LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Woensdag 23 Novembet
Burgerlijke Stand v. Leiden
SCHEEPSVERBINDINGEN.
BUITENLAND.
Steunt met Uw
het Leidsch Crisis-Co^l
RIJKSMUSEUM VAN OUDHEDEN.
De Sphinx in de Egyptische kunst.
Over dit onderwerp hield gisteravond
dr. W. D. van Wijngaarden een lezing in
het Rijksmuseum van Oudheden aan het
Rapenourg alhier.
Reeds in den ouasten tijd vindt men in
Egypte voorstellingen van phantastische
dieren, die samengesteld zijn uit de
llchaamsdeelen van den mensch en van
verschillende dieren. Tot deze groep be
hoort ook het wezen, dat met den Griek-
schen naam sphinx wordt aangeduid en
dat zoo'n belangrijke rol speelt in de
wereld der gedachten en voorstellingen
van de oude Egyptenaren.
BIJ de sphinx denken wij in de eerste
plaats aan het oudste en tegelijk het
kolossaalste en beroemdste der Egyptische
Sphinxbeelden, dat welke gelegen is als
wachter voor de groote pyramlde van
Chephren tc Glzeh en behoort tot de beste
voortbrengselen der Egyptische beeld
houwkunst, dateerende uit den tijd der
vierde dynastie.
Sinds deze groote sphinx zijn sphinxen
van allerlei grootte en type bekend. Naast
het gewone type. de liggende leeuw met
menschenhoofd, dat ook staande, gehurkt
en gevleugeld voorkomt, vinden wij ook de
griffioen een leeuw met valkenkop en de
ramsphlnx een leeuw met ramskop.
Meestal wordt de sphinx manlijk voor
gesteld en duidt dan den koning aan.
Vrouwelijke sphinxen zijn zeldzaam en
stellen regeerende koninginnen voor. Ook
komt de sphinx veel met menschelijke
handen voor en beeldt dan den offerenden
koning af, elders staat de sphinx afge
beeld de vijanden van Egypte vertredend.
In al deze gevallen wordt de koning als
sphinx voorgesteld, omdat hij den zonne
god op aarde vertegenwoordigt. In andere
gevallen, vooral sinds het Nieuwe Rijk
stelt de sphinx zonder twijfel den zonne
god zelf voor. Het type van de ramsphlnx
vindt men alleen in Thebe, waar talrijke
paren ramsphinxen den toegang tot den
tempel flankeeren. Deze sphinx stelt den
god Amon voor, wiens heilig dier de ram
was. Paarsgewijze komen de sphinxen in
zeer veel gevallen in de Egyptische kunst
voor.
De gewone mensch wordt nooit in de
gedaante van een sphinx voorgesteld
Toch zijn de gevallen ook talrijk, waarin
het sphinxenmotlef alleen maar voor ver
siering wordt gebruikt, zonder een koning
of god voor te stellen. Vooral ook in de
kleinkunst is het sphinxenmotlef geweldig
populair geworden. Naast beeldhouwwer
ken van sphinxen komen ook voorstel
lingen daarvan voor, geschilderd en in
reliëf, op de wanden van tempels en gra
ven, op vorstelijke tronen en godensche
pen, ter versiering van vaatwerk, op
mummiekisten en scarabeeën, overal treft
men het aan, en het getal der typen wordt
steeds grooter. Deze typen leven nog in
den Grieksch-Romeinschen, en zelfs in
den Arablschen tijd voort. Van het sphlnx-
motief is ook gebruik gemaakt in de kunst
van de andere volken der oudheid.
In Voor-Azië treft men het aan bij de
Phoeniciërs en op Cyprus, in de Assyrische
en Hethietische kunst. Ook naar Grieken
land is het reeds vroeg gekomen, en kreeg
daar een eigen type en vorm: de vrouwe
lijke gestalte met gevleugeld leeuwen-
lichaam, met welke figuur het zooge
naamde raadsel van de sphinx verbon
den is.
Voorts leeft het overoude motief alge
meen in de kunst voort tot op onze dagen
toe. Moeilijk te beantwoorden ls de vraag,
of wij in al deze gevallen moeten denken
aan directe of indirecte ontleening aan
Egypte. De bakermat van het sphinx-
motlef moet waarschijnlijk in het Oosten,
in Centraal Azië gevonden worden. Van
daar uit heeft zich van ongeveer 3000 voor
Chr. af een dierstiil over de geheele wereld
der oudheid verbreid, met welken orna-
mentaler still de sphinx ten nauwste
samenhangt. Niet te verwonderen zou het
zijn als bil verdere onderzoeklnge bleek,
dat de Egyptische sphinx feitelijk in
Centraal-Azië thuis behoort.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen: Gebr. Schouten, Bloem-
markt 8, groothandel in fruit en Zuid
vruchten. Vestiging filiaal: Leiden, Hee
renstraat 47.
Wasbeitsfabriek ,X>e Bij", Endegeestcr-
slraatweg 15 Oegstgeest, fabriceeren en
handel in wasbeits. Wijziging handels
naam In: ...De Bij", fabriek van Waspro-
ducten. Wijziging uitgeoefend bedrijf
thans: fabricatie en handel ln chemische
artikelen, was- en glansproducten.
FEESTAVOND I. O. G. T.
Gisteravond vierde de Internationale
Orde van Goede Tempelieren haar 17e
jaarfeest in haar eigen gebouw, Hoogl.
Kerksteeg No. 7. De H.T. opende den
feestavond met een hartelijk woord van
welkom. Daarna gaf de mond-accordeon-
vereeniging „Excelsior" onder leiding van
haar directeur den heer van der Heiden
een drietal nummers, welke een dankbaar
gehoor vonden. Daarna sprak de heer
Roodschild uit Voorburg een feestrede uit,
terwijl de dames van Es een tweetal mu
zieknummers ten gehoore brachten. Hier
na volgde een mooie declamatie door mej.
Beenakker en een vijf-tal nummers van
genoemde accordeon vereeniging. Daarna
volgde sluiting door den H.T. Het geheel
mocht een geslaagde feestavond heeten.
De bekende Nederlandsche telepaath
Maloïtz geeft Zondagavond in de Stads
gehoorzaal een séance.
Voor verdere bijzonderheden verwijzen
wij naar de advertentie in dit Blad.
Zondag 4 December rijdt er ter gele
genheid van den voetbalwedstrijd Duitsch-
land—Holland een extra-trein van Lelden
naar Dusseldorf en terug.
De tooneelvoorstelling gisteravond
gegeven door „Nut en Vermaak", waarbij
opgevoerd werd „De Koekoek" van Jan
Fabricius is. evenals Zondag, een groot
succes geweest. De Schouwburg was tot
de laatste plaats bezet.
De Jeugdbond voor Onthouding
houdt op Zaterdag 26 November en Zater
dag 3 December verkoopavonden ten bate
der propaganda voor Onthouding.
Wij verwijzen naar de advertenties in
dit blad.
GEBOREN:
Catharina, d van J. van Strien en J.
Tegelaar Jacobus Marius, z. van J. M.
v. d. Meer en E. Joostens Hendrikus
Fredericus Antonlus, z. v. J. N. Kok en M.
W. Verhoogt.
OVERLEDEN:
J. A. van RhijnSchippers wede. 84 j.
C. M. van der LeiijGaljaard vr. 71 j.
Th. Troost d. 22 j.G. L. Slegten-
horst wedn. 73 J.
GEHUWD:
P. J. Idenburg jm. en O. Ch. D. Siegen-
beek van Heukelom jd.
GEVESTIGD:
R. F. v. Bebber en fam., Maresingel 25
G J. van den Berg, Heerenstraat 48 P.
A. H. de Boer, Doezastraat 18 P. L. Bom,
J. de Wittstraat 46 J. H. Brommet,
Plantsoen 9 b P. P. van den Burg. dienst
bode, Rapenburg 15 W. Burgers, Fruln-
straat 3 Wed. H. T- HoekstraBuys en
fam., Cobetstraat 35 H. van Dolder,
koopman, Hoogewoerd 165a R. P. A.
Dijker, Breestraat 122 A. J. Dijksman,
Rapenburg 4 G. P. M. van der Eist,
dienstbode, Doezastraat 23 J. G Fer-
werda, Sterrenwacht 2 G. C. Filippo,
Rijn en Schiekade 19 Wed. N. de Jong
Groeneveld, Middelweg 8 J. M. Hoes,
mil politie, Weddesteeg 2 N. Jongbloed,
arbeider, Klikstraat 4 P. M. Kloeg, St.
Jacobsgracht 1 Wed. M J. Hoeffgen
Koek, Jan van Goyenkade 1 H. Koen-
raads, Lage Rijndijk 43 E. LuchtKui
ters en fam., H. Rijndijk 20 Chr. Lardé,
winkelbediende. Pasteurstraat 18a A.
M. Laterveer, Joh. de Wittstraat 20 J.
van Leeuwen, reiziger, Driftstraat 52a
W. Chr. Martin, Heerenstraat 48 C. J-
Oostdam, dienstbode, Pleterskerkkoorst. 17
J. M. Ooijendijk en fam., fabr.arb.,
Hoetstraat 20. A. van Overdam. grond
werker, 5e Binnenvestgracht 6 B. J.
Pol, agent van politie, H- Morschweg 15
A P. NieradRlkkers, de Laat de Kanter
straat 11 A. H. Schimmel en fam., ma
joor art., Haagweg 18 S. Simonse en
fam., waterbouwk., Tesselschadestraat 2a
C. M. Sluiter, kantoorbediende, Haag-
weg 18 A. M Smits, hulp in de huish.,
Garenmarkt 28 H. J. Steenbergen,
Steenschuur 7a L. B. Stekelenburg,
dienstbode, Oude Singel 98 J. D. de
Vries, Rfjn en Schiekade 111 C J. Zwet
sloot. dienstbode. Nieuwe Rijn 42 C.
van der Starvan Zijp en fam., Bethle-
hemshof 2.
VERTROKKEN.
R Boeke, Culemborg. Klein Waspik
J. den Boer, Voorschoten. Leidscheweg 141
C. Brittijn, Breda Heck's Lunchroom
E. E. Brockmann, Oegstgest Weth. Boon
straat 5 C. Bronkhorst en fam Fijnaart
c.a. H. Brouwer Alblasserdam, Kinder
dijk D 1 J. H J. de Bruijckere Hoorn.
Achteeom 4 A. H. Burger Den Haag,
Galvanlstr. 54 M. Darvas Den Haag. Dr.
Hoogenraadstr- 4a A. M. Dekker Heiloo
Nunspeet P Duivelaar Den Haag Pijn-
boonstraat 103 C. Dutilh Den Haag,
Statenlaan 41 C. Goulooze Haarlem,
Dulnoordstr. 4 L. F. M. Groffie en fam.,
Amsterdam Houtrljkstr, 132hs Wed. J.
F. L. van MarsbergenDe Gunst en fam.,
Den Haag Perponcherstr. 7b G. P. F. v.
der Helde. Almelo Vrlezenveenscheweg 4a
Wed- J. van der Wal-Den Hertog. Haar
lem, Verspronckweg 16 L. van den Heu
vel en fam. Zullen. Llnnaeusstr 13 D.
van den Hoek, Oegstgeest Terweeweg 126
A. Hoeksema. Zwolle. Holtenbroekerstr.
38 A. H. Hoffman. Nieuwer Amstel,
Margr. Borsselenlaan 19 W. J, Jansen,
Den Haag. Chr. de Wetstr. 17 J. E. Kist.
Den Haag v. Eijndestr. 15 H. J. C Klein
hans. Oegstgeest. Burg. de Kempenaerstr.
41 L. Kloos Amsterdam Vrolikstr. 193hs.
M. L. H Kuijper Haarlem. Eschdoornstr.
27 H. J. Leemans Den Haag. W. de
Withstr. 19 C Linsen Den Haag Noord
polderstr 42 N Lobo en fam. Den Haag
H. de Grootjstr. 42 E. D. Maaldrink. Zut-
phen. Deventerweg 42 G. Mamahiet,
Den Haag, H. de Grootstr. 42 B. Mars,
Den Haag Westeinde 515 W. M. Mewis-
sen, Rijswijk Z.-H., Delftweg 24b Wed.
J. GroffieMonde Amsterdam Houtrijk
straat 132hs. SE. van Munster Voor
burg, Pr- Mariannelaan 195 P. M. E. Ph.
Ntjst. Oegstgeest Pr. Hendriklaan 11 J.
M. Th. Pierrot Schoonhoven Weijstr. 68
C. H. F. Polak Den Haag J. v. Nassaustr.
68 M W. Quartier Kleef Brücktor 10
Chr. Relzevoort Katwijk. Duinoord 54
A. W, Seigers Almelo Parallelweg 100
M. H. Selij. Heerlen St Jozef Heilbron
ziekenhuis J J Sirks Den Haag, Laan
v. Meerdervoort 163 J. van Smorenburg,
Den Haag O Scheveningscheweg 37 G
Klinkhamer-Van Stralen en fam., Rotter
dam. Oosteinde 80b M. Takagi Den
Haag Camentierstr. 66 L. de Vink. Noord-
wijk Rijnzichtstr 16 L. H van der Vlis,
Vlaardingen W Beukelsz.str 39/39a W.
C. van der Wal en fam. Haarlem Ver-
SDronckweg 16 G van der Wilk Den
Haag. Kempstr. 12 J W. J. van der
Wtlk Oegstceest De KemDenaerstr. 11
M. A. van der Wilk Den Haag Kemnstr.
12 A. Wissema, Arnhem. Catharijne-
straat 66
De navolgende schepen zijn morgen ln
radiotelegrafische verbinding met de daar
naast vermelde kuststatlons:
Baloeran. Chr. Huygens Dempo Joh. de
Wit, J- v. Oldenbarnevelt Kota Nopan
Kota Baroe Kota Tjandl. M. v. St. Alde-
gonde Oronta Poelau Bras Simon Bolivar
Tas man Veendam Venezuela Zeelandia
allen Schev.-Radio Alpherat. Junccao
Radio.
Bij verzending van een radiotelegram
via Scheveningén Radio, bedragen de
totale kosten 44 centen per woord.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De ontwapening - Het conflict in het
Verre Oosten.
De onderhandelingen te Genève inzake
de rechtsgelijkheid zijn gistermiddag
voortgezet. Er hebben eenige besprekingen
plaats gehad tusschen Simon, Paul Bon
cour, Norman Davis en Aloisi. Betreffende
deze besprekingen wordt algemeen een
diep stilzwijgen in acht genomen. Hét heet
evenwel, dat Paul Boncour heeft vastge
steld, dat Frankrijk den Duitschen eisch
van gelijke rechten alleen wil erkennen in
het verband van het Fransche ontwape-
nings- en veiligheidsplan.
Een verklaring over de gelij gerechtigd
heid buiten dit plan om, kan Frankrijk
niet afleggen. In dit verband verluidt dat
Frankrijk voorloopig tegen bijeenroeping
van de ontwapeningsconferentie is, daar
bespreking van het Fransche plan zonder
deelneming van de Duitschers nutteloos
zou zijn.
Van Engelsche zijde wordt er op gewe
zen, dat de onderhandelingen pas dan in
een beslissend stadium zullen komen, als
directe besprekingen tusschen Frankrijk
en Duitschland worden aangevangen Men
is voorloopig nog in de eerste étappe der
diplomatieke besprekingen.
Aan Fransche zijde verklaart men, dat
de minister van Oorlog. Paul Boncour, -
niet in staat is den eersten stap te doen
voor directe Duitsch-Fransche onderhan
delingen. Men verwacht in verband hier
mede, dat in de volgende dagen van Ame-
nkaansche en Engelsche zijde pogingen
zullen worden gedaan om ondanks alle
moeilijkheden de directe Duitsch-Fransche
onderhandelingen mogelijk te maken.
Von Neurath had opnieuw een onder
houd van een uur met sir Simon. Het ver
luidt, dat Neurath opnieuw met grooten
nadruk het principieele Duitsche stand
punt in deze aangelegenheid heeft uit-
eengezet, terwijl Simon den Duitschen
minister op de hoogte stelde van zijn be
sprekingen met de vertegenwoordigers van
Frankrijk en de Vereenigde Staten.
De voorwaarden voor een vijfmogend-
hedenbijeenkomst worden ifi het bizonder
aan Duitsche zijde alsnog niet vervuld
beschouwd, aangezien het standpunt der
Fransche regeering niet is bekend ge
maakt.
Wordt het van Fransche en Duitsche
zijde ook weer een prestige-kwestie, wie
de eerste stap zal doen?
De reis van Herriot naar Genève, welke
oorspronkelijk was vastgesteld op heden,
is voor onbepaalden tijd uitgesteld. Herriot
acht het niet noodig, thans te Genève te
zijn, aangezien de werkzaamheden der
Ontwapeningsconferentie wel niet voor 28
November zullen beginnen. Ook de ver
hindering van Mac Donald zou een zekere
rol hebben gespeeld bij het besluit van
Herriot.
Terwijl op den Volkenbondszitting te
Genève de Chineesc.h-Japansche kwestie
wordt behandeld, wordt in Mandsjoerlje
vroolijk doorgestreden.
Ongeveer 35.000 Ohineesche vrijwilligers
staan in het veld tégenover de Jaoansche
troepen, van ongeveer gelijke sterkte.
De Japanners beweren, dat zij de Chi-
neezen uit een groot gebied hebben ver
dreven. doch de Chineezen beweren, dat
hier niets van aan is.
De diplomatieke medewerker van de
„Daily Telegraph" meldt, dat men het te
Londen mogelijk acht, dat in verband met
de onderhandelingen over het Lytton-rap-
port een bijzondere bijeenkomst of confe
rentie zal worden gehouden van de mo
gendheden, die 't verdrag van Washington
van 1921 hebben onderteekend, teneinde
het den Vereenizden Staten mogelijk te
maken onmiddellijk aan de onderhande
lingen deel te nemen.
Zoolang de onderhandelingen slechts
worden gevoerd in den Volkenbondsraad,
kan Amerika daaraan niet meedoen, hoe-
wel het de mogendheid is, die het meest
bij de kwestie is geïnteresseerd.
In welingelichte kringen te Washington j
is men van meening. dat, indien de Vol-
kenbond Japan inzake het Chineesch con-
flict in het ongelijk stelt, alle mogend
heden zouden weigeren Mansjoekoeo te
erkennen, wat de Vereenigde Staten reeds
lang voornemens zijn te doen.
Ingeval van een niet-erkenning ver
wacht men, dat na verloop van tijd de
nieuwe Mandsjoerijsche regeering vanzelf
zal ineenstorten.
DUITSCHLAND.
De crisis - De Nazi's terug in den
Bcierschen Landdag - Strenge
straffen.
Over den antwoordbrief van staats
secretaris Meissner verluidt dat het schrij
ven te kennen geeft, dat de gedachte van
een presidentieele regeering bij voorbaat
de mogelijkheid uitsluit, dat de regeering
door een leider van een politieke partij
gevormd wordt.
Het verzoek van den rijkspresident aan
Hitler heeft echter steeds betrekking op
een regeering, die op parlementairen
grondslag wordt gevormd.
Tegen vier uur gistermiddag heeft Adolf
Hitler met zijn intiemere partijvrienden
een vergadering gehouden, waarin beraad
slaagd werd. in welken vorm Hitier het
verzoek van den rijkspresident zou beant
woorden.
Naar beweerd wordt, is het tot heftige
debatten tusschen de verschillende mee
ningen gekomen. Het resultaat der bespre
king was ten slotte, dat een commissie
werd benoemd, welke een memorandum
zal uitwerken.
Dit memorandum zal een lange zake
lijke uiteenzetting zijn, waarin ten op
zichte. van de vijf bekende voorwaarden
van den rijkspresident punt voor punt
stelling wordt genomen.
In het memorandum zal erop worden
gewezen, dat onder deze voorwaarden een
parlementaire Oplossing eenvoudig on
mogelijk is.
Dat het memorandum zeer omvangrijk
zal zijn, blijkt uit het feit, dat het geheele
vraagstuk ook in zijn staatsrechtelijken
en historischen samenhang zal behan
delen.
Hiermede stelt het memorandum zich
echter niet tevreden, doch gelijktijdig zul
len ook positieve wijzigingsvoorstellen
voor een presidentieel kabinet worden ge
geven, zooals volgens nationaal-socialis-
tlsche opvatting onder die huidige om
standigheden voor mogelijk gehouden
worden.
Naar verluidt, zal de samenstelling van
het memorandum plaats vinden onder
leiding van Frick, Gregor Strasser en dr.
Goebbels.
In de late avonduren was het werk nog
niet beëindigd.
Heden zal Hitier de rijkspresident offi
cieel zijn antwoord geven.
In nationaal-socialistische kringen zijn
de bezwaren tegen een aanvaarding van
de opdracht weder sterker geworden, aan
gezien het indirecte overleg ,dat men met
andere partijen heeft gepleegd, toch niet
het resultaat heeft opgeleverd, dat men
aanvankelijk daarvan verwachtte.
Naar verluidt heeft de nationaal-socia
listische hertog van Coburg den Duitsch-
nationalen partijleider Hugenberg een be
zoek gebracht.
Ook de vroegere president van de Rijks
bank, dr. Schacht, heeft dr. Hugenberg
bezocht.
In politieke kringen neemt men aan, dat
deze bezoeken de bemoeiingen ten be
hoeve van de toenadering tusschen beide
partijn zullen ten goede komen.
Omtrent den inhoud der besprekingen
werden van Duitsch-nationale zijde geen
mededeelingen gedaan.
De thans te Berlijn vertoevende hoofd
redacteur van de „Nordwestdeutsche Zei-
tung" Wilhelm Georg, heeft zijn blad een
interview geseind met den vroegeren
directeur van de Rijksbank dr. Schacht.
Op de vraag of Schacht geen Rijkskan
selier wil zijn. antwoordde deze: Er is
thans slechts één man. die Rijkskanselier
kan worden en dat is Adolf Hitler.
Zal Hitler op de voorwaarden ingaan,
welke men hem heeft opgelegd bij het vcr-
leengjLivan de opdracht? was de tweede
vraag. Het antwoord luidde. Men mag een
man. die een groote taak breft en daar
mede groote verantwoordelijkheid op zich
neemt deze taak niet bemoei lijken door
voorwaarden met betrekking tot de toe te
passen methodes.
„Bij gelegenheid." aldus vervolgde
Schacht, „verzoek ik u het volgende te
publieeeren: Hitier heeft den 13 Augustus
niet gezegd: „Ik wil de geheele macht",
maar: „Ik wil de geheele verantwoorde
lijkheid". Indien Hitier thans geen Rijks
kanselier wordt, dan zal hij het over vier
maanden worden. Hij kan wachten."
Nopens valutakwesties verklaarde dr.
Schacht: „Zoo lang het betalingsverkeer
met het buitenland van hooger hand
wordt geregeld, behoeft men niets te vree
zen Het zal er dus op aan komen het
deviezenverkeer niet eerder weer vrij te
maken dan een in evenwicht gebrachte
betalingsbalans de Mark op haar pariteit
kan handhaven, ook in het internationale
betalingsverkeer."
Na een verklaring van den Landdag
president Stang en onder protest van de
communisten heeft het plenum van den
Beierschen Landdag besloten, de sedert 17
Juni uitgesloten nationaal-socialisten we
der tot de zittingen toe te laten. Tegen
dit besluit stemden de communisten en
sociaal-democraten.
De president maakte hierop bekend, dat
de nationaal-socialistische fractie hem
gemachtigd heeft te verklaren, dat zij de
bij de staatsgerechtshof ingediende aan
klacht weder terugtrekt.
Hierop werd de zitting korten tijd onder
broken.
Na de hervatting namen ook de natio
naal-socialisten weder aan de besprekin
gen deel.
De geheele pers van de S.D.P. in het ge
bied van den Beneden-Rijn is door den
opperpresident van de Rijnprovincie van
Dinsdag tot Zaterdag verboden. Als reden
van het verbod wordt de publicatie opge
geven van een artikel „Bracht's comedie-
achtige huldiging van Hauptmann op 17
dezer". Onder 't verbod vallen de sociaal
democratische bladen ln Essen, Duisburg,
Dusseldorf, Krefeld, Neuss en Wuppertal.
Vijf van de veertien N.S.D.A.P.'ers, die te
Lüneburg terecht hebben gestaan wegens
deelneming aan een politieke vechtpartij
te Barendorff, zijn ieder veroordeeld tot
een jaar tuchthuisstraf met aftrek der
preventieve hechtenis. De overigen werden
vrijgesproken.
De speciale rechtbank te Berlijn heeft
gister den 27-jarigen arbeider Georg Heli-
wig, die tijdens de tramstaking van eenige
weken geleden een steen naar een rijden
de tramwagen had geworpen, wegens het
in gevaar brengen van een verkeersmiddel
tot l1/: jaar tuchthuis veroordeeld.
Officieel wordt medegedeeld, dat per 15
November bij de verschillende Arbeids
beurzen 5.265.000 werkloozen waren inge
schreven, d. i. 156.000 meer dan per 1
November.
SPANJE.
Proces wegens hoogverraad.
Twintig generaals en staatsambtenaren
hebben terecht gestaan, beschuldigd van
hoogverraad, wegens het verleenen van
hulp bij het instellen van de militaire dic
tatuur van generaal Primo de Rivera in
1923 Het O. M. werd waargenomen door
Emilio Gonzalez, nog een jonge man die
20 jaar gevangenisstraf elschte met ont
zegging van burgerrechten.
De zitting is verdaagd tot heden.
ITALIË.
Onrust over de Italianen in Zuid-SIavië.
De Italiaansche pers volgt aan de hand
van berichten uit Weenen en Belgrado met
aandacht de ontwikkeling van de Italiaan
sche positie in Zuid-SIavië
Een bericht maakt melding van het feit
dat eenige dagen geleden op het Dalinatl-
sche eiland Brazza. dat voor Spalato ls ge
legen. ongeregeldheden hebben plaats ge
had. Er zouden gewelddaden zijn gepleegd
jegens Italiaansche bewoners. In het
plaatsje San Giovanni zouden sterke groe
pen de hulzen van Italiaansche burgers
hebben bestormd, terwijl de graven van
Italiaansche families zouden zijn geschon
den.
Er zou aanzienlijke schade zijn toege
bracht aan eigendommen van Italiaansche
burgers.
De Zuid-Slavische politie zou de demon
stranten hun gang hebben laten gaan en
hebben ingegrepen nadat de Italiaansche
consul-generaal te Spalato had verzocht
de belangen der Italianen te beschermen,
Er zijn eenige arrestaties verricht.
ENGELAND.
Debat over de Troon:,;, I
In het Lagerhuis is gisteren
over de troonrede begonnen.
De arbeiderspartij diende een»
waarin vastgesteld wordt, dat de
de beloften voor een herstel van9
nomische leven des lands niet i
vuld.
Lansbury verlangde inlichtirga
trent den definitieven datum i
begin van de economische wert,
rentie. Hij verklaarde daarbij,
geen do§l heeft, de conferentie j
roepen, zoo de Engelsche regeeril
tariefpolitiek niet wijzigt. Ook oeij
critiek op de Engelsche politiek t
Ierland.
Sir Samuel drong er op aan, dat'
land het voorbeeld zou volgen van"
landen als België en Nederland ené
economische wereldconferentie
streven om een zoo ruim mogelijk!
van mogendheden te vormen, die i|
verlaging van de tarieven zijn. De ti
zouden door deze groep onderling k
moeten worden op 10 pCt. of mint
bepaalde artikelen, afgezien van de|
rechten. Een dergelijke groep n
tarieven zou kunnen leiden tot i
meene wijziging in de internatioa
cale politiek.
Samuel stelde verder voor, dat de
mische conferentie een motie mot,
nemen waardoor toekomstige taj
hoogingen voorkomen worden. Tej
moet een internationale poging i
worden om den val van de wereld)
te stuiten.
MacDonald zeide in een vinnig a„
op critiek van Lansbury, dat hij voj
overtuigd is, dat Lansbury, welke ei
inhoud zij van de troonrede, nooil|
den zal zijn.
Sprekend over de economische
conferentie, zeide MacDonald,
danks de hinderpalen, die zij onto
regeering ook zal aandringen op i
spoedig mogelijke bijeenkomst
zich groote moeilijkheden voor,
wereld kan niet tot in het onelni
de conferentie wachten. Wanneer J
geeringen van aangezicht tot
tegenover elkander staan, zullen ajl
diger dan de deskundigen de mil
vinden voor een groote wereldor)
komst.
Aangaande de ontwapening zeide
dat de boodschap, die hij zou we#
dat het Huis aan Genève zou zem
dat het volkomen vertrouwen stelt i
minister van buitenlandsche zaken.)
In enge samenwerking met alle
ringscolleges en met niet-officieelel
poraties wordt getracht een definitief
lossing van de werkloosheidskwe-a
vinden. Hoofdzaak is daarbij het j
stimuleeren van den landbouw,
land, dat maar even bruikbaar U,l
worden bebouwd, om een veel groota
van het Engelsche volk te kunnen Ij
houden.
In het Hoogerhuis heeft Lord 1
verklaard, dat de wereldconferentil
succes zal kunnen hebben, wannetj
ook niet de belangrijke kwesties,
herstelbetalingen, oorlogsschulden
ven enz. zullen worden behandeld.
De commissie voor de hervorming
de mijnindustrie heeft een beroep ca
op alle mijneigenaars in het graait
Fife om samen te gaan. Het voorstf
treft elf ondernemingen met een jaa
sche productie van zeven millioen t
RUSLAND.
Nieuwe doodvonnissen.
Zes communistische beambten, werB
op de collectieve boerderijen, zijn dot
speciale rechtbank te Otradnaya Sta
(Noord-Kaukasus) ter dood veroori
wegens het saboteeren van de graant
nen der Sovjet-regeering. De rech^
heeft hierdoor een bijzonder vonnis f
zen. daar tot dusver leden der comis(
tische partij er met lichtere straffes
kwamen.
o
VEREENIGDE STATEN.
Ontmoeting Hoover en Roosewlt.
Bij zijn aankomst te Washingtot
Roosevelt door een groote men»
menigte begroet. Omringd door ge™
politieagenten begaf hij zich onmin*
per auto naar het Witte Huis, waai
in de „rooden zaal" door Hoover is1
vangen. Na de conferentie met de P»
leiders, die heden zal plaats hebben,
hij naar Warmsprings vertrekken.
Hoover had Mills bij zich, de secre
van de schatkist, Roosevelt prof.
dit onderhoud duurde 2 uur. In oe
cieele verklaring die over dit onoef
is geplubiceerd wordt gezegd, dat™
dent Hoover en Roosevelt uitvoeni
hangende problemen besproken h?"
Zij hebben den indruk, dat een stap
uit is gedaan. De president zal heden
de congresleiders onderhandelen en
problemen verder uitwerken.
De democratische congresleiders nu
besloten, zich te verzetten tegen
pogingen tot verlaging of schrapping
oorlogsschulden. In het staatsdepadf"
zijn aanwijzingen ontvangen, die
conclusie leiden, dat Italië de ann
van December zal betalen.
Het gaat om een bedrag van l 'w
dollar.
Hoover en Roosevelt hadden
een onderhoud onder vier oogen
In Roosevelt's hotel wordt
dat hij de meest beschermde Sas
er ooit heeft vertoefd.
Deze voorzorgen worden niet
schreven aan de vrees, dat hem lel- j
worden berokkend, doch om hem
schennen tegen theoretici, die P»
hebben bedacht tot de oplossin?
schuldenkwesties etc.. en die in >,ft
getale toegang tot den gekozen Prf-
trachten te verkrijgen. j
Roosevelt heeft opnieuw verklap j
hij er niet naar zal streven aft
huidige Congres zijn wil op te legs'" j
