m
DONDERDAG 26 MEI 1932
No. 22140
eerste blad.
hdEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
Het voornaamste nieuws
van heden.
Ij* Jaargang
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
1 rti P« regel voor advertentiën uit Leiden en plaatsen
[^«entschappen van ons Bia(i gevestigd zijn. Voor alle
rr_ advertentien 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiën
b uilend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
I :tn maximum aantal woorden van 30.
Lyo volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
Ejen 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:]
Voor Leiden per 3 maanden 1.2.35; per week f. 0.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f. 2.35 portokosten.
Inummer bestaat uit VIER Bladen
hinderwet.
«meester en Wethouders van Leiden
ra ter algemeene kennis, dat door
a Gedeputeerde Staten van Zuid-
Ed bij hun besluit van 9/20 Mei 1932,
>(t Gemeentebestuur van Leiden en
'rechtverkrijgenden, vergunning is
ld tot het uitbreiden der Stedelijke
•citeitsfabriek op het perceel Lange-
te Leiden, kadastraal bekend Ge-
'i Leiden, Sectie B. No. 2939.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
.Burgemeester,
VAN STRIJEN, Secretaris.
1,26 Mei 1932. 389
ZILVEREN JUBILEUM BIJ
I SUTHOFF's UITGEVERSMIJ. N.V.
Fa viert de heer B. G. van Bemmel
jHarig jubileum als letterzetter bij
Hthoff's Uitg. Mij .N.V.
Itoe uitgenoodigd werd van B.
porgen met zijn echtgenoote ten
K der Vennootschap ontvangen en
utelljke bewoordingen door den
p, den heer S. G. van Looy toe
fen. Deze schetste den jubilaris als
lust bekwaam vakman, en bracht
Kjjiie voor de toewijding waarmede
Tsteeds zijn werkzaamheden ver-
Jbreker bood ten slotte de gebrui-
(eratificatie en een fraai bloemstuk
voerde, namens procuratie
chefs en kantoorpersoneel de
P. du Croix het woord, wiens
[se toespraak werd gevolgd door
waardeering getuigende speech
sheer P. Merkeliin. den onmiddel-
Ithef van den jubilaris. Namens
pashouders en chefs bood spreker
'"iris aLs herinnering aan dezen
mooi geschenk aan.
|de collega's lieten zich niet onbe-
i verrasten Van Bemmel met zes
serstoelen. waarbij de heer Boom,
[woordvoerder optrad, den jubilaris
peraadschappelijke wijze huldigde
i tenslotte een door collega Hes
bteekende oorkonde aanbood,
[welgekozen woorden bracht Van
mede namens zijn vrouw, den
Benden sprekers dank voor de hem
pte hulde.
OOST EN WEST.
Goedgeslaagde propaganda-avond.
De gisteravond in den Schouwburg ge
geven propaganda-avond van „Oost en
West", met medewerking van de Indische
Vereen, van het L. S. C. en de Indologen-
vereeniging mag volledig geslaagd worden
genoemd.
Geopend werd bij afwezigheid van den
voorzitter door den heer prof. dr. Ph. S.
van Ronkel. Deze heette allereerst de
civiele, militaire en universiteits-autoritei-
ten welkom om dan de vrij talrijke aan
wezigen te plaatsen voor de vraag: Is Lei
den genoegzaam bekend met de vereeni-
ging Oost en West? Juist Leiden moest dat
toch zijn, gezien de groote universiteis-
belangen met Indië, doch helaas is het
anders. Hij deed een geestig beroep om
zich aan te sluiten, verwijzend naar de
diverse nuttige instellingen der vereeni-
ging en aanhalend uit de statuten het
doel: Oost en West en Nederland, krachtig
in het Rijksverband.
In de pauze was er gelegenheid om zich
als lid op te geven en wij nreenen, dat dit
beroep niet tevergeefsch is geweest
Het door de vereeniging Eurasia deze
stelt zich ten doel om Indische studenten,
die in financieele moeilijkheden zijn, te
steunen gegeven program was daar
nevens zeker alleszins geëigend om liefde
te wekken voor onze koloniën. Allereerst
werd ten gehoore gebracht die aardige
krontjong-muziek, die zoo typisch de
Indische sfeer ademt. Nog sterker kwam
dit echter tot uiting in het Javaansche
tooneelspel „Wajang Wong", waarvan de
gisteren den inhoud reeds vermeldden. Dit
echt-Indische fragment waarvan de
première in Arnhem is gegaan, doch sinds
dien nog is bijgevijld en bijgeschaafd
was ongetwijfeld interessant en werd in
keurig spel over het voetlicht gebracht.
Indisch van stijl, van taal en aanklee
ding goed ook die ingevlochten Ja
vaansche dans, al was het niet geheel in
„stijl" kwam over tot het gehoor iets
van de stemming van het schoone Insu-
linde. Vooral de kratonwachter was prach
tig getypeerd evenals de dalang
Het door den heer van Ronkel aan
Eurasia bij voorbaat gebrachte dankwoord
was geheel op zijn plaats!
Aan de dame, die de vrouwelijke hoofd
rol vervulde, werden bloemen aangeboden.
Na de pauze volgde opnieuw krontjong-
muziek, afgewisseld door cabaret. De heer
D. van Driest deed zich' kennen als onder
houdend conferencier.
De vrij talrijke aanwezigen zijn onge
twijfeld nader gebracht tot onze Indische
bezittingen.
zesde lustrum der
iwdologenvereeniging.
Mologen-vereeniging (Ver. van In-
fche studenten) te Leiden, zal 2 Oct.
*)-iarig bestaan vieren,
side lustrum zal op feestelijke wijze
gevierd, waarvoor een speciale
B-Commissie is gevormd.
MUSSOLINI
EN HET LEIDSCHE GYMNASIUM.
De Italiaansche zaakgelastigde, de heer
R. Silensi. heeft namens Mussolini, in een
schrijven tot den rector van het Leidsche
Gymnasium, zijn hartelijken dank betuigd
aan de leerlingen van de zesde klasse A
dier school voor het beminneltike en zeer
gewaardeerde telegram hem gezonden bij
de herdenking van Rome's Stichtingsdag.
o
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candidaats-examen
Indisch Recht mej. A. C. Th. van der Zijl
(Den Haag).
rDLN 1K. H. Prinses Juliana in den Wieringermeerpolder
MIJ. DER NEDERLANDSCHE
LETTERKUNDE.
De a.s. jaarvergadering.
Woensdag 8 Juni a.s. des morgens te
11 uur houdt de Mij. der Ned. Letterkunde
in het Nutsgebouw haar jaarlijksche alge
meene vergadering.
Aan den vooravond spreekt dr. A. E. van
Giffen op uitnoodiging dfr Commissie
voor Geschied- en Oudheidkunde over
„Vóór- en vroeghistorische schakels in ons
land tusschen Engeland en het Europee-
sche vasteland".
De agenda voor de jaarvergadering
luidt:
I. Opening der Vergadering door den
Voorzitter, den heer Dr. L. Knappert, met
een toespraak.
II. Verslag van den staat der Maat
schappij en van hare belangrijkste lotge
vallen en handelingen gedurende het af-
geloopen jaar 1931/1932
III. Verslag van den staat der Boekver
zameling gedurende hetzelfde tijdsverloop.
IV. Verslag omtrent de rekening en
verantwoording van den Penningmeester.
V. Verslag der Commissie voor Taal- en
Letterkunde.
VI. Verslag der Commissie voor Ge
schied- en Oudheidkunde.
VIL Verslag der Commissie voor Schoone
Letteren.
VIII. Bekendmaking van den uitslag der
stemming over de te benoemen gewone en
buitengewone leden (zie Bijlage).
IX. Bekendmaking van het werk, dat
het Bestuur der Maatschappij, voor het
vereenigingsjaar 19311932, op advies van
de Commissie voor Sghoone Letteren, met
den jaarlijks uitgeloofden prijs van aan
moediging, geheeten „C.W. van der Hqogt-
prijs". groot f. 1000, bekroond werd.
X. Bekendmaking van de wijze, waarop
het Bestuur, op advies van de Commissie
voor Schoone Letteren, den nieuwen jaar-
iijkschen „Mei-prijs", groot f. 1000, ditmaal
besteed heeft.
XI. Voorstel van de Maandelijksche Ver
gadering om uit de renten van het Vaste
Fonds f. 500 beschikbaar te stellen, ter
completeering van een door vier leden on
zer Maatschappij geschonken bedrag ad
f. 1000 tot f. 1500. als benoodigd voor de
door Mejufrouw Dr. H. J. A. Ruys bewerkte
uitgave van het vierde of laatste deel (1921
1929) van Petit's Repertorium van Bij
dragen betreffende de Geschiedenis des
Vaderlands.
XII. Voorstel van de Maandelijksche
Vergadering om uit de renten van het
Vaste Fonds een subsidie toe te kennen
van f. 300. over de drie eerstvolgende jaren
verdeeld, aan de Redactie der „Nomina
Geographica Neerlandica".
XIII. Voorstel van de Maandelijksche
Vergadering om uit de renten van het
Vaste Fonds f. 250 beschikbaar te stellen,
te verdeelen over vijf jaar, voor tien
abonnementen op de „Vondelkroniek".
XIV. Verkiezing van twee Bestuursleden
in de plaats van Mejuffrouw F de Meyier
en den heer L. Knappert, die aan de beurt
van aftreden en niet herkiesbaar zijn. De
Maandelijksche Vergadering stelt voor de
dubbeltallen
1. a. Dr. C. Serrurier; b. Mevr. A. van
WageningenSalomons.
2. a. Mr. D. van Blom; b. Dr. J. H. Boeke.
XV. Verkiezing van leden in de drie
vaste Commissiën.
1. Commissie voor Taal- en Letterkunde.
Verkiezing van twee leden in de plaats
van de aftredende leden R. van der Meulen
en J. A. N. Knuttel, waarvan alleen de
laatste zich herkiesbaar stelt. De Commis
sie stelt voor de dubbeltallen:
1. a. Dr. A. Zijderveld; b. Dr. D. C. Tin
bergen.
2. a. Dr. J. A. N. Knuttel; b. Dr. K. H. de
Raaf.
2. Commissie voor Geschied- en Oud
heidkunde.
Verkiezing van twee leden in de plaats
van de aftredende leden A. Eekhof en L.
Knappert. De Commissie stelt voor de
dubbeltallen:
I 1. a. Dr. A. Eekhof; b. Dr. N. J. Krom.
2. a. Dr. L. Knappert; b. Dr J. A. J.
Barge.
3. Commissie voor Schoone Letteren.
Verkiezing van twee leden in de plaats
van Mr. J. C. Bloem, die is uitgetreden, en
van het lid J. W. F. Werumeus Buning, die
aan de beurt van aftreden doch herkies
baar is. De Commissie stelt voor de dub
beltallen
1. a. Dirk Coster; b. Frans Mijnssen.
2. a. J. W. F. Werumeus Buning; b. D.
Th. Jaarsma.
XVI. Voordracht van den heer Emm. de
Bom over „Volkskunst in Vlaanderen".
XVII. Rondvraag.
In de pauze: gemeenschappelijk koffie
drinken in de Nutszaal.
Na afloop van de Vergadering tusschen
3'/: en 5 uur zal Dr Ph. Kuenen in het
Laboratorium voor Tropen-hygiëne (Ra
penburg 33) vertoonen en toelichten zijn
film van de Snellius-expeditie 1929/30.
Te 6 uur Maaltijd in Hotel-Café-Restau
rant „Den Burcht" te Leiden.
Juliana bracht gisteren een bezoek aan de Zuiderzeewerken en
".smeer, waar zij de waterleiding van de Wieringermeer in gebruik heeft
gesteld. Het opendraaien van de hoofdkraan door H. K. H,
ARBEIDSBEURS.
Gisteren waren 2558 (v. J. 854) werkzoe-
kenden bij de Arbeidsbeurs Ingeschreven.
KINDERKOOR „EX ANIMO".
Een frisch lenteprogramma.
Directeur de Wolff verstaat uitnemend
de kunst om een frisch en pakkend lente-
programma samen te stellen met talrijke
nummers, waarvan niet alleen de melo
dieën, doch ook de teksten de kinderen
schijnen te boeien. Dikwijls neemt hij een
aardig gevalletje uit het kinderleven en
componeert er dan een gemakkelijk in 't
oor liggend wijsje bij. dat er al heel gauw
ingaat en niet te zware eischen stelt. Vlot
en rhythmisch markant met een onver
wachte .pointe" hebben deze stellig sterk
tot de jeugd sprekende frisch opgezette
koortjes bij de kinderen zoowel als bij het
publiek een groot succes: wii denken bijv.
aan „De tafelmaker" het „Jongens (Meis-
jesllied". „De Ruitentikker" „Muzikale
jongens", ..Hoempaliedje" etc. die allen
een welverdiend plaatsje op een „vroolijk
lenteprogramma" innemen. Dikwijls is er
ook iets bij. dat muzikaal hooger staat,
als „De eer Gods in de natuur", van Beet
hoven. hetgeen door het immer grooter
wordende koor op veelszins indrukwekken
de wijze werd voorgedragen.
De discipline onder de menigte jonge
zangers en zangeresjes, over wie de heer
De Wolff den scepter zwaait is werkelijk
verheugend en strekt den dirigent evenals
het zeer groote koor tot eer. Nu wij eenige
malen den groei en de ontwikkeling van ,Ex
Animo" konden observeeren, is ons naast
het vele goede waarvan wij reeds dikwijls
gewaagden, toch ook iets opgevallen, waar
over wij een bemerking moeten maken:
het frissche en krachtige zingen, dat ook
dezen avond weer viel op te merken mag
niet zoodanig opgevoerd worden, dat het
mogelijk de nog onvolgroeide kinderorga
nen kan schaden. Soms hebben wij ons gis
teren afgevraagd, of het uitzetten van het
geluid niet al te ver ging. Zeker: de frisch-
heid bijv. in het „Jongenslied" was opmer-
keliik, de klank bleef goed, doch toch wa
ren er eenige aanwijzingen, die ons naar
meer voorzichtigheid deden verlangen. Er
is ontegenzeggelijk veel uitstekend mate
riaal in het koor. dat heel wat verdragen
kan. doch de verleiding om tegen elkaar
op te zingen is groot en het kwam ons
voor. dat daar ditmaal wel een wat al te
ruim gebruik van gemaakt werd. waartegen
waakzaamheid alleszins geboden is. Voorts
werd het zeer uitvoerige programma wat
machinaal afgezongen: dit vooral viel ons
na de uitnemende prestatie van het kin
derkoor uit Boehum. waarvan wii eenige
dagen geleden zoo waardeerend mochten
getuigen, sterk op!
Over het algemeen stond het programma
van dat kinderkoor op hooger peil, en be
vatte tal van nummers, die ook voor „Ex
Animo" in aanmerking kunnen komen,
want het materiaal is bijzonder goed en
stellig voor een zwaardere keuze rijp. Het
succes wordt wel eens te goedkoop gezocht,
al zijn de teksten alleraardigst!
Dit zijn eenige opmerkingen, die overi
gens niets willen afdoen aan het gepres
teerde. terwijl de nummers volkomen aan
de opzet beantwoordden!
Hard wordt er onder de leiding van den
heer De Wolff gewerkt en het resultaat is
bevredigend: ongeveer 25 nummers, die er
buitengewoon vlot inzaten boeiden het pu
bliek. dat telkens door een ongemeen ap
plaus blijk van dankbaarheid gaf! Verschil
lende werkjes moesten dan ook gebisseerd
worden! Wanneer nog meer gewerkt wordt
op nuanceering en verfijning, dan is er tot
volle tevredenheid alle aanleiding.
De heer De Wolff brengt pleizier in het
zingen, den kinderen ongetwijfeld in hooge
mate bij. hij zorgt tevens voor een schat
van nieuwe kinderliederen en voorziet te
dien opzichte in een dringende behoefte!
Alles schijnt echter wel eens al te gemak
kelijk van stapel te loopen!
De heer Ter Haar, voorzitter der veree
niging en tekstdichter van verschillende
der inslaande liedjes, ooende met woorden
van welkom en gebed, terwiil ds. Riemens,
die wegens omstandigheden eerst later
kwam. den uiterst geslaagden avond met
gebed sloot.
OPLEIDINGSSCHOOL VOOR U. L. O.
LANGEBRUG B.
Ouderavond.
Gisteravond werd een goed geslaagde
ouderavond gehouden in het gymnastiek
lokaal van bovengenoemde school. De op
komst van ouders was zeer bevredigend.
Na een openingswoord van het hoofd
der school den heer J. Verhage, gaf deze
het woord aan den heer Ch. L. Wald-
kötter, voorzitter van den Centralen
Ouderraad alhier, die eene bespreking
hield over „Het doel en het nut van de
Ouderavonden"
Spr. schetste breedvoerig het mooie
werk, dat door het geregeld houden dezer
ouderavonden kan worden bereikt en
achtte het tevens van groot belang om
zooveel mogelijk contact te houden met
den Centralen Ouderraad en ook de daar
van uitgaande bijeenkomsten te bezoeken.
De voorzitter bedankte den heer Wald-
kötter namens alle aanwezigen voor deze
rede.
Als tweede punt der agenda volgde ver
kiezing oudercommissie. Gekozen werden
mevr. van WijkJansen, mevr. de Cler
de Bruyn en de heeren Bakker, Weerlee
en Marks.
Hierna bestond er gelegenheid voor de
ouders om met het onderwijzend per
soneel der school te spreken, waarvan een
druk gebruik werd gemaakt.
Na de gebruikelijke rondvraag, dankte
de voorzitter de aanwezigen voor de op
komst en sloot deze bijeenkomst.
BINNENLAND.
Adres van de Kamer van Koophandel
voor Rijnland aan den Ministerraad in
zake defensieve en constructieve handels
politiek (3e Blad).
De ontwikkeling van Slootdorp; bezoek
van Prinses Jnliana (3e Blad).
Welgeslaagde Smeenge-avond te Am
sterdam (Binnenland, 2e Blad).
Wetsontwerp tot steun aan de melk
veehouderij aangenomen (Parlementair
Overzicht, 3e Blad).
BUITENLAND.
Hevige vechtpartij in den Pruisischen
Landdag (2e Blad).
De regeeringsverklaring van het nieuwe
Belgische kabinet Renken (Buitenland le
Blad).
New-York's burgemeester voor het ge
recht (Buitenl., le Blad).
In Japan is een kabinet Saito gevormd
(Buitenland, le Blad).
CENTRAAL ISRAËLIETISCH WEES- EN
DOORGANGSHUIS.
Jaarlijksche algemeene ledenvergadering.
In de alhier onder voorzitterschap van
den heer L. Levisson gehouden algemeene
ledenvergadering van het Centraal Israë-
lietisch Wees- en Doorgangshuis alhier
heeft de voorzitter de overleden regentes
sen mevr. NijkerkHerschel uit Amster
dam en mevrouw Van Dijk uit 's Herto
genbosch, herdacht, terwijl spr. verder
eenige sympathieke woorden wijdde aan
de nagedachtenis van dr. Hartogs uit
Arnhem, die, hoewel hij geen deel uit
maakte van het college van regenten, vele
blijken van belangstelling in het Leidsche
weeshuis heeft gegeven.
De heer E. Viskoper Szn. uit Den Haag,
penningmeester der vereeniging bracht
vervolgens het financieel verslag over 1931
uit. Hieraan is het volgende ontleend: De
crisis heeft ook het weeshuis niet ge
spaard. Tot geruststelling kan echter wor
den aangemerkt, aldus het verslag, dat
vóór de algemeene inzinking kwam, de
zich steeds in onderpand voor de de ge
wone loopende kasrekening bevindende
effecten op tijd zijn verzilverd, terwijl
door een gedeeltelijk herstel van de koer
sen van staats-, provinciale en gemeente
obligaties in den aanvang van 1932 het
koersverlies voor een belangrijk gedeelte
weder werd ingehaald. Het koersverlies
bedroeg op 31 December 1931 f. 10.150; op
het oogenblik is dit verlies weer bijna
voor de helft ingehaald.
In totaal bleken de inkomsten hooger
te zijn. dan voor 1931 geraamd, wel ver
toont het hoofd contributiën een stijging
boven de begrooting, doch het zal de
vraag zijn, in hoeverre 1932 dit cijfer zal
blijken te handhaven: verscheidene leden
zagen zich genoodzaakt hun contributie te
verlagen en in het ongunstigste geval te
laten ophouden.
De uitgaven hebben bedragen f. 28.826,
waaronder: levensmiddelen f.1874, huis
houdelijke artikelen f. 739, administratie
en propaganda f 2353, loonen en salaris
sen f. 7316. De ontvangsten hebben bedra
gen f. 23.380, waaronder: verpleeggelden
f.5952, contributie f. 10.241, busjes f.2622,
interest f. 4218. Het nadeelig saldo be
draagt dus f. 5446.
De kapitaalrekening sloot per 1 Januari
1931 met een bedrag van f. 233.646, ter
wijl dit bedrag per 31 December 1931 be
droeg f. 234.589. Aan giften en legaten
werd in 1931 in totaal ontvangen f. 16.545.
De penningmeester werd gedechargeerd
voor het financieel beheer; hem werd
dank gebracht voor zijn vele bemoeiingen
ook in het afgeloopen jaar in het belang
der vereeniging verricht.
Hierna bracht de heer L. Levisson het
jaarverslag uit. Hieraan is het volgende
ontleend: De pensioneering van het per
soneel werd een voldongen feit; ook de
ziekteverzekering kreeg voor hen kracht.
Het aantal verpleegden was op 1 Jan.
van het afgeloopen jaar 45, te weten 28
jongens en 17 meisjes. Aan het einde van
het jaar waren er 46 verpleegden. 28 jon
gens en 18 meisjes. De kinderen zijn van
de volgende plaatsen afkomstig: Amster
dam 20, Rotterdam 7, Den Haag 9, Gro
ningen 1, Utrecht 1, Haarlem 2, Leiden 2,
Lisse 1, Wormerveer 1, van oost-joodsche
ouders waarvan de vader in Katwijk be
graven werd 1 In den loop van 1931 wer
den opgenomen drie kinderen, waarvan
twee jongens en een meisje, alleen uit
Amsterdam, terwijl twee jongens het ge
sticht verlieten Intusschen maken de ge
wijzigde economische omstandigheden het
zeer bezwaarlijk om voor kinderen, die
den 18-jarigen leeftijd bereikt hebben, een
passende en loonende betrekking te vin
den. Tenslotte wordt hulde gebracht aan
de directie en aan het personeel, die met
groote toewijding zich aan hun moeilijke
taak geven.
De aftredende regenten mevr. Hirschler
uit Haarlem en de heeren Menko uit En
schedé en Van Lier uit Rotterdam wer
den bij acclamatie herkozen.