Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 15 April 1933
FINANCIEEL OVERZICHT.
SCHEEPSTIJDINGEN.
Dienstbode„Zeker neei wat van Je klanten op reli
met Paschen melkboer
Melkboer„Nee, niet veeleen Uter ol v|j! maar
(Happj Mag.).
Vrontwaardlgde vrouw: „Vorige Paschen was Je te
laat aan het station om den trein te halen, de Paschen
daarvoor miste Je de laatste bus naar huls En deze
Paschen hou Je Je reputatie op door twee maanden te
laat de griep te krijgen." (Humorist.)
Dienstbode (naar de lichtzijde van het geval zoekend) 4
„Die gekleurde stukjes zullen het heel goed doen in
het rotstuintje, mevrouw." (London Opinion),
..Kees, breng effe een boodschapple over an de
opzichter."
Zegls, waar zie Je me voor an, voor een postdull
soms (Humorist),
Man„We moéten eenvoudig bezuinigen. Elly Kun
Je voortaan niet een week langer met een permannt
wave doen (Happy Mag.)
Moeder, tot haar zoontje dat van een partijtje terug
komt .Jul zei dat Je weer aan bet vechten oen ge
weest"
Zoontje..Nou, dat mispunt van een Keesje Vliet zei
dat tk geen aardige tongen was en tk neb nem net zoo
lang atgerammeld tot hl] zei dat Ik het wei was"
(Happy Mag.)
Bewogen koersverloop van de Mark - Terug
betaling van het her-disconto-credlet der
Kijksbank - Naar een verdere beperking
van het betalingsverkeer? - Gunstige ver
wachtingen ten aanzien van de houding
der Amerikaansche regeering t. a. v. Inter
nationale vraagstukken - Eenige verbete
ring van de Beursstemming.
In de laatste week heeft het koersverloop
van de Mark in sterke mate de aandacht
getrokken. Van een noteering van 59.21 op
25 Maart is de Duitsche wisselkoers tegen
over den gulden gedaald tot 57.75 aan het
einde der vorige en het begin van deze
week. Hierop is sindsdien een herstel van
ongeveer één cent gevolgd waaruit blijkt,
dat men iets minder wantrouwend staat
ten opzichte van de financieele en valuta-
vooruitzichten van Duitschland.
Geheel teruggekeerd ls het vertrouwen
echter niet: daarvoor blijft de geheele toe
stand ten Oosten van onze grens nog te
onzeker. Daar is in de eerste plaats de
vraag, welke gevolgen de door de regee
ring beraamde, en ten deele reeds in wer
king gestelde maatregelen ter steunverlee-
ning aan verschillende kringen der bevol
king. voor de staatsfinanciën zullen heb
ben. te meer omdat in geen enkel geval is
aangegeven, hoe de hiervoor benoodigde
middelen zullen worden verkregen en de
mogelijkheid van verzwaring van belasting
druk door de autoriteiten met klem wordt
afgewezen. Tenslotte zullen de gelden toch
ergens vandaan moeten komen, en er zal
dan ook wel geen 'andëre uitweg zijn dan
een vergrooting van den schuldenlast en
een overeenkomstige verzwakking der fi
nancieele positie van Duitschland.
De directe aanleiding voor de koersda
ling van de Mark vormde het bericht, dat
de Duitsche Rijksbank besloten had tot
terugbetaling van het internationale, z.g.
„hcrdlsconto"-credlet. Dit credlet was door
de Bank van Engeland, de Bank van
Frankrijk en de Federal Reserve Bank te
N.-York, tezamen met de Bank voor Inter
nationale Betalingen te Bazel, ln Juni 1931,
dus even voor het uitbreken van de Duit
sche Bankcrisis aan de Rijksbank ver
strekt, en wel tot een bedrag van 100 mll-
ltoen dollar. Door geleidelijke terugbeta
lingen was het sindsdien tot 70 mlllioen
dollar teruggegaan.
Het was oorspronkelijk slechts voor een
zeer korten termijn bedoeld, maar is. tege
lijk met de andere aan Duitschland ver
strekte credleten als gevolg van de bank
crisis „bevroren". In het begin van Maart
hadden de bultenlandsche banken zich op
nieuw tot een verlenging van het crediet
bereid verklaar! doch daaraan hadden zij,
ln verband met de toenmaals bestaande
onzekerheid met betrekking tot den dol
larkoers, de voorwaarde van een verster
king van de goudclausule verbonden: De
nieuwe President van de Rijksbank heeft,
liever dan aan deze voorwaarde te vol
doen. besloten het geheele credlet terug te
betalen, en men krijgt zelfs den indruk,
dat hij de gelegenheid, om van dit voor
schot „af te komen" met graagte heeft
aangegrepen Het ligt immers in de lijn
van de thans in Duitschland gevolgde eco
nomische en financieele politiek om zich
zooveel mogelijk onafhankelijk van het
buitenland te maken, en het crediet zou
onder bepaalde omstandigheden de bewe
gingsvrijheid van de Duitsche circulatie
bank Inderdaad kunnen beperken.
Van Duitsche zijde heeft men zich be
ijverd dc terugbetaling van het credlet als
een opluchting voor Duitschland voor te
stellen. Deze voorstelling ls ongetwijfeld
wel wat te mooi al kon deze geleende
goudreserve" feitelijk niet als een reëele
gouddekking voor de biliettencirculatie
worden beschouwd. Wanneer men van de
goudvoorraden der Duitsche Rijksbank dit
buitenlandsche crediet aftrekt, bedraagt de
gouddekking der in omloop zijnde bankbil
jetten slechts ruim 10- o. Dat deze ongun
stige goudpositie niet in den Duitschen
wisselkoers tot uiting komt, is natuurlijk
toe te schrijven aan het feit. dat het be
talingsverkeer met het buitenland geheel
aan banden ls gelegd.
Nu doet zich echter de vraag voor, of,
na de terugbetaling van het internationale
crediet. niet nog verdere stappen zullen
worden gedaan op den weg naar beperking
van het betalingsverkeer en wel ln zooda-
nlgen vorm dat ook de betalingen voor
den rente- en aflosslngsdienst van de in
het buitenland aangegane leeningen niet
meer naar het buitenland zullen worden
overgemaakt, maar op „geblokkeerde reke-
stort. Iets dergelijks heeft de president van
ning" ln Duitschland zullen worden ge-
de Rijksbank zooals reeds medegedeeld, in
het onlangs gepubliceerde Jaarverslag aan
geduid. toen hij een beroep deed op de
crediteurenstaten, om Duitschland het na
komen van zijn verplichtingen door groo-
tere afname van goederen te vergemakke
lijken. omdat Duitschland anders zijn ver
plichtingen niet zou kunnen vervullen.
In dit licht bezien kan de terugbetaling
van het internationale credlet beschouwd
worden als een soort demonstratie om de
wereld te toonen. dat de valutareserves
van Duitschland een dieptepunt hebben i
bereikt, dat geen verdere onttrekking van 1
goud en deviezen meer toelaat.
Men zou met deze redeneering vrede I
kunnen hebben, waar niet is, heeft
immers zelfs de keizer zijn recht verloren,
waren het niet, dat Duitschland door
zijn politiek van afsluiting van zijn bln-
nenlandsche markt voor buitenlandsche
goederen zelf schuld er aan is. wanneer
ook het buitenland geen of weinig Duit
sche goederen meer wenscht te betrekken.
De eenvoudige economische wet, dat zon
der import ook export onmogelijk ls, wordt
ln Duitschland klaarblijkelijk nog niet
voldoende begrepen, of wel men wenscht
ze niet te begrijpen, en geeft er de voor
keur aan, zich met drogredenen van zijn
verplichtingen tegenover het buitenland
af te maken. De buitenlandsche houders
van Duitsche leentngen worden dan het
kind van de rekening.
Nadat de koersen voor Duitsche obliga-
tiën verder waren teruggeloopen viel in de
laatste dagen eenig herstel waar te nemen,
in sympathie met de verbetering van den
Markenkoers. Deze laatste was het gevolg
van een verklaring van Dr. Schacht voor
de Bank voor Internationale Betalingen,
dat hij de stabiliteit van de valuta ln elk
geval zou handhaven. Reeds eerder had
hij te kennen gegeven, dat Duitschland
ook zijn particuliere schulden zou voldoen.
Over de z.g. „transfer"-quaestle, d.w.z. de
overmaking van de rente- en aflossings
bedragen naar het buitenland, heeft hij
echter, na zijn bovenbedoelde uiting ln het
jaarverslag der Rijksbank, verder het stil
zwijgen bewaard.
Het koersherstel voor de Mark heeft
intusschen niet nagelaten, een gunstigen
invloed op de stemming ter beurze te oefe
nen. HlerDlj kwam. dat ook de New York-
sche beurs tijdelijk een veel beter aanzien
heeft gehad, dan sinds langen tijd het ge
val is geweest. Dit is voornamelijk te dan
ken aan het feit. dat men ln Amerika
gunstige verwachtingen koestert ten aan
zien van de politiek, welke de regeering
met betrekking tot de Internationale
vraagstukken zal volgen.
Zoo nebben zoowel de nieuwe President
als de Ministers van Bultenlandsche Za
ken en van Handel zich voorstanders ver
klaard van verlaging van invoertarieven
op basis van wederkeerigheld, hetgeen zal
kunnen lelden tot een toeneming van het
internationale handelsverkeer. Ook schijnt
de regeering bereid te zijn, met betrekking
tot de andere internationale vraagstuk
ken, waaronder dat der intergealliëerde
oorlogsschulden een eerste plaats inneemt,
concessies te doen, teneinde daartegenover
op de a.s. economische wereldconferentie
ook van haar kant voordeelen te kunnen
verkrijgen.
De New Yorksche beurs werd ook gun
stig beïnvloed door ae publicatie van de
onuitgevoerde orders der U. S. Steel Cor
poration per 1 April j.l„ die met een hoe
veelheid van 1.841.000 slechts een vermin
dering van 13.000 ton in vergelijking met
de vorige maand aantoonen, terwijl gere
kend was op een teruggang van 100.000
250.000 ton.
De Amsterdamse he beurs heeft zich bij
de tijdelijk betere stemming op de buiten
landsche beurzen aangesloten, waarbij
zich ook de gunstige invloed deed gevoelen
van een lichte verbetering op de goede
renmarkten. In het midden der week kon
zelfs een aanmerkelijke uitbreiding van
den handel worden geconstateerd, wat te
opvallender is, omdat meestal voor een
paar vacantiedagen de zaken verder ple
gen in te krimpen.
Van het koersherstel, dat zich vrijwel
over alle afdeelingen uitstrekte, hebben
ook industriëele waarden geprofiteerd.
Wat aandeelen Philips betreft, werd de
koersstijging gemotiveerd met een bericht
over de vestiging van een fabriek voor de
vervaardiging van gloeilampen, radio
lampen en -apparaten in Denemarken,
hoewel deze verdere decentralisatie van
het bedrijf op zich zelf stellig geen reden
tot juichen is. Tot dergelijke maatregelen
wordt het Philips-concern wel gedwongen
door het toenemende streven ln verschil
lende landen tot wering van buitenland
sche artikelen.
Zoo had de Deensche regeering kort
door verhooging van Invoerrechten en be
perking van het deviezenverkeer den
invoer van gloeilampen en radio-artikelen
ln Denemarken practisch onmogelijk ge
maakt. Teneinde Denemarken als afzet
gebied niet te verliezen, hebben de Deen
sche ondermaatschappijen van Philips,
die zich tot dusverre slechts met den ver
koop der elders geproduceerde artikelen
hadden belast, een fabriekscomplex aan
gekocht om in het land zelf de Philips-
artikelen te fabriceeren. Verwacht wordt,
dat de fabriek in Juli in vollen gang zal
zijn, en dat zij voorloonig aan ca. honderd
man werk zal verschaffen.
Deze toename van de werkgelegenheid
in Denemarken moet echter gepaard gaan
met een vermindering van de bedrijvig
heid in de Philipsfabrieken hier te lande.
Hierbij komt, dat de vestiging van de bui-
tenlandsche fabrieken nieuwe kapitaals
uitgaven eischt, terwijl men gehoopt had,
dat het tijdperk van expansie voorloopig i
was afgesloten.
Aandeelen Unllever hebben goeden
weerstand getoond en konden zich na de
voorafgegane scherpe koersdaling zelfs
iets herstellen. Het slotdividend van 3"/o,
waardoor het totale dividend over het af-
geloopen jaar 6% wordt, tegen 8'/« over
het voorafgaande jaar, is nog tamelijk
meegevallen, na de pessimistische ver
wachtingen. die omtrent de toekomst van
het concern, ln verband met de in ver
schillende landen genomen maatregelen,
in den iongsten tijd zijn geuit. Nu zijn de
financieele resultaten ln het afgeloopen
jaar hierdoor weliswaar nog slechts ln
beperkte mate beïnvloed, maar men mag
toch wel aannemen, dat bij de vaststelling
van het dividend toch ook wel rekening
is gehouden met de tegenwoordige positie
en de verdere vooruitzichten der onder
neming.
Kunstzljde-aandeelen zijn bij de koers
stijging ten achter gebleven, in verband
met minder gunstige berichten over den
toestand in deze tak van nijverheid. Zoo
werd ln de Jaarvergadering van de Engel-
sche nndermaatschanDiJ der Aku. de Bri
tish Enka Artificial Silk Co. verklaard, dat
de einde 1932 gekoesterde verwachtingen
niet bewaarheid zijn De prijzen zijn verder
gedaald ook al omdat de maatschappij
geheel ls overgeleverd aan het groote En-
gelsche kunstzijde-concern. Courteulds
Ltd.. dat de vlscose-markt beheerscht De
scherpe concurrentie op de wereldmarkt
heeft de groote producenten, zooals de
Aku en de Courtaulds Ltd. genoopt, te
trachten, overeenkomsten te sluiten voor
de verdeeling van de afzetgebieden. In
verband hiermede worden besprekingen
gevoerd, die beoogen, de controle over de
British Enka van de Aku naar de Cour
taulds te doen overgaan. Of deze resul
taat zullen hebben, is nog niet zeker.
Petroleumaandeelen waren hooger op
berichten uit Amerika over een drastische
beperking der petroleumproductle Zoowel
in Oost-Texas als in Oklahoma, die beide
tot de rijkste petroleumgebleden ln de Ver.
Staten behooren ls de productie tijdelijk
geheel stopgezet. In Oklahoma blijft de
stopzetting van kracht, totdat de nieuwe
bondswetgeving inzake een regeling der
petroleumproductle zal zijn afgekondigd.
In Oost-Texas waren 10.000 bronnen aan
vankelijk voor vijf dagen gesloten, doch
de termijn van sluiting ls daarna nog met
tien dagen verlengd. President Roosevelt
zou van plan zijn om bij 't Congres een
wet ln te dienen, waarbij het vervoer van
petroleum of petroleumproducten wordt
verboden, indien deze petroleum geprodu
ceerd ls in strijd met wetten van een staat.
Op deze wijze denkt men de bepalingen
van de grondwet, die Inmenging van de
federale regeering ln de wetten van de
afzonderlijke staten verbieden en daardoor
een federale regeling voor de geheele
Amerikaansche petroleumindustrie in den
weg staan, te kunnen handhaven en niet
temin tot een algemeene toepassing van
de productiebeperking te kunnen komen.
Cultuurwaarden hebben zich eveneens
op een hooger niveau bewogen. Wat rub-
beraandeelen betreft, kon de handel iets
toenemen, in verband met hoogere prijzen
op de termijnmarkt te New York. Tabaks-
aandeelen zijn aanvankelijk nog verder ln
koers gedaald, aangezien het resultaat van
de eerste Sumatra-tabaksinschrijving nog
slechter is geworden dan men had voor
zien. Van de 12737 pakken, die werden
aangeboden, zijn 3721 pakken opgehouden.
De verkochte 9016 pakken hebben een ge
middelden prijs van 140 ct. per half kilo
gram behaald, terwijl dezelfde merken het
vorige jaar, toen de resultaten ook al zeer
ongunstig waren 150 ct. behaalden. De
Dell Batavia Mij heeft van de negen par
tijen, welke van haar ter markt kwamen,
vijf opgehouden; de Senembah drie van
de e'f enz.
In verband met dit ongunstige resul
taat ls besloten, om de voor deze week
aangekondigde inschrijving niet te laten
doorgaan, terwijl ditzelfde waarschijnlijk
voor de op 5 Mei aangekondigde Inschrij
ving het geval zal zlln. De twee groote
koopers Amerika en Duitschland. hebben
ditmaal weinig lust tot koopen aan den
dag gelegd, wat dit laatste land betreft in
verband met de aldaar heerschende ver
houdingen en het feit. dat het groote aan
tal Joodsche firma's in den Duitschen
tabakshandel en de sigarenindustrie niet
weten, of zij hun bedrijven ongestoord zul
len kunnen voortzetten. In Amerika wordt
de vraag naar de goedkoope Deli-kwalitei-
ten belemmerd door de hoogere invoer
rechten, die naar het gewicht worden ge
heven. Later trad voor tabaksaandeelen
een herstel ln.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:
Aku 28. 27 3/4.
Nederlandsche Ford 109'/;, 114 3/4.
Philips Gem. Bez. 108, 113'/;, 111'/;, 113.
Unilever 87'/; 84. 86.
Redjang Lebong 106 3/4, 109, 107.
Kon Petroleum 141'/;. 145'/;. 143";.
Amsterdam Rubber 54 3/4, 59'/;, 58'/4.
Oost Java Rubber 74. 78.
Ned. Scheepvaart Unie 48, 49 3/4.
Vorstenlanden 39. 41.
Handelsver. „Amsterdam" 178, 180 3/4,
179'/;.
Javasche Cultuur 123'/;. 126'/;, 124 3/4.
Dell Batavia Mij. 116. 125, 123.
Dell MU. 103 112, 111.
Senembah Mij. 116'/;, 125'/;, 122'/;.
BOLLAND—AUSTRALIË LIJN.
DJAMBI, thuisreis, 13 April te Duinkerks
HALCYON LIJN.
STAD HAARLEM, 13 April van Alma'.
STAD DORDRECHT, 13 April van Briil
I naar Rotterdam.
VREDENBURG, Rotterdam naar Port)
Ferrajo, pass. 14 April Dungeness.
ROZENBURG, Rotterdam naar Lissabon
pass. 13 April Dungeness.
ROTI LLOYD.
INDRAPOERA. uitreis, 14 April van Mar
seille.
TOSARI, uitreis, pass. 14 April Dungeness,
KOTA AGOENG, thuisreis, 14 April van
Napels.
KON HOLL. LLOYD.
ORANIA, uitreis, pass. 13 April Ouessant
ZEELANDIA, uitreis, 13 April n.m. 3 uui
van Rlo Grande.
KON. NED STOOMBOOT-MIJ.
BRION, 14 April van Amsterdam naat
Bordeaux.
DEUCALION, 14 April van Amsterdam vla
Rotterdam naar Middell. Zee.
ORPHEUS, 14 April van Amsterdam nas»
Kopenhagen.
AURORA, 13 April van Livorno n. Napels.
BENNEKOM, 14 April van Hamijurg te
Antwerpen.
BODEGRAVEN, 12 April van Curacao n I
Ohristobal.
BOSKOOP, 12 April van Curacao n. Liver
pool.
CERES, uitreis, pass. 13 April n.m. 8 uui
Fayal.
OBERON, 13 April van Rotterdam te
Huelva.
ORESTES, 13 April van Amsterdam te I
Hamburg.
ORION, 14 April van Amsterdam te R'dam
THESEUS, Amsterdam naar Kopenhagen,
pass. 14 April Holtenau.
VENEZUELA, uitreis, pass. 13 April n.ri j
10 uur Flores.
VULCANUS. 13 April van Genua natf
Alexandrië.
HEBE. 13 April van Valencia naar A'dam.
PLUTO, 14 April van Hamburg te Amster
dam.
CLIO. 14 April van Middell. Zee. laatst
Rotterdam te Amsterdam.
STUYVESANT, 15 April n.m. 5 uur vat
West Indlë te Amsterdam verwacht.
HOLLAND— AFRIK A-LIJN
RIETFONTEIN, 14 April vm. 1 uur vat
Suez naar Port Soudan.
SPRINGFONTEIN, thuisreis, 17 AprS
's avonds te Havre verwacht.
NIJKERK. 13 April van Beira te Loren»
Marques.
HOLLAND—OOST-AZIE LIJN.
OLDEKERK, 14 April van Schiedam te
Antwerpen.
MAATSCHAPPIJ OCEAAN.
LAERTES, Java naar Amsterdam, 13 April
van Marseille.
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
GELDERLAND, 13 April van Rouaan OP
de Tyne.
MAASHAVEN, Rotterdam naar Port Gent"
pass. 13 April Las Palmas.
LEKHAVEN, 13 April van Antwerpen te
Immingham.
GELDERLAND, 13 April van Rouaan oP I
de Tyne.
GOUWE, Hamburg naar Kotka, pass. I3
April n m. 5.45 u. Cuxhaven.
BATAVIER V, 14 April van Rotterdam te
Gravesend.
WILLEMSPLEIN, 12 April van Narvik 1
Rotterdam.
EBRO. sleepboot. 13 Anril van Almeria ft
Marseille met een baggermolen op sleep*
touw.
M
