HET GOUDEN FEEST
73ste Jaar^ane
ZATERDAG 7 JANUARI 1933
No. 22332
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Officieele Kennisgevingen.
Leidsch Crisis-Comité.
Burgerlijke Stand v. Leiden
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
„DOOR VRIENDSCHAP VERBONDEN"
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts. ner regel voor advertentie!) uit Lelden en plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle
andere aJvertentiën 35 Cts per regel Kleine Advertentiën
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bij een maximum aantal woorden van 30
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:!
Voor Lelden per 3 maanden f.2.35; per week 1.0.18
Buiten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f. 2.35 portokosten.
Dit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
SCHOOL VOOK BUITENGEWOON
LAGER ONDERWIJS.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis dat gelegen
heid zal worden gegeven tot het aangeven
van leerlingen voor plaatsing op de school
voor Buitengewoon L. O. tot en met 21 Ja
nuari e.k. op eiken werkdag, des voormid
dags 8'/j tot 9 uur en op Maandag. Dinsdag
Donderdag en Vrijdag bovendien des na
middags van l'/i tot 2 uur. bij het Hoofd
der School in het schoolgebouw aan de
Caecillastraat 65a;
dat voor kinderen, die thans een open
bare lagere school bezoeken, de inschrij
ving op de genoemde tijden ook kan plaats
hebben bij het hoofd der school, waar het
kind thans geplaatst is.
A, VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 7 Januari 1933.
o
3540
PAARDENFOKKERIJ.
De Burgemeester van Leiden brengt ter
kennis van de in deze gemeente gevestig
de eigenaren of houders van tweejarige of
oudere hengsten dat zij ingevolge artikel
23 der Paardenwet 1918 verplicht zijn hier
van ter Gemeentesecretarie aangifte te
doen binnen een maand nadat de hengst
twee jaar is geworden of In hun bezit is
gekomen, alsmede vóór 1 Februari van elk
jaar.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Burgemeester.
Leiden, 7 Januari 1933.
o
HINDERWET.
3541
Burgemeester en Wethouders van Leiden;
Gezien het verzoek van de N.V. Leidsche
Kalkzandsteenfabrlek om vergunning tot
het oprichten van een kalkzandsteenfa
briek op het perceel Rijnkade No. 20, ka
dastraal bekend Gemeente Leiden. Sectie
N. Nis 351 en 352;
Gelet op de artikelen 6 en 7 der Hinder
wet;
Geven kennis aan het publiek, dat ge
noemd verzoek met de bijlagen op de Se
cretarie dezer gemeente ter visie gelegd is;
alsmede dat op Zaterdag den 21 Januari
1933 des voormiddags te half elf uren in
het perceel Breestraat 125 (Bureau van
Gemeentewerken) gelegenheid zal worden
gegeven om bezwaren tegen dit verzoek in
te brengen terwijl zij er de aandacht op
vestigen, dat niet tot beroep gerechtigd
zijn zij die niet overeenkomstig art. 7 der
Hinderwet voor het gemeentebestuur of
een zijner leden zijn verschenen, ten einde
hun bezwaren mondeling toe te lichten.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN. Secretaris.
Leiden, 7 Januari 19'33.
3542
postgiro No 188690.
Verantwoording ingekomen giften bij den
Penningmeester van 29 Nov. t/m 31 Dec.
1932:
3 Oct.verg. f.29.(5 et. p. diploma);
Lunchtafel Rotaryclub f. 43.25; K. K. f.5.
N. N. f. 5—; L. R. f. 25.—; Pers. C. C. Ben
der f. 10.Dr. J. C. S. f. 5.Diverse
extra Kerstgaven f. 953.50; Motorhuis
Automobiel- en Motorhandel f. 50.N. N.
f. 2.50; N. V. de B. f. 3.56; Gebrs. Gerzon's
Modemag. f. 200.Mevr. Guit Indië f. 5.
Ver. tot opl. Bew.schoolhouderessen f. 17.50
B. R. f. 10.—; L. Crt. f. 2.70.
Wekelijksche Bijdragen:
E. L. S. f. 2.75, f.7—, f. 4.25;
31e coll. t/m 37e coll.: f. 579.77, f. 561.45,
f. 561.65, f. 620.25, f. 557.90, f. 624.12, f. 535.35
Maandelijksche Bijdragen:
Verg. v. Huisvrouwen f. 273.37'/i, f. 232.17,
Kon. Mil. Inv.huis f.15—: Mr. J. S. f. 2.50;
M. H K. f. 10—; H. W. S. B. f. 5—; Mr. C.
V. f. 2.50; J. B. 11e bijdr. f.2.Pers. C. en
A- Br. £.31; P. Dr. J. D. f. 2.50; M. H. N.
Jan. f. 10.—, 12e f. 2.—.
GEBOREN:
Maria Catharina d. v. J. Koet en C A.
A. Vinkestijn Petrus Maria z. v W
Schelvis en C. P. Wassenaar - Jan Hen
drik Willem z. v, c Been en L. Noorloos
Hendrik Cornells, z. v A. F v. d. Meer
en A. C Seijsener Hendrik Johan, z. v.
7'Neut en H- J Kruijk Karei, z
v. J. Chr. Kuisen en J. Kalkhoven.
OVERLEDEN
D. de Koning m. 43 j, M. Overdijk—
De Haas, wede, 77 j. J. a. F. Coebergh.
Z. 27 J.
DE PLECHTIGHEID
IN DE UNIVERSITEIT,
EEN GEWIJDE SAMENKOMST.
Wie gisteren de plechtige „Vergadering
van den Academischen Senaat" in het
Groot-Auditorium heeft bijgewoond, hem
zal ongetwijfeld op zekere momenten een
sterke ontroereing bevangen hebben. In
intiemen kring, op sobere, doch zeldzaam
waardige en voorname wijze is een groot
man herdacht: de „Vader des Vader
lands", aan wien Leiden de stichting der
eerste Nederlandsche Hooge School te dan
ken heeft en waarmee voor de eigen
geestelijke zelfstandigheid werd zorg ge
dragen.
Het was een ure, zooals wij haar wel
licht nimmer meer in het leven zullen
medemaken; onder doodsche stilte be
treedt de lange rij van hoogleeraren, ge
huid in hun toga's en met de zwarte ba
retten op het hoofd, onder het geleide
van den pedel Dee. die een rinkelende staf
op den schouder draagt, de stampvolle
zaal. waar de spanning een hoogtepunt
heeft bereikt. Zij zetten zich neer op de
voor hen gereserveerde tribune's en allen
wachten op het binnentreden van de
Koninklijke nazaten van Willem de
Zwijger
Daar klinkt tromgeroffel vanuit de verte
de eerewacht van studenten doet haar
plicht: een oogenblik later betreedt de
Koningin-Moeder, stralend en vriendelijk
lachend het Groot-Auditorium neemt
plaats voor den katheder en wisselt
met een der professoren een kort
woord. Nauwelijks zijn de aanwezigen, die
het voor een gelegenheid als deze haast te
kleine zaaltje, tot in de uiterste hoeken
vullen, gezeten, of men verrijst weer als
één man: Dee kondigt aan: „Hare
Majesteit de Koningin"
Koningin Wilhelmina gevolgd door Prins
Hendrik en Prinses Juliana schrijden met
gevolg naar hun eereplaatsen en het lijkt
wel, alsof de Prinses zich in deze bekende,
vertrouwde omgeving weer onmiddellijk
thuis voelt: ook zij glimlacht vriendelijk
en groet hier en daar een bekende uit
Haar studententijd.
Men kan een speld hooren vallen, wan
neer de rector-magnificus, prof. Huizinga,
zijn korte openingswoord spreekt, wanneer
daarop het koortje onder leiding van
Richard Boer een Geuzenlied zingt, wan
neer prof. Colenbrander zijn interessante
historische rede houdt, waarin hij de weg
schetst, die leidt naar een bevrijding uit
de vreemde overheersching.Een ure
van stilte, van inkeer, van uitzonderlijk
herdenken: zonder rumoer en zonder ap
plaus: een herinneringsstonde den groo-
ten Zwijger in ieder opzicht waardig!
Na de knappe en doorwrochte rede van
prof. Colenbrander klinkt een der schoon
ste „Valerius"-zangen door het koor, dat
op de galerij staat opgesteld en als bekro
ning het laatste vers van het „Wilhelmus"
waarop door allen het eerste vers staande
wordt meegezongen: men zingt het met
overtuiging, met liefde en met eerbied
Het einde van deze nobele, eenvoudige,
doch van een treffende aanhankelijkheid
voor het Oranjehuis getuigende bijeen
komst is dan gekomen: de Koninklijke
familie verlaat de zaal, zwijgend gehul
digd door de staande menigte. Veler
harten zijn door de wijding van dezen
schoonen middag geroerd' men heeft ge
zamenlijk de „Unie van Leiden" door
leefd, mét het gansche Koninklijk Gezin,
dat wel zeer sterk de trouw en de dank
baarheid dezer vergadering van hoogge
leerden en hun discipelen zal hebben be
speurd
Buiten klinkt gejuich op, evenals voor
den aanvang van dit grootsch gebeuren:
Koningin Emma verlaat het Academiege
bouw en wanneer Koningin Wilhelmina,
Prins Hendrik en Prinses Juliana na de
ontvangst op de Senaatskamer eveneens
op de binnenplaats verschijnen, inspectee-
ren zij ten tweeden male de fiere eere
wacht, terwijl de stilte haar stempel drukt
op het voorplein der Academie. Doch dan
barst na enkele oogenblikken weer het
juichen los en heeft men ook buiten de
poorten van het Universiteitsgebouw
gelegenheid, uiting te geven aan de liefde
voor Oranje!
Kort daarna ligt het Rapenburg weer
eenzaam en verlaten: de groote drukte
behoort tot het verleden: de stemmige
viering van het eeuwjaar der geboorte van
Prins Wilem van Oranje is zonder één
enkele wanklank, schooner en indrukwek
kender dsn men haar had kunnen inden
ken, beëindigd
Vol indrukken gaat men huiswaarts en
spreekt na over deze gewijde samenkomst.
Momenten houdt men vast: ziet voor zich
in blijde herinnering, den statigen optocht
der hooggeleerde heeren, zooals men hem
heisas te weinig volgen kan, gist na over
de beteekenis van het eigenaardige hoofd
deksel gedragen door prof. van Eysinga,
dat het kenteeken van een Zweedsch eere
doctoraat blijkt te zijn, peinst over de
diepe beteekenis van de vele woorden in
korten tijd door prof Colënbrander ge
sproken, herinnert zich de feestelijke en
kranige opstelling van „Pro Patria", hoort
de vrome liederen naklinken en verheugt
zich over de traditie, die hier werd hoog
gehouden! Herinnert zich bovenal het
stijlvolle karakter van deze vergadering
en legt bij zichzelf diep vast het grootste
feit van dezen middag: n.l. de aanwezig
heid van de gansche Koninklijke familie
in Holland's oudste Universiteitsstad!
Wij willen er nog op wijzen, dat de
leerlingen der Vakschool voor Meisjes in
de Senaatskamer, waar de Koninklijke
Familie na afloop der plechtigheid werd
ontvangen, als speciale attentie een hoogst
artistieke versiering hadden aangebracht
van oranjebesjes en larix, terwijl de tafels
tevens gerooid waren met tinnen borden
en oudlblauw porcelein, hetgeen een
fraaien indruk maakte.
De gezongen liederen waren 4-stemmig
getoonzet door Mr. L. Michielsen. Het
koortje dat zijn medewerking verleende
bestond uit de dames M. Rooseboom, E.
Hoette, J. Ardesch van Hamel. L. de Witte
en H. Goethart en dè heeren Th. J.
Hannema, Mr R. Michielsen, L. Driessen
en D. J. Kuenen
o
LEIDSCH CRISIS-COMITÉ.
Naar wij vernemen zal op 18 Januari a.s.
in dë kleme zaal van dë Stadsgehoorzaal
een vergadering worden gehouden met
alle leden van het Comité, waarin door den
secretaris, den penningmeester en enkele
sub-commissies verslag zal worden gedaan
van de werkzaamheden over het afgeloo-
pen jaar.
In deze vergadering zal dr. J. E. baron
De Vos van Steenwijk, secretaris van het
Nationaal Crisis-Comité, een rede houden.
o
DE ELECTRISCHE TRAM
LEIDEN—HAARLEM.
Bezwaren van auto-technische zijde.
In de .Autokampioen" treffen wij een
uitvoerig artikel verlucht met foto's aan,
waarin van auto-technische zijde op de ge
varen van den nieuwen electrischen dienst
LeidenHaarlem wordt gewezen. Hierin
wordt de oude toestand nog veilig genoemd
vergeleken bij datgene wat er thans voor
in de plaats gekomen is.
In het begin van 1932, aldus bet artikel,
toen met de voorbereidende werkzaamhe
den begonnen werd. bleek dat de oude
baan. die (komende van Oegstgeest) rechts
van den weg lag. buiten de bebouwde kom
men ook door de electrische gevolgd zou
worden. In de buitenwijken van de dor
pen zou de tram. naar toen bleek, dubbel
spoor krijgen midden op den weg en mid
den in de kommen zouden de trams weer
de oude baan volgen. Onmiddellijk was het
voor alle belanghebbenden duidelijk dat de
nieuwe toestand nog veel gevaarlijker was
dan de oude.
Aan de hand van verschillende foto's
wordt dan duidelijk gemaakt, hoe riskant
het berijden van de hoofdverbinding Den
HaagAmsterdam geworden is, vooral voor
hen. die ter plaatse niet voldoende bekend
zijn. Aangetoond wordt, hoe de tramsporen
over den weg kronkelen. Buiten de bebouw
de kommen rijdt de tram (komende van
Leiden) rechts van den weg. In de buiten
wijken van de dorpen is dubbel spoor op
het midden aangebracht, meer centraal in
de bebouwde kommen wijkt de tram weer
naar rechts en bij het einde van het dorp
gaat zij weer naar het midden om langs
den buitenweg, welke daarop weer volgt
wederom naar rechts te buigen. Bij elk
dorp zijn aldus vier zeer gevaarlijke krui
singen ontstaan Nu heeft men weliswaar
op verschillende punten waarschuwings-
seir.en aangebracht, maar deze staan
rechts van het tramspoor. Wie dus bezig is
met het inhalen van een tram loopt groote
kans, dat de motorwagen hem het uitzicht
op het waarschuwingssein ontneemt. Zelfs
bij enkele plaatsen waar een vóórwaar
schuwingsbord aangebracht is (men heeft
het goed gevonden om het internationale
model niet nauwkeurig te volgen) kan het
op dezen drukken weg al heel licht gebeu
ren dat een vrachtauto, welke gelijktijdig
met de tram ingehaald wordt, ook nog het
gezicht op de vóórwaarschuwing beneemt.
Als curiosium zij vermeld, dat men het niet
bezwaarlijk achtte dat de electrische sei
nen nog niet gereed waren, toen de tram
begon te rijden! Van de uitzonderlijke po
sitie welke de tram in ons>ferïeer helaas
nog altijd inneemt, is hier wel op de meest
grove wijze misbruik gemaakt.
Wat nu? Hierop is geen behoorlijk ant
woord te geven. De trambaan is gereed,
schatten gelds zijn verwerkt om een on-
houdbaren toestand te scheppen, welke
reeds thans dringend wijziging eischt.
Weliswaar zal het doorgaande verkeer
van Den Haag naar Amsterdam „eerlang"
door den Haarlemmermeerpolder geleid
worden (tusschen haakjes zij vermeld, dat
ook dit tracé reeds thans, jaren voor de
weg gereed is heftig becritlseerd wordt),
maar we zuilen nog wel ettelijke oudejaars
avonden vieren, voor het zoover is En bo
vendien zal de thans zoo gevaarlijk ge
maakte weg door de bloembollenstreek ook
daarna nog van groote beteekenis blijven.
Dit alles betreft een zeer verre toekomst.
We behoeven evenwel slechts enkele maan
den vooruit te zien. om tot de conclusie
te komen, dat de toestand tijdens den bloei
van de bollen volmaakt onhoudbaar zal
blijken te zijn. Op gewone dagen kan het
langs dezen weg reeds zeer druk zijn. op
„Bollenzondag" moet het spaak loopen.
Het artikel eindigt aldus: „Geen afkeu
rend woord kan scherp genoeg zijn om de
verontwaardiging juist weer te geven over
het beleid van hen. die. als waren zij zien
de blind, de verkeersveiligheid op zoo
schromelijke wijze in gevaar brengen."
BINNENLAND.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi
ging der Ziektewet (4e Blad).
Een concessie-stelsel voor vrachtauto's;
uiteenzetting van den bond van bedrijfs
autohouders (Binnenland, 4e Blad).
Vermijding van dubbele belasting; een
commissie van advies wordt ingesteld
(Binnenland, 4e Blad).
Een nieuwe reclame bij de Haagsche
tram; afroepen van firma-namen door
conducteurs (Binnenland, 4e Blad).
Auto te Amsterdam te water gereden;
de bestuurder verdronken (Gemengd, 3e
Blad).
BUITENLAND
Het conflict in het Verre Oosten (Bui
tenland en Tel. Ie Blad).
Onderhoud tusschen Von Schleicher en
Braun (Buitenl. Ie Blad).
Het wrak der „Atlantique" te Cher
bourg (3e Blad).
LEIDSCHE H.B.S.-VER „EMTÉGEËS".
Gisteravond organiseerde bovenge
noemde vereeniging in „De Graanbeurs"
een tooneelavond. Te 8 uur 15 heette de
voorzitter alle aanwezigen, en in het bij
zonder de afgevaardigden van verschil
lende zustervereenigingen hartelijk wel
kom en bracht dank aan alle medewerken
den, speciaal aan den regisseur, die zeer
veel tijd en moeite heeft gegeven, om de
uitvoering zoo goed mogelijk te doen
slagen.
Opgevoerd werden „Dat drukke leven!"
door J. Pabst en „De nieuwe leeraar" (le
bedrijf van „Het nieuwe systeem") door
Charivarius. Ofschoon bijna alle spelers
debutanten waren, kan „Emtégeës" over
de opvoering tevreden zijn Beide tooneel-
stukjes vonden evenals eén ter afwisse
ling opgevoerden revuedans, bij het vrij
talrijke publiek een dankbaar onthaal.
Het kapwerk was bij den heer Ant- G. van
Leeuwen Jr. in goede handen.
Een gezellig bal (muziek van „The
Cracker Jacks") besloot dezen goed ge
slaagden avond.
DER SCHOENMAKERSVEREENIGING
Bestuur en Feestcommissie der jubileerende vereeniging. Zittende van links naar rechts de heeren P. L. Haneveld, 2e secr.;
D. Schilp, le secr.; J. Hakkaart, le voorzitter; C. Spaanderman, le Penningmeester; Th. H. J. Haas, 2e penningm.; in dezelfde
volgorde staande I. Jasperse, 2e Com.; Joh. van Duuren, le Com.; L. J. F. van Gils, Voorzitter der Feestcom.: H. Koet 2e
voorzitter; A. L. Flouw, L. Staffleu. Secretaris der Feest-Com.; P: C. Poelgeest.
15 Januari a.s. zal de Schoenmakers
Vereeniging „Door Vriendschap Verbon
den" het feit herdenken, dat zij 50 jaa)
geleden werd opgericht met 13 leden.
De oprichting vond plaats in het lokaal
v. d. Poel, zooals een oud verslag meldt,
op den hoek van de Meutjessteeg (thans
Kolfmakersteeg i
Deze vereeniging is een der weinige, zoo
niet de eenige vakvereeniging uit dien tijd,
welke geheel zelfstandig is gebleven. Het
doel was voornamelijk om bij ziekte eenige
ondersteuning te geven, waartoe de ver
eeniging in het tweede jaar overging. In
het eerste jaar werd er f. 43.— uitgekeerd,
terwijl dit bedrag in deze 50 jaar is ge
klommen tot rond 18.000.—. In het jaar
1890 kwam een weduwen-fonds in werking,
ten doel hebbende bij overlijden van een
der leden een uitkeering aan de nabe
staanden te kunnen doen. Deze uitkee
ring bedraagt thans f. 49.—. Ook bezit de
vereeniging nog een bijstandkas waarvoor
slechts 2 ct. per week wordt betaald en
waaruit men vijf weken lang f. 5.— krijgt
uitgekeerd. Bedroeg de contributie het
eerste jaar 18 ct. per week met een totale
uitkeering van f. 18.—, thans bedraagt dit
f. 306.— bij een contributie van 65 ct.
Zooals vroeger onder vakvereenigingen
de gewoonte was, werd er op de jaar
feesten veelal door eigen leden iets ten
tooneele opgevoerd, wat volgens de ver
slagen niet onverdienstelijk geschiedde.
Ook verleende de vereeniging toen veel
medewerking op 3 October met vaandel
optochten.
Den 2en October 1903 verkreeg zij de
Koninklijke goedkeuring op hare statuten
en in 1907 werd door eenige leden, met
steun der vereeniging, een Coöperatieve
Inkoopvereeniging opgericht, welke zich
nog steeds in een bloeiend bestaan mag
verheugen.
Natuurlijk heeft zij ook haar moeilijke
jaren gehad, zelfs na den oorlog is er nog
sprake geweest (in verband met de ziek
tewet) of zij zich in grooter verband zou
moeten oplossen. Ondanks alle concur
rentie, ook op vereenigingsgebied i-eeft
zij zich weten te handhaven. Zelfs heeft
zij nu een reservekas, waarop menige
vereeniging jaloersch zou zijn.
Op Zondag 15 Januari a.s. 's middags
van 24 uur zal er door het bestuur
receptie worden gehouden in Concertge
bouw „Concordia" aan de Steenstraat,
waar alle bevriende Corporatiën, belang
stellenden en leden welkom zijn i)e
feestelijkheden worden besloten met een
feestavond in hetzelfde gebouw voor leden
en genoodigden op Maandag 16 Januari
d.o.v.
