Oude bouwkunst in de omgeving.
radio-programma.
73ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 23 September 1932
Vierde Blad
No. 22243
HILLEGOM.
rt.
De bepleisterde kerk van Hillegom met
jiaar oorspronkelijk koor en betrekkelijk
laag schip bleef gehandhaafd tot voor een
jaar of vier.
Het toeval wilde, dat we juist gedurende
de laatste jaren niet te Hillegom waren
geweest en evenmin aandacht hadden ge
zonken aan de berichten omtrent een
restauratie. Toen we dezer dagen dan ook
Hillegom bezochten en de kerk in een
geheel nieuwe gedaante voor het eerst
zagen, maakte zich een verrassing van ons
meester. Deze restauratie moest zijn uit
gevoerd naar plannen van een meester
hand.
Bij navraag bleek ons, dat Herman van
der Kloot Meyburg, de restaurateur van
de Nieuwe Kerk te Delft, dit voortreffe
lijk werk had tot stand gebracht. Het won
derlijke van de geschiedenis is, dat we een
moderne kerk aanschouwen, die toch het
aroom der oudheid heeft. Men kan het ook
omkeeren: een oude kerk, die toch
modern is.
De nieuwe vormgeving is in geen enkel
opzicht een cople van oude stijlvormen;
iet is geen namaak-Gothiek. in geen
enkel opzicht. Het is modern en toch door
stroomd van Gothiek stijlgevoel. De sfeer
der Gothiek zit er in, spreekt er wellicht
neer uit dan wanneer de architect netjes
zuiver Gothische vormen had nagemaakt.
Het is het eigenaardig geheim van Van
der Kloot Meyburg, om zich bij zijn kerk
restauraties gaaf bij de oude stijlvormen
aan te sluiten en toch geheel modern te
zijn. Hij doet dit op oorspronkelijke wijze
evenals Kromhout en toch weer geheel
anders dan deze. Persoonlijkheid! Dat
komt doordat beiden grondige kenners
zijn van de oude stijlvormen, of liever van
het levensgevoel, dat in deze stijlvormen
tot uiting kwam, terwijl zij tevens men-
schen zijn van onzen tijd met hun eigen
inzicht en aanvoeling van de eischen van
het heden. Restaureeren is voor hen niet
herstellen naar den vorm, doch naar den
geest van het oude. Zij kunnen dit, door
dat zij associatief staan tegenover het
oude. Het schijnt, dat ze zich afvragen,
hoe zou een Gothieker der 15e eeuw, in
dien hij opstond, midden in ons leven
kwam te staan, kennis droeg van onze
idealen, ons ruimtegevoel, onze materialen
en constructies, hoe zou zoon Gothieker in
de practijk de dingen uitvoeren? De
Gothieker, die in zijn tijd modern was, zou
het opnieuw zijn. en zijn principes op
moderne wijze uitvoeren.
Behalve het koor in de toren is de
geheele kerk afgebroken. Van koor en
toren heeft men natuurlijk de grauwe
pleisterlaag afgebikt, het muurwerk
schoongemaakt, de voegen nagezien en
waar het noodig was een en ander bijge
werkt, zoodat nu de warmroode baksteen
weer overal zichtbaar is.
Volgens de „Voorloopige lijst van Monu
menten" is de toren gebouwd in de eerste
helft der 15e eeuw, nauwkeuriger tusschen
1425 en 1450. Ik had hem, althans de romp,
een kleine 200 jaar ouder geschat, en leid
de dit af uit de nissen, die mij heel vroege
Gothiek suggereerden.
De ingangspoorts is een zuivere rond
boog. De profileering is tot stand gebracht
op de eenvoudigste manier, n.l. niet door
apart gemaakte profielsteen, doch dooi
van buiten naar binnen toe telkens een
steenlaag een eindje naar voren te doen
springen. Men ziet het ook wel bij modern
metselwerk, b.v. bij de poort van de
Ijsfabriek op de Nieuwstraat, en een der
gelijke poort aan de Oude Vest. Boven de
ingangs-poort is een vrij poot venster,
dat waarschijnlijk later is ingebroken.
Daarboven bemerken we een rondboognis,
waarin weer twee spitsboognissen zijn
uitgespaard. Beide zijn voorzien van
Schem'a.-1'OTwdèn. VVcsL^cveL.
slechts zeer kleine lichtopeningen. De
spitsbogige galmgaten liggen eveneens in
een nis, die van boven met een gekruist
rondboogfries is afgedekt.
De binnenste boogjes steunen op con-
soletjes. Dit ornament vindt men veelal
in de laat-Romaansche bouwkunst. Zoo
heeft de toren van Sassenheim het. Omdat
het gecombineerd is met spitsboog-galm
gaten heb ik vermoed, dat het zoo om
streeks van 1250 is.
Nu kan de „Voorloopige lijst van Mo
numenten" gelijk hebben, doch de naam
zegt reeds, dat deze lijst voorloopig is,
terwijl de samenstellers van het beginsel
uitgaan, dat zij in den loop der Jaren
moet worden herzien, waarbij tevens
nauwkeurige onderzoekingen ter plaatse
geschieden, wat voor het voorloopige werk
niet steeds mogelijk was.
Boven den klokkenzolder is een omgang.
Het vierkant van den toren in daar ver
smald en evenals de daarop steunende
achtkante spits met leien bekleed. Deze
spits wordt bekroond met een openge
werkte peervorm met kruis en windwijzer.
In den toren hangt een luidklok, zeer
mooi van klank, langs den rand voorzien
van drie rijen scherp gemodelleerde, fijne
arabesken.
Het omschrift luidt:
VERBUM DOMINI MANET IN AETERNUM.
EVERHARDUS SPLINTER ME FECIT
ENCHUSAE ANNO 1640.
Zooals we weten goot dezelfde Evert
Splinter in 1634 de kleine klok voor Rijns-
burg.
Tusschen toren en koor is een rueuwe
kerk gebouwd, slechts gedeeltelijk met
aanwending van oud materiaal. Deze kerk
is breeder dan de vorige, die dezelfde
breedte had als het gehandhaafde koor.
Zij bestaat uit vijf traveeën, al zijn die
niet door kolommen gescheiden.
Aangezien de buitenmuren laag zijn
gehouden en het noodzakelijk was. de
ruimte behoorlijk te verlichten, heeft men
de drie middelste traveeën voorzien van
ter halver hoogte van het dak reikende
uitbouwen, afgesloten door topgevels en
daarin ieder een hoog raam geplaatst. De
met een zadeldak afgedekte uitbouwen
worden van binnen afgedekt met een
steekkap, die in het gewelf van de kerk
grijpt. Het is weer een oud principe, doch
op geheel moderne wijze opgelost. De
steunbeeren tusschen de „traveeën", ik
blijf dien naam gemakshalve houden, zijn
zoo hoog opgetrokken, dat de afwaterings-
goten der zadeldaken er op rusten en er
over uitloozen, zoodat ze het water met
een een eind van den muur afwerpen.
Tusschen schip en koor zijn dwarspan-
den gebouwd even hoog als koor en schip.
Vóór de dwarspanden vindt men een
portaal met breeden ingang afgedekt door
een lage ellipsboog.
De ramen en hun onderverdeeilng ver
dienen even bijzondere aandacht. De ar
chitect heeft hier het eenig zuivere bouw
kunstige beginsel toegepast, dat in goede
architectuur de constructieve samenstel
ling tevens element van schoonheid moet
zijn. De stijlen, die de schipramen drie-
deelig en de transeptramen vijfdeelig ge
leden, zijn gemetseld in rooden baksteen
en nog al forsch van structuur. Deze ven
sterstijlen splitsen zich in elkaar krui
sende bogen, beschreven met dezelfde
straal als de omsluitende vensterbogen. We
zagen dit type maar dan in natuursteen
en zuiver Gothisch, o.a. bij de zijkapellen
van de kerk te Voorhout.
Bij de kerk te Hillegom zien we, dat
deze elkaar kruisende baksteenbogen een
functioneele beteekenis hebben. Behalve
dat zij het raam verdeelen geven zij den
indruk, dat zij den druk van het boven
liggende muurwerk opvangen.
Het koor bleef gehandhaafd in zijn oude
gedaante. behoudens schoonmaak en
plaatselijke herstellingen. In de koorven
sters zien we de traceeringen der late
Gothiek met dien verstande, dat er varia
tie is in de vulling der verschillende ven
sters.
In de hoeken tusschen koor en transept
zijn kapelachtige uitbouwen aangebracht,
RECLAME.
DAME 28 POND LICHTER.
Loopt trappen als een kievit.
Een dame schrijft: „3 maanden geleden
werd ik, na veel over en weer gepraat,
tegen mijn wil overgehaald Kruschen Salts
te gebruiken om mijn gewicht te vermin
deren. Ik woog toen 222 pond en ik had al
andere middelen geprobeerd maar alle
zonder eenig resultaat. Na 3 weken Kru
schen Salts gebruikt te hebben, was ik al
5 pond 4 ons afgevallen en ik voelde me
5 jaar jonger. Ik moet werkelijk erkennen,
dat ik mij een ander mensch voel. Ik ben
37 jaar. Tot op heden ben ik 28 pond lich
ter geworden en terwijl trappen loopen
vroeger een geweldige inspanning voor mij
was, loop ik nu trappen, zooals mijn man
zegt „als een kievit". (Mevr.) S. G. B.
Kruschen Salts houdt het organisme vrij
van belemmerende afval-producten. Wan
neer deze afval-stoffen niet regelmatig uit
het lichaam verwijderd worden, veroor
zaken zij rheumatische- en andere
liehaamsglften. In de verdedigings-maat-
regel, die de natuur zelf neemt, zal dan
zijn, dat het organisme deze vergif-kwee-
kende afvalstoffen uit den weg ruimt door
ze om te zetten in vet-weefsels. Doordat
„de kleine dagelijksche dosis" Kruschen U
inwendig schoon houdt, zal deze vet-
aanzetting dus voorkomen worden.
In tegenstelling met de meeste zouten
is Kruschen niet slechts een laxeermiddel.
Het is een combinatie van zes verschillende
zouten die alle Uw lichaam ten goede
komen.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijg
baar bij alle apothekers en drogisten
a f. 0.90 en f. 1.60 per flacon. 6763
VOOR ZATERDAG 24 SEPTEMBER.
Hilversum, 1875 M. VAR A-Uitzending -
10.00 voorm. VPRO.. 7.00 VRO. 6.45—
7.00 en 7.307.45: Gymnastiekles o. I. v.
G. Kleerekoper 8.00: Gram.pl. 10.00:
Morgenwijding VPRO 10.15: Voor Arb.
i. d. Continubedrijven: Joh. Jong (orgel),
VARA-tooneel o. I. v. W. v. Cappellen,
Hetty Beck (voordracht) en Gram.pl.
12.002.00: Trio L. Cohen en Gram.pl.
2.15: Inst. voor Arb.Ontw. 2.30: Grarn.pl.
3.00: Sportpraatje 3.15: Gram.pl.
4.00: Groningsch uurtje m. m. v. P. Kohier
(voordracht) en G. v. Wijngaarden (zang)
5.00: Willem van Iependaal (Levens
liedjes) 5.15: Actueel Allerlei door het
NW. 5.30: Vervolg Levensliedjes 5.45:
Literair halfuurtje A. M. de Jong 6.15:
Kinderuur 7.00: VRO.: 8.00: Herhaling
SOS-Berichten 8.05 Bonte Avond: VARA
ieder met zeven kleine spitsboogramen.
Op de viering staat een dakruiter van
aparte functie.
Overziet men vanaf het dorsplein de ge
heele kerk, dan treft een allergelukkigste
massa-verdeeling een rhythmische groe
peering van vensters en portalen, waarbij
den ontwerper de oude kerkelijke getal
len symboliek voor oogen moet hebben ge
staan.
Op het interieur komen wij nog terug.
orkest o. 1. v. H. de Groot m. m. v. L. Fuld
(zang); VARAtooneel o. 1. v. W. van Cap
pellen; J. Huy (saxofoon); Willy Derby
met zijn Band „The Rhythin Kings"; A.
de Vries (toespraak); P. Holman (confé
rencier); Hans van Gorcum (verbindende
tekst). Circa 11.00: Vaz Dias 11.1012.00
Gram.pl.
Huizen, 296 M. Uitsl. KRO-Uitzending
8.009.15: Gram.pl. 10.00: Orkest
concert 11.3012.00: Godsd. halfuurtje
12.151.45: Lunchconcert 2.00: Gra-
mofoonpl. 2.30: Kinderuur 4.00: Har-
monieconcert 5.00: Causerie 5.15 5
Vervolg Harmonie-concert 6.00: Gram.-
platen 6.10: Lezing 6.30: Gram.pl.
7.10: Lezing 7.45: Sportpraatje 8.00:
Orkestconcert 9.00: Lezing 9.15: Vaz
Dias 9.3011.00 Vervolg concert 11.00
12.00: Gram.pl.
Daventry, 1554 M. 10.35: Morgenwij
ding 10 50: Tijdsein, Berichten 11.05:
Lezing 12.20: Northern Studio-orkest o.
I. v. J. Bridge 1.05: Orgelconcert Reg.
New. 1.502.50: Commodore Grand-
orkest o. 1. v. J. Muscant 3.50: Londensch'
Zigeuner-orkest m. m. v. Fred. Lake
(tenor) 5.05: Orgelspel R. Foort 6.20
Berichten 7.05: Welsh Intermezzo 7.25
Radio-Militair-Orkest o. 1. v. B. Walton
O'Donnell m. m. v. W. Gibson (tenor).
O.a. Ouv. „Brittannla", Mackenzie 8.20:
Gram.pl. 9.00: „Songs from the sohws".
Revue-programma m. m. v. solisten, revue-
koor en theater-orkest o. 1. v.L. Woodgatë
10.00: Berichten en lezing 10.35: Op
treden van de Cabaret-Star Marion Harris
10.5012.20: Dansmuziek door Ambrose
en zijn orkest.
Parijs „Radio-Paris", 1724 M. 8.05,
12.20 en 7.30: Gram.pl. 9.05: Vroolijke
voordracht door M. Barklett 9.50: Gra-.
mofoonpl. O.a. Donauwellen, wals. Ivano-
vici en Cadettenmarsch, Sousa.
Kalundborg, 1153 M. 12.20—2.20: Con
cert uit Rest. „Wivex" 2.503.20 Gram.-
platen 3.505.50: Omroeporkest o, 1. v.
E. Reesen. M. m. v. solisten 8.20: Con
cert O. Fessel (viool)) en F. Jensen (piano);
8.45: Reportage v. e. Radio-fabriek
9.00: Concert u .d. Oude Doos door orkest
en solisten o. 1. v. Launy Gröndahl. O.a.
Balletmuziek „Wilhelm Tell", Rossini
10.30: Omroeporkest o. 1. v. Gröndahl. O.a,
Fragm. uit „Lysistrata", Lincke 11.10
12.35: Dansmuziek uit Reit „Ritz" o. 1. v.
Lingston.
Langenberg, 473 M. 7.258.20: Gram',
platen 12.20: Concert door werklooze
musici o. 1. v. E, Walter m. m. v. H. Zim-
mermann (clarinet) 1.202.50: Concert
0. 1. v. Wolf 2.55—3.45: Gram.pl. 5.20
6.35: Vocaal en Instrumentaal concert
8.20: Vroolijke avond „Wir gratulieren"
10.40: Dansmuziek o. 1. v. Eysoldt
II.20—12.20: Gram.pl.
Rome, 441 M. 9.05: Opera in 3 actes
Samson et Dalila",, St. Saèns. Leiding: R.
Santarelli.
Brussel, 508 en 338 M. 508 M.: 12.20:
Concert door het Omroeporkest 5.20:
Trioconcert 6.00: Zangvoordracht
6.50: Gram.pl. 8.20: dito 8.25: „Lé
soleil de minuit", hoorspel van Th. Fleisch-
man. Muziek van Marcel Poot. Orkest o.
1, v. Fr. André 9.25: Concert o. 1. v. Fr.
André. O.a. Potpourri, Dostal 10.30 Con
cert uit de Memline-zaal, Antwerpen.
338 M.: 12.20: Max Alexys' orkest 5.20
Concert o. 1. v. Walpot 6.20 en 6.50:
Gram.pl. 8.20: „Pinksternacht", lyrische
fantasie in 2 actes met muziek van O.
Roels. Orkest en koor o. 1. v. Arthur Meu-
lemans. Hierna: Zie 508 M.
Zeesen, 1635 M. 8,20: Van de Radio
tentoonstelling te Bremen: Radio-Pot
pourri m.m.v. solisten, mandoline-ensem
ble en orkest o. 1. v. Adolf Seeker.
VAN OLYMPISCH KAMPIOEN
TOT FILMSTER.
Kans slechts voor weinigen weggelegd.
Nu de Olympische Spelen te Los Ange-
I les achter den rug zijn, blijkt dat vele
deelnemers aan de wedstrijden zonder
het zelf te weten een kans hebben gehad
om carrière te maken op het witte doek.
Waar de spelen in de onmiddellijk nabij
heid van 's werelds grootste filmcentrum
gehouden werden, waar de studios voort
durend op zoek zijn naar nieuwe gezich
ten, die mogelijk tot ster kunnen worden
opgeleid, is het niet te verwonderen dat
I vele vooraanstaande mannen uit 't film-
I bedrijf met meer dan gewone belangstel-
1 ling de verrichtingen der athleten hebben
J gadegeslagen.
I' De verwachtingen die voor den aanvang
der spelen nogal hoog gespanhen waren
lün de studios verwachtte men toch min-
stens eenige mogelijke candidaten voor
leen filmloopbaan) zijn niet ten volle be-
1 antwoord. Van de ruim twee duizend
deelnemers zijn tot nu toe slechts drie
-j door Paramount uitgenoodigd om een
{proefopname in het studio te komen ma
nken. Zij zijn John Anderson, kampioen
discuswerpen, een Amerikaan, Carlo Agos-
hni, de Fransche schermer, en Bob Hal-
loran, een Canadeesche zwemmer.
Verschillende van de zwemsters, waar
onder Georgia Coleman en Helen Ma
il dison zullen wellicht nog in de gelegen-
j beid worden gesteld een proefopname te
'I ftaken, doch van de anderen komt nie-
toand zelfs hiervoor in aanmerking.
I Alle Olympische athleten werden zon
der hun medeweten geobserveerd door
j Albert Kaufman, Paramount's artisten-
I agent, en Fred Datig, de manager van 't
figurantenbureau dezer onderneming.
Sommige, dien blijk gaven van een per
soonlijkheid die zich voor de film leende
Jerden al of niet officieel gepolst om-
I «ent een eventueele aanbieding van de
1 studios.
Fred Datig heeft persoonlijk alle wed-
I Vrijden bijgewoond en met vele athleten
1 sen praatje gemaakt, zonder dat zij wis-
jtsn dat hij hun stem en hun uitspraak
Jan het Engelsch wilde beoordeelen. De
"este kansen maakten de schermers,
I verklaart Datig.
'.Wanneer men hen in hun dagelijksche
jteeren zag." vertelt hij, „zou men den-
*en met zwakke kereltjes te doen te heb-
1 ^n. in hun sportcostuum echter ver
baasde mij hun prachtige lichamelijke
ontwikkeling. Allen zijn zij goed gepro
portioneerd. Zij hebben slechts één ge
brek, en dat is dat de rechterschouder
zonder uitzondering lager is dan de linker.
„De beste kans maakt Agostini, die men
zou kunnen beschrijven als een Fransche
Gary Cooper. Hij spreekt goed Engelsch,
zij het met een accent.
„Voor zoover lichamelijke eischen be
treft kwamen bijna alle deelnemers voor
filmwerk in aanmerking. Ik heb echter
bemerkt dat het gelaat van bijna iedere
athleet door een zekere onnatuurlijke
spanning gekenmerkt wordt het ef
fect van zware training en van de wil om
te winnen. Gewoonlijk zijn de kaken te
breed, een gevolg van het voortdurend
opeenklemmen van de tanden. De harde
training heeft de lichamen mooi 'ge
maakt, doch in de meeste gevallen ten
koste van de gelaatsschoonheid, ten min
ste voor zoover het fotogenieke kwali
teiten betreft."
PYGMEE EN OLIFANT SLUITEN
VRIENDSCHAP.
Veel eigenaardige vriendschapsbanden
worden in Hollywood aangeknoopt, maaF
het meest ongewone vriendenpaar, dat
de filmindustrie ooit gekend heeft, is ze
ker wel een groote olifant en een dwerg,
die samen optraden in de Metro-Gold-
wyn-Mayer film „Tarzan".
Regisseur W. S. Van Dijke liet hen sa
men een korte scène spelen, waarin de
olifant den dwerg moest oppakken, een
oogenblik voor de camera houden en dan
weer neerleggen. De pygmee had enkele
klontjes suiker meegbracht en beloonde
het dier hiermee na iedere repetitie.
De camera's waren gereed voor de
groote opname en de hoofdpersonen,
Johnny Weissmuller, Maureen O'Sullivan,
Neil Hamilton en C. Aubrey Smith bevon
den zich in het dorp der pygmeeën, dat
door een kudde olifanten verwoest moest
worden.
„Laat hen los!" riep regisseur Van Dijke
De camera's begonnen te draaien, zoo
dra de olifanten bij den ingang van het
dorp losgelaten werden, terwijl de blanken
en pygmeeën in alle richtingen wegliepen.
De dwerg, die met den olifant gerepe
teerd had, was zoo zenuwachtig, dat hij
vergat in de buurt van de camera te blij
ven en zich in een van de hutten ver
school.. Als de eene olifant na den ande
ren tot den aanval overging, verborg de
pygmee zich steeds dieper onder het stroo
Eindelijk kwam de olifant, die met hem de
kleine scène spelen moest, bij de hut. Van
Dyke riep, maar dë dwerg kwam niet te
voorschijn. De olifant keek rond en be
snuffelde de dwergen, die op den grond
lagen. Plotseling lichtte hij zijn kop op en
trompette van vreugde. De technici hiel
den hun adem in, zij dachten, dat het
beest de hut zou vernielen, maar tot hun
verwondering bracht hij zijn slurf voor
zichtig door de opening en haalde zijn
vriend van de suikerklontjes naar buiten.
De scène werd een groot succes en Van
Dyke liet een ertra voorraad klontjes aan
rukken voor de groote medewerkenden.
FILMPJES.
Het meer met de wilde zwanen.
De Ufa-expeditie naar 't hooge Noorden,
die na het beëindigen van de opnamen in
het Westen van Noorwegen sedert langen
tijd in verscheidene deelen van Zweden
werkte, heeft onder leiding van dr. UIrich
K. T. Schulz als eerste opdracht in Zweden
een film over de beroemde wilde zwanen
van het Tookern-meer.
Dit Tookern-meer is sedert lange tijden
een soort betooverd meer. Zeldzame plan
tengroei omringt den oever. Wegens zijn
abnormale vlakken waterstand van slechts
15 tot 30 c.M. diepte, is het een dorado
voor de zwanen.
Sedert oertijden broeden hier jaar in,
jaar uit duizenden wilde zwanen in de
bijna ondoordringbare rietvelden. Zeldzame
opnamen, met normaal en langzaamwer-
kend apparaat opgenomen, zijn in dit
buitengewoon interessante filmpje ver
werkt.
Rudolf Forster bij de Ufa.
Rudolf Forster werd voor een hoofdrol
in de nieuwe UFATON-film „Und setzet
Ihr nicht das Leben eingeëngageerd.
De film zal onder regie van Gustav
Ucicky en productieleiding van Günther
Stapenhorst worden opgenomen. Het ont
werpen der décors is opgedra-gen aan Herlth
en Röhrig, het fotografische gedeelte zal
waarschijnlijk aan Carl Hoffmann wor
den toevertrouwd.
EEN ONTMOETING MET JAN KIEPURA.
Franz Schalk, de kort geleden gestorven
directeur van de Weensche Staatsopera,
heeft eens van Kiepura gezegd, dat hij de
grootste tenor van de toekomst zou zijn.
Dat was vele jaren geleden. Intusschen is
die toekomst heden geworden.
Ik herinner mij nog iets uit Weenen,
eenige jaren geleden. Ik stond vele malen
in de week op de staanplaatsen van de
Staatsopera om mijn enthousiasme te be
vredigen. Het genot van de opera was
echter aan velerlei bezwaren verbonden:
Het was warm. we leken wel sprot, die
verzonden moest worden, zoo stonden wij
samengepakt, en de voeten gingen branden
van het lang© staan.. Magx op een avond
stonden wij gemakkelijk: de Poolsche tenor
Jan Kiepura trad voor het eerst op. Allerlei
geruchten over zijn ontdekking, zooals dat
altijd gaat bij het succes van een grooten
zanger, waren reeds tevoren over hem ln
omloop. Ongerepte natuurstem, zei men,
zoo maar dadelijk geëngageerd, enzoovoort.
In ieder geval waren wij verrukt, toen wij
Jan Kiepura zagen en hoorden. Op het
tooneel stond een slanke man, zonder den
gebruikelijken tenor-buik en den stieren
nek. En hij was even jong als wij. En toen
zijn orgaan voor het eerst een steile hoogte
beklom, klonk het schitterend, als een zil
veren trompet; het flikkerde als de legen
darische pijl van Apollo. De stem was even
slank als de eigenaar, tegelijkertijd ver
dragend en omvangrijk genoeg om de zaal
te vullen. Ja, dat waren toen groote avon
den in de opera!
Van Weenen ging Kiepura den weg van
alle beroemdheden naar Amerika, waar hij
nu door een veeljarig contract verbonden
is aan de Civic Opera te Chicago.
Zijn concert- en filmverbintenissen voe
ren hem naar Europa. Het Duitsche tooneel
moest reeds tevoren afzien van een enga
gement van Kiepura. daar de zanger om
begrijpelijke redenen zich niet kan ver
eenigen met het besluit over de salarissen.
Lachend bekent Kiepura, dat hij nog te
arm is om op Europeesche planken te
zingen. Misschien over vijf jaarEén
enkel opera-theater zondert hij echter uit:
de Scala te Milaan. Daar zingt hij voor
een naar verhouding laag salaris, want zij
is voor hem „de tempel der kunst". Er is
geen theater, dat zich daarbij zou kunnen
vergelijken.
Over de opera in Chicago laat Kiepura
zich zeer erkentelijk uit. Onder den nieu
wen directeur Witherspoon gaat 't theater
thans geweldig vooruit. Het publiek te
Chicago is dankbaar en enthousiast. Ban
dieten heeft hij in Chicago niet gezien.
Kiepura dweept met de Amerikaansche
vrouwen, om er echter dadelijk bij te voe
gen, dat er geen stad op aarde Is, waar
zooveel elegante vrouwen zijn als in Ber
lijn. Kiepura heeft deze mededeeling heel
spontaan gedaan zooals ik onzen lezeres
sen kan verzekeren. Ik als oude inter
viewer, die het klappen van den zweep
kent, zou hem een dergelijke vraag niet
hebben gesteld. Kiepura vertelt namelijk
over de journalisten van alle landen, dat
zij hem steeds weer vragen hoe hij de
vrouwen in het land in kwestie vindt. Daar
is trouwens nog een aardige geschiedenis
aan verbonden.
Het gebeurde in Engeland. Daar ver
scheen op een keer een dame, die ver
tegenwoordigster was van een in Engeland
zeer bekend vrouwenblad, bij Kiepura in
zijn hotel om hem te interviewen. Er werd
over van .alles, gesproken, over kunst, doch
ook over.politiek. En toen kwam ook,
schijnbaar als terloops, de onvermijdelijke
vraag: „En wat denkt u van onze vrou
wen?" En Kiepura antwoordde: „O, die
bevallen mij best. Ze zijn wel wat conser
vatief, maar mooi.Doch de dame liet
zich daar niet mee afschepen en vroeg
dringender: En wat zoudt u denken van
een Engelsehe als echtgenoote?" Kiepura
kon deze vraag natuurlijk, niet au sérieux
De bekende tenor Jan Kiepura in een scène
uit de nieuwe Ciné-Allianz geluidsfilm
der Ufa „Das Lied einer Nacht".
nemen en antwoordde, dat dit slechts in
een bijzonder geval kon worden uitge
maakt. Eenige dagen later las hij in een
krant een omvangrijke mededeeling: „De
jonge, knappe tenorJan Kiepura wil
alleen met een Engelsehe vrouw trouwen".
Binnen weinige dagen had de verblufte
Kiepura 17.000 brieven ontvangen, die
aanzoeken, van de conservatieve „Engel-
schen" bevatten. Kiepura heeft toen zijn
secretaris een hulp moeten geven; anders
hadden zij den toevloed niet de baas kun
nen blijven.
Kiepura is thans blij, dat hij kan filmen.
De toonfilm „Das Lied einer Nacht" heeft
hem pas echt populair gemaakt. Op zijn
concerten breekt telkens, wanneer er maar
even het voorspel van een lied uit die film
wordt gespeeld, een storm van applaus los.
Er zijn niet al te veel tenoren, die ook
acteur zijn. Kiepura wel. Ook verder heeft
Kiepura in zijn uiterlijk niets van een
„tenor". Hij geeft zich zooals hij is, zegt
zijn meening spontaan en met tempera
ment. Ook gedurende de opnamen, die in
Neubabelsberg voor de Ufa-film „Das Lied
einer Nacht" (regie: Anatol Litwak) zijn
beëindigd, verloor hij nooit zijn goede
humeur.
