73ste Jaargang MAANDAG 27 JUNI 1932 No. 22167 STADSNIEUWS. GEMENGD NIEUWS. Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIEN: 30 Cts. per regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertentlën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer» voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT,:! Voor Leiden per 3 maanden f. 2.35; per week f. 0.18 Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post f. 2.35 portokosten. Dit nummer bestaat uit DRIE Bt&dea EERSTE BLAD. 25-JARIG AMBTSJUBILEUM VAN Ds. L. G. M. BRESSON. De herdenkingsdienst. Onder buitengewone belangstelling van gemeenteleden en vrienden herdacht ds. L. G. M. Bresson, predikant der Waalsche gemeente, zijn 25-jarig ambtswerk. Ineen gedachtenisrede gistermorgen in het kerkgebouw uitgesproken, beschreef hij, naar aanleiding van II Cor. 4 5 „C'est Jesus-Christ le seigneur que nous prê- chons", zijn pastorale werkzaamheid, waarvan het middelpunt steeds was, niet de Christus der dogma's, maar de Christus der Schriften, wiens discipel hij zich weet te zijn. Met zijn gemeente is zijn leven steeds nauw verbonden; door prediking en catechisatie, door deelneming in haar blijdschap en in haar droefheid, heeft hij steeds zijn taak vervuld, gedragen door wederzijdsche waardeering en gesterkt in de dagen der moedeloosheid door de kracht van God. En wat de nog komende jaren van zijn ambtelijke loopbaan be treft, het woord van zijn tekst zal steeds het zijne blijven tot uitbreiding van Gods Koninkrijk. Prof. A. S. de Blécourt las hierna een schrijven voor van ds. A. E. A. Allard, president der Waalsche Commissie en ook een van ds. E. Michelin, die het werk voortzet in de vacature van ds. S. Cler, emeritus-predikant van de Leidsche Waal sche gemeente, welke getuigden van groote waardeering jegens den jubilaris, en als predikant en als secretaris der Waalsche gemeente. Spreker eindigde met hartelijke woorden van erkentelijkheid namens kerkeraad en gemeente tot ds. Bresson te richten en deed zulks mede namens dr. J. C. M. Timmermans, den oudsten ouderling, die tot zijn grooten spijt door uitstedigheid verhinderd was dit jubileum bij te wonen en in wiens plaats prof. de Blécourt optrad. De gemeente zong haaf leeraar aan het einde der godsdienstoefening de zegenbede toe van Psalm 134 vers 3 en maakte daarna van de gelegenheid gebruik om in de kerkeraadskamer persoonlijk blijk te geven van haar toegenegenheid. DIAMANTEN HUWELIJKSFEEST. Zondag 10 Juli hopen de heer en mevr. DekkerVeldhorst, wonende Julianastraat 26 te Voorburg, hun diamanten huwe lijksfeest te herdenken. De heer en mevr. Dekker waren voorheen hier ter stede woonachtig en woonden toen Breestraat 67, waar zij ook nog hun 50-jarige echt- vereeniging hebben gevierd. Het zal de bejaarde echtelieden die zich nog in een goede gezondheid mogen verheugen, op hun feestdag zeker niet aan belangstel ling ontbreken. MOTIE INZAKE OPENBAAR ONDERWIJS Bij B. en W. onzer gemeente is de vol gende motie ingediend: Vele Leidsche ouders, gewend hun kin deren naar openbare scholen te zenden, ter bespreking van de door de reorganisa tie van het openbaar onderwijs voor rfiun kinderen geschapen toestand, bijeen in 't Nut aan de Steenschuur, op Zaterdag 25 Juni 1932. A. spreken hun teleurstelling uit: le. over de wijze, waarop door ons Gemeentebestuur het Openbaar Onderwijs o.a. door opheffing van een heel goed be zochte school in onrust wordt gebracht; 2e. over het geheel of zoo goed als geheel ontbreken van overleg tusschen de ouders der schoolgaande kinderen en 't Gemeentebestuur, zoowel bij de voorberei ding als bij de uitvoering. B. meenen verder: dat op deze wijze in strijd met de aan het Gemeentebestuur toevertrouwde be langen van het Openbaar Onderwijs wordt gehandeld; C. en sporen daarom met aandrang alle Leidsche voorstanders van de Openbare School aan tegenover deze houding van de Gemeente met kracht de verdediging van het Openbaar Onderwijs ter hand te nemen. Deze motie ter kennis gebracht aan Burgemeester en Wethouders van de Gemeente Leiden den 27en Juni 1932 door 1. de Oudercommissie van de Leer school. 2. de Leidsche Centrale Ouderraad. 3. het Leidsche Comité voor de Openbare School. (w.g.) De gemachtigde CHR. WALDKÖTTER, 24 Stadhouderslaan. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijziging: Leidsche Coöp. Broodbakkerij en Ver- Ofuiksvereeniging „Vooruit" U. A„ Kore- mI ?a' 30' Leiden. Ingetrokken is de oimacht van: H. Marks, Leiden. Procu ratie verleend aan: P. J. Michels, Leiden. Opheffing: ^rrhPmeTS' ™et Z.Z. 52, Rijnsburg. ^uidenierswaren. LEIDSCHE VRIJZINNIG-CHR. FEDERATIE. Prachtig geslaagde buitendag te Wassenaar. Gistermiddag vond onder begunstiging van prachtig zomerweer onder groote be langstelling op het boschterrein van de villa 't Berghoveke aan den Zljdeweg te Wassenaar een buitendag der Leidsche Vrijz. Chr Federatie plaats. De voorzitter der V. C. F„ de heer Rie del sprak het openingswoord, waarin hij dank bracht aan allen, die aan de voor bereiding en de organisatie van dezen dag hebben deelgenomen. Na nog kortelijks te hebben gewezen op het belang van dezen dag, gaf spr. het woord aan ds. Bonga, Doopsgezind predi kant alhier. Toespraak van ds. Bonga. De vraag „waarom vrijzinnig-godsdien stig" is uit den aard der zaak slechts een vraag voor een zeer klein deel der mensch- heid, aldus begon spr.. Voor hen, die met den godsdienst hebben afgerekend, of aan het rekenen met den godsdienst nog nooit zijn toegekomen, bestaat deze kwestie eenvoudig niet. Hun aantal is zeer groot. Wel staat de geest van onzen tijd niet meer zoo afwijzend en vijandig tegenover den godsdienst als die van voor dertig, veertig jaar geleden, maar eigenlijk is be strijding en kritiek toch nog heel wat wenschelijker dan onverschilligheid of welwillende erkenning, die van verre blijft staan. Daar is in onzen tijd in de jeugd beweging een opleving van belangstelling merkbaar en ook de vele religieuze ge meenschap, die overal verrijzen, getuigen van besef van de armoede der wereld en van een eerlijke poging van een deel der menschheid om uit die geestelijke ar moede te geraken. Toch is er voorloopig nog weinig reden tot een al te sterk opti misme. Maar wat ook tijdelijk verdrukt en verwaarloosd mag worden, de vroomheid zelf kan nimmer sterven. Deze vroomheid, zetelend diep in het menschenhart, is heel iets anders dan een leer, die zich tot wet en dogma heeft verstard en doet geboren worden verbittering en vervolging, eigen gerechtigdheid en onderlinge haat. In deze mogelijkheden ligt haar oordeel en om deze mogelijkheden zou men het moeten toejuichen, dat de godsdienst bezig is, van de aarde te verdwijnen. Maar Farizeïsme en dogmatisme, die de vroomheid van het hart en de vrijheid van het geweten geweld aandoen, en de arrogantie van een dwingende leerstel sel, dat durft te schenden de door God geschapen vrije persoonlijkheid, hebben met echte vroomheid niets te maken. Van haar is de liefde het ware wezen: de sterke innerlijke bewogenheid voor God en Zijn wereld, het bewustzijn van de één heid en de heiligheid van al het gescha pene, het besef van de mede-aansprake lijkheid voor het leed en de schuld van de menschheid, de bereidheid tot het groote offer uit liefde. Het wezen van deze vroomheid echter gebiedt vrijzinnigheid. Immers zij is gebonden aan de mensche- lijke persoonlijkheid en wordt bepaald door deze. Elke mensch is als schepsel Gods een individu, innerlijk verschillend van al zijn medeschepselen. Hij is meer dan een kuddedier, meer dan een fabrieks artikel, hij heeft zijn eigen cachet. Deze verscheidenheid is door God geschapen. Wie haar erkent en stelt boven een van buiten af opgelegde belijdenis, die gelden moet voor allen of voor de velen van dezelfde groep, die is vrijzinnig. Die luis tert meer naar de Godsopenbaring in het eigen hart dan naar die, welke een kerk of leer in haar z.g. „rechtzinnigheid" hem citeert. En deze trouw aan het eigen hart bepaalt ook zijn houding tegenover zijn naaste. Hij zal ln verdraagzaamheid diens inzicht en standpunt eerbiedigen. De denkende mensch wordt bescheiden, als hij de verscheidenheid van al wat leeft leeren kennen en erkennen Daar is geen éénheid van de gelijkheid maar slechts een éénheid van de liefde. Het indivi dualisme van deze vrijzinnigheid behoeft geen gevaar te zijn voor het gemeen schapsgevoel en dus ook niet een ver zwakking te beteekenen van organisatie. Dat zou het geval zijn, als de liefde ont brak. maar deze is juist van de echte vroomheid het wezen. Wij moeten in deze moeilijke tijden trouw zijn aan ons hoog ste principe, het ondogmatische van ons geloof. Als wij dat prijsgeven terwille van onze macht en onzen invloed naar buiten, hebben wij het recht op de eere naam van vrijzinnig verloren. Het gaat om het heil van de gemeenschap, aldus besloot spr.. en niet om het geluk van het individu, maar een samenleving, die niet bestaat uit vrije godsdienstige per soonlijkheden is niet waard om opge bouwd te worden. Na gemeenschappelijk gezang van lied 104 vrs 1 uit den N. P. B.-bundel voerde de Remonstrantsche Jongerenkring uit Den Haag het religieuze spel „De jeugd van Parcifai" op, dat in deze heerlijke omgeving bijzonder goed tot zijn recht kwam. Ongeveer 5 uur was deze uitne mend geslaagde buitendag ten einde. VAN DE LOCOMOTIEF GEVALLEN. Zaterdagavond is de machinist der Nederlandsche Spoorwegen H. van der H. uit Leiden, toen hij zijn locomotief te Rotterdam D.P. aan het smeren was, van de locomotief gevallen .Ernstig ver wond werd de machinist opgenomen en naar het ziekenhuis aan den Coolsingel overgebracht. Zijn toestand was heden redelijk wel. TERAARDEBESTELLING VAN WIJLEN DEN HEER N. SILVESTER. Hedenmorgen vond in de Parochiekerk van O. L. Vr. Onbevl. Ontvangenis aan de Haarlemmerstraat onder groote belang stelling de uitvaartdienst plaats voor wij len den heer N. Silvester, die j.l. Vrijdag morgen bii den nieuwbouw der Sted Licht fabrieken van een hoogte van 18 M. viel en daarbij om het leven kwam. Om 11 uur vond op de R.-K. begraaf plaats aan de Zijlpoort onder zeer groote belangstelling de teraardebestelling plaats. In de kapel werd een dienst gehouden door den zeereerw. heer kapelaan W. H. J. Hessing. Hierna werd het stoffelijk overschot grafwaarts gedragen. De kist was bedekt met een drietal kran sen, o.a. van zijn patroon en van zijn kameraden. BONDSDAG K. J. M. V. Gisteren had op „Den Burcht" de tweede Bondsdag plaats van den R.K. Bond van Katholieke Jonge Middenstandsvereeni- gingen in het Bisdom Haarlem. Omstreeks 9 uur arriveerden de ver schillende groepen deelnemers per trein of autobus en begaven zij zich, ongeveer 600 in getal, naar „Den Burcht", waar in de open lucht door den bondsvoorzitter, rector J. B. M. Timp, een H. Mis werd opgedragen. Daarna vereenigden allen zich aan een gemeenschappelijk ontbijt in Hotel „Den Burcht". Te kwart voor twaalf ving het congres op „Den Brucht" aan. Na een welkomst woord van den Leidschen afdeelingsvoor- zitter, den heer P. Knaap, hield de bonds voorzitter, de heer T. Lohman uit Haar lem, de openingsrede. Uit het jaarverslag van den secretaris stippen we aan, dat het aantal afdeelingen vermeerderde van tien tot zestien en het aantal leden van 488 tot ruim 900. Achtereenvolgens werd nog het woord gevoerd door rector Timp en prof. Niekel, deze laatste als voorzitter van den Dioc. Jeugdraad. In de middagvergadering hield pater Henri de Greeve S.J. een rede over: „Be tonbouw en IJzerwarenconstructie", waarin hij in breede trekken de congressisten wees op de verplichtingen, die zij hebben tegenover God en zichzelven, tegenover kerk en maatschappij. De dag werd besloten met een open luchtspel van het Tooneelgezelschap Vin cent Berghegge. Opgevoerd werd „De zon derlinge Marskramer", een vroolijk spel uit de oude doos in drie bedrijven. Te omstreeks halfzes keerden de deel nemers weer naar hun haardsteden terug. BUURTHUURDERSVEREENIGING „DE KOOI". Feestelijke jaarvergadering. Bovengenoemde vereeniging hield Zater dagavond een feestelijke jaarvergadering in gebouw „Concordia", ter gelegenheid van het 10-jarig bestaan. Aangezien vier gezelschappen hunne belangelooze mede werking aan dezen avond verleenden, en het af te werken programma vrij groot was, opende de voorzitter J. Verhoeven precies op tijd deze bijeenkomst. Voor de opening had „The Populair Jazzband" zich reeds zeer verdienstelijk doen hooren. Daarna was het woord aan den secretaris Joh. v. d. Broek, die een overzicht gaf van de werkzaamheden in de afgeloopen tien jaren, daarbij wijzende op de behaalde successen. Deze rede werd herhaaldelijk door applaus onderbroken. Hierna werd begonnen met het afwerken van het pro gramma: allereerst de accordeonspelers de gebroeders van Tongeren; daarna het dubbelmannenkwartet „Sempre Avanti", onder leiding van Joh. v. d. Broek en ver volgens de Leidsche Dilettantenclub, welke met een tweetal kluchtspelen de volle zaal deden daveren van het lachen. Een bij zondere vermelding verdient ook de ult- acht personen bestaande acrobatenclub „The Young Fellows", welke groep be wonderenswaardige staaltjes te zien gaf van kracht en vlugheid. Rest ons nog te vermelden, dat er een prettige geest heerschte, en alles door de goede organi satie vlot van stapel liep. Het was reeds één uur geworden, toen het programma was afgewerkt. Vele buurtgenooten bleven nog wat bijeen om onder leiding van den heer N. A. van Wijk een dansje te maken. Ieders oordeel luidde: „een prachtig geslaagde avond". Aan het politiebureau is een onbe heerd gevonden heerenrijwiel te bevragen In de Stedelijke Werkinrichting waren opgenomen: Datum. Volw. pers. Kind. Totaal Maandag 20 Juni 38 38 Dinsdag 21 Juni 42 42 Woensdag 22 Juni 43 43 Donderdag 23 Juni 45 45 Vrijdag 24 Juni 43 43 Zaterdag 25 Juni 42 42 De Zaterdag j.l. gehouden Zonne straalcollecte heeft opgebracht de som van f. 1072.21. FABRIEK UIT PROTEST GESLOTEN. De directeur van de confectiefabriek Hartogs en Co., aan de Keerweerlaan te Rotterdam, heeft zijn fabriek tijdelijk ge sloten als protest tegen de wijze waarop de Rotterdamsche politie althans een paar Rotterdamsche agenten de naleving van de Arbeidswet in deze fabriek controleer den. Hierdoor zijn 160 arbeidsters tijdelijk zonder werk. AANRIJDING MET DOODELIJKEN AFLOOP. Zaterdagavond reden twee motorrijders die van de T.T. Races te Assen kwamen, achter elkaar over den Nijkerkerstraatweg. De achterste motorrijder moest plotseling uitwijken, waardoor hij zijn voorganger aanreed. Deze reed daardoor tegen den berm van den weg en raakte daarbij het 15-jarige meisje H. v. d. Akker, dat op slag gedood werd. De beide motorrijders wer den gewond en naar Nijkerk vervoerd. ERNSTIGE SCHIETPARTIJ TE ARNHEM. Eén doode, twee gewonden. In de Vijverwijk te Arnhem heeft gis ternacht een ernstige schietpartij plaats gehad, die een persoon het leven kostte en waarbij twee personen gewond werden. De arbeider J. R. was te ongeveer 12 uur in dronken toestand thuisgekomen en had voor zijn woning kwestie gekregen met eenige buren, tegen wie hij sedert eenigen tijd een veete had. Er ontstond een woor denwisseling, waarop R. zijn woning bin nenliep, een geladen buks greep en over de onderdeur in het wilde weg op de voor zijn woning verzamelde personen ging schieten. De 56-jarige arbeider S. werd door een kogel getroffen en was terstond dood. Twee andere personen werden ge wond en werden naar het ziekenhuis over gebracht, vanwaar zij echter, na verbonden te zijn, naar hur. woning konden terug- keeren. R. werd onmiddellijk door de po litie gearresteerd en het Amhemsche par ket was nog in den loop van den nacht ter plaatse. Het slachtoffer S. was gehuwd en was vader van eenige kinderen. EEN HOOFDCONDUCTEUR UIT DEN TREIN GEVALLEN. Zaterdagavond toen D-trein 274 uit Nijmegen vertrok, bemerkte de hoofdcon ducteur P. Wilmafts uit Amsterdam dat de remmen v. d. bagagewagen vastliepen. Hij boog zich uit de bagagewagen om te zien aan welke zijde dit was, toen hij met de brug van de seininrichting in aanraking kwam. De hoofdconducteur werd uit den trein geslingerd en bleef bewusteloos tus- j schen de rails liggen. De machinist die het ongeval zag gebeuren, stopte onmid dellijk. De hoofdconducteur werd met een ziekenauto naar het Ziekenhuis te Nijme gen overgebracht, waar hij nog dezelfden avond aan de bekomen verwondingen is overleden. De heer Wilmans was gehuwd. Een tragische bijzonderheid is het dat ook de eerste echtgenoot van de vrouw bij een soortgelijk ongeval te Hilversum om het leven kwam. BINNENLAND. Geïnstalleerd is de Commissie van Bij stand voor Arbeidsbemiddeling en Migratie. (Binnenland, 2e Blad). Opening van het 23e Internationaal TramwegcongTCs te Den Haag (Laatste Be richten, le Blad). Een militair vliegtuig bij Vaals veronge lukt. Twee dooden. (Laatste Berichten, le Blad). CongTes der bouwvakarbeiders in verband met de crisis. (Binnenland. 2e Blad). Een ernstige schietpartij te Amhem. Eén doode, twee gewonden. (Gemengd Nieuws, le Blad). BUITENLAND. Tijdens den stilstand te Lausanne en Genève. (Buitenl. en Tel., le Blad). Relletjes te Antwerpen tijdens een „ver- broedcrings"-demonstratic. (Buitenl. le Blad). De onrust in Duitschland. (Buitenl., le Blad). De koning van Siam aanvaardt een con- stitutioneele monarchie. (Buitenl., le Blad) ONDER EEN VRACHTAUTO. Zaterdagmorgen geraakte de kruidenier Nieuwenhuis op het Pothoofd te Deventer onder de vrachtauto van de fa. Ten Kate. De getroffene was dadelijk dood. FRUITHANDEL UITGEBRAND. Zaterdagnacht brak door onbekende oor zaak brand uit in den fruithandel van de firma Jonkers aan de Stadsgracht te Has selt. Het perceel brandde geheel af. De brandweer slaagde er alleen in de belen dende perceelen te behouden. Verzekering dekt de schade. BUITENLANDSCH GEMENGD. BRAND TE TRINIDAD. De geheele stad Port of Spain (Trini dad) werd met verwoesting bedreigd door een brand, die uitbrak in de zakenwijk, waar weldra vele gebouwen, regeerings- bureaux en een opslagplaats van alcohol in lichtelaaie stonden. Spoedig bleek, dat de pogingen om de regeeringsgebouwen te redden, hopeloos waren, waarop de brandweer zich be perkte tot het nemen van maatregelen ter bescherming der stad. De geheele be volking was op de been. Na eenige uren was men het vuur meester. RIVIER-SCHUIMERS. Rijks- en gemeentepolitie van Druten hebben gevankelijk naar Tiel overgebracht drie Duitschers. die per roeiboot de rivier de Waal waren komen afzakken. De veer baas te Druten, onbezoldigd rijksveldwach ter. meende in hen verdachte typen te zien hield de mannen aan en gaf de politie kennis. Het bleek dat genoemde veerbaas een goede vangst gedaan had. De aange houdenen namelijk zijn er op uit schippers te berooven. Op hen zijn gevonden loopers. dolken peper en zwavelzuur. Zij gaven toe reeds diefstal gepleegd te hebben. Een vierde aangehoudene wordt naar Tiel over gebracht. (Hbld). GEDETINEERDE TRACHT TE VLUCHTEN Uit de strafgevangenis te Arnhem. Een gedetineerde in de strafgevangenis te Arnhem, veroordeeld tot langdurige ge vangenisstraf en tijdelijk in een ziekencel opgenomen, heeft een poging tot ont vluchting gedaan. Met een tot een beitel omgevormde spijl van zijn ledikant, slaagde hij er in om in het onderste paneel van de celdeur een gat te maken. Door die opening is hij naar de gang gekropen, waar hij den surveilleerenden gevangen bewaarder onverhoeds aanviel en met zijn beitel verwondde. De man werd echter door gevangenis personeel ontzet en de gedetineerde op nieuw opgesloten. TE WATER GEREDEN. Vrijdagavond is bij de IJsselbrug te Doe- tinchem een Duitsch arbeider per rijwiel te water gereden en verdronken. Zijn lijk ls nog niet gevonden. HET PROCES TEGEN EX-KEIZER WILHELM. De civiele kamer van de rechtbank te Peronne heeft uitspraak gedaan in de zaak betreffende de aanklacht, ingediend door de ouders van Paulette Linden, die in Juli 1916 op 12-jarigen leeftijd over leed als slachtoffer van den eersten Franschen granaat, welke viel tijdens het bombardement door de Fransche troe pen van het door de Duitschers bezette dorpje Athies in het departement van de Somme. De ouders baseerden hun aan klacht op het feit, dat de Duitsche bezet ting verzuimd had de civiele bevolking tijdig te waarschuwen en het dorp te doen ontruimen. De aanklacht was ge richt tegen den Duitschen ex-keizer en hield o.a. een eisch tot schadevergoe ding in. De rechtbank heeft geconcludeerd dat de ex-keizer voor het tenlastegelegde slechts verantwoordelijk kon worden ge steld als vertegenwoordiger van het Duit sche Rijk en opperste leider van den Duit schen generalen staf, welke functie hij echter in 1918 had neergelegd, zoodat hij sedert dien ook het Duitsche Rijk niet meer vertegenwoordigde. De ouders van het meisje werden veroordeeld tot de kosten van het geding. AUTO TEGEN EEN BOOM. Aan de Fransch-Belgische grens heeft een ernstig auto-ongeluk plaats gehad, waarbij twee personen het leven hebben verloren. Een auto, waarin drie personen waren gezeten, wilde een anderen auto passeer den, toen de chauffeur de macht over zijn stuur verloor en tegen een boom optornde Het benzine-reservoir werd ingedrukt en de brandstof stroomde over een groot deel van den wagen, die in een oogenblik in lichtelaaie stond De beide in den auto zittende perso nen konden zich niet meer in veiligheid brengen en verbrandden levend. De chauf feur liep zware brandwonden op.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1932 | | pagina 1