HET FEEST VAN LEIDEN's ONTZET
De Optocht wegens den regen halverwege gestaakt.
LEIDSCH DAGBLAD Derde Blad
Dinsdag 4 October 1932
EEN VERREGENDE DAG.
Een verregende inzet.
De feestviering 1932 van Leiden's Ontze
werd zooais de laatste Jaren gebruikelijk
is geworden ingezet met de taptoe,
met dien verstande, dat deze thans niet
aan den vooravond, maar reeds Zaterdag
werd gehouden. Helaas deed de regen af
breuk aan het fraaie geheel van den stoet
en niet ln het minst aan de plechtigheid
van de kranslegglng aan dsn voet van het
standbeeld van Pleter Adrlaanszoon van
der Werffl
Voorafgegaan door het bestuur der 3-
Octobervereenlglng, het bestuur der
V.V.SL., het Collegium van het Leidsche
Studentencorps, wandelde de lange stoet
van de Kaasmarkt af langs de vastgestelde
route via het Rapenburg naar het Van der
Werff-park. Het muziekcorps der Koloniale
Reserve te Nijmegen, „Werkmans Wils
kracht", de Leidsche Christelijke Harmo-
nle-vereenlging en de Mond-Accordeon-
vereeniglng Bravo" wisselden de lange rij
van sportvereenlglngen, meisjesgezellen,
padvinders. Burgerwachters, enz. af en
droegen voor een vroolijke marschmuziek
zorg.
De taptoe bij het standbeeld werd ge
blazen door het muziekcorps van de Kolo
niale Reserve evenals het Wilhelmus en
enkele vaderiandsche liederen. Door den
voorzitter der 3-October-vereeniglng werd
vervolgens een krans gelegd aan den voet
van het helverlichte standbeeld van bur
gemeester Van der Werff.
Vla de Hoogewoerd marcheerde de stoet
daarna naar de Kaasmarkt af.
Juist terwijl de stoet rondom het stand
beeld stond opgesteld, barste een frlssche
regenbul los, die echter de talrijke belang
stellenden niet op de vlucht vermocht te
Jagen.
Was de inzet weinig hoopvol, ook Zon
dag beloofde het weer niet veel goeds en
menigeen zal stellig gistermorgen een pak
van het hart gevallen zijn. toen gisteroch
tend de hemel zoowaar blauw was! Helaas
was de vreugde van korten duur: de eerste
twee nummers van het uitgebreide feest
programma, verliepen zonder stoornissen,
maar tijdens de uttdeellng van haring en
wittebrood liet Pluvlus zijn tranen den
vrijen loop en bekroop ons een gevoel van
angst bij de gedachte, dat de optocht zou
verregenen. Maar laten wij den dag van
gisteren nog eens in chronologische volg
orde in gedachten beleven en dan zü aller
eerst geconstateerd, dat op 3 October elke
rechtgeaarde Leldenaar vroeg uit de veeren
is. Men moge op lederen anderen dag van
de resteerende 364 zich 's morgens om
halfzeven nog eens heerlijk in zijn bed om
draaien op den derden October behoort
zoo iets tot de volstrekte onmogelijkheden.
De echte Leldenaar heeft dien dag niet
eens een wekker noodig; hij ontwaakt om
datja. omdat de feeststemming eigen
lijk al een paar dagen ln de lucht zit.
Ditmaal zelfs bijzonder lang. omdat de
Winkelweek voor een fikschen aanloop tot
het culminatiepunt der feestelijkheden
zorgde.
Was het daarom, dat de belangstelling
voor
de reveille
vanaf het balcon der Stadsgehoorzaal gis
termorgen zoo groot was? We weten het
niet. maar constateeren alleen het feit. dat
er zeer veel stadgenooten met aandacht
luisterden naar de tonen, welke de mannen
van het Leidsch Politie-Muziekgezelschap
door de ochtendschemering over de Sleutel
stad uitstrooiden
De eerste feestklanken en stellig niet de
minst welluidende, welke onze trommel
vliezen op 3 October te verwerken krijgen!
Het programma werd der traditie getrouw
ingezet met het .Wilhelmus" en besloten
door het ..Wier Neerland's bloed."
En nauwelijks had de heer M. Bolder-
dijk. onder wiens leiding dit onderdeel van
het programma sedert jaren wordt afge
werkt. den dirigeerstok laten zakken, of de
menschenkluwen daar beneden ln de Bree-
straat flarde uiteen. Een deel begaf zich
naar de uitdeellng van de traditloneele
feestgave, haring en wittebrood, in het
Waaggebouw en een ander deel. dat de
overgroote meerderheid vormde, naar het
Van der Werffpark, waar
de koraalmuziek
een ontelbaar aantal toehoorders trok.
Zoowel aan de overzijde van het Rapen
burg als ter weerszijden van het park
stond een dichte haag van belangstellen
den opgesteld.
En als waardig middenstuk verhief zich
boven de zangers en zangeressen aan zijn
voet, de edele figuur van Pleter Adriaans-
zoon van der Werff den onvergetelijken
burgemeester uit Leiden's meest benarde
tijden: den man aan wlen onze stad haar
roemruchte Universiteit te danken heeft.
Plechtig klonken de accoorden van
Psalm 89 en Psalm 9 onder het rulschend
geboomte en misschien zal een enkele der
honderden toehoorders ook gedacht hebben
aan dien gedenkwaardigen morgen van
den 3den October 1574. toen ln de Pieters
kerk dezelfde Psalm werd aangeheven.
Waarschijnlijk toén met meer Innerlijke
overtuiging en behoefte om Gode te dan
ken voor Zijn wonderbaarlijke redding,
maar voor hem, die Leiden en zijn historie
liefheeft ook th&ns ontroerend schoon
De Koraalmuziek of zooals de Lelde
naar zegt: het koraalmuziek ls en blijft
een wijdingsvol nummer van onze viering
van Leiden's Ontzet.
Uit den aard der zaak minder attractief
dan een optocht of een Schuttersveld,
maar toch iets. wat wij niet graag zouden
willen prijsgeven.
De groote belangstelling telkenjare ge
tuigt, dat wij ln deze meening niet alleen
staan.
De heer Leo J. Mens dirigeerde als steeds
het koor. dat begeleid werd door het Ste
delijk Muziekcorps onder leiding van den
heer Geyp.
Twee coupletten van het „Wilhelmus",
welke door alle aanwezigen werden meege
zongen vormden het traditloneele slot.
Tijdens deze plechtigheid bood een com
missie uit het koor den burgemeester, mr.
Van de Sande Bakhuyzen een krans met
een lint ln de Leidsche kleuren aan met
het verzoek deze aan het standbeeld van
zijn grooten voorganger te willen hechten.
De burgemeester voldeed aan dit verzoek
na het koor zijn dank te hebben betuigd
voor deze immer weer treffende hulde.
Inmiddels was ln het Waaggebouw
de Ditdeeling van haring en wittebrood
in vollen gang. 2450 personen kwamen dit
Jaar de feestgave in ontvangst nemen,
waaraan de firma Van Nelle wederom gra
tis pakjes koffie en tabak toevoegde. De
omgeving van de Aalmarkt leverde den
aanblik van ieder jaar op. Op het Waag-'
hoofd speelde het wakkere korps van T.
en D. vroolijke wijsjes en onderwijl stroom
de een lange file gegadigden de Mande-
makerssteeg uit. het Waaggebouw in om
dit aan de Aalmarktzijde met kussensloo-
pen vol brood en tellen en borden vol
druipende haring weer te verlaten. In het
gebouw zelf deelden hooggehoede heeren
brood uit. telden bonnen na hielpen het
kussensloop open vouwen en dirigeerden
den stoet vervolgens naar de andere zijde,
waar tal van dames met hoog-ongestroopte
mouwen de andere helft der feestgave, de
haring, uit de kuipen vischten en het zee
banket in de meegebrachte teilen borden of
stukken krantenpapier deponeerden. Foto
grafen waren er als de kippen bij om
daarvoor in aanmerking komende objecten
op de gevoelige plaat te vereeuwigen.
Een neerplassende regenbui deed de mu
zikanten ijllnes onder den luifel van het
Waaggebouw vluchten. Even voor halftien
arriveerde de burgemeester op het terrein,
begroet met het „Wilhelmus". Voor het
eerst sedert jaren misten wij hier onzen
oud-burgemeester, jhr. De GUselaar. en het
feit. dat dit door velen als een gemis werd
gevoeld bewijst dat de Sleutelstad haar
„éénen goeien Leienaar", die door onge
steldheid verhinderd was, nog niet is ver
geten. De praeses-collegii, de heer van de
Werk bood als steeds aan de dames .een
flesch eau de cologne aan.
Te ruim halftien gaf de burgemeester
het sein tot het loslaten der circa 1500
postduiven die in een 25-tal korven op
het Waaghoofd waren ongesteld. Eén ooeen
blik was de lucht vol klepperende duiven-
wieken: toen zwermden de dieren uit el
kaar; eenige malen in een grooten boog
over de Aalmarkt en dan pijlsnel in de
richting naar huis.
Om zich in hun duivenhersens bij thuis
komst waarschijnlijk af te vragen, waarom
ze er dit keer met zoo'n klein eindje vlie
gen zoo eemakkeWk afkomen!
Als besluit van de ochtendfeestelijkhe
den zü volledigheidshalve het springen van
de fontein op de Vischmarkt vermeld.
Om halfnegen zou bij Oud-Hortuszicht
aan den Witte Singel de start plaats
hebben voor den
Elfdorpentocht rondom Leiden,
en reeds ver vóór achten begon daar de
groote drukte. Onafgebroken kwamen
groote gezelschappen wielrijders aan
de meesten in sportcostuum om er hun
kaart voor de eerste maal te laten afstem
pelen en de talrijke commissie-leden kwa
men handen te kort om hen allen in een
vlot tempo te helpen. De organisatie on
der opperste leiding van de heeren Cahen
en De Jong, bleek echter voortreffelijk ln
elkaar te zitten en nauwelijks had een
deelnemer zijn kaart laten controleeren
of hij (of zij) werd gedirigeerd naar de
Gerrlt Doustraat, vanwaar de stoet via
Jan van Goyenkade en Witte Rozenstraat
geleidelijk weer naar het aanvangspunt
aan den Singel werd gestuurd. Over de
zevenhonderd dames en heeren uit alle
oorden van ons land waren opgesteld
(allen met de roodwitte wimpel voor aan
de fiets) toen te ruim halfnegen het tee-
ken tot vertrek werd gegeven. Voorop het
Klaroen- en Tamboercorps van den Vrijw.
Landstorm, corps Motordienst (sectie Lei
den). daarna het muziekcorps der Kolo
niale Reserve te Nijmegen en vervolgens
de haast eindelooze rij van Elfdorpen-
rijders. die langs een enorme haag van
menschen den overweg bij het Station
bereikt had toen de staart van den stoet
nog steeds Oud-Hortuszicht verlaten
moest. Een stortbui had inmiddels een
wolk van pessimisme boven dit uitzonder
lijke nummer van het 3-October-program
gehangen, doch het is gelukkig zeer mee
gevallen en na Warmond is het verder
volkomen droog gebleven. De op zichzelf
zoo mooie wegen, waar padvinders overal
het verkeer regelden, waren thans stof
vrij, de wind scheurde het regendek uit
een en een vriendelijk zonnetje kwam
tenslotte af en toe nog leven en vroolijk-
heid bijzetten aan dit kleurige en fleurige
sportieve tafreel
In de Oegstgeesterlaan had men den
stoet verzameld om allen bij elkaar te
krijgen en precies te kwart over negen
loste daar de voorzitter der 3 October-
vereeniging, de heer Van der Laan, het
startschot voor dezen tocht over 45 K.M.
langs de volgende route: Oegstgeest, via
Warmonderweg naar Warmond en Sas-
senheim, door de Teylingerlaan naar
Voorhout, Plet-Gijzenbrug, Noordwijk-
Binnen, Noordwijk-Zee, Katwijk-Binnen,
Wassenaar, via Den Deyl en het Haagsche
Schouw naar Oud-Hortuszicht, waar men
vóór halféén binnen moest zijn om de
mooie medaille der 3-October-Vereeniging
te verwerven.
De vaandels gingen uit den stoet en in
een behoorlijk tempo werd nu spoedig de
enorme groep ver uiteen getrokken, om bij
de verschillende (onbekende) controle
punten weer eenlgermate te verzamelen.
Het werd 'n prettige, magnifiek geslaagde
rit, waarbij geen enkelen wanklank werd
vernomen. Duizenden belangstellenden
stonden er overal langs de wegen, gansche
dorpen waren uitgeloopen en luide werden
de deelnemers dikwerf toegejuicht! Na
tuurlijk kwamen er af en toe lekke ban
den) van verdere en meer ernstige pech
vernamen wij niet, behalve dat te War
mond een niet-deelneemster door een
autobus te water duikelde), doch de
3-October-Vereenlging had gezorgd voor
niet minder dan 20 flinke knapen, die in
een ommezien de bandjes gerepareerd
hadden, en bovendien was er het corps
Motordienst, dat uit zichzelf geneeskun
dige hulp en eenige auto's met reserve
materiaal had meegebracht. Een geste,
die zeer terecht algemeene en groote
waardeering heeft geoogst!
Op den bitumenweg te Noordwijkerhout
heeft even een opstopping gedreigd door
dat een onbekende de laffe streek had
uitgehaald door een handvol kopspijker-
tjes op den weg te strooien, doch geluk
kig werd dit tijdig ontdekt en met hun
groote jassen hadden de militairen dra
den weg schoongeveegd, waardoor er geen
enkele band aan ten offer is gevallen.
Helaas heeft men den dader van deze
kwa1ongens-„grap" niet ontdekt!
Vóór half een gelijk gezegd moest
men aan de finish zijn, doch het was nog
maar kwart voor elf toen de eerste groep
deelnemers leden van „Swift" er hun
kaart lieten eon troleeren („stempelen"
noemden de talrijke toeschouwers bij de
controle te Noordwijk aan Zee dat spot
tend!). Als sneller volgden de rijders el
kaar nu op, al groöter werden de aan
komende groepen en toen de controle ge
sloten was, bleek dat aan 124 dames en
590 heeren de medaille kon worden uit
gereikt.
En de stemming was algemeen uitste
kend. Er was tevredenheid over de rege
ling, enthousiasme over de keurige wegen
cn de mooie omgeving, enthousiasme ook
over het zoo groote succes van dezen Elf
dorpentocht. die slechts éénmaal in de
tien jaren wordt gehouden en die terecht
op een enorme populariteit bogen mag.
De heer Cahen, als voorzitter der com
missie, heeft na afloop de medailles en
prijzen uitgereikt. Hij bracht warmen dank
voor medewerking aan het muziek
corps der Koloniale Reserve, de sectie
Leiden van het corps Motordienst van den
Vrijwilligen Landstorm, aan de padvinders
voor de regeling van het verkeer, aan de
jongens der Ambachtsschool, die zich be
schikbaar hadden gesteld voor banden-
reparatie en aan dr. Kors, wiens medische
hulp gelukkig niet noodig is geweest.
Spreker heeft medegedeeld dat er 23
vereenigingen met meer dan 10 deelnemers
waren uitgekomen en heeft tenslotte onder
voortdurende toejuichingen de volgende
prijzen uitgereikt:
Eerstkomende personen: heeren: J.
Feiters, Leeuwarden, zllv. med. Ver. Vr.
Stud.; dr. Sljbersma. Heerenveen, zilv. med.
Leidsche Stud. C.; B. Verhoeven, Arnhem,
Ver. zllv. med. Gem. Oegstgeest.
Dames: mej. Tonny Gussenhoven, Nij
megen, zilv. plaquette V.V.V., Leiden.
Eerstkomende Ver., deelnemende met
minstens 10 personen: 12 leden Chr.
Sport Ver. D.O.S. (Alphen, beker Batteljef.
en Terpstra; 10 leden Pol. Sport Ver.
„Wassenaar", zilv. med. N.BX.O., afd.
Lelden.
Vereenigingen welke door het grootst
aantal leden vertegenwoordigd zijn: 76
leden R.K. Sportclub ,,Rood-Wit", beker
fa. J. W. Cahen; 35 leden R.K. Sportclub
„De Bataven", lauwerkrans Leidsche Crt.;
voorts als extra prijzen: 27 leden A.S.C.,
Leiden, groote zilv. med. IJdo; 25 leden
„Swift", Leiden, zllv. med. Neutr. Micld
Ver.; 24 leden C.J.M.V. „Levendaal", kl.
zilv. med. IJdo; 23 leden Leidsche Wandel-
Sport Vereen., zilv. med. Nat. Jong. Verb.,
afd. Leiden.
Vereenigingen met de mooiste vaandels:
Vrijwillige Landstorm, verg. zilv. med.
Gem. Warmond; .Swift", zilv. med. mr
Woldringh v d. Hoop, burg. Katwijk.
Vereenigingen, welke als groep de beste
indruk maken: Leidsche Wandel-Sport
Vereeniging, verg. zilv. med. Gem. Leiden;
Brunhilde, zilv. med. Leidsch Dagblad:
Groep Padvinders, med. Unitas.
Extra prijzen wegens verleende diensten
gedurende de tocht: Padvinders der afd.
Leiden der N.P.V., zilv. med. W. v. d Laan,
voorzitter 3 Oct. Ver.; Leerlingen der Am
bachtsschool, bronzen plaquette Swift;
fa. v. d. Kamp (3 kruldeniersjongens in
werkcostuum en op bestelfietsen), zilv.
med. Nieuwe Leidsche Crt.
Vaandelmedailles 22 vereenigingen. be
nevens: Vrijw Landstorm-corps Motor
dienst, sectie Leiden: Klaroen en Tamboer
corps Muziek-corps Kol. Res. Nijmegen.
De Optocht.
Eeuw der techniek! Uitvindingen in
adembenemend tempo volgen elkaar op,
overrompelen de menschheid! Triomf der
electriciteit! Alles electrisch werd het pa
rool van het 20ste jaarhonderd! Wat wacht
ons nog in komende jaren?
De mogelijkheden zijn ontelbaar, oncon
troleerbaar als het aanspoelende zand der
zee. Vijftig jaar verder en wij lachen
wellicht om hetgeen nu is, trotsch op de
volkomenheid, die sindsdien alweer bereikt
werd
Doch de figuren van de koningin der
wetenschap verbleken niet, slaan een brug
over verleden, heden en toekomst! Moge
voor het oogenblik namen van filmhelden,
sportmatadoren en recordverslinders ais
bij magnesiumlicht kortstondig opflitsen,
even snel als zij kwamen, zullen zij weer
in vergetelheid uitdooven. Verkeerd ge
richte heldenvereering is misleidend en
voert als een dwaallicht naar het moeras.
Doch de namen van hen, die door stagen
arbeid de ontwikkeling van wetenschap en
techniek al hooger en hooger opvoerden,
blijven ais heldere sterren schitteren aan
het eeuwigheidsfirmament.
Heil U Van Musschenbroek, Cunaeus,
Lorentz, Einthoven, Kamerlingh Onnes,
Keesom en De Haas!
Uw Leidsch nakomelingschap heeft in
deze dagen uw beeld weer opgeroepen, met
dat uwer buitenlandsche collega's als Gal-
vani, Volta, Ohm, Ampère, Faraday en an
deren.
In onverbleekte gloriekrans staat ge
daar, onaangetast, ondanks het vergaan
der jaren!
Was het wonder, dat het zilveren jubi
leum der Electrciteitsfabriek de 3 October-
Vereeniging aanleiding gaf, uw vindingen
van lachter de besloten ruimten dei-
enorme laboratoria aan het leekenpubliek
te brengen?
Zeker: het overgroote deel der heden-
daagsche menschheid wordt op school in
gewijd ln de geheimen uwer „flesch",
„zuil" en „kikkerproef", in de begrippen
uwer „plus" en „min" teekens, uwer span
ningen en weerstanden, uwer geniale for
mules, uwer meters, geleidingen en erner-
gleën. Maar hoevelen zijn er niet, die al
dat geleerde betreffende de theorie der
electronen, de magnetische effecten, de
stroomsterkten en wetten, alle begrip
pen en vindingen der oneindig veelzijdige
electriciteitsleer in den maalstroom van
het bruischende leven vergeten? Wij ont
steken met één handomdraai het licht, wij
schakelen de radio aan, bestijgen de elec-
trische fiets, strijken de wasch met het in
een oogenblik Gloeiende ijzer, snoeren den
stofzuiger aan, drogen ons haar, zonnen
ons onder reusachtige lampen, laten de
waterketel fluiten, doen binnenkort de
wonderlijkste dingen, „alles electrisch!",
zonder ons meer bewust te zijn van de
samenstelling der bron, die dit alles mo
gelijk maakt.
Nu is onze oppervlakkige en helaas veelal
in het onderbewustzijn opgeborgen kennis
van hetgeen wij toch allen in de puntjes
behoorden te weten, op zeer begrijpeliike
wijze naar voren gebracht door den „Plus
en min"-optocht, waarvan de titel velen
anvankelijk raadselachtig was, doch na le
zing der duidelijke exDlicatie in de „Feest
wijzer" al spoedig volkomen helder werd.
Dank zij deze uitleg, aangevuld door de
interessante stoet die gisteren door de stra
ten trok, voelen wii ons nu allen op slag
electri'citeitsdiscipilen in den dop, die den
niet-deskundigen uit andere steden een
lesje kunnen geven! Woorden als „Leidsche
flesch", „Zuil van Volta," „Wet van Ohm",
„Galvanische kikker" springen ons zoo den
mond maar uit en de „homo-eleetricus"
behoort voortaan tot onze allesbeste vrien
den
De „Plus en Min"-optocht! Deze was wel
geheel anders dan wij gewend waren!
Stonden vroeger romantiek, allegorie,
historie of flora op den voorgrond, dit
maal vierde het begrip „efficiency" den
boventoon. Ja, „zakelijkheid": het motto
van deze eeuw, beknoptheid, gemak in
doen en latenwat helpt ons in dit opzicht
beter dan de electriciteit, wier macht en
voordeelen over alles heerschen? Zeker:
de historie kwam er in menig opzicht hij
te pas! Ook nu weer velerlei costumes uit
vroeger eeuwen, maar de praalwagens
toonden toch in hoofdzaak ingewikkelde
machinerieën met den electrischen kunst-
mensch als de geperfectioneerde aardbe
woner van de toekomst.
Iedere huisvrouw zal het wat prettig
vinden, zich van zulk een knecht te
mogen bedienen. De lieftallige jongedame,
die in haar gemakkelijke fauteuil zat, be
hoefde maar op een knop te drukken
en het hoofd van dezen wonderlijken me-
chanischen sinjeur begon te knikken en
zijn oogen gloeiden plectrisch. Met zulk
een „vriend des huizes" kan mevrouw van
een ongekende rust genieten! Uit het oog
punt van merkwaardigheid dient dit me
talen heerschap wel het eerst genoemd te
worden. Maar wanneer de menschheid er
in de toekomst zóó uit moet zien, dan
houden wij ons toch liever bij het hed°n-
daagsche geslacht van vleesch en bloed,
roode wangen, blauwe oogen en soeocle
bewegingen! Ook de andere wagens waren
een nauwkeurige studie waard. Tientallen
malen vergroot reed fier de .Leidsche
flesch" door een deinende vloed van para-
pluies. de reuzenkikker van Galvani voelde
zich behaaglijk onder de stroomende
regenbuien en Watt en Half-Watt hielden
er met komische bulgingen én voor zich
zelf én voor de duizenden kijkgrage toe
schouwers den moed maar in, ondanks
hagelslag en herfstvlaeen!
De enorme „Ultrasol" was helaas maar
van bordpapier, anders zou zij zeker met
haar violette zonnestralen goede diensten
onder het grauw-druipende wolkendak
hebben kunnen bewijzen! De haar verge
zellende nagemaakte zon had waarlijk wel
reden tranen met tuiten te hx-ilen en ver-
i tolkte haar rol in dezen optocht op de na
tuurlijkste manier! Al deze met vernuft ont
worpen wagens spraken het meest tot de
technisch aangelegden onder de kijkende
menigte, doch ook voor de liefhebbers der
mythologie viel er heel wat te genieten!
Allereerst de zonnegod Helios in stra
lend gouden mantel, opkomend uit de wol
ken, omgeven door grappige glimwormpjes
met vroolijke kindersnuitjes!
Dan de haardvuurgodin Vesta en haar
maagden, die zeker zeer betreurden, dat
op dezen kouden herfstmiddag haar
eeuwig vuur niet werkelijk brandde
en de godendochter Elektra in mannelijke
gedaante, wie een pluim toekomst voor de
kranige wijze en de goede houding, waar
mee hij zijn paarden mende!
Een leger van guldene zonnebloemen,
walmende kaarsjes, draaiende vonkman-
netjes, koddige plus- en mlnteekens zet--
ten kleur en leven bij aan den stoet, en
de costuums van de tintelende regenboog
droegen volgens ons de prijs voor artisti
citeit weg voor ontwerp en uitvoering.
De vroolijke noot was de uitbeelding der
humoristisch geparodieerde figuren uit
den tijd van de lampen: de holbewoner-
met zijn fakkel, de romein met zijn olie
lamp, de kaars met den slaapmutseling
en de tante van Charley met haar goedig
petroleumlampje! Imposant verrezen
tusschen dit alles de enorme wagens die
de regionale stroomverzorging, de glorie
rijke Rijnlandsche Industrie en de huls
aansluitingen voorstelden. De groote ka
bel leek een reuzen rollade: alles getuigde
van de geweldige activiteit en de snelle
ontwikkeling der Leidsche electriciteits-
fabriek. wier zilveren jubileum zoo prach
tig in dit 3 Octoberfeest betrokken was.
Een serie huishoudelijke geschenken,
waarbij de electriciteit een hoofdrol speelt
deed de hulsvrouwen watertanden: hier
had nog een vriendelijke St. Nicolaas bij
gepast, die met aartsvaderlijk gebaar een.
hypermodern cadeautje uitreikte! Louis
Davids stem vroolijkte met zijn schlager
„Doe het electrisch" de druipende toe
schouwers op, evenals verschillende Leid
sche muziekverenigingen, wier marschen
als steeds weer door de straten der Sleu
telstad op enthousiaste wijze klonken!
Al week deze stoet, spoedig doordrenkt
door het meedoogenlooze regenwater,
sterk af van wat wij in andere jaren
zagen, toch ontbraken ook ditmaal niet de
fiere herauten, de keurig verzorgde eere-
wacht, de traditioneele rijtuigen met huil
bepluimde paarden, waarin de Burgemees
ter en zijn achtgenoote, het bestuur der
3 October-vereeniging en de politie-auto-
ritelten gezeten waren: zonder glim
mende hooge hoeden en zonder schitte
rende nauwsluitende jacquets zou een 3-
October-optocht toch niet „je ware" zijn!
De traditie is juist een der charmes van
van onze jaarlijksche rondgang, waarin
ditmaal ook op zulk een rationeele wqze
de omliggende gemeenten betrokken kon
den worden. Wie toch bewaart niet' een
charmante herinnering aan de 32 meis-
kes, die de dorpen uitbeelden, welke de
electrische stroom vanuit Leiden ont
vangen?
De jaarlijksche 3 October optocht is ten.'
einde. Wellicht niet zóó groot, zóó veelver-
scheidend als Vorige jaren, maar zeker
teekenend voor onzen tijd: gecompri
meerd gaf deze beeldengalerij een ont
zaglijke hoeveelheid interessante stof,
voorgetooverd op een wijze die de heeren
Ir. Kalff, Eckhard en Perquin uit Eind
hoven groote eer toekomt. Een yeql-
eischend, zeer moeilijk uitvoerbaar on
derwerp is met de beschikbare middelen
op ingenieuse wijze ten uitvoer gebracht:
wie als wij, rond het Militair Invaliden
huis, wa ar de oudgedienden gezellig
hun hutspot zaten te verorberen, de op
stelling heeft gadegeslagen en het opbou
wen van dezen stoet volgde, kan slechts,
eerbied gevoelen voor de manier, waarop
men toch een alleszins bevredigend
resultaat bereikte
Het uiterst moeilijke gegeven „de ge
schiedenis, ontwikkeling en toekomst der
electro-techniek" is den Leidenaars ver
toond op de wijze, die zij verlangen:
praalwagens, die indruk maakten, dit
maal meer interessant dan sierlijk of
artistiek als gevolg van het onderwerp,
groepen figuranten, die in hooge mate de
aandacht trokken, costuums, die het grijze
beeld van een regenachtigen herfstdag
verlevendigden!
Groote bewondering hebben wq voor
allen, die zich in dienst stelden van dezen
3 october-optocht, de regenvlagen in hun
doorschijnende kleeding den grootsten tijd
trotseerden en toch nog urenlang met
moed en volharding de ware stemming
er in hielden! Jong en oud toonden zich
heldhaftig, behielden hun goede humeur
en lieten zich niet ontmoedigen door het
weer, dat beste maatjes scheen te willen'
zijn met de depressie, die de wereld
teistert.
De „Plus en mln-optocht" heeft vroo-
lijkheid en afleiding gebracht in vele som
ber gestemde harten: de oud-vertrouwde
feestklanken schetterden weer door de
straten, de traditie is opnieuw hoogge
houden en nat. doch uiterst voldaan is een
ieder in gezellige nabetrachting rond;
zijnelectrisch" haardje gaan zitten,,
om de op electrische wijze klaargestoomde
„hutspot" te verorberen! Al zingt Louis
Davids ons toe „Doe 't electrisch", gelukkig'
mogen wij ons „stamppotje" nog op na
tuurlijke wijze naar binnen werken, hoe
wel in de verte de electrische „voedingspil" 1
als een dreigend monster ons reeds tegeh-
grijnst.
2—3
