LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Maandag 24 April 193'
KERK- EN SCH00LNIEUWS.
BUITENLAND.
Burnerlüke Stand v. Lelden
VEREENIGING GRONINGEN.
Enthousiaste herdenking van het
Tweede Lustrum.
Met groot enthousiasme hebben de
Leldsche Groningers Zaterdag het tweede
lustrum van hun vereeniglng herdacht.
Het ls een ware feestdag geworden!
's Middags recipieerde het bestuur in de
Jacoba-zaal van ,,De Burcht". Velen
kwamen daar hun opwaching maken. Ver
scheidene fraaie bloemstukken werden
aangeboden In de eerste plaats door net
Hoofdbestuur, dat vertegenwoordigd werd
door den heer Riddering uit Utrecht en
voorts o.a. door de zustervereenlglng uit
Hilversum, de bevriende vereenlgingen
van de Friezen, de Overijsselaren, Gelder-
.••chen en de Zeeuwen en tenslotte door
het eerelld mevr. Ten Dijk—Bos en de
leden Van Echten en Van Dijk Vele goede
wenschen werden hierbij geuit, waarvoor
de voorzitter, de heer H. A. Vriend, harte
lijk dank bracht.
is Avonds was de groote feestavond in
de „Oraanbeurs". De bijeenkomst werd
geopend door den voorzitter den heer
Vriend, met een hartelijk woord van
welkom tot den heer Riddering, de afge
vaardigden van zuster- en bevriende ver
eenlgingen en de leden. Hij wierp een
terugblik over het wel en wee der veree
niglng ln de 10 Jaren van haar bestaan,
waarbij, gelukkig het wel verre het wee
overtrof, memoreerde de oprichting (en
kel oprichters nog aanwezig, werden har
telijk toegesproken) en eindigde met den
wensch, nog eens een dringend beroep
cioende op de Groningers niet-leden om
toe te treden, dat de vereeniglng moèe
groeien en bloeien tot ln lengte van dagen.
Bij dezen wensch sloot de heer Riddering
zich van ganschen harte aan, evenals de
heer Dieters, uit Haarlem, die namens de
vereeniglng Gruno uit Haarlem een keu-
ïlgen voorzittershamer aanbood.
Daarop kwam de tooneelafdeeling der
jublleerende vereeniglng aai) het woord.
Zij bracht een voor een feestavond zeer
geschikt blijspel, n.l. „Soort bie Soort" van
Broekema. Het werkt zeer sterk op de
lachspieren en dank zij een vlotte vertol
king is er dan ook danig gelachen. De heer
W. Koops bracht als vice-voorzitter allen
spelers hulde.
Hierna volgde een zeer bijzondere hulde.
De heer Vriend was toch 10 jaren voorzit
ter en dit feit mocht niet ongemerkt voor
bijgaan. Namens alle Leldsche Groningers
overhandigde mevr. W. J. Menkhorst
Swart den jubileerenden voorzitter een
keurige vaas met Inscriptie, waarin bloe
men ln Groninger kleur.
Daverend werden de warme woorden
van waardeering uit de volle zaal met
applaus onderstreept Groningen en de
heer Vriend zijn Immers één.
Tenslotte was het woord aan de jury om
den uitslag van den gehouden tooneelwed-
strijd bekend te maken. Bij monde van
den heer B. W. Menkhorst, die in een
korte Inleiding de beteekenis van tooneel
voor de vereenlgingen als de betreffende
schetste, werd medegedeeld, dat de uit
slag luidde:
I. Hilversum met „Tine" van mevr. G.
Hamstra—Vos; 2. Gruno, uit Haarlem, met
Op 'n dwoalweg'l van E. Marema; 3. Am
sterdam met „Kemedie oet Stad" van
Geert Teis Pan. De medaille voor best
gespeelde damesrol viel ten deel aan mevr.
Hamstra—Vos. als grootmoeder in ..Tine
die voor best gespeelde heerenrol aan den
heer B. ten Have als Popp-oom in „Keme
die oet Stad".
Nadat de heer Vriend de jury nog har
telijk dank had gebracht, was het offi-
cieele gedeelte beëind'gd. Maar men bleef
nog bijeen voor een dansje en later voor
een souper, waar de sluizen der welspre
kendheid nog eens weer werden geopend,
't Was laat toen men huiswaarts keerde
De Leldsches afdeeling heeft haar
prachtig seizoen oo waardige wijze be
sloten. Het 2de lustrum is een doorslaand
succes geworden, waarop met alle trots
is terug te zien!
PREDIKBFURT
BENTHUIZEN.
Geref. Gem.: Dinsdagnam. 7 uur, ds. La-
main van Rotterdam (Oranje-herdenking)
NED. IIERV. KERK
Beroepen: Te Maassluis, N. de Jong, te
Rijnsburg.
CHR. GEREF. KERK.
Viertal: Te Utrecht, dr, J. A. de Koning,
te Utrecht; WJt. M Noordhoff, te Arn
hem; mej. E. B. A Poortman, te Lochem
en S H Spanjaard, te Vlaardingen
LEERAREN BIJ HET
NIJVERHEIDSONDERWIJS.
In de te Utrecht voortgezette vergade
ring is aan genomen een voorstel van de
afdeeling Den Haag om er bij de rege#-
ring op aan te Wringen ln de Pensioenwet
een wijziging te brengen opdat het perso
neel der dagscholen ln de gelegenheid
worde gesteld van de lessen der avond
school ontslag te kunnen nemen met recht
op uitgesteld pensioen.
Tevens nam men het rapport inzake de
verbetering der pensionneeringsvoorwaar-
den aan
De commissie, die dit rapport heeft
samengesteld, meende dat de wenschen op
het gebied van verbetering in beoaalde
volgorde van urgentie moeten worden ge
steld en dat deze als-volgt moeten lulden:
1. Betere regeling van het „ambtenaar-
schaD" in den zin der Pensioenwet. 2. Ver
hooging van het gezinspensioen. 3. Invoe
ring van het Moeder- of Zusterpensioen.
c say)U3nju3A3u ui uaoisuad piajsaSyn
Verlaging van den pensioengerechtigden
leeftijd 6 Verhooging van het percentage
voor het eigen pensioen.
AANSLUITING VAN MIDDELBAAR EN
HOOGER ONDERWIJS.
Leeraren M.O. protesteeren.
Men meldt ons:
Het hoofdbestuur van de Alg. Vereeni
glng van Leeraren bij het Middelbaar
Onderwijs heeft in zijn laatste vergadering
uitvoerige besprekingen gewvid aan het
interacademiale adres van hoogleeraren
aan den minister van Onderwijs betref
fende de aansluiting van het middelbaar
en hooger onderwijs. In dat adres worden
naar het hoofdbestuur meent beweringen
geuit, die niet nader worden bewezen.
Hiertegen meent het een ernstig woord
van protest niet achterwege te moeen
laten Overigens ziet het nadere bewijs
gronden met verlangen tegemoet, omdat
eerst daarna een grondige discussie moge-
liik wordt gemaakt Er ziin n.l inderdaad
klachten over de aansluiting. Het is echter
niet zoo eenvoudig vast te stellen, waar de
oorzaken precies liggen Het H. B heeft
daarom besloten om oo de algemeene ver
gadering van de vereenjging in Augustus,
oo de agenda een ruime plaats aan een
grondige behandeling van deze ouaestie
te geven Het wil zich daarom onthouden,
reeds nu ziin meaning te nlaatsen tegen
over die van de onderteekenaars van het
adres.
RECI.AME
9728
UITVOERING LEIDSCHE TOONEELVER.
„ONTSPANNING NA ARBBID".
De eerste uitvoering al een succes.
De sinds enkele maanden opgerichte
tooneelvereeniging „Ontspanning na Ar
beid" gaf Zaterdagavond ln de Concert
zaal Concordia" haar eerste uitvoering.
Muzikale medewerking voor dezen avond
werd verleend door het Jazzgezelschap
„Tempo" onder leiding van den heer J.
v. Zijp. Nadat dit gezelschap zich eenlge
malen op zeer verdienstelijke wijze had
doen hooren en er de juiste stemming had
ingebracht, verscheen te ongeveer halfne-
gen, de voorzitter de heer A C. Velthuizen
voor het voetlicht en heette alle aanwezi
gen hartelijk welkom Voorts vroeg spr.
aller medewerking daar de op te voeren
klucht aller aandacht verelscht en wensch
te tenslotte ieder een recht gezelligen
avond.
Hierna volgde het optreden van den heer
Jac. Ravensbergen als humorist die eenige
liedjes ten beste gaf waarmede hij veel
en verdiend succes oogstte. Als hoofdnum
mer voor dezen avond had men in studie
genomen de klucht in 3 bedrijven ..Willy's
Trouwdag" van Otto Harting wat voor
een vereeniging die pas gaat beginnen
een heele onderneming mag heeten. Zij
heeft het er evenwel kranig afgebracht.
Hier een uiteenzetting van deze klucht
te geven zou ons te ver voeren. Wy kun
nen volstaan met de vermelding dat allen
medespelenden een woord van waardee
ring toekomt en in het büzonder de hoofd
personen. Dat ook 't publiek voldaan was
bleek uit het gul gegeven applaus. Aan
aankleeding van het tooneel en costumes
was bijzonder vee! zorg besteed, evenals
aan het kap- en 'rimewerk van den heer
Ant. C. v. Leeuwen Jr Tot besluit gaf de
tenor de heer L Candido eenige nummers
ten beste welke onder groote stilte werden
aangehoord en hem aan het einde een wel
verdiend applaus bezorgden Aan de dames-
werden bloemen aangeboden Een gezellig
bal was het slot van dezen prettigen
avond.
OVERLEDEN:
MC DONALD EN HERRIOT
IN AMERIKA.
DE BESPREKINGEN.
GEBOREN
Theodoor Johannes, zoon van J. Vlcer-
bos en M. Korb Jacobus, zoon van J.
Hollebeek en A. van Weizen Janne
tje Hendrika Wilhelmina, dochter van J.
Pardon en H. Taverne.
ONDERTROUWD.
H. Schuchard. jm. 29 jaar en G. R.
Prelsz, jd. 19 jaar.
Ter gelegenheid van den verjaardag
van H K. H. Prinses Juliana zal het mu
ziekgezelschap ..Orpheus" op 1 Mei a s. een
concert geven op de Lammermarkt.
WU verwiizen naar een advertentie
van de Chr Hist. Unie vooral met het oog
op een wijziging van het aanvangsuur
eener aangekondigde vergadering.
G. Hogerwerf, dr., 71 jaar C. S. Jager,
ongeh. vr„ 55 jaar.
In ons verslag omtrent de propaganda
byeenkomst van de vereeniging „Tot
Steun" gelieve men te lezen ds. Vink in-
plaats van ds. Ku:k.
Gistermiddag omstreeks 12 uur is op
den Rynsburgerweg nabU Pomona een
personen-auto, bestuurd door den heer J.
M. de L. en komende uit de Nachtegaal
laan. aangereden door een tram van den
dienst Haarlem-Leiden.
De bestuurder had de uit Oegstgeest ko
mende tram wel gezien, doch meende nog
voorlangs te kunnen passeeren. Juist op de
tramrails gekomen sloeg de motor af,
waardoor de auto aan de achterzyde werd
aangereden en tegen een lantaarnpaal
botste welke finaal afknapte. De chauf-
fenr had de tegenwoordigheid van geest
daarna het stuur om te gooien, waardoor
hij een aanrijding van een groepje wiel-
ryders vermeed, doch raakte daarby nog
een hunner, die van zyn fiets werd geslin
gerd. Hij bekwam echter geen letsel. De
autobestuurder en een mede-inzittende
werden licht gewond; de auto zwaar be
schadigd.
Wy vestigen de aandacht op de
Oranje-herdenking, welke hedenavond in
„Prediker" vanwege de Staatskundig Ge
reformeerde Party door ds. Leenmans uit
Delft wordt gehouden.
In de Stedelyke Werkinrichting
waren opgenomen:
Datum. Volw. pers. Kind Totaal
Dinsdag 18 April 46 46
Woensdag 19 April 52 52
Donderdag 20 April 52 52
Vrijdag 21 April 51 51
Zaterdag 22 April 50 50
Zaterdag hebben Roosevelt en Mac Do
nald, nadat zy alle officieele bezoeken
hadden afgezegd, in het Witte Huis een
particuliere bespreking gehouden, die een
uur duurde. Aan verdere besprekingen, die
daarop volgden, hebben ook de economi
sche en politieke adviseurs deelgenomen
Gisteren zyn de besprekingen voortgezet
aan boord van de „Sequoia" waarmede een
tocht is gemaakt over de Potomal-rivier.
Tot 10 uur 's avonds duurde deze tocht!
De voornaamste punten van de En-
gelsch-Amerikaansche besprekingen kun
nen als volgt worden samengevat:
1. Een overeenkomst, dat de oortogs-
schulden ondergeschikt zullen zijn aan de
problemen van tarieven en valuta.
2. De Britsche en Amertkaansche experts
zullen trachten Roosevelt en Macdonald
voor de laatste weer naar Londen ver
trekt een basis van overeenstemming voor
te leggen inzake economische actie. Het is
mogelijk, dat de beide Eneelsche experts,
Sir Frederick Leith Ross en Mr. Overton,
nog een week langer dan Macdonald zul
len bhjven.
3. Er zullen geen drie-mogendheden-be-
sprekingen gehouden worden tussehen
Amerika. Engeland en Frankrijk.
De Daily Telegraph, die bovenstaande
samenvatting geeft, voegt hieraan toe:
MacDonald heeft het Britsche prestige
ten zeerste versterkt door met klem de
veronderstelling af te wyzen dat Engeland
het verlaten van den gouden standaard
door Amerika zou beschouwen als een pure
politieke onderhandelingstactiek.
Er bestaat geen officieel plan van de
onderwerpen, die de deskundigen bespre
ken. maar volgens de meening van welin
gelichte kringen is het waarschijniyk dat
de Engelsch-Amerikaansche overeenkomst
zal bevatten ten eerste een multilateraal
aceoord betreffende de stabilisatie van het
geld door het vaststellen van de pariteit
van goud en zilver. In dit verband wordt
gesproken over een basis van 35"'(. in plaats
van 50 met 50'.i zilver Ten tweede multi
laterale en afzonderiyke handelsovereen
komsten met verlagingen van tarieven op
met name genoemde artikelen en grond
stoffen.
In een toespraak op een diner van de
Nationale Persclub heeft MacDonald ver
klaard dat het noodig zou zyn dat de
regeering der Vereenlgde Staten zoowel als
de andere regeeringen het economische
nationalisme oDeeven Wanneer het den
grooten mogendheden niet gelukt een
overeenkomst te treffen betreffende het
herstel van het economisch evenwicht, zou
in de geheele wereld een revolutionaire be
volking ontstaan, die niet langer iaar In
jaar uit tevreden zou ziin met het lang
zame werk der democratie, en naar snel
lere radicale methoden zou grijpen
Engeland is niet van plan tot den gou
den standaard terug te keeren. vóór het
zeker is dat de groote mogendheden dien
standaard duurzaam kunnen handhaven.
De Amerikaansche regeermg heeft door
middel van haar gezanten aan de regee
ringen van Engeland, Frankrijk. Italic ne
Duitschland medegedeeld, dat de devalori-
satie van den dollar geen stap is in de
richting van een internationaal conflict of
van een ontoelaatbare economische con
currentie. De maatregelen zijn veeleer
noodig geworden door binnenlandsche om
standigheden en hebben het doel. het
prysniveau in de Vereenigde Staten te ver-
hoogen De regeering der Vereenigde Sta
ten heeft niet ten doei. de devalorisatie
van den dollar te gebruiken als een wapen
op de Economische Wereldconferentie.
Herriot is gistermorgen vroeg met zijn
medewerkers en een staf van 25 Fransche
journalisten te New-York aangekomen en
heeft later op den dag zyn reis naar
Washington voortgezet.
Herriot is by zyn aankomst in Washing
ton verwelkomd door staatssecretaris Huil
en den Franschen ambassadeur. Hü begaf
zich onmiddeliyk naar het Mayflower-
hotel, waar hy zyn intrek neemt.
Tydens een onderhoud met den verte
genwoordiger van de Paris Soir, Sauerwein,
verklaarde Herriot o.a. dat zijn oorspron-
kelyk werkprogram door het loslaten van
den gouden standaard in Amerika een
principieele verandering had ondergaan.
Technisch is een volkomen nieuwe toe
stand geschapen. Hij wil geen oordeel er
over uitspreken, wat Roosevelt tot deze
maatregel heeft gebracht, maar consta
teert toch, dat men weer van voren af aan
moet beginnen. Het eenige, dat onveran
derd is gebleven is zijn goede wil.
Voor zijn ontvangst door Roosevelt op
heden weigerde Herriot echter verklaringen
af te leggen over de kwestie der oorlogs
schulden en der valuta.
De indruk is krachtiger geworden, dat
Macdonald en Herriot by Roosevelt zullen
aandringen op herziening der oorlogs-
schuldovereenkomsten en, ingeval een her
ziening niet te bereiken mocht zyn zullen
voorstellen de midden Juni vervallende
termynen uit te stellen tot aan een defi
nitieve regeling.
Aan het einde van een in de „Daily
Mirror" gepubliceerde artikel schryft Her
riot. dat de overeenkomst var Lausanne,
zooals Borah gezegd neeft. de sleutel
vormt voor de toekomst. Of wel het in
Lausanne begonnen werk wordt voltooid
en de wereld bevindt zich op weg naar een
duurzamen vrede, of de overeenkoms* van
Lausanne wordt herroepen en de wereld
drijft de chaos tegemoet.
OOSTENRIJK.
Toenemende verwarring.
Het conflict in de Heimwehren is niet
opgelost De vergadering der leiders is voor
I 14 dagen verdaagd.
Intusschen groeit de macht der nat.-so-
cialisten zooals bleek bii gemeenteraads
verkiezingen in Innsbruck waar zij 9 ze
tels veroverden De «ïe-dem. verloren 3
zetels de chr. soc(a'»n 2!
i Ook te Weenen ls de 1 Mei-optocht thans
verboden, voor het eerst sinds 43 jaar!
DUITSCHLAND.
Von Papen's taak De actie tegen de
Joden Rede van Hitier Geen ontbin
ding der Duitsche Volksparty.
Half olticieel wordt thans vastgelegd,
dat von Papen's voornaamste taak zal lig
gen in de vertegenwoordiging van Duitscn-
land tegenover het buitenland waarby hij
ook als gedelegeerde op internationale
conferenties zal optreden.
Dit beteekent een oelangiyke ontlasting
van den rijkskanselier en de ministers,
die zich dikwyis ten gevolge van het vele
werk door hooge ambtenaren moesten la
ten vertegenwoordigen.
De Rijksminister van Arbeid heeft bij
verordening de reeds aangekondigde maat
regelen getroffen betreffende de toelating
en de werkzaamheden der busdokters.
De verordening sluit voor de toekomst
niet-Arische dokters uit van werkzaam
heden bij ziekenfondsen, terwijl ook dok
ters die communist zyn niet meer zullen
worden toegelaten.
Niet-arische dokters die reeds toegelaten
zijn, worden van hun functies ontheven,
evenals communistische dokters.
Er zün uitzonderingen toegestaan voor
die niet-Arische artsen, die gedurende den
wereldoorlog aan het front hebben gestaan
of als dokter aan het front of in een hos
pitaal voor besmetteiyke zieken werkzaam
zyn geweest of wier vader of zoons ln den
wereldoorlog zyn gevallen. Der uitzonde
ringen gelden evenwel niet voor artsen die
communist zijn. Artsen die reeds in Augus
tus 1914 waren toegelaten, biyven in
functie, voor zoover zy niet als commu
nist zyn opgetreden. De uitschakeling van
reeds toegelaten artsen geschiedt door be
middeling van de vereenigingen van bus
dokters. De beslissing berust evenwel by
den Ryksminister van Arbeid.
In den loop van de volgende weken zal
een internationale petitie betreffende de
positie van de Joden in Duitschland aan
de Duitsche regeering gezonden worden.
De petitie zal onderteekend worden door
boycot-organisaties in Amerika, Frankryk,
Polen. Nederland en Groot Britannië.
Kapitein Webber, het hoofd van de boy
cotorganisatie in Groot Britannië ver
klaarde: Wij vragen Hitier onze petitie
ernstig in overweging te nemen. De Duit
sche regeering zal eenigen tyd gelaten
worden voor haar antwoord. In geval wy
geen of een ongunstig antwoord ontvangen
zal de bovcot zoo krachtig aangepakt wor
den. dat Duitschland daardoor in een dus-
danigen economische positie zal komen,
dat Hitier en zyn regeering er den invloed
van zullen ondervinden.
t t
Hitier sprak weer eens te München. Ten
overvloede zij daaruit nog vermeld:
Hy verklaarde dat Duitschland een poli
tiek wil voeren van vrede. Duitschland
heeft vrede noodig en wil deze handhaven.
Duitschland kan evenwel geen natie van
den tweeden rang worden. Hitier ver
klaarde daarbij principieel, dat buiten-
landsche politiek niet gemaakt wordt met
den blik naar buiten, maar met den wil
van binnen
Ten aanzien van de binnenlandsche po
litiek verklaarde hü. dat strijd tegen het
„Marxisme" niet verzwakt zal worden. Het
Marxisme moet definitief vernietigd wor
den. Hitier wees op de taak de nat. soc.
wereldbeschouwing gemeengoed te maken
voor het geheele volk en de nationaal so
cialistische beweging steeds meer tot
draagster van den nieuwen staat welke zy
heeft opgebouwd.
Het centrale partijbestuur der Duitsche
Volkspartij, dat in den RUksdag vergader
de. heeft met meerderheid van stemmen
besloten, tot het voortbestaan der party.
De partijleider Dingeldey hield een uit
voerige rede Al verklaarden zich ook som
mige districten voor ontbonden, er waren
nog tallooze menschen die het standpunt
van de Duitsche Volkspartij deelden. On
der deze omstandigheid achtte hy' het niet
geoorloofd de vlak te striiken.
Tenslotte werd een resolutie aangeno
men waarin wordt uitgesproken dat het
werk van den nationalen opbouw bü ont
binding der Duitsche Volksoartli niet ge
baat is en dat ook in de toekomst de
Duitsche Volksoartii voor den nieuwen na
tionalen staat zal strijden.
De Nationale Bond van Duitsche offi
cieren heeft een motie aangenomen waar
in o.a. tot uitdrukking wordt gebracht dat
de bond de bekroning van het opbouwende
werk ziet in het herstel der monarchie on
der de roemrijke regeering der Hohen-
zollenv
De minister-president van Mecklenburg-
Schwerin Granzow heeft naar hy mede
deelt, ter verwezeniyking van de „Gleich-
schaltung" van het kerkregime met het
regime in Staat en Riik Walter Bohm uit
Hamburg benoemd tot staatscommissaris
voor de Evangelisch-Luthersche kerk in
Mecklenburg-Schwerin waardoor hy alle
bevoegdheden krijgt van den Hoogen Ker
keraad
De Mecklenburgsche Hooge Kerkeraad
heeft in verband met deze benoeming aan
den Rijkspresldent. den Rijkskanselier en
den Rijksminister van Binnenlandsche Za
ken een telegram gericht, waarin hy oa.
verklaart: „De Hooge Kerkeraad protes
teert met beroep op art. 137 van de Grond
wet en met beroep oo de verzekering van
den heer Rijkskanselier dat de rechten
en zelfstand'g^eden van de Kn-k zouden
worden ontzien, tegen de getroffen maat
regelen en verzoekt om bescherming."
CHINA.
De Japansche opmarsch.
In tegenstelling met een bericht uit
Tokio dat de Japansche troepen zich naar
den Chineeschen muur zouden teru<*t-ek-
ken zoo de Chineezen niet zouden volgen
verklaarde generaal Moeto dat Tientsin
en Peking zouden worden bezet! Daarmede
zou eerst het Mandsjoerijsche probleem
ziin opgelost.
De militairen blyven blükbaar geheel de
baas!
Naar de Londenmhe Evening Standard"
meldt heeft de Ch'neesche minister van
Financ'ën Soene die zicb on weg bevindt
naar Washington d« nndracht m-os-'dent
Roosevelt te verzooken als bemiddelaar
tussehen Japan en China op te treden.
FRANKRIJK.
Kabinetsraad en een red van Dal«.
Daladier heeft aan den kablneUrt
de complementaire instructies meiie.'
deeld, die aan Herriot zyn gezonden
gevolge van het door de Vereenigde Sta
afgekondigde goudembargo, maar die o
rigens geen groote verandering bieiv
in de oorspronkelijke instructies, die
ex-premier bij zyn vertrek gek: eg
heeft, wiens zending een zuiver infor
torisch karakter heeft.
Uit verklaringen, die de .ministers v
buitenlandsche zaken en van arbeid h
ben gedaan, schUnt te kunnen won>:
afgeleid, dat Herriot opdracht heelt
kregen zeer voorzichtig op te treden J
zich te beperken tot de rol van was
nemer.
In zyn geboorteplaats Orange hield D>
ladier eer. politieke rede. Hy schetste 4
omstandigheden, waaronder hy ft,
maanden geleden de regeering had ots.
genomen. Overal heerschte onrust en oa-
zekerheid. Bü de begrootingsmoeiiykheds;
der regeering kwamen de gerechtvar
digde eischen van landbouw en industry
„En tegelijkertyd" aldus zei Dalaöc
letterlyk „hoorde men cuiten ons
grenzen den roep van het geweld.
bruutheden en de georganiseerde lenei
werden voorbereid, die bewijzen, hoe gi
brekkig onze moderne beschaving, die
vast in den Europeeschen bodem gewor
teld geloofden, nog is." Ten aanzien var
de buitenlandsche politiek verklaarde Dj.
ladier. dat Frankrijk zonder iets van har
levensbelangen op te geven het Ideaal ta>
de organisatie van den vrede ondet 4
volken had versterkt, dat slechts lans
den weg van geleidelyke, gelyktydlge a
streng gecontroleerde ontwapening kat
worden opgebouwd uit de waarborgen, die
de vrijheid van alle volken garandteret.
In verband met de jongste gebeurteiussc
in Amerika verklaarde Daladier, dat it
Fransche franc niets te vreezen had, aan
gezien zy de sterkste gouddekking hal
Zoo min men op deze gebeurtenissen
voorbereid was, even weinig had men
aangedacht, dat tn een ander land tiet
ergste nationalisme zou triomfeeren Di
vraag rees, of men thans voor een nieu
wen valuta-oorlog en een bewapening!-
wedstrijd stond. Daladier was van mee
ning, dat slechts vertrouwensvolle samen
werking tussehen alle volken een einde
aan de crisis zou kunnen maken. Op de
Economische Wereldconferentie zoa
Frankryk zyn economisch program
dienen. Frankryk heeft de pynlyke ge
volgen van valuta-moeilykheden aan den
Ujve gevoeld. Degenen, die over de vol
ken regeeren, zullen moeten begrijpen,
dat herstel van het internationale ver
trouwen voor elk land afzonderlijk be
langrijker is dan min of meer kunstna-
tige maatregelen, waarvan men redding
verwacht.
Paul Boncour sprak in zyn Kiesdistrict
Saintaingnant in gelijken geest.
ENGFI AND.
De Engelsche ingenieurs thuis.
De uit Rusland verbannen Engelscta
ingenieurs en de vrygesproken ingenieur
Gregory zün gistermorgen in Londen aan
gekomen. Een duizendkoppige menigte
heeft hun op het station Liverpoolstreet
een enthousiaste ontvangst bereid. Zu
werden met bloemen bestrooid en toen zij
in het licht der speciaal opgestelde schijn
werpers traden -ong de menigte spontaan
het Engelsche volkslied.
Op hun doorreis te Rotterdam is nog
gepoogd hen aan het spreken te krijgen,
doch tevergeefs.
De heer Turner deelde mede, dat hij
voor de Metro-Vickers een volledig rap
port moet uitwerken over den gang van
zaken te Moskou en Jat geen der inge
nieurs ook maar een enkele mededeelins
i of verklaring in het openbaar mocht gever
zoolang dit rapport niet aan de maat-
schappü' was overgelegd.
De Engelsche heeren hielden zich stipt
hieraan. Niet alleen over het proces, maa:
ook over de indrukken, die zy gedurende
de jaren van hun werkzaamheid in de
Sovjet-Unie hebben opgedaan en over de
behandeling, die zy als arrestanten on
dervonden hebben, wilden zy met geen
woord reppen.
VEREENIGDE^TATEN.
De nood der boeren.
De Amerikaansche Senaat heeft het
voorstel tot hulpverleening aan de far
mers aangenomen. Het voorstel word,
thans doorgezonden naar 't Huis van Af
gevaardigden, waar aanneming eveneens
verzekerd is.
De democratische senator Thomas
bracht verder de valuta-voorstellen in
verband met de hulp aan de boeren ter
sprake. De Republikeinen doen alle moeite
om deze voorstellen te doen stranden,
waarschynlyk echter zonder resultaat.
De Senaat heeft met 44 tegen 25 stem
men het inflationistische voorstel van den
republikeinschen senator Frazier ver
worpen.
Dit voorstel van Frazier werd gesteund
door den Nationalen Bond van Boeren en
voorzag in consolideering van de schulden
der landbouwers tegen een rente van l1'1
percent door de uitgifte van bankbiljetten
en schatkistbons.
In de Vereenigde Staten zyn de laatste
8 jaar meer dan een millioen boerderijen
een zesde van alle landbouwbedrijven
in Amerika verkocht wegens achterstal
lige hypotheken of belastingen. De waarde
der Amerikaansche boerderijen is gedaald
van 79 tot 50 milliard dollar en hun bruto
opbrengst van 16 milliard dollar in 19-»
tot 5 milliard in (932
De hypotheken op de boerderijen waar
tegen president Roosevelt den strijd is be
gonnen. bedraeen ongeveer 9 milliard dol
lar en de rente loopt van 5'li tot 10 pro
cent.
De jaarhjksche rentelast van ongeveer
600 millioen dollar valt op circa 40 pro
cent der landbouwers. De anderen, die vnj
van hypotheek ziin. hebben te kampen
met belastingen, die in 20 jaar byna ver
dubbeld zUn.
Hypotheekbanken. boerenleenbanken,
verzekeringsmaatschappijen en particulie
ren ziin hierdoor ernstig getroffen en
teneinde te trachten In deze toestanden
eenige verbetering te brengen heeft de
regeertpg een olan ontworpen waarbif 71-
de landbouwhvnotheken overneemt on een
basis van ofwel de onbetaalde hoofdscm
of 50 procent van de tegenwoordige
waarde
De boer zon in ziin schuldenlast ver
licht worden door een lagere rente en een
lange. 3 aflossingsperiode.
31
