BERICHT! GOEDERENRUIL TUSSCHEN NEDERLAND EN DUITSCHLAND GOUDEN HUWELIJKSFEEST. 19; 73$te Jaarnane DINSDAG 18 OCTOBER 1932 No. 22263 Officieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS. De actie ten deze van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland te Leiden. Het voornaamste Nieuws van heden. SB iborJ Lotil '6 or de detc ds 2i allaj. EIDSCH DAGBL DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIEN: 30 Cts. ner regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertentlën 35 Cts per regel Kleine Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. ffcij een maximum aantal woorden van 30 ■nrasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Lelden per 3 maanden f.2.35; per week 1 0.18 Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post f. 2.35 portokosten. lit nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. Heden wordt bij de bezorging van ons blad gratis de Winterdienstrege- ling voor Leiden van spoor- en tram wegen en autobussen afgegeven aan onza abonné's te Leiden en Oegst- geest. De abonné's buiten Leiden en Oegstgeest ontvangen de dienstrege ling morgen. DE DIRECTIE. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter algemeene kennis, dat zij uitsluitend ten aanzien van den door den „Eén Kwartiertjes Bond" op 16 en 17 November a.s. in het gebouw „Tot Nut van 't Algemeen", aan het Steenschuur no. 21, alhier, te houden bazar, tot 10 uur des avonds ontheffing hebben verleend van het sluitingsuur voor winkels. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris, teiden, 18 October 1932. 8410 drankwet. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter algemeene kennis, dat het Bestuur van de St. Jozef gezellen vereeni ging. te Leiden, een verzoek heeft inge diend ter "bekoming van een verlof B voor den verkoop van uitsluitend alcoholvrijen drank voor gebruik in het perceel Rapen burg No. 62, aldaar. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN. Secretaris, iden, 18 October 1932. 8411 HET 175-JARIG BESTAAN DER LOGE „LA VERTU". een geschiedkundig overzicht. .JVIomenteel een record-ledental bereikt. Jln verband met het 175-jarig jubileum aer Leidsche Loge „La Vertu" waarover wij gisteren het een en ander mededeel den, schrijft men ons nader: M»teeds lang voor het jaar 1757 bestonden er te Leiden Loges, waarvan „Le Philan- we* oudste was Deze Loges hadden hare eigen doelstellingen, wetten Se9.rui^en en werkten los van elkaar. Wat zij gemeen hadden was de Broeder- sChapsidée en was het gezamenlijk stre ven naar Wijsheid (hieronder niet te verstaan Wijsheid, verkregen door weten schappelijk denken, doch Levenswijsheid, welke alleen verkregen kan worden door nienschen, die in het volle leven staan). ,?n A*er Loges droeg den naam van WöjlAmïtié Fraternelle", welke naam al heel duidelijk wijst op de Broederschapsidée. naam „Le Philantrope" wijst in de eerste plaats op het lenigen van nood, op Jienschenliefde, welke niet alleen in eigen I J?lng' dock °°k verre daarbuiten beoefend als een schoone kunst. Al dergelijke hooge instellingen ver- ■|Sischten, vooral in vroegere tijden, eene «Strenge afsluiting, eene beperking, waar- floor de Loges den schijn opwekten van geheime genootschappen te zijn, die kuip ten tegen geloof en gezag. Niets is min der waar dan dit en toch zijn er tot op «en huidigen dag nog tal van bewijzen ■;dat de massa nog steeds achterdochtig ■tegenover het Logeleven staat. Een door- ^•laand bewijs dezer antipathie uit de ge- ^pchiedenis is de plundering en verwoesting der Loge te Amsterdam door het gepeupel ui 1735. Direct daarna werd er door do ''regeering een verbod van vergadering plegen de z.g. Vrijmetselaren uitgevaardigd. Aan dat verbod is nimmer de hand ge houden, trouwens niets is moeilijker dan om het streven der menschen naar vrije ontwikkeling tegen te gaan. De drang des geestes en des harten baant zich overal een weg. Eu zoo ging het ook te Leiden; het Logeleven nam eerder toe dan af. De oudste geschiedenis voor den Vrijmetse laar dateert te Leiden van het jaar 1756. Een jaar later werd een z.g. Constitutie- brief aangevraagd aan het Hoofdbestuur der Orde en op 19 October 1757 werd de ■£oge „La Vertu" gesticht. B Van de eerste levensjaren van „La Vertu" is niets bekend, omdat alle boeken en brieven ontbreken tot 1761. De notulen beginnen in 1769. In elk geval is dit een lelt, dat de jonge Loge reden van bestaan* had, want reeds in 1770 ging een der veel oudere zusters, de Loge l'Age d'Or* tot haar over. De vergaderingen en bijeen komsten werden toen gehouden in de Srhermzaal, eene vrij primitieve lokaliteit, waarvan in het stadsarchief aardige af beeldingen bestaan. In 1896 werd de Schuttersdoelen als plaats van bijeenkomst gekozen, waarna de casteleyn Coebergh, een Katholiek, de Loge in een paar kamers huisvestte tot 1804. Achtereenvolgens werden daarna hotel „De Zon" op de Breede straat en „Het Zwijnhoofd" op de Haarlemmerstraat als vergaderplaatsen gebruikt. Ondertus- schen was „La Vertu" zeer uit de kluiten gewassen. Zelfs de nog over gebleven Loge l'Amitié Fraternelle" of l'Artillerie des Six Couteaux de Chasse was in 1800 in La Vertu overgegaan onder van te voren begonnen voorwaarden. Na 1800 bestond er te Leiden dus nog slechts één Loge en die Loge was „La Vertu". Zij werkte ongestoord tot het jaar 1807, toen op den 12den Januari het kruit schip ontplofte. Wel werd geen der leden door dien ramp getroffen, doch zij hebben alle een groot deel gehad in het lenigen van den nood der slachtoffers. Op de ge denkpenning, welke in dat jaar geslagen werd, bij gelegenheid van het 50-jarig bestaan en waarvan één exemplaar aan den Koning, Lodewijk Napoleon, ten ge schenke werd geboden, staat op de voor zijde de ramp afgebeeld. De toen geheel gespaarde St. Lodewijkskerk of Saaihal op de Steenschuur, is duidelijk te herkennen. Met de behuizing ging het nog steeds niet I naar wensch. In 1822 werd de Schouwburg gehuurd, toen nog een onooglijk gebouwtje. Dan volgde eene periode tot 1827, waarin een I der leden zijn huis zoo liet verbouwen, dat i hij de Loge kon huisvesten tegen bepaalde j vergoedingen. Daarna huurde de Loge een paar lokaliteiten in het stadslokaal en i toen dit verbouwd werd in 1871 in den I Burcht en daarna weder in het vernieuw- i de stadslokaal, bij welke bouw op verzoek der Loge aan B. en W. Leiden rekening werd gehouden met het huisvesten der Loge. Een afdoende oplossing werd eerst in 1872 verkregen, toen de Loge aankocht de mouterij „De Posthoorn", vroeger „De Arend" op de Steenschuur en aldaar liet plaatsen het eigen gebouw zooals dit nog thans daar staat. Hierdoor werden echter de finantieele lasten der Loge zeer be zwaard. Dit had contributieverhooging ten gevolge, waardoor weer meer leden werden weerhouden om tot de Orde toe te treden. Het ledental daalde dan ook, doch gelukkig niet zoo diep als in 1833, toen de Loge slechts 9 leden telde. Die daling had plaats in een tijd, waarin het materia lisme overal op de wereld zegevierde. In de geschiedenis der Loge spiegelt zich natuurlijk het wereldgebeuren. Toen na den oorlog van 1870 de menschen ge schrokken waren van alle verschrikkingen van dien strijd, waren het ook de leden van La Vertu, die een vredesbond wilden oprichten en een vredesdag houden to Dordrecht om tegen den strijd te pro testeeren. Toen in 1907 der werkeloosheid aangroeide, werd er in de Loge gesproken over de demping van de Zuiderzee om ruimte to krijgen en werkgelegenheid. De leden staan alle in het volle leven en zij komen te staan tegenover vraag- I stukken, die zij mede willen hel oen op lossen en het is niet meer dan natuurlijk, dat zij dan hun licht opsteken op die i plaats, waar de besten, ook profanen, hunne meening ronduit uitspreken, i Reeds bij de viering van het 150-jarig bestaan op 20 October 1907, welke herden king op luisterrijke wijze geschiedde, was het ledentl sterk toegenomen om thans te culmineeren. Thans, 25 jaren later, doch in die 25 jaren heeft er een wereldcata- I strophe plaats gegrepen, die de menschen hun vertrouwen in hunne medemenschen heeft doen verliezen en die hun vertrou- I wen in eene alles amvattende. opbouwen- de wereldorde heeft geschokt. Juist nu blijkt het, dat La Vertu reden van be- I staan heeft, omdat er, niettegenstaande I alles, nog gelukkig zeer vele menschen zijn. die hunne medemenschen blijven i vertrouwen en die blijven gelooven in het i Eeuwige Mysterie, strijdende voor de Menschheid. Het grootste deel der leden van La Vertu werkt te Leiden mede in allerlei openbare en particulire lichmen. De Maatschappij tot tfut van het Algemeen en de Maat schappij van Weldadigheid zijn door Logeleden opgericht. In de Hulpbank, in de Spaarbank, in de Commissie voor Volksbijeenkomsten, in de vereeniging voor Schoolkindervoeding en kleeding, m de Vereeniging voor Volksonderwijs, Volks zangschool. in de Regentschappen van Invalidenhuizen en tehuizen voor ouden van dagen, overal werken de Logeleden mede, omdat zij vertrouwen hebben in een betere toekomst. En omdat zij dit vertrouwen bezitten en opbouwen willen, zullen zij straks op den 22sten October opgewekt het 175-jarig bestaan hunner Loge herdenken, al is he„ dan op bescheiden wijze met het oog op de tijdsomstandigheden. Een onderhoud met den Burgemeester van Nieuwveen en met den Secretaris van genoemde Kamer. BEZOEK AAN HET N. A. Z. Gistermiddag en vandaag heeft een aan tal bestuursleden van de „Assistence publi- que" te Brussel onder voorzitterschap van mr. Goossens Bara een bezoek gebracht aan het Nieuw Academisch Ziekenhuis al hier Hun belangstelling ging in de eerste plaats uit naar de huishoudelijke afdeeling zooals keuken, wasscherij, verwarmingsin stallatie liften e.d. De bezoekers wr en rondgeleid door den directeur den heer H. H. Maas den hoofd architect bij den Rii kegpbouwendienst. Ir. Hoekstra en den architect bij dien dienst, Ir. Helwlg. Zooals bekend wordt door de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Rijnland een actie gevoerd, ten doel hebbend op ruime schaal een ruiling tot stand le brengen tusschen de veilingproducten uit het onder haar werkzaamheid ressortee- rende tuinbouwgebied en Duitsche in dustrieproducten. De bittere nood in den tuinbouw was de oorzaak, dat het Bureau der Kamer zich gedrongen voelde, naar andere middelen om te zien om den export te vergrooten; zoo moest het naar de mee ning der Kamer mogelijk zijn, de Duitsche regeering te bewegen goederen in Dultsch- land zonder de gewone deviezen-maatrege len toe te laten, indien een order, die ook naar andere landen zou kunnen gaan, in Dultschland zou worden geplaatst. De I werkzaamheid in deze richting heeft tot I resultaat gehad, dat contact werd verkre gen met het „Gesellschaft für Internatio nalen Warentausch" te Düsseldorf. Transacties zonder betalings moeilijkheden. Het thans gepubliceerde feit, dat de Nederlandsche' transacties een dusdanige vlucht hebben genomen, dat genoemde organisatie binnenkort in Nederland een eigen kantoor gaat openen, is voor een redacteur van het Persbureau Vaz Dias aanleiding geweest, zich naar Nieuwveen te begeven, waar hij een onderhoud heeft gehad met den burgemeester dezer ge meente, den heer J. W. Geesink. Want het is deze burgemeester, die veór hij, daarbij terzijde gestaan door enkele van zijn ambt- genooten in andere gemeenten van Zuid- Holland. met de Kamer van Koophandel voor Rijnland in contact trad, in de rich ting als boven geschetst, werkzaam is geweest. Hoe ik hiertoe gekomen ben? aldus herhaalde de heer Geesink de eerste vraag van den redacteur. Wel. een bericht in de „Indische Mercuur" van 29 Juli J.I. is er de oorzaak van! Dit bericht maakte mel ding van een levering van Grieksche tabak naar Duitschland, waarvan de betaling voor 30 °/o in drachmen en voor 70 °/o in deviezen geschieden zou, dan wel de tegen waarde dier 70 in Duitsche goederen. Deze transactie is inderdaad tot stand ge komen en nadien is op eenzelfde wijze een belangrijk deel van de Bulgaarsche tabaks oogst, ter waarde van 150 millioen Iewa naar Duitschland geleverd, waartegenover Duitschland voor 75 of 112.5 millioen naar Bulgarije exporteerde. Met Brazilië werd onderhandeld om Braziliaansche koffie, die op dat moment geheel onverkoopbaar, hetzij verbrand, het zij in zee gestort werd, te ruilen tegen Duitsche steenkool. De onderhandelingen hadden een dermate gunstig verloop, dat Duitschland thans maandelijks voor 3/4 millioen mark aan steenkool uitvoert, waartegen Brazilië Santos exporteert. De Duitsche steenkolen worden opgenomen door de Braziliaansche regeering tegen normalen marktprijs en gebezigd voor de Braziliaansche Rijksspoorwegen. Duitsch land opende door deze transactie een ge heel nieuw afzetgebied, daar tot dusver Engeland hier leverde; de Santos-koffie wordt op normale wijze te Hamburg aan de markt gebracht. Een dergelijke wijze van handelsvoering is in deze tijden zeker wel een unicum, daar het hier vrijwel neerkomt op de oude, primitieve goederenruil („Warentausch"). Toch mag niet ontkend worden, dat de koopkracht en werkverruiming ten zeer ste door deze transacties gebaat werden. Een dezer ruilobjecten, welke voorname lijk in het Rijnland tot stand kwam, gaf de Duitsche industrie belangrijke trans portorders, waardoor de fabrieken weder arbeidsgelegenheid kregen; de arbeiders, door de verdiende loonen koopkracht ont wikkelden en daardoor weer in de gelegen heid kwamen de geïmporteerde goederen (in dit geval tabak), die in Duitsche fa brieken ten deele na verwerkt werden, af te nemen. Welnu aldus burgemeester Geesink het is deze publicatie geweest, die bij mij en mèt mij enkele mijner ambtgenooten van gemeenten in Zuid-Holland, de vraag heeft doen rijzen of er voor onze tuin bouwproducten, die wij eigenlijk wel op de mestvaalt konden gooien door gebrek aan exDOrt naar Duitschland, wellicht een der gelijke regeling te verwezenlijken zou zijn. Een onderzoek in deze richting wees uit, dat er te Berlijn een organisatie is, die zich speciaal ten doel stelt Duitsche in dustrieproducten te ruilen tegen levens middelen uit het buitenland. Het is de „Gemeinschaft der Deutschen Lebens- mittel Emfur Handels A. G.", kortweg Gedelag genoemd. Persoonlijk heb ik een bezoek gebracht aan het Duitsche Rijnland. Daar bleek mij dat de Kamer van Koophandel te Düssel dorf, die nauw verbonden is met het „Ge sellschaft fur internationalen Waren tausch" in deze stad, voor de Nederland sche belangen het aangewezen middel was, aangezien een groet deel van onzen export van landbouwproducten vooral in het Rijnland en Westfalen een afzetge bied vonden. Met de Kamer van Koop handel voor Rijnland te Lelden, die reeds in dezelfde richting werkte, werd de zoo noodige samenwerking gezocht; zoo wer den tusschen de bij deze zaak betrokken instanties verdere besprekingen gevoerd, waarna tenslotte met medewerking der Duitsche regeering bereikt werd, dat een behoorlijke hoeveelheid Nederlandsche groenten en haring uit het district Leiden geruild kon worden voor Duitsche in dustrieproducten. Een dergelijke „Waren tausch" ondervindt in Duitschland, ook in regeeringskringen, veel sympathie. Afgescheiden van eenige minder be langrijke punten is aldus de burgemees ter het groote voordeel van dergelijke transacties wel hierin gelegen, dat de uit voer van de Nederlandsche goederen naar Duitschland op deze wijze niet in het 1 minst onderhevig is aan betalingsmoei lijkheden, daar de betaling en afrekening telkens geheel binnen eigen grenzen blijven. De zeer krachtige bouding van de Ka mer van Koophandel te Leiden tegenover de Duitsche regeering heeft er voorname lijk toe geleid, dat deze gunstige resul taten bereikt zijn; aan de Duitsche Ka mers van Koophandel is n.l. medegedeeld, dat men alleen dan bereid was de orders in Duitschland te plaatsen, indien een zeker percentage bij een strenge ver houding van 1 1 zou Duitschland's bui- tenlandsche handelsbalans weinig zijn ge- oaat der koopsommen in goederen kon worden verrekend. Van groot belang is ook, dat Duitsch land bereid is, ongelimiteerd Holiandsche levensmiddelen door bemiddeling van het bureau in Düsseldorf op te nemen. De ves tiging van een eigen kantoor door het „Gesellschaft für Internationalen Waren tausch" in Nederland wijst er voorts op, hoe men in Duitschland overtuigd is van de belangrijkheid van het onderhavige systeem. Mijn indruk is. dat dit systeem dat voorloopig wel gehandhaafd zal blij ven omdat de exportmoeilijkhcden onge- BINNENLAND. Het 175-jarig bestaan der Leidsche Loge „La Vertu". (Stadsnieuws, le Blad.). Goederenruil tusschen Nederland en Duitschland. (le Blad). Dc prijsverhooging van reuzel; minister Verschuur heeft maatregelen genomen. (Binnenland, 2e Blad.). Autobus of train? (Binnenland, 2e Bi.), Aantal gemeenten, dat geen opcenten heft op gemeentefondsbelasting van 317 tot 181 gedaald. (Binnenland, 2e Blad.). De roofoverval te Ide (Gr.); dc dader is aangehouden. (Laatste Berichten, le Bi.). BUITENLAND. Duitschland weigert nogmaals naar Ge neve te komen. (Buitenland, le Blad.). Crisis-geruchten in België, Tsjccho-Slo- wakijc en Zuid-Slavië. (Buitenland, le Bi.). Het Roemecnsche kabinet is afgetreden. Een kabinet Maniu op komst? (Buiten land, le Blad.). Een rede van MacDonald over dc ont wapening. (Buitenland, le Blad.). Ernstige treinramp in Roemenië. Reeds 24 dooden. (Buitenl. Gemengd, 3e Blad en Tel. le Blad.). Te Oberammcrgau is overleden Ludwig Lang. (Tel. le Blad.). twijfeld nog zeer gerulmen tijd zullen aan houden, behoorlijke resultaten zal blijven afwerpen. Het mag dan ook geen verwon dering baren, dat andere Kamers van Koophandel ik noem speciaal Gouda en Den Haag, deze aangelegenheid in de sfeer van hun belangstelling getrokken hebben. En hoe meer propaganda, hoe beter! Nog één zaak van belang bracht hierna 1 de redacteur ter sprake. Waar wordt het kantoor, waarvan U zoo even sprak, gevestigd? U moogt vermelden, dat Rotterdam hiervoor is uitgekozen, antwoordde de burgemeester. In deze zaak wordt de meeste spoed betracht. De werkwijze van het stelsel. I De redacteur heeft zich na dit onderhoud naar hier begeven, waar hij den secretaris van de Kamer van Koophandel en Fa brieken voor Rijnland, dr. P. G. Knibbe, bereid vond, nog eenige nadere mededee- lingen te doen, ook wat betreft de belang rijke kwestie der werkwijze van 't bureau Het werk gaat goed, aldus dr. Knibbe, en mede daarom geeft het ons veel vol doening. Verrassend voor ons was de on verwachte medewerking van de importeurs van Duitsche goederen. Op geen enkele weigering zijn we ge stuit! We moeten nu afwachten hoe het werk hier verder groeien zal. Van betec- kenis is het zeker dat tal van andere Ka- Morgen is het feest in de nederige, maar vriendelijke woning van Isaac Boom en Maria Pardon in het Hof .De Blauwe Klok" No. 4 nabij de Oude-Slngel. Dan herdenken de beide oudjes den dag. waar op zij voor vijftig jaar ..aanteekenden". ter wijl op 1 November 1882 de ambtenaar van den Burgerlijken Stand hen als wettige echtgenooten in zijn register schreef. Een halve eeuw lang hebben Boom en zijn vrouw lief en leed met elkaar gedeeld Hun huwelijk werd gezegend met de ge boorte van 11 kinderen, waarvan er nog 8 in leven zijn. Bovendien ziin er 40 klein kinderen en 5 achterkleinkinderen De thans 71-iarige bruidegom was ge durende een groot deel van zijn leven werkzaam als dekenwever, eerst bij de firma Scheltema en later bij de firma Van Wensen, Toen na het uitbreken van den oorlog een groot deel van het personeel dezer firma overging naar de firma Zaalberg werd Boom met het oog op zijn reeds be-l trekkehjk hoogen leeftijd ontslagen en was hij genoodzaakt door de opbrengst van peuren in zijn onderhoud te voorzien Zijn vrouw was hem daarbij met den verkoop behulpzaam. In de laatste jaren heeft hij dit niet meer kunnen vnlhouden aangezien het roeien te veel van zijn krachten vroeg De slechte tijdsomstandigheden met hun groote werkloosheid en al de gevolgen van dien hebben hun terugslag ook doen ge voelen in het khlne huisje van het echt paar Boom. Moge de feestelijke glans van de komen de weken voor langen tijd all° sombere ge dachten en gevoelens verdrijven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1932 | | pagina 1