Recht
faillissementen
Humor uit het Buitenland.
financieel overzicht.
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 3 December
van lijf
en leden.
PHILIPS—VAN HOÜl
t,Wat, alweer bedelen op straat Heb Ik Je niet gezegd
dat Je beter naar school kan gaan
„Ja meneer, maar daar wouwen ze me niks geve."
(Excelsior).
„Mijn vrouw wou een dichte auto, maar lk stond er
op, een open wagen te hebben."
„Zoo En hoe bevalt die dichte auto Je nu
(Humorist).
Vrouw (op Sint Nlcolaasavond)„Heb Je het lekkers
voor Keesje uit de kast gehaald waar we het verstopt
hebben v
Man „De heltt er maar van.*
Vrouw „Waarom de helft maar
Man: .Dat ls alles wat er van over Is." (Sunny Mag)
Man (die het weer probeert goed te maken na de
ruzie): „En wat voor Sinterklaas-cadeautje zal lk nu
eens koopen voor degcen van wie lk het meeste i '1
Vrouw„Wat dacht Je van. een kistje sigaren 7'
(Humorist).
Inbreker (die niet ln de gaten heeft dat de dochter
des huizes zich pas voor een avondpartij verkleed heeft)
„Dit krakte kenne we wel opgeve Bertus. der benne al
andere jongens ons voor geweest." (London Opinion).
„O, h propos, Johan, hier heb Je Je chèqne voor Sinter-,
klaas, maar-eh, Incasseer hem niet voc: het volgend!
jaar 5 December." (London Opinion).!
Een nieuw laagterecord voor den Fonden-
koers Onzekere houding van de goede
renmarkten Vermindering der vraag
naar beleggingswaarden Een voorbij
gaand verschijnsel? Kapitaalgebrck
van Indische ondernemingen Voor
deden van verlaagde productiekosten
Aanmerkelijke toeneming der
beurswaarde van aandeelcn in het
laatste halfjaar.
De fondsenmarkt is in dg afgeloopen
week volkomen beheerscht door het koers
verloop van het Pond Sterling. In de eer
ste dagen der week heeft het Pond zijn
daling nog voortgezet. Voor het eerst sinds
de opheffing van den gouden standaard in
Engeland is de koers beneden de acht gul
den gevallen Tijdelijk werd zelfs een ni
veau van f. 7.84'/; bereikt, tegen een laag
ste noteering van f. 8.05 aan het eind van
het vorige Jaar, en het zag er een oogen-
bllk uit, alsof het eind van de daling nog
niet ln zicht was, doordien de factor waar
aan de nieuwe val van het Pond was toe
te schrijven, t.w. de onzekerheid over de
schuldbetalingen aan de Ver. Staten, in
onverminderde mate zijn Invloed deed ge
voelen
Inmiddels ls de toestand op dit gebied
nog niet opgehelderd, maar toch is ln de
Pondenkoers een vrij krachtig herstel In
getreden, wat zich op de fondsenmarkt
onmiddellijk in een verbetering van de
stemming heeft weerspiegeld. Ongetwljleld
ls het herstel van den Pondenkoers voor
een deel toe te schrijven aan dekkingen
van loopende baisse-posities, omdat men
meende, dat de uitwerking van de schuld
betalingen op de markt reeds voldoende
was verdisconteerd. Bovendien ls de hoop
toegenomen, dat de Ver- Staten er van
zullen afzien, betaling te verlangen van
dat gedeelte van het op 15 December a s.
vervallende bedrag, dat de overeengeko
men aflossing op de schuld vertegenwoor
digt zoodat Engeland zou kunnen volstaan
met de betaling der vervallende rente. Ook
dit rentebedrag ls nog zeer belangrijk, nl-
65 mlllloen dollar, maar toch zou een der
gelijke compromis-regeling een minderen
druk op het Pond uitoefenen dan wan
neer betaling van het volle bedrag van
95 mlllloen zou worden verlangd.
In welken vorm de betalingen aan de
Ver. Staten eventueel zullen plaats vin
den, is nog onzeker. Er loopen thans te
Londen geruchten, volgens welke het ln de
bedoeling zou liggen, een deel van den
goudvoorraad van de Bank van Engeland
voor dit doel beschikbaar te stellen- Dit
zou dan een verzwakking beteekenen van
de basis waarop de Engelsche valuta rust,
en derhalve als een nieuwe baisse-factor
worden beschouwd. Hiertegenover staan
echter berichten, volgens welke de Engel
sche regeering van plan zou zijn, de be
taling der oorlogsschulden in de begroo
ting te verwerken, en de middelen hier
voor te verschaffen door verhooging van
de inkomstenbelasting.
In elk geval blijft de toekomst nog
uiterst onzeker en het is dan ook moeilijk
te voorzien, hoe de Pondenkoers zich in
den eerstkomenden tijd verder zal ont
wikkelen-
Voor den Internationalen handel vormen
de scherpe koersfluctuaties van 't Pond
Sterling een nieuwen factor van onzeker
heid, die op duidelijke wijze tot uiting
komt in het verloop van de goedenren-
markten. De katoennoteering te New York
is tijdelijk weer tot 5.80 dollarcents per
lb teruggegaan, tegen een laagsten prijs
van 5 dollarcents in Juni J.I., het diepste
punt van de crisis. De prijs voor harde
wintertarwe is weer ingezakt tot 53 3/8
dollarcents per bushel, nadat in Septem
ber reeds weer een noteering van 65 cents
was bereikt- Ook op de suiker- en koffie-
markt heerschte wederom een flauwe
stemming, die zich in het koersverloop
van de Indische cultuurfondsen op de Am-
sterdamsche beurs weerspiegelde.
De nieuwe val van het Pond Sterling
heeft eveneens tot gevolg, dat het concur
rentievermogen van de Engelsche In
dustrie op de wereldmarkt verder wordt
vergemakkelijkt. Zoo kwam dezer dagen
uit Duitschland het bericht, dat daar te
lande thans Engelsch ruwijzer wordt aan
geboden, terwijl ook op de steenkolen-
markt de Engelsche concurrentie zich ter
dege doet gevoelen. Dit zijn natuurlijk on
gezonde verhoudingen, die aan den terug
keer van een normalen toestand ln het
wereldruilverkeer in den weg staan-
De door de daling van den Pondenkoers
veroorzaakte onzekerheid is niet alleen op
de aandeelen- en op de goederenmarkten
tot uiting gekomen, maar zij heeft zich
ook weerspiegeld in de houding van de
obligatlemarkt. Deze heeft, vooral ln de
eerste helft der afgeloopen week, een wei-
ferende stemming aan den dag gelegd, die
in opmerkelijke tegenstelling staat met het
krachtige vertrouwen, waarvan de markt
in de laatste maanden blijk had gegeven.
Toch verschilt de tegenwoordige toe
stand der obligatlemarkt zeer belangrijk
van dien, welke in den herfst van het
vorige jaar, kort na de opheffing van den
gouden standaard ln Engeland viel waar
te nemen. Destijds had de waardevermin
dering van het Pond en de vrees, dat het
Engelsche voorbeeld door andere landen
zou kunnen worden gevolgd, tot een
„vlucht van de obligatlemarkt" op groote
schaal aanleiding gegeven, waardoor eerste
klasse beleggingsfondsen met tientallen
percenten daalden. Ditmaal is van een
dergelijke paniekstemming niet in het
minst sprake geweest. Wel echter is de
voortdurende vraag naar beleggingsfond
sen onder den invloed van deti nieuwen
val van het Pond gestremd, waardoor de
handel op de obligatlemarkt aanmerke
lijk is Ingekrompen, terwijl de koersen van
verschillende fondsen iets zijn Ingezakt.
Het animo tot het uitgeven van nieuwe
leeningen van de zijde der banken ls on
der deze omstandigheden verminderd, wat
duidelijk blijkt uit de inkrimping van de
bedrijvigheid op de emissie-markt. In de
eerste helft van November waren nog een
viertal Nederlandsche gemeentelijke en
provinciale leeningen op de markt ge
bracht, die alle een goed resultaat konden
boeken. De provincie Noord-Holland heeft
een 4'/t'/o leening van f. 10 mlllloen uitge
geven tot den koers van 100"/o, de ge
meente Arnhem f. 1.100.00 4'/=°/o obliga-
tlën a 99°/«, de gemeente Ede 1. 1 mll
lloen 5°/o obligatien a 98°/», en de Bank
voor Nederlandsche Gemeenten f. 2'/i mll-
lioen 4'/j*/o schuldbrieven a 98VP/o. De be
langstelling voor deze leeningen was nog
zoo groot, dat op de inschrijvingen slechts
een gering deel kon worden toegewezen.
In de laatste paar weken heeft echter
nog slechts een enkele gemeente (nl. Vel-
sen- die f1.700.000 5°/o obligatien a 981/3
pCt. aanbood), een beroep op de markt
gedaan, hoewel moet worden aangenomen,
dat de behoefte aan nieuw kapitaal bij de
gemeenten, ten deele voor het consolidee-
ren van op korten termijn aangegane
schulden, nog altijd zeer groot is.
Vermoedelijk gaat het bij de inzinking,
die op de obligatlemarkt valt waar te ne
men. slechts om een voorbijgaand ver
schijnsel; (in aansluiting aan het koers-
herstel van het Pond Sterling ls trouwens
ook op de beleggingsmarkt de terughou
ding reeds weder eenigszins geluwd). Er
zijn nog altijd aanzienlijke middelen ter
beschikking, die anders ln het bedrijfs
leven worden aangewend, doch waarvoor
thans, wegens den geringen omvang van
zaken en de lage prijzen geen emplooi is te
vinden, en die voor een deel naar de ka
pitaalmarkt vloeien, teneinde in tijdelijke
obligatien te worden belegd. Natuurlijk zal
te eeniger tijd, wanneer de zaken zich
weer uitbreiden, een tegenovergestelde be
weging ontstaan, doordien de op de geld
en kapitaalmarkt uitgezette bedragen dan
wede? in het eigen bedrijf moeten worden
aangewend. Zoo ver zijn wij thans echter
nog niet; al moge dan hier en daar eenige
opleving zijn te constateeren, behoefte
aan een belangrijke uitbreiding van het
bedrijfskapitaal bestaat er nog zoo goed
als niet-
Voor zoover er wèl behoefte aan nieuw
kapitaal is, betreft dit bedrijfstakken, wier
tegenwoordige toestand en vooruitzichten
van dien aard zijn. dat zij niet met eenige
kans op succes een beroep op de kapitaal
markt zouden kunnen doen. Zoo hebben
een aantal Indische cultuurondernemin
gen met gebrek aan bedrijfsmiddelen te
kampen, voor een deel doordien de bank
relaties, die tot dusverre de voor de finan
ciering van den oogst benoodigde gelden
hadden verstrekt, in verband met den
ongunstigen toestand der desbetreffende
ondernemingen hun credleten intrekken,
terwijl het niet mogelijk is, van anderen
kant nieuw kapitaal te krijgen.
Liquidatie is in zoo'n geval de eenige
oplossing, en inderdaad ziet men dan ook
geleidelijk verschillende ondernpmingen I
het veld ruimen. Zoo is dezer dagen ln een i
vergadering van aandeelhouders der
Gayamsche Cultuur Mij. een voo-stel tot
liquidatie ter behandeling gekomen, nadat
pogingen ter verkrijging van nieuw kapi
taal ter vervanging van het ingetrokken
bankcrediet hadden gefaald. Andere
Indische ondernemingen, wier financleele
positie iets minder benard is, trachten zoo
lang mogelijk hun hoofd boven water te
houden, in de hoop, dat binnen niet te
langen tijd een verbetering op de produc
ten markt zal intreden, waardoor de ex
ploitatie weer loonend zal worden, of in
elk geval verdere verliezen zullen worden
vermeden. Door ingrijpende bezuinigingen
streeft men intusschen naar een verdere
verlaging van de productiekosten, een
streven, dat zoowel in de suiker- als in de
rubbercultuur er reeds in vele gevallen toe
heeft geleid, dat de kostprijs nog slechts
weinig hooger is dan de tegenwoordige lage
verkoopprijzen, zij het ook zonder rekening i
te houden met de noodzakelijke afschrij- j
vingen.
Deze, door de economische noodzaak op
gelegde verlaging der productiekosten is
voor de toekomstige ontwikkeling der on
dernemingen natuurlijk van ontzaglijke
beteekenis. Reeds bij een betrekkelijk ge
ringe stijging van de verkoopprijzen zal
het wedet mogelijk worden, met eenige
winst te werken. Het zou dan ook onjuist
zijn, te meenen, dat een terugkeer van het
hooge prijsniveau van voor de crisis
noodig is, om een winstgevend bedrijf te
verzekeren.
In dit licht bezien is het begrijpelijk,
dat de in verhouding tot de voorafgegane
daling slechts geringe prijsverbetering, die
van Juni af op de productenmarkten is
ingetreden (al heeft deze zich niet ten
volle kunnen handhaven) door de fond-
senbeurs met een krachtige koersstijging
is begroet. Blijkens een door de Amster-
damsche Bank gemaakte berekening is de
beurswaarde van 15 rubberondernemingen
in de periode van 17 Mei tot 15 November
j.l zelfs meer dan verdubbeld. Naar ver
houding minder n.l. met ruim 55 pCt. steeg
de beurswaarde van 19 suikerondernemin
gen.
De verbetering ter beurze heeft zich,
naar men weet niet tot de cultuuronder
nemingen beperkt, maar zich vrijwel over
de geheele linie uitgestrekt. Welken om
vang het herstel in de verschillende af-
deellngen de beurs heeft aangenomen,
blijkt uit de hieronder volgende tabel:
28 Indust. ondern.
2 Electr. en Gasmijen
9 Handelsondern.
4 Mljnb.ondern.
1 Petroleummij.
15 Rubberondern.
5 Scheepv.mljen.
19 Suikerondern.
7 Tabaksmijen
9 Theeondern.
6 Diverse Cultures
5 Diversen
6 Bankinst.
Totaal der groepen
Vermindering.
In totaal is de beurswaarde van de
voornaamste, op de Amsterdamsche fond
senmarkt verhandelde aandeelen, van
half Mei tot half November derhalve met
bijna 30'/o gestegen. Sinds den laatstge
noemden datum ls er in den koersstand
over het geheel genomen slechts weinig
verandering gekomen. Wel is de stemming,
onder den invloed van de politieke onze
kerheid, in het algemeen weer zeer luste
loos geworden, maar dit komt meer tot
uiting in den beperkten omvang van den
handel dan in het koersniveau.
In de eerste dagen der afgeloopen week
kwamen weliswaar verschillende fondsen
op een lager niveau, maar het koersver
lies kon later weer geheel worden inge
haald en een enkel aandeel sluit zelfs
boven het slot van de vorige week.
Aandeelen Koninklijke Petroleum, die
aanvankelijk waren aangeboden, hadden
later ook een betere markt. Een gunstlgen
indruk maakte een verdere vermindering
in de opgave der gemiddelde dagelijksche
petroleumproductic in de Ver. Staten,
omdat hieruit kan worden afgeleid, dat de
controle, die op de productie daar te
lande wordt uitgeoefend, toch wel effect
sorteert.
Ook suikeraandeelen waren na een aan
vankelijke koersdaling, in verband met de
flauwe stemming op de suikermarkt,
later in herstel. Men verwacht thans bin
nenkort de definitieve oprichting van de
nieuwe sulkerverkoop-organisate, ter ver
vanging van de V.I.S.P. In de te 's-Gra-
venhage gehouden vergadering van den
Internationalen Suikerraad schijnen weder
strubbelingen met de Cubaansche produ-
ten te zijn geweest, verband houdend met
door laatstgenoemde gestelde eischen tot
een wijziging in de voor 1934 en 1935 vast
gestelde exportquota. Gemakkelijk blijkt
de Internationale samenwerking ook op dit
gebied niet te zijn,
Industrieele fondsen hebben zich bij het
algemeen koersverloop aangesloten Philips
zoowel als Unilever waren aanvankelijk
lager, maar konden later eenige percenten
in koers verbeteren.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:
Ned. Ford 115, 110, 116. 111, 112.
Philips Gem. Bez. 126, 121'/!, 128, 126.
Unilever 107 1/4, 103 1/4, 109. 107'/i.
Ned. Gist en Spir. Fabr. 289 3/4, 299'/!, 295.
Ned. Kabelfabr. 185. 172.
Aniem Nat. Bez. 192, 186'/i.
Koninkl. Petroleum 144 3/4, 139 1/4, 145 1/4
140
Perlak 77, 75 7/8.
Amsterdam Rubber 60, 57 3/4. 61'/-. 58 3/4.
Ned. Scheepvaart Unie 59. 57 3/4, 58
Handelsver. „Amsterdam" 170'/;, 163'/t,
171'/!, 166
Javasehe Cultuur 103, 96'/;, 102, 97'/i.
Sindanglacet 51. 45.
Ned. Handel Mij. 67. 64.
Dell Batavia Mij. 1.40 3/4, 137.
Dell Mij. 112 1/4. 109Vs.
Senembah MU. 127. 125 1/4.
Amsterdam Thee 27, 20, 21.
Goalpara 279, 250.
Beurswaarde
in guldens
Toer.eoi
17 Mei 1932
15 Nov. 1932
in der wal
332.524.771
452.109.846
35.99
46.065.290
52.758.620
14.51
40.014.750
51.442.000
28.51
20.982.896
31.105.512
589.240.080
745.363.520
26.49
12.470.980
25.831.580
107.03
63.710.000
83.365.000
30.81
84.570.054
114.517.564
35.(1
54.073.040
69.835.760
29.11
5.979.000
5.804.500'
2)9
2.514.260
4.423.420
753»
7.865.000
9.254.500
17.681
174.415.000
214.175.000
227)
1.434.411.121
1.859.986.822
29.69
RECLAME.
Zoo hebt pe O in Re-
dachten üw kind
voorgesteld Zoo zal
het ook worden als
pe maar tlldle maatreRelen neemt M
Engelsche Ziekte Het eenlee afdoet
voorbehoedmiddel ls vitamlne-D, en
vitamine vindt ee gekristalliseerd u*
„D0HYFRAL"-TABLE1TEN
Va xh tablet per daR beschermt üw fc
tepen Engelsche Ziekte.
ToekomsriTP Moeders neemt üw maauj
gelen bijtijds. nl. voordat üw kind Reborr
ls. Het zwangerseher.-':t',d'itm toenj
van groot belang voor de vorming Tan
groeiende leven „Dohvlrar'-tabletteD
men niet alleen aan het te vormen
ten goede maar helpen tevens de
komstlee moeder door een moellU*e° 2
gevaarlijken tlld. ƒ2.75 per bulsja
stuks; per bulsle van 10 stuks i.t>
Is de gezondheid van Uw hind
U geen stuiver per dag waara
N.V. Pharmaceutische Productei
Heerengracht 270 An"lel
Uitgesproken: nbon.
D. Beij, handelende onder ci
Suikerwerkfabriek „Elite", te -mol
ponstraat 1, te Leiden. Rechter- j
mr. H. O. Feith. Curator mr. u-
dam, te Leiden. 11
P. Ravensberg, boomkweesen pj
koop, handelende onder de s gi
vensberg. Rechter-comm. mr- jjp.s
mezijn. Curator mr. C. M. Lo6'/, q. 3
Opgeheven 't faillissement va
weg, te Valkenburg.