de een of andere wijze zal worden
gevonden, waardoor de obligatiehouders
althans over een deel ran het hun toeko
mende bedrag, b.v In den vorm van
„Sperrmarken". zullen kunnen beschikken.
Eerst na een otflcieele enquête, die
thans door de Nederlandsche Bank wordt
ingesteld, zal met eenige juistheid kun
nen worden vastgesteld, hoe groot de to
tale vorderingen van ons land op Duitsch
land zijn welker inning door het Duitsche
transfermoratorium onmogelijk wordt ge
maakt. Het is echter een dwaasheid, aan
te nemen dat hierdoor de veiligheid van
onze valuta in gevaar zou kunnen worden
gebracht. Het voornaamste gevolg van het
achterwege blijven der Duitsche betalingen
zal zijn, dat degenen, die de verliezen lij
den, zich in hun uitgaven zullen moeten
bekrimpen, en dat ons land in zijn geheel
genomen, een dienovereenkomstig bedrag
aan goederen minder uit Duitschland zal
kunnen betrekken dan vroeger.
Een ander argument, dat men thans
veelal hoort, is. dat een koersdaling van
de Amerikaansche valuta de positie der
Ned Indische cultures dermate zou ont
wrichten. dat het Moederland hierdoor
gedwongen zou worden, het Engelsche en
Amerikaansche voorbeeld van opheffing
van den gouden standaard te volgen. Dit
argument nu is niet alleen heel ver ge
zocht maar het is ook in directe egen-
stelling met de ontwikkeling, die sinds ie
opheffing van den gouden standaard in
de Ver. Staten is waar te nemen. Bij de
beoordeeling van de uitwerking die de
waardedaling van den dollar, internatio
naal bezien, heeft, moet in het oog wor
den gehouden dat er 'n hemelsbreed ver
schil bestaat tusschen de valuta-politiek
in Engeland en die in Amerika.
Na de opheffing van den gouden stan
daard in Engeland heeft dit land er uit
alle macht naar gestreefd, om van de
depreciatie van het Pond gebruik te ma
ken voor vergrooting van het Engelsche
concurrentievermogen op de wereldmarkt.
Te dien einde heeft men het prijsniveau
in Engeland zelf zoo laag mogelijk gehou
den; omgerekend op goudbasis zijn de
prijzen en loonen in Groot-Britannie aan
merkelijk lager dan voor de opheffing van
den gouden standaard. De Engelsche
valuta-concurrentie is hieruit te ver
klaren
Het doel van de Amerikaansche valuta-
politiek is echter iets geheel anders. Ame
rika doet juist alles, om het prijsniveau
zooveel mogelijk omhoog te brengen. Door
het in omloop brengen van aanzienlijke
bedragen aan nieuwe ruilmiddelen, door
steunmaatregelen aan industrie en land
bouw van staatswege, door het verbieden
van loonsverlagingen en het bevorderen
van loonsverhooginger. streeft men naar
een algemeene prijsverhooging. in de hoop.
hierdoor aan het zakenleven een nieuwe
stimulans te geven. Het gevolg van deze
politiek is echter tegelijkertijd, dat het
buitenland geen vrees behoeft te koesteren
voor een overstrooming van de markt met
goedkoope Amerikaansche producten.
Mocht de koersdaling van den dollar in
zulk een tempo voortgang maken, dat de
prijsstijging in het binnenland hiermede
geen gelijken tred kan houden, dan zou
zich wellicht tijdelijk zulk Amerikaansche
valuta-concurrentie kunnen doen ge
voelen.
Tot dusverre, en dit is bij de beoor
deeling van de mogelijkheden van nieuw?
valuta-concurrentie van groote beteeke
nis, is juist een tegenovergestelde ont
wikkeling te constateeren. De stijging, die
voor de prijzen van de verschillende pro
ducten sinds de opheffing van den
gouden standaard in Amerika heeft plaats
gevonden, is van nog grooteren omvang
dan de waardedaling van den Amerikaan-
schen dollar. M. a w.: in goud omgere
kend zijn de tegenwoordige papierdollar-
prijzen in Amerika hooger dan de vroegere
gouddollarprijzen. Dit beteekent echter
tevens, dat de positie van de Ned. Indische
cultuurondememmgen sinds de deprecia
tie van den dollar niet slechter, maar
Juist beter is geworden, als gevolg van de
prijsstijging op de suiker-, de rubber-
markt enz.
Wat de rubbermarkt betreft, deze heeft
nog geprofiteerd van een ander gevolg van
de Amerikaansche inflatie-politiek. De
hierdoor veroorzaakte opleving in de
Amerikaansche handel en industrie is niet
in de laatste plaats in de automobiel
nijverheid tot uiting gekomen, met als
begeleidend verschijnsel een toeneming
van de vraag naar rubberbanden, zoodat
de Amerikaansche rubberfabrieken veefctl
op volle capaciteit werken. Wij laten hier
in het midden, of het bij deze opleving
gaat om een ongezond inflatie-verschijn-
sei, dat slechts van tijdelijken aard kan
zijn. Voor het oogenblik heeft de vraag
van Amerikaansche zijde een stimuleeren-
den invloed op de rubbermarkt, die dan
ook een vast aanzien heeft. Berichten over
een bevredigenden voortgang der bespre
kingen i. z. de'nieuwe restrictieplannen
hebben de recente prijsverbetering van
rubber in de hand gewerkt.
Dank zij de wijze, waarop men er in
Indië naar gestreefd heeft, om zich aan
de crisisverhoudingen aan te passen door
het doorvoeren van bezuinigingen en
rationalisatie der productie, zal men
daar tot de eersten behooren. die van een
prijsverbetering kunnen profiteeren. In de
jongste vergadering van houders van 6
pet. obligatiën der Sumatra Rubber Cul
tuur Mij. „Serbadjadi", die door de trustee
bijeen was geroepen om een beslissing te
nemen over het voorstel tot verdere op
schorting van de couponbetaling tot 1 Juli
1936, is dan ook door een amendement op
het oorspronkelijke voorstel rekening ge
houden met de mogelijkheid, dat voor dien
datum de toestand zoodanig zal verbete
ren, dat reeds eerder tot betaling der
coupons zal kunnen worden overgegaan.
Het bestuur der Serbadjadi heeft bij
deze gelegenheid medegedeeld, dat bij een
opbrengst van de rubber van 12 cent
f o b. alle uitgaven in Indië en in Am
sterdam, inclusief landpacht en kapitaal
uitgaven voor nog niet in productie zijnde
aanplantingen, gedekt zullen zijn. Voor de
couponbetaling is een jaarlijksch bedrag
nooaig. overeenkomend met ca 2 cent per
half kilogram; bij een opbrengst van 14
cent f. o b. Indie, gelijk aan ca. 15Vs cent
c. i. f.. voor alle soorten dooreen, zouden
derhalve alle verplichtingen, incl. de cou
ponbetaling. gedekt zijn. Uit oogst 1933 is
tot nu toe een hoeveelheid van 543.492
halve Kg rubber verkocht, tot dooreen
10 1/4 cent c i f. per half kilogram. Op
basis van de tegenwoordig geldende prij
zen zou de gemiddelde opbrengst van den
oogst echter gelijk zijn aan 13 7/8 cent
c. i. f. De prijsstijging behoeft dus niet
meer zoo ver door te gaan. om de maat
schappij in staat te stellen, de coupon
betaling te hervatten.
In aansluiting aan -de vaste stemming
op de markt voor ruwe rubber te Londen
konden ook rubberwaarden op de Amster
damsche beurs een koersstijging boeken.
Op een tijdelijke inzinking na hebben de
noteerüigen zich trouwens algemeen weer
in opgaande richting bewogen. De be
richten uit Londen en Amerika, waaruit
blijkt, dat men in de Ver. Staten voorals
nog niets weten wil van een stabilisatie
van den dollar, en zelfs niet van een
tijdelijken „valuta-wapenstilstand", die de
vorige week zoo goed als zeker scheen, heb
ben de koersstijging te New York aange
wakkerd. en deze heeft op haar beurt de
Amsterdamsche beurs meegesleept. Zoo nu
en dan is een deel van het behaalde koers-
avans door winstnemingen te loor gegaan.
Voor suikeraandeelen bleef de koersstij
ging binnen beperktere grenzen dan voor
rubbers, en de handel breidde zich niet
belangrijk uit. Toch konden H.V.A.'s nog
een koerswinst boeken. Tabaksaandeelen
ontmoetten minder belangstelling dan de
vorige week. wat voornamelijk daaraan
moet worden toegeschreven ,dat na de
aanzienlijke onderhandsche afdoeningen
en de bevredigende prijzen, die hierbij
werden behaald, het verloop van d<- derde
inschrijving zelf niet is meegevallen. In de
eerste drie inschrijvingen tezamen werd,
met inbegrip van de onderhandsche afdoe
ningen, in totaal rond 40.000 pakken van
de hand gedaan tot gemiddeld 190 cent,
terwijl in 1932 de 45 C00 pakken van de
zeilde merken voer 177 cent wérden ver
kocht. Er is dus wel eenige vooruitgang,
die voornamelijk te danken is aan de on
verwachts toegenomen kooplust der
Ametikanen. Afgewacht moet echter wor
den. of voor cie volgende afladinger.die
weinig „Amerikaansch" bevatten, zooda
nige prijzen te maken zullen zijn, dat van
een in verhouding tot de tegenwoordige
omstandigheden bevredigende opbrengst
vcor den geheeler. cogst sprake zai kunnen
zijr..
Koninklijke Petroleum waren, bij vrij
stillen handel, ook weer wat hooger. Be
langrijker was de stijging voor Amerikaan
sche petroleumaandeelen, op berichten
over een verwachte verhooging der petro-
leumprijzen in de Ver. Staten en plannen
tot strengere toepassing der restrictie-
voorschriften. De petroleumproductie in
Amerika toont sinds eenige weken een
gestadigen teruggang aan, waaruit men de
hoop put, dat de situatie nu toch geleide
lijk zal verbeteren, doordien de productie
meer dan tot dusverre aan de behoeften
zal worden aangepast. In de vergadering
van de Shell heeft het bestuur zich in-
tusschen nog niet zeer optimistisch over
de vooruitzichten der petroleummarkt in
het algemeen en de kans op internationale
samenwerking in het bijzonder uitgelaten.
Tevens werd er op gewezen, dat het groote
bezit aan vlottende middelen der maat
schappij voortdurend zorgen baart, met
i het oog op de onzekere valuta-verhoudin-
i gen
Van industrieele fondsen onderscheid
den Philips' Gloeilampen zich opnieuw
door een vaste stemming. Unilever hebben
zich slechts aarzelend bij de algemeene
koersstijging aangesloten, terwijl in de
overige binnenlanden industriëele fondsen
niet veel is omgegaan. Sterk de aandacht
trokken daarentegen Amerikaansche in
dustrieele waarden, vooral de laagge
prijsde, die een gewild speculatieobject
vormen Aan winstnemingen was het toe
te schrijven, dat de koersen zich niet op
het hoogste niveau konden handhaven.
In tegenstelling met de aandeelenmarkt
was de obiigatiemarkt in de afgeloopen
week meerendeels gedrukt. Van Neder
landsche staatsfondsen zijn de 4 1933
voor het eerst tot beneden de 97 °/o ge
daald. Ook de oude soorten waren aanvan
kelijk weer lager, doch daarna trad een
fractioneele verbetering in. Indische lee
ningen waren tamelijk prijshoudend; al
leen de dollarsoorten ondervinden nog
steeds den invloed van de schommelingen
In den dollarkoers, ondanks de ten volle
door de regeering erkende goudclausule.
Duitsche obligatiën waren bij stillen han
del meerendeels lusteloos. Dawes- en
Youngleeningen werden slechts beinvloed
door de berichten, volgens welke wordt
overwogen, aan de rente- en aflossings
betalingen voor deze leeningen preferentie
te geven boven de transfereering voor
den leeningendienst der andere leeningen.
Of hiervon in de practijk iets zal komen,
moet intusschen worden afgewacht.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop
4»/o Nederland 1933 97 9/16, 96'
2'/; °/o N.W.S. 63 3/4, 64 1/4.
Dawesleening 49, 54'/», 53.
Youngleening 38 1/4, 41 5/8, 39'/;,
4'/: Amsterdam 87 5/8, 89 1/4.
Koloniale Bank 71'/;, 75.
Ned. Indische Handelsbank 61 3/4, 66
Ned. Ford 136'/-, 142 3/4.
Philips 162'/;. 170'/:, 167 3/4, 168'/;.
Unilever 95 1/2, 97.
Bethlehem Steel 22 5/8, 28 U/16.
UB. Steel 43 5/16. 46 7/16.
Kon. Petroleum 164, 175.
Amsterdam Rubber 77, 89. 87 1/4.
Kali Baker 105'/;, 117.
Bandar Rubber 52 1/4, 70, 68":.
Ned. Scheepvaart Unie 61 3/4, 64.
Handelsver. „Amsterdam" 222";, 236 232.
Pagatton Cultuur 112i/4. 120
Deli Batavia Mij. 146, 152.
Deli Mij. 143'/;, 150'/:.
Senembar Mij. 151'/:, 158.
VERBETERING
FRUIN- EN KERNSTRAAT.
Bij Raadsbesluit van 27 Februari 19311
werd o.m. een bedrag van f. 5300 beschik- f
baar gesteld voor den aanleg van het
zuidoostelijke gedeelte van de P. J. I
straat, tusschen de Fruinstraat en de I
Kernstraat. Nu de gemeente, krachtens I
Raadsbesluiten van 28 April en 29 .'dei
1933, de noordwestelijk daaraan greniecde I
gronden heeft aangekocht, besta;:
mogelijkheid de P. J. Blokstraat toticcel
Kernstraat terstond op haar volle taediel
van 10 Meter aan te leggen. Daarbij isbS
noodig het'gedeelte sloot langs deiwl-1
zijde van de Fruinstraat, voor zoover je-1
legen langs den bedoelden aangetafcten
grond, te dempen en tot straat In ts I
richten.
B. en W. achten het wenschelük
lijk met dezen aanleg over te gaan tot
verbreeding van den toegang van
Fruinstraat bij den Zoeterwoudii;-
singel, alsmede van het aangrenzend
gedeelte van dien singel, zulks door de-
ping van de aan de gemeente toebehoo-
rende slootgedeelten. De verbreeding v»
den Zoeterwoudsche singel, waarvan di
rijweg een breedte van pl.m. 9 Meter, a<>
trottoir van pl.m. 3 Meter zal krijgen, ri
aansluiten aan die nabij de Thorbecn-
straat, waarop het Raadsbesluit van a
Februari 1933 betrekking heeft.
Voorts is het, ten behoeve van een goes
verbinding van het aan te leggen ft-
deelte der P. J. Blokstraat met de Kern-
straat, wenschelijk, dat de straataas-
leg zich mede zal uitstrekken over
oppervlakte. Onderhandelingen om
mogelijk te maken worden particulie
gevoerd.
Het plan van den ond'erhavigen straat-
aanleg omvat het leggen van een riool n
de P. J. Blokstraat en in de te d™?::
sloot langs den Zoeterwoudschensingel. n»
maken van tegeltrottoirs, het aanbrengt"
van klinkerbestrating op de rijwegen van
de P. J. Blokstraat en het aan te leggt"
gedeelte der Fruinstraat, alsmede m-
maken van een deklaag van teersteenuas
op puinfundeering op den rijweg
te verbreeden Zoeterwoudschesingel;voon
het maken van twee brandputten.
De kosten van den aanleg van de P.
Blokstraat c.a. worden geraamd op pu»
f. 13.000. d. i. f 7700 meer dan het reeo>
toegestane bedrag van f. 5300. die van.
verbreeding van de Fruinstraat en u
Zoeterwoudschesingel op f. 9200. Eerst,
noemd bedrag komt geheel, van laatsis
noemd bedrag een gedeelte, groot f.»
ten laste van het Grondbedrijf.
VERKOOP GROND.
Van W. C. van Oosterom, K. Halbmeiie_r
en de Gebrs. Vlaardingerbroek zun
zoeken ingekomen, om van de K^ine
te mogen koopen perceelen bouwierr^
gelegen respectievelijk aan de Bor
straat, aan de Koninginnelaan en aa
nabij De Laat de Kanterstraat, resp-Y"
f. 10 en f. 9 per M2„ f. 12 per M2. en
en f. 12.50 per M2. .,orlrW3
Blijkens de stukken dient bij ve
van den grond aan de Borneostraai
het pad, toegang gevende tot nei
Westen van deze straat gelegen scno
bouw, eenigszins te worden veriegu j;
behoort derhalve het raadsbesluit o
November 1931 tot vestiging van a
dienstbaarheid van uitpad te worae
wijzigd.
Ook van den heer A. de Bruijn, te I_.
den, is een verzoek ingekomen, o
gedeelte grond te mogen koopen
aan de Thorbeckestraat, hoek
burgerstraat. hebben
De gevoerde onderhandelingen
er toe geleid, dat de heer de Bruu
reid is het terrein, ter grootte va
1772 M2„ te koopen voor den
f. 10 per M2., verhoogd met een r.r
van f. 190 in totaal, wegens kosi
demping van het slootgedeelte.
