DE VIJANDEN VAN HET BIJENDORP
Herinneringen van een
Oud-Commissai;is van politie.
DAMESKOUSEN
RESTANTEN
LEIDSCH DAGBLAD - Achtste Blad
Zaterdag 31 December 1932
GEMENGD NIEUWS.
SPREEKCEL.
BREES'l KAAT 128
M
1
ROEIBOOT OVERVAREN.
Eén doode.
Gisteravond waren twee roeiers vertrok
ken van het kantoor van de reedersver-
eenlglng ,.De Eendracht" te Rotterdam
naar de Waalhaven om assistentie te ver-
leenen bij het vastmeeren van een stoom
schip toen hun bootje overvaren werd
door een gemeentelijke veerboot. De roei
boot had geen licht en dat ls de oorzaak,
dat de kapitein van de veerboot dit
scheepje niet gezien heelt. De belde Inzit
tende personen, de 54-Jarlge J. de Reu uit
de Westduelstraat en de 56-Jarlge J Stuy
uit de Oleanderstraat, werden door an
dere roeiers, die dadelijk te hulp kwamen,
uit het water gehaald. De Reu, die ge
wond was en ln bewusteloozen toestand
verkeerde, werd naar het ziekenhuis ge
bracht, waar hij kort na aankomst ls over
leden. De andere roeier had geen letsel
bekomen.
o
STOOMTRAMBOTSING TE ROTTERDAM
Vermoedelijk gevolg van een
kwajongensstreek.
Vermoedelijk doordat kwajongens een
Wissel hebben omgetrokken ls op de wis
selplaats van de Rotterdamsche tram aan
den Groenen Hilledljk, hoek Dordtsche-
straatweg, een uit Rotterdam komende
stoomtram op een stilstaanden tramtrein
die uit Barendrecht was gekomen, gere
den. Door den schok vlogen van belde
tramtreinen de locomotieven en de ba
gagewagens uit de rails benevens een pas
sagierswagen van de uit Rotterdam ko
mende tramtrein- De materieele schade
beperkte zich tot eenlge gebroken koppe
lingen en wat schade aan de wagens.
Geen der personen werd gewond.
Nadat een reserve-locomotief was ge
arriveerd, werd met deze een tramtrein
ln de richting Barendrecht gedirigeerd
en konden de passagiers na een drie kwar
tier oponthoud hun reis voortzetten. De
voor Rotterdam bestemde passagiers wer
den per autobus naar hun bestemming
gebracht. Er werden onmiddellijk pogingen
aangewend om de lijn vrij te krijgen,
waarin men nog ln den loop van den
avond slaagde.
SMOKKELARIJ AAN DE GRENS.
Een smokkelaar doodgeschoten.
Gisteravond omstreeks 7 uur werd op
den weg KaldenklrchenBracht nabij
Venlo een auto door douanebeambten ge
sommeerd te stoppen. De bestuurder gal
daarop geen acht en reed door. Hierop
gaven de douanebeambten vuur en trol
len de auto ln de banden, zoodat deze
moest stoppen. De belde Inzittenden
trachtten ln het struikgewas te vluchten.
Bij de Ingestelde achtervolging werd de
26-Jarige L. W. Meijer uit Krefeld door een
schot ln den rug doodelijk getroffen.
Door de douanebeambten werd de ge
troffene naar het ziekenhuis te Kalden
klrchen overgebracht, waar hij spoedig
overleed.
De auto werd ln beslag genomen en be
vatte een partij tabak en koffie. De tweede
Inzittende wist te ontkomen-
In den nacht van Woensdag op Donder
dag werd door de Dultsche politie en be
ambten Jacht gemaakt op een auto uit
Heerlen, die bij Kerkrade op Dultsch ge
bied was gereden en reeds langen tijd ver
dacht werd smokkelwaar te vervoeren.
Na een wilde jacht, dit ln de gemeente
Herzogenrath begon en ln Würzelen ein
digde, kon op de auto worden beslag ge
legd. Twee Dultschers en twee personen
uit Heerlen werden gearresteerd. In de
auto bevonden zich 17 revolvers en 125
patronen.
Verder werd een Nederlandsche auto
aangehouden, die 7000 dure sigaretten
vervoerde. Twee Nederlanders werden ge
arresteerd. Bij Kohlscheld werd een Ne
derlandsche smokkelauto met 100 pond
koffie ln beslag genomen. De bestuurder
kon vluchten. (Msb.)
MALVERSATIES BIJ DE F.I.C. TE
LEEUWARDEN.
Verzwijging van schulden.
Eenige dagen geleden is door de recht
bank te Leeuwarden failliet verklaard de
te Leeuwarden gevestigde Coöp. Ver. van
de Frlesche In- en Verkoop Centrale van
rookartikelen (F.I.C.).
De vier bestuursleden van deze coöpera
tie hadden surséance van betaling aange
vraagd. Toen dit door de rechtbank werd
verworpen, kon. gezien het groote tekort,
faillissement niet achterwege blijven.
Vooral niet toen vele crediteuren en zelfs
leden dit wenschten.
Thans vernemen wij, dat de leden van
de coöperatie op advies van mr. Levie van
Groningen besloten hebben een schrijven
aan den officier van justitie te richten,
waarin van onregelmatigheden, welke zou
den zijn gepleegd, kennis wordt gegeven.
De praktijken van het bestuur zouden be
staan in het feit. dat men eenige schul
den ten bedrage van f. 70.000 a f. 90.000
heeft verzwegen.
In Maart jx had er nJ een algemeene
vergadering plaats Men kwam overeen
de exploitatie van de F.I.C. te laten voort
duren. Elk lid moest zich voor een bedrag
van f. 250 garant stellen Het bestuur
stelde zich toen garant voor een bedrag
van f. 55.000 en voor de borgstellingen.
Toen aan het licht kwam. dat er nogal
wat schulden waren, vormde zich uit de
leden een comité van actie. Men ried den
leden aan te bedanken en gemelde f250
niet te betalen. Dit comité wil het bestuur
nu aansprakelijk stellen voor gemelde ver
zwegen schuld (70 a 90 mlllel. terwijl het
bestuur daarentegen de leden wil laten
betalen. Tel.
o
BRAND.
Te Dreumel (Geld.) is de boerenwoning
van O. de Vree afgebrand. De Inboedel
ging verloren. Het vee werd gered. De
schade wordt gedeeltelijk door verzekering
gedekt.
BESLAG OP RUIM DRIE TON AAN
WAARDEN.
Wegens niet-terugbetaling van geleende
gelden.
Omdat het bestuur van den Grooten
Veenpolder ln de gemeente Weststelllng-
werf niet voldeed aan het verzoek van de
Coöperatieve Zulvelbank te Leeuwarden
om terugbetaling van geleende gelden
heeft deze bank besloten beslag te leggen
op de Inschrijvingen op het Grootboek der
Nationale Schuld ten name van dezen
polder tot een bedrag van ongeveer
330.000 gulden nominaal. Een aanvraag tot
beslaglegging ls reeds Ingediend.
ERNSTIGE AANRIJDING TE LAREN.
Gistermiddag omstreeks vijf uur heeft
op den Hllversumschen weg bij Laren een
ernstige aanrijding plaats gehad. In de
richting Laren Uepen twee tuinlieden, ze
kere J. de Leeuw en J Bouwman, beiden
woonachtig te Laren, een handkar voort
duwend. I>ze handkar was niet voorzien
van een refleclor ZIJ werden achterop
gereden door een auto, bestuurd door den
heer H. te Bussum. Deze verblind door
het licht van een tegenkomer zag de
beide mannen niet en reed ln volle vaart
op hen in. De slachtoffers werden over den
weg geslingerd en zeer ernstig gewond De
L. was er het ergst aan toe. In zorgwek-
kenden toestand werd hij naar het St.
Jansziekenhuis te Laren overgebracht,
waar hij ter verpleging is opgenomen. De
doctoren achten operatief Ingrijpen nood
zakelijk. Men vreest voor zijn leven. J. B.
werd eveneens naar het St. Jans zieken
huis vervoerd. Zijn toestand ls minder
ernstig Een onderzoek naar het gebeurde
wordt Ingesteld.
RIJWIELDIEF GESNAPT.
Te Delft ls een 26-Jarige kantoorbe
diende uit Schiedam gearresteerd, op het
moment dat hij een gestolen rijwiel wilde
verkoopen.
Het bleek, dat de Utrechtsche politie
hem zocht wegens verduistering van twee
rijwielen en een bedrag aan geld. HU is
naar Utrecht overgebracht.
WETHOUDER UIT DE RAADSZAAL
GEZET.
Toen gistermorgen de raad van de grens
gemeente Ossendrecht ln vergadering bij
eenkwam, werd door den burgemeester het
voorstel gedaan, ln verband met de be-
leedigingen, welke wethouder M. vrijwel
iedere vergadering den burgemeester en
meerderen leden van den raad naar het
hoofd slingert, dezen wethouder den toe
gang tot de raasvergadering te ontzeggen.
De raad ging met dit voorstel accoord en
toen de heer M. hierop de vergadering
niet wilde verlaten, werd de politie er bij
geroepen, om hem uit de zaal te zetten.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
GEVECHT TUSSCHEN HERDER EN
SCHAPENDIEVEN.
Bij Kirchherten ls een herder door drie
schapendieven aangevallen. Eén hunner
sloeg hij met zijn staf neer. De belde
anderen namen de vlucht, doch hgdden
den herder reeds met messteken gewond.
Toen er voor den herder hulp kwam op
dagen. bleek dat hij den derden dief, die
was achtergebleven, had doodgeslagen.
KROONPRINS MICHAEL WORDT TE DIK
In medische kringen te Boekarest wordt
met groote belangstelling het bericht be
sproken, dat de Koning specialisten heeft
geraadpleegd ln verband met den gezond
heidstoestand van Kroonprins Michael,
die thans 11 Jaar oud is.
Men vreest, dat een strengere levens
wijze noodlg is ora te verhinderen, dat de
Kroonprins te dik wordt. In medische
kringen ls men van meening, dat een ge
woon dieet en gymnastische oefeningen
niet het gewenschte resultaat zullen heb
ben. Kroonprins Michael is zeer zwaar
voor zijn leeftijd en vooral zijn beenen en
enkels zijn te dik Kolonel Panangeanie,
die speciaal belast is met zijn lichamelijke
opvoeding, laat hem dagelijks een aantal
oefeningen doen gebaseerd op het Zweed-
sche systeem, om hem slanker te maken,
doch het gewenschte resultaat ls uitge
bleven, zoodat men thans naar andere
middelen zoekt.
DE FINANCIEELE NOOD VAN CHICAGO.
Honderden onderwijzers, staats- en ge
meente-ambtenaren te Chicago verkeeren
op het oogenblik in grooten nood, daar
hun salarissen niet uitbetaald worden,
omdat de stad noodlijdend is. Verscheidene
ambtenaren hebben hun woningen moeten
verlaten en slapen thans in tehuizen voor
dakloozen.
Het Bureau voor .Public Welfare" heeft
thans regelingen getroffen om alle amb
tenaren. wier salaris ln zes maanden of
langer niet uitbetaald ls, speciale hulp te
verleenen. Het eerste half uur dat het
bureau geopend was, hadden zich reeds
150 personen om steun aangemeld.
Alleen beambten die minder dan 150
dollar per maand verdienen komen voor
steun ln aanmerking. ZIJ ontvangen 40
dollar in de maand steun ln den vorm van
voedsel, kleedlngstukken, brandstoffen en
andere noodzakelijke behoeften.
Het bedrag, dat zij op deze wijze krij
gen, wordt van hun achterstallig salaris
afgetrokken.
DE HAARLEMMERSTRAAT.
In verband met een klacht van winke
liers der Haarlemmerstraat over de ven
ters. schrijft ons een bloemenkoopman,
dat de ty rlemmerstraat, als drukke ader
der stad bij voorkeur wordt gekozen, waai
geen standplaatsen mogen worden toege
wezen. Het verkeer wordt zJ. niet ln ge
vaar gebracht en van oploopen ls geen
sprake. Men denke daarbij eens aan het
harde lot der venters om een weekgeldje
bijeen te scharrelen, terwijl met hen niet
het medelijden wordt getoond, dat de
Chlneezen ten deel valt!
m.
DE MUZIKALE INBREKER.
Frltz Reuter waarschuwde al tegen ve
rassingen, aangezien ze veelal een hel
andere uitwerking hebben dan de ontwe -
per er zich van had voorgesteld; lk ge-'f
toe, dat dit het geval kan zijn, maar over
het algemeen geloof lk toch wel, dat .le
man. die de vrijpostigheid heeft om inj
onze afwezigheid onze woningen blnne;
te gaan en die te verlaten met medene-
mlng van datgene, wta hem begeerlijk toe'
scheen, zich niet zal vergissen in de ste;
ming van datgene, wat hem begeerlijk
thuisgekomen, ontdekken, wat in onze af;
wezigheld is voorgevallen.
Ik heb ten minste nooit een gevoel v:
blijdschap of tevredenheid opgemerkt,
wil nog zwijgen van de gevallen, waarl
hier en daar een souvenir werd aangetrol
fen, dat onzen polltle-schelkundige in
gelegenheid stelde te onderzoeken, wat
bezoeker den vorigen dag had gegetei
zelfs wil ik geen aandacht schenken
vuile voetstappen, weggeworpen stuk;
sigaar en zwarte vingers op het schoi
linnengoed, noch op de wanorde, die wi
veroorzaakt, doordat de inhoud van
ten en laden ruwweg over den grond wfd
verspreid of het zorgvuldig opgemr.
bed werd overhoop gehaald. Al die dinl n
mogen de stemming niet verbeteren cnl'iij
de ordelijke hulsvrouw zelfs een zekécn
afkeer opwekken, waardoor ze vies wordt
van haar eigen boel, niet wetende wié er
is in geweest en zich een inbreker ret
anders kunnende voorstellen dan alslien
onsmakelijk individu, hoofdzaak is pch
wel een zeker gevoel van verdriet oven iet
vermissen van voorwerpen, waaraan hen
gehecht was of van geld, dat men npde
kon missen. Men schrikt, als men biiuen-
komt en menigeen is in tranen uitgéar-
sten bij het zien van het opengebpken
trommeltje, dat vroeger de spaarpennligen
bevatte.
Gelukkig ls het niet altijd zoo tragsch;
soms is de inbreker verdwenen zonde veel
spoor na te laten en zonder iets te hibben
meegenomen, als hij geen geld vond ei dan
ls men gauw over den schrik heen.
Maar een enkelen keer komt het voor,
dat zich nog een ander gevoel van dn be
woner meester maakt en dat al het .ndere
overheerscht; men staat als gek te (ijken.
De lezer zal zich dit kunnen voortellen,
als lk hem den goeden heer Pietes laat
vergezellen die 's avonds met zijn vouw de
stad is in geweest, genoeglijk eenije uren
in bioscoop en café heeft doorgebïicht en
te ongeveer twaalf uur zijn wonhg be
treedt. Hij vindt alles gewoon, de straat
deur ls op slot, de deur zijner waring
hij woont op de eerste étage evereens én
als hij het licht aansteekt, schijnt de ka
mer in orde. Mevrouw Pieters giat naar
de slaapkamer om haar kleeren op te ber
gen en dan naar de keuken om/nog een
kop koffie te zetten in Amsterdam ga je
maar niet dadelijk naar bed eb de heer
Pieters. die jas en hoed ln het portaal heeft
opgehangen, zal zich in zijn stoel zetten
om nog een sigaartje te rooken daar
blijft hij opeens met open mond staan,
zijn sigarenkoker in de hand. HIJ kijkt
naar een hoek van de kamer, gij ook en
ge begrijpt niet, wat den heer Pieters in
zoo'n toestand van uiterste verbazing heeft
gebracht, want ge ziet niets vreemds. Tot
een schreeuw van milnheer Pieters u uit
den droom helpt: „Vrouw, de plano ls
weg!"
Mevrouw Pieters, die niet goed begrijpt,
komt uit de keuken. „Wat is weg?"
„De plano!" En de heer Pieters wijst
naar den leegen hoek. waar bij hun ver
trek dien avond nog een piano stond.
Mewouw Pieters heeft geen woorden,
staart ook naar den hoek, waar bij hun
vertrek dien avond nog een piano stond.
Mevrouw Pieters heeft geen woorden,
staart ook naar den hoek. dan naar haar
man en onwillekeurig kijken beiden naar
de achterkamer, niet heel zeker of het In
strument daar ook kon staan.
Langzaam dringt het tot hen door, dat
de Diano gestolen ls.
Ik vermoed wel, dat ieder even verbaasd
zou geweest zijn als de familie Pieters,
wanneer bij thuiskomst de piano ontbrak,
want aan de mogelijkheid, dat zoo'n, een
paar honderd kilogram wegend, gevaarte
bli ie gestolen zou worden, daaraan heb je
toch zeker nooit eedacht.
De heer Pieters kwam bij mij od het
bureau ik was de Insnecteur van den
nachtdienst en vertelde, dat z'n plano
RECLAME.
as gestolen. Ik keek den man aan of lk
eggen wou: „wil je mij nemen?" en dacht
at de man dronken was: het gebeurt wel
eer dat 's nachts een halfdronken vent
et een of ander onzinnig praatje je komt
vervelen, maar de heer Pieters was niet
dronken en zijn vrouw bevestigde zijn ver
klaring, zoodat lk mijn dienstreglster,
waarin ik zat te krabbelen en te knoeien,
als alleen met dergelijke registers mogelijk
is, met rust liet om het geval te bespreken.
Ik dacht aan een afbetaling, die hokte:
aan een gehuurde of geleende piano; aan
een bestreden familiebezit en was van
oordeel, dat het hier wel een geval zou zijn
dat een ander meer eigendomsrecht op de
plano had dan de heer Pieters, zoodat ik in
die richting vroeg, want dat men zoo maar
even van één hoog een piano zou stelen,
leek me niet mogelijk; dat was al te gek.
De heer Pieters verzekerde me echter, dat
hij alleen eigenaar was; dat hij jaren ge
leden het Instrument had gekocht en be
taald, ter wille van zijn vrouw, die er hare
muzikale talenten op tot uiting bracht.
Ik moest het wel gelooven, maar kon er
dien nacht niets aan doen; veel enthou
siasme had lk trouwens niet, want ik
dacht: „daar zit natuurlijk wat achter".
Den volgenden morgen bekeken wij de
zaak nader en ten slotte moesten we wel
aannemen, dat er niets achter zat maar dat
twee kerels eenvoudig naar boven waren
gegaan, de deur hadden geopend wat
trouwens geen heksen was en de plano
uit het raam hadden laten zakken, waar
voor ze nog naar den zolder hadden moe
ten gaan om het touw door den takel te
brengen. Dat alles vernamen wij van buren
die er lets van gezien hadden, maar er niet
op gelet er wordt wel meer bij avond
verhuisd en lk kreeg niet de minste
aanwijzing omtrent de dieven, voor wie ze
ker geldt, dat een brutaal mensch de halve
wereld heeft. Van de piano werd ook bij
handelaren of in banken van leening geen
spoor ontdekt.
Maar dat was toch te mal, dat je daar
maar in zou berusten en het was toch
eigenlijk niet aan te nemen, dat twee
kerels op de bonnefooi er op uit zouden
trekken om een piano te gappen, zooals ze
er op de bonnefooi op uit gaan om een Jas
te stelen. Ik zocht aanknoopingspunten. Nu
bleek me, dat het echtpaar Pieters de ge
woonte had om Donderdagsavonds uit te
gaan en het feit was op een Donderdag
avond gepleegd; dit moesten de dieven
geweten hebben en zij waren er dus blijk
baar op uitgetogen met het vooropgezette
doel de piano te stelen. Maar dan moesten
ze geweten hebben, dat mevrouw Pieters
een piano had en dat er 's avonds niemand
in huis was. Dan moesten ze ook wat op de
hoogte zijn met het deurslot en ook weten
dat de bewoners van twee hoog meer
waren er niet 's avonds ook veelal weg
waren.
Onbekenden leken het me dus niet. maar
de familie Peters kon met geen mogelijk
heid begrijpen, wie haar de poets had ge
bakken.
Ik riep de krant te hulp; de kans be
stond, dat het twee kruiers waren, die voor
dat werkje waren aangenomen; ik riep de
lui op, die het hadden gedaan en stelde
een belooning in uitzicht. Dat bleek goed
gezien; de mannen kwamen opdagen en
vertelden, dat een Juffrouw aan de kruierlj
was geweest met een handkar en een de
ken; zij had de mannen op het adres be
steld, waar zij toen zelf ook was en de
mannen hadden natuurlijk niets vreemds
in het geval gezien; ze hadden de piano
in de deken gewikkeld, laten zakken en op
de kar geplaatst, waarop zij het vrachtje
naar den Singel hadden gebracht bij de
aanlegplaats van een vrachtboot; daar
hadden ze 't moeten achterlaten en waren
betaald; volgens de juffrouw moest de
piano den volgenden morgen met de boot
vervoerd worden.
Dat marcheerde dus goed, dacht ik, maar
spoedig bleek, dat de juffrouw of wie er
dan achter zat niet voor 't eerste gat te
vangen was, want de Diano was niet met de
boot vervoerd, dus blijkbaar was dit maar
een truc geweest en had men de piano
naar een veilige plaats gebracht, die de
kruiers niet kenden.
Nu was het cherchez la femme, wat be-
teekent het zoeken van een speld in een
voer hooi.
Ik was dus net zoo ver als in 't begin,
maar dat een zich met het zaakje had be
moeid. duidde er op, dat lk een man moest
hebben en dat die man zich achterbaks
had gehouden, omdat hij herkend had
MODURAE KLKDRÜN
Wol prima79 en 98 ck
Waschzijde69, 98 en 1.25 ck
Dito geplateerd 49, 89 en 98 ck
Wollen tokken49 en 69 ck
Hacco tokken. 29, 39 en 49 ck
Botin; sokken zeer lage
valutaprijzen 54, 99 en 84 ck
Wollen Sportkousen vsntf66 ck
Jacquard Sportkousen tantl 74 ck
IJiersterke ichoo kousen 59 eti
met 10 ets. per maat stijgend.
Dlreetoirei Macco 29 en 34 ck
Dito Wol39 ck
met 10 ets. per maat stijgend.
Camisoles34, 44 en 64 eti
Onderjnrken zijden79 cti.
Dito gemoltonneord78 ck
Jongonitrnien vanaf98 ck
Jnmporwol 18 CU. ptr (0 pin
Camleolo nol, 2 dr. ln grom, llli
on salm 38 ets. per 100 pin
Een soor moolo partij Waschiijden Dlreetoirei,
royale eonpe, modeme tinten, H. 44-48 89 ck
Goederen uit de Etalage worden
niet eerder verstrekt als Maandag.
kunnen worden. Die man zou dus waar
schijnlijk iemand zijn, dien de familie
Pieters kende en die daar wel over huk
kwam.
Nu was mij zoo In den loop van het ge
sprek gebleken, dat de familie Pieters op
den bewusten Donderdagavond in het café
in gezelschap was geweest van een neet
dien zij daar toevallig ontmoet had en
daar nog eens op terugkomende, vernam
ik, dat neef dien avond nog a! gul in het
trakteeren was geweest, zoodat het ver
blijf ln het café lang was gerekt. Dat lees
me een beetje verdacht en lk ging eens
naar neef informeeren waarbij ml) bleek
dat hij een scharrelaar was, die van ee
hand in den tand leefde, maar hU nM
geen vrouw en woonde op een kamertje
We namen neef onder schot en consta
teerden al gauw, dat hij kennis had aan
een vrouw; we wisten die vrouw ongemerac
aan de kruiers te vertoonen en dezen her
kenden haar als degene, die de plano naa
laten vervoeren. Toen was de zaak gau»
voor elkaar, want de vrouw viel doof"
mand en vertelde, waar de olano was nee
gevoerd, neef had die ln voorhand wej
te verkoopen, alsof hij In die Instrument®
handelde en hij kon zijn onschuld moem)
volhouden.
83. Maar dat was nog niet alles. Neen, Jaap kreeg nog
iets waar le zoo blij mee was, dat tranen langs zijn ge
zicht bengelden. Hij kreeg een prachtige groote cel van
was, die hU alleen zou mogen vullen en op een wagentje
werd het mooie geschenk naar zijn korf gebracht. De
vrouw van Jaap was nu weer een beetje getroost over het
lange wegblijven van haar man.
84. Nu ging Jaap weer vlijtig aan het werk. En m
schen zaten de wespen nog ln de noot gevangen-
een van hun, die altijd erg mager was, kon er door
pen en ging stilletjes de Hommel waarschuwe»,
het bijendorp huisde. Jaap voelde wel, dat le n:let eBS
kon loopen. Telkens gebeurde er Iets geks.
kreeg le een steen naar zlln hoofd gesmeten en
maar niet zien, wie die vijanden waren.