Sproeten komen vroeg
Sprutol Bij alle Drogisten
LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Vrijdag 13
RECHTZAKEN.
SPREEK TL.
KUNST EN LETTEREN.
BURGERL. STAND y. mi
Steunt met Uw gaven
het Leidsch Crisis-Comit
RADIOPROGRAMMA.
DE LEIDSCIIE NAAIMACHINEZWENDEL.
Tegen beide verdachten 2 jaar geëischt.
De Haagsche rechtbank behandelde gis
teren de zaak tegen den colporteur A. M.
en den naaimachinehandelaar H. J. V. bei
den te Leiden, die betrokken zijn bij den
geruchtmakenden zwendel met naaima
chines.
Deze vervolging was ingesteld op ver
zoek van de Zweedsche hoofddirectie der
Maatschappij „Husqvarna" na een bespre
king met de Commissie ter bestrijding van
de uitwassen in het Volkscredietwezen te
Löden, waarvan de secretaris, de heer Th.
J. van der Heyden, ter terechtzitting aan
wezig was.
Beide zaken werden gevoegd. M. was niet
verschenen; tegen hem werd verstek ver
leend.
Door het O. M. waren 13 getuigen ge
dagvaard.
De eerste getuige juffrouw N. zeide dat
zij in overleg met verdachte M.. een aantal
naaimachines op afbetaling had gekocht.
Zij deed zulks met behulp van haar 6 kin
deren. Door M. was gezegd, dat de huur
contracten telkens met een anderen naam
moesten worden onderteekend. Getuige
werden de contracten getoond, die door
haar en haar kinderen onderteekend wa
ren. Zij verklaarde meer dan tien machines
op deze wijze verhandeld te hebben en het
geld in haar huishouden te hebben ge
bruikt. Door werkloosheid was zij over de
bezwaren heengestapt. Zij kon niet ver
klaren door wie de biljetten waren inge
vuld. Meestal zag getuige de machines
niet. doch werden deze dadelijk weer aan
V., van de hand gedaan, die er ongeveer
vijftig gulden per stuk voor betaalde.
President: U wist toch wel dat dit on
eerlijk is?
Getuige: Het werd mij zoo gemakkelijk
gemaakt. M. bood ze aan en V. kocht ze.
De volgende getuige heeft eveneens op
deze wijze 5 machines gekocht. Een en
ander ging met goedvinden van den chef
controleur S.. den chef M. en den volpor-
teur S. Haar werd ongeveer eenzelfde be
drag voor de machines betaald.
Op de vraag van den president waarom
get. zich hiertoe leende, antwoordde zij,
dat toen zij er eenmaal mee begonnen was,
het eene gat met het andere gestopt moest
worden. De machines werden weer afgele
verd zooals zij door get. ontvangen waren,
dus ongebruikt.
Pres. tot verdachte V.: Is dit zoo?
Verdachte V.: Er is veel van waar. niet
alles. Verdachte beweerde nooit geweten te
hebben, dat de machines van dezelfde per
sonen afkomstig waren. Ze werden aan
verschillende adressen gehaald. Alle ma
chines waren niet nieuw. Van eenige was
het trapwerk beschadigd.
Als reden voor den koop gaf V. op dat
hij wel genoodzaakt was te koopen, omdat
anders de concurrenten het deden, die de
machines voor een appel en een ei weer
verkochten. In een café waren hem zelf 6
machines te koop aangeboden.
De chef-rechercheur Clemens gaf eenige
inlichtingen omtrent het door hem inge
steld onderzoek.
Daarna werden nog eenige getuigen ge
hoord. wier verklaringen met de vorige
overeenstemden.
Het O.M. waargenomen door jhr. mr. v.
Asch van Wijck. requisitoir nemende, zeide
dat het een ongehoord schandaal was.
waarvan geheel Leiden op de been had ge
staan. Spr. wees op den omvang van deze
misdrijven en nog zelden is het voorgeko
men dat zulk een reeks van misdrijven in
één vereenigd was. En toch is dit nog maar
een glimp van het geheel. Half Lelden had
hier terecht kunnen staan, doch in plaats
van een reeks verdachten die zich aan
kleinere misdrijven schuldig maakten,
heeft spr. de twee grootste belhamels voor
gebracht.
De officier ging de gedragingen van ver
dachten na. V.. die erkent in het vak door
kneed te zijn, moet geweten hebben dat
de machines van misdrijf afkomstig
waren, subsidiair heeft spr. naast de op
zettelijke- ook schuldheling ten laste ge-
legd.
Aan M.. is primair valschheid in ge
schrifte ten laste gelegd, doch spr. zou dit
niet handhaven, doch wel hetgeen hem
subs, ten laste is gelegd n.l.. gebruikma
king van de valsche stukken, daarnaast
ook de uitlokking. De controle op zichzelf
noemde spr. een schandaal. Het opdringen
van dergelijke voorwerpen van waarde aan
dit soort menschen. is op zich zelf ook een
schandaal. De fout zit in het veel te lage
garantiebedrag, dat bovendien veelal door
den agent zelf wordt betaald, omdat de
provisie van dezen soms buitengewoon
hoog is.
Beide verdachten zijn de booze geesten
geweest van Leiden in 1929 en 1930. Gezien
het ongehoorde van deze misdrijven vroeg
spr. tegen ieder der verdachten twee jaar
gevangenisstraf.
Verdachte V. zich zelf verdedigend zei
de dat alle zaken, zelfs kasteleins, in
machines handelden. HU zeide door de
omstandigheden tot deze handelwUze ge
noodzaakt te zUn geworden en zich niet
bewust te zUn iets strafbaars te hebben
gedaan.
Officier: Behalve als ze snachts wor
den afgehaald.
V las een advertentie voor uit een dag
blad waarin een machine voor een derde
van de waarde werd aangeboden. Voorts
beweerde V.. dat in Amsterdam en elders
dergelijke transacties voorkomen.
Officier: Ik heb zoo'n schandaal nog
nooit meegemaakt.
Verdachte beweerde verder, dat hU ïeeds
jaren terug bij andere maatschappijen op
dezelfde wijze werkte. Bleek dan, dat er
geknoeid was en er geen verhaal te vinden
was dan schreef men de schade eenvou
dig af. omdat een machine voor f. 220 ver
kocht slechts f.60 waarde had.
Hierop werd de zitting gesloten en de
uitspraak bepaald op 26 Mei a.s.
BAAD VOOR DE SCHEEPVAART.
De raad voor de scheepvaart heeft uit
spraak gedaan:
a in zake de aanvaring tijdens mist van
den motorlogger Wtlhelmina V KW 144
met den motorbotter UK. 41 onder de
Hollandsche kust; b. betreffende de
klacht van den hoofdinspecteur voor de
scheepvaart tegen den schipper van den
motorlogger Wilhelmina V KW. 144 teT
rake van het niet geven der reglementair
Voorgeschreven seinen tijdens mist.
De raad is van oordeel, dat deze aanva
ring is veroorzaakt door den mist, in ver
band met de onvoorzichtige navigatie van
de K.W. 144. Hoewel het niet geven van
de reglementaire mistselnen reeds in het
algemeen onvoorzichtig moet worden ge
noemd, is in dit geval de onvoorzichtigheid
des te grooter, omdat de KW. 144 wist, dat
de UK. 41 in de nabijheid was en zU na
koersverandering, de groote waarschUn-
lijkheid moest aannemen, dat zü op de
UK. 41 aan liep. De raad kan het excuus
voor het niet geven van de voorgeschreven
mistsignalen niet aanvaarden.
Uit het voorafgaande vloeit tevens voort
dat de klacht gegrond is. Het verzuim is
in dit geval zoo ernstig, dat, naar 'sraads
oordeel, een straf van schorsing is geboden
HU straft mitsdien den aangeklaagde door
hem de bevoegdheid te ontnemen om als
schipper te varen op een schip als bedoeld
in artikel 2 der Schepenwet voor den tUd
van acht dagen.
KANTONGERECHT TE LEIDEN.
Volgende vonnissen zUn s. .veld:
H. v. R„ NoordwUk. overtreding der
leerplichtwet f. 3 of 2 d.; W. v. R., overtre
ding der vleeschkeurlngswet, gedaan ver
zet vervallen verklaard. G. J. L. Oegst-
geest, geen gevolg geven aan het bevel van
een verkeersagent, f. 6 of 3 d.; P. C. de G..
Haarlem, autorUden zonder verlicht num
mer met letter en zonder rood achterlicht.
2-maal f.3 of 2-maal 2 d.; G. M. F. S., Den
Haag. met een motorrijtuig rijden over een
gesloten verklaarden weg, f.5 of 3 d.; J.
v. d. O, Katwijk, loopen op verboden
grond, f.3 of 2 d.; G. S., idem. openbare
dronkenschap, f.5 of 3 d.; H. H.. overtre
ding der wet spoorwegen, f. 3 of 2 d I. B.
vr. van J. C. P. NoordwUk, geen gevolg
geven aan het bevel van een verkeers
agent, f.6 of 3 d.; H. M. de M. idem, f.3
of 2 d.; J. A. v. d. V., RUswUk, Z.-H., geen
geldig rijbewijs vertoonen, f. 5 of 3 d.; K.
E., Aalsmeer, autorUden zonder licht, f. 5
of 3 d.; F. J. R„ met een voertuig rijden
zonder licht, f. 3 of 2 d.; J. H. A. de R„
Amsterdam, wielrijden zonder licht, f. 3 of
2 d.; 9. F„ Den Haag. met een motorrijtuig
rUden over een gesloten verklaarden weg
f.5 of 3d.; C. S„ overtreding der verord.
Leiden op de straatpolitie, f. 2 of 1 d.; A. C.
te Leiden zonder schrlftelUke vergunning
op den openbaren weg muziek maken, f. 2
of id.; J. N„ Den Haag, autorUden zonder
verlicht nummer met letter en zonder rood
achterlicht, 2-maal f.4 of 2-maal 2 d.; H.
D., idem, motorrUden met ondeugdelUke
remmen, f.6 of 3 d.: J. Chr. v. R„ Wasse
naar-, autorUden zonder verlicht nummer
met letter en zonder rood achterlicht, 2-
maal f.4 of 2-maal 2 d.; P. v. K„ RUns-
burg, wielrUden zonder licht en zonder
reflector, 2-maal f. 3 of 2-maal 2 d.; A. J.
B„ NoordwUk, overtreding der motor- en
rijwielwet, f. 5 of 3 d.; H. J. M. K„ Haar
lem, geen geldig rijbewijs vertoonen, f. 10
of 5 d.; M. O., Amsterdam, idem. f. 5 of 3
d.; A. A. H„ RUnsburg, een auto onverlicht
op een weg laten staan, f.3 of 2 d.; Th H.
Lopik, varen zonder vergunning, f. 10 of
5 d.; N. v. Z.. Zoetermeer, idem, f. 10 of 5
d.; G. J. K„ Noordwijk, wielrijden zonder
licht, f.3 of 2 d.; S. v. S. den B wielrijden
over een gesloten verklaarden weg, f2 of
1 d.; J. V., te Noordwijk, zonder vergun
ning venten, f. 1 of 1 d.; J. V., idem, f. l
of 1 d.; J. V. idem, f. 1 of 1 d.; S. S.. Oegst-
geest, wielrUden zonder bel, f. 3 of 2 d.; L.
v. H. en A. W., Den Haag, overtreding der
wet spoorwegen, No. 1 2-maal f. 5 of 2-m.
3 d.; No. 2 tweemaal f. 5 of 2-maal 3 d. en
f. 10 of 5 d.; B. v D., idem, autorijden zon
der verlicht nummer met letter en zonder
rood achterlicht, 2-maal f. 4 of 2-maal 2
d.; H. C. H.. Amsterdam, idem, 2-maal f.4
of 2-maal 2 d.; L. v. d H., Pernis, auto
rUden over een gesloten verklaarden weg
f. 5 of 3 d.; J. F. B., Hilversum, autorijden
zonder verlicht nummer met letter en
zonder rood achterlicht en geen geldig rij
bewijs vertoonen, 2-maal f.4 of 2-maal 2
d. en f.5 of 3 d.; N. v. d. B. en T. S.
NoordwUkerhout. loopen op verboden
grond, ieder f.5 of 3 d.; G. M. H.. Oegst-
geest, overtreding der arbeidswet, f.2 of
1 d.; W. C. V., idem, overtreding van het
motor- en rijwielregl., f. 6 of 3 d.; P. J. O.,
Voorschoten, te Voorschoten per rUwiel
een paard aan de hand geleiden, f. 2 of 1
d.; G. Th. M. v. H„ Venlo, geen geldig rU-
bewU's vertoonen, f. 5 of 3 d.: J. A. M„ Was
senaar, idem. f. 10 of 5 d.; N. v. Z„ Zoeter
meer, varen zonder vergunning, f10 of 5
d.; J. R„ NoordwUkerhout, wielrUden zon
der licht, f. 3 of 2 d.; R. D Den Haag,
autorijden over een gesloten verklaarden
weg. f. 5 of 3 d.; L. P. N., Kethel, loopen
op verboden grond, f.3 of 2 d.: A. S„ te
Voorschoten, zonder vergunning op den
openbaren weg muziek maken, f. 2 of 1 d.;
J. W. v. A.. zwervende, openbare dronken
schap, f. 5 of 3 d.: J. II., geen geldig rij
bewijs vertoonen, f. 5 of 3 d.; A J. K id.,
f.5 of 3 d.; H. L. M. W„ Rotterdam, idem.
f 5 of 3 d.: Th. W. G.. idem, idem, f.5 of
3 d.; A. S., Harmeien, autorijden zonder
rood achterlicht, f. 5 of 3 d.; P. P. V., wiel
rUden zonder licht, f.3 of 2 d.; A. C„ idem
f. 3 of 2 d.: E. K., Oegstgeest, wielrUden
zonder bel. f.3 of 2 d.; M. C. S Rotter
dam. idem. f 3 of 2 d.; Chr. W. de G„
overtreding der ver. Leiden op de straat
politie. f.2 of 1 d.: A. D. te Leiden op den
openbaren weg voetballen, f.2 of 1 d.: A.
B.. idem, f. 2 of 1 d.: A. J P. te Leiden vuil
in het openbaar water werpen, f.2 of 1 d.;
A. G. K.. zwervende, te Leiden zonder ver
gunning op den openbaren weg muziek
maken, f.2 of 1 d.; D. B., Oegstgeest, auto
rijden zonder verlicht nummer met letter
en zonder achterlicht, 2-maal f. 4 of 2
maalmaal 2 d.; H. W. C. K.. Amsterdam,
motorrijden over een gesloten verklaarden
weg f. 5 of 3 d.: P. Th. v. S.. idem, auto
rUden over een gesloten verklaarden weg,
f. 5 of 3 d.; R. R„ Haarlem, te snel auto
rUden over een spoorwegovergang, f. 6 of
3 d,; F. P. N., Sassenheim, idem. f.6 of 3
d.; W. G. te Leiden zonder vergunning in
openbaar water baggeren, f. 1 of 1 d.; A. O.
te Lelden met een voertuig rijden in ver
boden richting, f. 2 of 1 d.; J. B„ IJmui-
den. overtreding van het hiotor- en rij
wielregl. f. 3 of 2 d.
B. J. B. A. Zandvoort, wielrUden zonder
bel f. 1 of 1 d.; S. A. H. zwervende, te Lei
den op den openbaren weg muziek maken
f.2 of l d.; A. J. W. v. d. S. den Haag.
autorUden zonder verlicht nummer met
letter en zonder rood achterlicht 2 x f. 4 of
2 x 2 d.; J. de G. idem, met een motorrij
tuig rUden zonder geldig rijbewUs f.5 of
3d.: W. V. idem, idem f.5 of 3 d.; T. v. d.
P.. Vianen, een auto zonder voldoend toe
zicht op een weg laten staan met werken
den motor f. 3 of 2 d.; J. v. B. Amsterdam,
met een motorrUtuig rUden over een ge
sloten verklaarden weg f.5 of 3 d.: G. H. S.
Voorschoten. autorUden zonder verlicht
nummer met letter en zonder rood ach
terlicht 2 x f. 4 of 2 x 2 d.; H. K. RUnsburg
wielrijden zonder bel f. 3 of 2 d.; J. v. A.
zwervende .openbare dronkenschap f. 5 of
3 d.; P. W. W. den Haag, autorUden zon
der verlicht nummer met letter f. 5 of 3
d.; P. J. A. v. d. V.. idem. met een motor
rUtuig rijden over een gesloten verklaar
den weg f. 5 of 3 d.; L. J. de W. idem, idem
f. 5 of 3 d.; H. B„ Culemborg, idem f. 5 of
3 d.; J. J. v .d. W., den Haag, autorijden
zonder spiegel f.5 of 3 d.; C. L. Noord
wUkerhout, schoolverzuim f. 5 of 3 d.; F. J.
H. met een motorrUtuig rijden over een
gesloten verklaarden weg, f.5 of 3 d.; A.
P. Noordwijk. zonder noodzaak links van
den weg wielrUden f. 3 of 2 d.; S. G. Am
sterdam. overtreding der wet spoorwegen
f.5 of 3 d.; A. T. de J. overtreding der in
validiteitswet f. 10 of 5 d.; Th. G. W. S.
Amsterdam, overtreding der spoorwegwet
f. 5 of 3 d.; A. B. idem. idem f. 5 of 3 d.; L.
O. idem overtreding der motor- en rijwiel-
wet f. 10 of 5 d.; H. C. B. StompwUk, te
Voorschoten per rijwiel een paard aan de
hand geleiden f.2 of 1 d.; C. v. Z. te RUns
burg zonder vergunning muziek maken
f.2 of 1 d.; W. F. v. P., idem f.2 of 1 d.:
P. O. Lisse. varen zonder vergunning f. 10
of 5 d.; J. K. Nieuwerbrug, idem f.5 of 3
d.; P. P. overtreding der motor- en rijwiel-
wet f.10 of 10 d.; H. O. zwervende, over
treding der verord. Leiden op de straat
politie f. 10 of 5 d.; P. v. L. Warmond,
straatschenderij f. 6 of 3d.; C. A. K.
Noordwijk, overtreding der motor- en rij-
wielwet, 6 dagen hechtenis en 3 mnd. ont
zegging bevoegdheid motorrijtuigen te be
sturen; N. v. d. M. RUnsburg, overtreding
van het melkbesluit f.3 of 2 d.; C. v. d.
M. Katwijk, overtreding der arbeidswet f.3
of 2 d.; N. K. Haarlemmermeer, overtre
ding der motor- en rijwielwet f. 5 of 3 d.;
J. J N. Oegstgeest, overtreding der ar
beidswet f. 3 of 2 d.: J. J. S. echtgen. van
N. de G. overtreding der invaliditeitswet
f.5 f' 3 d.; D. Th. N. autorUden zonder
licht en zonder rood achterlicht 2 x f. 5 of
2x3 d.; M. V. nachtrumoer verwekken f. 5
of 3 d.; L. P. H. wielrUden zonder bel f.3
of 2 d.; A. C. P. NoordwUkerhout, te Noord
wUkerhout zonder verlof van B. en W. op
den openbaren weg voetballen f.2 of 1 d.;
J. A v. E.. zwervende, openbare dronken
schap f.5 of 3 d.; P. W Hazerswoude.
wielrUden zonder licht f.3 of 2 d.; J. B.
Hoogmade, te Leiden op den openbaren
weg personen naschreeuwen f.3 of 2 d.:
J. de B. KatwUk, schoolverzuim f.5 of 3
d.; C. v. W. Lisse, geen geldig rijbewUs ver
toonen f.5 of 3 d.; C. Z. Scheveningen
autorUden zonder verlicht nummer met
letter en zonder rood achterlicht 2 x 14
of 2 x 2 d.; C. I vr. v J v d. D.. Valken
burg Z.-H., schoolverzuim f. 5 of 3 d W.
v. D.. KatwUk. idem 15 of 3 d.; A. J. E. J.
J„ Rotterdam, geen geldig rUbcwüs vertoo
nen f.5 of 3 d.; G. v. V. RUnsburg. wielrU
den zonder licht f. 3 of 2 d.; A V. Katwijk
idem f.3 of 2 d.; D. H Voorhout, idem f.3
of 2 d.: C. v. Z. te Rijnsburg zonder ver
gunning op den openbaren weg met koop
waar venten f. 2 of 1 d.: P. B. Zoeterwoude
wielrijden zonder licht f 3 of 2 d.; G. v. d.
V., NoordwUk. idem f.3 of 2 d.; J. M. B.
idem f 3 of 2 d.
RECLAME.
ZIJ MOEST NAAR BED KRUIPEN.
Nu neemt zij twee treden tegelük.
Trede voor trede op handen en
knieën zoo moest ze het doen. En als zU
in bed lag waren haar pUnen nog niet over.
„Twaalf maanden geleden kon ik niet
slapen door de vreeselUke pUnen in mUn
knieën en ik kan wel zeggen in al mijn
gewrichten, 's Avonds moest ik naar bed
kruipen, trede voor trede. Maar sinds ik
geregeld Kruschen Salts neem ben ik mün
pUnen en sUjfheid heelemaal kwUt en als
het moest zou ik nu met twee treden tege-
lUk naar boven kunnen rennen. Ik voel
me werkehjk 10 jaar jonger en ik .wil
Kruschen nóóit meer missen".
Mevr. A. E. D.
Weet U wat rheumatiek veroorzaakt?
Niets anders dan de scherpe urinezuur-
kristallen die worden gevormd door het
traag werken der afvoerorganen. Men kan
er echter altUd op rekenen dat Kruschen
Salts die pUnlUke kristallen uit het
lichaam verdrijft. De zes zouten in Kru
schen lossen elk spoor van urinezuur op.
En nog meer! ZU bewerkstelligen zoo'n
geregelde werking der inwendige organen,
dat dergelUke lichaamsgiften als urinezuur
zich nooit weer kunnen vormen. Probeer
het zelf maar eens door een flacon Kru
schen te koopen.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrUg-
baar bU alle apothekers en drogisten
f. 0.90 en f. 1.60 per flacon. 9614
RADIO-KLACHT.
De bewoners van de Baatstraat en
omgeving, verzoeken dengene, die zün
radiotoestel voordurend laat genereeren.
de hulp van een deskundige in te roepen
of zich bekend te maken.
EEN VALSCHE
PERSVERTEGENWOORDIGER.
Het Bestuur der Mandolinevereeniging
Bravo deelt ons mede, dat op een feest
avond van de Tooneelvereeniging W. K.,
waar Bravo haar medewerking verleende,
iemand zich toegang heeft verschaft on
der voorgeven te zUn „van de Pers". Bo
vendien heeft hU den kellner niet betaald,
die een strop van f. 3 haalde.
Bravo waarschuwt voor dit heerschap
en geeft in overweging voortaan een legi-
timatie-bewUs te vragen, welk laatste wU
onvoorwaardelUk willen steunen.
RECLAME.
in het voorjaar, koop tijdig een oot
9622
NIEUWE UITGAVEN.
BU de N.V. Van Holkema en Warendorf's
Uitg. MU te Amsterdam verscheen een
actueel boekje, dat tot titel heeft „Nieuwe
ZakelUkheld in Opvoeding". Schrijfster er
van is J. RlemensReurslag.
Voor we iets van het werk zelf gaan zeg
gen, willen we eerst de aandacht vestigen
op zUn keurige uitvoering en origineele
typografische verzorging.
Elk hoofdstuk, het zün er acht, wordt
ingeleid door een teekening van den heer
Murattl.
„Nieuwe Zakelükheid", ja wat verstaan
we hieronder eigenlük? Het is iets waar
over we dagelyks hooren spreken onder de
meest verschillende omstandigheden. Om
een Juisten indruk te krijgen van de
nieuw ideeën en gedachten, welke in dit
boek tot uiting worden gebracht, is het
allereerst noodig te weten wat de schrijf
ster hieronder verstaat. ZU verstaat onder
nieuwe zakelijkheid, wat het gemeen-
schappelüke is in de nieuwe bouwsüjlen en
niet wat b.v. de internationale, de Fran-
sche, de Duitsche scheidt. WU zoeken in
onzen moellUken rijd, die, zooals een kran
tenbericht zeide ..niet trotsch is op gisteren
en geen moed heeft voor morgen", naar
nieuwe richtlijnen, zonder welke niemand
iets kan ondernemen of in iets slagen.
In de '8 hoofdstukken behandelt zU
achtereenvolgens „De eeuw van het kind;
de eeuw der techniek: de nood der Jeugd;
drie richtingslUnen; het nieuwe opvoe
dingsideaal; het gezin in de eeuw der
nieuwe zakelijkheid: de school in de eeuw
der nieuwe zakelUkheid; de jonge mensch
in de eeuw der nieuwe zakelijkheid en het
huwelijk in de eeuw der nieuwe zakelijk
heid.
Het zou ons te ver voeren, de vele hier
naar voren gebrachte ideeën te herhalen,
doch een ieder, die belang stelt in de on
derwerpen, kunnen wij dit hoogst belang
wekkende boekje ter lezing aanbevelen,
omdat we er vele dingen, die nog vaag
voor ons waren uit zullen leeren en be
grijpen. Het stemt tot nadenken.
Van Em. Querido's Uitg. Mij. te Amster
dam. vermelden we een bundeltje gedich
ten van Willem van Iependael, dat tot titel
heeft .Liederen van den zelfkant."
A. M. de Jong leidde deze gedichten in
en wU nemen hier gaarne een gedeelte uit
zUn uitgebreide inleiding over. omdat wij
alleen nog maar meer lof hebben toe te
voegen aan al het waardeerende dat hU
zegt over deze verzen en het verder ge
heel en al met hem eens zU'n.
„Deze liederen zijn gesproten uit het le
vende hart zelf van de onderwereld. Zij
vertolken een levensgevoel en een maat-
schappelU'k inzicht, die voor het meeren-
deel der lezers zeker moeilUk aanvaard
baar zullen blUken. en die schrUver dezes
allerminst gezond en aanbevelenswaardig
zou durven noemen. Al durft hU ze even
min eenvoudig verwerpen als kortweg
strafbaar of immoreel: aan deze dingen
ligt zoo oneindig veel verbonden, dat ze zo
al niet verontschuldigen, dan toch verkla
ren kan. en wie tot begrip komt. velt moei
lUk vonnis.
Misschien is nooit tëVoren een boek ver
schenen. dat zo zuiver, direkt en onomwon
den de gemoedsgesteldheid, de levensbe
schouwing. de gevoelswendingen en de at
mosfeer openbaarde van de wonderlik ver
wrongen en ontstelde wereld der beroeps
misdadigers van allerhande soort. Want
wie er niet zelf middenin geleefd heeft
en niet geleefd als belangstellend, intelli
gent of zelfs geniaal toeschouwer, maar
geleefd als deel van die wereld, als werkend
lid van de onderscheiden gilden die
dringt nooit of te nimmer zó tot het hart
der dingen door, dat hij ons kan openba
ren, wat deze verzen ons (met al hun mo-
gelike tekortkomingen in artistiek en intel
lectueel opzicht), als in de lichtflits van
een alles doorvlUmende bliksemstraal ont
hullen.
„Liederen van den zelfkant." Een stem
uit de onderwereld. Een zelfbewuste stem.
Een zeer menselike stem. Trillend van ont
roering. van mededogen, van verontwaar
diging. van woede en verzet, soms van
harde, onverzettelike trots en koude haat.
De stem van een natuurdichter, die uit
verworpenheid en duisternis roept naar de
schoonheid van het licht. De stem van
een oproerling, die zich bewust wil ma
ken. hoe hü een opstandige móest worden,
en het U toeschreeuwt, rauw en heftig,
dat gU opspringt ln Uw gemakkelUke
fauteuil, verschrikt, bewust dat hier ge
roepen naar Uw diepste gevoel voor men-
selikheid en recht.
Misschien zou men kunnen zeggen,
alles welbeschouwd is dit geen dichter-
poëzie Zeker onderscheiden deze verzen
zich scherp van de toegespitst intellek-
tualistiese sterk saamgedrongen en soms
vreemd gevormde poëzie onzer moderne
jongeren. Met wie overigens de zanger
van de „Liederen van den Zelfkant" zich
geenszins wil meten.
Deze liederen zUn geen product van de
studeerkamer, maar van een wild en
heftig bewogen leven; ze zUn niet zorg
vuldig overwogen en bU een of andere
moderne kunstinrichting aangepast, maar
ontsprongen aan een oproerig en veelzU
dig bewogen menselikheid, ze zUn onont-
kenbaar echt en direct ontspoten aan het
levende leven zelf, een gekneusd, mis
vormd en weerbarstig leven, een verne
derd en verbitterd mensenhart, dat de
strijd niet heeft opgegeven, zich uit de
dienste nood en vertwijfeling tóch omhoog
wringt naar het licht en roept naar ons,
voor zich en de verlorenen daar beneden,
de gevallen broeders, die van nature niet
minder waren dan gU en ik.
FRITZ HIRSCH.
Volgende week begint de tournée van
Fritz Hirsch in het buitenland met „Wenn
die kleinen Veilchen bliihen" Het gezel
schap keert eerst 1 April 1933 in ons land
terug met 'n nieuwe operette van Kreisler.
HENRI EERENS.
De heer Henri Eerens deelt mede, dat hU
het as. seizoen deel zal uitmaken van het
gezelschap-Saai born.
GEBOREN.
Petronella, D. van G. Rljsdam w,
Nahon Jeroentje, Z van B aS
C. Wassing.
0
OVERLEDEN.
Overleden: B. v. Houwellngea li
J. Buurman, M. 83 J. c, H v«
Molenaar, wede. 68 j.
ONDERTROUWD:
G. C. M. van Veggel jm. 23 j ea k
Hannaart jd. 23 j. P. P. Smit
W. A. van Hartevelt jd.
VOOR ZATERDAG, 14 MEI.
Hilversum, 296 M. Uitsl. VARA
zending 10.0010.15: v.m VPRO
6.457.00 en 7.307.45: Gymnastiek!:
8.00: Gramofoonpl. 9.00: Schrap
Kwintet o. 1. v. W. Drukker en Grams
platen 10.00: MorgenwUding - j
Voor arbeiders in de Continubedili
Schrammelkwintet o. 1. v. W. Drukk,
„Snarenzangers", Minny Erfmann
dracht) en VARA.-tooneel o. 1. v.
Cappellen 12.001.45: VARA.-sepli
1. v. Is. Eyl en Gramofoonpl. 2.(
Voogd: PlaatselUke kaderscholen-
Plantage- en geestelUke negerlier
(Gramofoonpl.). Toelichting: W. Zla
en P. Tiggers 2.45: Lezing! -
Vervolg plantage-liederen 3.30 P.
Van het Ontwapeningsfront 3.50:
Mandoline-ensemble o J. v. J. B
4.10: L. Cohen vertelt Amsterdamse#
gen 4.30: Vervolg Mandollnecorct
4.45: Sportpraatje 5.00: Beocfenit
huismuziek 5.30: S.DJV.P.-kwartlai
5.45: Pinksterprogramma van het
houders Radio-Comité. To v. d.
(zang), Joh. Jong (piano), VARA.-tj
0. 1. v. W. v. Cappellen en Joh. Jong
gel) 7.00: Jack Payne en zijn orb
7.30: Teun de Klepperman 7.45:
Payne en zUn baild 830 Joseph Seh
(tenor) met het versterkt VARA.-c
1. v. H. de Groot 9.00: ..Brand li
Jonge Jan", schets van H. Heje:
(Willem van Cappellen in alle rolle:
9.50: Vervolg concert met Joseph Set
10.30: Vaz Dias, VARA.-varia en
balnieuws 10.45: Louis Noiret f
aan den vleugel) 11.00 Orgelspel
Joh. Jong 11.15: Vervolg Louis No:
11.3012.00: Orgelspel door Joh. Joc
Huizen, 1875 M. Uitsl. KRO.-uitre
8.009.15: Gramofoonpl. 100)
kestconcert 11.30: Godsd. Halfuur
12.151.45: Sextetconcert 2.00. Gi
foonplaten 2.30: Kinderuur— 4.00:
4.20: Gramofoonpl. 4.40: Zan|
5.00: Sportpraatje 5.15: Gramol
6.00: Causerie 6.20: Gramofoot
6.40: Esperanto-les 7.10: Lezing -
Sportpraatje 8.00: Orkestconcert
Vaz Dias. Gramofoonpl. 9.15:
dracht 9.35: Orkestconcert
Voordracht 10.15Orkestconcert -
12.00: Gramofoonplaten.
Da ven try, 1554 M. 9.35: Morit
ding 9.50: TUdsein en bericM
11.20: Northern Studio-orkest o. I
Bridge 12.05: Orgelconcert Reg. h'(
12.40—1.50: Commodore Grand Orta
I. v. J. Muscant 2.50; Northern S
orkest o. 1. v. J. Bridge, m. m. v. Da
Reid (alt) 4.05: Orgelconcert Reg.i
4.35: Kinderuur 5.20: Berichte
6.05: Intermezzo uit Wales 6.50: T)
ville Programma, m. m. v. het BBC.4
orkest o. 1. v. Henry Hall 7.50: R
Mannenkoor o. 1. v. St. Robinson, m
S. Robertson (bariton) en B. Mason
ano) 8.20: Berichten 8 40—I
„The end of the Savoy Hill", over
van de oude studio's naar het N»
Broadcasting House. Samengesteld
Lance Sieveking.
ParUs „Radio-Paris", 1725 M. "i
II.50: Gramofoonpl. 8.05: Radio»
„La vie dröle" van L. Baldy 8.50
mofoonmuziek (klankflim-fragmentei
Kalundborg, 1153 M. 11.201.20:
eert uit Rest. „Wivex" 1.502.20
mofoonpl. 2.50—4.50: Kovacs La]#
zUn orkest (dansmuziek) 7.20: Wa«
fel-Ganne-concert o. 1. v. Gróndahl
Frühlingsboten, Waldteufel en La Cn
Ganne 8 45: Fiuitrecital door J Be'
9.00: Concert o. 1. v. Gróndahl ^1
orkest en solisten, o.a. Ouv. „Lulu", k'J
en uit „Drotog marsk", Heise.
Langenbcrg, 473 M. 6.25—7?!
11.2512.10: Gramofoonpl.
Concert uit München 1.552.4o:
mofoonplaten 4.205.35: Solist#
eert „aus Goethes Leipziger Llederbiw
7.20: Vroolijke avond m. m. v. de
Eysoldt 9.25: Berichten en hierna
12.20: Dansmuziek uit Berhjn.
Rome, 441 M. c.a. 7.25: GramoloJ
8.05: Opera „de Parelvisschers'' f»
Bizet. Orkestleiding. Riccardo Sanurt
Brussel, 508 en 338 M. 508 M
Gramofoonpl. 12.20: Chas
kest 4.20: Concert o. 1. v. R—T
5.20 en 5.50: Gramofoonpl.
mofoonplaten 7.50: Fragm. uit ./H
d'Arc", van Shaw 8.20: Zangv"0^!
8.35: Radio-tooneel 8.55: MaxAJ
orkest 10.20: Sluiting 338 M -
Max Alexys' orkest 4.20Chas
en zijn orkest 5.20 en 5.50: GraB;"]
platen 7.20: Omroeporkest o II
Walpot en solisten 9.3010.20.
muziekdoor Chas Remue's orkest
Zeesen. 1635 M. 7.20: „Hinuoer-^l
ber". vroolUke avond uit Fianknio 1
9.50: Berichten en hierna tot T
Dansmuziek door Hans Schindleu
orkest. jj|
