Jaaraane WOENSDAG 9 NOVEMBER 1932 No. 22282 cieele Kennisgevingen. MEMORIAM STADSNIEUWS. Het voornaamste Nieuws van heden. ASFALT-WEGEN Economische wegen EIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIEN: ner regel voor advertenttën uit Lelden en plaatsen agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle b advertentien 35 Cts per regel Kleine Advertentiën [tend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts een maximum aantal woorden van 30. ^eeso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van leven 10 Cts porto te betalen. -- Bewijsnummer 5 cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT:] Voor Lelden per 3 maanden f. 2.35; per week f. 0.18 Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn. per week „0.18 Franco per post 1.2.35 portokosten. lommer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. DRANKWET. neester en Wethouders brengen jieene kennis, dat J. J. Mekel, te leen verzoek heeft ingediend ter van een verlof B voor den ver uitsluitend alcoholvrijen drank Ibruik in het perceel Oude-Rijn Ildaar. "A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN. Burgemeester. |VAN STRIJEN, Secretaris. 9 November 1932. 9814 [neester en Wethouders van Leiden ter algemeene kennis, dat zij, |nd ten aanzien van den (Joor de g van Vrijzinnig Hervormden 11 November a.s. in haar ge- En het Gerecht No. 10, alhier, te fbazar, tot 10 uur des avonds ont- hebben verleend van het sluitings- iór winkels. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. krAN STRYEN, Secretaris. November 1932. 9813 bf. Dr. J. H. ZAAYER. norgen overleed plotseling Pro- iaayer, Hoogleeraar in de Heel- i de Rijks-Universiteit te Leiden. die dezen man gekend heeft, en t in de laatste plaats de talloos aan hem hun herstel van ge- l te danken hebben, zullen bij het van deze ontzettende tijding staan. Met Zaayer is een van de irurgen van dezen tijd heengegaan (stekend medicus, met als meest op jrgrond tredende eigenschap een Jen wegcijferen van zich zelf ter fan zijn patiënten, voor wier herstel heele leven gestreden heeft met fep medegevoel voor hun leed, met [Dit versagende, ijzeren energie, met lkunde. J het oogenblik niet om uit te wijden |n wetenschappelijke beteekenis. Het jende te vermelden, dat hij zijn gewerkt heeft aan de chirurgie [storganen en als een van de groot- jners der wereld op dit gebied moest |wd worden, ijn heengaan voor zijne familie pt, laat zich niet eens indenken. De Universiteit en in het bijzonder sche Faculteit verliest in hem een meest toegewijde leden en een iet een over de' heele- wereld er- "froote wetenschappelijke verdienste, directe medewerkers en in de eerste pijn assistenten en oud-assistenten, in Professor Zaayer een leer- die door zijn rechtschar>enheid, jjoote kennis en nooit falende zelf- [Jfo? op hun aller ontwikkeling zi.in i gedrukt heeft, die hun steeds in He moeilijkheden geholpen heeft en i in hun herinnering zal blijven [ven als een heel hoogstaand mensch 't mogelijk is geweest voor hem nog zooveel tijd te vinden bij |foorm drukken werkkring voor de uiterst moeilijke zaken, de nieuwe e Klir,iek betreffende, is alleen gtKiaren door zijne geweldige werk- r feit., dat er door de spoedige opening pjieuwe Kliniek voor hem binnenkort leJ rustiger tijd zou aanbrekpn, Ra uZich weer geheel aan ziin fcaüv.*? ^urinen wijden, maakt dit Kr beengaan nog droeviger, ruste in vrede! ZIJNE ASSISTENTEN. _jn land- en volkenkunde enz. 1 geleeenhf i3eJ)alen d£da in December n examen be.staan tot het afleggen «n'van En er verkrijging van de 1 tUlddelb2a?VSaml?eid tot het Seven JPflandschTn,n- 'aBer onderwijs in :nkbBde vaii m j in de Iand- en vo1" inheEmschp S?erIandsch-Indië en in ■fcch.ne? I van den Oost-Indi- ^chen dooi r d,e aan deze examens 16 Vnv„Ji.emen' Klieven daar even aan. oveD>ber schriftelijk kennis ïjMuEunWe?-;,£ifBeSF.' h0°gieeraar Bü de exam„i lt aliner, voor wat K ameris voor de middelbare ^pauaatn®oor f^0uUreau' van hct Kent van tiS .®he zakai> bij het fvan hun akto ion (ondar over- of hni.j an beltwaamhe;d als Te-akte) ondenvijzer en hun V00r d* lagereW^.angaat de PROF. DR. J. H. ZAAYER. f Een voortreffelijk geleerde heengegaan. Foto H. Jonker. Prof. dr. J. H. Zaayer. In den ouderdom van 56 jaar is in den afgeloopen nacht geheel onverwachts overleden prof. dr. J. H. Zaayer, in leven hoogleeraar in de heelkunde aan de Leid- sche Universiteit. Hoewel het bekend was, dat zijn gezond heidstoestand in den laatsten tijd te wenschen overliet, in verband waarmede hij ook kortelings geleden het rectoraat neerlegde, zoo had toch niemand ver wacht, dat dit werkzame leven zoo spoe dig een einde zou nemen. Integendeel, nog slechts luttele weken geleden mochten we vernemen, dat hij weer in zooverre van zijn ziekte hersteld was, dat hij zijn colleges kon hervatten. Het is helaas van korten duur geweest; kort daarna moest hij zijn arbeid op nieuw staken en thans heeft de onver biddelijke dood hem weggerukt uit zijn drukken werkkring, waarin hij zooveel zegenrijk en voortreffelijk werk heeft ver richt. Want prof. Zaayer stond tot ver buiten onze grenzen bekend als een buitenge woon bekwaam chirurg, wiens schitterend geslaagde operaties in medische kringen algemeen de aandacht trokken. Zijn verscheiden beteekent voor de Leid sche Universiteit en de geheele medische wetenschap een ernstig verlies. Johannes Henricus Zaayer werd 29 Mei 1876 hier ter stede geboren; hij doorliep het Leidsche Gymnasium studeerde aan de Universiteit alhier en promoveerde op 17 Juni 1903 op een proefschrift getiteld „Bijdrage tot de kennis van den oorsprong en den bouw der naevus-cellen en der naevo-tumoren". Daarna was hij van 1903 tot 1906 werkzaam als assistent van de chirurgische afdeeling van het Binnen gasthuis te Amsterdam en vervolgens bij wijlen nrof. Korteweg alhier. In 1909 werd hij benoemd tot privaat docent in de chirurgische urologie aan de Leidsche Universiteit welk ambt hij op 12 Juni van dat jaar aanvaardde met het houden van een onenbare les. Den 14en October 1914 werd hij benoemd tot hoogleeraar in de heelkunde, welk ambt hij oo 3 Maart van het volgende jaar aanvaardde met het uitsnreken van een r°de over ..Moderne vredes- en oorlogs- chirurgie". Tn 1920 werd aan prof. Zaayer een pro fessoraat te Amsterdam aangeboden, waarvoor hij evenwel bedankte. Prof. dr. A W. Nieuwenhuis. die on 20 September van dat iaar het rectoraat over r^-oeg aan zijn ombtsonvolger. nrof. dr. R. P. van Calcar zeide daarover het volgende ,fNiet minder verblijdt, ons. dat collega Zaayer zijn leerstoel der heel kunde aan onze Universiteit gemeend heeft niet teaen een te Amsterdam te moe ten verwisselen. Hoewel dit begrijoelijk is van iemand die met zooveel banden aan de Leidsche Universiteit verbonden is. zou zijn heengaan toch een groot verlies ge weest zijn; zijn aanblijven dus groote winst." Een groot aantal publicaties en weten schappelijke verhandelingen is van zijn hand verschenen; vooral in het Maand blad voor Geneeskunde, waarvan hij re dacteur was. Zijn standaardwerk was evenwel Car- dios pasmus en andere slokdarmaandoe- nmgen" dat in 1918 verscheen en thans nog geregeld gebruikt wordt. Dat zijn werk ook buiten ons land waardeenng vond. bewijst de spontane hulde, welke hem door de Londensche chirurgen werd gebracht na afloon van een in 1929 aldaar door hem gehouden voordracht voor de Hunterian Society en de groote belang stelling, welke zijn lezingen nog 't vorige jaar in Duitschland ten deel viel. De heelkundige kliniek was de laatste kliniek, welke van de Boerhaavestraat naar het terrein van het Nieuw Acade misch Ziekenhuis zou worden overgebracht welke gebeurtenis binnen zeer korten tijd kan worden tegemoet gezien. Prof. Zaaver heeft zich voor de mncïi- ting van zijn nieuwe kliniek heel veel moeite gegeven hetgeen het dubbel smar_ tel ilk maakt, dat hii de opening met heeft mogen beleven. Wanneer straks het nieuwe gebouw zal worden geopend, zullen de op zet en de inrichting tegenover latere gene raties getuigenis afleggen van het wijs be leid en het wetenschappelijk inzicht van dezen voortreffelijken geleerde, wiens heengaan wij thans betreuren. In verband met het overlijden van prof. Zaayer hebben de verschillende studenten- corpora den gebruikelijken rouw aangeno men en hangt van de diverse clubgebou wen de vlag halfstok. De begrafenis van het stoffelijk over schot zal a.s. Zaterdagmorgen om 11 u. 40 op de begraafplaats Rhijnhof plaats vi«- den TE WATER GEREDEN. Gistermiddag te 10 minuten voor zes is de 25-jarige A. D., met zijn fiets in de Oude Vest nabij de Haven gereden, waar schijnlijk doordat hij de macht over het stuur kwijtraakte. Twee brugwachters wisten hem met een dreg te grijpen en met behulp van een bootje op het droge te brengen. De man bleek bewusteloos te zijn; na toepassing van kunstmatige ademhaling, gelukte het de levensgeesten op te wek ken, waarop hij naar het Acad. Zieken huis werd vervoerd. Hier bleek dat de ongelukkige weder in bewusteloozen toe stand was geraakt, waarin hedenmorgen nog geen verandering was gekomen. ERNSTIGE AANRIJDING. Gisteravond te negen uur had op de hoek van den Zoeterwoudsche Singel en den Lammenschansweg een vrij ernstige aanrijding plaats. De 27-jarige kruidenier C. S. uit Voorschoten, die op zijn motor fiets reed. werd gegrepen door den elec- trischen tram uit de richting Den Haag en kwam onder de treeplank terecht. Ernstig aan het hoofd gewond, is hij, na door een in de nabijheid wonenden dokter te zijn verbonden, naar het Academisch Ziekenhuis overgebracht. JAARVERSLAG VAN HET OPENBAAR SLACHTHUIS. Verschenen is het jaarverslag 1931 om trent het Openbaar Slachthuis, de Ijs fabriek en den Keuringsdienst van Vee en Vleesch. Hieraan ontleenen wij dat voor plaatselijk verbruik (Oegstgeest in begrepen) 4065 runderen, 1567 vette- en graskalveren, 2331 nuchtere kalveren, 643 paarden, 13622 varkens, 132 schapen en 24 geiten geslacht werden. In vergelijking met het voorgaande jaar zijn minder geslacht: 595 runderen, 196 vette en graskalveren, 424 nuchtere kal veren, 172 paarden, 43 schapen en 20 gei ten, daarentegen werden meer geslacht 4240 varkens. Dit laatste houdt uiteraard verband met de sterke prijsdaling der mestvarkens, terwijl de achteruitgang van het aantal geslachte runderen moet wor den toegeschreven aan den belangrijken invoer van versch buitenlandsch vleesch tin hoofdzaak uit Denemarken), zijnde 968 geheele dieren (tegen 240 in 1930). Ten behoeve van de hier gevestigde vleeschwarenfabrieken werden geslacht 866 runderen (waarvan 123 na verwerking bestemd voor het Departement van De fensie), 57 graskalveren en 17731 varkens. Over 1930 waren deze cijfers 799 run deren. 10 graskalveren en 15.380 varkens. Het totaal aantal slachtingen bedroeg derhalve in het afgeloopen jaar 41.038 te gen 35.793 in 1931. Slachtingen voor ex port naar het buitenland hadden niet plaats. Het grootste aantal slachtingen op één dag bedroeg voor runderen 41, kal veren 19 paarden 17 en varkens 213. De werking van het koelhuis was zeer bevredigend. Het koeltijdperk ving aan op 28 Maart en eindigde op 1 Februari 1932. De ijsomzet bedroeg 2.120.225 K.G. tegen 2.338 062 K G. over 1930 De productie ver liep zonder stoornissen. De Kori-verbran- dingsoven was 81 dagen in werking. Ver brand werd ongeveer 64.400 K.G. vleesch en afval, afkomstig van geheel of gedeel telijk afgekeurde dieren. Het totale kolen- verbruik van het geheele bedrijf bedroeg 152600 K G. tegen 142000 in 1930 Voor licht en kracht werd aangewend 322736 K.W.U Aan gas werd verbruikt 7744 M3 en aan duinwater 11511 M3. Afgezien van eenige overtredingen inzake de vee- en vleeschkeuring deed zich in de bij den keuringsdienst aangesloten buitenge meenten geen bijzonderheden voor De financieele uitkomsten van het bedrijf zijn gunstig Het voordeelig saldo van het Openbaar Slachthuis met Keuringsdienst, geraamd op f. 37 355 bedroeg in werkelijkheid f. 56 344 10; dat van de Ijsfabriek, ge raamd op f. 1.645 bedroeg f. 1.493.84. Het totale winstcijfer geraamd op f. 39.000 bedroeg derhalve f. 57.842.94. ACADEMISCHE EXAMENS. Geslaagd voor het doctoraal examen wis- en natuurkunde hoofdvak pharmacie de heeren J. Dexler (Leiden) en E A. H. J. van Papenrecht (Oegstgeest); voor het candldaatsexamen wis- en natuurkunde letter L de heer E. M. Braskamp (Den Haag); idem letter C ds ir/er 1. van Lammeren i Voorschoten); candidaats- examen Indisch recht mej. E van der Veen (Den Haag) en de heer F Kamp- melnert (Schevcmngea). DE WERKING VAN DE CRISIS-PACHT WET 1932 BINNEN HET KANTON LEIDEN Er zijn drie categorieën van landerijen, waarop de wet betrekking heeft. Mr. J. C. Oostryck, waarnemend griffier bij het kantongerecht te dezer stede ver zoekt ons opname van het volgende: Het is thans mogelijk zich eenigszins een oordeel te vormen over sedert 1 Juli J.l. geldende wet. Van de sindsdien inge diende requesten ten getale van circa 70 vielen er verscheidene af. hetzij door niet ontvankelijkverklaring (meestal door het te laat of te vroegtijdig indienen van het verzoekschrift), hetzij door het tot stand komen van een schikking door den Kan tonrechter. Deze schikkingen komen even wel zoo sporadisch voor, dat men zich te recht van zeer bevoegde zijde heeft afge vraagd, of de wetgever niet beter had ge daan te bepalen, dat evenals in gewone procedures en schikkingen comparitie slechts plaats heeft, indien de Kanton rechter zulks ambtshalve beveelt of ten verzoeke van één of beide partijen. Niet voor niets schafte de Nederlandsche wet gever dan ook de thans in de Fransche wetgeving nog bestaande verplichte „con- ciiiation"-comparitie voor den Kanton rechter vóór den aanvang van iedere Rechtbankprocedure in 1838 af. Het be lang der schikkingscomparitie in casu is dan ook veelal gelegen in het inwinnen van voorloopige informatiën door den Kantonrechter, alzoo een soort instructie, voordat de Kamer zelf van de zaak ken nis neemt. Het grondgebied van het Kanton is, in dien ik het wel zie, in hoofdzaak te ver- deelen in drie categorieën van onder de Crisispachtwet begrepen landerijen, voor elk waarvan verschillende normen worden aangelegd bij de beoordeeling, in hoeverre vermindering der provenuen er van in het loopende jaar gevolg zijn van de heer- schende buitengewone tijdsomstandig heden: 1. weilanden, die men weder kan onder scheiden al naar gelang ze voor vetwei- derij, dan wel voor het houden van melk vee worden gebruikt. 2. land gebruikt voor bloembollenteelt, waarbij kan worden onderscheiden, of het voor tulpen- of narcissen-, dan wel voor hyacinthenteelt wordt gebezigd; 3. gronden gebruikt voor de z.g, rauwe of Rijnsburgsche teelt, die aardappelen, kool, uien en dergelijke omvat. De eerste categorie behoort dus tot de veeteelt, de tweede tot de bloementeelt en de derde tot den tuinbouw. Het is daarom voor de belanghebben den gelukkig te noemen, dat de Leidsche Crisispachtkamer niet de meening van hare Rotterdamsche collega deelt, neer gelegd in een beschikking der laatste d.d. 15 October 1932 (W. 12510), dat de wet alleen geldt ten aanzien van het land bouwbedrijf in engen zin; de argumenten van gemelde Kanier, die mij weinig over tuigend voorkomen, zijn de navolgende: 1. tuinbouwers en landbouwers zijn in verschillende organisaties vereenigd; ze ker veeteelt en bloembollenkweekers heb ben ook weer aparte organisatie, de Kamer ziet m.i. echter over het hoofd, dat de wet in haar eerste artikel voor de beteekenis van pachtovereenkomst verwijst naar de regelen betrekkelijk tot huur van lande rijen in het Bürgerlijk Wetboek; is nu het begrip .landerij" zélf reeds zoo ruim, dat daaronder zonder twijfel niet enkel, voor landbouw bestemo land valt, uit artikel 1633 B.W blijkt duidelijk, dat dit ook niet de bedoeling van den wetgever is geweest: dit artikel toch spreekt naast bouwlanden, van weiden, boomgaarden, „wijngaarden" en alle andere gronden, waarvan de vruch ten binnen den loop van een jaar geheel worden Ingezameld; 2. nooit wordt in geschrift of woord ge sproken van landpacht op het gebied van tuinbouw. Huur eener tuinderij valt m.i. onder het door de wet gegeven begrip eener pachtovereenkomst. 3 de grond is in het landbouwbedrijf, in het tuinbouwbedrijf slechts onderge schikt. Zoolang gewassen in den grond zelf staan, lijkt de grond mij een nood zakelijk bestandeel voor het telen dier gewassen. Iets anders is de beschikking van den Haagschen Kantonrechter d.d. 10 Augustus 1932 N. J. '32 blz 1399. dat. indien twee overeenkomsten zijn geslo ten, één ten aanzien van los land en één ten aanzien van de zich daarop bevin dende kassen, de Crisispachtwet voor de laatste geen toepassing vindt. 4. de wet zelf spreekt van deskundigen op het landbouwgebied. Dat de wet ech ter niet enkel op het landbouwgebied be trekking heeft, blijkt zooals gezegd, vol doende uit haar artikel 1. De zin van het door de Rotterdamsche Kamer bedoelde art. 5 is m.i dan ook alleen deze, dat de bezitters in elk geval op het landbouwge bied deskundig moeten zijn. De meeste boeren beoefenen niet uitsluitend den landbouw, doch daarnaast de veeteelt en den tuinbouw, zij het laatste vaak enkel voor eigen gebruik. Aangezien nu de cri sis zich evenzeer op het veeteelt- en tuin bouwgebied heeft geopenbaard, wordt de ratio der wet miskend, door hare toepas sing daarop uit te sluiten. Het is waarschijnlijk, dat de toevloed van crlsispacht-requesten haar hoogte punt heeft bereikt, daar de beslissing van de Kamer, zoolang de crisis duurt, voor partijen maatgevend zal blijken te zijn bij het verlagen van de later vervallen pachttermijnen, geldende de wet tevens slechts voor de vóór 1 Januari 1932 ge sloten pachtovereenkomst, welker aantal stadig afneemt. Het bleek, dat in vele gevallen publiek- BINNENLAND. Overleden is de Leidsche hoogleeraar prof. dr. J. H. Zaayer (Stadsnieuws, 1ste Blad). Algemeene beschouwingen over de rijks- begrooting begonnen; mr. Marchant dringt aan op Kamer-ontbinding (Parlementair Overzicht, 3de Blad). De Roode Dinsdag; geen incidenten in Den Haag (Binnenland, 3de Blad). De bezuiniging bij de Spoorwegen; een onderhoud met directeur Van Manen (Binnenland, 3de Blad). Bestendiging voor 1933 van de tijdelijke opcenten op de invoerrechten in Indië (Binnenland, 3de Blad). De te Haarlem ontvluchte gevangene is te Arnhem aangehouden (Gemengd, 3de Blad). Monteur te Rotterdam door electrischcn stroom gedood (Gemengd, 3de Blad). Poging tot roofmoord te Ressen bij Bemmel; oude, alleenwonende vrouw zwaar gewond; de dader is ontsnapt. (Laatste Berichten, le Blad). De Avro zou tweederde deel krijgen van den Phohi-zendtijd naar Indië (Laatste Berichten, 1ste Blad). Besprekingen over de loonsverlaging bij de Spoorwegen voorloopig uitgesteld. (Laatste Berichten, le Blad.) BUITENLAND. Bij de Presidentsverkiezing in de Ver- cenigde Staten verplettert Roosevelt zijn tegenstander Hoover (1ste Blad). Het werkloozendebat in het Engelsche Lagerhuis beëindigd (Buitenland, le Blad). De mcening van Von Papen (Buitenland, lste Blad). RECLAME. Ook voor de tertiaire wegen Past het ASFALT-procédé NIEMAND houdt de tijden tegen Gaat dus met de tijden mee. 9776 rechtelijke lichamen en particulieren ook in vorige jaren aan hun pachters reduc ties verleenden, sommigen van de eersten hebben de bepaling van de vermindering voor de in dit jaar vervallen pachttermij nen aan het oordeel van de Kamer voor Crisis-pachtzaken onderworpen, terwijl anderen zelfstandig deze reducties bepaal den, die in het algemeen zoo ruim waren, dat de Kamer voor verdere prijsvermin dering geen aanleiding vond. Bij de beoordeeling der zaken mag re kening worden gehouden met den vermo genstoestand van partijen; de wet zelf rept hier niet van, doch het was wel des wetgevers bedoeling, blilkens de Memorie van Toelichting en de Memorie van Ant woord naar aanleiding van een desbetref fende in de Eerste Kamer gemaakte op merking. Gelet wordt dus bijv., of de land bouw voor den pachter een bijbedrljf is en hij daarnevens andere belangrijke bron nen van inkomsten heeft, en of het land door den verpachter met zware hypothe ken is belast. Het optreden van het leekenelement ln de rechtspraak door het onderwerpelijk crisiswetje is m. i. een zeer gelukkige toe passing van de desbetreffende Grond wetswijziging in 1922 voor civiele zaken bijv. g.g.k; sinds 1813 verdween dit ele ment hier te lande in strafzaken en sedert 1838 in burgerlijke zaken (de rechtbanken van koophandel.) M.i. kunnen de voor deden zijn, dat een zich aan het practl- sehe leven aanpassende jurisprudentie zich vormt, en dat de belangstelling van de justictabelen voor de rechtelijke macht erdoor kan worden bevorderd. Een typisch incident, eenigszins gelijkend op een zich kortgeleden ln de S"s11volksverte genwoordiging afgespeeld tafereel, deed zich in de Leidsche Kamer voor Crisis- pachtzaken voor, toen een pachter, die zijn beklag deed over de slechte haverprijzen, den prijs noemde, waarvoor hij zijn haver wel zou willen verkoopen. riep een der heeren rechter uit: „dat neem ik aan." Het boertje zal wel hebben bebrepen, dat hij de Kamer voor Crisisnachtzaken niet gemakkelijk om den tuin kon leiden o INDISCHE VOORDRAf BTEN. Ook in den aanstaanden winter zal we derom uitgaande van d; Senaatsccmm.ssie voor de Indische /.'eek een aantal In dische voordrachten worden gegeven dit maal in het Geologisch Laboratorium aan de Garenmarkt Voor de data, sprekers en onderwerpen verwijzen wij naar een advertentie in dit Blad.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1932 | | pagina 1