LE1DSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Maandag 26 September 1932
BUITENLAND.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe Inschrijving:
De Economy Coupon Onderneming
(filiaal)Steenstraat 35, Leiden, Hoofd
zetel: Lange Voorhout 84, 's-Gravenhage.
Aan winkeliers en fabrikanten verstrek
ken van bonnen, welke later tegen ver
goeding van allerlei aard of tegen geld
door het publiek kunnen worden omge
wisseld.
Wijziging:
Gebrs. van der Lans, Hoofdstraat 283,
Sasenheim. Grondfreisbedrijf. Uittredend
Mede-eigenaar: H. J. L. van der Lans,
Sassenheim, dd, 15 Sept. 1932.
NEDERLANDSCH FABRIKAAT IN DE
LEIDSCHE WINKELWEEK
Men bericht ons, dat het overleg tus-
schen de Afdeeling Leiden van de Vereeni-
glng „Nederlandsch Fabrikaat" en het
Leldsch Winkelweek-Comité, tot resultaat
heeft gehad, dat aan alle deelnemers der
Leidsche Winkelweek welke zuiver Neder-
landsch fabrikaat-etalages hebben inge
richt, een diploma zal worden uitgereikt,
dat desverklezend in de etalage kan wor
den opgehangen.
Het aanvankelijk gekoesterde denkbeeld
om medailles te geven, moest om bijzon
dere redenen worden prijsgegeven.
Opgave van hen die voor een derge
lijk diploma in aanmerking wenschen te
komen, wordt gaarne ingewacht op het
Bureau der Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Rijnland, Stationsweg 43.
LEIDSCHE H.B.S.-VER. „EMTEGEES"
Bovengenoemde vereeniging hield Za
terdagavond in de kleine Stadszaal een
propaganda-avond. Om c.a. kwart voor
acht heette de voorzitter de vrij talrijke
aanwezigen welkom; tevens sprak hij de
hoop uit, dat velen zich als lid zouden op
geven. Dadelijk hierna werd een aanvang
gemaakt met de wedstrijden, zooals ping
pong, behendigheidswedstrijden, enz.
waarbij veel en hartelijk gelachen werd.
Om kwart over tien had de prijsuitreiking
plaats, waarna allen, voldaan over den
genoegelijken avond, huiswaarts keerden."
SOCIETAS
PHILOLOGICA LUGDUNO-TRAJECTINA.
De Societas Philologica Lugduno-Tra-
jectina heeft Zaterdag j.l. hare 84e bijeen
komst gehouden te Utrecht onder presi
dium van Prof. Dr. C. W. Vollgraff.
Dr. Brinkgreve (Voorschoten) gaf het
tweede deel te hooren van zijne, op de
vorige bijeenkomst aangevangen, lezing
over Anakolouthen, contaminaties en ver
wante verschijnselen, en paste de toen
tertijd uiteengezette theorie toe op
eenige passages uit Pindarus en Vergilius,
daarbij telkenmale doende uitkomen hoe
het aanvankelijk opgezette syntaetische
schema wordt verbroken door taalelemen
ten, die het affect of de visie van den
dichter naar voren stuwt. Hij besluit met
een korte karakteristiek van eenerzijds de
taal van het wetenschappelijke denken,
anderzijds de taal der kunst, waarin steeds
elementen van de primitiever taalvormen
terug te vinden zijn.
Dr. Brakman (Den Haag) sprak over
Ennius. Hij schetste leven en werken van
dezen ouden Latijnschen dichter en be
handelde in het bijzonder zijn Epicharmus
en zijn Annales. Vervolgens stond hij stil i
bij wat latere geslachten van hem hebben i
gedacht en geschreven en betoogde dat hij j
recht heeft op den titel van schepper der
Latjjnsche dichtkunst. Tenslotte stelde hij
eenige aanvullingen voor van lacuneuze
verzen uit de overgeleverde fragmenten.
Dr. Koster (Rotterdam) vestigde de
aandacht op den Codex Laurentianus 72,
14, een handschrift uit de dertiende eeuw,
dat vermeld moet worden onder de bron
nen, waaruit de tekst der metrische scho
lia op eenige Olympische oden van Pin
darus geput wordt. Hij gaf het hand
schrift zijn plaats in de rij der reeds be
kende en behandelde eenige passages ten
bewijze daarvan.
Zondag 2 Oct. a.s. zal het vijftig jaar
geleden zijn dat de heer J. B. van Duuren,
als letterzetter bij de N.V. voorh. E. J. Brlll
in dienstbetrekking kwam.
Dit feit zal Zaterdag 1 October herdacht
worden.
Naar wij bij informatie aan het Dla-
conessenhuis vernamen, is de toestand van
den heer J. W., wien Zaterdag aan de
Aalmarkt een ernstig ongeluk overkwam,
nog ernstig, doch naar omstandigheden
redelijk wel.
Met hartelijken dank aan allen die
meewerkten tot het slagen van de col
lecte uitgaande van de afd. Leiden en
omstreken van de vereeniging voor Chr.
Gezondheids- en Vacantie-kolonies in
Nederland wordt bericht dat de opbrengst
f. 530.16 (verl. 291.43) heeft bedragen.
Hedenmorgen heeft de brandweer
een begin van brand gebluscht ten huize
van L. van H.. Garenmarkt 7, waar een
6-jarig jongetje een brandende lucifer bij
een gordijn van de slaapkamer had ge
houden. De schade is gering.
Bij de politie is een rijwiel te bevra
gen, dat onbeheerd op de Boisotkade is
gevonden.
Zaterdagmiddag zijn op de Utrecht-
sche brug twee auto's tegen elkaar ge
botst, respectievelijk bestuurd door W. J.
F. uit Wageningen en H. v. H. uit Riet
veld. Beide voertuigen werden zwaar be
schadigd. De wielrijder W. G. van hier, die
tusschen de beide auto's bekneld raakte,
kwam er wonder boven wonder zonder
noemenswaardig letsel af.
Zaterdagavond is de 8-jarige J. H. C„
die in de Oosterstraat achter een auto
holde, met zijn hoofd op de straatsteenen
gevallen, waardoor hij een lichte hersen
schudding bekwam. De E.H.D. vervoerde
hem ter observatie naar het Diacones-
senhuis.
In de Stedelijke Werkinrichting wa
ren opgenomen:
volw.
Datum
pers.
kinderen
tot.
Maandag 19 Sept.
40
40
Dinsdag 20 Sept.
45
45
Woensdag 21 Sept.
45
45
Donderdag 22 Sept
45
45
Vrijdag 23 Sept.
46
46
Zaterdag 24 Sept.
46
46
460e STAATSLOTERIJ
(Niet officieel}
Trekking van Maandag, 26 September 3032
5e klasse. 5e lMst
IIOOGE PRIJZEN
f 1000.— 4423 13195 15397.
400.— 4804 8181 12179 14644 22374 23026.
f 200 9258 20411.
100.— 6021 7579 13116 19880,
Prllzen van f 70
381 389 620 654 798 881 905 946
986 1045 1184 1219 1283 1299 1474 1503
1548 1632 1761 1977 1981 1998 2207 2238
2425 2609 2631 2723 2729 2732 2827 3012
3031 3187 3498 3543 3749 3808 4066 4215
4-259 4402 4410 4473 4563 4673 4756 4763
4921 5033 5106 5121 6224 5253 6268 6364
6377 5457 5465 5584 5619 5644 6687 5949
5997 0210 6218 6225 6252 6286 6353 6418
6435 6561 6589 6628 6743 6855 6935 7127
7165 7184 7318 7319 7346 7525 7593 7606
7811 8234 8261 8379 8448 8612 8617 8662
8694 8761 8950 8959 8966 8971 9196 9221
9265 9437 9513 9572 9846 9904 9923 10004
10147 10231 10301 10398 10452 10769 10861 10918
11083 11125 11209 11376 11380 11392 11450 11761
11777 11803 11853 11949 12006 12095 12234 12649
12736 12807 12975 12987 13061 13224 13233 13239
13343 13382 13591 13612 13628 14221 14313 14380
14453
14475 14476 14537 14569 14640 14646 14713 14861
14939 15030 15040 15446 15549 15553 15575 15630
15749 15769 15780 15859 16036 16053 16193 16236
16323 16399 16585 16617 16689 16757 16825 16894
16934 17149 17233 17262 17277 17345 17811 17822
17956 18332 18338 18382 18488 18634 18691 18741
18770 18834 18958 19086 19091 19145 19253 19281
19417 19664 19669 19782 20034 20098 20174 20305
20357 20378 20558 20618 20801 20892 20956 20978
21112 21179 21312 21564 21646 21668 21690 21720
21722 21792 21916 21923 21976 21994 22119 22121
22159 22198 22211 22275 22292 22392 22484 22560
22969 22975 22992 23010 23164 23166 23233 23254
23282 23283 23326 23512 23525 23797 23803 23369
HONDENTENTOONSTELLING TE
SCHEVENINGEN.
Zaterdag en Zondag hield de Kynologen-
club Den Haag haar Kurhausschow 1932.
Er waren 331 honden ingezonden, waar
onder uit Italië, Frankrijk en België en
waarvan de kwaliteit over het algemeen
zeer goed was.
Z. K. H. Prins Hendrik had twee das
honden ingezonden, welke beide werden
bekroond. De St. Bernard (reu) James van
de Oldenhove van J. J. Jonk alhier, won
een eersten prijs in de jeugdklasse met
kwalificatie „goed"; de St. Bernard (reu)
Figaro von Rigi van M. de la Rie te Noord-
wijk, won een eersten prijs in de open
klasse en den kampioensprijs met kwal.
„uitmuntend", benevens twee speciale
prijzen. De Newfoundlander Nelly (teef)
van H. Creyghton alhier, won een lsten
prijs in de limietklasse „zeer goed" en een
specialen prijs; de Iersche setter ..Alfred
van the camp links" van mevr. P. do Groot
te Voorschoten een tweeden prijs in de li
mietklasse en de kwal. „goed". De Fran-
sche buldog Tara van dezelfde inzendsler
verwierf een derden prijs in de jeugdklasse
en kwa. „goed"; de fox-terrier „Jackie of
Crokegem" van dezelfde een derden prijs
in de limietklasse met kwal. „goed".
De chow chow „Ebony of the Gollinogs"
van J. A. Dollee te Warmond won een 2en
prijs in de open klasse en den reserve-
kampioensprijs. De Pekingees Tredaine van
A. van Leeuwen alhier, won een derden
prijs in de Puppy-klasse met kwal. „goed"
en de dwergkees „Ipy" van M. Kouwen-
berg alhier een eersten prijs in de fokkers
klasse met kwal. „zeer goed".
Bij de teraardebestelling a.s. Dinsdag
van het stoffelijk overschot van den agent
van politie Baas in Den Haag. zal ook een
afdeeling van het Leidsche politiecorps
met omfloersd vaandel aanwezig zijn om
hun collega de laatste eer te bewijzen.
De stoet waarin ook de politiemuziek-
korpsen uit Den Haag en Rotterdam zullen
meeloopen. vertrekt kwart voor elf van den
Nieboerweg naar de begraafplaats.
304
565
776
1216
1598
1829
2071
2273
2530
2644
2976
3404
3653
3865
4028
4137
4452
4676
4987
6125
5298
5626
5948
6411
6714
7073
7537
7753
8269
8590
8704
69 75
344 369
669 643
806 816
1367 1382
1608 1627
1839 1918
2109 2137
2285 2331
2531 2548
2654 2714
3029 3066
3488 3493
3656 3737
3874 3391
4029 4030
4202 4305
4486 4494
4692 4694
4989 5030
5168 5177
5336 6341
6641 5692
6977 6080
6472 6486
6735 6762
7076 7200
7642 7656
7869 7872
8304 8312
8620 8637
8715 8741
NIETEN
79
375
644
8897
9157
9293
9629
9841
8969 8970
9168 9186
9297 9325
9632 9634
9842 9890
10200 10234 10245
10650 10668 10711
10859 10864 10895
11046 11072 11090
11219 11227 11317
11553 11740 11752
11917 11959 12061
12329 12444 12460
12744 12773 12853
12985 12991 13025
13179 13220 13229
13460 13474 13493
13546 13713 13753
13921 14000 14035
14205 14243 14259
14320 14324 14335
14633 14695 14778
15028 16032 16033
15239 15292 15328
15509 15523 15536
15682 15687 15696
15862 15907 15983
16226 16241 16312
16611 16616 16623
16827
16888 16906 17017
17118 17177 17204
17432 17444 17448
17542
17601 17697 17816
17923 17934 17946
18093 18132 18152
18308 18380 18517
18778 18860 18956
19089 19296 19304
19532 19548 19568
19826 19833 19849
20127 10154 20165
20507 20578 20581
20842 20865 20878
21121 21203 21205
21296 21479 21508
21704 21738 21754
22048 22099 22145
22433 22438 22444
22696 22729 22795
23118 23130 23138
23402 23459 23566
I 23904 23932
SP-
9015
9226
9412
10301
10729
10941
11095
11321
11763
12111
12568
12860
13035
13250
13502
13772
14059
14272
14364
14832
15060
15353
16541
15718
16148
16334
16726
9966 10060
10311 10395
10755 10783
10951 10956
11116 11136
11475 11480
11781 11798
12178 12193
12660 12663
12871 12874
13083 13091
13281 13304
13518 13533
13785 13837
14077 14147
14286 14302
14411 14415
14839 14845
15086 15106
15445 15487
15582 15617
15762 16775
16189 16199
16362 16437
16732 16754
10129 10159
10449 10604
10801 10807
11010 11011
11152 11182
11484 11490
11845 11887
12285 12325
12724 12729
12949 12974
13101 13167
13377 13384
13539 13540
13884 13914
14170 14174
14305 14319
14462 14545
14894 15011
15213 15221
15491 15504
15663 16666
15801 15819
16204 16219
16538 16600
16774 16792
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De Ontwapening.
Von Neurath, de Duitsche minister van
buitenlandsche zaken, heeft Zaterdag te
Genève een onderhoud gehad met den
voorzitter der Ontwapeningsconferentie,
Henderson.
Van Duitsche zijde wordt met nadruk
verklaard, dat het niet in het voornemen
ligt, met Henderson over de gelijkgerech
tigdheid te onderhandelen. Men kan alleen
aannemen, dat bij dit onderhoud van
Duitsche zijde de redenen zijn aangegeven
waarom op den brief van Henderson aan
den Rijksminister van buitenlandsche za
ken geen antwoord is gevolgd. Een ver
andering van de situatie of nieuwe onder
handelingen zullen niet het resultaat zijn
van dit onderhoud.
Aan Duitsche zijde staat men nog steeds
op het standpunt, dat er voor onderhan
delingen geen aanleiding is, daar de
Duitsche opvatting aan den voorzitter
en aan het bureau van de Ontwapenings
conferentie is bekend gemaakt in de nota
van von Neurath.
Van Fransche zijde wordt verklaard, dat
geen onderhoud zal plaats hebben tus
schen Paul Boncour en von Neurath;
slechts een bespreking tusschen Herriot
en von Neurath kan worden verwacht.
De kabinets-chef van Mussolini, am
bassadeur bron Aloisi, heeft gistermorgen
een bezoek gebracht aan den Duitschen
minister van buitenlandsche zaken. Het
vrij langdurige onderhoud heeft een uit
gesproken vertrouwelijk en vriendschap
pelijk karakter gedragen. De overeen
stemming welke tusschen de Duitsche en
de Italiaansche regeering bestaat nopens
de principieele houding ter Ontwapenings
conferentie is bij dit onderhoud opnieuw
naar voren gekomen.
Van Italiaansche zijde wordt er op ge
wezen dat de Italiaansche delegatie in
structie heeft ontvangen het Duitsche
standpunt inzake de gelijkgerechtigdheid
vérgaand te ondersteunen voor het geval
het in openbare zitting zal worden be
handeld. De Italiaansche regeering wordt
gekarakteriseerd door de opvatting dat de
Ontwapeningsconferentie thans tot een
beslissende verlaging der bewapeningen,
in het bijzonder die van de groote mo
gendheden, moet leiden. Voor het geval de
conferentie zonder resultaat zou blijven,
zou men geen staat het recht kunnen be
strijden voor haar nationale veiligheid
zorg te dragen en de hiervoor noodzake
lijke maatregelen te treffen.
De Duitsche eischen inzake gelijkge
rechtigdheid wordt aan Italiaansche zijde
zoowel juridisch als moreel juist genoemd.
De besprekingert tusschen Simon en
Boncour hebben volgens mededeelingen
uit Fransche bron slechts een zuiver in-
formatisch karakter gedragen.
Neurath zou voorloopig het voornemen
hebben midden dezer week te vertrekken.
Van Frankrijk verwacht men thans de
eerstvolgende stap tot voortzetting der
onderhandelingen inzake de kwestie der
gelijkgerechtigdheid.
Maar hoe dit mogelijk zal zijn na de
rede van Herriot, die men hierachter zal
vinden? Herriot heeft daarin feitelijk in
krasse termen den Duitschen eisch, zooal
niet geheel afgewezen, dan toch voorloo
pig uitgeschakeld
Dat er momenteel iets zal kunnen wor
den bereikt, wordt dientengevolge ook niet
meer verwacht. Daarom gelooft men, dat
het bureau heden zich voor eenigen tijd
verdagen zal en dan na afloop der vol
kenbondsvergadering weder zal bijeen
komen, om dan aan de hand van inmid
dels binnengekomen rapporten eenige van
de niet-politieke kwesties te bespreken,
die de resolutie van 23 Juli naar het bu
reau verwezen heeft.
124
134
172
222
465
493
521
556
716
724
736
751
1047
1069
1181
1206
1457
1513
1518
1544
1732
1734
1764
1766
1957
2010
2029
2052
2164
2195
2242
2245
2337
2412
2457
2480
2576
2606
2614
2624
2761
2837
2879
2939
3099
3137
3164
3394
3593
3603
3606
3625
3778
3786
3800
3806
3915
3959
3970
3981
4063
4075
4077
4131
4329
4344
4373
4438
4525
4553
4590
4661
4913
4915
4934
4955
5059
5073
5086
5095
5182
5190
5234
5285
5404
5507
5531
5547
5784
5847
5882
5935
6199
6201
6273
6288
6537
6544
6616
6661
6947
6959
7022
7040
7418
7456
7473
7496
7709
7743
7748
7752
7946
8028
8208
8257
8481
8490
8566
8567
8654
8680
8687
8692
8812
8845
8846
8853
9029
9041
9105
0121
9228
9240
9256
9279
9467
9470
9471
9691
9697
9708
9777
9812
17020 17032 17057 17084 17088
17248 17292 17297 17368 17403
17450 17473 17483 17529 17534
17831
18009
18174
18549
18959
19369
19660
19884
20203
20609
20911
21*39
21*21
21770
22154
22515
22922
23241
23582
17846 17865
18034 18035
18188 18194
18558 18644
19006 19031
19374 19415
19736 19776
19906 20015
20302 20381
20689 20690
20933 20946
21244 21257
21578 21604
21771 21821
22315 22360
22559 22596
22928 22978
23253 23259
23777 23780
17876 17897
18037 18078
18228 18288
18660 18709
19032 19074
19447 19499
19780 19785
20072 20074
20453 20470
20739 20803
21019 21085
21258 21266
21607 21667
21856 22006
22364 22373
22631 22667
23047 23107
23331 23383
23835 23833
a. jyjgt 4983, e_fóo met 30.,
ENGELAND.
Overeenkomst tusschen de Hindoes bereikt
Opzienbarende aanslag in Indië - De
oplossing m het textielconflict.
Zaterdag is er tusschen de Hindoes een
overeenkomst bereikt inzake het kiesrecht.
Gandhi werd daarvan terstond op de hoog
te gebracht, die ze goedkeurde.
De gesloten overeenkomst voorziet o.m.
de toevoeging van 148 zetels in de provin
ciale vergaderingen aan de paria's, in
plaats van 71. zooals voorzien in het ont
werp van de regeering. Ook 18 pCt. van
de zetels der centrale wetgevende verga
dering. welke voor de algemeene kiezers
corpsen gereserveerd zijn. zullen aan de
paria's moeten worden toegewezen.
De verkiezingen voor al deze voorbehou
den zetels zullen geschieden door het uit
brengen van stemmen in de gemeenschap
pelijke kiezersgroepen, voorafgegaan door
een primaire verkiezing van vier vertegen
woordigers der paria's voor eiken zetel.
Eindelijk: het stelsel der voorbehouden
zetels en van de primaire verkiezingen zou
opgeheven worden binnen een termijn van
10 jaren.
Er zou eveneens een vertegenwoordiging
van de paria's in de openbare diensten
verkregen zijn.
Men had gehoopt, dat Gandhi nu zijn
hongerstaking direct zou opheffen, doch hij
zal dit niet doen, voor en aleer Mc Donald
de regeling heeft goedgekeurd. Waar
Gandhi's toestand gevaarlijk begint to won
den, is telegrafisch van diverse zijden een
ernstig beroep op den Engelschen premnir
gedaan om deze goedkeuring spoedig b
doen afkomen.
De leider der Labour-Party. Lansbuu.y,
verklaarde, dat hij de overeenkomst als liet
beste nieuws beschouwt, dat sedert vele
maanden uit Indië werd ontvangen. Ik
hoop en geloof, aldus Lansbury. dat de
premier onmiddellijk deze overeenkomst>zal
aanvaarden.
Indische terroristen, die met gestolen po-
litiegeweren, revolvers en bommen bewa
pend waren, hebben in den nacht op Zon
dag te Chittagong (Bengalen), waar Euro
peanen een feest gaven een aanval onder
nomen op het vereenigingsgebouw. Zij slin
gerden een bom in de vergadering, waarbij
een Europeesche dame werd gedood, twee
politieofficieren, en zes Europeanen werden
gewond. Hierna namen de plegers van den
aanval de vlucht. Onbekend konden zij
ontsnappen. Later werd buiten het gebouw
het lijk gevonden van een jonge Indische
vrouw. Het lichaam was door talrijke ko
gels doorboord.
Het bericht van den aanslag heeft te
Calcutta groote beroering gewekt. In het
bijzonder gevoelen de Europeesche kringen
zich bedreigd, aangezien enkele dagen ge
leden door het radiostation van het Indi
sche Congres een verklaring was verspreid
waarin alle Europeanen met den dood wor
den bedreigd. De autoriteiten hebben uit
gebreide voorzorgsmaatregelen getroffen.
Alle bioscooptheaters, café's en clubs te
Calcutta staan onder strenge politiebe
waking.
Thans is. na vier weken, een einde geko
men aan de weversstaking in Lancashire,
doordat volkomen overeenstemming tus
schen fabrikanten en arbeiders is ver
kregen.
Bij de staking waren 200.000 textielarbei
ders betrokken. De schade welke de ka
toenindustrie door de staking heeft gele
den bedraagt meer dan honderd millloen
gulden De hervatting der werkzaamheden
in de verschillende ondernemingen is tegen
Woensdag te verwachten. Nadat de kwes
tie der loonen reeds Vrijdag was geregeld,
is het bij de door een regeeringsambtenaar
geleide bemiddelingsconferentie, welke te
Manchester werd gehouden, gelukt Zater
dagavond ook overeenstemming te bereiken
op het laatste geschilpunt: de weder te
werkstelling van de bij vroegere loonge-
schillen ontslagen wevers.
De werkgevers verplichten zich, voor zoo
ver mogelijk, deze menschen binnen een
tijdsverloop van twee maanden wederom in
dienst te nemen. Voorts werd de beslissing
genomen een permanente bemiddelings
commissie in te stellen onder leiding van
een onafhankelijken voorzitter, welke in de
toekomst alle geschillen tusschen werkge
vers en werknemers zal behandelen ten
einde op deze-wijze het gevaar voor nieu
we stakingen te beperken. De te Manches
ter bereikte overeenkomst zal heden en
morgen nog in behandeling komen bij de
betrokken werkgeversverenigingen en de
vakorganisaties, waarna de onderteekening
der overeenkomst zal kunnen plaats vin
den Waarschijnlijk zal zulks geschieden in
een morgenavond te houden plenaire bij
eenkomst-.
GR'FKENLANH.
Rustig verloop der verkiezingen.
Volgens berichten welke tot nu toe uit
alle dealen van Griekenland zijn ont
vangen, zijn de gisteren gehouden parle
mentsverkiezingen overal volkomen rustig
verloopen. Geen enkel incident heeft zich
in de Grieksche hoofdstad voorgedaan. De
regeering had uitgebreide voorzorgsmaat
regelen getroffen. Het definitieve resultaat
der verkiezingen zal niet voor hedenmiddag
te verwachten zijn.
Er verluid^ dat de oartij van Venizelos
de grootste winst heeft behaald, al krijgt
zij niet de meerderheid.
ZWEDEN.
Een soc.-dem. kabinet gevormd.
De met de regeeringsvorming belaste
sociaal-democratische journalist P. A.
Hansson heeft den koning Zaterdag een
ministerie voorgesteld, bestaande uit soc.-
democraten. Buiténl. Zaken krijgt Sandler.
Ook prof. Unden neemt zitting.
De liberalen zullen het kabinet nipt
officieel steunen, doch een welwillende
houding aannemen.
RONDOM DEN VOLKENBOND.
De Volkenbondsraad trof Zaterdag de
laatste toebereidselen voor de opheffing
van het mandaatsregime van Irak. De
eenige voorwaarde, welke Irak thans nog
te vervullen heeft, is een verzoek tot toe
treding tot den Volkenbond, welke op de
zitting van de assemblée op heden wordt
verwacht.
Daarna nam de raad een rapport in
ontvangst over de aanbesteding van open
bare werken op internationalen grondslag.
De raad besloot, de desbetreffende voor
stellen aan de door de Lausanne-confe-
rentie met de voorbereiding der economi
sche wereld-conferentie belaste deskundi
gen-commissie voor te leggen, in de ver
onderstelling, dat de kwestie der openbare
werken op de. economische conferentie 'n
punt van overweging zal uitmaken.
De verdere beraadslagingen betroffen
opnieuw het Chineesch-Japansch conflict.
De Japansche gedelegeerde verlangde, dat
de Volkenbondsraad eerst na het bekend
worden van het Japansche standpunt en
het zenden van een bijzonderen vertegen
woordiger naar Genève, zou beraadslagen
over het Lytton-rapport inzake de Mand-
sjoerijsche kwestie De voorzitter, De Va
lera, verklaarde tot verrassing van den
Raad, dat hij het voor zijn plicht hield,
vast te stellen, dat Japan door de erken
ning van Mandsjoerije en het ondertee
kenen van het verdrag met de Mandsjoe-
rijsche regeering, vóór de publicatie van
het Lytton-rapport, maatregelen had ge
nomen, die vooruitliepen op de definitieve
beslissing van den Volkenbondsraad. De
Volkenbond heeft zich er van onthouden
stelling te nemen in deze buitengewoon
moeilijke kwestie, zoolang niet het rap
port van de Lyttoncommissie was versche
nen. De geheele kwestie hangt nog in de
lucht. Hij sprak daarom zijn leedwezen
uit over de houding van Japan. Niettemin
moest het Japansche voorstel worden aan
genomen, daar de gronden, die voor het
uitstel van de bestudeering van het rap
port naar voren zijn gebracht, steekhou
dend zijn.
Zooals te verwachten was, legde de Chi-
neesche gedelegeerde, Yen, een zeer
scherpe verklaring af, waarin hij de hou
ding van de Japansche regeering ten
zeerste critiseerde en de erkenning van
Mandsjoerije als een onrechtmatige daad
kenmerkte. Japan bereidt een uitbreiding
van zijn militaire operaties tegen andere
Chineesche provicies voor. De vertegen
woordiger van China verlangde, dat de
Commissie van Negentien onmiddellijk
zich over het Japansche voorstel zou uit
laten.
De Raad besloot, ondanks het heftige
verzet van China .den Volkenbondsraad
tegen 14 November bijeen te roepen, voor
een buitengewone vergadering tot onder
zoek van het Lytton-rapport.
Heden zal de dertiende Volkenbonds
vergadering worden geopend. Men neemt
aan, dat Politis tot voorzitter gekozen zal
worden. De groote vraag is of de gebruike
lijke algemeene beraadslagingen over het
rapport over het optreden van den Vol
kenbondsraad en het Volkenbondssecre
tariaat in het afgeloopen jaar ditmaal
den gewonen grooten omvang zullen aan
nemen. Het schijnt, dat bij de groote mo
gendheden zeer weinig animo bestaat om
aan de discussie deel te nemen. Von Neu
rath zou er weinig voor voelen, dat bij de
algemeene besprekingen in de Volken
bondsvergadering en de ontwapenings
conferentie verwarren zal en meenen, dat
de Duitschers toch weer in de ontwape
ningsconferentie zouden zijn terugge
keerd. wat het prestige van de Duitsche
regeering in eigen land zou schaden.
De Volkenbondsvergadering zal zooals
steeds drie leden van den Volkenbonds
raad voor een nieuwen termijn van drie
jaar moeten verkiezen. Aan de beurt van
aftreden zijn Polen, Peru en Zuid-Slavië.
Polen is herkiesbaar en zal waarschijnlijk
ook wel herkozen worden. Men vermoedt,
dat in de plaats van Zuid-Slavië en Peru
gekozen zullen worden Tsjecho-Slowakije
en Mexico.
0
REDE VAN HERRIOT.
DUITSCHE REACTIE.
Tijdens een feestmaaltijd welke de voor
zitter van de Financieele Commissie der
Kamer, Malvy, gisteren te Gramat ter
eere van den Franschen premier heeft
aangeboden, heeft Herriot zich in een
groote redevoering uitgesproken over
kwesties van financieelen en economisch
poiitieken aard. in het bijzonder evenwel
over de kwestie der ontwapening, der vei
ligheid, en der Duitsche eischen inzake
gelijkgerechtigdheid. Herriot noemde de
instelling van een Riikscuratorlum voor
Jeugdvorming de voorbereiding der jeugd
tot den oorlog.
Frankrijk, aldus Herriot, is slechts door
één gedachte bezield: die van den vrede.
Op dit punt is ons program dat wij eerst
onlangs hebben uiteengezet in ons ant
woord aan Duitschland duidelijk en on
dubbelzinnig. Wij voeren de politiek van
den Volkenbond, voor welke, alle volkeren
gelijk zijn en welke breekt met de geheim
zinnige procedures, waaruit zoo vele oor
logen zijn ontstaan. Wij stellen met
vreugde vast, dat wij niet de eenigen zijn
die verklaren, dat de herbewapening van
Duitschland zou beteekenen de terugkeer
van nieuwe waanzinstaten. Want het gaat
hier om de herbewapening van Duitsch
land. Aan bewijzen hiervoor is, behalve de
zeer duidelijke demonstraties geen gebrek
Een minister, die ons voortdurend ons
voornemen voorhoudt naar hegemonie te
streven, onthult de in de diplomatieke
nota met groote reserve aangeduide be
doelingen. Hij licht de materieele bewape
ning toe, zooals hij die verlangt, en het
karakter der burgerorde, die hij eischt.
Het decreet van 13 September ls een op
wekking aan de jeugd wapenen te dragen.
Het is een der meest treurige gebeurte
nissen van onzen tijd, indien men zou
moeten toezien, hoe de nieuwe generatie
die eigenlijk geleerd zou moeten hehben
van de treurige ervaring van haar voor
gangster, wordt opgewekt tot oefeningen
en gewend aan handelingen, welke niets
gemeen hebben met moreele ontwape
ning en den vrede. Hoe kan men kinderen
de kunst hoe te dooden bijbrengen? Welk
een zwendel voortdurend te spreken van
materieele ontwapening, indien niets ge
daan wordt, om de moreele ontwapeniug
mogelijk te maken en indien men mid
dellijk of onmiddellijk, openlijk of ill het
geheim de beste krachten van het leven
voorbereidt tot het meest onheilspellende
werk van den dood en wanneer men de
gemoederen ophitst. Frankrijk dat zoo
dikwijls belasterd is, kan de wereld tot
getuige oproepen, dat het niet door dezo
pest is aangetast en dat zijn nationale
opvoeding andere doeleinden nastreeft.
Herriot wees vervolgens op een aantal
artikelen van vooraanstaande Fransche
militairen, waaruit duidelijk blijkt, dat
Duitschland een machtig leger wil tot
stand brengen, niet slechts voor de lands
verdediging, hetgeen volkomen gerecht
vaardigd zou worden geacht, doch tege
lijkertijd als aanvalsleger.
Ten aanzien van ontwapening ver
klaarde Herriot o.m., dat het waar is dat
de geallieerden van den laatsten oorlog
beloofd hebben te ontwapenen. Men ver
geet hierbij evenwel te dikwijls de inlei
ding van het vijfde deel van het verdrag
van Versailles en niet alleen dit doch
evenzeer het door Clemenceau namens de
geallieerden overhandigde toelichtende
document, waarin geconstateerd wordt
dat de ontwapening van Duitschland de
eerste schrede beteekent tot de algemeene
ontwapening. Het Engelsche memoran
dum van 15 September toont zeer duidelijk
aan, dat het voorwoord van het vijfde
deel van het verdrag geen verbindend
karakter draagt en dat de eenige wijze,
waarop de ontwapening zou moeten wor
den verwezenlijkt vervat is in artikel VIII
van het Volkenbondsstatuut.
Herriot besprak vervolgens de kwestie
der veiligheid. Scheidsgerechten, militaire
en economische sancties zijn noodzakelijk
voorwaarden voor de oplossing van dit
probleem. De Volkeren wenschen den
vrede, doch nog meer de veiligheid.
Onder de huidige omstandigheden is
Frankrijk voornemens te persisteeren bij
de volkomen naleving der vredesverdragen
en van het Volkenbondsstatuut.
Van Duitsche zijde is hierop direct ge
reageerd en men publiceerd een verkla
ring. waarin wordt gewezen op vele on
juistheden en verkeerde voorstellingen in
die redevoering.
Herriot meent de maatregelen der rijks-
regeering tot disciplineering der jeugd als
bewijs voor wapening te kunnen aanvoe
ren en laat zich daarbij zelfs verleiden
tot den uitroep: „Hoe kan men aan kin
deren de kunst van het dooden leeren.
Het disciplineeren van de jeugd heeft in
tegendeel niet in het minst een militair
karakter
Frankrijk is veeleer alle andere landen
voorgegaan in het militair drillen van de
jeugd. Het deelnemen aan deze jeugdoefe
ningen in Frankrijk is een der belangrijk
ste voorwaarden voor bevordering in het
actieve leger. Hieruit blijkt duidelijk, dat
Herriot den staat van zaken in beide lan
den geheel verkeerd voorstelt.
Herriot beweert weliswaar, dat Frank
rijk reeds zijn bewapening yermindera
heeft, doch het bewijs dat hij hiervoor
aanvoert, is een spelen met cijfers, ±>iJ
het beschouwen dezer vermindering moet
men rekening houden met de
wone technische organisatie van 't Fran
sche leger, met de ongehoorde toeneming
van de militaire vliegtuigen en het tank-
8—X
