DAGBLAD - Tweede Blad
Woensdag 17 Augustus 1932
tdE OMSTREKEN.
emmermeer.
hillegom.
twijk aan zee.
lisse.
noordwitk.
oegstgeest-
groote verduistering.
1sssiSiSS^-M"Ma
ritnsburg.
warmond.
zevenhoven-
ZOMERWARMTE.
pt korenbouw.
•crbouwers in de Haarlem
en in den korenbouw thans
ort Hier en daar is men reeds
et 't binnenhalen en dorschen
feken zulk mooi, zonnig weder
™p de landerijen weinig meer
zijn oor zoo eens te luisteren
ordt er over het beschot wel
gesproken. We zullen echter
"ig oordeel niet vooruitloopen
volstaan met de hoop uit te
t de uitkomsten nog zullen
Aanrijding.
Sloterweg werd gisteren een
die onder den invloed van
k verkeerde en van den eenen
den anderen kant van den weg
■reden door een passeerende
an de bestuurder nog moeite
:en man te ontwijken doch het
et kon voorkomen. Hij bracht
'er, die aan het hoofd verwond
een dokter, die een voorlooplg
■egde en overbrenging naar een
noodzakelijk achtte.
Wraakneming?
ad langs den Geniedijk werd
de 20 jarige H. G., terwijl hij
rijwiel passeerde, onverwachts
n door een jongeling van onge
il leeftijd, van de fiets getrok-
n den grond geworpen en zoo-
-en, dat hij enkele minuten
teloos bleef liggen. Toen hij
inning kwam en overeind kon
de aanvaller gevlogen. Ver
moet hier aan wraakneming
acht.
Motorongeluk.
der van een motorrijwiel, in
wagen waarvan een dame was
'■te op den Hoofdweg alhier,
t voorwiel stootte tegen een op
-gend voorwerp, de macht over
"t, waardoor de motor tegen
reed en daarna omsloeg. De
rd er af geslingerd en bekwam
euzing en een wond aan het
dame kwam er met een paar
tsuren aan de handen af. Ze
den per auto naar hunne wo-
Tit, alwaar geneeskundige hulp
pen. Het beschadigde motor-
later met een vrachtauto weg-
-strijd Bijz. Vrijw. Landstorm.
iideeling Hillegom van den Bij-
.ligen Landstorm is in „Flora"
"Sjdschen schietwedstrijd ge-
iijgewoond werd door een flink
der afdeeling en door majoor
mandant van het landstorm-
heer Eschauzier, lid van de ge-
tommissie en den heer mr. D. F.
meester van Hillegom. Dezen in
der werden welkom geheeten
eer J. van Roode namens de af-
ajoor Boots en burgemeester
en het woord over het doel van
llgen landstorm, zijnde niet oor-
n, maar als het onverhoopt noo-
t zijn. steun verleenen aan de
van het wettelijk gezag,
oots schonk een beeld, gemaakt
andstormer te Schiedam.
Tijkheid voor hun belangstelling
e drie gasten bloemen aangebo-
tspraak van de jury over de re-
n den schietwedstrijd wordt Ia-
gemaakt.
KATWIJK.
t gemeentehuis alhier zullen op
Aug. a.s. de commandanten der
hten van Voorschoten, Leider-
burg, Oegstgeest, Valkenburg
bijeenkomen ter besprekling
"uden onderlinge schietwedstrijd
rce zes Burgerwachten.
'(stelling van Maarten v. Duyn
J waren velen op het kerk-
om de ter-aarde-bestelling
- van Duyn bij te wonen,
stoffelijk overschot in de groeve
was, sprak ds. Rutgers onge-
Pkan mÜ indenken, dat
■iÏÜ kerkhof zijn gegaan, diep
tl»?. van den slag, dien deze
hiïï j beeft in het verlies van
oende man en vader, die zoo
Is heengegaan. Velen, die
mngen in het late avonduur
e gznieten, hebben zich niet.
°at enkele mijlen daarvan-
oian worstelde met den dood.
hik voor de schipper en het
™en zij bemerkten, dat hun
n en overboord geslagen.
B„0Peder Nljgh moesten naar
at 081 de jobstijding over te
- to^?-iman en vader niet meer
wphT.L m,en- Toen heeft zwij-
ben,rfTe e boodschap aange-
t r\ïi e,rin dat niet 'n mensch
as i» i bet bad gedaan. Eén
een hart, en we hebben
"hot !ebeden, dat 't slof-
t die gevonden worden,
bil hr,» ,e.n verhoord en nu
oeve i-stoffelijk overschot, dat
gfj.-o, neergedaald. Spr. ein-
■"tlne tn. met eenlge woorden
t tot weduwe en kinderen
T allen gesteld moge
hben [e deze woorden be-
s Ps m n°g door allen ge-
s dé f,nj n -dankte de heer
en woor^ Ue ds. Rutgers voor
"^debelangstelli aanwezlgen
'iAen Reddingsbrigade.
°sbri»aA?en„vai1 de Katwijk-
Tus om V er °P Zater-
jden in ïnn des namiddags
borden J? .ae Buitenwatering
«trammn der de 13 nummers
Jannen vïüü. .>0'a' voor se-
Öot P voor dames en hee-
Pantomime.
Heden muziek en zang in de Muziektent.
Hedenavond zal van 8 uur tot 9 uur de
rectTiÜK!?n.e muziekvere«uging J.N.i.. di-
mSz!«t£érA aauemuur' oen concert in de
muziektent op Qen jaouievard geven.
Vervolgens geeit net onr. tvatwiikscn
Mannenkoor. directeur J. uit oen
Haag. van 9 uur tot ru uur oaar een zang
uitvoering met net volgend ptogram
1. iempeizang, u. auueiman. z. ueooor-
tegrona j. r. uupont. 3. Lischoloem. a.
Giesen. 4. zondag op 't Meer, u. A. Heinze.
5. Geuzenvendel op de tnuismarscn, Frea
J. Koene. b. herders zondagsuea. u. Kneut
zer. 7 s Heeren nuis, P. v. a. Rovaart
Woordzee. P. M, Zuyderlaan.
Verleden jaar trok deze gecombineerde
uitvoering enorme belangstelling. In de
verwachting oat dit nu evenzoo zal zijn,
zal het verkeer tijdens die uitvoeringen om-'
geleld worden!
OPTREDEN VAN CL1NGE DOORENBOS.
De gemeentezaal was goed bezet om den
bekenden Clinge Doorenbos, den zanger
van het levenslied te hooren. Het is na
tuurlijk weer een mooie en genoegelijke
avond geweest. Daarbij komt mevr. Doo
renbos, die de „rijmelartjtjes". zooals zijn
gedichten zeer bescheiden door hem ge
noemd worden, op muziek zet. Alle versjes
zijn frisch van inhoud zoowel als van me
lodie.
Clinge Doorenbos is nog een van de zeld-
zamen, die deze wereld een weinig opti
mistisch bekijken. Wat beb je aan dat la-
menteeren over de slechte tijden, over de
malaise? Zijn eerste liedje heette dan ook;
..Koppen omhoog". Ook met andere liedjes
had hij een groot succes.
Het was een avond van heerlijke geeste
lijke ontspanning.
Mevr. Doorenbos werden bloemen aange
boden.
B. v. d. W„ tijdelijk vertoevende Meer
burgkade deed bij de politie aangifte van
het feit. dat ten zijnen nadeele ls ont
vreemd een oranje-zwart badpak, een oran
je-blauw badpak, een paar zwarte bad-
schoenen, een bruine badmuts en 3 ballen,
welke voorwerpen zich bevonden in een
houten kistje dat hij bij den kioskhouder
C. S. In bewaring had gegeven.
Totograaf V. van den Zuid-Boulevard
deed bij de politie aangifte, van het feit,
dat uit zijn winkel zijn ontvreemd circa
50 prentbriefkaarten en drie mappen met
zeegezichten. De politie stelt een onder
zoek in.
Op het politiebureau is verbonden de
8-jarige W. W. uit de Genestetstraat te
Lelden, die op het strand door een hond
was gebeten.
C. S. kioskhouder op het Noorder-
strand deed bij de politie aangifte van dief
stal van een blauw met wit gestreepte
strandtent en een ligstoel.
De. werkloosheid.
Onder degenen, die zich bij de Gem.
Arbeidsbeurs als werkzoekenden lieten
inschrijven, bevinden zich 86 landarbei
ders, 11 timmerlieden, 7 metselaars, 6 op
perlieden, 7 schilders, 9 schippers en 19
welke tot een der andere vakken ge
rekend worden.
Gevaarlijk werk.
Zekere J. F, uit den Haag wilde de
Brockway-bus voorbijrijden, doch werd
gegrepen door een hem tegemoetkomende
auto. Wonder boven wonder bekwam hij
zelf bijna geen letsel, hoewel zijn flets
geheel vernield werd.
Weer een Winkelweek.
Ter gelegenheid van het Oranjefeest zal
er weer een winkelweek georganiseerd wor
den. die zal aanvangen met een étalage-
wedstrijd. Deze winkelweek wordt Dinsdag
30 Augustus geopend. De deelname dezer
winkelweek is boven verwachting zeer
groot.
Raadsagenda.
De raad dezer gemeente komt Vrij
dag a.s. des middags te 2 uur, in open
bare vergadering, ter behandeling van de
onderstaande punten.
1. Ingekomen stukken.
2. Mededeelingen.
3. Vaststelling notulen.
4. Toekenning weezengeld.
5. Adres inzake wijziging voorwaarden
huurkoopwoningen.
6. Verlenging huur woning Zandvoort-
schestraat 20.
7. Verhuur waaggebouw en veikoop ïn-
VÊ8.ta Adres Landstormcommissie inzake
subsidie van de gemeente.
9 Vaststelling verordening ingevolge
art. 10 en 43 Drankwet.
10. Verbetering laatste gedeelte Noord-
^n^Adres bewoners Marcellusstraat.
12 Adres inzake trottoirs IJmuiderstr.
13^ Definitieve vaststelling bouwverbod.
14. Verklaring art. 36, 4e lid der Wo-
ni"|WCrediet voor stempelmachine ver
makelijkheidsbelasting. Alk
16 Beantwoording vragen C. W. G. Alke
made inzake verwarming.o.l. school.
17 Wijziging begrooting dienst 1932,
no. 3.
OUD-KASSIER R^T BOERENLEENBANK
IN ARREST GESTELD.
Naar wij vernemen is gisteravond door
„„„limppster na een verhoor ten
r^prvippntehuize in arrest gesteld de heer
v d H oud-ïassier der R.K. Boerenleen
bank alhier, als een
zeer'belangrijk bedrag, dat de f. 100.000
ven-e te boven gaat de
Zilveren jubileum van postbode
J. Millikan.
Gisteren was het 25 jaar geleden dat de
heer J. Mtlikan als besteller bij de Doste-
rjjen alhier In dienst trad.
Zooals was te verwachten, is dien dag
voor dezen zoo algemeen bekenden en om
zijn trouwe plichtsbetrachting door ieder
geachten ambtenaar niet in stilte voorbij
gegaan
Om alle postambtenaren daartoe in de
gelegenheid te stellen, was de avond te vo
ren vastgesteld om den jubilaris in intle-
men kring te ztjnen huize een huldiging
te brengen.
Met den directeur, den heer Westrlk
aan 't hoofd, vervoegden alle ambtenaren
zich omstreeks 9 uur aan zijn woonhuis
aan den Terweeweg. waar de heer Westrlk
den jubilaris hartelijk toesprak namens
alle ambtenaren en hem gelukwenschten
met dit jubileum.
Als bewijs van de goede onderlinge ver
standhouding overhandigde spr. hem een
prachtig divankleed en dito tafelkleed.
Na betuiging van zijn oprechten dar.k
uitgesproken te hebben bleven allen tot
laat in den avond gezellig bijeen.
De eigenlijke feestdag ls ook niet onop
gemerkt voorbligegaan.
Reeds vroeg in den morgen werden feli-
sitatles in den vorm van kaartjes, brieven
en telegrammen bezorgd uit verschillende
deelen van ons land alsook Drachtige
bloemstukken en andere eadeaux.
Dat de heer Millikan bij zeer vele inwo
ners gezien is. bleek ook uit de talrijke
persoonlijke bezoeken welke hem werden
gebracht, waarbij ook wij gaarne onze ge-
lukwenschen voegen'
Het circus Olympia.
Evenals verleden jaar. heeft het circus
Olympia zijn tenten na zijn verblijf in Kat
wijk weer in onze gemeente opgeslagen,
thans aan de Regentesselaan tegenover het
A.S.C.-veld.
Gisteravond had de openingsvoorstelling
plaats, waarbij het publiek zich zeer dank
baar toonde voor de goed verzorgde opvoe
ring van het afwisselende programma,
waarvan wij o.m. noemen het optreden van
de krachtmensch Marco", de gezusters
Winter in hun balletdansen, koorddansen
en de interessante paardendressuur. die
met zachtheid geschiedt.
Naar wij .vernemen, zal de R -K. Har
monie „Triumph" morgenavond een sere
nade brengen aan het zilveren echtpaar
Van Noord, aan den Hoogen Morsch.
De Raad dezer gemeente komt a.s.
Vrijdagavond in openbare vergadering
bijeen.
De Bloemenhandel.
De maand Augustus was de bloemisten
niet gunstig. Er waren te veel warme
dagen, waardoor de prijzen aanzienlijk
daalden en de aanvoer steeds grooter
werd. Betaald werdr Gladiolen per 100 in
de gewone soorten 1535 ct., extra soorten
4060 ct., Rozen -pér bos van 20 stuks
10—14 ot.. Dahlia's pér 100 50—110 ct.,
Pompon Dahlia's 2040 ct., Convili 20—30
ct„ Margrieten 15—20 ct.. Montbretla 10
20 ct„ Zinnia 40—70 ct.. Asters in diverse
kleuren 1525 ct., Centaurea 47 ct.,
Scabiosa 1525 ct., Galardia 510 ct.,
Lelies f. 3.50—4.10.
De werkloosheid.
Bij het gemeentelijk bureau der arbeids
bemiddeling alhier staan thans ingeschre
ven 34 werkloozen en wel 5 timmerlieden,
3 metselaars, 1 bouwkundige, 1 werkmees
ter, 2 schippers, 4 losse arbeiders en 18
bloemistknechten.
Tot kantoorhouder van het post- en
telegraafkantoor alhier is met ingang van
1 September as. benoemd de heer van Dijk
uit Oud-Beyerland.
WASSENAAR.
VERGADERING
„WASSENAAR EN OMSTREKEN".
Het geschil tot goede oplossing gebracht.
In het Wapen van Wassenaar hield
bovengenoemde vereeniging haar maan-
delljksche ledenvergadering.
Geopend werd door den eere-voorzltter
den heer C. van Drent.
Verder deelde spreker mede dat aanvan
kelijk door den heer H. A. N. Jansse eene
lezing zou worden gegeven met lichtbeel
den, doch deze is tot een volgende verga
dering uitgesteld.
Hierop werd op verzoek van spr. door
den heer D. de Rooy, lid der Commissie
tot oplossing van het geschil, hetwelk aan
leiding gaf aan den heer van Tol om het
voorzitterschap neer te leggen, op te los
sen, het woord gevoerd. Deze bracht in het
kort een mondeling verslag uit en las ten
slotte een rapport voor door de Commis
sie opgesteld. Uit een en ander kwam naar
voren, dat de Commissie met groote vol
doening kon mededeelen, dat werd bereikt
dat de heer van Tol op zijn genomen be
slissing is teruggekomen en dat van eenig
geschil ook geen sprake meer is en dat
partijen elkander de hand daartoe hebben
gedrukt.
Dit rapport werd met een warm applaus
door de vergadering onderstreept.
Hierop nam de heer van Tol het woord.
Spr. deelde mede, dat hij daar hem ls ge
bleken dat op zijn blijven als voorzitter
zooveel prijs wordt gesteld, op zijn beslis
sing is teruggekomen en dat hij zal trach
ten zijn beste krachten als zoodanig weder
in het belang der vereeniging te geven.
Tot slot hoopte de heer van Drent dat
het den voorzitter zal zijn gegeven nog tal
van jaren in de functie van voorzitter
werkzaam te zijn, en wordt door hem
dank gebracht aan allen die hebben mede
gewerkt om het geschil tot een goede .op
lossing te brengen.
Vervolgens worden door den secretaris,
den heer J. v. d. Berg de notulen voorge
lezen die onveranderd onder dankzegging
werden vastgesteld.
Bij de ingekomen stukken was o.m. een
schrijven van de Ned .Tuinbouwbeurs,
waarin wordt medegedeeld, dat ter gele
genheid van de 100ste tuinbouwbeurs op
5 tot 7 October as. een drledaagsche tuin
bouwbeurs in het jaarbeursgebouw te
Utrecht zal worden georganiseerd en waar
ditmaal zoowel directe als indirecte be
langhebbenden gTatls zullen worden toe
gelaten, mits tijdig door de Vereenlglngs-
secretaris het benoodigde aantal kaarten
vóór 1 October zal zijn aangevraagd.
Voorts een schrijven van de N V Ned.
Chem. Fabrieken te Utrecht, waarin het
plan wordt geopperd eene lezing te geven
met lichtbeelden hoofdzakelijk over de
kunstmest en hare toepassing.
Besloten werd dat het Bestuur een
avond voor een dergelijke lezing zal orga-
nlseeren.
Tot jury om net lngezondene te keuren
worden vervolgens benoemd de heeren D
de Rooy. G. van den Berg en P Zegwaard.
Overgegaan werd hierop tot ballotage
van een drietal candidaat-leden.
Alle drie werden na gehouden stemming
toegelaten. Door den voorzitter werden zij
toegesproken, in het bijzonder het derde
lid van de lijst n.l. zuster jkvr. de Savornin
Lohman, dat de ledenlijst van 150 vol
maakte.
Deze mededeeling van den voorzitter
werd met applaus begroet.
Wederom werd een tweetal candidaat-
leden bekend gemaakt
Hierop werd aan den secretaris de gele
genheid gegeven eene inleiding te houden
over het hier gebruikelijke „Keuringsstel
sel". Deze hield op zakelijke en duidelijk?
wijze een betoog waarin bezwaren en ge
breken tot uiting kwamen, gestaafd door
een reeks van voorbeelden. Zijn eindcon
clusie luidde dan ook dat een jury zal
moeten bestaan uit menschen. die het in-
gezondene zuiver objectief kunnen beoor-
deelen, en dat de jury in staat moet zijn
om de gegeven bekroningen te motlvee-
ren. Vandaar dat spreker persoonlijk van
meening is dat een vaste jury vele bezwa
ren zal ondervangen en dat daardoor ver
kregen wordt, dat er een vaster systeem
van keuren en de te stellen eischen zal
komen hetgeen z. i. zal lelden tot een
nauwer band tusschen prijsvragencommis-
sle en bestuur zoowel met de leden
Inzenders.
Na de pauze werd gelegenheid gegeven
om de gehouden inleiding door den secre
taris nader te bespreken.
Van deze gelegenheid werd een groot
gebruik gemaakt. Velen voerden over deze
kwestie het woord. Zoowel voor als tegen.
Na langdurige discussie werd ten slotte
besloten, dat het Bestuur een en ander in
studie zal nemen en met voorstellen in de
vergadering daaromtrent zal komen.
Hierop bracht de jury bij monde van
den heer D. de Rooy verslag uit van de
gehouden keuring.
Voor de prijsvraag 3 variëteiten anjers
van ieder ten hoogste 6 bloemen werden
toegekend aan de inzending van den heer
C. van Vulpen een le prijs met 26 punten;
2 G van Tol 2e prijs met 23 punten; P.
kelderman 3e prijs met 22 punten; terwijl
voor het puntenstelsel werd toegekend
voor 1 Arlstaloctlca Vuwensis 8 p., inzen
der A. G. van Tol; 3 appels Zweden 9 pun
ten: 3 peeren Pom Madame 8 punten; 3
perziken Montagne 8 p.; 3 vijgen 7 pun
ten. ingezonden door den heer J. Ander
son; 1 meloen Noir de Cannes 10 punten,
ingezonden door J. v. d. Krogt.
o
De heer S. wilde de loopplank over
fietsen Dit bekwam hem echter slecht,
want hij tuimelde de ringsloot ln. Hij wist
zich te redden en zijn stalen ros werd later
opgevischt.
Overzicht onzer belangrijkste
Veemarkten.
Voor het gebrulksvee was er Maandag
te Gorinchem ln de rijen der kalfkoeien
voor zoover het hoogdrachtige betrof
en met goede ontwikkelde uiers, weer een
beetje meer vraag voor Belgie. Men zoekt
daar tegen den staltijd men stalt er
veel vroeger als hier naar een
zwaarachtlge niet te oude koe met veel
melkgift en wil die behoorlijk goed beta
len. Dit had tot gevolg, dat de prijzen zich
iets hooger zetten. Te Rotterdam waren
gisteren ook enkele dezer kooplieden, doch
konden weinig geschikter beesten vinden,
doch die er waren, werden vrij goed ver
kocht. Voor 't overige vee was er wederom
een zeer luie kooplust. Alleen varekoeien
voor het spoelingdistrict doch van
goede kwaliteit maakten goede prijzen.
Te Groningen en Purmerend was de
handel over 't geheel nog niets beter dan
de vorige week. Wat de handel op de
slachtvee-afdeelingen betreft, deze kon
zich bij Maandag een niet te besten
handel, Dinsdag vrijwel op alle markten
wat verbeteren en de prijzen konden zich
daarbij iets verbeteren. Hierbij dient
evenwel te worden opgemerkt, dat de
aanvoeren niet groot waren en de slagers,
nu het varkensvleesch waarschijnlijk door
hoogere winkelprijzen tengevolge van de
belasting, door het publiek wat minder
gevraagd zal worden en alzoo rundvleesch
een grooter debiet zal vinden, hiermede
bij den inkoop reeds rekening houden.
Het vermoeden, dat de slachtveeprljzen
hierdoor eenlgszins worden beïnvloed, is
reeds eerder door ons uitgesproken. Dit zal
dan ook het eenigste voordeel zijn, die de
boer o.i. van de Varkenssteunwet heeft.
Ondanks de kleine aanvoeren, die er tot
heden toe deze week aan de varkens-
markten waren, liepen de prijzen reeds
met 1 tot Vit cent per pond terug en de
Zouters die men dacht te verkoopen aan
de Varkenscentrale voor 15Vi tot 16'/» ct.
per pond, was reeds een bittere teleurstel
ling, want niemand, die meer dan 13 a
14 cent ontving.
Nu wordt officieel medegedeeld door de
Varkenscentrale, dat vanaf Donderdag 18
Augustus minstens 15 cent per pond voor
de Zouters zal worden uitbetaald. Men
begint dus „zachtjes-aan" met den steun.
Er is echter tot nog toe deze week weinig
heffing betaald, want op 't einde der
vorige weex zijn over het geheele land
enorm veel varkens geslacht voor de bln-
nenlandsche consumptie en in de Koel
huizen opgeborgen. Hierdoor werd Maan
dag haast niets geslacht en dus kwam
er nog weinig of geen geld binnen. De
uitwerking van de crislsvarkenswet zal
dus pas volgende week eenige basis ten
opzichte van de prijzen der varkens kun
nen bepalen. Wij komen er dan ook nog
op terug.
Intusschen profiteerden de kooplieden
voor België Maandag reeds van de gele
genheid en kregen de varkens Vit cent
per pond minder als de week er voor. Dit
geld is den boer onttrokken. Als men zulks
soms ook steun noemt aan de varkens
houderij?
VAN DER S.
Zomerwarmte is een verschijnsel, dat de
meeste menschen met vreugde aanvaar
den. omdat het ln den regel samengaat
met mooi, zonnig weer en overigens geheel
overeenkomt met de voorstellingen, die
wij ons zoo gaarne maken van den zomer,
zooals wij meenen, dat deze behoort, te
zijn. Zoolang de thermometer niet boven
een zekeren graad stijgt is zomerwarmte
welkom, maar het duurt niet lang of de
menschen beginnen te klagen over al te
warm weer. Het is moeilijk het den men
schen geheel naar den zin te maken, ook
wat zomerwarmte betreft. Waarschijnlijk
ligt. dat niet aan een zekere veel-eischend-
heid bij den mensch, doch veel meer aan
de wijze, waarop het. menschelijk lichaam
reageert op de warmte. Ook is er nogal
verschil tusschen de warmte, die den eenen
dag heerscht en die. welke od een anderen
dag genoten of met moeite verdragen
wordt Het ls Juist dat verschil, dat ik
hier als onderwerp van de volgende kleine
verhandeling over de weerkunde kies en
het kan zijn nut hebben de warmte ook
van een meteorologisch standpunt te be
schouwen en op die manier de tevreden
heid met hetgeen de natuur ons schenkt,
te bevorderen.
Het. Is niet alleen een gevolg van een
hnoge temperatuur, dat wij het weer warm
of heet vinden, hoewel de temperatuur
daarbij een groote rol speelt. WIJ weten
allen bij ondervinding, dat Drecles dezelfde
temperatuur fnatuurlljk ln de schaduw
gemeten! op verschillende dagen verschil-
lpnd aanvoelt. Dit verschil ls ten deelc
het gevolg van den vochtigheidsgraad van
de lucht, ten deele var den wind en ten
deele van de bestraling, waaraan ons
lichaam ls blootgesteld.
De mensch ls een allermerkwaardigste
warmle-machlne. die door een vernuftige
Inrichting on een bijna constante temne-
ratuur wordt gehouden, die gewoonlijk
hooger ls dan dc temperatuur van de om
ringende lucht. Het Ls een natuurwet, dat
een lichaam, waarvan de temperatuur
hooger is dan die van de omringende
lucht, warmte aan die lucht overdraagt.
Het gevolg daarvan is. dat ons lichaam
warmer dan de omringende lucht zijnde
'ln ons klimaat is dat altijd het geval',
warmte verliest en wel te langzamer naar
mate de lucht warmer ls.
Dat verlies moet natuurlijk voortdurend
Redckt worden door de warmte-ontwik-
kellng in het lichaam, maar het ls dui
delijk. dat op heete zomerdagen, het
warmte-verlies zeer gering kan zijn wan
neer de luchttemperatuur slechts enkele
graden lager is dan de lichaamstempera
tuur.
Het menschelijk lichaam verliest echter
eok warmte doordat in de longen water,
uit het bloed afkomstig, op de vochtige
slijmvliezen verdampt en door de uitge
ademde lucht wordt afgevoerd. De hoe
veelheid warmte, die bij dit proces wordt
verloren, hangt van twee omstandig
heden af: de temperatuur en het vocht
gehalte van de ingeademde lucht. Zoover
ik weet. kan het lichaam dit warmte
verlies niet regelen. Daarom ls er een
warmte-regulateur, die moet zorgen, dat
een warmte-overschot op een andere
wijze wordt afgevoerd. Dit ls de huid.
wnarop vocht verdampt, waarbij warmte
aan het lichaam wordt onttrokken. Het
lichaam kan deze werking zelf regelen
naar behoefte. Dit warmte-verlies wordt
echter beheerscht door vier factoren'; de
temperatuur en het vochtigheidsgehalte
der lucht, den wind als ventlleerenden
factor en de bestraling 'hetzij door de
zon, hetzij door omringende voorwerpen,
de wolken, de lucht zelve). Natuurlijk
speelt de kleeding ook een rol maar daar
bemoeit de natuur zich niet mede, hoewel
het lichaam zich wel min of meer daar
naar schikt.
Wij zien dus, dat het behouden van een
warmte-overwlcht ln het lichaam op een
proces berust, dat door verschillende,
onderling sterk wisselende factoren, be
heerscht wordt. Het lichaam ls daarbij
gewoon aan aanpassingen binnen zekere
gTenzen. maar zoodra die grenzen sterk
worden uitgezet, zooals bij warm zomer
weer, schijnt de warmte-regellng van het
lichaam wat stroef te verloopen. Er ont
staat, vooral bil sterke bestraling door de
zon gemakkelijk oververhitting van het
lichaam, die tot ernstige storingen en zelfs
tot den dood kan leiden.
BIJ het warmte-gevoel speelt derhalve
de soort van weer een overwegende rol.
Een hoog vochtigheid "gehalte der lucht,
d wz. een gering vermogen van de lucht
om water op te nemen, vertraagt het ver
dampen van het huidzweet. Vandaar, dat
het warmte-gevoel sterker wordt bij stij
gende relateve vochtigheid en bij afne-
menden wind. Belde vertragen de verdam
ping van het huidzweet. Bij ookomende
onweders en bil warm regenweer Is daarom
het weer zoo drukkend. Daarentegen wor
den buitengewoon hooge temperaturen bij
droog, winderig weer zonder hinder ver
dragen.
Wij kunnen daarom de volgende soorten
van zomerwarmte onderscheiden:
lo. Helder, zonnig weer met een blauwe
iucht en hooce temperaturen overdag,
waarbij gewoonlijk de relatieve vochtig
heid laag en dus het water-onnemend
vermogen der lucht groot ls. De zonne
straling ls dan wel krachtig tengevolge
van de doorschijnendheid der lucht, maar
er ls weinig z.g. diffuse straling en geen
straling door wolken en nevels;
2o. Betrokken, vochtig weer met hooge
temperaturen en zwakken wind, die de
kleeren niet krachtig ventileert. De lucht
kan weinig waterdamp opnemen, het
huidzweet verdampt traag tengevolge van
de samenwerking van deze twee oorzaken.
De bevolking straalt warmte terug, waar
door het lichaam van alle kanten be
straald wordt.
3o. Een z.g. Föhn-toestand, waarbij dc
lucht door een afdalende strooming dyna
misch verwarmd wordt. Gewoonlijk ls er
een sterke troebeling van de atmosfeer, die
een overmatige diffuse straling veroor
zaakt. De Invloed van dezen weerstoe-
stand ls niet geheel opgehelderd. Vele
menschen voelen zich onaangenaam. Het
optreden van zulk een Föhn-toestand is
ln de vrije atmosfeer mogelijk en komt
hier te lande meermalen voor.
Bescherming tegen overmatige zomer
hitte kan men bereiken door veel water
drinken, waardoor de transniratie versneld
en de natuurlijke afkoeling van liet
lichaam bevorderd wordt, door buiten de
zonnestraling te blijven, door dunne en
vooral witte kleeding te dragen, die de
straling terugwernt en de ventilatie van
de huid niet belemmert, door in den wind
te verblijven en door licht werk en bewe
ging zonder groote insoannln". waardoor
de transpiratie bevorderd wordt.
(Nadruk verboden) n.
3S
