Ml ONZE SERIE-WEEK HM
begint morgen Zaterdag 25 Febr. 145
JOH. DE GEEST
PRIJSVERLAGING
SLF stofzuig
OVALINE
s
TOONWINKEL
OUWKUNSTIG SCHOON
Nog nooit kocht U zooveel mooie, nieuwe waardevolle artikelen, voor zóó weinig geld
„HET LEIDSCHE WOLLEN DEKENHUIS'
NIVAtandpasta rR|,-
3
i HDSCH DAGBLAD - Derde Blad Vrijdag 24 Februari 1933
VISSCHERIJBEBICHTEN.
Bezoekt onze Magazijnen, het loont ook voor U de moeite.
I STEENSTRAAT 18 - TELEF. 2159
y
ers
hel gewone fype kosf thans f.
Type R (d.i. met rofeerenden borsfel) f. 102,25
I De SLF stofzuigers zijn van prima
NEDERLANDSCH FABRIKAAT
Brr. waf een lucht!
3
dr. c.l
de veij
even
de
het bethlehemshof.
wjs meermalen hebban we van som-
[regenten de vriendelijke mede eaiing
L dat we d.s e .ensjht, inza e kontlen
van de archieven van vers.hiJLnce
Het aanbod was soms haast te
A om er niet op in te gaan. En
i moeten we ons m dit opzicht een
irking opleggen. Van de geschiedenis
Itfrschillende hof .es zou zon er twij ei
gen interessant verhaal zijn op te
»n. Doch onze rubriek heet „Bouw-
'jcr Schoon", en we vinden soms amper
(vrijheid, dingen die daarmee n et in
ieksch verband staan, er bij te
J vanl
steraiJ
i andej
van i
/bezoek
Zaal i
heeft
al
den i
ns
10k
i,
ben,
3 befe
[er het hofje, waarvan de titel hier-
staat, willen we dus ook niet in
Irische bizonderheden treden, dan voor
zoover dit noodzakelijk is.
Dit hofje behooit aan de Doopsgezinden.
Men herinnert zich wellicht, dat na de
prediking van M nno Simons en zijn eerste
volge.ingen, de Doops ezin en lan0e iaren
een sterk aaneen0es.oten secte vormden.
Echter in de eerste helft der 17e eeuw
met haar vele theologisch geharrewar, kwa
men ook onder de Doopsgezinden geschi.len
voor over dogma, kerkelijke tucht, e. d.
Daardoor ontstonden onder hen ve. schil
lende groepen. Zoo was er hier te Leiden
vei schil tuss h .:n de Waterlandscke en de
Vlaamsche Doopsgezinden. Wat de bedde
groepen in wezen en misschien naar onze
opvattingen slechts schijn aar ondersc. eid-
de, doet hier niet ter zake.
Practisch verdwenen de geschilpunten
langzamerhand, zoodat in 1811 de „Alge
meen© Doopsgezinde Socië.e.t' werd op
gericht, die verschillende richtingen met
behoud van zekere vrijheid, weer in één
verband opnam.
Ik vermeld dit opzettelijk omdat deze
unie, zij het dan later ook te Leiden ten
opzichte van twee hofjes zich deed gelden.
In 1631 werd aan de Langegracht bij
de Bolwerksiraat door Oerrit Frankensz.
van Hoonmade h t B th e ems'of ges.icht
voor Waterlandsche Doopsgezinden. De
Bolwerkstraat heet thans Noorders r::at. En
ln 1663 werd aan h:t Levendaal een hofje
„De Hoeksteen" gesticht voor V.aamsche
Doopsgezinden. De naam is ontleend aan
Ps. 118. vs. 120. En onder het opschrift
in de timpan van het poortje stond dan
ook die tekst uitgebeiteld:
„De steen, die de bouwlieden verworpen
hebben, is geworden tot een hooft des
hoeks'". Zoo waren er dus te Lei dei» vroege^
twee Doopsgezinde hof,es. Dat aan de
Langegracht is evenwel verdwenen en v;r-
eenigd met „De Hoeksteen' Nu heb ik
niet onderzocht, wanneer dat precies ge
beurd is, doch ik meen in 1897. Toen is
de straatzijde van het hof,e verbouwd.
Er is toen aan het front een rij woningen
verrezen, die wel tot de stich ing behooren.
doch particulier worden verhuurd.
Het oude zandstcenen poort,e van 1660
is toen in dien bouw opgenomen.
Het bestaat uit vlakke pil st.rs met zeer
eenvoudig basement en kapiteel, van boven
afgesloten door een rondboog. In den s uit
steen daarvan ziet men een met voluut-
vormig ornament omringd wapensch.ld,
waarin een overhoeks geplaatste steen is
gehouwen, de hoeksteen. Doch de oude
opschriftsteen met den tekst boven de
kroonlijst is verdwenen. In plaats daarvan
is gekomen de opschriftsteen welke moet
hebben gezeten in den toegang tot het
Bethlehemshof a. cl. Langegracht. Terzijden
van dezen steen zien we voluutvormige
vleugelstukken. Het geheel is bekroond met
een timpan, waarin we den ouden naam
„De Houcksteen" lezen.
In de poort zit een mooie goifjesdeur
of ribbetjesdeur met ijzerbeslag om bet
sleutelgat, die vermoedelijk ook nog wei
oorspronkelijk zal zijn.
Gaan we door dezen deur, dan komen
we in een mooie vestibule. Het z.et er hier
alles even keurig en wel onderhouden uit.
De vloer is gemetseld van eenvoudig en
rustig baksteen-mozaiek, geel en brum.
Boven ons zien we de stemmig geschil
derde moer- en kinderbalken, die den vloer
van de regentenkamer dragen. Ook ont
dekken we de gemetselde console voor
de schouw dier kamer. Deze is anders
van vorm en niet zoo mooi als die van
Jan Pesijnhof, die dan ook uniek is. Toch
Is de console ook hier in haar eenvoud
fraai van vorm.
Naar men ons mededeelde, worden de
regentenvertrekken als zoo 'anig niet meer
gebruikt, en vergaderen de heeren in de
consistoriekamer van de Doopsgezinde
kerk.
We komen nu op de ruime rechthoekige
binnenplaats van het hofje, omringd door
16 woningen. Het is hier werkelijk aller
aardigst en het is naluurlijk nog aardiger
a s in den zomer het grasveld helder groen
is en de bloemen in de tuintjes in volle
fleur staan.
De huizen zijn juist zoo merkwaardig
omdat overal de oude kruiskozijnen be
waard zijn gebleven. Natuur.ijk h b en de
kleine 17e eeuwsche ruit es plaats moe en
maken voor grootere. Alleen in de dak
kapellen zijn ze nog vrij klein. Een dertig
tal jaren geleden waren ook de onderluikjes
met de bekende hartvormige galen nog
aanwezig. Het is eigen ijk een beetje jam
mer, dat die weg zijn.
Ten overvloede zijn de huis'es vrij ruim.
Regenten van lateren tijd hebben zelfs
kans gezien, de woningen te voorzien van
moderne gemakken, als W.C., wat in vee
gevallen bij oude hofjes eigenaar li e
moeilijkheden meebrengt. Doch hi:r he ft
men het naar omstandigheden voor «.ref.e ijk
weten te vinden.
De buitenmuren van roode baksteen zijn
tot het kalf der kruiskozijnen hel er gewit.
Een middenstraatje scheidt de binnen
plaats in tweeën. Hier bevindt zich vlak
over de vestibule de groote pomp. Het
houten omhulsel is zoo gescnilderd, dat
het op bedriegelijke wijze aan hardsteen
en manner herinnert. Vooral op Zate. dag
namiddag worden door bezige handen de
geelkoperen uit.aatmonden van de pomp
met extra zorg behandeld, opdat er geen
vlekje of smetje op t blinkend metaal
blijft zitten.
Ter weerszijden is een grasveld, en
daar omheen bevinden zich, netjes door
staketsel afgeperkt, de tuintjes der be
woners.
Bij het bezoek aan dit hofje hebben
we herhaaldelijk gedacht aan zoovele
Doopsgezinde families, de we jaren ge
leden persoonlijk in Fries and kenden. Dat
waren allen kra ikheldere mens hen, rustig
en eenvoudig, sober en nadenke ijk in hun
optreden. Er is innerlijk rijke soberheid;
er is een inhoudsvolle eenvoud. Zoo leerden
we vroeger in Friesland de Doops e/inden
kennen; st jf.olle mens^hen. Die ei onaar
dige eigenschappen snie e en z ch ook te
Leiden af in het Beth'ehemshof. En nog
iets. Doopsgezinden zijn van oudsher af
krachtens leer en leven vreedzame men-
schen. In sommige hofjes gebeurt het wel
eens, dat er ondanks het vreedzame en
besloten karakter, door oudjes gekrakeeld
wordt. Soms herleeft in oude menschen
een recalcitrant klein kind.
Doch ik geloof niet, dat heeren regen'en
van dit hof veel lastig zullen worden
gevallen met onderlinge kwe^trs der be
woners. De vredelievende ge st der Doops
gezinden is hiervoor waarborg en de
enke'en van andere gezindte, die soms wor
den opgenomen, zullen zich zon-'er t vijfel
wonder oed schikken naar de algemeene
mentaliteit.
Ik moet u ten slotte nog even wijzen
op de fraaie steen met cartouche we ke
aan de overzijde, tegenover de vestibule,
in den muur is ingemetseld, herkomstig
van de Langegracht.
Het Bethlehemshof is werke'ijk een der
aardigste en karakterisMeks e der hofjes
van onze goede oude Sleutelstad.
Het oude Bethlehemshof aan de Lange
gracht is nog aanwezig doch niet meer
a's stichtin?. Het comrl-x is van e genaar
verwisseld en de huis es worden particu'ier
verhuurd. Het ziet er vies en onoogelijk
uit
IJMUIDEN, 24 Febr.
Tarbot per K.G. t 1 5J, Tongen per K.G.
f. 1.50— 083, Groote Schol per kist van 5J
K.G. f.14. Middelschol f.20, Z.tschoi 1.27,
Kleine Schol f.26—11, Schar f.21-460.
Gullen f.15—4.30, Wnting f. 8—7 5j.
Levende heugvis h: Gullen per stuk f.0 90
—0.18, Kabeljauw per stuk f. 5.40—160,
Leng per stuk f. 5.53, Kreeft f. 1.80, Tar
bot f. 6.50.
Aangekomen 2 beugers: V.L. 114 met
f. 622, V.L. 100 met f. 776; 2 kotters:
E. 400 met f.621, E. 17 met f.133; 1 logger
K.W. 151 met f.894.
Haarlemmerstraat
hoek Donkersteeg 2-4-6
ZIET ONZE ETALAGES
LEEST ONZE SERIE-WEEK-COURANT!
Opgericht 1875
Telefoon 695 5180
•end feet U dat in mijn bakkerij alleen de
tot llerbeste grondstoffen worden verwerkt
EN dat mijn i.ave prijzen gebaseerd
ZIJN op gkooten o ai ,5 et.
Neemt li eens een proef en (T zult verbaasd
staan over de fijne kwaliteit van mijn gebak.
Md aanbevelend, 1561a
[H. S. JASPERS, Haarlemmerstr. 197
Zondags van 4-8 geopend. - Telefoon 3284
Rauwe en Gekookte Rookworst 30 ct. p. p.
Level woist 25 ct. p. p.
Knack worst15 ct. p. paar
Kalfshoofdkaas45 ct. p. p.
Rolpens60 ct. p. p.
Prima Ham 30 ct. p. H p.
Boterham men worst20 ct. p. H p.
Bloedwoist20 ct- p. p.
5 pond Mager Geiookt. Spek f. 1.25
5 pond dik Vet Geiookt Spek f. 1.10
5 pond Carbonado1- 1.50
3 pond Carbonado f. 1-00
5 pond doorreaen Lappen f. 1-25
5 pond vette Varkenslappen 10.90
5 pond Bladreuzel f. 1-25
3 pond GehaktL 1.00
5 pond Rund- of Varkensgehakt 1.1.50
5 pond gemalen Rundvet 1.25
5 pond gemalen Vaikensvet. 10.80
•5 pond Runderlappeni 1.50
pond Hamscbijt 1. 1.50
Pnma Larasvleesoh vanaf 25 ct. p. p.
ALS EXTRA RECLAME ALLEEN ZATERDAG
15 POND VETTE RUNDERLAPPEN f. 1.25
"'Muitend eigen geslacht en van prima Hollandsch vee.
I sptClASL ADRES VOOR HOTELS EN RESTAURANTS
|'|BAA6t volledige prijscourant
beide zonder hulpstukken;
de prijs hiervan is f. 12,75 exfra
en zijn tegen dezelfde prijzen en voorwaarden
verkrijgbaar bij de erkende electricifeits-insfallateurs
der Lichtfabrieken
m en de ver*
DOOR T GEBRUIK VAN
STEUNT GU CnU' HoTpt dus
S Nederlondsche Industrieën, aU J r* mede, de roo
door de voorn, grond- r\\L( I loise in EIGEN LAND
stoffen en de ver- WI1J te bestrijden,
pakking ook 1 Groote Tuben 75 ets.
Kleine Tuben 25 ets*
Dr. H. NANNING's
Pharm. Chem. Fobr. N.V. Den Haag.
6173
Ja man, ik heb zoo juist
de kachel gepoetst. Maar
vrouwtje gebruik dan toch
kachelglans, doosje met
opener een dubbeltje.
6164
w\r\r\rmrmw\rwwwwwwwwmww m
E
E
B
E
E
E
E
macco-dikectoires 6200
Uiterst jsolide, in 6 verschillende kleuren ia L:
KindermatenCl# [js
met 4 ct staging per maat 1^
Damesmaten53, 59, 65 |-^
DIRECTOIRES FIT. MET ZIJDE «q 13
in 4 fraaie kleuren, kindermalen. Cl. i
met 7 ct. stjjging per maal
Damesmaten76, 83, 90
kgyptische macco dirlctoikes
Allerfijnste kwaliteit, in 6 kl„ kindermaten 47 ct.
met 7 ct. stijging per maai
Alle damesmaten1.10
BIJPASSENDE ONDERJURKEN IN VOORRAAD R
dames-camisoi.es
in 20 verschillende soorten. Een extra kwaliteit
zuiver macco. Met lintschouder
Met ronde hals
it
65 ct. 4
7° ct.
3-3
