De^MicStMe fg
LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Vrijdag 21 April 19]
BUITENLAND.
HET CENTRAAL 1SRAJSLIETISCH WEES-
EN DOORGANGSHUIS.
Men schrijft ons:
Ieder Jaar ls er ten bate van het Cen
traal Israëlietlsch Wees- en Doorgangshuls
alhier een collecte gehouden en leder Jaar
hebben velen hun penningske voor deze
zoo nuttige en sympathieke instelling ge
offerd. Maar nog nimmer ls er een collecte
gehouden onder zulke bijzondere omstan
digheden als die van Maandag aanstaan
de. Immers werden ln andere Jaren de
opbrengsten dezer collecten aangewend
tot vergrooting der inkomsten en waren
de paar honderd gulden die deze collecten
opleverden een welkome aanwinst voor de
weeshulskas, de collecte, welke aanstaande
Maandag gehouden wordt beoogt te trach
ten mede te werken aan het herstel van
het stamkapitaal dat gelijk bekend
aan het eind van het vorig Jaar tot aan
den laatsten cent bleek verdwenen te zijn.
Velen hebben geheel spontaan tot dit
doel een bijdrage geschonken, maar on
danks het feit. dat over het geheele land
steun acties zijn en worden op touw gezet,
is het gebleken, dat de algemeen ongun
stige tijdsomstandigheden oorzaak zijn,
dat groote bedragen op een enkele uit
zondering na zijn uitgebleven. De ver
dwenen ruim honderd en twee duizend
gulden moeten dubbeltje bij dubbeltje weer
bij elkaar gebracht worden en de Maan
dag te houden collecte Ls een goede gele
genheid vele kleine bedragen voor het
goede doel te offeren.
Het Is wel een eigenaardige speling van
het noodlot, dat juist nu. dat de finan
cieels toestand van het weeshuls ongun
stiger ls geworden dan ooit in zijn wel
haast vijftieiarig bestaan is voorgekomen,
de eischen. die aan de weeshuiskas worden
gesteld nog nimmer zoo zwaar zijn ge-
we»st. Het zou niet Juist zijn, indien hier
uiteengezet zou worden, waaruit deze wel
zeer zware extra eischen bestaan, vermel
den slechts dat ondanks het feit. dat het
gesticht het toch al niet te breed heeft,
aan het verzoek om aan Duit.sche kinder
tjes onderdak te willen verleenen. toch is
voldaan.
Moeen velen Maandag diener in hun zak
tasten dan eewoonlilk en moge het resul
taat daarvan ziin een flinke onhrenest ten
behoeve van het Centraal Israëlietisch
Wees- en Doorgangshuis.
„CHINA IN DEN HUIDIGEN
HEKSENKETEL".
Lezing van den heer Dols.
De zaal van het wijkgebouw aan het
Levendaal was overvol, toen de heer Dols,
zendeling onder de Chineezen, kwam spre
ken over China. Na het zingen van Psalm
89 vs. 1 en een kort openingswoord van
ds. M. J. Punselie kreeg de heer Dols het
woord
Spr, begon met eenige opmerkingen over
de Chlneesche cultuur en het landschap,
dat door de geweldige uitgestrektheid van
het land zeer verschelden is. Iemand die
kennis maakt met de prachtige bouwwer
ken, ontstaan uit diep religieuze overtui
gen, moet wel liefde krijgen voor land en
volk. Maar zwaar wordt het land geteis
terd door aardbevingen. Vele sagen en
mythen geven blijk hiervan.
Tusschen 1767 en 1909 hebben 55.000
groote aardbevingen plaats gehad. Wel
duurt een aardbeving kort, maar zij over
treft ln vrecselUkheld, plagen als pest en
honger. Een andere verschrikkelijke plaag
is de overstrooming, die tienduizenden den
dood doen vinden.
Van droogte en hongersnood, die soms
2'/i Jaar duurt, maken slavenhalers ge
bruik, om tegen etenswaren meisjes te
lullen, voor hun handel ln gele slavinnen,
terwijl andere ellende over het volk wordt
gebracht doordat bij zoo'n hongersnood
menschen als schuldigen worden aange
zien, omdat de toorn der goden op hen
zou rusten en dan worden gemarteld en
gedood of zich zelf kwellen om maar regen
te krijgen, onder suggestie van de pries
ters.
Nog andere elementen zijn er echter,"
die China tot een heksenketel maken.
Deze kan men weer verdeelen in rampen,
die van het volk zelf uitgaan, en degene,
die van bulten af komen.
Onder de eerste valt de opium, die moor
dend werkt op de gebruikers Toen ln ver
band hiermee de opiumoorlog tegen En
geland uitbrak, had dit weer de vreemde-
dellngenhiat en de boxeropstand ten ge
volge. maar ook het nationale bewustzijn,
dat ook in opstand kwam tegen de Chl
neesche Keizerlijke dynastie, die dan ook
in 1912 viel en vervangen werd door den
republlkelnschen regeerlngsvorm. Het Rus
sisch bolsjewisme wakkerde de haat tegen
het blanke .kapitalistische" ras aan. ter
wijl Japan daarentegen weer Rusland wil
de tegenwerken.
Dit alles heeft vreeselijke blnnenland-
sche onlusten tengevolge gehad o.a. door
de benden die ,de witte wolven" werden
genoemd, waarvan spr. interessante bij
zonderheden. maar ook aangrijpende
tooneelen had meegemaakt. Vooral de wei
nig-hygiënische toestanden en gebrekkige
medische kennis (men legde b.v. koemest
op open wonden!) deden veel kwaad.
Vreeselljk ls ook de toestand der vrouw.
De man is de god en vader, de vrouw min
derwaardige slaaf Gelukkig is dit lang
zaam aan 't veranderen. Hiervan gaf spr.
een uitvoerige beschrijving, waarna hij 't
eerste deel van zijn lezing beëindigde met
't doen van eenige mededeelingen over de
pindamannen en 't brengen van een woord
van innteen dank aan al degenen, die heb
ben medegewerkt voor de voeding en 't
onderhoud van die menschen (er zijn er
ln Rotterdam 1280!) Nog deelde hij iets
mede over zijn arbeid te Katendrecht en
het daar gevormd comité waarna het
pauze was die gebruikt werd voor eenige
muziek welke door een drietal musici
werd ten gehoore gebracht
Na de pauze werd een aantal Drachtige
lichtbeelden vertoond die een duidelijke
illustratie gaven van het gesorokene.
Ds. Punselie sloot dezen avond met een
woord van dank aan den heer Dols en
gebed.
ARBEIDSBEURS.
Op den 20sten April waren 3002 (v. j.
2605) werkzoekenden ingeschreven.
VRIJZINNIG DEMOCRATISCHE BOND.
Rede van mr. P. J. Oud.
In een gisteravond ln het Nutsgebouw
onder leiding van prof mr. R. Kranen
burg gehouden vergadering van den Vrij
zinnig Democratischen Bond afd. Leiden
trad als spreker op mr. P. J. Oud, lid der
Tweede Kamer. Spreker bepaalde zich in
zijn redevoering grootendeels tot de econo
mische politiek van den V.D.B. en wees
er gekomen tot de steeds verder schrij
dende pogingen tot nationaliseering op
dat wanneer het Internationale verband
tusschen de verschillende volkeren uit het
oog verloren wordt, het tegenovergestelde
wordt bereikt. Het streven moet zijn in
eigen land zooveel mogelijk de ontwikke
ling der persoonlijke eigenschappen te
bevorderen met het begrip deel uit te
maken van het algeheele verband. Toen
in 1918 de vrede van Versailles een einde
maakte aan den wereldoorlog, werd deze
op economisch terrein voortgezet In we
zen is de economische oorlog echter even
gevaarlijk als de oorlog met de wapenen.
De samenhang tusschen deze twee oorlo
gen is dan ook niet een toevallige; even
min is het toevallig, dat nu alle landen
meer en meer afzonderlijk komen te staan
en het vrije internationale ruilverkeer
wordt belemmerd, de resultaten van inter
nationale conferenties over b.v. ontwape
ningsvoorstellen zoo weinig successen af
werpen. In de plaats van de internatio
nale buishoudine kwam allerwege de na
tionale huishouding en getuigd kan wor
den. dat. de uitkomsten voor alle volkeren
aller-bedroevendst waren: het bescher
mende stelsel heeft dan ook in de afgeloo-
pen jaren zijn onmacht duidelijk bewezen.
In dit verband herinnerde spr. aan een
onlangs verschenen zeer interessant boek
van de hand van den nieuwen Amerikaan-
schen president Roosevelt, waarin een lans
wordt gebroken voor de wederinvoering
van den vrijhandel, althans gepleit wordt
voor een vermindering van de bescher
mende rechten. Vergelijkt men de resulta
ten van het besehermende stelsel in
Amerika en Duitschland ln het
het eerste geval ontworpen terwllle van de
industrie en in het tweede terwllle van
den landbouw dan ziet men, dat in
beide gevallen de koopkracht van het land
afnam! Een der voornaamste principes
van den VDB is dan ook altijd dat van
den vrijhandel geweest. Het beginsel van
den vrijhandel moet echter niet opgevat
worden als een principe van afwachten en
niets doen: in tijden van normale buiten-
landsche concurrentie kan het wel dege
lijk noodzakelijk zijn gezonde en levens
vatbaarheid hebbende binnenlandsche be
drijven te steunen. Dergelijke maatregelen
moeten echter steeds een tijdelijk karak
ter dragen, daar bij invoering het autar-
chistische stelsel een geheel land noodza
kelijkerwijze verarmt. Een lichtpunt in
dezen tijd is dan ook in verband met de
komende Internationale economische con
ferentie de Amerikaansche president
Roosevelt Reeds thans een gedragslijn
voor een economische politiek uit te stip
pelen is niet mogelijk: eerst dient het re
sultaat der conferentie te worden afge
wacht: door middel van gerechtvaardigde
noodmaatregelen moet getracht worden
het bedrijfsleven in stand te houden.
Vervolgens herinnerde spreker aan de
houding der V.D -fractie bij de behande
ling der verschillende crisis-steunmaatre
gelen; uitvoerig stilstaande bij de Tarwe-
wet en de Crlsis-invoerwet. Met betrekking
tot het vraagstuk der werkloosheid
productief werk onder normale omstandig-
den is de eiseh van den V D.B. wees
spr. op de noodzakelijkerwlize uiterst voor
zichtige financieele politiek der landen in
dezen tijd. Eenerzijds stijgen de noodzake
lijke uitgaven, terwijl aan den anderen
kant de inkomsten dalen. Dank zij de aan
wezige reserves kunnen de landen hun
politiek nog voortzetten: zijn deze een
maal opgeteerd en is de cirlsis dan nog
niet ten einde dan zou natuurlijk een
catastrophale toestand intreden en hier
voor moet met den uitersten zorg ge
waakt worden.
Bij de beantwoording van de vraag hoe
deze financieele politiek toe te passen,
besnrak spr. de mogelijkheid van samen
werking met andere partijen Niet langer
kan de scheidingslijn in de Kamer volgens
het geloof getrokken worden. Soms en
niet alleen thans, maar ook in vroegere
jaren gaan de z.g. reehtsche partijen
met de linksehe mede Meer dan ooit is
thans, nu zoowel van rechts als van links
resp. van de zijde der fascisten als van de
communisten, dictatuur dreigt, samen
werking geboden. Door de tweeslachtige
houding der S.D A P. ls deze evenwel met
haar niet mogelijk tenzii zij uit de jong
ste Duitsche geschiedenis gelijk spr.
hoopte haar les trekt.
CHR. HIST. JONGERENGROEP
Lezing van den heer De Geus.
Gisteravond hield de heer E. J. de Geus
voor de Chr. Hist. Jongerengroep in
Gebouw Prediker een inleiding over het
onderwerp: „Weermacht en Beginsel".
Spr. begint zijn inleiding met er op te
wijzen dat in de beginselverklaring der
Chr -Hist. Unie. alsook in de nadere uit
spraken terzake door de Unie een weer
macht wordt geëischt. Zij eischt deze
echter niet, omdat zij voor geweld zou zijn
maar als een noodzakelijkheid tegen kwade
elementen. Recht en macht zijn geen
lndentieke begrippen, aldus spr. De macht
is noodzakelijk om het recht te hand
haven: recht zonder macht is een utopie.
Er zijn personen volgens spr. die denken
dat het recht zichzelf kan handhaven, als
de innerlijke mensch maar zooveel macht
over den uitwendigen mensch heeft, dat
de goede elementen de kwade overheer-
schen. Doch dat is een ideaal. En zoolang
dit ideaal geen werkelijkheid is geworden,
dient men dus zoo er een weermacht ont
breekt, zich te laten vertreden. Hier komt
echter de macht het recht te hulp, om zich
te doen gelden.
Ook verplicht onze grondwet de onder
danen om voor de onafhankelijkheid van
ons land te waken.
Hierop is onze nationale defensie, dan
ook gebaseerd, en ln geen geval op geweld
in den zin van aanvallend leger.
Velen zijn er, die schouderophalend
tegenover het werk van den Volkerenbond
staan. Dit mag men in geen enkel opzicht
zoo vervolgt spr. De Volkerenbond als
zoodanig is vooreerst nog een ideaal te
noemen en men dient hem ook in dien zin
te begroeten En zoolang dit gestelde
ideaal nog geen werkelijkheid is gewor
den. kunnen wij niet eenzijdig gaan ont
wapenen.
DE ALGEMEFNE TOESTAND.
Hervatting der Ontwapeningsconferentie.
Verontrustende berichten over
Midden-Europa.
Henderson heeft de Ontwapeningsconfe
rentie tegen 25 April bijeengeroepen ter
voortzetting van de beraadslagingen. Het
voorstel van Mac Donald voor een voor-
loopige overeenkomst zal dan in behande
ling worden genomen. Verschillende regee
ringen hebben hierop, zooals men weet,
amendementen ingediend.
De Italiaansche regeering heeft in een
nota medegedeeld, dat zij geen amende
menten zal indienen, doch het plan van
Mac Donald in zijn geheel aanvaardt.
Echter behoudt zij zich het recht voor
tijdens de beraadslagingen aanvullende
voorstellen in te dienen.
De Poolsche regeering heeft uitgebreide
voorstellen ingediend, om grootere waar
borgen voor de veiligheid te scheppen.
De Duitsche delegatie heeft verschil
lende amendementen aangekondigd, die,
naar men verwacht, vooral het vraagstuk
van de gelijke rechten betreffen.
V
Verontrustende berichten worden thans
van diverse zijden gelanceerd.
Naar het blad ..Narodny Listy" uit Boe-
I dapest meldt, heeft de oud-minister dr.
Welsner aan de leiders der Hongaarsche
1 legitimisten laten weten, dat bondskanse-
j Her dr. Dollfuss de toestemming van Mus
solini verkregen heeft voor het herstel
eener personeele unie tusschen Oostenrijk
en Hongarije.
Voor het vertrek van dr. Dollfuss naar
Rome. zouden de twee legitimisten-par
tijen te Weenen een conferentie gehouden
hebben, waarin zij het eens geworden zijn
RECLAME
^kwaliteiten .V1=^I
over een gemeenschappelijke gedragslijn,
volgens welke Oostenrijk en Hongarije ln
militaire en valutakwesties hun autonomie
behouden, terwijl de legers georganiseerd
zouden worden op een zelfden grondslag
en met een gemeenschappelijken genera-
len staf.
Dit plan zou intusschen nog eenige
wijzigingen moeten ondergaan .waartoe dr.
Buresch en KoUmann, beiden behoorend
tot de christelijk-socialen, zich dezer da
gen naar Boedapest zouden begeven, als
gevolmachtigden van de Oostenrljksche
regeering, teneinde met den eersten mi
nister Goemboess en wellicht ook met den
rijksbestuurder Horthy de verdere ge
dragslijn vast te stellen, speciaal om het
herstel der Habsburgers voor te bereiden.
De souvereine vorst zou, volgens dit plan,
jaarlijks zes maanden te Boedapest en zes
maanden te Weenen verblijven.
Een diplomatieke actie zal worden be
gonnen te Praag, Belgrado. Boekarest en
Warschau, welke zal worden voorbereid
door Italië, welk land zelfs reeds ln deze
richting werkt in Parijs en Londen.
Tot zoover het bericht van het Tsjecho-
Slowaaksche blad, dat tot dusver nog van
geen andere zijde werd bevestigd.
En de correspondent der N. R. Crt. te
Boekarest meldt
De Roemeensche bladen maken gewag
van het feit, dat een groot aantal schepen
in de Bulgaarsche havens Warna en Boer-
gas groote hoeveelheden wapenen en mu
nitie hebben gelost, die tusschen graan-
en groentenladingen waren verborgen. Een
en ander was bestemd om langs den
Donau naar Oostenrijk te worden ge
bracht. Volgens de Universul zijn ook
machinegeweren ontscheept. Het blad
neemt aan. dat Italië, na het geval-Hir-
tenberg. voortaan Bulgarije als doorvoer-
land voor het zenden van wapenen naar
Hongarije heeft gekozen.
9547
Na vervolgens nog even 't licht te wer
pen op de anti-oorlogsbeweglng en wat
daarmede in verband staat, alsmede op de
verscheidene revolutionaire stroomingen
die zich in verschillende landen openbaren,
concludeert spr. dat de regeering verplicht
is op grond van het recht een leger te
handhaven. Voorts waarschuwde spr. tegen
de actie die zich thans gaat ontwikkelen,
waarin de nationale gedachte zoo sterk
naar voren komt. Geen slapheid dus, maar
ook geen negatie van anderen, aangezien
deze beide ln strijd zijn met den eisch die
God ons oplegt.
Hierna vond een zeer uitvoerige ge
dachten-wisseling plaats tusschen de hoor
ders en spreker, waarna de vergadering op
de gebruikelijke wijze werd gesloten.
IJ-
KOOKDEMONSTRATIE OP
KüPPERSBüSCH.
Een groot succes.
De importrice van de Kuppersbusch-
gasfornuizen, de N.V. Imenexco. hier ter
stede gevestigd Hooge Rijndijk 94, heeft
gisteravond in de kleine Stadszaal een
kookdemonstratie gegeven, waarvoor de
belangstelling zoo groot was dat .er plaat
sen te kort kwamen en ettelijke tiental
len dames teleurgesteld huiswaarts moes
ten worden gezonden. Voor haar zij een
troost, dat de directie binnen zeer afzien-
baren tijd een herhaling organiseert!
De demonstrates de heer Lieshout,
wond er geen doekjes om. Hij bekende rui
terlijk. dat in de allereerste plaats het
doel van dezen avond en de verwachting
der gezamenlijke instaUateurs was, dat
velen zich na aflooo dezer demonstratie
een Küppersbusch-gasfornuis zouden aan
schaffen.
Te dien einde heeft de heer Lieshout op
vaak geestige wijze de voortreffelijke kwa
liteiten dezer fornuizen in het licht ge
steld en ze door de bereiding van een vol
ledig menu bewezen.
Het zal overigens menige dame benauwd
om het hart geworden zijn. toen de heer
Lieshout het Brusselsch lof zonder toevoe
ging van ook maar één druppel water op
de groote gasvlam zette, en toen in de
aardappelpan een laagje water werd ge
daan van slechts één centimeter! Maar de
verwondering steeg ten top. toen de de
monstrates het vleesch zonder boter of
vet en een kabeljauw zonder water in een
en denzelfden oven schoof.
Daarvan kwam immers niets terecht en
in gedachten snoven de dames al den
brandlucht op. welke het schroeiende
vleesch moest veroorzaken. Maar ziet: er
gebeurde niets van dat al.
De dubbelgepatenteerde spaarbrander
deed zijn pUcht en na verloop van tijd
kwamen soep aardappelen visch en groen
te prachtig gaar op tafel en het vleesch
heerlijk bruin gebraden uit den oven!
't Was voor den heer Lieshout een door
slaand succes en voor vele bezoeksters een
openbaring. Het spreekt vanzelf, dat de
goede indruk der gerechten proefonder
vindelijk werd bevestigd!
o—
De wethouder van Fabricage, de heer
J. Splinter Gzn„ is verhinderd morgen
spreekuur te houden.
Majoor A. P. Uni, thans op non-acti
viteit, wordt 1 Mei in actieven dienst her
steld en geplaatst als hoofdinstructeur bij
het 4de regiment infanterie alhier.
Het bestuur der Leidsche Christe
lijke Oranjevereeniging heeft tot alle ker
keraden in onze gemeente het verzoek ge
richt om a.s. Zondag to den dienst den
400sten geboortedag van den Vader des
Vaderlands te doen gedenken.
Het Leidsche Comité voor hulp aan
Joodsche vluchteUngen uit Duitschland
heeft alle leden der Israëlletische Gem.
alhier ultgenoodigd tot een bijeenkomst
op Zondagavond, 23 April as. om 8'/t uur
in Hotel Bamberger, Lammermarkt 3, waar
de maatregelen zullen besproken worden,
die het Comité voor zijn doel noodzake
lijk acht. Waar het hier een zaak betreft,
die aller medewerking en de grootste
spoed eischt, rekent het Comité op de
aanwezigheid van alle Joodsche mannen
en vrouwen uit Leiden en omstreken.
DUITSCHLAND.
Hitler's verjaardag - Verklaring van
Hugenberg - De X Mei-dag.
In de rijkskanselarij is een hoeveelheid
geschenken voor Hitier, ter gelegenheid
van zijn verjaardag opgestapeld, welke alle
verwachtingen overtreft. Hieronder zijn
vele waardevolle voorwerpen o.a. schilde
rijen, oude munten, gobelins enz. enz. De
bloemenschat welke hem van alle zijden
wordt toegezonden, is onbeschrijfelijk.
Verder kreeg hij een hondje, een be
kroonde kanarie en een rijpaard.
Meer dan 300 steden zonden oorkonden,
waarbij hij tot eereburger werd verheven.
Ook kreeg hij een taart, welke 150 pond
weegt
In den loop van den middag was het
aantal bloemstukken zoo groot geworden,
dat men er eenvoudig geen raad meer mee
wist en ruimte te kort kwam. Er stonden
manshooge vazen van den Botanischen
Garten Berlin met de meest waardevolle
bloemen naast de bescheiden ruikers viool
tjes van het „Hitlermadel" bundels Lüne-
burger Heide, ruikers Edelweiss uit de Al
pen vergeet-me-nietjes uit Oost-Pruisen,
sneeuwklokjes uit Danzig. Meiklokjes van
de Bergstrasse, seringen uit Baden. enz.
Reeds in den voormiddag waren meer
dan 2000 telegrammen bnnengekomen. Het
aantal brieven, dat de jarige heden ont
ving ls zóó groot, dat voor het vervoer er
van heele postwagens gerequireerd moes
ten worden.
Onder de geschenken bevinden zich zeer
kostbare stukken, o.a. barnsteen, een ge
schenk van Oost-Pruisische visschers. een
vaas met de afbeelding van de garnizoens
kerk van Potsdam, vervaardigd in de
staatsporceleinfabriek te Berlijn, origlneeie
brieven van Bismarck en munten uit den
tijd vah Frederik den Groote.
Voorts heeft de rijkskanselier duizenden
boeken ten geschenke gekregen, waaron
der 20 kostbare bijbels. Hitier zal verder
van de vermoeienissen van zijn ambt kun
nen uitrusten op meer dan honderd sofa
kussens. hem door zijn talrijke bewonde
raarsters geschonken.
De oudste inwoner van Berlijn een 102-
jarige heer. is niet achtergebleven en
heeft den kanselier een bouquet bloemen
gestuurd.
Daar Hitier anti-alcoholist is en niet
rookt zullen de wijn en de sigaren, waar
van hij eveneens een goeden voorraad ge
kregen heeft, voor liefdadige doeleinden
gebruikt worden.
In den Staatsschouwburg werd opge
voerd „Schlageten" van Johst. Na afloop
werd het Deutschland- en Horst Wessel-
iied gezongen.
Nu alle ministers in Duitschland zijn
teruggekeerd, wordt spoedig een minister
raad verwacht. Von Papen bracht Hinden
burg verslag uit over zijn reis naar Italië.
In antwoord op talrijke vragen publi
ceert rijksminister dr. Hugenberg een ver
klaring waarin het o.a. luidt:
Van belanghebbende zijde worden stel
selmatig geruchten verspreid, dat het be
staan der rijksregeering ln haar huidige
samenstelling gevaar loopt.
Daartegenover zij gewezen op het feit
der regeertogsvorming door rijkskanselier
Hitier en de plechtige bevestiging dezer
regeering door den rijkspresident benevens
oo de verklaringen van den rijkskanselier
over de samenstelling en het bestaan der
rijksregeering in haar tegenwoordige ge
daante
Tenslotte wijst Hugenberg nog op de
omstandigheid .dat de machtigingswet het
voortbestaan der huidige rijksregeering tot
voorwaarde heeft.
Tusschen Stahlhelm en Nazis is het nog
niet in orde. Nu heeft weer te Berlijn een
incident plaats gehad tengevolge waar
van twee Stahlhelmers werden gearre
steerd, die later weer werden losgelaten.
De minister voor volksvoorUchting en
propaganda, dr Gpebbels. heeft verklaard
dat den lsten Mei 's echtends de lezers der
dagbladen op de bijzondere beteekenis van
.den dag" moeten worden gewezen en dat
daarom de gewone Maand aebladen dien
ochtend zullen mogen verschijnen Verder
op den dag mogen oo 1 Mei geen bladen
uitkomen. Dinsdag 2 Mei kunnen ze ech
ter als ochtendeditie verschijnen.
De leiding van den Stahlhelm stemt vol
komen in met het regeeringSDlan om 1
Mei tot voiksfeestdac van den nationaien
arbeid te maken.
De Stahlhelm zal dien dag echter op zijn
wijzn -rieten cm er het .lentefeest van de
wijding van het zwaard" een Germaan
feest, dat nog oo vele plaatsen oo dlen
turn gevierd wordt, van maken
i Allen jongen mannen, die in den
van dit jaar 17 jaar worden en volgent ij
Stahlhelm gerechtigd zijn. om waper.
dragen zal op dien dag het „zwaard:^
verleend worden.
Met 1 Mei zal de nat.-sociallstische
voorloopig geen nieuwe leden meer aj
nemen gezien de groote toeloop.
o
ENGELAND.
Het conflict met de Sovjets,
De Russische handelsvertegenwoordi»
te Londen is door de sovjet-regeering gj
Moskou teruggeroepen. Het bureau j
handelsvertegenwoordiging wordt
nader order gesloten.
Naar verluidt heeft de Britsche minjr
van buitenlandsche zaken sir John Sle
den Russischen ambassadeur medegedtt
dat de handelsvertegenwoordiging te ij"
den geen exterritorialiteit meer bezit.
Van herroeping of wijziging der vt
nissen is nog niets gekomen en de kr
daarop vermindert.
In politieke kringen te Moskou wo:
n.l. verklaard, dat de opwinding over
wet tot verbod van Russischen invoer
Engeland de Russische regeering zal dx-
gen een tegenactie op touw te zetten
Ambassadeur Maisky heeft den Britste
minister van buitenlandsche zaken, Sin»
hiervan op de hoogte gesteld.
De executieve commissie der sovj
unie zou besluiten, den invoer van Enj
sche producten te bemoeilijken.
De nationale gemengde raad, welke L
congres van vakvereenigingen en de pr
lementaire iabourpartij vertegenwooróf
heeft besloten krachtig te protesteer;
tegen het embargo op Russische handei
waren. Tevens is een brief gezonden a
Baldwin en Simon, waarin verklae
wordt, dat de raad van meening is, datb
embargo nadeelige gevolgen zal hebt--
voor de Britsche industrie. In den bra
wordt bovendien de meening geuit, datt;
embargo in strijd is met het Kellogg-pa:
Tenslotte heeft de raad een telegrsr
gezonden aan het centrale executie-
comité te Moskou, waarin de onmiddellijl
vrijlating der gevangen Britsche ondc
danen wordt gevraagd in naam van
Russisch-Britsche vriendschap.
Me'
1
L
Vei
Z
Oo
of
No
rin
CHINA.
De Japansehe opmarsch naar het Zuida
Verscherping van het conflict tusscbu
Mandsjoerye en de sovjets.
De Japansehe troepen hebben de Loeit
rivier overschreden en rukken verder mr
het Zuiden op. De Chineezen verwachtii
dat Peking en Tientsin spoedig door
Japanners bezet zal worden. In beide s2-
den is de staat van beleg afgekondigd
Onder de Chineesche bevolking otc
paniek uitgebroken. Ononderbroken ti
men de treinen met vluchtelingen uitte'.
Noorden Peking binnen.
Te Loeansjau en in andere steden heb
ben de Japansehe vliegtuigbommen groote
schade aangericht. De Engelsche diploma
tieke vertegenwoordiging te Peking heet
bij de Japansehe autoriteiten geprofe
teerd tegen de bedreiging van de Engel
sche belangen, in het bijzonder van de:
voor het grootste deel in Engelsche han
den zijnde Peking-Moekden spoorweg, ft
Japansehe zaakgelastigde heeft verzekert
dat de Japanners de Engelsche eigendoE
men zullen sparen.
Het Japansehe hoofdkwartier det
mede, dat twee Amerikanen zijn gearn.-
teerd, die getracht hadden foto's van Js-
pansche troepenbewegingen te maken
Alle maatregelen zijn getroffen tot over
brenging van de nationale universiteit vat
Peking naar Shanghai. Talrijke weten
schappelijke instrumenten zijn reeds voor
transport verpakt.
Ondanks de mededeeling der Chinee
sche regeering. dat Peking moet worde:
ontruimd, verklaart de bevelhebber de-
Chineesche troepen te Peking, general
Tschl. dat hij Peking niet zonder strijd
zal overgeven.
Hij beschikt over 80.000 man, die u
staat zouden zijn met succes tegensta®
te bieden.
De strijd tusschen de Russische en d!
Mandsjoerljsche regeeringen tengevolp
van het inbeslagnemen door Sovjet-Rus
land van een deel van het rollend mate
riaal van den Chineeschen Ooster Spoor
weg krijgt een verscherpt karakter, ft
Mandsjoerljsche regeering, die Ruslani
van diefstal beschuldigt, eischt, naar ui!
Charbin wordt gemeld, thans catagoriseb.
dat de locomotieven en goederenwagens
die over de Russische grens zijn gebracht,
uiterlijk 10 Mei zuilen zijn teruggegeven
aangezien Mandsjoekwo onder de Oost
grens van Mandsfoerije geheel voor Sov
jet Rusland zal sluiten.
Op instigatie der Mandsjoerijsche re
geering zijn te Pogranitsjnaja reeds Rus
sische waren in beslag genomen, die uit
Wladiwostock met den Chineeschen Oos-
terspoorweg naar sovjet-Rusland zouden
worden gezonden.
De Inbeslagneming geschiedde, ondank
een van Russische zijde ingediend protest
De goederen worden thans door Mands
joerijsche militairen bewaakt.
o
VEREENIGDE STATEN.
Schepenbouw ter bestrijding der
werkloosheid.
De voorzitter van de martoe-commikk
van het Huis van Afgevaardigden. Vinson, I
heeft verklaard, dat de leden van het bun1-1
die voorstanders zijn van uitbreiding van I
de vloot, gerustgesteld kunnen zijn.
president Roosevelt in zijn program to-
steun der werkloozen, ook het op staps-
zetten van een aantal schepen heeft opEe'
nomen.
Men moet niet vergeten, aldus de voor;
zitter van de marine-commissie, dat
geen enkele manier is, waardoor de rege
ring zooveel tot leniging van de werk I
loosheid kan doen, dan het aanbouwei
van nieuwe schepen.
Voor iederen dollar die voor dit doel
besteed wordt, is 85 cents voor arbeids
loon.
Vinson zal aan president Roosevelt
voorstellen, een bedrag van ongeveer 40
millioen dollar uit te trekken voor het
aanbouwen van schepen, hetgeen kan ge
schieden binnen de bepalingen van de
vlootovereenkomst.
B-l
