DE OPENINGSZITTING VAN DEN DUITSCHEN RIJKSDAG Is het niet zoowat tijd om aan Uw gezondheid te gaan denken LEÏDSCH DAGBLAD - Eerste Blad Woensdag 22 Maart 193: NIEUWE VERORDENINGEN. Rook dan Naar schatting zouden gisteren van 250.000 tot 300.000 bezoekers te Potsdam zijn geweest. Het verkeer heeft niettemin zonder noemenswaardige incidenten voort gang kunnen vinden, niet in het minst door de uitgebreide maatregelen. Behalve een politiebeambte, die om het leven is gekomen, moet vermeld worden dat in het geheel 250 personen min of meer ernstig werden gewond bij het opdringen. Dit be treft voor het overgroote deel vrouwen, die door het Roode Kruis en de eerstehulp- brigades zijn geholpen. Zeer groot is ook het aantal kinderen, dat in het gedrang verwijderd geraakte van zijn begeleiders en later naar het politiebureau werd overge bracht. Urenlang duurde het voordat de duizen den Potsdam weer hadden verlaten. De feeststemming te Potsdam duurde tot iaat in den avond. Nog een kranslcgging. De Rijkspresident, generaal-veldmaar- schalk v. Hindenburg, heeft zich na de plechtigheid te Potsdam naar het mauso leum in het slotpark te Charlottenburg be geven. waar hij op de graftombe van kei zer Wiiheim I een lauwerkrans deponeerde met zwart-wit-roode linten. In de Kro 11-opera. Om vijf uur kwam de Rijksdag in eerste zitting bijeen in de Kroll-opera. In een dicht bezette zaal en voor volle tribunes in de loge der diplomaten zit de ex-kroonprins opent Rijksdag-pre sident Goring om kwart over vijf de eerste vergadering van den nieuwen Rijksdag. Te voren hadden de afgevaardigden zich ten groet van hun zetels verheven toen Rijks kanselier Hitler in S. A.-uniform de zaal binnen kwam en op zijn plaats van afge vaardigde der NB.DA.P. ging zitten. Ook de andere leden der reering kwamen voor zoover zij behooren tot de N.S-D.AP. bin nen, gekleed in SW.-uniform. De Rijks minister van arbeid Seldte. was in de uni form van den Stahlhelm. In de diplomatieke loge had. behalve vele hoogwaardigheidsbekleeders ook de gezant van Polen plaats genomen. De ex-kroon prins wenkte zijn broeder, den nationaal- socialistischen afgevaardigde prins August Wilhelm groetend toe. In zijn openingsrede wees voorzitter Göring er op dat volgens een besluit van het seniorenconvent de eerste vergadering niet meer geopend zal worden door het oudste lid. maar door den in den vorigen Rijksdag fungeerenden president. Hij be noemde als notulisten twee nationaal-so- cialisten, één Duitsch-nationaal en één centrum-afgevaardigde. Op zijn voorstel zag men verder af van het oplezen der na men. daar in verband met het aanta! leden de bevoegdheid van het Huis om besluiten te nemen vast stond. Afgevaardigde Vogel (sociaal-democraat) verzocht vervolgens vrijlating van de 12 sociaal-democratische Rijksdagafgevaardig den die zich in arrest berinden. Op voor stel van Rijksminister Frick (nationaal- socialist) werd zonder debat eenstemmig dit verzoek verwezen naar de commissie voor de agenda. Daarop werd op voorstel van dr. Frick door mondelinge stemming met meerder heid van stemmen de oude Rijksdagpresi dent minister Göring wederom tot voor zitter gekozen. De nationaal-socialisten begroetten het resultaat dezer verkiezing met een drievoudig .Heli". Eveneens door mondelinge stemming werd vervolgens bet presidium gekozen dat zal bestaan uit: eerste vice-president Esser (centrum) tweede vice-president Graf (Duitsch-nationaal) en derde vice-presi dent Zörner (nationaal-socialist). Alles bij stemonthouding van de linksche partijen. Al deze formaliteiten waren zoodoende binnen het kwartier afgeloopen. Als griffiers werden zeven nationaal-so cialisten, twee Duitsch-nationalen twee centrumsafgevaardigden en een lid van de Beiersche Volkspartij aangewezen. Daarna kreeg Rijksdagpresident Goring het woord voor een rede waarin hij o.a zeide: „Meine Damen und Herren, meine Ka meraden!" Door een afschuwelijke misdaad zijn wij gedwongen te vertrekken uit een gebouw dat eens voor het Duitsche volk was ge bouwd. Deze aanslag zou een signaal zijn voor een anarchie en chaos in Duitschland op een oogenblik dat de eerste stappen voor een nieuwe ordening en wederopbouw van het Rijk waren genomen Wij staan thans in een grooten tijd. Bin nen enkele weken heeft de heilige vlam der nationale revolutie het Duitsche volk aangetast en dat heeft getoond dat er nu een einde zal komen aan dat verleden dat wij 14 jaar lang hebben bestreden. Er is een nieuw parlement gekomen voor de eerste maal zonder koehandel, zon der partijbelangen zonder dat alles dat het parlement tot nog toe vernederd heeft in de oozen van het volk zelf en dat nu werken zal en het lot van het Duitsche volk wil verbeteren. Het is een merkwaardig voorteeken dat wij willen beschouwen als een goed omen dat oo denzeifden dag van heden. 21 Maart in 1871 ook een nieuwe Rijksdag werd ge opend en we! de eerste Riiksdag van Duitschland door Bismarck die op dien dag voor de eerste maal de Duitsche stam men v»reen'ed zag Op dien dag werd het Duitsche Rijk ge schapen. dat langzamerhand echter weer verbrokkeld is Wij danken het den man die 14 jaar geleden begonnen is te werken voor een nieuw, vereend Duitschland, dat het geheele Duitsche volk thans aan een n'euwe toekomst mag gelooven. De door hem gevestigde beweging heeft zich doorgezet na een zeer zwaren arbeid na een geweldige worsteling tegen terreur en onderdrukking. Veertien jaar van schande liggen achter ons Een groot Riik is verloren gedaan. In de plaats van een eensgezind volk ziin klasse- en belangen tegenstellingen gekomen. Vandaag zien wij echter voor het eerst het aanbreken van een nieuwen tijd. De geest van Welmar zal verdwijnen voor den geest van Potsdam. Gij ziet thans in den Duitschen Rijksdag nieuwe emblemen. Elk volk kiest zich de emblemen waaronder het strijden, werken en opbouwen wil. Wij hebben het repu- blikeinsche zwart-rood-goud niet verdron gen: zij die dit embleem hebben gekozen hebben het zelf neergehaald. En wij heb ben thans naast het roemrijke historische zwart-wlt-rood, het oeroude teeken van onze voorvaderen, dat toch eeuwig nieuw en verjongend is: het zonneteeken als symbool van opgang, als eereteeken." Na herinnerd te hebben aan de ontroe rende plechtigheid van dien morgen te Potsdam en na hulde gebracht te hebben aan den Rijkspresident wendde Göring zich tot Hitier, terwijl alle afgevaardigden der regeeringspartijen zich van hun zetels verhieven, met de woorden: „Herr Reichskanzler ik dank u in naam van de millioenen die op den 5en Maart zich achter u hebben geschaard dat gij heden hebt gezegd: Duitschland za! zijn eer herkrijgen. Eer en vrijheid zijn de onderpanden zonder welke een volk niet tot opbouw kan overgaan. Eer en vrijheid zullen van dit uur af het fundament van het komende Duitschland zijn!" De Rijksdagpresident besloot zijn rede met het roepen van Heil", dat herhaald werd in het nationaal-socialistische kamp. Göring sloot daarna deze eerste vergade ring van den Rijksdag en bepaalde de volgende bijeenkomst op Donderdag a.s. te twee uur 's middags met de agenda: Wijziging van het reglement van orde, verklaring van de Rijksregeering en eerste en tweede lezing van het initiatiefvoorstel betreffende de machtiginswet. Reeds voorstellen ingediend. In den nieuwen Rijksdag zijn reeds eenige stukken binnengekomen. Daaronder bevindt zich een initiatief- ontwerp van dr. Frick, dr. Oberfohren e.a. dat de reeds medegedeelde machtigings wet bevat. Verder hebben dr. Frick. Oberfohren ck. voorstellen ingediend tot wijziging van het reglement van orde van den Rijksdag. Volgens deze amendementen zou in het reglement van orde volgend nieuw artikel 2a ingevoegd worden: „Wie zonder verlof, of tengevolge van een oude ziekte, welke den afgevaardigde de deelneming niet feitelijk onmogelijk maakt, niet deelneemt aan plenaire zittin gen, commissie-vergaderingen, of stem mingen, kan door den president tot ge durende 60 zittingen van deelneming aan de debatten uitgesloten worden". Een verder nieuw art. zal de oepaling bevatten, dat als aanwezig ook die ieden gelden, die krachtens art. 2a uitgesloten kunnen worden. Art. 13 zal aldus luiden: „Wanneer de Rijksdag na een nieuwe verkiezing bijeenkomt, wordt het voorzit terschap, tot de overneming van het ambt door den nieuwgekozen president, of zijn nieuwgekozen plaatsvervanger, waargeno men door den president van den vorigen Riiksdag. Wanneer deze geen lid van den Rijksdag of verhinderd is, dan wordt hij vervangen door de plaatsvervangers van den president in den vorigen Rijksdag in volgorde van hun aantal dienstjaren. Indien de president en de Plaatsvervangers tegelijkertijd verhinderd zijn. dan bekleedt het oudste lid, en. indien hij weigert, het tweede lid het voorzitterschap". Door deze voorstellen wordt dus het instituut van den ouderdomspresident afgeschaft en obstructie verhinderd. Fakkeloptocht. Groote belangstelling bestond voor den fakkeloptocht, welke gisteravond te Ber lijn werd gehouden. In den stoet, welke zich om halfacht in beweging zette, werden de vaandels mee gedragen der verschillende vaderlandsche organisaties: SA., SS.. Stahlhelm, strijd hond van jonge Duitsch Nationalen, Kvffhaueserbond en studentenbonden De menigte zong de liederen, welke door de muziekkapellen ten gehoore werden ge bracht, mee. Tegen halfnegen bereikte de kop van den stoet het plein bij de staatsopera. Hier doorbraken de toeschouwers de af zettingen, zoodat eenige verwarring ont stond. Met moeite slaagde men er eindelijk in weer ruimbaan voor den fakkeloptocht te maken, welke steeds meer belangstelling scheen te trekken. Het gedrang werd op sommige plaatsen bijna levensgevaarlijk, voor de Potsdammer-platz Toen de op tocht hier aankwam, bestormde de me nigte plotseling het Kolumbus-haus om od de vensterbanken van de eerste ver dieping te gaan zitten. De politie had de grootste moeite om de orde te herstellen, totdat, aangezien ook op andere plaatsen de afzetting doorbroken was. het publiek tezamen met SA. kettingen vormden, waardoor weer eenige ruimte ontstond. Urenlang duurde daarna nog de op tocht en tot in den nacht weerklonk de marschmuz'ek en het gedreun der stappen der verschillende format'es door Berlijn. Ook in de verschillende andere plaatsen van het Riik werden dien avond betoogin gen gehouden. Feestavond in de Staatsopera. Gisteravond is op bevel van de Rijks regeering in de Staatsopera Unter den Linden de „Meistersinger von Nuernerg" opgevoerd onder leiding van Furtwaengler. In de eere-loge had Rijkskanselier Adolf Hitier plaats genomen met Rijksminister Hugenberg. Frick, Goering, Eltz v. Ruebe- nach en anderen. Voor de derde acte ver scheen ook vice-kanselier Von Papen terwijl verder in de zaal ta! van 8.A. en S.S. uniformen de rijen vulden. De machtigingswet. In politieke kringen verwacht men. dat de machtigingswet reeds morgen door den Rijksdag zal worden afgehandeld. Een uit stel van de definitieve stemming zou al leen dan te verwachten zijn, wanneer de sociaaldemocraten tegen 't dadelijk over gaan tot de derde lezing zouden opkomen. Dan zou er een tijdsruimte van 24 uur moe ten verloopen. Aan deze mogelijkheid gelooft men ech ter, gezien de algemeene stemming in parlementaire kringen, zoo goed als niet. Onbeslist is nog de houding van het Centrum. Men zegt, dat hedenochtend nog een nieuw bezoek van Kaas aan Hitier zal plaats hebben. In parlementaire kringen ziet men goed in, dat de beslissing voor het Centrum zeer lastig is .Men twijfelt er echter niet aan, dat de fractie haar leden bij de stem ming vrij spel zal laten en dat daardoor de meerderheid van 2/3 verzekerd is, voor welke de regeeringspartijen met de haar bevriende groepen trouwens slechts 15 stemmen noodig hebben. Wanneer de machtigingswet aangeno men is. zal de Rijksdag zich voor gerui- men tijd verdagen en de regeering zal haar werk op grootscheepsche wijze voort zetten. In de eerste plaats staan een reeks belangrijke economische maatregelen op het program. Op het oogenblik staat nog niet vast. of zij door noodverordening of op grond der machtigingswet genomen zullen worden. Nieuwe verordeningen. De Rijksregeering heeft besloten twee noodverordeningen uit te vaardigen, welke den Rijkspresident ter teekening zullen worden voorgelegd. Het betreft hier am nestie en bepalmgen tot „afweer tegen geniepige aanvallen op de nationale re geering". Amnestieverordening: De Rijksregee ring is bij deze verordening uitgegaan van het gezichtspunt, dat de strijd voor het. nationale herstel thans zichtbaar ten einde is Voor vergrijpen m het verleden, begaan uit den besten wil voor het welzijn van het Rijk kan worden afgezien van de ver gelding in het vaste vertrouwen, dat de geest van dicipline, waaraan de Rijkskan selier heeft gerefereerd, de hechtste basis vormt voor de achting voor de wet, Vrijheid van straf krijgen zij, die ver oordeeld zijn. wegens vergrijpen in den strijd voor de nationale verheffing van het Duitsche volk, bij de voorbereiding daarvan, terwijl het decreet zich ook zal uitstrekken tot straffen en maatregelen voorzoover die nog niet zijn voltrokken. Aanvallen tegen regeering: De verorde ning tot afweer van geniepige aanvallen tegen de nationale regeering bepaalt: Par. I. Wie een uniform in zijn bezit heeft van een nationale organisatie zonder lid van zulk een organisatie te zijn wordt gestraft met twee jaren gevangenis. Par. II Wie misbruik maakt van den uniform of de insignes van een vaderl. organisatie wordt veroordeeld tot minstens zes maanden gevangenisstraf. Ir.dien de daad is gepleegd om oproer te verwekken of het Duitsche Rijk in moeilijkheden te brengen met het buitenland, dan zal deze straf minstens drie jaren bedragen. In bijzonder ernstige gevallen zal ook de doodstraf kunnen worden uitgesproken. Een Duitscher kan ook dan woraen ver- I volgd indien hij zijn daad in het buiten land heeft gepleegdj Par. Ill Het verspreiden of opstellen van onjuiste berichten met het doel het Rijk, een land of het aanzien der Rijks- of een landsregeering of de achter deze staande partijen of organisaties te benadeelen wordt, tenzij anders bepaald, veroordeeld tot gevangenisstraf van ten hoogste twee jaren of ten minste drie maanden. Even tueel kan ook tuchthuisstraf worden uit- j gesproken. De Rijksregeering zal voorts een veror dening uitvaardigen betreffende de vor ming van bijzondere rechtbanken. Deze verordening zal gebaseerd zijn op de derde verordening van den Rijkspresident tot bescherming van het bedrijfsleven en de financiën en ter bestrijding der politieke excessen van 6 October 1931. De landelijke justitie zal bepalen waar deze bijzondere rechtbanken zullen wor den ingesteld. De bevoegdheden dezer rechtbanken worden nader geregeld, even als de samenstelling dezer colleges. De Pruisische Landdag. De ouderdomspresident van den Prui- sischen Landdag de nat.-socialist Litz- mann heelt de agenda beikend gemaakt van de constitueerende vergadering welke vandaag bijeenkomt. De vergadering komt om drie uur bijeen. Het tweede punt van de agenda is de verkiezing van een voor zitter en onder-voorzitter. Het is mogelijk, dat vandaag reeds een minister-president verkozen zal worden Anders gebeurt dat morgen. Verder zal de Landdag de nieuwe Staatsregeering wel spoedig in het bezit van een machtigingswet stellen. Er is een nieuwe lijst van afgevaardig den uitgekomen waarop de communisten in het geheel niet meer voorkomen. De Duitsche Volkspartij, de Christ. Sociale Volksdienst en de Duitsche Hamioveranen zijn op hun verzoek zoo geplaatst dat zij tusschen het Centrum en de Duitsch Na tionalen inzitten. Aanvankelijk hadden zij hun plaatsen meer naar links. De Nat. Soc. fractie heeft een voorstel voor een nieuw Reglement van Orde inge diend dat ook vandaag nog in behandeling komt en ongetwijfeld wordt aangenomen, krachtens hetwelk o.a. een lid dat zonder verlof van den president een zitting ver zuimt of niet deelneemt aan een hoofde lijke stemming, automatisch voor negentig dagen van de vergaderingen uitgesloten wordt. Art. 3 bepaalt dat de eerste verga dering na nieuwe verkiezingen, voorgeze ten wordt door den voorzitter van den ouden Landdag. Het aantal commissies wordt tot 11 in gekrompen. Over de orde kan de voorzit ter terstond naar eigen believen het woord verieenen waardoor pogingen tot obstruc tie verijdeld worden. Tegen de maatrege len van orde van den voorzitter is geen beroep mogelijk. Hij kan ze slechts uit zich zeil verzachten of opheffen. Tot be sluiten bekwaam zal de Landdag slechts zijn als 40 pet. der leden aanwezig is (al leen de nat.-socialisten komen daar reeds ruimschoots boven). Ten aanzien van de keuze van den minister-president wordt de oude bepaling hersteld. De stemming heeft olaats met gesloten briefjes. Wie meer dan de helft van de uitgebrachte geldige stemmen ver kregen heeft is verkozen. Volgens art. 77 kan Iedere verkiezing bij besluit van de meerderheid door acclamatie geschieden, hetgeen beteekent dat de meerderheid steeds een hoofdelijke stemming onmo- j gelijk kan maken. RECLAME. 7670 CHIEF WHIP de beste Sigaret voor Uw gezondheidl PORTUGAL. Een plebisciet gehouden. Zondag is een plebisciet gehouden of het volk de nieuwe grondwet goedkeurt en of generaal Carmona de volgende twee jaar aan het bewind blijft. De nieuwe constitutie, die 142 artikelen beslaat, voorziet in: De instelling van een nationale verga dering, bestaande uit 90 afgevaardigden, die voor 4 jaar gekozen worden. De presi dent van de republiek moet gekozen wor den volgens direct kiesrecht voor een periode van 7 jaar. De instelling van een nationalen Raad om den president van advies te dienen en militaire dienstplicht. Onder de Nationale Vergadering zal komen te staan een corporatieve Kamer, welker bevoegdheden nog nader moeten worden vastgesteld. De president der Republiek zal bevoegd zijn eerste ministers te be noemen en te ontslaan. De Nationale Ver gadering moet over alle wetten stemmen en de jaarlijksche begrootteg goedkeuren. Zij heeft ook de bevoegdheid oorlog te v-rklaren en de nationale verded'ging te organiseeren. Alle maatregelen, die aan de vergadering worden voorgelegd moeten echter ook door de CorDorat'eve Kamer worden besDroken In de grondwet worden waarborgen gegeven voor de handhaving der persoonlijke rechten ofschoon de re geering het recht voor zich behoudt, om ..alle noodige preventieve maatregelen te treffen." Bii de stemonneming is eebleken. dat biina 70 oCt der ingeschreven kiezers heeft gestemd Het nercentage der tegen stemmers bedraagt nog geen 5 pCt. POLEN. Volmacht aan de regeering. De landdag heeft heden volmacht op wetgevend gebied toegekend aan de regee ring voor de tusschenpoozen tusschen de zittingen van het parlement. De rechtsche en linksche oppositie onthielden zich van debat. In een redevoering lichtte de pre mier Prystor het verzoek om volmachten toe door te verwijzen naar den economi- schen en internationalen toestand, waar bij hij verklaarde, dat de crisis interna tionaal bestreden moest worden, maar dat waar deze methode niet het begriD ont moet dat hij verdient, ieder land voor eigen rekening moet handelen. Prystor eindigde zijn rede met de woorden: Wij zullen ons niet laten afleiden van de werk zaamheden ten behoeve van de economi sche saneering door alarmeerende berich ten van den anderen kant van de grens. ZUID-AFRIK A. De coalitie tusschen Smuts en Hertzog. Het congres van de nationale partij van Transvaal, gisteren te Victoria gehouden, heef. na een uiteenzetting van den pre mier, met algemeene stemmen de vorming van een coalitie-regeering en het uit schrijven van nieuwe verkiezingen goed gekeurd. CHINA. Moordaanslagen op Tsjang Hsoe Lianf. Gisteren is op maarschalk Tsjang Hsoe Liang, die tot voor kort het opperbevel voerde over de Chineesche strijdkrachten in het Noorden en die zich thans voor- loopig in de Fransche concessie te Shan ghai heeft teruggetrokken een bomaanslag gepleegd. Een voetganger wierp een bom naar de woning van Tsjang Hsoe Liang. De hel- sche machine ontplofte met een hevigen knal en het huis werd ernstig beschadigd, doch persoonlijke ongevallen kwamen niet voor. Tsjang Hsoe Liang had korten tijd ge leden een dreigbrief ontvangen, waarin hij met den dood werd bedreigd, wanneer hu niet een derde van zijn vermogen voor de actie tegen Japan afstond. Later is een Chineesch student gearres teerd, toen hij trachtte de woning van maarschalk Tsjang Hsoe Liang te Shan ghai, binnen te dringen om dezen te ver moorden. Dit is de tweede aanslag bin nen 24 uur. Op den gearresteerde werden twee geladen revolvers en een dolk ge vonden. De man heeft bekend. VEREENIGDE STATEN. De oorlogsschulden Bestrijding der werkloosheid. Het Witte Huis bevestigt- dat Roosevelt aan het congres zal voorstellen, een con sultatieve commissie voor de oorlogsschul den te benoemen, die hem zal adviseeren ten aanzien van de met de oorlogsschulden samenhangende kwesties. Geenszins echter is Roosevelt van plan, volmacht te vragen, om de betaling van de aanstaande vervaldagen te verdagen. Men neemt veeleer aan. dat de Presj' dent verwacht, dat de debiteuren zen stappen zullen doen, om te komen tot een accoord op het gebied der tarieven en der munt-stabillsatie, in ruil voor verlichting hunner schulden verplichting. Vermoedelijk zal in afwachting van be tere tijden een moratorium worden afge kondigd voor de betalingen, welke 15 Juni vervallen. Roosevelt heeft, ten einde de werkloos heid te bestrijden, aan het congres een voorstel doen toekomen tot het treffer) van maatregelen, die naar verwacht wordt aan 250 000 personen werk zullen ver schaffen. Het voorstel van Roosevelt betreft hoofdzaak de volgende punten: I. Tewerkstelling van genoemd aanwj werkloozen in hoofdzaak voor werkzaam heden aan rivieren en andere norma satlewrkzaamheden. II. De Instelling van de functie Wprhver«chaff'n"seommissaris. III. Directe werkloozensteun van Bond^egeering aan de verschillende si IV. Een groot program van verdere zaamheden. „neren, Het eerste nunt ts direct uit te voe daar voorloooig geen blizondere cleele moeilijkheden bestaan. j

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1933 | | pagina 2