LEIDSCH DAGBLAD - Tweede Blad Maandag 14 Noveml UIT RUSLAND. VISSCHERIJBERIOHTEN. AMERIKAANSCHE NOTITIES Burgerlijke Stand v. Leiden GEVEILDE PERCEELEN. FAILLISSEMENTEN. VRAGENRUBRIEK. Steunt met Uw gaven het Leidsch Crisis-Comité. DRA13C g A IA-VANVALKEHrI |TJ'iLEVm KUNST EN LETTER! SCHEEPSTIJDINGI LITERATUUR EN SCHRIJVERS IN SOVJET-RUSLAND. (Nadruk verboden.) Het ls in bepaalde kringen mode ge worden in extase te geraken, zoodra men over Sovjet-Rusland begint te spreken. Alles is daar uitstekend, beter dan in de geheele wereld. Daarbij begaan de be wonderaars allergrappigste blunders, het geen overigens onvermijdelijk ls, wanneer menschen over dingen spreken, waar zij VTÜwel niets van afweten. Met die blun ders alsook met de phantastische fouten, die ge bij dozijnen op elke pagina van vele Nederlandsehe uitgaven van uit het Russisch vertaalde boeken kunt aantref fen, zouden boekdeelen te vullen zijn, jaargangen humoristische bladen zouden op deze wijze van materiaal voorzien kun nen worden. Begrijpelijkerwijs wordt in die kringen ook veel over „sovjet-literatuur" gespro ken. waarbij natuurlijk steeds alleen de overtreffende trap gebruikt wordt. Daar bij worden natuurlijk vaak zotternijen verkondigd. Dat er nu in Rusland veel begaafde schrijvers zijn, is een feit, dat door niemand ontkend kan worden. Het sovjet-regime heeft er echter niets mee te maken. Er waren in Rusland onder elk regime zeer groote schrijvers. Tijdens de ergste reactie van Nicolaas I heeft de Russische literatuur een van haar bloei perioden doorgemaakt. Niemand zal toch beweren, dat dit de verdienste van den reactionnairen en bekrompen tsaar met de soldateske manieren was! Waarom zouden er onder de dictatuur van den even soldatesken en onwetenden Stalin in Rusland geen goede schrijvers kunnen bestaan? Wel is het bestaan van de schrijvers onder de heerschappij van den Georgiër Dzjoc-gasjwili (zoo heet Stalin in werkelijkheid), die het Russisch met een onmogelijk accent spreekt, veel moeilijker dan tijdens de ergste reactie der tsaren, maar de begaafdheid kan noch door de tsaristische politie, noch zelfs door de G. P. Oe vernietigd worden. Er zou over de moderne Russische literatuur heel wat te vertellen zijn, te meer daar de bekendheid met die literatuur zich in Nederland be perkt tot eenige superlatieven. Wellicht vertel ik eens het een en ander over de meest belangrijke sovjetschrijvers. Nu wil ik iets vertellen over hun leven. De lezer zal wel weten, dat de sovjet- overheid de schrijvers in twee groepen verdeelt: de communisten en de „mee- loopers" (schrijvers, die weigeren zich bij de regeerende partij aan te sluiten en hun recht op een eigen manier van zien, eigen opvattingen willen verdedigen.) Onder de communistische schrijvers zijn er zeer weinig werkelijk begaafde menschen, de belangrijkste vertegenwoordigers van de sovjet-literatuur, de mannen wier werken in vele talen vertaald worden, behooren tot de „meeloopers." Eenige jaren geleden besloot de sovjet-overheid de meeloopers geleidelijk te dwingen hun eigen posities op te geven en zich geheel aan de leiding van de communistische partij te onder werpen. Deze politiek werd jarenlang streng doorgevoerd, met het gevolg, dat de belangrijkste schrijvers ophielden te schrijven, omdat zij aan de eischen van de overheid niet konden voldoen. Heer en meester van de sovjet-litera tuur was toen een zekere Awerbach. Hij eischte onvoorwaardelijke gehoorzaam heid van de schrijvers aan zijn bevelen. In de sovjet-literatuur heerschte een dicta tuur, die even zwaar was als de politieke dictatuur. Zooals steeds in Sovjet-Rusland waren er groepen, die ontevreden waren, die Awerbach te „liberaal" vonden. Waar- in bestond de „zonde" van Awerbach? Hij vond het noodig den schrijvers verlof te geven levende menschen te beschlijven. Hij vond het niet noodig, dat er in de ver halen en romans alleen ideale communis ten beschreven werden, die niets anders deden dan Marx en Lenin te citeeren en propaganda te voeren Awerbach erkende ook, dat psychologie onvermijdelijk is, dat een type aannemelijk moet zijn .Hij ging zelfs zoo ver, dat hij den sovjet-schrijver verlof gaf te schrijven over zulke onder werpen als liefde, dood e.d. Tenslotte ver dedigde Awerbach de stelling, dat een schrijver vóór alles zijn vak moet kennen. Een schoenmaker moet kunnen schoenen naaien, een schrijver moet kunnen schrij ven. Dat is een vak, het eischt veel ken nis, beheersching van de techniek enz. De „linkschen", hoofdzakelijk Kosomol- lers, vonden dat alles een ongehoorde ketterij. Er ontstond een verwoede strijd tusschen de groep Awerbach en de tegen standers. Die strijd nam den vorm aan van onderlinge beschuldigingen van ver raad aan de leer van Marx, Lenin en Stalin, van „contra-revolutie" e. a. dood zonden. Een Jaar geleden greep de Sovjet- regeering in den strijd in. Awerbach moest publiekelijk verlaren, dat hij ongelijk had gehad. De literaire dictator was verslagen. De tegenstanders kraaiden victorie. De communistische partij decreteerde daarna, dat de vereenigingen van sciirij- veis ontbonden moesten worden, 411 plaats daarvan moest een algemeen verfond van sovjet-schrijvers opgericht worden; de communistische schrijvers moesten een „cel" in die organisatie vormen en 't werk van de vereeniging leiden. Het decreet van de partij-leiding was vaag, de schrijvers wisten niet, wat de eigenlijke bedoeling van de regeerders was. Velen hunner wa ren aan wanhoop ten prooi. Zij vreesden, dat zij nu zelfs de geringe „vrijheid" die Zij onder het bestuur van Awerbach geno ten, zouden verliezen, dat zij in het ver volg zouden hebben te kiezen tusschen het schrijven van saaie propaganda-ver- halen en geheel van het schrijven afzien. Velen besloten het laatste te doen. Er waren echter omstandigheden, die den schrijvers hoop gaven. De tegenstan ders van Awerbach vormden geen eenheid, zij waren onderling verdeeld en onmid dellijk na den val van Awerbacn ont brandde een felle strijd tusschen de bond- genooten van den vorigen dag. Van nog meer belang was, dat achter de schermen Gorky stond. Het werd al gauw bekend, dat Gorky degene was, die Stalin van ad vies dient in literaire aangelegenheden. En al heeft Gorky de laatste jaren een evolutie doorgemaakt, die bij vele Russen woede en haat wekt, al treedt hij nu op een wijze op. die bij zeer velen veront waardiging wekt, hij ls en blijft Gorky, een schrijver, iemand, die de rol van beul van de Russische literatuur niet zou willen vervullen .Sommigen koesterden zelfs de hoop dat het ingrijpen -an Gorky de po sitie van de schrijvers *anzienüjk zou kunnen verbeteren. Deze laatste groep bleek gelijk te heb ben gehad, hoewel niet ten volle. Er is op literair gebied een vreemde toestand ont staan, die overigens veel overeenkomst vertoont met den even vagen politieken toestand van het oogenbllk. De belang rijkste verbeteringen bestaan in het vol gende: Awerbach eischte van de schrij vers onmiddellijk een keus te doen tus schen de positie van een bondgenoot of vijand van het sovjet-regime. Onder sov jet-omstandigheden was dat een provo catie. want stelt u u eens voor, dat iemand zou zeggen, dat hij zich als een vijand van het sovjet-regime beschouwde! Dat zou beteekenen zijn eigen doodstraf te onder teekenen. In dien tijd werd deze eisch van Awerbach in alle sovjet-bladen ver heerlijkt en als de eenige juiste leninis tische houding tegenover de „meeloopers" geprezen. De adjudanten van Awerbach stelden allen schrijvers van naam (Oles- ja. Fedln, Babel, Zosjtsjenko enz.) de vraag: „Bent u een bondgenoot of vijand?" Nu wordt het stellen van deze vraag ten scherpste veroordeeld. De po sitie van den schrijver is daardoor veel beter geworden. De „nieuwe politiek" op literair gebied heeft den schrijver ook meer bewegingsvrijheid gegeven. De cen suur, die veel strenger is dan ze ooit in eenig land is geweest, is gebleven, de schrijver mag ook nu zeer veel onderwer pen niet behandelen, hij moet ook nu alles vermijden, wat als een veroordeeling van of critiek op het sovjet-regime of de re geerende partij zou opgevat kunnen wor den. Maar toch is hij nu een beetje min der gebonden. Het is een armzalige „vrij heid", die een Westerschen schrijver de ergst denkbare dwingelandij zou vinden, maar in Sovjet-Rusland zijn de schrij vers niet zoo verwend. Een groot plus is, dat de schrijver be vrijd is van de noodzakelijkheid deel te nemen aan de eindelooze debatten over de beteekenis, de rol, de taak van de litera tuur en naar de spitsvondige „theoretische beschouwingen" te luisteren. Hij hoeft nu ook niet meer bij het schrijven telkens te denken in hoeverre zijn verhaal of roman aan deze of gene tendenz beantwoordt. De sovjet-tijdschriften hebben daardoor veel gewonnen. Zij zijn niet meer zoo saai. de literatuur leeft op. Er wordt nu van den schrijver alleen verlangd, dat er uit zijn werk zou blijken, dat hij met de bolsje wistische revolutie sympathiseert, dat hij den „socialistischen opbouw" en de be ruchte pjailletka als noodzakelijk en wel dadig beschouwt, maar hij is vrijgesteld van de noodzakelijkheid zich aan de zich steeds wijzigende opvattingen van allerlei „critici" over het wezen van de literatuur haar doel en taak aan te passen. Hij hoeft niet telkens weer zijn „klasse-betrouw baarheid" aan te toonen, elk oogenblik te zweren, dat hij geen contra-revolution- nair is e.d. Gorky was echter niet de eenige over winnaar. De uiterst linksche groepen, die Awerbach ten val hebben gebracht, eischen nu hun deel in den buit op. Daar om zien wij, hoe naast de verschillende verbeteringen ook achteruitgang te con- stateeren ls. Zoo bijv. wordt nu de leus van den „levenden mensch" als reaction- nair beschouwd. De schrijvers moeten alleen „helden" (communistische helden natuurlijk) beschrijven, die „in het meest heroïsche aspect" gegeven moeten wor den „Psychologie" wordt opnieuw ais iets verdachts beschouwd, 't wordt den sclirij- ver aangeraden, zich niet al te zeer hier- mede af te geven De nieuwe „theoretici" zijn echter geen dictators meer; zij mis sen bovendien de beschaving van Awer bach en zijn minder gevaarlijk. Als ge heel kan gezegd worden, dat de positie van den sovjet-schrijver verbeterd is. Wanneer nu na eenigen tijd belangrijke werken verschijnen, zullen de Westersche bewonderaars van het sovjet-regime ver klaren. dat het een verdienste van de bolslewiki is. dat deze of gene Russische schrijver een meesterwerk geschreven heeft. Deze verdienste benerkt zich ech ter in werkelijkheid tot de vermindering van den ondraaglijken druk op de schrij vers. Overigens weten wij nog niet, of de nieuwe politiek van langen duur zal zijn. De stemming in het Kremlin is wel van dien aard. dat er veel kans is, dat de tegenwoordige politiek langen tijd ge handhaafd zal worden, misschien zelfs uitgebreid. Met zekerheid valt echter niets te zeggen. Er woedt nu opnieuw een strijd om de macht tusschen Stalin en zijn nieuwe tegenstanders. Van den afloop van dien strijd hangt veel af, ook voor de Russische literatuur De overwinning van den eenen candidaat kan meer vrij heid brengen, de overwinning van den anderen daarentegen een terugkeer tot de dagen van Awerbach of nog erger Dl' BORTS RAPTSCHINSKY. IJMUIDEN, 14 Nov. VISCHPI /.EN Tarbot per KCi. f. 0.85—0.60, Griet per kist van 50 K G. f. 32—15, Tongen per KG f. 1.10 0.70, Middelschol per kist van 50 K.G. f.28, Zetschol f.28. Kleine Schol f. 25-4.40, Schar f. 7.50—5, Tongschar f.28 23, Roggen per 20 stuks f. 25—15, Vieeten per stuk f. 7—2, Pieterman en Poontjes per kist van 50 K.G. f. 6.504.20, Groote Schelvisch f.28. Middel Schelvisch f.30—2), Kleinmiddel Schelvisch f 23—12, K'cine Schelvisch f. 13—280., Kabeljauw per kist van 125 K.G, f. 45—28, Gullen per kist van 50 K.G. f.15—1.80, Lengen per stuk f. 1.55 —.090, Heilbot per K.G. 1'. 0.85-0.60, Wijting per kist van 50 K G. f. 3.10—1.60, Kool- visch per stuk f. 0 80—0.23, Makreel per kist van 50 K.G. f. 8.50—5.40. Aangevoerd 325 kisten en 1200 manden versche haring. Prijzen f. 7.50—3.10 per kist en f. 5.50—2.10 per mand. Aangekomen 20 Stoomtrawlers: IJM. 26 met f.3900, 1JM. 417 met f. 2500, IJM. 37 met f.3100, IJM. 64 met f.1300, IJM 184 met f.1200, IJM. 46 met f.2000, IJM 80 met f.1900, IJM. 8 met f.1100, IJM. 5 met f.1400, IJM. 24 met f.2000, IJM. 65 met f.1800, IJM. 18 met f.3700, IJM. 16 met f.3400, IJM. 31 met f.3500, IJM. 15 met f.2300, IJM. 29 met f.1800, IJM. 161 met f.1600, IJM. 103 met f.1700, IJM 159 f. 140 (gedeeltelijk), R.O. 15 met f 1900: 11 loggers: KW. 108 met f.530. K.W. 178 met f. 490, K.W. 28 met f. 480, K.W. 62 met f.680, K.W. 89 met f.260, K.W. 169 met f.560, K.W. 101 met f.1120, K.W. 175 met f.600, K.W. 5 met f,770, K.W. 49 met f.640, K.W. 51 met f.630: K.W. 42 met f. 410, SCH. 247 met f. 1580 voor versche haring. KW. 134 met 442, K.W. 121 met 370, K.W. 3 met 474 K.W. 2 met 492 kantjes pekelharing voor Katwijk. DE CHINEEZEN TE NEW-YORK. Een der nieuwigheden in Amerika, waar aan de kersversche landverhuizer niet ge wend is en waarvan hij in den beginne geen gebruik wil maken, is de Chineesche wasscherij, tenzij hij door het Verre Oos ten gereisd heeft en weet hoe voortreffe lijk en goedkoop deze amandeloogige ploe teraars de boel behandelen. Terwijl de ge middelde Europeanen, zonder daar eeni gen grond voor te hebben, vermoeden, dat de Chineezen vies en slordig zijn, weet zoo iemand, dat het omgekeerde juist het ge val is en gaat van de veronderstelling uit, dat de Chineezen in New-York het wel precies eender zullen doen als in de Oost. Waarin hij na proefneming blijkt gelijk te hebben. De Chineesche wasch- bazen in dit land, waarvan er duizenden en nog eens duizenden in de groote steden en de kleine dorpen te vinden zijn, doen hun werk keurig en goedkoop, ik zou haast zeggen op een huiselijke manier, omdat zij niets met machines doen, maar alleen door handwerk- En wanneer men eenmaal aan hen ge wend is voor het behandelen van over hemden en ander lijfgoed, dat in de Ame- rikaansche machinale wasscherij en spook achtig wit gekookt wordt, dientengevolge na zes waschpartijen tot babyproporties slinkt en plankig gestijfseld, gerafeld en gescheurd of ter afwisseling met een olie mop van de machines wordt terugge bracht, die blijft verder de zonen van het Hemelsche Rijk getrouw, onverschillig waar hij woont een Chinees is er altijd ergens in de buurt. Ik wil niet nalaten te vertellen, dat de ergernis tegen de machi nale wasscherij en iets algemeens is, waar over men nogal wrange anecdotes maakt en zich kwaadschiksch aan onderwerpt, omdat het eenmaal niet anders schijnt te kunnen en de eene wasscherij niets beter is dan de andere. Bovendien zijn de Amerikanen nooit gewend geweest en nog niet om kleeren of ondergoed van durende kwaliteit te koopen hun politiek is eer der een paar sokken te koopen, wanneer er een gat in zit, dan ze te laten reparee- ren. Hetgeen niet wegneemt, dat een boordrand als een zaag ook een Yankee in woede kan laten ontsteken. Om al die redenen verheugen de „Chinks", zooals de Chineezen populair genoemd worden, zich ook niet in een élite klandizie, maar meer van de spaar zame burgerij, die vindt, dat een overhemd langer meemoet dan twee maanden. En een andere bijzonderheid is. dat men voor zijn eigen besteldienst moet spelen, een van de redenen, waarom het veel goed- kooper is. Natuurlijk vindt men hen meer in de wijken der middelklassen en in de volks buurten, dan in de omgeving van Park Avenue of Riverside Drive, maar het cu rieuze der Amerikaansche steden is altijd, dat arm en rijk dikwijls geen vijf minuten loopen van elkaar afliggen en zoo ziet men overal de winkels van Ah Wong, Kee Ling, Sam Sing, Wu Keong en hoe de heeren verder heeten. Op de breede avenues natuurlijk niet op de Fith! in de zij straten en op het platte land in zijstraa tjes en op binnenplaatsen. Overal hangt 'die eigenaardige lucht, die onmiskenbaar verraadt, dat hier menschen van een ander raS, andere gewoonten en vooral andere eetregels wonen! Want in een winkellokaal, waar blanken hoogstens hun nering kunnen drijven, zijn drie of vier Chineezen niet alleen van 's morgens vroeg tot 's avonds laat aan het werk, maar ik weet stellig, dat zij er ook hun potje koken en ik vermoed, dat zij 's nachts op een matje onder hun strijktafel gaan liggen. Hetgeen de groote wasscherijen een reclame-campagne heeft doen opzet ten om het pubhek te wijzen op het on hygiënische van zulke huiselijke zaken, die volstrekt ïiizt het monopolie van Chi neezen zijn zij zijn zelfs in de minder heid. Vriendelijk glimlachend, op klip- klapperende sloffen, in een gescheurd, maar kraakhelder baadje, komt er een van zijn zware strijkijzers naar voren, pakt de wasch aan en geeft er een regutje voor in den vorm van een papiertje, waarop een oncijferbare Chineesche hiëroglief. Ver lies het niet, want Ling of Tan is even onvermurwbaar in zijn eisch om het be- wijsje, als hij lief is tegen alle kinderen. Altijd weet hij een paar wierookstokjes, een handje litsjie noten of een plaatje op te scharrelen, dat hij met veel hoofdge- knik in de kleine handen stopt. Het is een toer om er uit wijs te wor den, wanneer de schoone wasch klaar zal zijn of hoeveel het dan kost, want En- gelsch schijnt vele belemmeringen voor de Chineesche tong te bevatten, zooals de lettor r en de meesten bedienen zich van het „pidgin" Engelsch, een apart taaltje, dat in het Oosten een soort Europeesch Maleisch aan het worden is- Kindervrien den en dierenbeschermers, deze eenzame Chineezen, die nooit met hun vrouwen of kinderen gezien worden en waarvan het grootste deel op hun eentje naar hier zijn gekomen, dikwijls binnengesmokkeld, om geld te verdienen en later naar hun ge boortegrond terug te keeren. Ik herinner me het vijftal, dat in een smoorwarmen winkel 's avonds tegen middernacht bij een gehurkt zat om een ouderwetsch gra- mofoontje met een bloemenhoren, waar uit een hooge Chineesche vrouwenstem zonder eenige begeleiding een lied van ver moeiende eentonigheid zong. Buiten raas de viaductspoor voorbij en tikkelde fijne hagelsneeuw tegen de winkelruit op planken tegen den muur lagen de papie ren pakken, ieder met hun wonderlijke letters be teekend, in lange rijen te wachten op de klanten. De strijktafels stonden leeg en alles wees er op, dat ik deze mannnen eindelijk eons in rust zag. De baas ge bruikte zijn raampje met houten kralen om uit te rekenen hoeveel geld af te hou den en met een glimlach en een knik be dankte hij. Mijn tegenwoordige Chinees, ver buiten de stad, is dik als een Boeddha, woont aleen in een bouwvallig huis, dat door een gangetje bereikt wordt en is de weldoener van alle katten in de buurt: voor zijn huis deur zit altijd een half dozijn te wachten op de restjes van zijn maaltijden en al is het binnen een wanhopige wanorde, het is er toch smetteloos zindelijk. De wasch doen en restaurants houden, dat zijn de twee voornaamste bezigheden van dui zenden Chineezen in Amerika, van wie er in een eeuw ongeveer 400.000 het land zijn binnengekomen velen teruggekeerd en talloozen families hebben groot gebracht. De bekende film actrice Anna May Wong is een Californische en zelfs nooit in China geweest, terwijl het aantal studen ten, zoowel mannelijk als vrouwelijk, voor al na den oorlog een grooten omvang aan nam Op de Amerikaansche militaire aca- demie te West Point dienen altijd buiten landers, onder wie Chineezen, en één daarvan heeft zich in het jongste conflict met Japan als generaal over een Mant- chourijsche divisie onderscheiden. Precies als met de wasscherijen vindt men overal Chineesche restaurants, waar „chop suey" of chow mein" wordt opge diend, twee schotels, die in heel China niet te vinden zijn, terwijl ba-mi tot mijn verbazing op het menu mankeert. Die restaurants zijn, hoe bescheiden van op zet in de New-Yorksche buitenwijken of in het binnenland, zoo Oostersch mogelijk ingericht, met veel lakwerk en tempel lampen. kralen voorhangen en afgescho ten eethokjes, waardoor een aparte at mosfeer verkregen wordt, dit het Ameri kaansche publiek buitengewoon waar deert. Vooral is het een gelegenheid om 's avonds na de voorstelling heen te gaan en de Chineezen hebben er al gauw het belang van ingezien, om een paar Jazz muzikanten te huren, zoodat in het mid- den van de zaal gedanst kan worden. Midden in het hart van New-York, van uitgaand Amerika mag ik wel zeggen, het Times Square, liggen eenige kolossale Chi neesche restaurants, die een heele verdie ping beslaan: Young's Restaurant bij voorbeeld en waar het avond aan avond stampvol zit. De eigenaren van zulke inrichtingen zijn natuurlijk de aristocraten onder hun landgenooten en dikwijls in den volsten zin des woords een millionair. Dit geldt ook voor grossiers in Chineesche waren en kunstproducten, waarvan prachtige za ken op Fifth en Madison Avenues te vin den zijn. Komt men hen verder in het ge wone leven tegen? In letterlijken zin kan dat gebeuren in een zuidelijke wijk van Man hattan, waar het zoogenaamde „China Town" gevestigd is en waarvan door sightseeing cars de noodige ophef wordt gemaakt als iets heel bijzonders. Wat het ten eenenmale niet is, al zijn daar de winkels, de clublokalen, theaters voor onze gele broeders te vinden. Om een klein idee te geven, elk jaar wordt er voor an derhalf millioen dollar uit China geïm porteerd aan alle mogelijke hier te lande onbekende medecijnen, die moeten dienen voor de kwalen van alle waschbazen en kellners over het heele land- Maar men komt hoogst zelden een Chinees, tenzij van voorname positie of stand, in het da gelij ksche leven op kantoren, in hotels of schouwburgen tegen. Zij zijn als de altijd bezige mieren onder den voet, rusteloos aan den gang om hun bestaan te maken en volkomen a-bolsje wistisch een klein of groot fortuin te ver garen. Zij vormen een apart element in de Amerikaansche samenleving, die zelden eenige last oplevert, maar wanneer dat gebeurt, gaat het op grootsche schaal! New-York is vooral de plek en Peil Street en Mott Street China Town bij uit nemendheid de plaats, waar onderlinge veeten bloedig beslecht worden. Twee clubs. On Leong Tong en Hip Sing, zijn eikaars doodsvijanden en onverzoenlijk naar het schijnt, want telkens laait de strijd weer op. Het is nu weer een twee tal jaren geleden, dat de laatste ruzie bij gelegd werd en er een „wapenstilstand" gesloten werd van vrede schijnt het nooit te zullen komen. En aangezien de hoogste Chineezen, zooals consuls of het bestuur van de Chineesche K. v. K., zelfs geen inlichting willen of kunnen geven aan de Amerikaansche autoriteiten, zien deze in de Chineezenstad altijd een moge lijke vulkaan. Zonder voorafgaande waarschuwing knallen de revolvers en glieven de hak messen door schedels alarm! de poli tie komt aanrennen met traangasbommen en machinegeweren er liggen een paar slachtoffers op het trottoir, die blijken van buiten de stad te zijn, ordelijke men schen. die nooit met de nolitie in aanra king kwamen. Waarom zijn ze terechtge steld? Niemand weet het en niemand zal het ooit weten de Chineezen laten ons, blanken, alleen maar zien, wat zij willen vertoonen en naar de rest raden. Ze zijn gedreigd met massale verbanning, maar hoe is dat uitvoerbaar: schuldigen en on- schuldigen? En we'ke, zelfs de allerschern- ste Yankee-detective vermag in deze ge heimen door te dringen of signalementen te onthouden? RECLAME. ONDERTROUWD: C. N, de Ridder, jm. 22 j. en P. de Roo. jd. 23 j. J. J. Bekker, jm. 20 j. en C. Pot ters jd. 22 j. G. Haarland, jm. en A. Blok, jd. OVERLEDEN: P. B. v. d. Weijden. zn„ 6 j. A. Krijgs man, zn„ 23 j. R. Sentel, zn. 2 j. Gehouden verkooping in het Notaris huis te Leiden op Vrijdag 11 November 1932 ten overstaan van: Mr. H. M. A. Coebergh, notaris te Lei den: Garenmarkt 24, kooper J. P. van Beukering q.q. voor f. 2770. In de week van 712 Nov. zijn in Ne derland 88 faillissementen uitgesproken. Opgeheven wegens gebrek aan actief: C, Ooijendijk, Zoeterwoude. P. v. d. L„ te W. Bij weigering om toestemming te verleenen, kan aan den kantonrechter verlof tot het aangaan van het huwelijk gevraagd worden. Het meisje moet op het oogenblik de aanwijzingen van haar moeder volgen. ;..-LEEUVwJ MAATSCHAPPIJ VOOR TOonJ De aandacht wordt gevestigq J concert te geven door het Nel Kamerorkest onder leiding Glasstra van Loon (3 solisten: op* dag 17 November, waarvoor een] wekkend program is vastgesteld o WEEKBLADEN. „Het Leven" brengt plaatjes nieuwen Amerikaanschen presidq_ sevelt en diens familie, geeft teil indruk van den slaapwagen Arcq Groningen, opnamen van .Acrot der publiek en toont ons „Keizer! den „Heerscher aller Russen" op 3 goed in Frankrijk. Voorts het g wereldallerlei. Hoe Franklin Roosevelt met weet om te gaan, brengt de vi van de „Wereldkroniek" in beeld door vele andere aardige moment; verkiezingsstrijd. Hoogst merkvz: de ongemerkt genomen foto's i Nederlandschen ministerraad, door den journalist-fotograaf dr. mon. Voorts een interessant de ontdekking van eeuwenoude ai in Wyoming U. S. A. en van ven houdingen tijdens het optreden jeugdigen violist Uehudi Memihi Mr. A. C. Josephus Jitta schrij Groene Amsterdammer" over t president van de Vereenigde Stal men van hem moet hopen en i wachten". Jhr' mr. G. W. van behandelt „Von Papen en wij", i blijven een gevaar; de teekemng Vlijmen is gewijd aan „De Pho! weer"; tenslotte artikelen oa. boorte van een litteratuur" door Keiman en „Couponbelasting" Klaasse, terwijl H. G. Pepoink den weg behandelt, in het bijs situatie van de N.Z.H.T.M.-baan Oegstgeest en Bennebroek onder schrift: „Een duur, pretentieuie vaarlijke weggebruiker". Mr. dr. W. M. Westrienen vraai de „Haagsche Post" af of het fs Nederland een kans heeft. Te: kelen over „Het geheim der on „de memoires van Joffre", „Sysl Röntgenonderzoek van Longen", Italiaansche toenadering", „Het nengebaar van Lotisico". Oost-Europeesche schulden" enz. HOLLAND—OOST-AZIE II MEERKERK, ultr., 11 Nov. te ft ZUIDERKERK, thuisreis, 12 Not kong. HALCYON LIJN. STAD HAARLEM, R'dam n. Sens 11 Nov. Gibraltar. STAD AMSTERDAM, 11 Nov. v. R'dam. KON PAKETVAAKT Ml NIEUW-HOLLAND, 10 Nov, v. Singapore. HOUTMAN, 10 Nov. v. Durban n VAN SPILBERGEN, 10 Nov. van 3 Mozambique. HOLLAND—AUSTRALIË O GAASTERKERK, uitr,, 12 Not mantle. ROTTERDAMSCHE LLOfl SOEKABOEMI, thuisr., pass. Finisterre. KOTA GEDE, uitr., pass. 12 Not KOTA PINANG, 12 Nov. van I Hamburg. HOLLAND—AFRIKA AMSTELKERK, thuisr., 9 Nov. KLIPFONTEIN, uitr., 11 Nov. te KON. NED. STOOMBOOT')® BARNEVELD, thuisr., 10 Nov Ventura. IRENE, Amst. n. Middl. Zee, 11 geness. h NEREUS, 12 Nov. v. Amst. n. PLUTO, 12 Nov. v. Amst. te M* BACCHUS, Middl. Zee n. Amst Nov. Gibraltar. HOLLAND—AMERIKA LUI DRECHTDIJK, 9 Nov. n.m. fan n. R'dam. o- DIVERSE STOOMVAARTBEBM MIDSLAND, 12 Nov. v. Goole n. MOORDRECHT, Batoum n. was 12 Nov. 250 mijlen Z. Rocks GELDERLAND, 12 Nov. van de B1 Bremen. FLYING NORSEMAN, BS. n, Terneuzen. a LETO, 11 Nov. v, Port Talbot w FARMSUM, 10 Nov. V. B. Aires j cent v.o. KEILEHAVEN, R'dam n. Po" 10 Nov. 6 u. 40 n.m. 130 WJ' Lands End. MARK, 8 Nov. van R'dam te ZUID-HOLLAND, Rouaan n. 11 Nov. Dover. MAI,VINA, 10 Nov. V. Helst™* Kitts v.o. MANVANTARA, Balik Pappa" pi 8 Nov. ter hoogte van Lano- AGNITA. 12 Nov. v. ShellM«» SEMIRAMIS, 10 NOV. V. hama. .w<:l THEMISTO. 12 Nov. v. Quej;jl SOESTERBERG, 12 Nov. Monrovia.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1932 | | pagina 8