Humor uit het Buitenland.
-aM'
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 20 Mei 193]
?T,
FINANCIEEL OVERZICHT.
Rust, kalmte en
zelfbeheersching
„Zeg we gaan gauw verhuizen."
Joe weet Je dat
„Nou. Ik brak gisteren dat raam en moeder net er
nooit wat van gezeld," (London Opinion).
Ze zei hem, dat ze maar niet kon begrijpen waarom
hU een baard droeg en vroeg hem. die af te laten
scheren. (Lustige Sachse).
Dorpsveldwachter„ik wou maar dat u dat niet
gedaan had. meneer. Ik ben zoo zenuwachtig als een
schoothondje in de getuigenbank." (Passing Show).
(q
Hij Jus Je hebt Je vader gezegd dat je een artist
lief hebt zonder een cent in de wereld, liefste. Heeft
hij gezegd dat ik eens bij hem moet komen?"
Zij„Hij is zelf nog niet bijgekomen." (Happy Mag.)
A. Op het tarief doelende„Waarom speelt D ge
woonlijk
B. „Omdat mijn vrouw het wi) hebben." (Judge).
Hij kreeg het baantje.
De baasJe bent strikt eerlijk,
veronderstel ik?
Sollicitant voor loopjongen: Jawel,
meneer maar ik begrijp ook, dat zaken
zijn zaken. (London Opinion)
„Ken U me niet effe een city-bag of zoo iets leens
om die boel in mee te neme (Passing Show).
Geen toepassing der goudclausule voor de
Dawes- en de Youngleening Een prin
cipieel afwijzend standpunt der Duitscbe
rcgcering Een „transformatorium" voor
Duitsche particuliere leeningen te ver
wachten Verdere inkrimping van den
buitenlandschen handel van Duitschland
De Koninklijke en de Bataafsche
Petroleum Mij. zullen hun coupons in
gcdepricieerde dollars betalen Afwisse
lend koersverloop ter Beurze Bevredi
gend jaarverslag van Philips'.
Ofschoon de Amerikaansche valuta
situatie in wezen den toestand der beur
zen blijft beheerschen, is deze factor voor
het oogenbiik toch eenigszins op den
achtergrond geraakt, doordien de gebeur
tenissen in Duitschland in de afgeloopen
week de aandacht volkomen in beslag
hebben genomen. Aanvankelijk was het de
vrees voor een verscherping der interna
tionale politieke verhoudingen, die een
druk op de fondsenmarkt uitoefende:
toen later eenige ontspanning scheen te
zullen Intreden, maakte de gedeprimeerde
stemming ter beurze plaats voor meer
optimistische opvattingen, die in het gun
stigere koersverloop tot uiting kwamen.
Na de met zooveel ongerustheid tegemoet
geziene rede van den Duitschen Rijkskan
selier heeft de betere stemming zich niet
geheel kunnen handhaven.
Overigens heeft Duitschland niet alleen
op politiek gebied voor „verrassingen" ge
zorgd. Ook in financieel opzicht heeft het
in de laatste week zijn standpunt bepaald
ten aanzien van enkele quasties, die direct
de belangen raken van buitenlandsche
houders van Duitsche fondsen. Daar is in
de eerste plaats de quaestie van de goud
clausule der Duitsche dollarleeningen, die
in een voor houders der stukken ongun-
stigen zin is „beslist". Reeds eerder wezen
wij er op. dat men ten aanzien van de
mogelijkheid van een loyale toepassing der
goudclausule door Duitschland op zijn
minst genomen zeer sceptisch moest staan
in verband met Duitsche officieuze uitin
gen, waarin een afwijzend standpunt werd
ingenomen.
Dezer dagen is echter officieel aan de
Bank voor Internationale Betalingen, als
trustee voor de Dawesleenlng en de
Youngleening. medegedeeld, dat in het
vervolg de coupons in landen met gede-
precieerde valuta slechts tot de nominale
waarde .zullen worden betaald. Dit betee-
kent dat b.v. Nederlandsche houders van
de 7 pet. Dawesleening, luidende in dol
lars. hun coupons niet langer omgerekend
tot de goudpariteit van ca 2 48 ultbetaa.d
krijgen, doch tot den koers, dien de dollar
op den dag der couponbetaling noteert,
dl. dus met een waardevermindering van
ca. 15 pet., op grond van den tegenwoor-
digen koersstand.
De Duitsche regeering gaat hierbij uit
van het standpunt, dat in Engeland over
de goudclausule gevoerde processen heb
ben geleid tot de uitspraak, dat de rente
od in Ponden luidende leeningen, ook
wanneer hierin de goudclausule is opgeno
men in gedeprecieerde papierponden mag
worden voldaan, en dat in de Vereenigde
Staten door de autoriteiten aldaar dezelf
de houding wordt aangenomen met be
trekking tot dollarleeningen met goud
clausule. Het ligt voor de hand, dat dit
slechts drogredenen zijn. Voor een on-
rechtmatlgen daad beroept men zich op
een onrechtmatigen daad van anderen. De
onrechtmatigheid blijft hierdoor echter
even groot. De Bank van Internationale
Betalingen heeft zich dan ook niet met de
houding van Duitschland accoord ver
klaard, en zij heeft zich alle rechten voor
de obllgatlenouders voorbehouden.
Het thans door Duitschland ingenomen
standpunt is te meer bevreemdend, om
dat de coupons der in Ponden en Zweed-
sche Kronen luidende tranches der Young
leening. waarvoor eveneens de goudclau
sule geldt, sinds de valuta-depreciatie in
deze landen toch tot de volle goudwaarde
zijn betaald, waaruit had mogen worden
afgeleid, dat de Duitsche regeering in
principe de waarde van de goudclausule
erkent.
De beslissing inzake de Dawes- en
Youngleening is te belangrijker, omdat
mag worden aangenomen ,dat zij ook zal
gelden voor de andere Duitsche leeningen
die in dollars luiden, en welker coupons
dus in het vervolg ook vermoedelijk in ge
deprecieerde dollars zullen worden be
taald. Tenminstevoor zoover zij nog
zullen worden betaald. Nog veel ingrijpen
der dan het besluit met betrekking tot de
dollarleeningen is de houding van
Duitschland ten aanzien van de buiten
landsche schulden op langen termijn in
het algemeen.
Voor zijn vertrek uit New York, waar
hij besprekingen over diverse financiëele
quaesties heeft gevoerd, heeft de Presi
dent der Duitsche Rijksbank bekend ge
maakt, dat de particuliere crediteuren van
Duitschland zullen worden uitgenoodigd
tot een binnenkort te Berlijn te houden
bespreking. Naar hij verklaarde, ligt het
in de bedoeling, voorstellen te doen tot
verlaging der schulden of tot instelling
van een moratorium .In werkelijkheid zal
de voorgestelde regeling hiervan echter
wel niet belangrijk verschillen.
Zeer waarschijnlijk zal zij neerkomen
op een z.g. „transformatorium", in dier
voege, dat een meer of minder groot deel
van de verschuldigde rente in Duitsch
land, in Marken, gestort zal worden „op
geblokkeerde rekening", d. w. z. dat de
eigenaars hierover niet meer vrijelijk zul
len kunnen beschikken.
Wanneer men weet, dat deze „Sperr-
marken" tegenwoordig verhandeld wor
den voor de helft van de waarde van de
„vrije" Marken, dus c.a. 30 cent, dan be
grijpt men, dat de buitenlandsche houders
van Duitsche leeningen ernstig gedupeerd
dreigen te zullen worden door het ver
moedelijke resultaat der komende bespre
kingen. Van Duitsche zijde zal men zich
hierbij, naar reeds uit de mededeeling van
Dr. Schacht is gebleken, beroepen op de
sterke daling van de goud-en deviezen
voorraden van de Duitsche Rijksbank, als
gevolg van de vermindering van den uit
voer. Men ziet hierbij over het hoofd, dat
de jongste, door de Duitsche regeering ge
nomen maatregelen tot verdere beper
king van den invoer van buitenlandsche
goederen wel in de eerste plaats schuld
er aan zijn, dat ook de Duitsche afzet in
het buitenland voortdurend vermindert.
Als gevolg van de nieuwe invoerbeper
kingen van landbouwproducten is de in
voer in Duitschland in April met ca. 11%
teruggegaan. Tegelijkertijd is de uitvoer
c.a. 15°/o gedaald. Verwacht mag worden,
dat het sterke autarkische streven nog tot
een voortdurend verdere inkrimping van
den buitenlandschen handel zal leiden. De
buitenlandsche crediteuren van Duitsch
land zullen dan mede het gelag hebben te
betalen, al zullen ook voor Duitschland's
economische ontwikkeling zelf de kwade
gevolgen zich in steeds sterkere mate doen
gevoelen.
De op de Amsterdamsche beurs geno
teerde Duitsche obligatiën zijn onder den
invloed van de jongste gebeurtenissn
scherp in koers teruggeloopen. Vooral voor
de Youngleening en de Dawesleening was
de stemming flauw, al trad zoo nu en dan
eenig herstel in, voornamelijk op dekkin
gen door de contramine.
Helaas is de Duitsche regeering niet de
eenige geldnemer, die de verplichting,
welke de goudclausule in de leeningscon-
tracten oplegt, zonder meer ter zijde stelt.
Ook andere debiteuren zijn erop uit, om
het extra voordeeltje, dat uit het niet-
toepassen der goudclausule voor hen
voortspruit, te incasseeren. Op grond van
de loyale houding, die in dezen door de
Nederlandsch-Indlsche regeering is aan
genomen. welke den rente- en aflosslngs-
öienst van haar dollarleeningen in de
volle goudwaarde voldoet, had men mogen
verwachten, dat tenminste Nederlandsche
debiteuren, die dollarleeningen hebben
uitstaan, niet aan de hierin opgenomen
goudclausule zouden tornen. Helaas is in
middels gebleken, dat de voornaamste
deze debiteuren, de Koninklijke Petro
leum Maatschappij, evenals haar doch
teronderneming, de Bataafsche Petroleum
Mij., zich op een geheel ander stand
punt stellen. Zij meenen nl., aan haar ver
plichting te voldoen, wanneer zij het voor
de rentebetaling verschuldigde bedrag zes
dagen voor den vervaldag deponeeren bij
den betalingsagent te New York, en wel in
dollars, zonder rekening te houden met
de waardevermindering, die deze heeft on
dergaan. Hierbij zien zij over het hoofd,
dat zij de verplichting op zich hebben ge
nomen „gouden dollars of het equivalent
daarvan" te betalen. Inderdaad is het door
de maatregelen der Amerikaansche regee
ring niet mogelijk, in effectief goud te be
talen: maar er is geen enkele reden, om
derhalve de verplichting tot betaling „in
het equivalent van gouden dollars" niet
na te komen.
Vermoedelijk zullen obligatiehouders
niet in de uitbetaling in gedeprecieerde
dollars berusten, en zal de quaestie wel
voor den Nederlandschen rechter worden
gebracht. Maar ook zelfs wanneer de Ko
ninklijke juridisch sterk mocht blijken te
staan (wat volgens de meening van des
kundigen ten zeerste mag worden betwij-
feldi, dan nog heeft zij een groote moreele
verplichting tegenover de houder der
obligatiën, die stukken met goudclausule
hebben gekocht, in de overtuiging, zich
hierdoor tegen het gevaar van valuta
depreciatie te beveiligen. Men vraagt zich
af, waarvoor een goudclausule in lee-
ningscontracten dient, wanneer die op het
tijdstip, waarop zij practisch in werking
zou moeten treden, op zij zou kunnen
worden geschoven. Gezien het groote be
drag aan dollarobligatiën der Bataafsche
Petroleum en der Koninklijke Petroleum
Mij. dat zich is handen van Nederland
sche beleggers bevindt, is de quaestie van
buitengewoon groote beteekenis.
Het is nog niet volkomen duidelijk, welke
houding de gemeente Rotterdam ten op
zichte van haar 6°/o dollarleening met
goudclausule zal aannemen; wel zijn er
aanwijzingen, dat B. en W. zich ongeveer
op een gelijk standpunt zullen stellen als
de Koninklijke, maar aan den anderen
kant bestaat nog de mogelijkheid, dat deze
gemeente zich niet ter wille van een be
trekkelijk gering voordeel zal blootstellen
aan het gevaar van een verdere verslech
tering van het gemeentecrediet. Voor de
geldnemers, die de beleggingsmarkt in de
toekomst nog dringend noodig hebben, zijn
er ook practische overwegingen in het
spel, n.l. de noodzakelijkheid, de beleg
gers niet te ontstemmen.
De toekomst zal moeten leeren, wat het
gemeentebestuur van Rotterdam het zwaar
ste laat wegen: het directe voordeel of de
nadeelen. die zich later zullen doen gel
den.
Wat Nederlandsche staatsfondsen be
treft, was de stemming in de afgeloopen
week meerendeels gedrukt, vooral voor de
oudere leeningen. Hierbij deed zich even
eens de invloed van de disconto-verhoo-
ging en de hiermede gepaard gaande stij
ging der geldkoersen op de open markt
gevoelen. Ned, Indische en binnenland-
sche gemeenteleeningen boden vrij goed
weerstand, al kwamen zij meerendeels op
een wat lager niiveau
Op de aandeelenmarkt was de stemming
afwisselend al naar gelang van de ver
dere ontwikkeling der politieke verhoudin
gen zich liet aanzien. De inflatieroes heeft
voorloooig uitgewerkt, maar toch blijven
de meeste noteeringen zich op een aan
merkelijk hooeer niveau bewegen dan kor
ten tijd geleden.
Vooral aandeelen Philips konden bij le-
vendieen handel verder in koers stijgen.
Hierbij doet zich de gunstige invloed van
het iaarverslae gevoelen dat in verschil
lende opzichten aanleiding tot bevrediging
geeft. Dit geldt b.v. voor de omstandigheid
dat de verdere daling van den omzet niet
gepaard is gegaan met een teruggang van
de winst; integendeel, donk zij de doorge
voerde rationalisatie-maatregelen geven
de financleele uitkomsten een gunstiger
beeld dan over 1931. De exploitatiereke
ning laat een voordeelig saldo van f. 7.31
mill., tegen 7.51 millioen vorig jaar, na af
schrijving van de uitbreiding van fabrieks
gebouwen en machinerieën voor zoover
deze in 1932 zijn uitgevoerd. Evenals vorig
jaar wordt ook dit jaar in de extra reserve
tegen eventueele verliezen op debiteuren
f. 1 millioen gestort. Een afschrijving van
koersverliezen op vorderingen, die het vo
rige jaar f. 2.28 millioen vergde, is dit
maal niet noodig. Verheugend is de me
dedeeling. dat de Mij. zich door termijn-
verkoopen tijdig heeft gedekt, tegen de
daling van den dollar. Uit het winstsaldo
van f6 31 millioen tegen f. 4.23 millioen
over 1931, wordt een dividend uitgekeerd
van S'/o, tegen 4°/o vorig jaar.
Een ander belangrijk punt is de groote
liquiditeit van het concern, dat op 31 De
cember 1931 over f. 80.3 millioen aan
vlottende middelen beschikte, welk bedrag
op 30 April j.l. nog verder was aangegroeid
tot f. 91.70 millioen. Ter belegging van de,
niet in het bedrijf benoodigde middelen,
werd reeds overgegaan tot inkoop van de
5°/o converteerbare 25-jarige obligatiën van
het concern, waarvan bijna f. 13 millioen
is ingekocht. Gezien de waarschijnlijkheid,
dat binnen afzienbare® tijd geen renda
bel emplooi voor de beschikbare middelen
zal kunnen worden gevonden, wordt voor
gesteld, over te gaan tot een terugbetaling
op de aandeelen en wel van f.250 op elk
aandeel van f. 1000 tegen afstempeling
van elk betreffend aandeel op een nomi
nale waarde van f. 750 De beurs heeft dit
plan gunstig opgevat, omdat men hoopt,
dat er meer kans bestaat, dat voor het
kleinere kapitaal in de toekomst in het
eigen bedrijf van Philips een loonender
emplooi zal zjjn te vinden dan voor het
thans uitstaande aandeelenkapitaal, welks
omvang nog op de vroegere verhoudingen
was ingesteld.
De directie moet zich van voorspellin
gen voor de toekomst onthouden. Slechts
wordt, wat den gang van zaken in het
nieuwe boekjaar betreft, medegedeeld, dat
de omzetten in geld van het concern in de
eerste maanden ongeveer gelijk zijn ge
weest aan die van de overeenkomstige
maanden van het vorige jaar.
Andere industrieele fondsen hebben zich
bij het koersverloop van Philips aangeslo
ten. al was hier de verbetering iets min
der markant. Ook voor cultuurwaarden
was de stemming afwisselend. H.VA. b.v.,
die aanvankelijk een stijging van 4°/o had
den geboekt, moesten deze winst later
prijs geven waarna het fonds echter goed
weerstand bood.
Een uitzondering op de algemeene ten
dens vormden tijdelijk aandeelen Konink
lijke Petroleum Mij. Aanvankelijk werkte
hier het bericht inzake het onveranderde
dividend van 6°/n nog na. Later was de
stemming flauw, in verband met een prijs
verlaging van benzine in Engeland die,
naar men vreest, de financieele resultaten
van de distributie-maatschappijen ongun
stig zal beïnvloeden. Voor tabaks- en
rubberaandeelen was de belangstelling
slechts gering en de koersen fluctueerden
niet belangrijk. Er bestond tijdelijk leven
dige vraag tot oploopende koersen voor
eenige Amerikaansche soorten als gevolg
van gunstige berichten omtrent de ont
wikkeling van de bedrijvigheid in sommi-
takken van industrie in de Ver. Staten
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:
2'/.»/» N.WJS. 66Vs 63 3/4.
6°'o Ned. Indië B/C 91 5/8 92
6'/»»/o Beleren 38 32.
4V«°/o Amsterdam 89", 85.
4°'o Kon. Petroleum 79'/, 78'/,.
Ned. Ford 128'/, 130'/, 129 1/4.
Philips Gem. Bez. 144 138'/! 145 7/8.
Overzicht onzer belangrijkste
Veemarkten.
Gisteren moest vanwege de eerste 0
lammerenmarkt op de gebruiksveealte
ling 'n groot gedeelte voor 't jonge
worden afgestaan, doch we const3ter'
dat de schapenfokkerij zich reeds uit K
beweging aan het bekrimpen is, want'
aanvoer van het jonge materiaal was i
wat minder dan andere jaren en
we in ons vorig overzicht reeds Ir-
voorspeld, waren de prijzen in verho
tot de vette schapen te hoog. Op de ,o
penmarkt werd f. 12—13. hoogstens I
betaald voor beste eenjarige dieren
wijl de weidelammeren f. 6 f. 7 f. 8
beste soms f.9 kosten. De handel
dan ook niet erg geanimeerd, maar dB
dat er niet veel was en nogal wat voor ie!
Z.-K eilanden werd opgekocht, werd aiï
geplaatst. Zuiglammeren voor de exitó
gingen voor dezelfde prijzen. Van i
was het een jaarlijks wederkeerend te-
schijnsel, dat in den drukken tijd der lal-
merenmarkten, de gebruiksveemarkt
nig of niets te beteekenen heeft maar dese
traditie werd nu gebroken, want de ja-
gere afdeellng" was nog met meer dan
500 stuks bezet en ook in het noorden des
lands (Leeuwarden en Zwolle), was fis-
teren nog een tamelijk groote aanvoer na j
gebruiksvee. De handel was over de ?e-
heeie linie dus ook hier ter plaatse -
wel kalmer, doch de prijzen waren toet i
niet lager. Alleen voor de minder ?oede
soorten wellicht iets. Ook de slachtvee-
afdeelingen waren dikker bezet, als men I
dat in half Mei gewend is en hierdoor
was wel is waar de handel ook wat minder
vlot dan begin der week, maar het rund-
vleescheebruik is od heden vrij goed. zoo
dat al-les schoon werd verkocht en duw
niet goedkooper. .We zagen hier oo de
Leidsche markt nog enkele prima kwali
teit-en voor f. 0.66—f. 0.68 per K.G. geslacht
verkoopen.
Verder liepen de prijzen van f0 45tT
f. 0,62 per K.G. naar gelang de kwaliteit.
Slachtstieren noteerden van f0.42f-0.50
per K.G. geslacht gewicht.
Vette en nuchtere kalveren werden to.
matige Driizen ais berin dezer weet
verhandeld. De vette varknnsprijzen lieP^1
in het noorden omhoog. Zwolle en Leef'
warden noteerden 1 cent ner nond hooeer
dan vorige week en ook in Gelder'anfl
loonen de prijzen iets op. Men slacht daar
veel varkens voor de grootere steden-
Blijkbaar door goed-koopere exploitatiekos
ten. loonen. slachtrechten keuring enz.
VAN DEK S.
RECLAME.
keeren weer terug na het gebruik van
Mijnhardt's Zenuwtabletten.
Glazen Buisje 75 ct.
Bij Apoth. en Drogisten.
1176
dir.
Unilever 97 3/4 cum. div. 94 e*
95 1/4 91 92.
U. S. steel 41 1/8 39 3/4 42.
Kon. Petroleum 158'/, 155 157 1551"
A'dam Rubber 72 1/4 68 5/8 72
Ned. Scheepvaart Unie 57 3/4 56 5t
Kon. Paketvaart 106 107 100'/:.
Handelsv .A'dam" 203'/, 207", 2W'
Javasche Cultuur 141 135 138 136 3
Dell Batavia Mii 138". 1323/4 136
Deli Mij 127 3'4 125 128
Senembah Mij 135 130'/, 137.
Sedep. Cultuur 193 188 191.
