HET ACCOORD
VAN LAUSANNE
De politieke aangelegenheden
geheel losgelaten.
LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Zaterdag 9 Juli 1932 LI
Dientengevolge ontevredenheid in
Duitschiand.
De conferentie van Lausanne is geslaagd
en de tekst ls gistermiddag in alle haast
geformuleerd.
De inhoud van het verdrag.
Het omvangrijke verdrag bestaat aller
eerst uit het algemeen historisch over
zicht van de gebeurtenissen, welke geleld
hebben tot het bijeenroepen der conferen
tie. Vervolgens wordt de moratoriumver
klaring van de credlteuren-mogendheden
van 16 Juni j.l. weergegeven.
De herstelovereenkomst met Duitsch
iand begint met een preambule, waarin de
regeeringen van Engeland. België. Japan,
Canada, Australië, Griekenland, Portugal,
Polen, Roemenie, Tsjecho-Slowaklje, Zuid-
Slavië en Duitschiand vaststellen, dat de
rechtsgeldigheid van het Haagsche ver
drag van 20 Juni 1930 geen onderwerp van
behandeling Vormt, maar dat met het
oog op de groote economische crisis en
moeilijkheden geleid door den wensch het
noodzakelijke vertrouwen voor de normale
economische en financieele betrekkingen
te verzekeren, de onderteekenende mo
gendheden de volgende overeenkomst heb
ben aangegaan:
Dc onderteekenende staten van het
onderhavige verdrag zijn In Lausanne bij
een gekomen om een der problemen van
den wereldoorlog te regelen met den eer
lijken wensch, bij te dragen tot de vor
ming van een nieuwe orde, die het schep
pen en ontwikkelen van het vertrouwen
tusschen de volkeren in een geest van
wederzljdsche tegemoetkoming, samen
werking en rechtvaardigheid bevordert.
De mogendheden zijn niet van meening
dat het in Lausanne tot stand gebracht
werk, dat aan de herstelbetalingen volko
men een einde maakt, voldoende is om
den vrede te bereiken, dien de volkeren
verlangen. Zij hopen echter, dat deze er
kenning ln zich zelve zoo belangrijk is en
zoo groote inspanningen noodzakelijk
heeft gemaakt, dat zij door alle vreed
zame elementen van Europa en de wereld
begrepen en op Juiste waarde geschat zal
worden.
De onderteekenende mogendheden zul
len er naar streven de thans gestelde pro
blemen of die problemen, die later gesteld
zullen worden, ln denzelfden geest op te
lossen die dit verdrag bezielt.
Artikel 1 regelt de uitgifte door de
Duitsche regeering tot een totaal bedrag
van 3 milliard goudmark op den grondslag
van de huidige valuta aan schuldbeken
tenissen tegen 5 pet., terwijl ln 9 punten
de nadere voorwaarden van uitgifte wor
den omschreven. De schuldbekentenissen
kunnen door de B I B. eerst na verloop van
3 jaren, van het tijdstip der onderteeke-
nlng af van het verdrag, worden uitgege
ven. 15 Jaar na de onderteekening zullen
de door de B I B niet geplaatste schuld
bekentenissen worden geannuleerd. De
emlssiekoers bedraagt 90 pet. Opmerkelijk
is punt 6, waarbij bepaald wordt, dat in
geval de Rijksregeering in het buitenland
met of zonder haar garantie leeningen
uitgeeft, zij tot een derde van de netto
opbrengst dezer leeningen moet besteden
aan het terugkoopen der schuldbekente
nissen. Gegeven voorschotten voor den
zelfden tijd of minder dan een jaar, wor
den hierdoor niet getroffen.
Punt 7 zegt dat ingeval op een of ander
tijdstip de B IB. van meening is, dat het
crediet der Duitsche Rijksregeering weer
hersteld is, maar de koersen der leening
onder den minimumprijs der emissie lig
gen, 'n meerderheid van 2/3 van den raad
van beheer van de B IB den minimum
prijs kan veranderen.
In alle gevallen neemt de raad van be
heer van de B I B. (punt 8) zijn besluiten
met meerderheid van stemmen.
Artikel 2 bepaalt, dat met ingang van
het tijdstip van het van kracht worden,
dit verdrag het reparatiesysteem van de
Haagsche overeenkomst van 20 Januari
1930 beëindigt en vervangt, alsmede het
Londensche verdrag van 11 Augustus 1931
en het Berlljnsche verdrag van 6 Juni
1932. De verplichtingen van dit verdrag
vervangen volkomen de voorafgaande
verplichtingen van Duitschiand, welke
waren samengevat in de jaarlijksche be
talingen van het z g nieuwe plan.
Artikel 4 houdt in: Het Londensche pro
tocol van 11 Augustus 1931 en het Berlijn-
sche aanvullende protocol van 6 Juni 1932
worden opgeheven. Dientengevolge de
voorloopig aan de BIB, door de Rijks
spoorwegen overhandigde inkomsten weer
aan de Rijksspoorwegen teruggegeven.
Artikel 5 zegt: Het schuldcertificaat van
de Duitsche regeering en het certificaat
van de Rijksspoorwegmaatschappijen, die
beiden in artikel 8 van de Haagsche over
eenkomst en in bijlage 3 en 4 behandeld
zijn, benevens in de hier bijgevoegde cou-
Êons worden dienovereenkomstig aan de
luitsche regeering en de Rijksspoorweg
maatschappij teruggegeven.
Artikel 6. Niets In het onderhavige ver
drag verandert of betreft artikel 3 (likwi-
daties van het verleden), artikel 4 voor
zoover dit de juridische persoonlijkheid
van de B.I.B. betreft, en artikel 10 (immu
niteit van de B.I.B.) van het Haagsche
verdrag.
Artikel 7. De onderteekenende mogend
heden verklaren dat niets in het onder
havige verdrag vermindert of verandert
de rechten der bezitters der obligaties van
de buitenlandsche Duitsche leening van
1924 of van de internationale 5'/! pet. lee
ning der Duitsche regeering (Dawes-
leening en Young-leening).
Iedere noodzakelijke verandering van de
procedure, voortvloeiende uit de verplich
tingen van de Duitsche regeering, welke
de buitenlandsche leening van 1924 en de
intern. 5'/: pet. leening der Duitsche re-
o
e
RECLAME. 2818
geering van 1930 betreffen, zal het voor
werp zijn van een overeenkomst tusschen
de Duitsche regeering en de B.I.B. De
B.I.B is hierbij de financieele agent en de
trustee van de Duitsche buitenlandsche
leening van 1924 en de trustee van de 5'/i
pet. intern leening der Duitsche regeering.
Artikel 8 bepaalt: Van het tijdstip van
het van kracht worden af zal het verdrag
door bemiddeling der Fransche regeering
aan de B.I.B worden bekend gemaakt, ten
einde daarmede de toepassing der bepa
lingen, voorzoover zij de BJ.B. betreffen,
mogelijk te maken. De Fransche regeering
zal eveneens de B I B. er van in kennis
stellen, met het oog op haar statuten, dat
liet „nieuwe plan" buiten werking is ge
treden.
Artikel 9 Ieder meenlngsverschil, hetzij
tusschen de onderteekenende mogendhe
den, hetzij tusschen een of meer van hen
eenerzljds en de B.I.B. anderzijds, zal het
voorwerp zijn van een uitlegging of een
toepassing van het onderhavige verdrag
door een scheidsgerecht, dat gevormd
wordt op grondslag van artikel 4 van het
Haagsche Verdrag. Alle hiervoor geschikte
bepalingen van bijlage 12 van het Haag
sche Verdrag zijn hierop van toepassing.
Artikel 10. Het onderhavige verdrag,
welks Fransche en Engelsche tekst gelij
kelijk kracht van wet heeft, wordt gerati
ficeerd. Het deponeeren der ratificatie
oorkonden geschiedt in Parijs. Zoodra het
huidige verdrag door de regeeringen van
Duitschiand, Belgie, Frankrijk, Engeland,
Ierland, Italië en Japan geratificeerd is,
wordt het tusschen de regeeringen van
kracht.
Artikel 11. Op het tijdstip van van
kracht-wording van het verdrag, gelijk dit
bepaald is in artikel 10, kan het onder
havige verdrag door de onderteekenende
mogendheden van de Haagsche overeen
komst van 20 Juni 1930 worden onder
teekend.
Een plenaire zitting.
De openbare plenaire zitting van de her
stelconferentie begon eerst om half elf in
de groote koepelzaal van hotel „Beau Ri-
vage." De zittingszaal droeg een feestelijk
karakter. In het midden was een groote
vierkante tafel opgesteld. MacDonald zat
temidden van zijn vier kabinetsministers.
Naast de Engelsche delegatie hadden de
Duitschers plaats genomen. Aan den an
deren kant zaten de Fransche gedelegeer
den De meeste waren in avondtoilet ver
schenen.
MacDonald opende de plechtige zitting
en wenschte de mogendheden geluk met
het na zoo langen strijd bereikte resultaat.
Hij legde de overeenkomst met Duitsch
iand aan alle mogendheden voor en
richtte tot de afzonderlijke mogendheden
de vraag of zij toestemden in de overeen
komst. Allereerst verhief zich Rijkskanse
lier von Papen.
Spr. richtte voor hij toestemde in aan
vaarding der overeenkomst de vraag tot
den president, wanneer de definitieve ra
tificatie van de overeenkomst door alle
mogendheden tot stand gebracht kon wor
den. MacDonald verklaarde dat ingeval de
ratificatie niet geschiedde binnen afzien-
baren tijd een nieuwe conferentie nood
zakelijk zou zijn. Hierop verklaarde von
Papen, dat hij de overeenkomst aan
vaardde. MacDonald verklaarde daarop,
dat de Duitsche toestemming een goed
voorbeeld was voor de overige conferentie-
mogendheden. Alle overige mogendheden
gaven daarop haar toestemming voor de
overeenkomst Hiermede was het verdrag
betreffende de definitieve opheffing van
het herstelsysteem door de conferentie-
mogendheden met algemeene stemmen
aangenomen
Minister-president Herriot legde een
korte verklaring af, waarin hij den nieu
wen geest van Lausanne huldigde, welke
zich in de eerste plaats uitte in de pas
sende achting voor het eigen vaderland.
Deze conferentie heeft uitgemunt door 't
feit dat de verschillende regeeringen niet
gepoogd hebben hun eigen wil aan de
anderen op te dringen. Kenmerkend voor
het nieuwe verdrag van Lausanne is de
achting voor de verdragen, waarop al
leen het internationale leven gelijk ook
het particuliere leven berust. Herriot
legde er den nadruk op, dat allen ver
vuld zijn met diepe sympathie voor het
groote leed en den nood van het Duit
sche volk. Thans is het uur gekomen niet
aan het scheidende maar aan het ge
meenschappelijke te denken en een ge
meenschappelijke groote gedachte en een
gemeenschappelijke geestesgesteldheid te
scheppen. Herriot besloot met de woor
den: „Vrede voor alle menschen, die van
goeden wille zijn
Hierop nam de Duitsche Dijkskanse-
fier von Papen het woord, waarbij hij o.a.
het volgende uiteenzette.
Het eerste doel dezer conferentie was
een definitieve oplossing te vinden voor
het herstelvraagstuk- Het verheugt mij
te kunnen vaststellen, dat dit doel bereikt
is Het herstelvraagstuk is definitief op
geheven. Deze conferentie heeft voor
Duitschiand het einde der politieke be
talingen gebracht. Een essentieele hin
derpaal die de politieke en economische
betrekkingen tusschen onze landen in
den weg stond is uit den weg geruimd.
Ik geloof en hoop dat wij hiermede den
sterksten wortel van de economische we
reldcrisis hebben doorgehakt.
Weliswaar is het absoluut noodzakelijk
dat wij den hier begonnen weg vervol
gen. Twee voorwaarden zijn het d5e ik als
essentieel beschouw: 1. Daadkrachtig en
vastbesloten moeten de economische hin
demissen worden opgeruimd die uit de
crisis zijn geboren en ik hoop dat de eco
nomische wereldconferentie dit doel zal
verwerkelijken;
2. De politieke ontspanning moet voort
gaan en uitgebouwd worden.
De oplossing die wij hier gevonden heb
ben. heeft offers geëischt en ik erken
gaarne dat de crediteuren van Duitsch
iand offers gebracht hebben om de defi
nitieve en volledige opheffing van het
herstelprobleem mogelijk te maken- Ook
wij zijn ons er van bewust dat wij tot de
uiterste grens zijn gegaan wel wij nog
konden verantwoorden. Ik verklaar hier
zeer openhartig dat wij slechts met een
zwaar hart er toe hebben kunnen beslui
ten de in het verdrag van Lausanne vast
gelegde verpichtingen op ons te nemen.
Wij hebben gemeend dit te kunnen
doen omdat het bij de prestaties die van
ons geëischt worden niet meer gaat om
herstelbetalingen, maar om een bijdrage
die Duitschiand opbrengt voor den eco-
nomischen wederopbouw van de wereld.
Duitschiand heeft den vasten wil het
wederopbouwprogram in het eigen land
op de daadkrachtigste wijze aan te pak-
ke nen hoopt daarmede op essentieele
wijze bij te dragen tot het herstel van
normale economische betrekkingen met
andere landen. Het droeve hoofdstuk der
herstelbetalingen is geëindigd. Laat ons
uit dit probleem, uit de verkeerde beslui
ten en hun verkeerde uitwerkingen op de
geheele wereld leeren dat gewonnen in
zicht moet leiden tot beslist handelen.
Derhalve behooren de nog hangende
kwesties tot een spoedige oplossing te
worden gebracht. De economische paci
ficatie der wereld eischt voor alles de po
litieke stabiliteit. Deze is slechts gewaar
borgd voor zoover aan alle volkeren naast
gelijke plichten ook gelijke rechten wor
den gegeven. Duitschlands aanspraken
zijn bekend
Ik besluit met te verzekeren, dat de
Duitsche regeering en het Duitsche volk
bereid en geneigd zijn in samenwerking
met alle regeeringen en volkeren der
aarde den economischen wederopbouw
der wereld aan te pakken. Ik hoop dat
de conferentie van Lausanne nieuw in
zicht op een gelukkige toekomst zal
openen.
De Engelsche minister van financiën,
Chamberlain, die nog hedenavond naar
Londen vertrok, verklaarde, dat het doel
van de conferentie geweest is het lijden
van millioenen menschen te beëindigen.
Uit naam van de Engelsche regeering be
groette spreker de bereikte oplossing, welke
het begin van een nieuwen tijd beteekende.
De Italiaansche minister van financiën
Mosconi gaf in korte bewoordingen uiting
aan de tevredenheid van de Italiaansche
regeering.
De vertegenwoordigers van Roemenië.
Zuid-Slavië Portugal en Griekenland ver
klaarden door het late beschikbaar zijn van
den tekst nog niet te kunnen onderteeke-
nen. aangezien zij nog geen tijd gehad
hadden de tekst aan hun regeeringen te
zenden.
De plechtige onderteekening vindt heden
morgen 10 uur ln hotel Brou Rivage plaats
Hierbij zal de president der conferentie Mc
Donald een groote redevoering houden.
Koning George van Engeland zond Mc
Donald reeds een- telegram van geluk
wensch.
Radio-rede van Von Papen.
Gisteravond te 7 uur 20 (N.Z.T.) heeft de
Duitsche rijkskanselier von Papen van Lau
sanne uit een korte uiteenzetting van het
bereikte resultaat der conferentie gegeven
die door alle Duitsche zenders is uitgezon
den. De rijkskanselier die met krachtige
maar eenigszlns bewogen stem sprak, zelde
o.a. dat het Duitsche volk het recht had
om op de snelst mogelijke wijze, en in zijn
geheel te hooren wat zijn vertegenwoordi
gers te Lausanne hadden bereikt. Het volk
ontleende dit recht aan zijn bewonderens
waardige houding tijdens deze weken van
spanning en aan den moreelen steun, dien
het door zijn houding de rijksregeering te
Lausanne gegeven had.
Daarom wilde de kanselier ln de eerste
plaats het volk danken, om dan mee te
deelen, dat het resultaat van Lausanne be
teekende, dat het onderling vertrouwen tus
schen de volkeren in Europe en ln de eer
ste plaats tusschen Duitschiand en Frank
rijk hersteld is en er niet langer plaats is
voor herstel- en toekomstbetalingen van
den overwonnene aan den overwinnaar.
„Wij hebben hard en taai voor dit resul
taat moeten vechten, en vele malen scheen
het. dat een overeenstemming onmogelijk
zou blijken, maar als wij dan weer dach
ten aan wat een mislukking van deze con
ferentie voor Europa en Duitschiand zou
beteekenen, dan hebben we de afgebroken
draden weer aaneengeknoopt en zijn op
nieuw begonnen. Een mislukking immers
zou iedere economische opleving in Duitsch
land onmogelijk gemaakt hebben, zij zou
het leger der werkloozen in den a.s. winter
misschien nog verdubbeld hebben, zij zou
de sociale spanning, waarin wij ook in het
binnenland leefden, tot het breekpunt heb
ben opgevoerd. Zij zou de mogelijkheid van
sancties hebben opengelaten en de toena
dering tusschen Duitschiand en Frankrijk,
zonder welke geen herstel in Europa moge
lijk is, weer op de lange baan hebben ge
schoven,
.Welnu, onze delegatie heeft van meet
af aan een oplossing gezocht, die met de
eer en de waardigheid van een groot volk
te vereenigen zou zijn en wij zijn nu ge
slaagd. Van 1 Juli 1932 af worden geen
herstelbetalingen meer gedaan. Het plan-
Young is uitgeschakeld en in plaats van
betaling van nog 33 milliard in jaarlijksche
quota van 2 milliard, storten wij nu een
som ln het reconstructiefonds van het
Europeesche economische leven.
„Het moratoriumjaar van Hoover betalen
wij, maar zóó. dat de som van het recon
structiefonds, vermeerderd met de achter
stallige betaling van het moratorium, ln
geen geval meer dan 3 milliard goudmark
zal bedragen. Bovendien behoeven wij deze
som niet in vaste jaarlijksche termijnen te
betalen, maar wij kunnen leeningen sluiten
on de buitenlandsche kapitaalmarkten.
Voor het geldelijke offer dat wij dus
brengen, hebben wij de schrapping van de
herstelbetalingen verkregen, benevens de
volle souvereiniteit over onze Rijksbank en
Rijksspoorwegen wat het Duitsche cre
diet onmiddellijk ten goede zal komen
en ten slotte de vrijheid en rechtsgelijkheid
van het Duitsche met andere volken, wat
niet het minste der door ons bereikte re
sultaten is.
„De Duitsche regeering verwacht, dat de
laatste krachtsinspanning, die haar verte
genwoordigers te Lausanne zich getroost
hebben, om dit verblijdend resultaat te be
reiken. door het geheele volk en de geheele
wereld zullen erkend en gelardeerd wor
den. want alleen dan kan Lausanne worden
wat het hedenavond belooft te zijn: de in-
luidlng van een nieuw tijdperk in de ge
schiedenis der volkeren van Europa."
De ontvangst in Duitschiand.
Von Papen's rede moet vooral gezien
worden in het licht der binnenlandsche
politiek. Want van de nationaal-socialis-
ten kan hij door het loslaten der politieke
eischen rekenen op krachtig verzet. De
eerste stemmen in de Duitsche pers wijzen
daar reeds op.
Onder het opschrift „Het volk heeft het
woord" schrijft de „Tag" o.a.:
Het resultaat beteekent. dat Frankrijk
heeft overwonnen. Herriot heeft zich te
ruggetrokken op het standpunt „Versail
les boven alles". Herstelbetalingen in
plaats van vrijwillige bijdragen voor de
saneering van Europa. Verdere militaire
onderdrukking van Duitschiand, in stand
houden van de oorlogsschuldpsychose. Het
resultaat van deze conferentie herinnert
op fatale wijze aan gelijke overeenkom
sten: Steeds is Duitschiand het lijdend
voorwerp van dergelijke conferenties. He:
zou onjuist zijn te miskennen hoe belanr
rijk de belasting van Duitschiand ven
Lausanne was. Het beslissende ls het feit
dat wij uit Lausanne thuiskomen met een
poiltieke milliardenschuld. Spoedig zai
blijken ,hoe krachtig de tegenstand van 9
de volksmassa tegen dit paragrafenwerk 1®
zal zijn.
De „DAZ" schrijft onder het opschrift
„Het losgeld" o.a.: Volgens zuiver econo
mische gezichtspunten kan natuurlijk
niet beslist worden of de ratificatie van
het verdrag van Lausanng aanbevelens-
waardig is of niet. Er bestaat echter geen
twijfel aan, dat het verdrag van Lausanne
een bijzondere waarborg geeft voor den dg
weg tot saneering van de politiek. Of dit ZQ
voordeel groot genoeg is om de teleurstel-
ling over dat wat politiek niet bereikt kon
worden op te heffen moet nog beweren mi
worden.
De Taegliche Rundschau" legt er® q0
nadruk op, dat het feit, dat de rijkska:/' ju
lier er van heeft afgezien het Verdrag vb zlj
Versailles op te zeggen tot een catastropt' Ar
in Lausanne heeft geleid. Wij zijn erva
overtuigd, aldus het blad, dat het resulta; .,f
van Lausanne rampspoedig is voor h( vo
Duitsche volk." va
Dat klinkt niet erg hoopvol, doch ;jt
pap wordt niet zoo heet gegeten enz.
31 dezer zijn de verkiezingen, dit is jj,
een factor. scl
De indruk in Engeland- cll
m
Geheel politiek Londen heeft met de ;a
uiterste spanning de gebeurtenissen te
Lausanne gevolgd. Toen het bericht over
de principieele overeenstemming am- lc
veerde, was de bevrediging overal zee1 3,
groot. In officieele kringen gaf men on- lo
middellijk uiting aan de meening dat n,
onafhankelijk van de details van het ver- a
drag een buitengewoon groote stap voor
uit was gedaan en de herstelbetalingen
thans, voor zoover het gebied van prac-
tische politiek aangaat, als dood en afge
daan kon worden beschouwd. Wat Duitsch
land nog op te brengen heeft, is vergele- >e
ken bij de tot dusverre verplicht geweest iy
zijnde herstelbetalingen slechts miniem en
alle voorbereidingen zijn gemaakt om
Duitschiand te behoeden voor nieuwe -
economische instortingen door herstelbe-
talingen. Met bizondere warmte wordt de
activiteit van Rijkskanselier Von Papen
en den minister van Buitenlandsche Za-
ken, von Neurath, erkend. Op nog geen
enkele Internationale conferentie mis
schien is de zaak van Duitschiand aan den
eenen kant met zooveel gematigdheid en
diplomatieke handigheid aan den anderen
kant echter ook met vastheid en onder e]
toepassing van alle ter beschikking staan- >.j
de diplomatieke strijdmiddelen verdedigd.
De Duitsche vertegenwoordigers hebben ;t
een volledig succes bereikt in het belang ie
van Duitschiand en van den wederopbouw n
der wereld. Tegelijkertijd wordt echter e
met erkenning de gematigde houding van je
Herriot genoemd, wiens politiek een es- te
sentieele vooruitgang vormt tegenover a
vroeger. a'
e
Washington bereid tot concessies- t-
In hooge politieke kringen in Washing'
ton laat men zich hoogst bevredigd uit. o
het staatsdepartement wordt verklaard- u
dat thans de weg voor de regeling der oor-
logsschuldenkwestie open ligt. Men legt
