LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Zaterdag 25 Juni 1932
m
Schatten van Schoonheid
BUITENLAND.
MOEILIJKHEDEN RIJNVAART.
Op 14 Juli interationale besprekingen
te Rotterdam.
Naar men van bevoegde zijde mededeelt
zal op 14 Juli te Rotterdam een inter
nationale bespreking aangaande de hui
dige groote moeilijkheden in de Rijnvaart
worden gehouden tusschen vertegenwoor
digers van de belanghebbenden bij deze
vaart uit alle betrokken Rijnoeverstaten.
V.r.R.O.-TIJD NAAR DE A.V.R.O.
De V.A.R.A. protesteert.
Tusschen de A.V.R.O. en de V.P.R.O is
een overeenkomst getroffen, waarbij de
V.P.R.O. er in toestemt, dat de A.V.R.O.
gedurende drie maanden de beschikking
krijgt over de avondzenduren van de V.K
R.O Aan den minister van Waterstaat is
thans verzocht, aan dezen ruil van zend
tijd zijn goedkeuring te hechten
De V A.R.A. heeft hiertegen geprotes
teerd en is van meening dat de V.P.R.O.
haar de helft van den afgestancn zendtijd
had moeten geven.
DE KONINGIN IN WERNIGERODE
AANGEKOMEN.
Gistermiddag is H M. de Koningin met
een gevolg van zeven personen te Werni-
gerode aangekomen Aan het station werd
zij, uit naam van rijkspresident Von Hin
denburg, verwelkomd door Landrat von
Ptoch, die haar een bouquet rozen over
handigde. Da Koningin heeft zich naar
Sierke begeven, waar zij gast zal zijn op
het jachtslot van Ernst von Stolberg-
Wernigerode.
NEDERLANDSCH FABRIKAAT.
Bij beschikking van den Min. van Econo
mische Zaken en Arbeid, is ingesteld een
commissie van advies inzake propaganda
voor Nederlandsch fabrikaat en in deze
commissie benoemd: a. tot voorzitter de
heer mr. M. P L. Steenberghe, voorzitter
der Alg. R.-K. Werkgeversvereeniging te
Goirle; b. tot leden de heeren: F. L van
der Bom, voorzitter der Vereeniging van
Christelijke Werkgevers en Groothandela
ren in Nederland te Amsterdam; ir. J. van
Dusseldop, voorzitter der Vereeniging „Ne
derlandsch Fabrikaat" te 's-Gravenhage;
H. P. Gelderman C.Mzn., algemeen voor
zitter van het Verbond van Ned Werkge
vers te Oldenzaal; J. A. Geluk, secretaris
ran den Alg Ned. Zuivelbond, te 's-Gra
venhage; mr. J. Gerritsz, secretaris der
Rijkscommissie Werkverruiming, te Am
sterdam; mr. C. H. Guépin, voorzitter der
Ned Maatschappij voor Nijverheid en
Handel, te Santpoort, F. V. Valstar, voor
zitter van het Centraal Bureau van de
Tuinbouwcommissie in Nederland, te
's-Gravenhage; c. tot lid en secretaris de
heer II. F R. Snoek, secretaris der Ver
eeniging „Nederlandsch Fabrikaat" te
's-Gravenhage
JAARVERGADER. „ROODE KRUIS".
Om twee uur begaven de deelnemers
aan de vergadering van het Roode Kruis
te Den Helder zich gisteren met twee
sleepbooten naar de oorlogsschepen „Gel
derland en „Jacob van Heemskerck" ter
wijl Prins Hendrik zich met de admiraals
sloep naar de „Heemskerck" begaf. Tijdens
dit bezoek defileerden escadrilles land- en
watervliegtuigen boven de schepen.
Na afloop hiervan begaven de gasten
zich naar Huisduinen waar door Z. K. H.
de nieuwe transportcollonne van het
Roode Kiuis werd geopend. Bij deze gele
genheid werd de burgemeester van den
Helder, de heer Driessen, eere-voorzltter
ran de afdeeling, door den Prins begiftigd
met het eerekruis van Verdienste van het
Nederlandsclie Roode Kruis.
Hierna vond een maaltijd plaats in de
Marineclub Des avonds concerteerde de
Stafmuziek der Kon Marine.
UIT NED. OOST-INDIE.
VERMINDERING DER
VERLOFSTRACTEMENTEN.
Door den Volksraad per 1 September
goedgekeurd.
BATAVIA 24 Juni. (Aneta). De Volks
raad heeft z.h.s, aangenomen de ordon
nantie tot tijdelijke vermindering der ver-
lofstractementen nadat een amendement-
Pastoor (I. K P.) was aangenomen, tot
invoering der vermindering per 1 Sept.
1932
Vervolgens zette de Volksraad de debat
ten over de Mullcontingenteering voort.
Deze eindigden met aanneming van een
vijftal moties. De regeerlngs-gemachtigde
prof. Schrieke verklaarde, dat de Regee
ring niet bereid is het aantal voorklassen
te vergrooten. terwijl het Nederlandsch een
zoo groote roi speelt dat de Regeering het
niet verantwoord acht. leerlingen met on
voldoende kennis daarvan toe te laten. De
Regeering meent dat zij aan de contin-
genteering in verband met de financieele
gevolgen, moet vasthouden.
COMMUNISTISCHE PROPAGANDA.
MEDAN, 24 Juni. (Aneta). De recherche
arresteerde elf Chineezen wegens com
munistische propaganda, waarvan Singa-
jrore het centrum is.
De „Sumatra-Post" meldt, dat de poli
tieke recherche te Tibintinggi Siantar en
Tandjoeng Balei zes Chineezen arresteer
de wegens verspreiding van communis
tische pamfletten De Chineezen bleken in
verbinding te staan met een te Penang
gevestigde organisatie wier doel was het
maken van communistische propaganda
ter Sumatra's Oostkust.
RECLAME.
lïk'o i - it
20 Zambos Sigaretten 25 cents.
1141
RECLAME. 2067
DUITSCHLAND.
De Nazis dreigen, doch Beieren zal niet
wijken - Uit den Pruisischen Landdag.
Naar de „Pruisische Persdienst van de
NSDAP" mededeelt heeft de vertegen
woordiger van den rijksweerminister, over
ste von Bredow, vertegenwoordigers van
de nat.-soc. Landdagfractie ontvangen.
Deze vertegenwoordigers gaven op scherpe
wijze uitdrukking aan de opgewonden
stemming der nat.-soc. organisaties over
de werkloosheid der verantwoordelijke
autoriteiten. In het bijzonder wezen zij er
on dat zij het zich eenvoudig niet langer
lieten welgevallen, dat dagelijks onder de
oogen der Pruisische politie dozijnen S.A-
mannen als vee worden vermoord of neer
geslagen. De chef van het departement
verklaarde, dat hij de klachten in de vol
gende kabinetszitting nadrukkelijk wilde
behandelen en zeide toe, dat het noodige
zou worden gedaan.
De nat -soc. vertegenwoordigers eischen,
dat het rijksministerie van binnenlandsche
zaken ten scherpste zal optreden tegen de
intellectueele aanstokers van de moord-
hetze in het Karl Liebknecht-huis in Ber
lijn, opdat de nat. soc. niet in hun vertwij
feling gebruik zouden maken van hun
recht tot noodweer tegenover de moorde
naars. Onder het uitvoerige materiaal, dat
den rijksminister ter hand werd gesteld,
bevonden zich ook de foto's en bijzonder
heden van Russische tsjekisten, die zich in
de onrustige gebieden zouden bevinden.
Ook zijn in cijferschrift gestelde bevelen
tot moorden, waarbij de naam van de lo
kalen van de moordcommando's en hun
schuilhoeken genoemd worden, overhan
digd.
Het opheffen van het demonstratiever
bod in geheel Duitschland werd met alle
beslistheid toegezegd, op zijn laatst tegen
het midden van de volgende week.
De Nat.-soc. „Korrespondenz" schrijft
zelfs:
„Wij verlangen dat de uitzonderingstoe
stand in het gansche Duitsche Rijk zoo
snel mogelijk zal worden geproclameerd.
Wij verlangen een zoo sterk mogelijk door
gevoerd verbod der communistische partij
en haar organisaties. Wij verlangen de
zuivering van zwart-roode politiekrachten
en dit in het bijzonder in Pruisen. Dit
eischen wij voor twaalf en een half mil-
lioen nationaal-socialistenwij eischen
opnieuw de daad. waarop wij sinds we
ken wachten. Blijven deze daden ook
heden achterwege, dan zal niets den loop
der dingen meer kunnen tegenhouden."
Maar Beieren zal niet toegeven.
De Beiersche Volkspartij correspondent
schrijft: Het conflict tusschen Beieren en
de Rijksregeering berust wezenlijk hierop,
dat de Beiersche Staatsregeering bij den
besten wil zich niet kan aansluiten bij de
politieke opvattingen der Rijksregeering,
dat het weder op straat toelaten van ge-
uniformde politieke organisaties de bin
nenlandsche orde zou dienen. Hierbij komt
nog. dat het juridisch niet geoorloofd is,
dat de Rijksregeering zoo diep ingrijpt in
de politioneele souvereiniteit. Bij deze diep
ingrijpende politieke en juridische mee-
ningsverschillen kan men te Berlijn niet
vervrachten, dat men te Muenchen toe zal
geven aan de vereischte aanpassing aan
de nolitieke wenschen. Niemand zal zich
derhalve verrast kunnen toonen indien de
Beiersche ministerraad, die zich gistermid
dag en ook des avonds heeft bezig gehou
den met de opstelling van een antwoord
aan de Rijksregeering tot een volkomen
afwijzend standpunt is gekomen. De Beier
sche Staatsregeering zal wel niet nalaten
de Rijksregeering nog eens uitvoerig te
verklaren waarom zij uit constitutioneele
en politieke gronden geen andere houding
kan aannemen.
De Landdag is tegen hedenmorgen bij
eengeroepen ten einde kennis te nemen
van de mededeelingen der Rijksregeering.
Nieuwe botsingen hebben plaats gehad
te Berlijn en in Duisburg.
Hitier sprak te Miinchen. Hij wees op
de binnenlandsche politieke omzwaai van
de laatste 8 weken en stelde met genoeg
doening vast, dat het Juist rijkspresident
von Hindenburg geweest was, die het
rechtsherstel had doen plaats vinden.
Centrum en sociaal-democratie hebben het
geluk, dat de tegenwoordige regeering geen
nationaal-socialistische regeering was. Zij
moesten den hemel danken, dat de rijks
kanselier von Papen heette en niet Adolf
Hitler. Bij een nat. soc. regeering zou het
hun niet zoo gemakkelijk gelukken het
beeld der verantwoordelijkheid voor de
daden der laatste 13 Jaren te verdoezelen.
De nationaal-socialisten zouden den hee
ren van het zwarte en roode front een
balans toonen, waardoor hun hooren en
zien zou vergaan. Beiersche ministers zijn
het geweest, die nog voor enkele weken in
Berlijn hebben geëlscht, dat van rijks
wege opgetreden zou worden tegen de nat.
soc., dat men de S.A. moest verbieden.
Hitier wees vervolgens op het feit, dat
de nat. soc. fractie uit den Beierschen
landdag was gezet en verklaarde onder
stormachtigen bijval, dat de partij zich
deze methoden niet meer liet welgevallen.
„Wij zijn vastbesloten aldus Hitier
om of door het rijk ons recht te krijgen,
of een toestand te scheppen, die de onmo
gelijkheid van dit optreden aan een ieder
ondubbelzinnig bewijst. Wij zullen in Ol
denburg en Mecklenburg precies hetzelfde
doen, wat de Beiersche Volkspartij in
Beieren doet. Dan moet het rijk ingrijpen
en de met het recht strijdige houding der
zwarte en roode partijen corrigeeren".
Betreffende de coalitie met de andere
partijen verkla,.rde Hitier, dat de nat. sco.
moesten weigeren de politiek der partijen
voort te zetten. De natè soc. zijn bereid de
volle verantwoordelijkheid op zich te
nemen en kunnen dat doen. wanneer het
Duitsche volk op 31 Juli zijn plicht ver
vult. Zoolang kunnen zij wachten.
In de bladen der Beiersche regeerlngs-
partijen wordt beweerd, dat het in de be
doeling der nationaal-socialisten ligt, mor
gen te München weder betoogingen te
houden en tot dit doel ook dichte drom
men partijgenooten uit de provincie in
de stad te concentreeren.
In het geheel zouden 30 a 40.000 Hitle-
rianen morgen te München vereenigd zijn.
De Beiersche Staatszeitung voegt hieraan
toe, dat in de bevoegde kringen men ook
deze nieuwe demonstratie met kalmte tege
moet ziet en dat alle noodige maatregelen
zullen worden genomen. Betoogingen, van
welken aard ook, met of zonder uniformen,
zullen niet worden geduld.
Gisteren heeft de Wurtembergsche Land
dag besloten de voorstellen in zake de al
dan niet toelaatbaarheid van het dragen
van partij-uniformen in het parlement, te
verwijzen naar de commissie van orde.
Van nat.-soc. zijde wordt verklaard, dat
de meerderheid van den Landdag beslui
ten kan. wat zij wil. doch dat de partij
zich het recht in bruine hemden te ver
schijnen. niet laat ontnemen.
De Landdag zal thans Dinsdag nog eens
bijeenkomen, ten einde stelling te nemen
tegen 't, commissie-voorstel in zake de
partij-uniformen.
In den Pruisischen Landdag werd de
amnestie-wet in tweede lezing met de
stemmen van het centrum en de sociaal
democraten tegen, definitief aangenomen
Tevens werd het staatsministerle in een
resolutie verzocht een onderbreking resp.
opheffing van de strafvoltrekking terstond
te doen ingaan voor de na de in werking-
treding der wet geschorst wordende straf-
zaken.
De wet wordt eerst van kracht, indien
de staatsraad afziet van verzet.
Voorts werden nog aangenomen de com
munistische voorstellen voor opstelling van
een program voor werkverschaffing, tot
afschaffing van anonyme kapitaalsmaat
schappijen en tot invoering van een con
trole op het bank- en geldwezen.
Daarentegen werd met 200198 stemmen
die der Duitsch-nationalen, nationaal-so
cialisten en der Duitsche volkspartij, de
invoering van den arbeidsdienstplicht ver
worpen.
De voorstellen tot korting van de onder
steuningen werden aangenomen en ook met
141 tegen 45 stemmen en 34 onthoudingen
het communistische voorstel om alles, wat
aan inkomens boven 12.000 Mark wordt
verkregen, door belasting weg te nemen.
Voor stemden de sociaal-democraten en
de communisten, tegen de Duitsch-natio-
nalen en enkele rechtsche groepen, terwijl
het centrum blanco stemde. De nationaal-
socialisten namen aan de stemming niet
deel.
Een lang debat ontspon zich over onder
wijsvraagstukken, waarbij het tot een
scherpe woordenwisseling kwam tusschen
den Duitsch-nationalen katholieken afge
vaardigde Stadtler en prelaat dr. Lauscher
van het centrum. Daarbij keerden zich
ook de nationaal-socialisten door levendige
interrupties tegen het centrum.
Tenslotte werd na opgewonden debatten
het nationaal-socialistische voorstel tot op
heffing van het verbod van politieke op
tochten en vergaderingen aangenomen.
Voor stemden de nat.-soc., de Duitsch-na
tionalen en de communisten.
De Nazi's hebben ook nog een scherpe
aanklacht gericht tegen den Berlijnschen
vice-president Bernhard Weiss, wegens be
schermen der speelclubs. Deze beschuldi-
giging stond ook in „Der Angriff", die in
beslag is genomen. Officieel wordt de be
schuldiging beslist ontkend.
o
BULGARIJE.
Handelsverdrag met Duitschland.
Gisteren werd te Sofia, na onderhandelin
gen, welke één maand hebben geduurd, het
handelsverdrag tusschen Bulgarije en
Duitschland onderteekend.
Het verdrag is aangegaan voor den tijd
van een jaar. Het wordt automatisch ver
lengd, indien het niet wordt opgezegd.
Het verdrag regelt spoorweg- en scheep
vaartkwesties, het vestigingsrecht de toe
lating van kooplieden en het warenverkeer.
Beide landen hebben elkaar meestbegun-
stiging toegezegd.
Duitschland staat Bulgarije voor zekere
landbouwproducten douanerecht-verminde
ring toe, zoomede voorkeur-rechten op
mais, tarwe, rogge.
Bulgarije verpl.cht zich bepaalde groepen
Duitscne industrieproducten van rechten
vrij te stellen.
Het handelsverdrag moet nog geratifi
ceerd worden door de parlementen der
beide landen.
RECLAME.
sluimeren in Uw huid. Gelaatsmassage
met Purol wekt ze tot nieuw leven.
Een handleiding voor gelaatsmassage
ontvangt U gratis bij koop van Purol
doos 30 ct„ tube 80 ct.) -
Alleen bij Apoth. en Drogisten.
LAUSANNE EN GENEVE.
DE FRANSCH-DUITSCHE
BESPREKINGEN.
De tweede bespreking der Fransche en
Duitsche ministers ving gisteravond tegen
zes uur aan. Aan de zitting werd
deelgenomen door de Duitsche en
kabinetsleden en de financieele experts.
De beraadslaging volgde onmiddellijk
nadat door den Duitschen minister van
Financien een uitvoerig rapport was uit
gebracht.
Rijkskanselier von Papen, die bij den
aanvang der zitting aanwezig was, verliet
de bijeenkomst tegen half zeven. Hij begaf
zich direct naar het station ten cir.de met
den sneltrein vla Bazel naar Berlijn te
vertrekken waar hij hedenmiddag zal
aankomen.
De Rijkskanselier zal direct in den loop
van den dag aan Rijkspresident von Hin
denburg rapport uitbrengen over de on
derhandelingen te Lausanne cn nog he
denavond naar Lausanne terugkeeren. De
Rijkskanselier ontving voor zijn vertrek
achtereeenvolgens den directeur van de
Rijksbank, dr. Luther, die gistermiddag te
Lausanne is aangekomen, den Oostenrijk-
schen bondskanselier dr. Dollfuss, den
secretaris-generaal van het Zuid-Slavi
sche Ministerie van Buitenlandsche Zaken,
Fatlsch en verscheidene buitenlandsche
journalisten.
Tijdens de afwezigheid van den Rijks
kanselier zijn talrijke besprekingen vast
gesteld .De Rijksminister van Buitenland
sche Zaken zal o m. een bespreking voeren
met Mac Donald en Grandi.
De tweede gemeenschappelijke zitting
der Duitsche en Fransche ministers werd
om half acht beëindigd. Betreffende haar
verloop wordt het volgend communiqué
uitgegeven
„De Duitsche en Fransche onderhande
lingen zijn voortgezet met een bespreking
over het rapport van den Franschen mi
nister van Financiën. Germain Martin.
Hierna had een gedachtenwissellng plaats,
welke aan beide zijden werd gedragen dooi
den wensch alle elementen van het ge
stelde probleem grondig te bestudeeren.
De volgende gemeenschappelijke Duitsch-
Fransche zitting is voorioopig vastgesteld
op Maandagmiddag half vijf.
Er is overeengekomen, dat thans onver
wijld beraadslagingen zullen plaats vin
den van de financiële experts der Duit
sche en Fransche delegaties, die de zitting
van Maandag moeten voorbereiden
Dan zal getracht worden de hoofd
kwestie der principieele tegenstellingen
tusschen de Duitsche en Fransche her-
stelopvattingen <fp te helderen, nl. het feit
dat de Fransche regeering verdere her
stelbetalingen verlangt, terwijl de Duit
sche regeering verklaart, dat geen verdere
herstelbetalingen meer kunnen worden
verricht.
De Belgische delegatie te Lausanne heeft
een voorstel overhandigd dat zekere richt
lijnen bevat voor den economisehen en
financieelen wederopbouw van Europa.
Het omvat drie gedeelten:
1. Reorganisatie van zekere Duitsche
ondernemingen van openbaar nut. welke
de stabilisatie der valuta van het Duitsche
Rijk zou kunnen verzekeren;
2. Stichting van een internationale cre-
dietorganisatie, welke den landen van
Midden en Oost Europa hulp zou kunnen
bieden;
3. Reform van het douanestelsel met
het doei het handelsverkeer nieuw leven
ie geven door een geleidelijke verlaging
van de invoerrechten.
Van verschillende zijden wordt te Ge
neve verteld, zonder dat dit door de des
betreffende delegaties wordt tegengespro
ken, dat gisteren vertegenwoordigers van
de z.g. Oslo-staten Nederland. België,
Denemarken, Noorwegen en Zweden een
gemeenschappelijke bespreking nebben
gehad met vertegenwoordigers van Spanje,
Tslecho Slowakije en Zwitserland, waar
bij een algemeene gedachtenwisseling
over den stand van zaken op de ontwa
peningsconferentie gehouden is.
o
SIAM.
Opstand uitgebroken.
De Duitsche piloot Marga von Etzdorf
heeft gisteren uit de hoofdstad van Siam
Bankok, de „Vossische Zeitung" opgebeld
en medegedeeld, dat in den afgeloopen
nacht in Siam een revolutie is uitgebro
ken. De koninklijke familie is gevangen
genomen en wordt in het Koninklijk pa
leis in gijzeling gehouden voor het geval
dat daden van geweld zullen worden ge-
peegd op de revolutionairen en hun lei
ders. Later zal de koninklijke familie aan
boord van een oorlogsbodemschip wor
den gebracht.
In de straten van Bankok juicht men
de muitende soldaten en matrozen toe.
Overal zijn tanks en machinegeweren op
gesteld. De leiding der revolutie berust
blijkbaar bij de Volkspartij, terwijl mili
tairen en matrozen zich bij de beweging
hebben aangesloten.
De officieren van den generalen staf
zijn met alle leden der regeering gear
resteerd, de opperbevelhebber van het
leger is doodgeschoten toe hij zich ver
zette. De revolutie kwam geheel onver
wacht.
Tot nog toe is er overigens geen bloed
vergoten. Het telephonisch en telegra-
phisch verkeer is ten deele stilgelegd.
Rust en orde bleven bewaard cn de bui
tenlandsche Ingezetenen verkeeren geens
zins in gevaar.
Later wordt echter gemeld:
De „Volkspartij", welke is samengesteld
uit leger cn vloot heeft een aantal prin
sen en ministers als gijzelaars gevangen
genomen. Aangekondigd werd, dat de
constitutioneele monarchie is ingesteld.
De koning werd tegen den avond te Ban
kok verwacht. Dus is de koning niet af
gezet!
De staatsgreep moet haar oorzaak vin
den in het slechter worden der economi
sche verhoudingen in het land, tenge
volge van het verlaten van den gouden
standaard en in de ontevredenheid on
der de ambtenaren en officieren wegens
het invoeren van een belangrijke loons
verlaging.
De tegenwoordige koning, Prajadhipok,
geboren in 1893, is in 1925 op den troon
gekomen De dynastie is gevestigd door
koning Sjoelalok, die in 1782 de hoofd
stad Bangkok stichtte.
