N DE DUITSCHE REGEERING
T ECONOMISCH PROGRAM
dio-redevoering van
skanselierVon Papen
derhalf milliard te leenen op
oekomstige belastinggelden
LEIDSCH DAGBLAD, Maandag 29 Augustus 1932
Derde Blad
No. 22221
KERK- EN SCH00LNIEUWS.
DE IEPENZIEKTE.
VRAGENRUBBIEK.
FAILLISSEMENTEN.
SruidYn.E' Kl0mp" Cur' mr" W' de
Jaargang
ERK-STELLING VAN
MILLIOEN ARBEIDERS
VERWACHT.
1G VAN 6» RECHTBANKEN.
'eenkomst van de Westfaalsche
eeniging te Munster heeft Rijks
von Papen gisteren het econo-
rogram der rijksregeering ont-
een redevoering, die over alle
zenders uitgezonden is. De rijks-
zette het volgende uiteen,
der regeering, die onder mijn
aat, is niet beperkt tot econo-
politiek detailwerk. Wij willen
leggen voor een nieuwen opbouw
Duitschen staat. In verband
wil ik, alvorens in te gaan op
derltjke taken van den huidigen
"e woorden zeggen over de prln-
een nieuwe staatsleiding. Gij,
aalsche boeren en ik, wij zijn
olutionnalren en wij zijn niet
air. Wij voelen ons innerlijk ge-
-n bodem en vaderland. Wij we
de mensch de uiteindelijke din-
r wereld niet kan onderwerpen
en intellectueele beslissing en
et mag. Wij erkennen veeleer,
enende leden zijn in een door
ven orde. Dat noem ik conser-
venshouding. Een dergelijke we
ling berust in het geloof aan
atieve wereldopvatting eischt
nacht, die op gezag gegrond-
-ze moet krachtig en onafhan-
opdat van haar rechtvaardig-
ultgaan en alle ordeningen van
"happijen, de autonomiën en de
een vasten steun in haar kun-
en. Deze mag geen speelbal zijn
strijd der maatschappij, noch
artijen. noch voor afzonderlijke
n iedere stap, die wij bij het na-
an een waarachtig onafhanke-
den dienst van het volk ge-
tsleiding kunnen doen, is een
van het ideaal van een staats-
eiustende op autoriteit en ge
ld.
rincipes van christelijk-conser-
ereldopvatting, welke tegelijk de
zijn en moeten zijn van ons
-n, moeten duidelijker naar vo
cht worden, aangezien zij tegen-
ten zeerste in gevaar worden ge-
P de vonnissen van Ohlau en
is van rechts en links een storm
tegen de gelijkmatige handha-
het recht. Beide partijen ver-
n politieken tegenstander bulten
emeenschap en buiten het recht
n. In den politieken strijd moet
en wraak veroorloofd, de tegen-
vogelvrij worden. Objectiviteit
minderwaardig. Tegen een der-
twildering van de politieke mo
te treden is de plicht van het
'l Ik ken geen recht, dat slechts
iddel van een klasse of een
Dat is een marxistische opvat-
_tk afwijs. Ook wanneer zij wordt
en door de Nationaal Socialis-
t zij slaat iedere Duitsche en
■e rechtsopvatting in het gelaat
tet geloof in oude rechtsvormen,
oude Pruisische stelling ls ge
er het zijne. Het is de traditie
n uit den tijd zijner grootc ko-
t slechts hij kan worden toe-
t leiding van de natie, die zich
inschakelt in hare wetten. De
eid, die uit de proclamatie van
der nationaal socialistische be
dekt, past slecht bij de aan-
"P de staatsleiding. Hem komt 't
'toe de minderheid in Duitsch-
tijn banieren volgt als d e Duit-
alle overige volksgenooten als
te behandelen. Wanneer ik thans
hJdperk treed tegen Hitier eu
rechtsstaat, dan volg ik en niet
Peldat miüioenen van zijn aan-
den strijd tegen de partijheer-
'egen willekeur en onrechtvaar-
J'enlang met warme harten heb-
;hgd. Deze regeering heeft van
ven dag af aan het doel nage-
«fopte vaderlandsche vrijheids-
t- ^,1 r historische verdienste
penland ieder erkennen moet,
te maken voor positieve me
lt den fdcuwen opbouw van
jfan niet gelooven, dat deze
tsche vrijheidsbeweging zich op
n bewust scherpe tegenstelling
JS, de doelstellingen van een
een K Redachten alleen en uit
kocht Zijn op Duitschland's
udan tl0 onmin in hot Duit-
ciw ons °P beslissende uren
0Df?'s leeds zoo vaak heeft doen
en vereeniging van het
i r? weer sterker zijn dan onze
«meenschappelljke nationale
L50n de stemmen hoort, die
BeuthS Van de vonnissen vaD
u-J'11 zWn opgegaan, zou men
op a. ffn Selooven. Ik loop niet
doort over het 'o' van i
tsro„Jeroordeelden. De Prulsi-
ötko aal hen, beïnvloed
aanvaiienj treffen volgens 1
de principes der gerechtigdheid. Maar ik
zeg tevens, dat ik zoo noodig de erken
ning van gelijk recht voor alle Duitschers
afdwingen zal. Ik ben vast besloten de
aaniaaiende gloed van den burgeroorlog
uit te trappen en een einde te maken aan
toetend van politieke onlusten en
politieke gewelddaden, die thans nog
zoo n groote hinderpaal vormen voor po
sitief werk, waarin de eigenlijke taak van
de rijksregeering ligt.
Thans kom ik tot de practische proble
men van den dag, die gesteld worden door
den ontzaggelijken nood van het vader
land, den nood, die ook de Duitsche boeren
in de eerste plaats zoo hard voelen. Na
tuurlijk zal de regeering den landbouw,
die de bron vormt waarin de natie steeds
opnieuw zich moreel en economisch moet
verjongen, met alle krachten helpen, ja zij
heeft van den eersten dag af haar politiek
alleen op dit doel gericht. Maar de erva
ringen van lange jaren hebben ons ge
toond, dat eenzijdige hulp weinig nut
brengt. De landbouw kan niet alleen tot
nieuw leven worden gebracht door dou
anemiddelen. De landbouwproblemen kun
nen niet alleen en uitsluitend worden
opgelost van den kant van inkomsten en
uitgaven. Het lot van den landbouw is
veeleer onafscheidelijk verbonden met dc
totale economie van Duitschland en
slechts door een herleving van onze ge-
heele economie kan een duurzame en
effectvolle herleving van den landbouw
ontstaan. Als totaal-lichaam is de Duit
sche economie gescheiden van de wereld
economie. De rijksregeering heeft het
reeds zoo dikwijls gezegd, dat de verstan
dige begunstiging van den binnenlandsche
markt de eerste voorwaarde vormt voor
de saneering van de economie. Zij wijst
de gedachte aan een principieele auto
nomie of aangezien Duitschland niet kan
afzien van zijn economische wereldbe
trekkingen en aangezien het iedere gele
genheid tot arbeid moet uitbuiten, die 't
buitenland ook thans nog biedt. Maar de
grondslagen der voeding moeten in het
binnenland veilig worden gesteld en de
berusten nu juist alleen op het herstel
der rentabiliteit. De belangen van onzen
uitvoer en van onzen binnenlandschen
markt zullen gewis slechts met zekere
moeilijkheden in overeenstemming kun
nen wowien gebracht. Ik kan echter de
verzekering geven, dat de regeering prin
cipieel de noodzakelijkheid van een ver
dere regeling met mate van den invoer
en dat zij desbetreffende besluiten geno
men heeft. Voor den gedwongen toestand,
waaruit deze maatregel is ontstaan zullen
binnen- en buitenland begrip hebben.
Want het is immers niet juist, dat onze
huidige toestand alleen veroorzaakt is
door een verkeerde Duitsche economische
politiek. In Duitschland is de crisis, die
de geheele wereld geteisterd heeft, als ge
volg van zijn oorlogsverliezen en van de
ontzaggelijke herstelbetalingen veel vroe
ger uitgebroken. Hier heeft zij veel he
viger huisgehouden dan ln eenig ander
land ter wereld, doordat naast kapitaal
verwoesting dc-or de inflatie de plotselinge
onttrekking van milliarden aan geleend
kapitaal productie en constitutie tot ln
de fundamenten opnieuw geschokt heeft
Het spreekt van zelf. dat wij ieder mid
del moeten aangrijpen dat ons helpen kan
dezen ontzaggelijken nood te overwinnen.
Deze nood. die bij ons ls ontstaan uit
de ineenschrompeling van de economie,
uit de tot dusverre onophoudelijk voor-
schrijdende deflatie, d. w. z. het dalen der
prijzen, vindt zijn vreeselijke uitdrukking
in de werkeloosheid. Wanneer geen einde
kan worden gemaakt aan deze deflatie
kunnen verdere verliezen van de parti
culiere ondernemers en van de openbare
economie niet tegengehouden worden. Wy
moeten derhalve een poging doen en on
middellijk doen om het roer principiec'
om te werpen. Wanneer wij thans den
grondslag willen leggen voor een weder
opbouw van onze economie, moeten wy
dit volgens de volgende principes doen.
Onze valuta mag niet ln gevaar worden
gebracht. Wij willen ook geen waardever
mindering van de Duitsche Mark. Wij
willen geen experimenten doen, die, zoo
als de rijksbank-president eerst kortge
leden zeide, Duitschland in een periode
zouden brengen, welke nog meer millioe-
nen menschen tot slachtoffer zou ma
ken Getrouw aan onze principes van
conservatieve staatsleiding nemen wij de
verhoudingen, zooals zij thans zijn, om
door een Organisch program die krach
ten <£e in ons economische leven nog
levend zijn. nieuwe kracht te geven De
»«antieelste van deze krachten is het
nersoonl. ke particuliere initiatief.
op grond van deze overtuiging weigert
rt» riiksregeering dientengevolge ieder in-
ariinen in het particuliere bedrijfsleven
Het eaat er om het particuliere initiatief
weer vertrouwen in de toekomst ln de
hopzemen Tot dusverre toch bleef Iedere
pogte? om de economie hulp te brengen,
nutteloos daar ieder economische pres
?o«p tnch slechts geschept werd ln het
Danaidenvat der herstelbetalingen. Maai
thans ls déze druk eindelijk van ons weg
thans is in buitenland, voor
genome <yeiiik reeds president Hoo-
31 '"vn^ kort idtee^ette. heeft het resul-
taat van de conferentie van Lausanno
hoop en nieuw leven gewekt. Het is wer
kelijk tijd dat ook wij bedenken, dat se
dert de conferentie van Lausanne de
vruchten van ons werk ons zelf weer toe
vallen. Daarmede is de eerste voorwaarde
voor de herleving van het economische
initiatief gegeven. De rijksregeering zal er
voor waken, dat de persoonlijke verante
woordelijkheid van het vriie bedrijfsleven
niet vervaagd wordt door het tusschen-
beide treden van vormen van staatsecono
mie. Waar dt staat ln de laatste Jaren
aandeel heelt genomen ln tot dusverre
particuliere bedrijven, zal hii er voor zor
gen, dat duidelijke verhoudingen worden
geschapen en dat het algemeen niet al
leen de lasten, maar ook de vruchten van
het werk verkrijgt. Voor deze onderne
mingen wordt daarom een speciale staats
controle en toezicht ter waarborging van
de staatsbelangen ingesteld. Ik heb reeds
aangekondigd, dat de salarissen in deze
bedrijven zulien worden verlaagd tot het
peil, dat ln overeenstemming is met een
staatsonderneming.
En thans het plan zelf, dat ten grond
slag ligt aan de maatregelen, die de rijks
regeering den rijkspresident binnen en
kele dagen zal voorstellen. Duitschland's
centrale probleem ls de werkeloosheid.
De intensieve bewerking van dit probleem
in de laatste jaren heeft getoond, dat
noodwerk en onmiddellijke werkverschaf
fing uit belastingmiddelen de werkloos
heid tot dusverre niet heeft kunnen over
winnen De rijksregeering laat vanzelf
sprekend de reeds ingeleide maatregelen
tot werkverschaffing niet uit het oog.
Zulke noodmaatregelen zijn reeds aan den
gang, b.v. op het gebied van wegenbouw,
waterverzorging, huizenverbetering. In
totaal zijn voor deze doeleinden tot dus
verre 135 mlllioen ter beschikking gesteld
De rijksregeering heeft besloten ook an
dere arbeidsgebieden op deze wijze te be
werken. Zij handelt daarbij in volkomen
overeenstemming met de rijksbank. De
vrijwillige arbeidsdienst waartoe spoedig
200.000 jeugdigen zullen behooren, groeit
van zelf. Een bewijs voor de wervende
kracht die daarin huist. Bovendien zijn
plannen gemaakt voor dergelijke werk
verschaffingsmaatregelen op het gebied
van landbouwkolonisatie, kleine koloni
satie in de voorsteden, woningbouw en
huizenverbetering. Hier ls er ln het bij
zonder aan gedacht den bouw van eigen
huizen met de nog voorhanden crediet-
mogelijkheden te bevorderen. Toch zijn
wij ons volkomen bewust, dat het nooit
zal lukken langs dezen weg alleen de ge-
wenschte mate van werkeloosheidsver
mindering te bereiken. De regeering heeft
daarom besloten in groot kader de poging
te doen door een tot leven roepen van het
particulier bedrijfsleren te geraken tot 't
te werk stellen van nieuwe werkkrachten
en het verminderen van het aantal werke-
loozen. Dat kan slechts geschieden, wan
neer de hulp niet van één kant, b.v. van
de industrie of van den landbouw alleen
wordt geprobeerd, maar wanner overal
tegelijk geholpen wordt, Wij gaan er bij
onze overwegingen van uit, dat een reeks
van belangrijke teekenen er op wijzen,
dat het belangrijkste stuk van den weg,
die ons tot de crisis voerde, thans achter
den rug ligt. Op een dergelijk tijdstip is
het dus gerechtvaardigd verder dragende
maatregelen te nemen dan mogelijk ge
weest zou zijn op een vroeer tijdstip der
crisis. In het huidige zeer vergevorderde
en waarschijnlijk niet al te ver van het
einde verwijderde stadium van de crisis, j
kan men verwachten, dat iedere invloed
tot het tot nieuw leven brengen van het
bedrijfsleven met eenlge waarschijnlijk
heid er toe zal bijdragen het natuurlijke
vervolg te vinden in een werkelijke ople
ving van het bedrijfsleven. Allereerst
moet Duitschland's geheele productie
apparaat ln staat worden gebracht om
aan dit leven brengen deel te nemen.
Thans is de toestand van vele onzer pro
ductie werkplaatsen zoo slecht, dat vol
ledig verval dreigt. Er is een ontzagge
lijke behoefte aan maatregelen tot be
houd opgestuwd, die milliarden elschen
zal. Dat moet de eerste stap zijn. dat het
geheele bedrijfsleven de middelen krijgt om
dit verzuim in te halen. Daardoor wordt
te werksteden van arbeiders in grooten
omvang mogelijk en juist de gemiddelde
en kleinere bedrijven, wier eigen terrein
de uitvoering van dergelijke werkzaam
heden vormt, zullen als eerste profijt
trekken van een herleving.
Van dit punt uit zal de poging gedaan
worden het economisch proces in groote-
ren omvang tot leven te brengen. De In
zet, die voor dit doel gedaan moet worden,
niet voldoende groot gekozen worden, op
dat de bedoelde werking Intreedt. Deze
inzet zal een bedrag van meer dan 2 mil
liard Mark bedragen en wel behalve die
sommen, die voor werkverschaffing e.d.
zijn uitgetrokken. De onderhandelingen
over de uitvoering van dit program en
détail en zijn financiering zijn reeds ver
gevorderd. In het bijzonder heeft ook de
rijksbank haar medewerking toegezegd,
waarbij het wat de geldverschafftng be
treft, niet gaat om een belasting van de
circulatiebank met groote bedragen, maar
in wezen om het aantrekken van de in
het bedrijfsleven toch reeds voorhanden,
maar op het oogenblik niet voor arbeid
uitgebuiten liquiditeit op den hiervoor
thans reeds gegeven weg De gedachte dit
bedrag bijeen te brengen door middel van
een gedwongen leening hebben wij afge
wezen. Bedragen tot zulk een hoogte zou
het Duitsche bedrijfsleven, ook wanneer
de betaling over een langen tijd zou wor
den verdeeld, niet kunnen opbrengen.
Dat zou ook ln tegenspraak zijn met mijn
regeeringsverklarlng. waarin Ik zeide geen
nieuwe lasten meer te zullen brengen. In
plaats daarvan zijn wij voornemens den
volgenden weg te bewandelen:
Er zullen voor, deels bijzonder de pro
ductie remmende belastingen zooals bijv.
omzetbelasting, grondbelasting etc., ove
rigens zonder benadeeling van de begroo
tingen der landen en der gemeenten be-
lastlngrequs worden uitgegeven waarop ln
de begrootingsjaren 1934 tot 1938 alle
rijksbelastingen met uitsluiten van dou
anerechten en verbruiksbelastingen kun
nen worden betaald. Het zal hier gaan
I om een bedrag van ongeveer l'/i milliard,
i Deze biljetten zullen een agio krijgen,
waardoor zij dus het karakter zullen dra
gen van een leening aan het rijk. Op deze
wijze zal het mogelijk zijn deze biljetten
onmiddellijk als credletmiddelen te ge
bruiken. zij zullen derhalve een grondslag
vormen voor het aanvangen en uitvoeren
van nieuwe of tot dusverre uitgestelde
werken, waarvoor, zooals ik het noemde,
een opgestuwde behoefte bestaat en waar
door de mogelijkheid ontstaat nieuwe ar
beidskrachten. en dat is immers het toon
aangevende, in het arbeidsproces in te
schakelen. Daarenboven wil de rijksregee
ring een bedrag van nog 700 mlllioen K.M.
in belastlngrequs voor die ondernemingen
ter beschikking stellen, die kunnen aan-
toonen. dat zij meer arbeidskrachten als
tot dusverre aan het werk hebben. Voor
lederen nieuw te werk gestelde zal per Jaar
berekend een bedrag van 400 Mark ln
re?us gegeven worden. Wordt dit bedrag
volkomen gebruikt, dan zullen 1 3/4 mll
lioen arbeiders te werk kunnen worden
gesteld. Gelukt dit, dan zou dat een groot
voorwaarts drijvend succes beteekenen
Deze maatregelen zullen echter slechts
dan het bedrijfsleven onmiddellijk op
gang brengen, wanneer het probleem ook
van den kant van de arbeid wordt aange
pakt. Er zal derhalve den werkgevers te
gelijkertijd een prikkel worden gegeven
om de arbeid over zoo veel mogelijk arbei
ders te verdeelen. Deze prikkel zal slechts
kunnen liggen op het gebied der loonen.
Men zal den werkgever machtigen om.
wanneer hU meer arbeidskrachten aan
stelt, ln zekeren, nauw omgrensden om
vang welke niet onder het bestaansmini
mum mag liggen, onder het tariefloon te
blijven.
De tariefloonen en loonscheidsgerechten
in hun geheel wenscht de regeering echter
overigens Intact te laten, hoewel voor bij
zondere gevallen wijzigingen kunnen wor
den gebracht in de bestaande verorde
ningen.
Deze verordeningen zullen echter slechts
voor twaalf maanden gelden.
Daarna kondigde de Rijkskanselier aan,
dat hij in den Rijksdag een politieke
programrede zal houden.
Hij verdedigde de samenvoeging van
gemeenten, de opheffing van 60 recht
banken in Pruisen en kondigde verdere
flnancieele hervormingen aan en eenlge
wijzigingen op het gebied van hooger on
derwijs.
Wat den politieken strijd betreft zeide
spreker:
Als er thans al gesproken wordt van
een coalitie tusschen Centrum of NSDAP.
waaraan hij niet gelooft, dan ligt daarbij
toch de geheime grondgedachte voor, el
kaar te vernietigen, en hij vraagt zich af,
of de nood van het Duitsche volk in dit
oogenblik nog wel zulk een coalitiespel
zal gedoogen.
Overigens denkt de regeering niet aan
een afwijken der grondbeginselen der
constitutie of aan een wijziging van den
Staatsvorm.
De rede van den rijkskanselier werd
luide toegejuicht.
Daarna begaf hij zich naar een van de
nevenzalen waar een commissievergade
ring werd gehouden. Hier zeide hij nog:
„Als ik heden naar Neudeck ga naar
rijkspresident Von Hindenburg, die nog
steeds als een afgod staat aan de spits
des volks dan zal ik denken aan West-
falen en weten dat gij en Ik, dat wij samen
Duitschland een nieuwe toekomst voorbe
reiden. Bij zijn vertrek werd de rijkskan
selier door een menigte van vele duizen
den wederom sterachtig toegejuicht.
ned. herv. kerk.
Drietal: Te Kampen (vae.-A. van der
Kooh), J. C W. Krulshoop te Bodegraven.
P. de Looze te Waddlnxveen en N. van der I
Snoek te Veenendaal.
Beroepen: Te Alblasserdam. J. Schone-
veld te Kethel. Te Achlum, H. W. Lovink
te Grambergen. Te Benschop, Th. Keek te
Staphorst.
alg. doopsgez. sociëteit.
Aangenomen: Naar Surhulsterveen, P.
v. Dijk, prop. te Amsterdam.
n.
HET ZIEKTEBEELD EN DE OORZAAK.
In dezen tijd van het jaar ziet men ln
de steden en langs de wegen weer vele
zieke en doode Iepen. Die boomen zien er
uit, alsof ze verbrand zijn of van droogte
te lijden hebben. De jonge takjes worden
slap en buigen om. de bladeren verschrom
pelen, worden bruin en vallen ten slotte
af. Alleen de jongste bladeren blijven als
bruine vlaggetjes aan de omgebogen tak
jes hangen. Meestal ziet men het verdor
ren van de bladeren ln den top van den
boom beginnen. Soms is slechts een ge
deelte van den boom aangetast, terwijl de
rest nog groen blijft. Dikwijls ziet men.
dat zich aan den stam groene scheuten
vormen, terwijl de kroon reeds zwaar ziek
is. De oorzaak van deze ziekte ls een zwam.
Graphium ulmi. Door de werking van dezo
zwam wordt de watertoevoer van de wor
tels naai de kroon belemmerd. Daardoor
ziet een aangetaste boom er uit. alsof hij
verdroogt. Snijdt men een tak af van zoo'n
zieken lep, dan ziet men op de sneevlakte
bruine stippen in het jonge hout, Trekt
men de schors van een tak. dan kan men
dikwijls in het hout onregelmatige, bruine
strepen opmerken. Deze bruine verkleu
ringen zijn het gevolg van de aantasting
door Graphium ulmi.
De ziekte is besmettelijk. Is van een rij
iepen er eenmaal één aangetast, dan ziet
men in vele gevallen, dat het volgend jaar
zijn naaste buren ziek worden. Vooral
boomen op den leeftijd van 1540 Jaar
hebben veel van de ziekte te lijden. In
kweekerljen, waar meestal jongere boomen
staan, ziet men de ziekte weinig. Is een iep
eenmaal aangetast, dan geneest hij slechts
zelden. Wèl kan het een aantal Jaren du
ren, vóór hij dood gaat.
In het voorjaar ls van de ziekte weinig
te bemerken. Vele zieke boomen zijn dan
niet van gezonde te onderscheiden. Het
duurt tot ongeveer midden Juni, vóór de
ziekteverschijnselen weer vallen waar te
nemen. De boomen worden op Iedere
grondsoort evenzeer aangetast, men vindt
de ziekte dus op de kiel. zoowel als op het
zand. op zwaren en op lichten grond.
Natuurlijk lijden niet alle zieke iepen
aan „de" lepenzlekte. Er zijn nog andere
ziekten van iepen bekend. Deze zijn echter
van zeer weinig beteekenis. Nagenoeg alle
zieke iepen, die men op het oogenblik
ziet, zijn slachtoffers van ..de" lepenzlekte
dus van de zwam Graphium ulmi.
OMZENDBRIEF DER VEREENIGING VAN
KERKVOOGDIJEN IN DE
NED. HERV. KERK.
Steunt, bij gelijken prijs
en kwaliteit,
De Nederlandsche Industrie.
Hiermede dient gij Uw land
En bestrijdt gij de werkloosheid.
Inzake verlaging van predikants-
tractomentcn en middelen om de
crisis te kceren.
De Ver. van Kerkvoogdijen ln de Ned.
Herv. Kerk heeft aan de kerkvoogdijen en
kerkeraden ln de Nederlandsche Herv.
Kerk een omzendbrief gezonden, waarin
wij om. lezen:
„De maatschappelijke crisis heeft op
veie plaatsen drang doen ontstaan tot
verlaging van het predlkants-traktement.
Indien zulk een verlaging noodzakelijk is,
behoort zij evenwel ln het geheele land
volgens dezelfde regels te geschieden.
Doet men anders, dan ls het duidelijk, dat
do met moeite verworven algemeene re
geling der traktementen op losse schroe
ven wordt gezet. Het hoofdbestuur, ln op
dracht der ledenvergadering te Arnhem
op 11 en 12 Mel J.I., heeft aan de Synode
ln overweging gegeven een z.g. „crisis
commissie" te benoemen, die o.m. ook tot
haar bevoegdheid zal mogen rekenen aan
de bevoegde kerkelijke Instanties voor
stellen te doen tot een verlaging der
traktementen desnoods tot een tijdelijke
crisisverlaging. De Synode heeft dit ver
zoek in hanaen der Algemeene Synodale
Commissie gesteld en in afwachting van
hetgeen deze daaromtrent zal besluiten,
en tot welke resultaten eventueel zulk een
crisiscommissie zal komen, verzoekt het
hoofdbestuur u dringend om alle klach
ten in te spannen, ten einde plaatselijke
en dus uiteraard willekeurige trakte
mentsverlagingen zooveel mogelijk te
vermijden.
Daargelaten het bovenstaande behoort
één ding evenwel terstond onder het oog
te worden gezien en dat ls de dringende
eisch, dat juist ln dezen tijd een extra be
roep moet worden gedaan op de offer
vaardigheid der gemeenteleden. Het ambt
van kerkvoogd verelscht thans ln hooge
mate persoonlijke toewijding. Verwacht
mag worden, dat ln de kleine gemeenten
door persoonlijk huisbezoek van de kerk
voogden, hetwelk door een omzendbrief
kan worden voorbereid, bijgestaan door
notabelen en ln de groote gemeenten door
openbare gemeentevergaderingen en ln de
kerkelijke pers, de gemeente zal worden
gewezen op haar plicht om ln het bijzon
der in dezen tijd de afbraak der kerk te
verhoeden.
Een ernstige samenwerking tusschen
den Kerkeraad. de Kerkvoogdij en de
Diaconie, Ja tusschen allen aan wie, het
zij ln beheer, hetzij ln bestuur ln onze
kerk een taak ls opgedragen, zal ln dezen
moeilijken tijd noodlger zijn dan ooit.
Niet tevergeefs zal, naar gehoopt mag
worden, de kerkvoogdij voor het houden
van collecten of andere Inzamelingen,
voor een rondgang door de gemeente of
het spreken op een gemeentevergadering,
een beroep kunnen doen op de medewer
king van den kerkeraad. Met name geldt
dit ook voor de medewerking van de pre
dikanten bij het aanbevelen van collec
ten ten behoeve van de kerkelijke kas.
Ook zou er van den kansel en in de ker
kelijke pers op kunnen worden gewezen,
dat het betalen van vrijwillige bijdragen
of van hoofdelljken omslag een geeste
lijke plicht is. Wij bevelen ook het zenden
van een plaatselijken omzendbrief naast
dezen algemeene ten zeerste aan, opdat
de gemeente wete dat de nood dringt en
dus op haar een beroep wordt gedaan.
Daartegenover mag de gemeente ver
wachten, dat ln het bijzonder in dezen
tijd de predikanten hun volle werkkracht
aan de gemeente geven."
INGEBRUIKNEMING VAN DE NED.
HERV. KERK IN WIERINGERMEER.
Zaterdagmiddag ls de Nederdultsch
Hervormde Kerk te Slootdorp in Wlerin-
germeer plechtig overgedragen tot Inge
bruikneming.
J. D. P., te K. Het is mqgelljk, dat
strafvervolging om de een of andere reden
achterwege wordt gelaten. Als het u om
schadevergoeding te doen is, zoudt u, als
minnelijke schikking niet tot stand komt
een desbetreffende eisch bij kantonrechter
of rechtbank aanhangig moeten maken.
W. B„ te L. Ja, u hebt recht daarop-
75 ets. per dag ls wel voldoende.
C. W., te N. Alleen het loon moet u
gedurende een betrekkelijk korten tHd
betalen.
J. de G„ te L. Indien het u eenigs-
zins mogelijk ls, betaal hem dan het ver
schuldigde. Zeer waarschijnlijk zult u
anders allerlei kosten bovendien moeten
betalen.
A. van G„ te L. Om ".en anderen dag
wasschen met een oplosing van creollne.
Uitgesproken:C. van Tol, timmerman
I? Aai^?ï2er Wass0naar. R.-c. jhr. mr,
w d cur:: mr' M- J- va« der Filer,
v. JBe,iJn0n' bloembollenhandelaar, te
ten°wWh J' C' v- d' Burcht v. Lich-
a Tg«;„cur' mr" P' J' Teebaal te Lelden.
■a' wijsman, te Katwijk aan Zee R -c
Opgeheven: b. Opmeer, te Leiderdorp
Nedertmde?R tem: 22~27 AuEustus zijn li}
Nederland 76 faillissementen uitgesproken.
