svermaak in de Sleutelstad.
te Jaargang
ZATERDAG 28 JANUARI 1933
No. 22350
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
eBelommer bestaat uit VIER Bladea
rtred^ EERSTE BLAD.
'woudèlFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
ÏMik
Onze Knipselprijsvraag.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
GERECHI
"Wnonnij,
''ongerecht
end* verste,
Wrtredin,
toewijaj;
27.10$
te Hazfii
ijswijk
i 1 dag,
3.- sub,
Hazers,
Noorden
EIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN
lijnzaten ets. ner regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen
Of; ar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
onder bfc jere advertentlën 35 Cts per regel Kleine Advertentien
ïer h; jiuitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
',r G een maximum aantal woorden van 30.
,n 17 :asso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
raake r< even m cts porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
A. fl
tag; Over?.'
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer* voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANTS
Voor Lelden per 3 maanden f.2.35; per week Ï.0J8
Buiten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
franco per post f. 2.35 portokosten.
in straft, -
50 sub-
50 subs
subsi;
rrdverü' K HINDERWET.
enhageIgemeester en Wethouders van Leiden,
Wapenen het verzoek van: a. D. van Ton-
t vertegl om vergunning tot het oprichten
irtrediui een koek- en banketbakkerij in het
rg der reel Hoogewoerd Nis 4749, kadastraal
Leiderind Gemeente Leiden, Sectie D. No.
overttfj; b. J. Choufour om vergunning tot
ideler;" oprichten van een brood- koek- en
code ruitbakkerij in het perceel Hooi-
gsreg at No 72. kadastraal bekend Gemeente
su-"-sn. Sectie I No- 389; c. S. van Weesel
Sboei;ergunning tot het oprichten van een
woon- 'r- en blikslagerij en loodgieterswerk-
sub' s in het perceel Hoogewoerd No. 112,
overtr-'Straal bekend Gemeente Leiden, Sec-
Aar U.S No. 1542; d. K. Daan en G. W. Hor-
ng vaa-m vergunning tot het oprichten van
f betaicmetaalbewerkingsbedrij£ in het per"
—subs ji Zoeterwoudscheweg No. 11, kada-
ijk Bes'.E1 hekend Gemeente Leiden, Sectie
Boste' 151.
iplaaKg* °P de artikelen 6 en 7 der Hin-
'en kennis aan het publiek, dat ge-
de verzoeken met de bijlagen op de
tarie dezer gemeente ter visie gelegd
ADRES AAN DEN RAAD.
ÏCLA]
aede dat op Zaterdag, den llen Fe-
ïaentók f
^^_icht
•rijs
1933 des voormiddags te half elf
in het perceel Breestraat 125 (Bur
Gemeentewerken) gelegenheid zal
gegeven om bezwaren tegen dit
in te brengen, terwijl zij er de
op vestigen, dat niet tot beroep
tigd rijn zij. die niet overeenkomstig
der Hinderwet voor het gemeente-
ur of een zijner leden zijn versche
den einde hun bezwaren mondeling
lichten.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
,'iden, 28 Januari 1933. 4758.
Meer steun gevraagd.
Aan den Raad der gemeente Leiden is
onderstaand adres verzonden:
Ondergeteekenden, besturen van het
Plaatselijk Arbeids Secretariaat, Onafhan
kelijk Socialistische Partij afd. Leiden en
de Revolutionair Socialitische Partij afd.
Leiden, hebben de eer het volgende onder
uw aandacht te brengen:
Gezien de groote nood, die er heerscht
in de gezinnen der werkloozen door de
lange werkloosheid, welke nog wordt ver
hoogd door dezen strengen winter, is het
thans noodzakelijk geworden dat het
gemeentebestuur maatregelen treft om
den nood in de gezinnen der werkloozen
te lenigen-
Het kan dit doen door:
1. Aan alle. zoowel georganiseerde als
ongeorganiseerde steuntrekkenden, ook zij
die door gezinsinkomsten volgens de reg
lementen van de gemeente niet in aan
merking komen voor steun, een gratis
kolenbon te verstrekken zoolang de wintel
duurt.
2. Door ruimere verstrekking van klee
ding, schoeisel en beddegoed.
3. Door aan alle werkloozen, die langer
den twee maanden werkloos zijn, een be
drag van f. 50,- te verstrekken.
4. Door aan alle kinderen der werkloo
zen gratis maaltijden te verstrekken in de
scholen, zoowel 's morgens als 's middags.
5. Door geen uitvoering te geven aan de
bepaling om gas, zoowel electriciteit, af te
snijden, bij het niet betalen wegens lange
werkloosheid en het tevens te leiden naar
tarievenverlaging.
6- Deze maatregelen ook toe te passen
op hen, die reeds geruimen tijd gedeeltelijk
werkloos zijn.
Hopende dat het bovenstaande door den
Raad ernstig wordt besproken en spoedig
uitvoering daaraan zal worden gegeven.
w.g. P A S. voorz. L. OUWERKERK.
O.S.P. C. H. HEEMSKERK
R.S.P. L. DE BOLSTER.
ichter
gens sel
Dinsds;
Is de s.
;errein
1
CRISISCOMITE LEIDEN.
Postrekening 188690.
De penningmeester ontving dezer dagen
van een collectrice onderstaand briefje:
..Hierbij doe ik u toekomen een bedrag
„van f. 4.231/: dat mij ter hand werd ge-
.steld door MejZij heeft om toch
.iets voor het Crisiscomité te doen een
..klokje bij wijze van spaarpot op haar
..kamer gezet en verplicht een ieder die
op haar kamer komt een kleinigheid daar
..in te doen."
Prachtig! Mogen er vele zijn die iets
dergelijks bedenken. De winter is streng
zoodat extra gaven dringend noodig zijn.
Verslag van de werkzaamheden van het
Crisiscomité over 1932 wordt op aanvrage
aan belangstellenden gaarne toegezonden
(tel. 1946).
De Leidsehe IJsclub heeft f. 100 voor het
Crisiscomité bestemd als opbrengst van
het gecostumeerde ijsfeest van Dinsdag
avond j.l.
De firma J. W. Cahen heeft 10 mud
Aberpergwm anthraciet ter beschikking
van het Comité gesteld.
PROF HUIZINGA TE BERLIJN.
In de Duitsche Hochschule der Politik
heeft op de Carnegie-leerstoel voor lezin
gen over de buitenlandsche politiek de
rector der rijksuniversiteit alhier, prof. dr.
J. Huizinga gisteravond een redevoering
uitgesproken over de positie van Neder
land als bemiddelaar tusschen West- en
Midden-Europa
De Nederlandsche gezant te Berlijn,
graaf van Limburg Stirum en een reeks
op den voorgrond tredende persoonlijk
heden uit Berlijnsche wetenschappelijke
en politieke kringen waren bij de lezing
aanwezig.
o
DENKT OM DE WATERKRAAN!
De directie van de Leidsehe Duinwater
maatschappij wijst er in een advertentie
in dit Blad met nadruk op, dat 's avonds
met het oog op het bevriezingsgevaar de
hoofdkraan afgesloten dient te worden.
Oplossingen moeten Maandag a.s.
5 uur binnen zijn.
Wij herinneren er aan, dat de
oplossingen van onze Knipselprijs
vraag Maandag 30 dezer, 's mid
dags 5 uur, op ons Bureau moeten
zijn ontvangen.
Gelieve bij de inzendingen op de
enveloppe te zetten „Knipselprijs
vraag".
DE DIRECTIE.
CHR. HIST. JONGERENGROEP
Lezing van ds. Hoekcrt.
STICHTING
LEIDSCHE JEUGDHERBERG.
riiiêachH»» i.eens fonderden stadgenooten hebben gisteren geprofiteerd van
midri,ar,e usbanen Op den Zoeterwoudsche- en Witte Singel. Vooral
i den mitü n' ,en do.20n heerlijk scheen en men volkomen beschut was
neer aa„ ïas rijden er een groot genot. De gemeente zou echter velen
amnen verPhchten, wanneer zij door het aanbrengen van een aantal
m rion' oeg yoor een behoorlijke verlichting, zoodat men ook 's avonds
h waar men rijdt. Momenteel laat dit wel iets te wenschen over.
Geslaagde propaganda-bijeenkomst.
In de groote zaal van het Leidsehe
Volkshuis aan den Apothekersdijk had
bovengenoemde vereeniging gisteren een
propaganda-avond georganiseerd ten
einde in breederen kring bekendheid te
geven aan het jeugdherbergwerk in het
algemeen en de Leidsehe beter bekend
als „De Kwaak" in het bijzonder.
De zaal was uitstekend bezet, toen de
voorzitter van het bestuur, de heer S. O.
van Poelje de bijeenkomst opende met een
woord van welkom tot alle aanwezigen,
in het bijzonder de bestuursleden der uit-
genoodigde vereenigingen Spr. eindigde
met de hoop uit te spreken, dat na afloop
dezer propagandistische vergadering het
aantal begunstigers der stichting min
stens zal verdubbelen.
Achtereenvolgens brachten hierna le
den van den N B A S. eenige liederen ten
gehoore, gaf een groep leden van het
Volkshuis een vijftal dansen ten beste,
terwijl door padvinders een keurig num
mer vendelzwaaien en spinning rope werd
vertoond.
Hierna was het woord aan den heer R.
Limburg, voorzitter van het district Zuid-
Holland van den Ned. Trekkersbond.
Spr. zette in het kort uiteen hoe de
Jeugd Herberg Centrale is georganiseerd
en wees erop hoe het „trekken" in de
laatste jaren een geweldige vlucht heeft
genomen. Tot zelfs jongelui uit Amerika
bezochten in den afgeloopen zomer ons
land. Geen wonder, want wie eenmaal
als „trekker" op stap is geweest, kan zich
geen prettiger manier indenken om zijn
vacantie door te brengen Ook het bou
wen en het inrichten van jeugdherbergen
is een buitengewoon aardig en dankbaar
werk
Maar niet alleen in den zomer is het
verblijf in jeugdherbergen aangenaam
ook in andere jaargetijden geeft de na
tuur veel te genieten en bovendien werkt
reizen in hooge mate ontwikkelend. Het
instituut der jeugdherbergen heeft de
mogelijkheid geopend om tegen mini-
mumkosten ePn maximum te zien en te
genieten Tenslotte wekte spr. op tot aan
sluiting bij den Ned Trekkersbond. welke
in alle opzichten het jeugdherbergwerk
steunt en naar uitbreiding en vervolma
king daarvan streeft.
Hierna voerden padvinders op uitste
kende wijze eenige zwaarddansen uit,
bracht een groep van het Volkshuis on
der leiding van den heer de Nobel uit
Haarlem voortreffelijke luitmuziek ten
gehoore en werd een tweetal films der
Ned. Jeugdherberg-centrale vertoond,
welke een even duidelijk als interessant
beeld gaven van het leven in jeugdher
bergen.
De voorzitter van den Raad van Toe
zicht en Advies, dr. K. Simon Thomas
sprak een slotwoord, waarin hij dank
bracht aan alle medewerkende vereeni
gingen, een beroep deed op de aanwezi
gen om toe te treden als begunstiger en
een uiteenzetting gaf van de organisatie
der Leidsehe beweging.
Hiermede was deze welgeslaagde pro
paganda-avond ten einde.
Gisteravond hield de Chr. Hist. Jonge
rengroep in het gebouw „Prediker" een
vergadering.
De voorzitter, de heer D. Hendriks, las
de eerste tien verzen van Ezechiel 37 en
sprak een kort openingswoord, waarin hij
opwekte om anderen aan te sporen de
vergaderingen van de groep te bezoeken.
Ds. A- Hoekert, Ned. Herv. pred. te Voor
burg sprak hierna over: „Wat scheidt en
vereenigt de Prot. Chr. partijen?"
Spr. merkte op dat hij het vanavond
niet over links zal hebben, maar over de
groepen, die rechts van de scheidingslijn
staan, uitgezonderd de R.K. Staatspartij
en wat hiermede samenhangt.
Spr. gaf hierna een historisch resumé
van de Prot. Chr. groepen, beginnende bij
den persoon van Groen van Prinsterer
Vervolgens schilderde spr. de figuur van
Abr. Kuyper en besprak de scheiding in
1895 en het jaar 1897, het jaar van de
verkiezing. Spr. schetste hoe men toen
kwam tot de oprichting van een vrij-antl-
revolutionaire partij- Ook bij de stichting
I van den Christ. Hist. Kiezersbond in 1906
stond spreker even stil, waarbij hij aan
toonde dat zich in deze partij een linker
en een rechtervleugel openbaarde, waar
van aan den linkervleugel dr. Bronsveld
en aan den rechtervleugel dr. De Visser
stond. Door een vereeniging in 1903 van
dezen rechtervleugel met de vrij-anti-
rev. ontstond de Chr. Hist. Partij, die weer
later in 1908 door een fusie met de in
middels opgerichte Friesche Chr. Hist.
Partij, werd Chr. Hist. Unie.
Vervolgens besprak spr. de Staatk. Geref.
Partij en de Herv. Geref. Staatspartij en
de statuten van deze partijen.
Hiema onderwierp ds. Hoekert verschil-
atikelen van het program der beginselen
der Chr Hist. Partij aan een uitvoerige
beschouwing om hierbij tevens enkele ar-
tikelen van het program van de A.R. partij
i te bespreken.
Op deze lezing welke met groote belang-
stelling werd beluisterd, volgde een ge-
i dachtenwisseling. waarna de vergadering
op de gebruikelijke wijze werd gesloten
BINNENLAND.
De Prot. Christelijke Bond heeft de
loonverlaging bij de spoorwegen aanvaard.
(Binnenland, 4e Blad).
Geval van gasverstikking te Hilversum.
(Gemengd, 4e Blad).
Percentage en vermenigvuldigingscijfer
vastgesteld voor uitkeering voor melkvet,
(Land- en Tuinbouw, 3e Blad).
De vorst neemt af; matige temperaturen
verwacht; in Groningen viel heden eenige
neerslag. (Buitenl. Weeroverzicht, le Blad)
BUITENLAND.
Nieuwe Engelsche ontwapeningsvoorstel
len ingediend. (Buitenl. le Blad).
Het kabinet Paul Boncour in Frankrijk
gevallen. (Buitenl. le Blad).
Het kabinet von Schleicher in Duitsch-
land afgetreden. Terugkeer van von Papen
(Buitenl. en Tel., le Blad).
Een bijzondere demonstratie van taxi
chauffeurs in Weenen. (Buitenl. le Blad).
MODERNE RELIGIEUSE EN
KERKELIJKE KUNST.
LIEFDE KARAKTER EN HUWELIJK.
Lezing van Ds. G. J. Sirks.
In de Remonstrantsche Kerk hield ds.
Sirks uit Amsterdam zijn tweede lezing
over het huwelijk naar aanleiding van bo
vengenoemd boek van den Berlijnschen
zenuwarts F. Künkel, Spr. schetste op
boeiende wijze den inhoud van dit midden
ln de problematiek van het moderne hu
welijksleven ingrijpende boek. In het bij
zonder stond spr. stil bij de drie vormen
van huwelijk, die Künkel onderscheidt:
het boerenhuwelijk, het burgerlijk huwelijk
en het crisishuwelijk.
Künkel's werk geeft geen oplossing maar
laat crisis en nood zien Drie beginselen
waarop liefde en huwelijk worden gebouwd
treden uit het boek naar voren: ten eerste
productiviteit. Dit moet de grondtoon zijn.
het gaat dus niet om geluk maar om den
scheppingsdrang Een tweede beginsel is:
aanvaard het leed. Veel wordt heimelijk
ontloopen. Als een derde in het spel is
mag er geen heimelijkheid zijn. De derde
komt als oproep en opgave.
Een derde beginsel is het aanvaarden
van het dynamische den groei. Niet schei
den. maar wachten en blijven: dat geeft
leed. dat evenwel zin heeft.
In zyn slotbeschouwingen merkte spr. op
dat Künkel's boek psychologie maar geen
ethiek geeft. In zijn derde en laatste lezing
hoopt spr., aan de hand van prof. Van
Mourik Broekman's boek „Erotiek en hu
welijksleven" de ethische beschouwing van
het huwelijk te geven Zijn zeer belang
wekkend en diepgaande lezing werd ook
ditmaal door een. ondanks de afschrik
kende koude groot aantal aandachtige
hoorders gevolgd.
NED HERV. GEMEENTE.
Vacature ds. Meeter.
In de vacature, ontstaan door het ver
trek van ds A D. Meeter naar Wageningen
is het volgende drietal gesteld:
Ds. A Altena (Groningen); J. C. Karres
(Apeldoorn) en J. F. Roth (Zoetermeer-
Zegwaard).
Tentoonstelling in de Lakenhal.
Onder auspiciën van de Leidsehe Kunst-
vereenig ing is hedenmiddag in de Laken
hal een tentoonstelling geopend van mo
derne religieuse en kerkelijke kunst, inge
richt door het Instituut voor Kerkelijke
Kunst te Amsterdam. De voorzitter der L.
K. V. mr. J. Slagter, heeft daarbij een
rede uitgesproken, waaraan het volgende
is ontleend:
Spr. begon met te wijzen op twee ver
heugende verschijnselen in de moderne
kunst. In de eerste plaats het streven, re
actie op het impressionisme, om de kunst
de uitdrukking te doen zijn van een gees
telijke werkelijkheid en de kunst dus weer
te brengen op het niveau, waarop deze in
alle groote tijdperken stond. Alleen in tij
den van verval verlaagt de kunst zich tot
de min of meer bedriegelijke nabootsing
van de natuur en verwordt het gevoel tot
sentimentaliteit. In de tweede plaats is
er reden tot verheuging over de opleving
van de kunstambachten. Deze twee ver
schijnselen waren bij uitstek geschikt om
i de opleving te bevorderen van de religieuse
I en kerkelijke kunst, welke immers aller
eerst behoefte heeft aan de verbeelding
van verhevener gevoelens, terwijl de ker
ken met een ontwikkeld ritueel de behoef
te hebben aan schoone voorwerpen voor
den eeredienst. Spr. wijst dan op de groo
te beteekenis van drie figuren, aan wie
voor alles de opleving der religieuse en
kerkelijke kunst in ons land is te danken.
Allereerst Antoon der Kinderen, met wiens
in 18841888 geschillende Processie van
het H. Sacrament van Mirakel van het H.
Hart de opleving eigenlijk begint.. Na lan
ge omzwervingen bevindt zich deze Pro
cessie thans weer op de plaats, waarvoor
zij is gemaakt, n.l. de Begijnhofkerk te
Amsterdam. Naast der Kinderen moet Jo-
han Thorn Prikker worden genoemd, die al
in 1889 verraste met een van nieuwe visie
getuigende Christuskop en wiens latere
monumentale werk zoo grooten invloed
heeft gehad, vooral in Duitschland. Als
derde noemt spr. Jan Toorop die zich
omstreeks 1906 meer en meer aan religieu
se onderwerpen is gaan wijden en die
mede den stoot heeft gegeven tot betere
inzichten betreffende de versiering van
het kerkgebouw. Spr. vraagt aandacht voor
de vele jongeren die op deze voetsporen
trachten de religieuse en kerkelijke kunst
te zuiveren van wansmakelijkheden en sen
timentaliteit en haar weer te doen door
gloeien van een levend geloof. Spr. eindig
de met zijn dank uit te spreken aan de
Lakenhalcommissie voor de beschikbaar
stelling der zalen, aan den directeur van
het Museum voor zijn hulp en aan den
heer Clemens Meuleman, directeur van
het Instituut voor Kerkelijke Kunst te
Amsterdam en zijn medewerkers die deze
tentoonstelling inrichtte en de kunstenaars
die hun werk hiervoor afstonden Hier
mede verklaarde spr. de tentoonstelling
voor geopend.
o
DE KLOKKEN LUIDEN.
Gisteravond werd voor de tweede maal
de film van de Ned. Chr Radio-Vereeni
ging in de Stadsgehoorzaal vertoond Ook
nu weer waren velen opgekomen om deze
film te zien; de zaal was stampvol
Ds. D. Kuilman die het openingswoord
sprak herinnerde aan den radlostrijd die
al zoovele jaren onverzwakt voortduurt en
wekte op om met vertrouwen op God de
zaak voort te zetten.
Direct hierop werd een aanvang ge
maakt met de vertooning van de film wel
ke wij niet wser zullen besDreken na het
geen wij daarover reeds schreven
Het slotwoord werd gesproken door ds.
H. Thomas die opwekte schouder aan
schouder te staan voor de belangen van
ie N.C.R.V., de omroep met den Bijbel
