Het Zilveren Jubileum der Electriciteitsfabriek. Jaargang WOENSDAG 23 NOVEMBER 1932 No. 22294 eerste blad. STADSNIEUWS. Het voornaamste Nieuws van heden. ASFALT-WEGEN Economische wegen E1DSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIEN: U: ner .egel voor advertentlëD uit Leiden en plaatsen agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle ,e aJvertentiën 35 Cts per regel Kleine Advertentiën innend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts «n maximum aantal woorden van 30 '550 volgens postrecht Voor eventueele opzending van 10 Cts porto te betalen - Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindspleln Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT:) Voor Leiden per 3 maanden f. 2.35; per week t. 0.18 Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post f. 2.35 portokosten. Diner beslaat uit DRIE Bladen GOUDEN DOCTORAAT. Zal het 50 jaar geleden zijn, dat .'Burger, arts te Wageningen, aan Jjsche Universiteit promoveerde tot (in de geneeskunde. |)E HEER M. PAARDEKOPER MET PENSIOEN. leer M. Paardekoper, controleur van fceging le klasse bij de Nederland- loorwegen zal op 2 Dec. a.s. na ruim dienstvervulling den dienst der iorwegen met toekenning van eer- en pensioen veriaten. ïeer"M. Paardekoper is van 15 Nov. It 1 Sept. 1917 als chef-commies aan tation alhier werkzaam geweest, 1 hij op 1 Sept. 1917 tot stationschef jrschoten benoemd werd. lande 1 Nov. 1918 werd de heer Koper tot Controleur van Beweging lasse in de inspectie Den Haag be- J en werd op 1 April 1920 tot con- van de Beweging 1ste klasse te Jdam benoemd. leer Paardekoper die veel zitting had crweg-enquetes was in spoorweg- 1 zeer gezien. Aanbieding van het huldeblijk aan het gemeentebestuur. Feestavond in de Stadsgehoorzaal. Gisteravond had in de door tal van eiectrische lampjes feestelijk verlichte groote Stadszaal de aanbieding plaats van het huldeblijk door het personeel dei Sted. BEWAARSCHOOLONDERWIJS. mlementen van den heer Romijn. ^lve eenige redactiewijzigingen in lorgestelde verordeningen op het tschoolonderwijs stelt de heer Ro- loor een nieuw art. 19, luidend: 1 een nader door den Gemeenteraad stellen datum wordt, met uitzon- Ivan de in aanbouw zijnde openbare Ischool in het „Kooikwartier", niet igaan tot de stichting van nieuwe ken bestemd voor openbare bewaar- ÏEN. TOT BEVORDERING DER liGEN VAN SLECHTHOORENDEN. Een zakelijke agenda. zoo groot ais we de opkomst wel bn zijn, maar toch goed bezet was pond de bijeenkomst van de afd. 1 van de Ver. t. Bev. der Bel. v. S.H. jt Leidsche Volkshuis, picht waren ook enkelen onzer i leden teruggeschrokken voor storm teen, die in den vooravond het uit raast onmogelijk maakten, fuim acht uui opende de Presidente KranenburgSiemens de bijeen- l voor een goed gevulde zaal. hls verwacht mocht worden ving de aan met een opsomming van de tingen der werkzaamheden voor de instelling in Februari a.s. Zoodra de timing voor de verloting is ver- 1 zullen de loten gedrukt worden an n allen meehelpen zesduizend plaren te verkoopen. Het is de be- "1 dat de prijzen aan de afd. cadeau worden; begint dus nu reeds aan landwerkjes die ge voor 15 Januari tunt inzenden bij de dames Kranen- Donk en van Pareeren en bij de b Christiaanse en Mater, en zorgt goed voor Uw planten die ook een sJe op de tentoonstelling zullen ver- I en in de verloting vallen. De afd. II zelf stelt een hoofdprijs beschik ker komt aan de orde de beschrij- Phef voor de a.s. Algemeene Verga- I >n Amsterdam, waarheen op voor ren het bestuur en met goedvinden [ergadering zullen gaan Mevr. Kra- "rg—Siemens en de heer Laman, ter- "ebtueele vervangers Mevr. Kui- ■oenff en de heer Christiaanse zijn ewezen. beschrijvingsbrief van het Algemeen ten v,orclt' besproken. Eventueele ^SJWUen door de secretaresse aan ooidbestuur worden ingezonden. onzer actieve leden werden toners verkocht en daarbij als none voor de uitbreiding der kop- II 10 ontvanSen een bedrag van 'ioleeswedstrijd werd gehouden. °'l drie onzer besten in de liplees- ®to heerlijke borstplaat, door een oen zelf bereid, mochten ont- waarin een kopje thee p. I 06 Pauze. aktwerci nog een uurtje se- pbden waaraan ook al een wedstrijd ^as en enkele gelukkigen win- van een banketletter, doosje ie eau de cologne. fwerden Hesch 12^f.r^etis balfelf, toen de presidente i j tllisen avond sloot na nog ideelri avona siouv 11a uug nebben dat de Kerstbh'een- 'uen zal worden op Dinsdag kh vëiksh11- de 51:0016 zaal van het U adEMIsche examens. Ce® oatin, J00r het doctoraal examen F® L j 7 nnde' hoofdvak dierkunde p (Den Haag)voor het 1 F J0'M-aamen indologie de plas (Lelden). orige maand. Er had zich ter voorbereiding van dezen avond uit het personeel een commissie gevormd, bestaande uit de heuren ir. G. A. van Klinkenberg, eere-voorzitter, lr. F. Stokhuyzen. adviseerend lid; C. v. d. Hoogt, le voorzitter, A. j. Stark, 2e voor zitter: G. Veerman, le secretaris; de Groot 2e secretaris; j. B. Bosse, le penningm., B. Mark, 2e penningmeester; H. Schülier, Wagemans, j. v. d. Hoeven en L. de Hei den, leden. De bijeenkomst werd, behalve door het geheele personeel, voor zoover niet door dienst verhinderd, bijgewoond door het college van B. en W.. uitgezonderd mr. Tepe, den gemeentesecretaris, mr. dr. van Strijen. de directie, verscheidene gemeente raadsleden, de leden der Commissie voor de Lichtfabrieken met hunne dames en een klein aantal genoodigden. De heer T. S. Goslinga, wethouder-voor zitter van commissarissen sprak de wel komstrede uit, waaraan het volgende is ontleend Welkomstrede van wethouder Goslinga Het is niet. aldus begon spr., de in onze dagen als een epidemie rondwarende zucht om over alles en nog wat te jubileeren, die ons hier samenbrengt. Evenmin de be geerte eens een avond gezellig bijeen te zijn. Neen, daaraan hebben degenen die deze avond organiseerden niet gedacht. Maar wat zij wel beseft hebben is. dat de plaats die de Centrale in het leven van elk onzer inneemt van zoodanige over- heerschende belangrijkheid is dat het zil veren jubileum dezer inrichting niet on opgemerkt mocht voorbijpaan. Gaarne hadden wij de belangrijkheid dezer ge beurtenis naar buiten willen demonstree- ren door een luisterrijk lichtfeest, waar door niet alleen aan alle inwoners onzer gemeente maar ook aan tienduizenden bezoekers uit de omgeving had kunnen worden getoond welk een belangrijke lichtstad Leiden wel is. Maar helaas noopten de tijdsomstandighedenn tot soberheid. Moest het denkbeeld eener luisterrijke feestviering, worden losgelaten, geheel breken met het denkbeeld ons naar bui ten te laten zien konden wij toch ook niet. De 3-October-optocht en de daarmee ge paard gaande lichtweek was een zwak afschijnsel van wat wij wel hadden wil len doen. Niettemin was dit zwakke af schijnsel toch de moeite van waarneming waard. De bedoeling was uitnemend en werd met stijgende belangstelling door de burgerij gewaardeerd Maar daarmee was men niet tevreden. Onder het personeel openbaarde zich de begeerte ons zilveren jubileum op een of andere wijze te geden ken en iets dat blijvend aan deze gebeur tenis herinnerde, der gemeente aan te bieden. Deze avond nu is belegd om die aan bieding te doen plaats hebben en de aan vaarding er van te genieten. In onze ge dachten verplaatsen wij deze zaal voor enkele uren naar de Langegracht en zijn wij dus denkbeeldig allen op onze fabriek aanwezig. En op de fabriek ontvangt nu het personeel de gelegenheid om van zijn gevoelens tegenover de fabriek blijk te geven en de patroon dat is de gemeente Leiden, verpersoonlijkt in haar eersten en besten burger, onze burgemeester, om te uiten hoezeer de gemeente meeleeft met haar eigen fabriek en het daaraan ver bonden personeel. Korter gezegd, deze ver gadering is de bijeenkomst van personeel en patroon om een heuglijk feit in de gemeenschappelijk gedreven onderneming te vieren. Als wij de ontwikkeling van onze cen trale nagaan past ons in dit verband een woord van oprechte hulde aan die kloeke mannen die de Centrale oprichtten en op gang brachten en aan allen, die in den loop der jaren hun beste krachten er aan wijdden. Een woord van eerbiedige nage dachtenis willen wij wijden aan die man nen. die hun leven hebben gelaten ln dienst der fabriek. Aan hen. die onbe kommerd en vol ijver zich als elk uwer, zich naar de fabriek gespoed hebben om hun werk te doen doch daar onverwacht en ontijdig door het altoos loerende mon ster. den dood werden aangegrepen en neergeslagen Want hoe mooi en hoe in teressant onze fabriek ook is. zij Bergt in haar ingewanden zulke gevaarlijke en verraderlijke zulke onberekenbare en meedoogeniooze krachten, dat er gezegd kan worden dat ook haar gang door deze 25 jaren er een is geweest van bloed en tranen. Ik heb reeds gezinspeeld op de groote plaats die de Centrale in het leven van elk onzer inneemt. Hoe groot deze plaats bij elk Uwer is kan ik moeilijk in procen ten uitdrukken. Wat mij zelf betreft, kan ik U wel zeggen dat ik al een heeie slechte wethouder van Financiën zou zijn als ik de Centrale niet innerlijk bezag met al de liefde van mijn financieel wethouderlij k gemoed. Ik ben er diep van overtuigd, dat Uw werkkracht. Uw ijver, Uw toewijding, de geestelijke spankracht van alle hoofd arbeiders en de spierkracht van alle hand arbeiders, gepaard aan een onverzettelij- ken wil om 't bedrijf te doen beantwoor den aan de hoogste daaraan te stellen eischen, de oorzaken zijn van den bloei van onze fabriek en daarmede, van de gezondheid onzer gemeentelijke financiën. En van de zeer zeldzame gelegenheid om een zoo groot deel van het personeel hier vereend te zien maak ik gaarne gebruik om U daarvoor te danken. Moge deze avond er toe bijdragen ook in dit bedrijf de goede verhouding tusschen bestuur en personeel te bestendigen en -e versterken tappiaus). Hierna was het woord aan den eere voorzitter der huldigings-commissie, ir. G A. van Klinkenberg, directeur der Sted. Lichtfabrieken tot Aanbieding van het huldeblijk die ongeveer als volgt sprak: Aanvankelijk lag het ln de bedoeling om een Gedenkplaat in brons aan te bieden, te plaatsen in de Centrale; daarna werd overwogen het aanbieden van een licht- zuil op de gedempte Volmolengracht tegenover de Centrale, en ton slotte liet aanbrengen van een tableau van gegla zuurd aardewerk van Willem Brouwer, boven den ingang van de Centrale. Het laatstgenoemde is gekozen en wij hopen, dat de keuze een gelukkige is ge weest. De Centrale krijgt nu eerst, na 25 jaar, een hoofdingang met dienstlokalen Boven dezen ingang zal het tableau uit stekend passen Wij allen, die ons bestaan vinden in den dienst der gemeente Leiden bij de Electriciteitsfabriek en bij de Gasfabriek willen door deze daad uiting aan onze ge voelens van erkentelijkheid jegens het Gemeentebestuur Het 25-jarig bestaan van de Electriciteitsfabriek en de 25-jarige gasvoorziening onder hoogen druk aan de buitengemeenten bieden hiervoor een passende gelegenheid De zorgen en moeiten, zoowel voor het technisch als voor het administratiel personeel zijn gedurende de afgeloopen 25 jaren veie geweest. Vooral een bedrijf ais het electrisiteitsbedrijf, dat zoo snel groeit, verlangt groote toewijding van allen om een behoorlijk functioneeren te waar borgen zoowel wat betreft de organisatie en de administratie, als den bouw, de be diening en het onderhoud. De aangeslotenen in woonhuis, winkel en werkplaats, de fabrieken, de polderge malen. de trams, telefoon- en telegraaf, radio, laboratoria en ziekenhuizen in stad en omgeving, zij allen vertrouwen op ononderbroken toevoer van den electri- scben stroom Slechts weinigen zijn zich bewust van de groote zorgen die dag en nacht ver- eischt worden om het goed functioneeren van bedrijven als de gas- en electriciteits- fabrieken te waarborgen. Hoe dieper de eiectrische toepassingen in het maatschappelijke leven dringen, hoe veelvuldiger liet gebruik in woning, nering en bedrijf hoe fataler de uitwerking van langdurige storingen zullen worden Daar om mogen kosten noch moeite gespaard worden om de centrale en de kabelnetten binnen en buiten Leiden te perfection- neeien en de bedrijfszekerheid tot het hoogste peil op te voeren De electrici teitsfabriek als draaistroom-centrale heeft nu eenmaal niet. zooals haar oudere zuster de gasfabriek, het vermogen haar product in groote hoeveelheid ir. voor raad te houden. Wat op één bepaald oogenblik aan eiectrische energie ge vraagd wordt, moet in dezelfde seconde opgewekt en prompt geleverd kunnen worden. Voortdurende zorg en voorbereiding zijn noodig om dit alles mogelijk te maken en vergen groote oplettendheid van het bedieningspersoneel om alles behoorlijk te laten werken en om bij dreigende storin gen snel en zeker in te grijpen. Hetzelfde geldt voor het kabelnet. Ook hiervoor moet nacht en dag alles en ieder een naraat staan omdat de mogelijkheid van onderbreking steeds aanwezig Is en storingen zoo snel mogelitk opgespoord en verholpen moeten worden Het electrioi- teitsbedrijf eischt vaak veel van de zenuwen van het personeel, van hoog tot laag. Daarbij komen de gevaren, die de electrlciteit voor het personeel helaas steeds met zich brengt, en die zelfs be ambten met veel-Jarige ervaring het slachtoffer van hun beroep doet worden. Ook wij hebben in de afgeloopen 25 Jaren slachtoffers te gedenken. Ik verzoek U allen op te staan en eenige oogenbllkken van stilte te wijden aan hen, die in den dienst der SXF. het leven lieten. Uit hetgeen ik zooeven gezegd heb, zoudt U ten onrechte kunnen opmaken, dat wij steeds ln vreeze en beve ons werk aan de Lichtfabrieken verrichten. Maar dat is geenszins het geval. Tegenover de moeiten en zorgen, staat de voldoening die de ontplooiing van een snel wassend bedrijf schenkt. Het steeds weer ontdekken van nieuwe toepassingsmogelijkheden der electricltelt geeft van hoog tot laag het gevoel, dat er in de toekomst steeds meer werk aan den winkel zal komen Zelfs in dezen crisistijd houden belde bedrijven zich, wat de productie betreft, nog vrijwel op het peil van het vorige jaar Commissarissen der fabrieken en het Gemeentebestuur van Leiden z)1n steeds bereid geweest om de benoodigde en steeds grooter wordende kapitalen voor uitbreiding der bedrijven toe te staan en wij mochten steeds de grootste hulp en medewerking voor de uitvoering van onze plannen bii deze Col'e»es en bit ri"n Raad vinden. Dit alles stemt tot dankbaarheid en met deze gevoelens draag ik U. Mijn heer de Burgemeester, hierbij namens het geheele personeel en oud-personeel het huldeblijk over. met den wensch, dat dit oogenblik de aanvang moge zijn van een tijdperk van nog grooteren bloei der Stedelijke Lichtfabrieken. Hierna verwijderde spr. den zwarten doek, die tot dusverre de op het podium opgestelde reproductie van het tableau bedekte. De burgemeester aanvaardt het geschenk. Mr. van de Sande Bakhuyzen. het hul deblijk namens het gemeentebestuur aan vaardende. wees er allereerst op dat de feestelijke viering van dit zilveren Jubileum niet vlot is tot stand gekomen. Vóór spre ker hebben de Winkelweekcommissie en het bestuur der 3-Octobervereenlging reeds gelegenheid gehad uiting te geven aan hun waardeering jegens de Jublleerende instelling. Thans krijgt spr. de kans dit verzuim in te halen en hij geeft daarbij de plechtige verzekering dat zijn geluk- wensch er niet minder welgemeend om is. Integendeel hij weet zich de tolk van de geheele gemeente, wanneer .lij hier zijn warme waardeering uitspreekt voor den arbeid door de Lichtfabrieken in de afge- ioooen 25 jaar verricht. Na terloops herinnerd te hebben aan de oprichting en de gestadige ontwikkeling, bracht spr. hulde aan den directeur ir. v. Klinkenberg voor diens voortreffelijke lei ding en aan al zijn medewerkers van hoog tot laag. Vervolgens wees spr. op de belangTijke plaats der Leidsche Lichtfabrieken ais licht-leverancier voor 33 buitengemeenten, stroombron voor tal van polders en ex ploitanten van het Radiodistributiebedrijf. Tenslotte dankte spr. namens het ge meentebestuur voor het huldeblijk even wel onder de uitdrukkelijke voorwaarden, dat het een plaats krijge in de fabriek zelve, opdat het tot in het verre nage slacht getuigenis aflegge van de groote waardeering van het Gemeentebestuur je gens directie en personeel der Lichtfabrie ken. (Applaus). De voorzitter der huldigingscommissie, de heer C. van der Hoogt betrad vervol gens het podium tot het geven van een toelichting op het huldeblijk. Hieraan is het volgende ontleend: De groote gevelsteen, welke boven den nieuwen ingang van de Centrale gemet seld zal worden meet 2.50 M ln de breed te en ongeveer 61 c M in de hoogte terwijl het gedeelte waar de opdracht is vermeld, 11 c.M. hooger wordt dus 72 c.M. De steen wordt in drie deelen gemaakt: links een gedeelte voorstellend het wapen van Leiden, rechts het wapen van de pro vincie Zuid-Holland terwijl het middenge deelte dat ongeveer 1 25 M. breed wordt, een symbolische voorstelling geeft betref fende de electriciteits-idee. Aan deze symbolische voorstelling is de volgende gedachte ten grondslag gelegd: Der menschen geestes- en lichaamskracht schept, verwekt en geeft. Scheppen door den geest. Verwekken door geest en lichaam- evenals het geven. De fijne denkerskop stelt voor de ze- spannen aandacht en het doordenken van het eleetriciteitsbegrip terwijl de lichaams kracht het verwekken tot potentieele ener gie tot stand brengt, door het in bewe ging brengen van het primaire wiel met de tandraderen Ten gevolge van het op gang brengen, draaien verschillende werktuigen en ma chines in een duizelingwekkende rotatie Deze bewegingssnelheid is het welke het „zichtbare" deel ln een eiectrische centra le vormt zoodat. door deze enorme snel heden te verbeelden de gedachte aan het electriciteltsbedrijf levendie wordt. De electricltelt geeft ons licht en kracht Het licht treedt naar buiten uit de snel- draaiende elementen evenals de energl- sche krachten welke zich richten naar de od het paneel links zichtbare fabriekscom plexen terwijl min of meer ais een fata morgana, beter als een „luchtkasteel" het BINNENLAND. Wetsontwerp tot steun van den fruit- en groenteverbouw door de Tweede Kamer aangenomen. (Parlementair Overzicht, 2e blad). De credietveiieening aan de liaring> drijfnetvisscherijnadere uiteenzetting van den minister. (Binnenland, 3e Blad), De verhooging van den pensioensaftrek; memorie van antwoord aan de Tweede Kamer. (Binnenland, 3e Blad). Broedermoord te Voorst. (Gemengd, 3e Blad). De Zesdaagsche te Amsterdam; ernstige val van Klaas van Nek. (Sport, 3e Blad). In den afgeloopen nacht zijn in het Zuiden opnieuw twee lichte aardschokken gevoeld. (Laatste Berichten, le Blad). BUITENLAND De Duitsche gelijkgerechtigheidseisch blijft de Ontwapeningskwestie beheer- schen. (Buitenl. le Blad). De Duitsche crisis. Hitier zal een parle mentair kabinet weigeren doch zich be schikbaar stellen voor een presidia!- kabinet". (Buitenl. en Tel. le Blad). De ontmoeting tusschen Hoover en Herriot. (Buitenl. en Tel. le blad). Groot proces in Spanje begonnen. (Bui tenland, le Bilad). Het debat over de Engelsche Troonrede. (Buitenl., le Blad). RECLAME. Rijdt van Amsterdam naar Halfweg En vandaar naar Haarlem toe; Dan snapt U direct, waarom ik 679 Een goed woord voor ASFALT doe. Leidsche gebouw van de centrale op doemt. Het geheel is gehouden in een onrealis tische vormgeving daar het bedoelt een idee een gedachte maar geen werkelijk held in beeldvorm te brengen. Het wordt uitgevoerd ln een lichtgetinte .,exotus"-uitvoering met groen als domi- neerende kleursoort een speciale kerami sche vinding van Brouwer's Aardewerk. Het paneel is een z.e bouw-aardewerk- paneel, ontworpen door Willem C. Brouwer. Het verdere gedeelte van den avond werd gevuld door de vertooning van de bedrijfsfilm en bet optreden van eenige leden van een cabaretgezelschap onder lei ding van Max van Gelder te weten Louis Noiret conférencier Larette goochelkun stenaar en Suzie Klein soubrette een drie tal welks caoaclteiten bii het Leidsche pu bliek voldoende bekend zijn dan dat het noodig zou wezen daarover opnieuw uit te wijden. Genoeg zij dat de volle zaal zich koste lijk amuseerde en het den artlsten aan bijval niet ontbrak. Een strijkje onder leiding van den heer H. L. van Wel luisterde den avond met vroolijke muziek op. TWEE BOEKENTENTOONSTELLINGEN. ln het Leidsche Volkshuis zullen in de week vóór Shit Nicolaas twee boeken tentoonstellingen gehouden worden, n.L één van goede kinderlectuur van Zater dag 26 Nov. t/m Woensdag 30 Nov. en op Dinsdag 29 Nov. een tentoonstelling van de wereldbibliotheek, dus lectuur voor vol wassenen. In aansluiting daarop zal op Maandag 28 Nov. 81/4 uur ds. H. Cramer Gouda een lezing houden over: „de invloed van het Boek". Hier is een uitnemende gelegenheid om zich op de hoogte te stellen van wat er aan goede en goedkoope lectuur is ver schenen en tevens te begrijpen van hoe groote waarde het boek in het leven kan zijn. Menigeen zal zich bij de keuze van een Sint Nicolaasgeschenk hierdoor mogelijk laten leiden. Voor toegang zie uitgebreide adver tentie.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1932 | | pagina 1