De Tweede Kamerverkiezingen.
L
74,le Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 25 April 1933
Derde Blad No. 22422
Een overzicht sinds 1913
KERK- EN SCHOOLNiEUWS-
GEMEENTEZAKEN.
INGEZONDEN.
VRAGENRUBRIEK.
«r
into
30
25
t fMt([
1
BK5IMT5tW!lU
20
23S.DAP
20
15
A.RPARTIJ
C.HUNIE
X
y
y
d)
13
4**»
y
6
5
1
1im~\
:;-c,
y
i—i—ii-
9 U&PMJEN
8
7VE7UZ.DEM.B0ND
6
0000
E
S" O O O O O O O O
4
JSTAATKCtfffMÏ1.
2 COW .PARTU
1 PLATTÊLANDEK)
HERV.GEREFKA«J3*SV
1915 1917
DE POLITIEKE PARTIJEN
0 1922 1925 1929
IN DE TWEEDE KAMER 5IND5 1913
(Nadruk verboden).
Ongeveer twee maanden vroeger dan bij
een normaal eindigen van de zittings-
lenode van de Tweede Kamer zullen mor
gen „de Ingezetenen des Kijks, tevens Ne
derlanders of door de wet als Nederland-
che onderdanen erkend, die den leeftijd
an vijf en twintig jaren hebben bereikt"
zooals de ofticieele term luidt ter
tembus gaan om leden te kiezen voor de
op 15 Februari j.l. „op termijn" ontbonden
■eede Kamer.
Dit is de zevende maal, dat het Neder-
ndsche volk een nieuwe Tweede Kamer
oet kiezen in de plaats van een door de
regeeruig ontbonden parlement, afgezien
van de gevallen, dat de Staten Generaal
echtens ontbonden moesten worden. Zes
aal te voren is voor de Tweede Kamer
ntbinding toegepast en wel in 1850, 1853,
1866. 1868, 1886 en 1894.
Uit niet minder dan 53 partijen en groe
pen zullen de 4.097.638 kiezers morgen een
keuze moeten doen. Beide cijfers zijn een
record!
Het is belangwekkend na te gaan hoe
sinds het jaar'voor den oorlog dus ge
durende een periode, dat in tal van lan
den Ier wereld de politieke constellatie ge
heel veranderd is in ons land de ver-
y houdingen zich hebben ontwikkeld. De
sterkte der partijen in de Tweede Kamer
gedurende deze periode is duidelijk te zien
op de hierbij afgedrukte grafische voor
stelling, vermeldende het aantal zetels,
dat elke partij sinds 1913 bij de sindsdien
gehouden verkiezingen heeft gekregen.
De laatste „normale" verkiezing volgens
et oude stelsel, waarbij het land was ver
deeld in honderd districten en elk district
één afgevaardigde naar de Kamer zond,
plaats in 1913. Negen partijen stelden
"en candidaten en van de 960.676 stem-
erechtigden (ei- waren op 1 Januari 1913
In ons land 1.412.973 mannelijke personen
Van 25 jaar en ouder) brachten 768.633
hun stem uit. Van de negen partijen kre
gen zeven afgevaardigden in de Tweede
"amer en wel: de Anti Rev. Partij (164.238
temmen, waarvan 1161 op een Christen
emocraat, 11 zetels), de Christ. Hist. Unie
(90.441 stemmen waarvan 5317 uitgebracht
op candidaten van den Nat. Bond van Pro-
testantsche kiezers. 10 zetels), de R.K.
Staatspartij (127.058 stemmen. 25 zetels),
de Vrije Liberalen (47.037 stemmen, 10 ze
tels), de Unie Liberalen (119.878 stemmen,
21 zetels) ,de Vrijz. Democraten (69.761
stemmen, 7 zetels) en de Sociaal-Demo
craten - S.D.A.P. - (144.381 stemmen, 16
zetels). De Sociaal-Democratische Partij -
S.D.pwaaruit later de Communistische
Partij is voortgekomen, en de Christen
Socialen kregen geen zetels.
De zetels van de Vrije Liberalen en de
Unie Liberalen zijn op de grafiek bij el
kaar geteld.
In 1917 had de laatste verkiezing vol
gens het oude stelsel plaats, doch daar in
verband met de Grondwetswijziging van
dat jaar het volgend jaar een nieuwe ver
kiezing zou plaats hebben, geschiedde een
groot aantal verkiezingen bij enkele can-
didaatstelling.
Terwijl het aantal kiezers 1.079.478 en
het aantal mannelijke Nederlanders van 25
jaar en ouder 1.523.828 bedroeg, werden in
totaal slechts uitgebracht 231.085 geldige
stemmen. Vijftien partijen hadden candi
daten gesteld, van welke slechts acht ver
tegenwoordigers in het Parlement kregen
en wel: de Anti Rev. Partij (9.333 stemmen
11 zetels), de Christ. Hist. Unie (21.731
stemmen. 9 zetels), de R.K. Staatspartij
(12.933 stemmen, 25 zetels), de Vrije Libe
ralen (20.191 stemmen, 10 zetels), de Unie
Liberalen (43.167 stemmen, 21 zetels), de
Vrijz. Democraten (22.040 stemmen, 8 ze
tels i, de S.D.A.P. (42.282 stemmen, 15 ze
tels) en de Onafh. Christ. Hist. (Een ze
tel).
Op de grafiek zijn de zetels van de Vrije
en de Unie Liberalen weer bij elkaar ge
teld en is de zetel van de Onafh Christ.
Hist, gevoegd bij de zetels van de Christ.
Hist. Unie.
De wijziging van de Kieswet van 29
November 1917, noodig door de Grondwets
herziening van dat jaar, bracht het alge
meen kiesrecht voor mannen, de invoe
ring van de evenredige vertegenwoordi
ging en de stemplicht.
Bij de eerste verkiezing volgens het stel
sel der evenredige vertegenwoordiging op
3 Juli 1918 konden de kiezers een keuze
doen uit niet minder dan 32 lijsten. De
verwachting, dat bij volgende verkiezingen
het aantal partijen en groepen wel zou
verminderen is. zooals thans wel duidelilk
is gebleken, ijdel geweest.
Uitgebracht werden 1.344.209 geldige
stemmen en in de eerste volgens het nieu
we stelsel gekozen Tweede Kamer kwamen
verteeenwnnrdi?PI.s Tan de vol„ende
Partijen: R.K. Staatspartij (402.908 stem
PREDIKBEURT,
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Lokaal v. Mandersloostr.: Woensdagnam.
7 uur, de heer Wijnen van Oldebroek.
o
NED. HERV. KERK.
Bedankt: voor Rijsoord Jac. Treffers
van Marken; voor Groot-Ammers (toez.)
J. E. Klomp te Ede; voor Tuil en 't Waal
(U D. J. Lazonder te Werkendam.
GEREI KERKEN.
Tweetal: te Oppenhuizen J. Jonkhoff,
cand. te Groningen en H. v. d. Veen, cand
en hulppred. te Kolhorn.
Beroepen: te Gameren A. J. Stolte, cand.
te Hummelo.
GEREI GEM.
Beroepen: te TerneUzen J. D. Barth te
Borsselen.
CHR. GEREF. KERK.
Bedankt: voor Kornhorn W, Heerma te
Aalsmeer.
BAPTISTEN-GEMEENTEN.
Beroepen: te Utrecht L. de Haan te
Nieuwe Pekela.
men, 30'zet-els), S.D.A.P. >296.145 stemmen,
22 zetels). Anti Rev. Partij (179.523 stem
men, 13 zetels), Christ. Hist. Unie (87.983
stemmen, 7 zetels). Liberale Unie (83.173
stemmen, 6 zetels), Vrijz. Dem. Bond
(71.582 stemmen, 5 zetels, Bond van Vrije
Liberalen '51.195 stemmen, 4 zetels), Eco
nomische Bond (42.042 stemmen, 3 zetels),
Sociaal-Democratische Partij - later Com
munistische Partij Wijnkoop, op grafiek
doorgetrokken als één partij, in 1929 te
zamen met Comm. Party de Visser -
(31.043 stemmen. 2 zetels). Socialistische
Partij (8.950 stemmen, 1 zetel), Christen
Democratische Partij (10.653 stemmen, 1
zetel). Neutrale Partij (7.186 stemmen, 1
zetel). Bond van Christen Socialisten
(8.416 stemmen, 1 zetel), Middenstands-
partij (12.663 stemmen, 1 zetel), Plattelan-
dersbond (5.562 stemmen. 1 zetel). Verbond
Democratische Weermacht (6.830 stemmen
1 zetel), en Chr. Sociale Partij (8.152 stem
men, 1 zetel).
De zetels van de Liberale Unie, de Vrije
Liberalen, de Economische Bond en de
Middenstandspartij zijn op de grafiek bij
elkaar geteld.
Het feit, dat zoovele kleine groepen een
zetel in de Kamer kregen op betrekkelijk
een gering aantal stemmen, gaf aanlei
ding tot een wijziging van de Kieswet,
waarbij werd bepaald, dat een lijst ten
minste 75"van den kiesdeeler moest be
reiken om bij de verdeeling van overschot
zetels voor een zetel in aanmerking te
komen.
Bij de wet van 9 Augustus 1919 werd het
algemeen kiesrecht ook aan de vrouwen
toegekend en dientengevolge steeg het
aantal uitgebrachte geldige stemmen bij
de Tweede Kamerverkiezing van 5 Juli
1922 tot 2.929.569. Van de 48 partijen en
groepen, die toen aan de verkiezing deel
namen, kregen er echter slechts tien vol
doende stemmen om een of meer afge
vaardigden verkozen te krijgen en wel: de
R.K. Staatspartij (874.745 stemmen. 32 ze
tels), de S.D.A.P. (567.769 stemmen, 20 ze
tels), de Anti Rev. Partij (402.277 stemmen
16 zetels), de Christ. Hist. Unie 1318.669
stemmen. 11 zetels), de Vrijheidsbond
(271.358 stemmen, 10 zetels), de Vrijz. Dem.
Bond (134.595 stemmen, 5 zetels), de Plat-
telandersbond (45.816 stemmen, 2 zetels).
Communistische Partij <53.664 stemmen, 2
zetels), de Liberale groep, de Volkswel-
vaartoartij en de lijst Braam (te zamen
28.050* stemmen, 1 zetel) en de Staatk.
Geref. Partij (26.744 stemmen, 1 zetel).
Bij de verkiezing op 1 Juli 1925 steeg het
aantal geldige stemmen tot 3.085.862. Van
de 33 partijen en groepen, die aan de ver
kiezing deelnamen, kregen slechts twaalf
een of meer vertegenwoordigers in de
Kamer, n.l.: de R.K. Staatspartij (883.333
stemmen. 30 zetels) ,de S.D.A.P. (705.689
stemmen. 24 zetels), de Anti Rev. Partij
(377.426 stemmen. 13 zetels), de Christ.
Hist. Unie (305.587 stemmen. 11 zetels), de
Vrijheidsbond (226.409 stemmen, 8 zetels),
groep Staalman-Ter Hall op grafische
voorstelling onder aanduiding Liberalen
bij Vrijheidsbond geteld (43.155 stem
men 1 zetel), Vrijz. Dem. Bond (187.183
stemmen, 7 zetels). Staatk. Geref. Partij
(62.513 stemmen. 2 zetels), R.K. Volkspartij
(36.571 stemmen, 1 zetel). Communistische
Partij (36.770 stemmen. 1 zetel). Herv.
Geref. Staatspartij (30.252 stemmen, 1 ze
tel) en Plattelandersbond (43.877 stemmen,
1 zetel)
Voor de verkiezing van 3 Juli 1929 wer
den 36 liisten ingediend. Uitgebracht wer
den 3.379.503 geldige stemmen. Van de
twaalf narti.ien, die toen een of meer zetels
in de Kamer veroverden, nemen behalve
de vele andere groeopu. thans nog tien (op
de grafische voorstelling vermeld) aan de
verkiezing deel. De Middenoartii voor Stad
en Land (Kloris Vos) is opgenomen in de
Algemeen Democratische TTnie en de heide
concurreerende communistische partijen
fWiinkoon en de Visser) zijn sindsdien ge- j
fpsioneprd
Bii de verkiezing van 1°?q kwamen in de
Tw>ed° Kamer: de R.K. Staatsnartij
(1 ooi 589 stemmen. 30 zetels) de SJ3A.P.
(804 714 stemmen. 24 zetels), de Anti Rev.
Partii (391832 stemmen. 12 zetels), de
Christ Hist TTnie (354 548 stemmen. 11 ze
tels) de Vrliheidshond (249 105 stemmen.
8 zetels), de Vrijz. Dem Rond (208 979
stemmen. 7 zetels), de Staatk. Geref. Partvi
(76 709 stemmen. 3 zetels), de Midden-
nartii voor Stad en La"d '39 955 rtemmen.
1 7oto1) Communistische Partii-de Visser
(37.678 stemmen 1 zetel) Herv Geref.
fitaatsnartii '35 931 stemmen. 1 zetel).
P)att»)andershnnd '34 805 stemmen 1 ze
tel) en Communistische Partij-Wijnkoop
'29 863 stemmen 1 zetel).
Verm°Mpn wii tensinHp om een inzicht
te geven van de eewitetedf omstandig
heden nog het aantal stemmen, dat de
groot e partijen noodig hadden voor eiken
STEEDS NIJPENDER ZORGEN.
Het Zendingsbureau te Oegstgeest giro
6074 vraagt ons plaats voor het vol
gende
De moeilijkheden om het zendingswerk
te blijven financieren nemen hand over
hand toe. Terwijl mede door een groote
gift. de stand aan het einde van Februari
nog iets beter was dan op denzelfden da
tum van het vorige jaar is daarna een
zóó schrikbarende achteruitgang in de in
komsten ontstaan, dat op 1 April de ach
terstand f. 36.000 grooter was dan verle
den jaar en reeds f. 137.000 bedroeg Daar
bij komt nu. dat ook in deze maand de
achterstand steeds meer aangroeit. In
April 1932 is er ingekomen f. 70.636 Wij
zijn nu aan de laatste week van deze
maand April 1933 begonnen en er is ont
vangen nog niet de helft van wat deze
maand verleden jaar inbracht. De achter
stand bij toen vergeleken wordt op deze
wijze nog eens met f. 35 000 vergroot en bij
de raming van behoeften die zoo krap
mogelijk is gehouden dreigt er aan het
einde dezer maand een achterstand te ko
men van ongeveer twee ton. Een van de
meest bedenkelijke dingen daarbij is dat
de gewone kleine inkomsten uit busjes,
kerkjes, enz zoo sterk achteruitioopen.
Terwijl anderzijds er nog wel dergelijk ma
teriaal geplaatst kan worden verleden
week zijn er zelfs nog 50 nieuwe busjes
geplaatst Maar de inhoud ervan wordt
minder. Zoo worden de zorgen steeds nij
pender. Worden de gedachten der men-
schen in deze verkieettes- en herdenkings
dagen door andere gedachten te veel in
beslag genomen, of is er een andere oor
zaak? Laat ons. na langer gezwegen te
hebben dan gewoonlijk om niet met steeds
terugkeerende berichten te veel te ver
moeien nu nog eens duidelijk mogen zeg
gen. dat het op deze wiize onmogelijk kan
voortgaan zal er niet werkelijk een nood
toestand ontstaan.
CHR. NATIONAAL ZENDINGSFEEST.
Woensdag 5 Juli zal het Chr. Nationaal
Zendingsfeest worden gehouden op Raap
horst onder Wassenaar, welk landgoed
H.M. de Koningin welwillend voor dit doel
heeft afgestaan.
Dit Zendingsfeest zal een bizonder
karakter dragen, omdat het 70-jarig be
staan der Vereeniging wordt herdacht
Het was in 1863, dat te Wolfheze het
eerste Zendingsfeest werd gehouden. Tot
1916 had het feest jaarlijks plaats. Toen
is het In de oorlogsjaren een tijdlang
onderbroken, tot het in 1924 op Raaphorst
herleefde
Het feest van 1933 is het 62ste. Al is er
geen aanleiding tot feestvieren, toch zal
het 70-jarig bestaan der Vereeniging dank
baar worden herdacht, omda. zii veel heeft
meen biidraeen tot verlevendieing van de
zendingsbelangstelling en daarin tevens
een belangrijk stuk evangelisatie-arbeid
heeft verricht
'llllllllllllllllliiililllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllUllllllllllllllllllll'
Steunt, bij gelijken prijs
en kwaliteit,
De Nederlandsche Industrie.
Hiermede dient gij Uw land
En bestrijdt gij de werkloosheid.
(iiiliiiniiiliiiliiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiliiiiiiiiiiiiiiniiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinNiiiiiiiiiiili
zetel bij de verkiezingen in 1913 en 1929.
Aantal stemmen per zetel in:
Partij: 1913 1929
R.K. Staatspartij 5082 33.388
S. D. A. P. 9023 33.529
Anti Rev. Partij 14.930 32.652
Christ. Hist. Unie 9044 32.231
Liberalen (Vrijheidsbond) 5063 31.138
Vrijz. Dem. Bond 9965 29.854
Uit deze cijfers blijkt, dat de paltijen,
die in 1913 het grootste aantal zetels had
den, per zetel het kleinste aantal stemmen
verkregen; thans ls de toestand juist om
gekeerd. De sterkste partijen blijken per
zetel meer stemmen te hebben dan bij het
oude districtenstelsel.
Aan dit door de groote partijen als een
onbillijkheid gevoelde bezwaar tegen het
bestaande stelsel wordt getracht tegemoet
te komen door de wijziging van de Kies
wet. welke de rweede Kamer korten tijd
geleden heeft aangenomen, doch welke
daar de Eerste Kamer de wijziging nog
niet heeft goedgekeurd, bij de verkiezing
op morgen nog niet van kracht is.
A. C.
AANKOOP GROND.
Door den heer C. Boekee ls aan de ge
meente te koop aangeboden het terrein
met de halve sloot, gelegen aan de P. J.
Blokstraat.
Na gepleegd overleg is de heer Boekee
bereid bevonden den grond, ter opper
vlakte van pl.ni. 3595 vierk. M., tegen den
prijs van f. 5.50 per vierk. M te verkoopen
en de halve sloot om niet af te staan, on
der voorwaarde, dat de gemeente zorg
draagt voor de afscheiding van het te ver
koopen terrein van den aan hem verblij-
venden grond door middel van een hek
van zwaar gaas. ter hoogte van 1,80 Meter,
en dat in den verkoop niet begrepen is het
op het terrein aanwezige, verplaatsbare
bloembollenhuis.
Aankoop van den onderhavigen grond
is voor de gemeente van belang, niet
slechts met het oog op zijn ligging ten
opzichte van de gemeentelijke terreinen
op het Raamland. maar ook omdat daar
door de mogelijkheid wordt geopend de
P. J. Blokstraat over een lengte van 115
Meter ter volle breedte aan te leggen. Het
maken van een beschoeiing met hek kan
alsdan, voorzooveel dit gedeelte van de
P. J. Blokstraat betreft, achterwege blij
ven, hetgeen een besparing van pi. minus
f. 2000 oplevert.
SPORTVELDEN.
Bij missive van 17 October j.l. deelde het
Leidsch Crisis-Comité (Subcommissie Ont
wikkeling en Ontspanning) mede. dat het
de zoo nuttige sportoefeningen van jeug
dige werkloozen. met name de beoefening
van het voetbalspel, bij gebrek aan ter
reinen had moeten stopzetten. Het ver
zocht B en W daarbij of de gemeente
niet een veld ter beschikking kon stellen,
dat zoo noodig door wprkloozen eerst in
orde kon worden gebracht.
Aangezien het B. en W, wel gewenscht
voorkwam, om zoo mogelijk aan dit ver
zoek tegemoet te komen, stelden zij het
stuk in handen van den Directeur van Ge
meentewerken om te trachten een oplos
sing hiervoor aan de hand te doen.
Bij zijn rapport van 6 Maart j.l. be
richtte deze, dat naar zijn meening een
gedeelte van de vroeger aan A. J. Roden
burg verhuurde pereeelen weiland in den
Stadspolder, voor dit doel zou kunnen
worden gebruikt. Daarop zouden een vier
tal terreinen kunnen worden ingericht,
waarvan dan één ter beschikking ware te
stellen van het voornoemd Comité, en de
drie andere zouden kunnen worden ver
huurd.
B. en W. achten met de C. v F. deze
oolosslng. om aan de wenschen van het
Crisis-Comité tegemoet te komen en in 't
tekort aan speelterreinen te voorzien, zeer
aanvaardbaar; bovendien is hier een mooi,
zij het dan ook zeer beperkt ohiect voor
werkverschaffing aanwezig Bliikens de
ïaming zullen de kosten oneeveer f1500
bedragen, waarvan f. 1000 voor arbeids
loon.
CURSUSSEN VOOR WERKLOOZEN.
Naar aanleiding van tot den Minister
van Binnenlandsche Zaken gerichte aan
vragen om bijdragen van het Rijk in de
kosten van opgerichte cursussen voor
werkloozen. ontvingen B en W. onder
dagteekening van 30 Januari j.l een cir
culaire, waarbij hij zich bereid verklaarde
het ontwikkelingswerk voor werkloozen
van Rijkswege eeldeliik te steunen. De
hiervoor door Rijk en Gemeente tezamen
ter beschikking te stellen bedragen
wenschte hij voor het jaar 1933 te zien
vastgesteld op een bedrag van ten hoogste
f. 3.50 per werklooze, hetgeen. h»rekend
naar een aantal van gemiddeld 3366 werk
loozen over het 2de halfiaar 1932. lier-
komt op een totaal bedrag van f. 11.781
over 1933. Venvacht mag worden, dat het
Rijk, in overeenstemming met hetgeen in
de overige werkloosheidsvoorzieningen
wordt bijgedragen, de helft van deze kosten
voor ziin rekening zal nemen.
Het College van B. en W. heeft deze cir
culaire met biibehoorende stukken in han
den gesteld van het Crisis-Comité (Sub
commissie Ontwikkeling en Ontspanning)
met verzoek, in overeenstemming met het
daarin benaatee plannen in te zenden
Bil brief van 30 Maart 11. heeft deze in
stelling voldaan. Aangezien B en W. zich
met de overgelegde begrooting voor de
besteding van dit bedrag kunnen vereeni
gen, en het naar hun meening ook on den
weg van de gemepnte ligt. om dit ontwik
kelingswerk finantieel mogelijk te maken,
geven zij in overweging voor 1933 go-
noemd bedrag van f. 11.781 on de begroo-
ting uit te trekken, als subsidie aan het.
Leidsch Crisis-Comité, welks afdeeline
Ontwikkeling en Ontsnanning'i zich met
het geven van de cursussen beiast.
Ter toelichting merken zij nog het vol
gende op:
Op de begrooting 1933 is thans geraamd:
a kosten van cursussen voor jeugdige
werkloozen f. 3550;
b. subsidie aan 't I,»i(isch Crisis-Comité
(Subcommissie Ontwikkeling en Qntsnan-
ninoo voor een cursus in explosiemotoren
f 397;
c. suhsidie aan 't Leidsch Crisis-Comité
ad f 3000 voor administratie- en bureau
kosten en f 8765 voor z.g. aanvullenden
steun over het. ie halfiaar 1933.
r>"7,e verschillende u'teaven worden
aisnu gebracht on één volgnummer, met
de volgende orrmchriivlng.
Volen. 595. Subsidie aan het Leidsch
Crisis-Comité:
a. subsidie voor administratie- en bu
reaukosten f.3000;
b. subsidie voor het verleenen van aan
vullenden steun aan werkloozen f. 8765;
e subsidie voor het geven van ontw'kke-
inxelcursussen aan werkloozen f. 11.781.
Op de beerooting is derhalve terzake
van de reeds ongerichte cursussen ge
raamd f 3947: vermits d^ap cursussen ook
uit het hedrae van f. 11.781 moeten wor
den bekostigd bedraagt de verhoo»iog
der uiteavon f 7834, De meerdere biidraee
van het R'ik kan worden gesteld nr> f3917,
terwii] het tep laste van de gemeoutó
Miivende bedrag, eveneens groot f 3917,
van den oost, voor onvoorziene uitgaven
dient te worden afgeschreven
(Buiten verantwoorden! Kheld der Red.)
Cople van al of niet geplaatste
stukken wordt niet teruggegeven
DE SNELTRAM VAN LEIDEN
NAAR DEN HAAG.
De sneltram van Leiden naar Den Haag
wordt meer en meer als communicatie
middel tusschen de Sleutelstad en de Re
sidentie gebruikt. Helaas geschiedt het
vervoer tusschen het viaduct te Voorburg
en het eindpunt bij de Boschbrug en v.v.
niet altijd mot de gewenschte snelheid.
Wanneer een lokaaltram on dit traject do
sneltram vooraf gaat. dan hobbelt de
sneltram met de traagheid van de boemel
tram verder.
Een bijzondere onaangename verrassing
troffen de reizigers, die gisteren gebruik
maakten van de traam, die te 45 van het
station vertrekt Op de Breestraat kwam
stagnatie door den kinderoptocht en ver
trok de tram met 15 min. vertraging van
de Korevaarstraat. Dit was force majeure
en aangenaam vonden de reizigers waar
onder eenige die te 10.30 bH de Haagsche
Rechtbank moesten zijn het, dat te
Voorburg de vertraging tot 10 min. was ge
reduceerd. Helaas hier werd men nog erger
en thans door maatregelen, namens de
Tram-Mij. genomen, gedupeerd. Den reizi
gers werd gelast uit te stappen, de tram
werd naar het andere snoor gerangeerd om
naar Leiden terug te keeren waarna de
reizigers met de lokaaltrein verder kon
den reizen. De vertraging was bij het eind
punt 25 min. geworden.
Deze onaangename gevallen zouden voor
komen en de dienst versneld worden door
van het viaduct te Voorhure naar de halte
Adelheidstraat te Den Haag een soecialc
tramverbinding voor den sneldienst aan
te leggen langs de sooorbaan.
Dit advies wordt de Directie beleefd ter
overweging aangeboden door
P T. DE JONG
Denkt morgen om de Woensdag-
collecte van het Crisis-Comité!
HET UITHALEN A AN VOGELNESTEN.
De Lente is weer in het land. Onze vel
den en boomgaarden tooien zich in volle
bloesempracht, de vogels zingen cn zijn
met het bouwen der nesten begonnen. Wie
zou niet onder de bekoring van al die
schoonheid komen? Helaas, voor onze
vogels is de broeitijd een periode vol ge
varen. Van alle kanten worden er aan
slagen gepleegd op nesten, eieren en jon
gen en dat terwijl wij onze vogels toch
zoo noodig hebben. Niet alleen, omdat
zij het evenwicht in de Natuur helpen be
waren en derhalve nuttig zijn, maar
vooral omdat zij zooveel schoonheid in
's menschen leven brengen.
Het is vooral de jeugd, welke zich aan
het plunderen van vogelnesten schuldig
maakt. De jeugd, die, aangelokt door het
kunstige bouwwerk en de kleurige eieren,
tracht al die schoonheid voor zich te ver
overen, zonder zich rekenschap te geven
van de gevolgen. De komende weken zijn
voor onze vogels de allerbelangrijkste van
het geheele jaar, van dezen tijd hangt
het af of hun aantal zoodanig kan toe
nemen, dat zij het verdere gedeelte van
het jaar aan alle gevaren voldoende het
hoofd kunnen bieden.
De nesten plunderende jeugd kan niet
weten, welk een nadeel aan de natuur
en aan den mensch wordt toegebracht,
doch op de volwassenen, in het bijzonder
op ouders en opvoeders, rust de taak het
kind van voorlichting te dienen. Wij zijn
er van overtuigd, dat maar weinig jongens
uit opzettelijke wreedheid zich aan een
nest met eieren of met Jonge vogels ver
grijpen, doch het ls vooral onnadenkend
heid, die de kinderen daartoe brengt.
Met allen aandrang doen wij daarom
een beroep op alle ouders en opvoeders
in Nederland om de aandacht der Jeugd
te vestigen op het verkeerde van deze
handelwijze. Indien zij belangstelling too-
nen voor de ervaringen hunner jongens,
in de Natuur opgedaan, is het gemak
kelijk hen voor de goede zaak dor vogel
bescherming te winnen, zooals de erva
ring allerwegen bewezen heeft. Bedenk
ook wel, dat het niet alleen gaat in het
belang van de vogels, doch niet minder
in het belang van de Jeugd zelve. Wie zou
het niet betreuren, dat de kinderen, aan
zijn zorgen toevertrouwd, tot ruwheid,
en wreedheid vervielen^1
Doe een beroep op het eergevoel onzer
jongens ter bescherming van weerlooze
schepselen. Wijs erop, dat het plunderen
van nesten een Hollandschen jongen on
waardig is. Teneinde de vogelbescherming
meer Ingang te doen vinden, Is door een
aantal organisaties en instellingen, die
vogelbescherming voorstaan, thans een
geschriftje samengesteld, dat zich in het
bijzonder wendt tot de onderwijzers der
lagere en U.L.O. scholen teneinde hunne
medewerking in te roepen bij de bestrij
ding van het netjes uithalen. Dit ge
schriftje, dat 16 pagina's beslaat en voor
zien is van vele afbeeldingen, is vooi on
derwijzers kosteloos verkrijgbaar bij on
derstaande adressen. Teneinde de ver
zendkosten zoo laag mogelijk te houden
is het gewenscht. dat de geschiiftjes voor
één school aangevraagd worden door het
Hoofd der school. Voor elke klasse kan
niet meer dan één geschriftje beschik
baar worden gesteld.
Nederlandsche vereeniging tot be
scherming van dieren, Prinses Marle-
straat 40, Den Haag.
Nederlandsche vereeniging tot be
scherming van vogels, Heerengracht
540. Amsterdam C.
Nederlandsche Natuurhistorische
Vereen., Westerlaan 7, Aerdenhout.
Plantenziektenkundige dienst, Wa-
geningen.
J. T. te L. Het adres is ons niet be
kend. vraagt u eens bij den heer Van
Aggelen.
Mevr. V. te L. Zonder dokter's advies
gaat dat niet.
