nH,te. Jaargan?
DONDERDAG 26 JANUARI 1933
No. 22348
STADSNIEUWS.
KINDERFEEST OP DE LEIDSCHE IJSBAAN.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
Burgerlijke Stand v. Leiden
KUNST EN LETTEREN.
VISSCHERIJBERICHTEN.
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
PrCts. ner regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen
Var agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle
or j idere advertentlën 35 Cts per regel Kleine Advertentlën
w 1 tslultend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
t?, *1 een maximum aantal woorden van 30.
'icasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van
■leven 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANTj)
Voor Leiden per 3 maanden f.2.35; per week 1.0.1B
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post t. 2.35 portokosten.
5KOOP
heelp
"nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
getai
er det ADRES AAN DEN RAAD.
let sai OVER BRANDSTOFFENBONS.
^kitzo-an den Raad is volgend adres gezon
den Ajj I
Geen leeft beleefd te kennen het bestuur van
cmeer Leidschen Bestuurdersbond. gevestigd
t hestarengracht 34;
en. Jat adressant zich op 14 December 1932
te 4r het College van B. en W. heeft gewend
vat't het verzoek om de brandstoffenbons
3ak*>l te verstrekken aan de werkloozen.
Jk ke van de werkloozenkas trekkende
"mSI voor zoover zij na uitgetrokken te
"'•hi- weder voor gemeentelijke steun in
- merking zouden komen welke categorie
f-j, :i)s grootendeels van de vertrekking van
yiPffliöstoffenbons is uitgesloten;
>liit 't dit verzoek o.m. gegrond was op het
lirfM dat in tal van Bevallen waarin de
u °siltkeering gelijk of iets hooger was dan
steunbedrag, de inhouding van de
mniE..dstoffenbons voor de betrokken gezin-
iie. een aanmerkelijk nadeel beteekent;
aatste-'t dit verzoek zeer urgent was, daar
veiTEjl Januari de trekkingperiode van de
ner K:'.oozenkas voor de meeste werkloozen
iet w-ir inging en op dien datum velen die
eind December de brandstoffenbons
camp-dijks hadden ontvangen, deze met in-
loedig;,' van 1 Januari niet meer zouden ont-
genuien
t B en W evenwel tot heden op dit
vemtflfk peen beslissing hebben genomen
venmin een anderen maatregel hebben
larvsioffen om aan de onbillijkheid welke
,'ing e thans geldende regeling voor de ver-
behatjking van brandstoffenbons bestaat,
'eedei einde te maken;
ige adressant daarom genoodzaakt is
tot den Raad te wenden, teneinde een
wer&tjige beslissing te bevorderen;
f. de^t deze zaak nog meer urgent is. nu
de verstrekking van extra brandstof-
ust ikjQnj aan de eene groep, de onbillijk-
nuarivoor de andere groep nog grooter Is
rgendorden.
:edenen waarom adressant den Raad
eefd verzoekt te wiilen besluiten om de
olksfcndstoffenbons voortaan te verstrekken
alle werklooze hoofden van gezinnen
van:kostwinners, welke door de gemeente-
iatee steunverleening worden gesteund, of
jaff van de werkloozenkas uitgetrokken te
voor gemeentelijke steun in aanmer-
h- g komen, welke regeling, naar adres-
tet}<t is gebleken ook in den Haag gel-
aeirpide is-
i o
VRAGEN VAN DEN HEER VAN STRALEN.
Over de werkloosheid en de koude.
De heer Van Stralen verzocht den Raad
hem verlof te verleenen in de Raadsverga
dering van 30 Januari a.s de volgende
vragen tot B. en W. te richten:
1. Willen B. en W. mededeelen of door
hen in verband met de strenge koude
maatregelen zijn getroffen om den ver
scherpten nood in de gezinnen der werk
loozen te lenigen?
2. Zoo door B. en W. besluiten dienaan
gaande genomen zijn, willen zij dan aan
den Raad meedeelen waarin die maatre
gelen bestaan?
DE KOUDE EN DE WERKLOOSHEID.
iKSiï
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
iieuwe inschrijving:
■ereid- Hagenaar, Jan van Houtkade 29. Fa-
j fgek en handel in geneeskundige kruiden
enaar; P. Hagenaar, Leiden,
oor di Wijzigingen
'stede ileddenmagazijn H. T. Kuypers (filiaal)
jem-:estraat 133. Leiden. Hoofdzetel: Haar-
,n tijjl, Groote Houtstraat 116. Bedden, de
erns en aanverwanten Bovengenoemd
jn«"aal is d.d. 1 Jan. 1933 overgegaan aan
i beheerder Corn. Jeuster, die de zaak
rerUK>rtzet onder den naam: Leidsch Ma-
ssenhuis.
E. Pleck's Manufacturenhandel, Haar-
en, ïimerstraat 228230, Leiden. Manufac-
huuaenhandei. Door bovengenoemde N. V-
rdt vanaf 1 Januari 1890 tevens uitge-
de "-'end het confectiebedrijf. Een gedeelte
tW'a dit confectiebedrijf wordt vanaf 17
d®'iuari 1933 gedreven onder den naam:
i rWrintserkleedingfabriek."
m
vaiii
lp" t1
Verzoeken van den Plaatselijken Raad.
Aan het College van B, en W„ dat he
den vergadert, zijn door den Plaatselijken
Raad. volgende spoedeischende verzoeken
gedaan:
De ondergeteekenden, D. A. van Eek en
J. J van Stralen, optredende namens de
Plaatselijke Raad, samengesteld uit de be
sturen van de afdeeiing Leiden der S.D.A.P.
en van den Leidschen Bestuurdersbond,
verzoeken uw College beleefd in verband
met de ingevallen strenge koude enkele
bijzondere maatregelen te nemen om te
voorzien in den door de strenge vorst ver
scherpten nood in de gezinnen der werk
loozen:
Zij bevelen het onverwijld nemen van
de navolgende maatregelen ten zeerste bij
uw College aan:
le Extra verstrekking van brandstoffen
aan alle gesteunde of van de werkloozen
kas trekkende werklooze hoofden van ge
zinnen en kostwinners.
2e Het verstrekken van een extra uit-
keering van f 2 50 ner week voor gezins
hoofden en van f. 1.50 oer week voor kost
gangers. aan alle gesteunde of van de kas
trekkende werkloozen voor zoover deze
laatsten na uitgetrokken te zijn voor steun
verleening in aanmerking komen.
3e. Het verstrekken van dekens aan hen
die daarvoor naar het oordeel van den
Dienst voor Sociale Zaken en de gemeen-
te'iike Commissie voor Maatschappelijk
Hulpbetoon in aanmerking komen.
Hedenmorgen heeft een aantal modern-
georganiseerde werkloozen een demonstra
tie gehouden, welke bedoeld was als onder
steuning van dit adres Een deputatie van
drie personen werd tot B. en W toege'a-
ten terwijl de overige demonstranten door
de politie op eenigen afstand van het ge
meentehuis werden gehouden Alles had
een rus tig verloop
DE VIJFDE VOLKSBIJEENKOMST.
De gisteravond gehouden vijfde Volksbij
eenkomst was gewijd aan de Varietékunst.
Een afwisselend programma werd uitge
voerd door bekende stadgenooten.
Mevrouw Van VelsenKolderman
en de heer Ph. van der Meer zongen
enkele soli en een duet. The Young Fel
lows" verbaasden weer een ieder met hun
acrobatische toeren, terwijl de heer Spaan
derman als humorist optrad De leiding
berustte bij den heer L. van Velsen en
..The Popular Jazz" verzorgde de entre-
acte muziek. Ernst en luim. zang en acro
batiek volgden elkaar in een snel tempo op.
De verschillende nummers oogstten dan
ook grooten bijval, zoqdat ook deze avond
wederom welgeslaagd is. De volgende bij
eenkomst is bepaald op 22 Februari as.
KINDERWEDSTRIJDEN OP DE
LEIDSCHE IJSBAAN.
lederen dag valt er thans op de Leid-
sche ijsbaan weer wat anders te beleven!
Achtereenvolgens zagen wij daar reeds
wedstrijden voor de politie en voor de stu
denten daarna een gecostumeerd ijsfeest,
terwijl het programma gistermiddag werd
voortgezet met kinderwedstrijden die zich
in een groote belangstelling en deelname
mochten verheugen. Achter aan de baan,
daar waar men althans eenlgszlns de
luwte had van de huizen aan den Mare-
dijk heeft men de kinderen geruimen tijd
bezig gehouden met blokjes-rapen eier-
rijden balslaan en hardrijden en natuur
lijk bestond daarvoor ook van de zijde der
ouders de noodige interesse.
Het IJsclub-bestuur had een zeer gulle
bui gehad en vele inderdaad keurige prij
zen aangekocht (evenals trouwens bij het
gecostumeerde ijsfeest). Zij vielen na dik
wijls aardicen strijd als volgt ten deel'
Blokjesrapen: Winnaars Bertus Rooyak-
kers Dick van Eek en Peter Zwanenburg.
Troostprijs: Adrie van Dorsten.
Balslaan: 1 Laura Kroon De Vos van
Steenwijk en Els Wensink; 2 Kees Krol
Piet Taconis en Dingeman Cannoo.
Eier-rijden: 1. Jan van Loon. 2. Caro
lina de Vos van Steenwijk 3 Laurens Plat-
tee] 4 Ciny Pierrot 5 Eduard Kelder.
Hardrijden: 1. Jaap Bosschieter. 2. Geor
ge Lignac 3. P Niemer. 4. Borgerding. 5.
Wim van der Jagt
ONGELUK OP ONBEWAAKTEN
OVERWEG.
Een 16-jarige jongen gedood.
Gistermiddag is met den electrischen
trein welke om 2 08 uur van Leiden in de
richting Amsterdam vertrokken was en
bestuurd werd door J. L H.. wonende te
Haarlem op den onbewaakten overweg aan
den Broekweg onder Oegstgeest overreden
de 16-jarige J van der Nat wonende al
hier die loopende -naast zijn rijwiel den
weg wilde oversteken, terwijl de trein den
overweg reeds op korten afstand was ge
naderd. De jongen was op slag dood en
werd plm. 35 Meter weggeworpen op het
ijs langs de spoorbaan. Zijn rijwiel werd
totaal vernield en was om de treeplank
van een wagon gebogen.
Den treinbestuurder treft geen schuld.
Da Leidsche DOütie werd telefonisch ge
waarschuwd. doch later de Oegstgeester
oclitie. daar het ongeval in de gemeente
Oegstgeest olaats had. De politie van
Oegstgeest heeft de zaak in onderzoek.
DE VAKSCHOOL VOOR MEISJES.
Naar wy vernemen, heeft mej. A. M- L.
Bolleman van der Veen tegen 1 Mei a.s.
eervol ontslag gevraagd als Directrice van
de Vakschool voor Meisjes voor Leiden
en Omstreken.
De voorgeoefenden der lichting 1933.
niet bestemd voor de officiers- of de on
derofficiersopleiding bij het 4e reg. Infan
terie worden 19 Juli ingelijfd en vertrek
ken 2 September d.a.v. met groot verlof.
De filiaalhouder van Heck's lunch
room aan de Steenstraat verzoekt ons de
aandacht te willen vestigen op een adver
tentie in dit Blad betreffende speciale mu
ziekavonden. welke o.a. iederen Vrijdag
avond door Ad's Kunst-ensemble worden
gegeven.
Foto's Bleuzé.
DE ONDERWIJSBEZUINIGINGEN.
3a tóidsche ysbaaji zjj© gistermiddag wedstrijden voor kinderen gehouden. Op onze foto de deelnemers aan het hardrijden
soar de oudste jongens.
V
Rede van den heer A. C. Zevenbergen.
In het Nut was gisteravond door den
Centralen Ouderraad, het Ned. Ond. Ge
nootschap en den Bond van Ned. Ondenv.
een bijeenkomst belegd, waarbij de heer
A. C. Zevenbergen uit Rotterdam sprak
over de gevaarlijke onderwijsbezuinigingen
van onze Regeering, naar aanleiding van
het zoo juist in de Tweede Kamer aange
nomen „Noodwetje".
De belangstelling 'was uiterst gering.
De heer Ch. L. Waldkötter heette de zeer
weinige aanwezigen welkom; de nood der
tijden komt wel zeer sterk tot uiting bij
het openbaar onderwijs, aldus spr. Het is,
alsof dit steeds meer impopulair wordt,
ondanks het hoogstaande programma
Nimmer zijn door dit onderwijs de ge
voelens der ouders gekrenkt en toch
komen er steeds nieuwe voorstellen, die
het openbaar onderwijs naar beneden
halen.
Den heer Zevenbergen beklemde het,
dat er voor deze ernstige zaak zoo weinig
belangstelling is. De minister zal tot de
conclusie komen: „Ik heb ze lamgesla
gen" Wij gaan echter niet bij de pakken
neerzitten.
Er behoort te zijn goed onderwijs en
men kan niet genoeg gewaarschuwd wor
den tegen de funeste gevolgen van de
plannen van den minister. Ziin „nood
wetje" is een prulding. Natuurlijk: er zijn
zware tijden, doch waarom het. leger der
werkloozen nóg meer te vermeerderen?
Het noodwetje is een politiek wetsont
werp: noch paedagogisch. noch voortge
komen uit den nood der tilden.
Deze noodwet is een gevolg van de toe
passing van de pacificatie.
Het openbaar onderwijs wordt door deze
regeering telkens weer afgebroken; over
het bijzondere onderwijs heeft zij geen
zeggingschap.
Er waren weinig steekhoudende motie
ven om vóór het ontwerp te stemmen.
Slechts bezuiniging op een onderwijs, dat
voor 90\o der jeugd alles" beteekent. De
regeering heeft meermalen misbruik ge
maakt van haar macht over de openbare
school, speciaal voor wat betreft de con
centratie. die veelal geen besparing op
leverde. Een paedagogisch argument voor
het wetsontwerp is niet te vinden.
Het punt. waar alles om ging, was de
leerlJngenschaal. Ook hier weer 'n domme
redeneering met cijfers op paoier De be
zetting der klassen schommelt hevig en
zoo zullen wi.i nu klassen krijgen met meer
dan 50 leerlingen, speciaal de aanvangs-
klassen.
Hoe is het mogelijk dan vruchtdragend
onderwijs te geven? Het onderwijs kan
niet anders dan massaal worden alle in
dividualisme gaat weer verloren.
De geest van het onderwijs is in de
laatste 25 jaren aanmerkelijk verbeterd;
er kwam een sfeer van vertrouwen tus-
schen. Doch dat alles zal bij klassen van
50 leerlingen en meer, vernietigd worden.
Dit is het allerergste wat spr. in het wets
ontwerp ziet- De leerkracht zal gedwon
gen worden een militair systeem in de
klas te brengen en dat verlangt niet één
onderwijzer. Dat had voor de regeering
voldoende moeten zijn om het ontwerp
niet in te dienen. Spr. behandelde hierop
de nog erger gevolgen voor de z.g. „ab
normale school." De wijzers van de on
derwij rklok zijn nu 50 jaren achteruit ge
zet. hetgeen spr. met cijfers aantoonde
De gevolgen voor het geheele onderwijs
zijn de volgende: 1680 leerkrachten komen
op wachtgeld en 3000 klassen zonder on
derwijzer. terwijl nog 3000 klassen door
opschuiving totaal in de war worden ge
bracht. De gemeenten zullen niet in staat
zijn om de gemiddelden van den minister
in de klassen te persen, want deze zijn
over het algemeen berekend op 36 of min
der leerlingen Men zal dus genoodzaakt
zijn tot nieuw- of verbouw. Wat eenerzijds
bespaard wordt, zal men op andere wijze
weer uitgeven. De cijfers der besparing
(f. 6 millioen) zijn niet aannemelijk ge
maakt. Onrecht wordt mede gepleegd
aan de gehuwde onderwijzeres.
Tenslotte sprak de heer Zevenbergen
over het bijzonder en het openbarr on
derwijs. De schoolstrijd is na de pacificatie
verplaatst naar de gemeenteraden. Zoo
zal het ook gaan met dit wetsontwerp:
de strijd zal er nog feller zijn, dan in de
Kamer. De openbare scholen moeten zoo
veel mogelijk gecombineerd worden, de
bijzondere niet. Nog meerdere voorbeel
den van een dergelijke concurrentie wer
den door spr- naar voren gebracht. De
bijzondere scholen wordt z. i. op schrome
lijke wijze bevoorrecht, daarom „weg met
de pacificatie."
Tenslotte noemde spr. de voorgestelde
bezuinigingen van het Comité van
Actie
I. geen nieuwe bijz. scholen, dan met
tenminste 3 leerkrachten;
II. leerlingen, die reeds op een bijz.
school zijn ingeschreven, mogen niet tee
kenen voor een nieuwe bijz. school;
III- verbetering of nieuwbouw van een
bijz. school komen ter beoordeeling van
de gemeenten.
Spr. spoorde tenslotte aan. om in het
belang van het kind, de volksopvoeding
en de volksweerkracht, het peil van het
openbaar onderwijs te handhaven en er
in iedere gemeente toe mede te werken,
dat het aantal leerlingen per klasse zoo
min mogelijk wordt opgevoerd. Na ge-
dachtenwisseling, waarbij nogmaals ge
wezen werd op de sterke bevoorrechting
van het bijz. onderwijs, sloot de heer
Waldkötter de bijeenkomst.
BINNENLAND.
De Memorie van Antwoord van B. en W.
van Leiden inzake de begrooting 1933 (3e
Blad).
De wijziging in de winkelsluitingswet;
vragen aan den minister. (Binnenland 3e
Blad).
Het echtpaar Van der Leeuw terug op
Waalhaven. (Binnenland, 3e Blad).
Felle branden te Tilburg en Waalwijk.
(Gemengd, 3e Blad).
Tengevolge van gasverstikking zijn te
Amsterdam drie personen om het leven
gekomen. (Laatste Berichten, le Blad).
BUITENLAND.
Hoover waarschuwt en wekt op terug te
keeren tot den gouden standaard. (Buiten
land, le Blad).
Besprekingen tusschen Duitsch-nationa-
len en nationaal socialisten. (Buitenl. le
Blad).
De 40-urige werkweek-conferentie is ge
ëindigd. (Buitenl. le Blad).
De Valera bij de Iersche verkiezingen
aan de winnende hand. (Buitenl. le Blad).
Zeer ernstige politieke botsing te Dres
den. Negen dooden. (Buitenl. le Blad).
GEBOREN:
Karei. z. van K. Wassenaar en C. Beek
man; Nicolaas Johannes, z. van J. den
Hoed en P. Hazevoet.
GEHUWD:
A. M. Th. J. Naninck. jm. en E. A- van
Vlimmeren, jd- J. Platteel, jm. en E.
Slingerland, jd.
OVERLEDEN:
M. Overes-Blom, vrouw, 47 jaar K. J.
van Leeuwen-Michel, weduwe, 73 jaar
H. L. Eichler, man, 65 jaar.
N.V. HET SCHOUWTOONEEL.
De N.V- Het Schouwtooneel, Adr. van
der Horst en Jan Musch, zal op Zondag
29 Januari a.s. in den Leidschen Schouw
burg een voorstelling tegen populaire
prijzen komen geven van „De Doofpot",
blijspel in 3 bedrijven door Jaap van der
Poll, den maker van „Boefje", regie van
den auteur.
De hoofdrollen worden vervuld door
mevr. Esther de Boervan Rijk (Corne
lia). Ezerman (Jozef), Jaap van der Poll
lOom Jaap), terwijl in de overige rollen
optreden: Jacques Snoek, Fie de Vries
de Boer, Folkert Kramer, Lize v. d. Poll
Hamakers, Enny Meunier, H. Kemler,
Renée Michel.
HET JUBILEUM FIE CARELSEN.
De jubileum voorstelling van mevr. Ca-
relsen op Zaterdag 4 Februari gaat door.
Echter was het in verband met haar ziekte
onmogelijk met „Kleeren maken de vrouw"
gereed te komen, zoodat mevr. Carelsen
ten onzent zal jubileeren in ..Een vrouw
zooals ieder zoekt", een blijspel van Lud-
wig Hirschfeld, waarin de jub.ilaresse de
hoofdrol zal vervullen.
IJMUIDEN, 26 Jan.
VISCHPRiJZEN.
Tarbot per K.ü. f.2, Griet per kist van
50 K G f. 30—15, Tongen p„r K.ü. 1.1.30—1,
Uroote Schol per kist van 50 K.G. f. 15—13,
Middelschol f. 20—16.50, Zetschol f. 23—
16.50, Kleine Schol f. 19-8.50, Bot f.12-
5.50, Schar f. 12.508.50, Kabeljauw per
kist van 125 K.ü. f.30. Gullen per kist
van 50 K.üi f. 9.50—7, Wijt.ng f. 11—7.50.
Levende beugvisch: Groote Schelvisch
per 15 stuks f. 34—31, m.ddei per 25 stuks
f. 40—39, kleinm.ddel per 27 stuks f. 28,
kleine per 20 stuks f. 7.50. Gul kleme
per 25 stuks f. 11.50—9.50, glroote per 15
stuks, f.15; Kabeljauw per sluk f.6—1.35.
Aangekomen 5 loggers: SCH. 468 met
f.1062, SCH. 186 met f.1006. SCH 147
met f.1105, KAV. 29 met i.893, K.W 58
met f.356, 2 beugers: V.L. 80 met 1.1342,
V.L. 39 met f.1155, 1 Deensche kotter;
E. 471 met f.3479.
