De verkiezingsuitslag in Duitschland
Nazis en Duitsch-Nationalen
samen een meerderheid.
LEIDSCH DAGBLAD - Tweede Blad
Maandag 6 Maart 1$
RIJKSDAGVERKIEZING.
PRUISISCHE LANDDAG.
KERK- EN SCH00LNIEUWS.
KUNST EN LETTEREN.
RECHTZAKEN.
Burgerlijke Stand v. Leidej
FAILLISSEMENTEN
EEN RUSTIG VERLOOP.
Zooals we hedenmorgen per bulletin
in Leiden en omgeving hebben mede
gedeeld is de verkiezing in Duitschland
geëindigd met een meerderheid voor de
zittende regeering Hitier—Hugenberg
Alleen heeft Hitier het niet tot een
meerderheid kunnen brengen. Dit trots
de wijze, waarop de tegenstanders der re
geering volkomen zijn gemuilkorfd. Met
Hugenberg samen hebben de Nazis echter
52 pet. van het aantal uitgebrachte stem
men weten te veroveren.
De verdeeling der zetels is aldus, voor
zoover de officieele gegevens van het
laatste oogenblik aangeven:
vlaggen en de kleuren zwart-rood-goud
ditmaal zoo goed als niets. De Sovjet-vlag
is op enkele uitzonderingen na geheel ver
dwenen.
Rijkspresident Hindenburg, die verge
zeld van staatssecretaris dr. Meissner ar
riveerde, wenschte de luid juichende me
nigte een krachtig ..Güten Morgen". Even
later verscheen de rijksminister van bui-
tenlandsche zaken Freiherr von Neurath
en kort daarop vice-kanselier Von Papen.
Dr. Hugenberg heeft tegen twaalven te
Dahlem gestemd.
Hitier stemde bijna onopgemerkt. De
leider had Zaterdagavond nog te Konings
bergen gesproken. Hij was per vliegtuig
Te Moskou is een aantal gevluchte
communisten gearriveerd.
Wijziging te Hamburg.
Op verzoek van den Rijksminister van
binnenlandsche zaken heeft de Senaat van
Hamburg hedenavond den vroegeren eer
sten luitenant van de gewone Hamburg-
sche politie. Richter (nat. soc. gemeente
radslid) benoemd tot chef van de Ham-
burgsche politie. Op de Rathausmarkt
waren colonnes SA.-troepen opgemar
cheerd ter verwelkoming van den nieuwen
chef.
Officieel wordt medegedeeld, dat de
senaat zich onder juridisch voorbehoud
hierin heeft geschikt. Burgemeester dr.
Petersen is afgetreden.
Onder aanvoering van den pas-benoem
den „Polizeiherr" Richter trokken de S.A.-
mannen het raadhuis binnen. Aan de
beide groote op de Rathausmarkt opge
richte masten werd de swastikavlag ge-
heschen. De nieuwe chef van de Dolitie,
Richter, die overigens, naar verluidt, tot
rijkscommissaris voor Hamburg benoemd
Aantal zetels
Partijen.
5 Maart 6 Nov.
1933 1932
Nationaal-socialisten 288 196"
Socialisten 120 121
Communisten 81 100
Centrum 73 70
Beiersche Volkspartij 19 20
Duitsch-nationalen 52 52
Duitsche Volkspartij 11
Boerenpartij 3
Hannoverianen 8 i
Chr. Soc. Volksdienst 5
Landbond 1 1
Staatspartij 5 2
Economische Partij 1
Volksrechtpartij
Wurtemb. Boerenbond
Totaal 647"
3
584
31 Juli
1932
230
133
89
75
22
37
7
2
3
1
4
2
1
2
608
5 Maart
1933
totaal
pet.
totaal
17.265.823
43.9
11.737.015
7.176.505
18.3
7.247.959
4.845.379
12.2
5.980.163
4.423.161
11.2
4.230.644
1.072.893
2.7
1,095.427
3.132.595
7.8
2.959.051
432.105
1.8
661.794
114.232
0.2
209.064
47.723
0.1
63.970
384.116
0.9
403.674
83.828
0.2
105.216
333.487
0.8
336.451
110.117
39.316.873
Het verschil in aantal zetels is een gevolg van de meer- of mindere opkomst der kiezers. Tegen
men had gerekend op verkiezingsmoeheid! is thans buitengewoon goed gestemd.
Aantal stemmen.
6 Nov.
pet.
33.1
20.4
16.9
11.9
3.1
8.3
1.9
0.4
0.2
1.2
0.3
1.-
2.3
0.3
79
31 Juli
totaal
13.732.777
7.951.245
5.278.094
4.586.501
1.190.453
2.172.941
434.548
91.284
393.466
371.378
pet.
37.3
24.3
14.3
12.2
2.3
6.-
1.1
1.-
1.-
35.430.000
83
de verwachting in
Partijen
Nationaal-Socialisten
Socialisten
Centrum
Communisten
Duitsch-Nationalen
Duitsche Volkspartij
Chr. Soc. Volksdienst
Hannoverianen
Staatspartij
Soc. Republ. Partij
Totaal
Aantal zetels
Maart 24 April
Percentage
1933
1932
1933
1932
211
162
43.2
36.3
80
93
16.5
21.2
68
67
14.1
15.3
63
57
13.1
12.8
43
31
9.3
6.9
7
1.1
1.5
6
2
0.9
1.2
1
1.5
3
2
1
0.7
1.5
474
423
86.3
Een opvallend feit bij deze verkiezingen
is nog, dat er ditmaal slechts acht par
tijen in de politieke arena verschijnen, in
tegenstelling met November jl., toen nog
een en twintig groepen elkaar de Rijks
dagzetels betwistten. Eensdeels is dit het
gevolg van de omstandigheid, dat de riiks-
regeering de eischen voor de candidaat-
sellig aanmerkelijk verzwaard heeft, an
derzijds hebben de kleinere partijen zich
tot grootere eenheden aaneengesloten om
zoo weinig mogelijk stemmen te doen
verloren gaan.
Verkiezingsbeeld.
Over het geheel is het zeer rustig ge
bleven.
Nadat de campagne Zaterdagavond
overal met fakkeloptochten en massabe-
tooogingen van het nationale front haar
hoogtepunt had bereikt, is het uiterlijke
beeld van den verkiezingsdag gekenmerkt
coor een Zondagsche rust. Voor zoover
van de propaganda der partijen nog iets
bleek, beperkte deze zich tot enkele be
toogingen van N.S.DA.P. en Stahlhelm
Begunstigd door een heerlijk voorjaars
weer, waar men overal in het Rijk van
kon genieten, is reeds vroeg in den och
tend een aanvang gemaakt met de stem
ming. Voor de stembureaux maakten de
kiezers reeds vroeg queue. Op vele plaatsen
was tegen den middag reeds bijna de helft
van het aantal stemmen uitgebracht
Opvallend is, dat de straten te Berlijn
en in de groote en kleine steden in het
Rijk er dezen keer geheel anders uitzier,
dan bij vorige verkiezingen. Overwegend
ziet men vlaggen van het nationale front
Duizenden straten zien er als het ware als
een vlaggenzee uit. Ook ziet men veel de
oude rijksvlag zwart-wit-rood.
In vele steden zijn groote transparanten
gespannen tusschen tegenover elkander
gelegep huizen. Voorts ziet men haken
kruisen, portretten van Hindenburg en de
nationale leiders.
Daarentegen bemerkt men van roode
gekomen. Van boord zond hij volgend
radio-telegram aan Oost-Pruisen: „Hoog
boven Duitschland vliegende groeten wij
Oost-Pruisen. Gelijk altijd van het Oosten
uit het vuur van de Duitsche vrijheid ont
stoken is, zoo doet ook de Nat. Soc. vrij
heidsbeweging van het Oosten uit haar
laatste beroep op de Duitsche natie. Oost-
Pruisen, geheel Duitschland denkt van
daag aan u en beschouwt u als zijn trouwe
bolwerk van het Oosten. Wij groeten
Oost-Pruisen! Wij houden vast aan Oost-
Pruisen! Wij zullen tot het uiterste voor
Oost-Pruisen strijden!
Hitier, rijkskanselier."
Ook aan de Nederlandsch-Duitschc
grens is druk gestemd. Duizenden Duit-
schers, die in Nederland wonen, hadden
zich over de grens begeven om te stemmen.
Te Klevehaben hebben 3000 in Nederland
wonende Duitschers gestemd. Te Kalden-
kirchen ongeveer 1300.
Met drie extratrelnen waren deze Duit
schers uit Rotterdam, Amsterdam en Den
Haag naar Cleve gekomen 'Uit Leiden
436!). Te Kaldenkirchen werd gestemd
door Duitschers. die per extratrein uit de
richting Breda waren aangevoerd.
Botsingen.
Geheel rustig kon de dag moeilijk ver-
loopen. 't Is toch al meegevallen! Uit de
lijst van berichten melden wij alleen de
ernstige gevallen. Licht gewonden zijn in
zoovele plaatsen gevallen, dat daarop geen
oog is te houden. Ernstige gevallen zijn
oa.: te Kassei, één ernstig gewonde, overi
gens in Hessen nog drie zwaar gewonden:
te Breslau 1 S A.-man gedood: te Offen
bach een Rljksbanierman gedood, een ern
stig gewond. Het hijschen van Haken-
kreuz-vlaggen op socialistische of commu
nistische gebouwen en arrestaties van
communisten waren aan de orde van
den dag.
Hitier voor de microfoon.
zal worden, heeft van het balkon van het
raadhuis, waar eveneens een swastika-
vlag wapperde, een toespraak tot de
menigte gehouden.
Goering tevreden.
Rijksminister Goering verklaart naar
aanleiding van den uitslag der verkie
zingen het volgende:
„De groote politieke beslissingsslag is
geslagen Het nationale front heeft door
de toewijding en offervaardigheid "an zijn
aanhangers onze overwinning over de ge-
heele linie bevochten. Ik ben gelukkig en
dankbaar, dat ons Duitsche volk het be
sluit van den rijkspresident het kabinet
Adolf Hitler te benoemen met zoo over
weldigende meerderheid heeft gevolgd.
Voor de eerste maal sedert de tijden van
Bismarck Is de positie op den wip van
het Centrum gebroken De ontzaglijke
superioriteit van het nationale front,
juist, ook in de Zuid-Duitsche landen,
geeft den Zuid-Duitschen regeeringen niet
Goering.
meer recht uit naam van het volk verder
te regeeren, daar ook hier het volk zich
achter Adolf Hitler heeft geplaatst.
PREDIKBEURT.
AARLANDEKVEEN.
Chr. Geref. Kerk: Dinsdag nam. half
zeven (Bidstond gewas), prof. Wisse van
Apeldoorn.
HAZERSWOUDE,
Ned.-Herv. Kerk: Dinsdagnam. half acht,
ds. D. A. van der Bosch, van Den Haag
GEREF KERKEN IN H. V.
Bedankt: Voor Amsterdam-Centrum. M.
Hinlopen te Amstelveen.
GEREF. KERKEN.
Beroepen: Te Dieren. C. Chr. H. Plan-
tagle. cand.hulppr. aldaar.
DOM DE GRUTTER, f
In het Wilhelmina-gasthuis te Amster
dam overleed de bekende acteur Dom de
Gruyter, echtgenoot van Julia de Gruy-
ter. een der Belgische acteurs die sinds
den oorlog zich hier te lande vestigden.
Ofschoon de overledene zich uitsluitend op
het tweede plan bewoog, toonde hij zich,
vooral in het meer komische genre 'n
consciëntieus en verdienstelijk speler. Ook
als bewerker van romans tot tooneelstuk-
ken verwierf hij zich bekendheid.
VOETBAL.
CITY-BEKERWEDSTRIJDEN.
De uitslag der gisteren gespeelde wed
strijden:
N.A.S. I—A.T.O. 5—1; W.Kw.B.N.L. 2-5.
ALPHEN V—L.F.C. IV
Deze ruw gespeelde wedstrijd werd een
kwartier voor het einde gestaakt, daar
verschillende L FC.-spelers zoo'n ontzag
kregen voor het optreden van Alphen, dat
zij het veld verlieten.
WEDSTRIJDEN TE BOSKOOP.
De uitslagen van de te Boskoop gehou
den voetbalwedstrijden luiden als volgt:
Boskoopsche Boys 3Groeneweg 1, 23;
Voorwaarts 1Nieuwveen 1, 23.
De uitwedstrijden hadden tot resultaat:
Woerden 4Boskoopsche Boys 5. 5—0;
Woerden 2Boskoopsche Boys 2, 12.
HOCKEY.
LEIDEN II—DE VIERDE II 1—2.
Voor dezen wedstrijd waren Leiden's ver
wachtingen niet hoog gespannen. De te
genstanders waren immers de kampioenen
van de afdeeling en de uit-wedstrijd had
een zware nederlaag opgeleverd. Dat het
resultaat een eervolle nederlaag is ge
worden. mag tot voldoening stemmen.
Leiden wint den toss en begint met de
zon in den rug. Er wordt in snel tempo
gespeeld, waartoe het droge veld mede
werkt. Leiden is aanvankelijk wat sterker
en onderneemt talrijke aanvallen, maar
ook de voorhoede der gasten zit niet stil
en brengt eenige malen het Leidsche doel
in gevaar. Aan weerszijden moeten de kee
pers af en toe door ultloopen den vijande
lijke aanval keeren, wat hun zeer goed
afgaat. Tot doelpunten komt het nog niet.
Eenmaal krijgt de Leidsche linksbinnen
een fraaie kans, maai- de bal wordt nog
net uit het doel gewerkt. Aan weerszijden
worden enkele strafcomers gemist.
Na de rust zetten de Rotterdammers er
alles op. Hun aanvallen worden steeds ge
vaarlijker. zij maken het den keeper en de
backs steeds lastiger. De Leidsche achter
hoede zwoegt, wat zij kan maar kan toch
niet verhinderen, dat de middenvoor door
breekt en zijn kans benut (01). Leiden
geeft het nog niet op. Een strafbully wordt
geforceerd en in een doelpunt omgezet
(1—1). Dit Is de gasten te erg. Zij vallen
fanatiek aan en het duurt niet lang of zij
weten hun overwicht uit te drukken in
een doelpunt, zoodat de eindstand 12
wordt.
In dezen wedstrijd heeft Leiden beter
gespeeld dan tevoren In dit seizoen.
De leiding was bij mej. Van der Haai
en den heer Soeters in goede handen? Aan
het fluiten van de eerste kunnen vele man
nelijke collega's een voorbeeld nemen.
H-B.S. I—LEIDEN I 0—3.
Nu is Leiden stevig op den goeden weg.
lederen Zondag behaalt zij één ol twee
punten, met als direct gevolg een klim
men op de ranglijst. Eindelijk schijnt nu
de goede combinatie gevonden tezljn; het
samenspel is veel verbeterd en ook de
samenwerking tusschen de drie linies
Maar- bij een zich zoo uiterst 6nel ver
plaatsend spel als gisteren in Haarlem is
het een half-linie wel te vergeven, dat zij
niet geheel achter de voorhoede aansloot,
na even te voren de backs ondersteund te
hebben. Onder ideale weer- en terrein-
omstandigheden is de wedstrijd ln Haar
lem door de zeer goede leiding van de
heeren Baart en HUlebrand, geworden tot
een snelle doortastende en faire partij
waarop Leiden met plezier terugziet. Dank
zij de welwillendheid van de Haarlemmers,
konden de Leidenaars eerst hun dames
elftal in Lelden nog aanvuren, wat even
■wel niet mocht baten, en zoo werd te goed
half drie met spelen begonnen.
De eerste aanvallen zijn voor H.B.S. dat
direct fel komt opzetten. Na een goede vijf
minuten werkt Lelden zich los en ver
plaatst het spel naar de overzijde. Door
harde klappen weten de H.B.S.-backs hun
terrein te zuiveren en een uiterst snelle
verplaatsing van het spel te bewerkstel
ligen. Lang blijft het spel op en neergaan,
tot een goede voorzet van den linksbuiten
van Leiden bij den rechtervleugel belandt
en na een goed combineeren in een goal
omgezet wordt (01.)
H.B.S. is niet ontmoedigd en speelt nog
eens zoo snel. Na korten tijd breekt d«
rust aan.
Na de rust krijgt men aanvankelijk het
zelfde spel te zien, maar langzamerhand
dringt Leiden naar voren en begint het
H.B.S.-doel fel te bestoken. Een paar cor
ners en strafcomers worden geforceerd,
maar geen resultaat. Dan volgt een snelle
aanval van den Leidschen rechtervleugel,
een goede voorzet volgt en de linksbinnen
zergt voor de tweede goal (92). Alles
wordt nu door H.B.S. geprobeerd om een
tegengoal te maken, maar verder dan de
backs brengt zij het niet. Zoo zelfs dat de
Leidsche keeper gedurende den heelen
wedstrijd slechts één schot op de goal
heeft gehad. Ieder schot werd door stug
verdedigen voorkomen. Leiden heeft ook
nu het beste van het spel en telkens
onderneemt de voorhoede snelle aanval
len.
Kort voor het eind breekt de linksbuiten
alleen door en weet op fraaie wijze te
doelpunten (03).
Niet lang hierna wordt het einde ge
blazen.
0
DAMMEN.
PROT. DAMCLUB—R.K. ONTWIKKELING
Op Donderdag 8 Maart speelt de Prot-
Damclub „Lisse Vooruit" een thuiswed
strijd tegen de R.K. Ontwikkeling te Lisse
terwijl over 14 dagen de returnwedstrijd
bij Ontwikkeling zal gespeeld worden. Er
is voor ieder tiental een fraaie medaille 1
beschikbaar gesteld. 1
HEDEN;
„Concordia": Mie eu Ko in <ie
„Hallo 1933". 8 uur nam.
Rehoboth (Rapenburg): Pron
Chr. Jongevrouwenbond; 7 3/4 uur nam a
Schouwburg: Ver. R'damsch Hofsti
tooneel. „Amor in de pastorie". 8'/, u. ni
Dinsdag.
„Concordia": Mie en Ko in de re'
„Hallo 1933". 8 uur nam.
Pniël: Vragenavond ds. Rlemens; 8
uur nam.
Stadsevangelisatie (Morschweg 59):
menkomst te 8 uur nam.
Woensdag.
Stadszaal: 7de Volksbijeenkomst; 81
namiddag.
Oegstgeest (Rehoboth): Zendinj ®lf
tentoonstelling. 7lOuur nam.
Sassenheim (Bruine Paard): VI
Spr, mevr. BakkerNort 8 uur nam.
BIOSCOPEN.
Casino-Bioscoop Hoogewoerd, 8 u. nu
„Gevaren der Samenleving".
Zondag nam 2 uur. 4 uur 30 en 8 uur
City-Theater Haarlemmerstr., 8 u. nai
„Dappere Tom".
Zaterdag nam. 2 u.. Zondag nam. 2
4 uur 30 en 8 uur.
Luxor-Theater Stationsweg. 8 uur narfceh
„Strich durch die Rechnung".
Woensdag en Zaterdag nam. 2 0
Zondag nam. 2 uur, 4 uur 30 en 8 uur
Trianon-Theater Breestraat, 8 u. naj
„Het teeken des Kruises".
Woensdag en Zaterdag nam. 2
Zondag nam. 2 uur, 4 uur 30 en 8 uur
DIVERSEN.
Woensdag Inst. v. Praeventieve Gem
kunde Consultatiebureau voor moei!
kinderen. Halltwee tot 3 uur nam. in
ting tegen diphterle .4—5 uur nam-
Donderdags: Inst. v. Praeventieve
neeskunde. Consultatiebureau voor A!
holisten. 7—10 uur nam.
De avond-, nacht- en Zondagsdli 11111
der apotheken wordt van Maandag
en met Zondag 12 Maart a.s. waargenon
door apotheek: W. Pelle, Kort-Rapenb
12, telef. 594.
DE WERELDKAMPIOEN NAAR LISS
Op Donderdag 16 Maart as. zal door
Prot. Damclub „Lisse Vooruit" in gebo
„De Vereeniging" een speciale damavof-
georganiseerd worden. Op dien avond
de bekende wereldkampioen dammen
Springer uit den Haag voor alle damli
hebbers uit Lisse een simultaanseance 1
ven voorafgegaan door een bllndpar
welke door den heer I. Vermeueln
gengespeeld worden. Door het bestuur
voor iederen winnaar in de simultai
seance beschikbaar gesteld een blikje m
10 sigaren. Zij die deel wenschen ten
men kunnen zich opgeven bi) den ha
C. Gastelaars. Julianastraat 12 en bij
heer J. Overduln, Kanaalstraat Lisse
gen betaling van 25 ets. Aanvang blink
partij 7 uur. Aanvang slmultaan-sean Z
circa 8 uur. Dps
RECLAME.
(er
Ere!
tul
mei
ten,
■ent
|t
gei
teel
n
teel
V£
teeri
Witte tanden: Chlorodont
DE KNOEIERIJEN IN DEN
BLOEMBOLLENHANDEL.
Voor dc Rechtbank te Middelburg stel
terecht de 27-jarige bloemist A. P. M l
uit Sassenheim, wegens het in 1931 r|
valschen van wissels tot bedragen 1
f. 8950 en f. 800. De eisch luidde zes mar
den gevangenisstraf. De officier van jurl
tie achtte de feiten, die verdachte nu bf
kende, zeer ernstig. De verdediger, mrj
Beeck Calkoen te Dordrecht gaf toe 1
er destijds geknoeid is in den bloembolle
handel en dat verdachte werkelijk acce
ten valschelijk heeft onderteekend
zeer onvoorzichtig was. Pleiter wees ei 1]
dat verdachte gerulmen tijd in voorloot'J
hechtenis heeft gezeten vft)r feiten waaj
voor hij nooit gestraft is en vroeg het 0
leggen van een voorwaardelijke straf.
GEBOREN:
Helena Francisca. dochter van C. F, C
melisse en Th. J. C. Kleinhans SeM-
tiana Maria, dochter van J, P. van Ke®
pen en C- P. Bizot,
Ier,
Ibes
ONDERTROUWD:
J. R. Hardebol, jm-, 27 jaar en J- A-
Poldervaart, jd. 23 jaar A. de Roo- IW
29 jaar en M- M. van Soest, jd. 24 jaaa
J. Laterveer, jm. 25 jaar en T. H
jd. 20 jaar A. Mooten, jm. 29 jaar en 'I
Kukler, jd. 24 jaar J. Laterveer, JUL "l
jaar en C. Singerling- jd- 22 jaar
Blom en C. Prevoo.
H. 1
OVERLEDEN:
Chr. Blikman, dr., 1 jaar.
In de week van 27 Febr.—4 Maart j
in Nederland 102 faillissement®11
sproken.