LEIDSCH CRISIS-COMITE *wo! 73ste Jaargang DONDERDAG 19 JANUARI 1933 No. 22342 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN STADSNIEUWS. Overzicht van de werkzaamheden in 1932 Het voornaamste Nieuws van heden. ml a LEIDSCH DAGBLAD 1 °P »6 ordtn tezoci^ PRIJS DER ADVERTENTIEN 30 Cts. ner regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertentlën 35 Cts per regeL Kleine Advertentlën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT:) Voor Leiden per 3 maanden t.2.35; per week f.0.18 Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week 0.18 Franco per post f. 2.35 portokosten. OTtrtjJ Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. ZILVEREN JUBILEUM. i"' Vandaag is het 25 jaar geleden, dat onze stadgenoot H. Chrispijn, stoker der Stede- i HO' lijke Lichtfabrieken bij genoemd bedrijf in seder dienst trad. Na aanvankelijk als winterstoker-ter- jczïireinwerker te zijn werkzaam geweest, werd hij benoemd tot gasstoker en later tot gasstoker 1ste klasse. 1VEI Hedenmorgen is hij in tegenwoordigheid n R! van zijn onmiddellijken chef bij afwezig- jheid van den directeur, ir. van Klinken- berg toegesproken door den adjunct-direc teur ir. P. Fehmers, die hem in hartelijke Bnr- bewoordingen complimenteerde. 1 Den verderen dag bracht de jubilaris in WEUE tien *am"*eljl'mg door. ■n, oatl I I, at£i O iters llels» cwReii elf:1 fff r!».W DIES DER UNIVERSITEIT. Evenals de vorige jaren heeft de on- mogelijkheid, om bij de rectorale oratie, 51001 welke op 8 Februari in het Groot-Audi- n'ntea- torium der Leidsche Universiteit zal wor- ate den gehouden, aan alle belangstellenden rëS een plaats te geven, den Academischcn e p t Senaat genoodzaakt een regeling te tref- T0BSsi*en' waar^b slechts zij. die "nor- - <n van een persoonlijke toegangskaart, zullen worden toegelaten. IK All De uitnoodigingen aan hen, die daar- an Paf voor in de eerste plaats In aanmerking °P,0'komen, zijn verzonden. Het spreekt van- jCrE,jzelf dat met bij den prosecretaris van den nten Senaat (prof. dl'. N. J. Krom, Witte Sin- -EMA.gel 18, Leiden) inkomende aanvragen om een toegangskaart voor niet-genoodigden, zooveel mogelijk rekening zal worden ge- houden, maar de geringe ruimte in het 'nto-i Groot Auditorium verbiedt ten deze al te r Kik optimistisch te zijn. rcr" Wat de studenten betreft, zijn maatre en.;;' gelen getroffen, opdat de leden van het Leidsch Studentencorps, van de V.V.S.L., ijdelri' van de Unitas Stud. Lug. Bat., van Sanc- 2tus Augustinus, van de Indologenvereeni- -rj ging en van de Soc. Stud. Ref. bij de be- sturen dier corporaties kaarten kunnen uto verkrijgen, voorzoover de voorraad strekt. AmïS Niet bij een dier corporaties aangesioten a i studenten kunnen op vertoon van hun in- nelde' schrijvingsbewijs een toegangskaart ver- krijgen bij het Bureau voor Inlichtingen rvnt'. en Inschrijvingen der Rijksuniversiteit. Academiegebouw (boven), eveneens voor inju zoover de voorraad strekt. RIJKSMUSEUM VAN OUDHEDEN. Tchaeologische lezingen en cursussen. Het voorj aars-programma 1933 bevat de volgende avondlezingen: .J*1Ja£uari prof. dr. K. Preisendanz (Karlsruhe), Aus der Welt des spatan- tiken Zauberwesens. 14 Februari dr. G. Weiter (Aegina), Asklepios. 28 Februari dr. J. H. Holwerda Op zoek naar Lugdunum Batavorum. 14 Maart dr. W. D. van Wijngaarden. De obelisk m de Egyptische kunst. 28 Maart prof. F. Mayence (Brussel), Les fouilles d'Apamee de Syrië. 11 April dr. J. H. Holwerda, De sarco- phaag van Simpelveld. REDEN TOT DANKBARE TEVREDENHEID. MAAR ER IS MEER NOODIG Jf Mogelijk worden deze beide lezingen omgewisseld. rekt. Ter gelegenheid van het éénjarig be staan van het plaatselijk crisiscomité had het dagelijksch bestuur gisteravond de leden van dat comité zoomede een aantal belangstellenden in de kleine Stadszaal bijeengeroepen teneinde hun verslag uil te brengen van de werkzaamheden var. het afgeloopen jaar. De bijeenkomst, welke o.m. bezocht was door den eere-voorzitter, burgemeester v. d. Sande Bakhuyzen werd geopend met een toespraak van den voor zitter, mr. A. J. Romijn, waarin hij allen welkom heette en met dankbaarheid ge wag maakte van de groote medewerking, welke het comité van de zijde der burgerij heeft mogen ondervinden Dank zij deze omstandigheid kon een zeer groot deel van het vele wat de slachtoffers van da crisis van het comité verwachtten, worden tot stand gebracht. Vervolgens begroette spr. den burge meester, den spreker baron de Vos van Steenwijk, secretaris van het Nat. Crisis comité en tenslotte de schare van trouwe medewerkers en medewerksters, die spr. bij voortduring opwekte om de taak van het comité te helpen verlichten. Er zal helaas nog veel van ons worden gevraagd, laat dit voor u allen een aansporing zijn om met liefde en moed op den ingeslagen weg voort te gaan. Spr. gaf vervolgens het woord aan dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk- Rede baron de Vos van Steenwijk Spreker heeft zijn voordracht in drie deelen gesplitst: le. Samenstelling en organisatie van het N.C.C. en zijn afdeelingen. 2e. Geldinzameling. 3e. Steunverleening en onderwierp deze drie onderdeelen beurtelings aan een uitvoerige bespreking De middelen van het N C.C., aldus spr. worden hoofdzakelijk gebruikt om de plaatselijke crisiscomité's te subsidieeren. hetzij in geld, hetzij in natura. Daarnaast bestaan enkele bijzondere steunverleeningen vanwege het N.C.C.in het voorjaar van 1932 de verstrekking van goedkoope kunstmest aan land en tuin bouwers Deze verstrekking, welke feite lijk de draagkracht van 't N.C.C. te boven ging, zal dit jaar, mede in verband met de verschillende vormen waarin de Re geering steun verleent aan land- en tuin bouw, niet herhaald worden. Verder werd gesubsidieerd het werk van de Amsterdamsche Maatschappij voor Jonge Mannen (A.M.V.J.) ten behoeve van de werkloozen in Ned. Indië, de kin dervoeding in Suriname, de commissie van samenwerking bij hulpverleening aan behoeftige Nederlanders in Duitschland (C.O.S.A.). het Nederlandsch Steuncomité voor Beeldende Kunstenaren- Een bijzon dere regeling werd tenslotte getroffen met enkele gemeenten voor aanvullenden steun aan schippers, die niet ter plaatse gedo micilieerd zijn. Spr. wijst er op dat het geven van cre- dietsteun hoezeer ook wenschelijk. meestal niet kan geschieden, omdat dit de finan- cieele draagkracht van het N.C.C. te boven gaat. Hij herinnert aan hetgeen enkele Kamers van Koophandel in samenwerking met plaatselijke crisiscomité's in dit op zicht verrichtten. Tenslotte geeft spr. een uiteenzetting omtrent den inkoop van goederen door het N.C.C-, waardoor o.m. een waarborg wordt verkregen dat slechts Nederlandsch fabrikaat wordt uitgedeeld. Hierna bracht de 1ste sceretaris, de heer ir. A. M. Touw een uitvoerig verslag uit van de werkzaamheden van het comité in het afgeloopen jaar. Hieraan is het volgende ontleend: Jaarverslag van den secretaris. Spr. begon met een uiteenzetting van de oprichting, doel en werkwijze van het comité en vervolgde dan: Door het groote aantal personen, dat zich voor het werk van het Comité be schikbaar had gesteld; werd de mogelijk heid geschapen, de werkzaamheden zóó te verdeelen, dat van een ieder zoo min mo gelijk offers aan tijd en werkkracht zouden worden gevorderd, daarbij kwam nog de gelukkige omstandigheid, dat nadien nog tal van andere personen bereid bleken, ook een deel van het werk op zich te nemen, waardoor de gelegenheid ontstond, om tenslotte een organisatie op te bouwen, waarin ieder een plaats vond, die met zijn of haar wenschen en mogelijkheden zoo veel doenlijk rekening kon houden. Naast het dagelijksch bestuur en het uitvoerend comité kwamen zoodoende tot stand de volgende sub-commissies, waar van enkelen zich nog weer naar behoefte onderverdeelden: 1. Finantieele commissie. 2. Commissie van inkoop en onderstand in natura. 3. Commissie voor ontwikkeling en ont spanning. 4. Commissie voor huisbezoek. 5. Commissie voor de Woensdag-collecte. 6. Commissie voor bureauwerk. 7. Commissie voor de B-steun. De subcommissie voor inkoop en onder stand in natura had tot opdracht, maat- •regelen te nemen teneinde de benoodigde artikelen beschikbaar te kunnen stellen, dam wel met den winkelstand een prijs regeling voor de verstrekking daarvan te treffen. Voor de levering van wollen dekens werden de verschillende plaatselijke fabri kanten verzocht opgaven in te dienen met gelijktijdige inzending van monsters van het aangeboden artikel, waaruit dan een passende keuze kon worden gedaan. Voor de levering van vleesch, schoenen, spek. brandstoffen enz. werd met de be treffende leveranciers een bindende prijs regeling overeengekomen, voor de nog overige verstrekkingen werden, na gehou den besprekingen met de leveranciers nor men vastgesteld. Overwogen is nog geworden de mogelijk heid en de wenschelijkheid van een recht- streeksche uitreiking aan belanghebben den, dan wel verstrekking te doen plaats hebben op bons In de diverse daarvoor aangewezen winkels. Na een bespreking met het Dagelijksch Bestuur werd tot laatstgenoemde verstrek king overgegaan, behalve voor dekens. Vóór het Crisis-Comité met het verlee- nen van steun een begin kon maken, werd een veertigtal dames en heeren, dat zich beschikbaar had willen stellen voor huis bezoek en onderzoek, saamgeroepen om de te volgen werkmethode nader onderling te bespreken. Dit aantal jverd later nog belangrijk uit gebreid o.a. met leden van de verschillende vakorganisaties, die echter uitsluitend de onderzoeken voor de B-afdeeiing op zich namen. Vooral in den eersten tijd, toen de aan vragen als 't ware binnenstroomden, werd veel tijd en veel toewijding van alle mede werksters gevraagd, doch met groote er kenning mag worden vermeld, dat ieder zich beijverde, om zoo spoedig mogelijk hulp te verschaffen aan zijne in moeilijk heden verkeerende medeburgers. Over het algemeen boden ook de voor lichtingsrapporten een goede richtsnoer voor de te nemen beslissingen. Waar nu ons Comité vooropstelt het lenigen van individueelen nood, volgt daaruit dat de verhouding van den bezoe ker tot den hulpzoekenden, dus van mensch tot mensch. van groote beteeke- nis is. Meermalen kon dan ook in den door de crisis veroorzaakte nood. moreelen steun worden verleend, die van grooter belang bleek dan de materieele. Bij de gezinszorg werd vooral den laat- sten tijd. nu meer en meer kleine zelfstan digen bij het Crisis-Comité aankloppen, behoefte gevoeld aan zgn. „zakenadviseurs" die belangeloos met raad en daad, vooral op economisch gebied, gedurende langen tijd gezinnen terzijde willen staan. De personen zelf hebben n.l. somtijds niet genoeg inzicht in hun bedrijf, om met succes het voor hen beschikbaar gestelde geld te besteden. Voortdurend contact met en advies van goede ter zake kundigen is hier wel een eerste vereischte voor daadwerkelijke en goed toegepaste hulp. Het bestuur beraamt dan ook plannen om, vooral in deze richting, nog meer me dewerking te verkrijgen. Spr. eindigt met de verzekering, dat het Comité, aangemoedigd door de vele mede werking, het jaar 1933 met vertrouwen tegemoet gaat, overtuigd als het is, dat vele ingezetenen van Leiden, hetzij door hunne gaven, hetzij door hunne vrijwillige medewerking, den arbeid van het Comité zullen blijven steunen. Nadat de burgemeester nog een woord van oprechten dank had gesproken tot de schare van trouwe medewerkers(sters), welke in het afgeloopen jaar de taak van het dagelijksch bestuur hielpen verrichten, werd gepauzeerd. Vervolgens was het woord aan den pen ningmeester, den heer C. D. A. Crommelin Jaarverslag van den penningmeester. Spr. vermoedt dat veler verwachting overtroffen zal worden van hetgeen door de Leidsche Burgerij tezamen is gebracht. Een bedrag van ruim een halve tor benevens een belangrijke hoeveelheid steun in natura is zeer zeker een goed resultaat. Onze stad is immers geen rijke stad. Helaas zijn er echter nog personen, die het Crisis-Comité geen warm hart toe dragen waarom? Een reden die nog wel eens gehoord wordt is dat de gelden niet goed besteed zouden worden ook worden van tijd tot tijd fantastisch groote bedragen ge noemd die aan één persoon als steun zouden zijn gegeven. Zeker, er zullen wel vergissingen zijn begaan en misschien zullen deze ook in de toekomst nog wel voorkomen. Klachten over misplaatste steun die enkele malen onder de oogen van het Comité werden gebracht bleken na onder zoek meestentijds ongegrond te zijn. Dank zij de niet te onderschatten arbeid die de huisbezoekers zich geven worden vergissingen echter tot een minimum beperkt. De grootste bedragen die gegeven werden de geldleeningen daarbuiten gelaten bedroegen f250 a f. 300. Waar onze Prinses het eere-voorzitster- schap van het ■Hoofdcomité bekleedt en daarin een zeer werkzaam aandeel heeft, geeft zij aan een ieder een voorbeeld om het beste te geven wat in iemands ver mogen is. Helaas ziet de toekomst er nog weinig opwekkend uit voorloopig zal er dus nog veel geld en anderszins noodig zijn. Op vele manieren is het mogelijk dit bijeen te brengen. Spr. hoopt dat menig een onder U iets zal kunnen bereiken! Tenslotte gaf spr een overzicht van de financiën van het Comité vanaf de op richting tot 31 December 1932. De ontvangsten bedroegen f. 61.198.22 en de uitgaven f. 59.670.05, zoodat het batig saldo bedroeg f. 1.528.17. Hierna was het woord aan den voor zitter der sub-commissie voor ontwikke ling en ontspanning, Ds. Joh. W. Groot Enzerink, die, na uitvoerig te hebben gewezen op de waarde van geestelijke en lichamelijke ontspanning, als een merkwaardigheid memoreerde, dat er voor de ontspannings avonden, met uitzondering van bioscoop en voeetbalspel. maar heel weinig belang stelling was, vooral als deze op eenigszins hooger peil stonden. Datzelfde vinden wij nu bij 't organi- j seeren van cursussen voor ontwikkeling. Wij moeten constateeren. dat de geeste- I lijke inzinking bij vele jonge menschen zóó ernstig is, dat zij geen lust hebben aan onzen oproep gehoor te geven. Een cursus in het gebruik van moderne kantoormachines in de boekhouding mis lukte bij gebrek aan genoegzame deel neming. Een theoretische cursus voor bouwvakarbeiders en metaalbewerkers mislukte, eveneens door gebrek aan be langstelling. Nu is het weer aangevat. In September openden wij een cursus voor elementair theoretisch vakonderwijs voor bouwvakarbeiders en metaalbewerkers, waarvoor de medewerking der verschil lende vakorganisaties werd ingeroepen. Wel gaven zich een 42-tal candidaten op, maar in werkelijkheid volgen slechts 13 bouwvakarbeiders en 5 metaalbewerkers deze lessen, die gegeven worden door 2 ingenieurs, verbonden aan Mathesis. Een cursus electriciteitsleer, gevolgd door een excursie naar onze lichtfabrie ken, werd door een 40-tal cursisten be zocht. Met groote voldoening maken wij mel ding van een cursus voor Engelsche Han delscorrespondentie, geheel belangeloos gegeven door den heer Vlieland, met de uiteindelijke bedoeling de jongelui klaar te maken voor 't Mercurius-diploma. Daarvoor gaven zich een 71-tal op. Na een gehouden onderzoek in de Nederlandsche taal begonnen we met een getal van 38. dat nu door allerlei oor zaken tot op 25 is teruggeloopen, maar welke cursus zoo moedgevend was, dat nu kortgeleden een tweede begonnen is, die weer een 25-tal telt. Het werkcomité uit onze commissie is begonnen met propaganda te maken voor de praktijk-cursussen, die sinds 1931 reeds van 't Leidsche Volkshuis uitgingen en hoopt daardoor ook voor dit onderwijs meer belangstelling te wekken. Deze zijn voor de metaalbewerkers, schilders, tim merlieden en electriciens. Naast vakonderwijs wordt ook les gege ven in rekenen en Ned. taal. Tenslotte noem ik nog den cursus die aan een 28-tal binnenschippers wordt ge geven voor de kennis van explosie motoren. We zijn bezig met de voorbereiding van een cursus in scheepsteekenen, waarvoor reeds een leerkracht gevonden is en eenige candidaten zich hebben aange meld, We overwegen wat we doen kun nen voor metselaars, om jonge menschen geschikt te maken voor practische metse laars, terwijl het voornemen bestaat cur sussen te organiseeren voor tuinarbeid. Moge het ons gegeven zijn, aldus be sloot spr., op die wijze iets te zijn voor de honderden werkloozen in ons midden. Na de rondvraag, welke niets bijzonders opleverde en waarvan een spaarzaam ge bruik werd gemaakt, sprak mr. Romijn een kort slotwoord. BRIEVENBUS BIJ WERNINKs BETONFABRIEK. De directeur van het P. T. T. kantoor alhier vestigt er de aandacht op dat de bus bij Wernink's betonfabriek aan den Hoogen Morschweg met ingang van 23 Januari a.s. op werkdagen viermaal ge licht zal worden op de volgende tijd stippen: 8,10; 15,10; 19.10 en 23 uur. BINNENLAND. Voorstel van den heer K. ter Laan tol uitbreiding der Staatsloterij. (Binnenland, 3e Blad). De Kath. Democratische Bond definitie! opgericht. (Binnenland, 3e Blad). Groote brand te Rotterdam. (Gemengd, 3e Blad, en Laatste Berichten, le Blad.) BUITENLAND. Zoowel China als Japan dreigen thans met uittreden uit den Volkenbond. (Bui tenland, le Blad). Een nieuw onderhoud tusschen Hitier en von Papen. (Buitenl. le Blad). De Fransche socialisten tegen Chéron eigen voorstellen ingediend. (Buitenl., le Blad). Morgen opnieuw een bespreking tusschen Hoover en Roosevelt. (Buitenl. Ie Blad). Voltooiing van het Bulgaarsche kabinet- Moesjanof. (Buitenl. le Blad). De stemming ter Internat. Arbeidscon- ferentie over verkorting van den arbeids tijd. (Tel. le Blad). Weer brand aan boord van een schip in de Roode Zee. (Tel., Ie Blad.) HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijzigingen: Rijnlandsche Betonbouw- Maatschappij, Breestraat 61—63, Lelden. Het kantoor is verplaatst naar: Wasse naar, Van Zuylen v. Nyeveltstraat 34. Nieuwenhuijs, Geitenbeek Co. N.V., Leeweg, Noordwijkerbout, bloembollen- kweekerij en -handel. Uittredende direc teur: C. Geitenbeek, Noordwijk, dd. 1 Jan, 1933. Nieuwe Directeur: M. J. van Diest, Sassenheim. Burgemeester en Wethouders dezer gemeente hebben benoemd tot secretaris der Commissie van Advies voor Sociale Zaken, den heer C. J. van der Lelie, hoofd commies ter gemeente-secretarie alhier, zulks in de plaats van den heer mr. J. Draayer. Woensdag 25 dezer zal wederom een aantal Zuid-Afrikaansche studenten een bezoek aan onze stad brengen. Des avonds om kwart over acht worden de studenten door het Senaatsbestuur In de Senaatskamer ontvangen. Ter gelegenheid van het 12'/!-jarig bestaan van 't Leidsch Politie Muziek Ge zelschap zal hedenavond tusschen 5 en 6 uur een muzikale wandeling door een ge deelte van de stad worden gemaakt. De route is als volgt: Politiebureau, Langebrug, Steenschuur, Breestraat. Kort- Rapenburg. Prinsessekade, Steenstraat, Stationsweg, terug. Haarlemmerstraat, Pelikaanstraat, Hooigracht, Nieuwe-Rijn, Kraaierstraat. Hoogewoerd. Steenschuur, Langebrug. Het bericht in ons blad van gisteren betreffende de uitspraak van het Centraal Medisch Tucht College in de zaak van de stichting Anti-Vivisectiebond tegen prof, Gorter en dr. Boei maakt den indruk alsof de hoogleeraar en de medicus in deze de beklaagden waren en dat zij in eersten aanleg met een berisping waren gestraft en deze straf in hooger beroep in een waarschuwing was veranderd. Wij betreuren dit misverstand en haas ten ons deze zaak recht te zetten, want niets is minder waar dan dat. Prof. Gorter en dr. Boer hebben een klacht ingediend bij het Tucht College in eersten aanleg tegen den voorzitter van den Anti-Vivisectiebond, den arts P. Pijl, wegens beleedigende publicaties In eer sten aanleg verscheen voornoemde aan geklaagde niet en werd hij gestraft met een berisping. Arts Pijl ging van deze be slissing in hooger beroep bij het Centraal Medisch Tucht College, dat, ondanks de beweringen van den aangeklaagde, mede het ten laste gelegde bewezen achtte, maar de straf van een berisping in een waarschuwing veranderde. Hedenmorgen is een met 'n paard bespannen orgel op de Oude-Vest, doordat het paard schichtig werd, te water ge raakt. De bestuurder C. van Z. wist nog bijtijds van de bok te springen en zijn naast hem zittend dochtertje er eveneens af te duwen. Het paard kon worden losgesneden en op het droge getrokken; het deerlijk ge havende orgel werd er eerst later uitge haald. Gisteren is de 15-jarige J. O., toen zij zich op 't ijs van een sloot aan den Lam- mensehansweg wilde begeven, uitgegle den, waarbij zij zoo ongelukkig terecht kwam, dat zij het linkeronderbeen brak. De Eerste Hulpdienst vervoerde haar naar het Academisch Ziekenhuis. J. N., wonende in de Hansenstraat heeft bij de politie aangifte gedaan van diefstal van zijnantenne! Bij Kon. besluit is op zijn verzoek aan mr. P. E Briët alhier eervol ontslag verleend als lid van het Centraal College voor de Reclasseering, onder dankbetui ging voor de als zoodanig bewezen diensten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1933 | | pagina 1