Humor uit het Buitenland. INGEZOGEN. FINANCIEEL OVERZICHT. „O. zeg. heb je een Egyptische mummie gekregen?" „Nee, dat Is m'n man. Hij heeft geprobeerd, zeil de kamer te behangen." (Judge) Dame aan de plano: „Kent 0 dit stuk?" Beroemd componist- .Kb nee ik oeD oang van olet." Dame: „Wei, nu nog mooier, 1 is van u zei tl' (London Opinion) Zij: „Hebt u wel eens een spoorweg, ongeluk gehad?" Hij: „Ja. Ik kuste eens in een tunnel het verkeerde meisje". (London Mail) /7-^r- Professorsvrouw: „Ik word toch zóó ver strooid Daar was ik nu uitgegaan om sokken voor )e te koopen en in plaats daarvan beb Ik een hoedje voor mezelf gekocht". (Vart Hem) „Hij heeft een school voor stotteraars." „Goede hemel, wie wil er nu stotteren leeren? (London Mall) „Is er ook een dokter onder het publiek?' (Judge) qqCP O Tante, dat krijgt u van mij. Vader zei. i u nooit 'n man hebt kunnen krijgen. (London 0/)/mbi|| Aanhoudend pessimisme in de Ver. Staten - Onzekerheid over de Amerikaansche geldpolitiek - Een voorzichtlgheidsmaat- regcl van de Nederlandselie Bank - Nog geen stabilisatie van het fond Sterling - Invoerrechten op thee in Engeland - Uis- rontoverlaging in Nederland - De toestand der beleggingsmarkt - Geringe handel ter Beurze - Verdere sluiting van Ilubber- ondernemingen. Nieuwe ingrijpende gebeurtenissen van ongunstigen aard zijn achterwege geble ven, tenminste op net oogenbltk, waarop wij dit bericht schrijven. Minder dan ooit te voren kan men onder de tegenwoordige omstandigheden zeggen, wat de dag van morgen zal brengen. Het is niet in de laatste plaats juist dit onbehaaglijke ge voel, een vage vrees dat na de reeks van onaangename verrassingen wellicht nog ernstige dingen te gebeuren staan, die zoo remmend op den beurshandel werkt. De belangstelling gaat thans vooral weer uit naar de ontwikkeling van den toestand ln de Vereenigde Staten. Zonder dat er aan wijzingen zijn, dat de verhoudingen aldaar zien ln den jongsten tijd verder hebben verscherpt, hebben de koersen op de New- Yorkscne beurs hun dalende richting vrij wel onafgebroken voortgezet. In de lijst van New-Yorksche noteerin gen, welke Reuter eiken dag naar Neder land uitseint, komt thans geen enkel fonds meer voor, dat nog boven pari noteert. De aandeelen van maatschappijen, die tot dusverre nog dividend hebben kunnen uitkeeren, en wier uit de vroegere winsten gevormd surplus ook thans nog niet uitge put 16 zijn er ln verhouding weinig slech ter afgekomen dan die van minder goed gefundeerde ondernemingen. Als voor beeld noemen wij de U. S. Steel Corpora- tlon, wier aandeelen thans beneden 30 pCt. noteeren, tegen een hoogste noteering van ruim 360 pCt. In 1929. Een dergelijke koers- afbraak teekent wel het grenzelooze pes simisme, dat zich van het Amerikaansche publiek heeft meester gemaakt. Men vraagt zich echter af, of er aan den voortgezetten stroom van verkoopen ook niet bijzondere oorzaken ten grond slag liggen, geen verband houdende met de positie der desbetreffende ondernemin gen, n.l. liquidaties van houders, die wel gedwongen zijn, hun bezit ten gelde te maken. Ongetwijfeld bestaan er in de Ver eenigde Staten nog heel wat „zwakke plekken" op financieel en economisch ge bied. Maar ook afgezien daarvan zijn er vele ondernemingen, die hun beschikbare middelen in effecten hadden belegd, en die deze thans liquide moeten maken ter aan vulling van het bedrijfskapitaal, dat vaak sterk van den ongunstigen gang van zaken heeft geleden. Daarbij komen dan nog voortgezette verkoopen door beleggings trusts e.d.. die op grond van statutaire be palingen de in hun bezit zijnde fondsen van de hand moeten doen, zoodra er geen voldoende zekerheid ten aanzien van het rendement bestaat. Dit alles zijn echter bijkomende omstan digheden; de grondoorzaak van alles blijft de ongunstige toestand van het bedrijfs leven en het ontbreken van aanwijzingen voor een op handen zijnde verbetering, nu de pogingen der Amerikaansche regeering, om door crediet-expansie het zakenleven te stlmuleeren. volkomen zijn gefaald. Intusschen is men blijkbaar nog niet aan het eind van deze proefnemingen. Dezer dagen heeft een Amerikaansch se nator het voorstel ingediend, om door inflatie het prijsniveau weer terug te brengen tot het peil van 1926 Ot zijn voor stel voldoende steun zal vinden, om tot wet te worden verheven, moet vooralsnog worden betwijfeld Dit neemt echter niet weg, dat deze en dereeltike eiannpn in het buitenland een onbehaasliik gevoel heb ben gewekt wat de toekomstige ontwikke ling van het Amerikaansche geldwezen betreft. In financieele kringen hier te lande heeft het in dit verband de aandacht ge trokken, dat de Nederlandsche Bank be sloten heeft, over te gaan tot het terug trekken van de goudvoorraden, welke zt] tot dusverre in de Vereenigde Staten had liggen. Men was geneigd dit te beschou wen als een blijk van wantrouwen van de bank-autoriteiten hier te lande tegenover de Amerikaansche geldpolitiek. Officieus is dit uitdrukkelijk tegenge sproken, waarbij betoogd werd, dat het besluit slechts tc beschouwen is als een voorzichtigheidsmaatregel, die verband houdt met de alaemeene onzekere tijds omstandigheden. Deze maken het once- wenscht een belangrijk deel van den goudvoorraad der Nederlandsche Bank. f. 103 mill toen van de totaal f.900 millioen in het buitenland te laten liggen Na de ongunstige ervaringen, die de Neder landsche Bank heeft ongedaan met haar oortefeoMle ln Pondenwissels wil men thans elk risico, hoe gering dit op zichzelf ook te achten is. vermijden. Wat het Pond Sterling betreft is de in sommige kringen gekoesterde verwachting- dat binnenkort tot stabilisatie zal worden overgegaan, niet vervuld door de mededee- lingen, welke de Engelsche minister van Financiën ten aanzien van dit punt in zijn begrootingsrede heeft gedaan. Definitieve stabilisatie acht de Minister in de naaste toekomst nog niet mogelijk. De monetaire toestand van Engeland is hiervoor stellig ook nog te onzeker. Het is een bekend feit dat de gunstige ontwikkeling van den Pon- denkoers in den laatsten tiid voor een belanerük deel is toe te schrijven aan het terugvloeien van buiteniandsch geld, dat in den eersten tiid na de ooheffing van den gouden standaard uit Londen was teruggetrokken. Op zichzelf is dit welis waar een gunstig verschijnsel, omdat het bliik geeft van het toenemende vertrouwen van het buitenland in de toekomst der Engelsche valuta. Deze buifenlandsche saldi vormen echter tpgellikertiid een be dreiging voor de stabiliteit van den wis selkoers. doordien zii te allen tijde weer teruggetrokken kunnen worden, wanneer de stemming om de een of andere reden weer mocht omslaan. Teneinde scheme fluctuaties in den wisselkoers echter zooveel mogellik te ver hinderen. stelt de Engelschp regeering thans de vorming van een „valnta-eealii- satie-fonds" in het vooruitzicht. Door aan- en verkoonen van hnitenlandsche wissels met bebnlo van dit fonds dat een ero"dkanitaal van 150 millioen n. st. zal hehben, eventueel door een leening op te nemen. zal een zekere controle od den Fpeelschen wisselkoers worden uitgeoefend. Wel mppode minister Chamberlain oo de vraag, of de handhaving van een min of meer stabiden Pondenkoers moeelük zou ziin. geen definitief antwoord te kunnen geven. Het fonds zal echter stellig als een rem kunnen werken totdat, wanneer de thans bestaande algeme»ne verwarring oo financieel en economisch gebied voor rus tiger verhoudingen zal hebben nlaats ge maakt.. tot defioitieve stabilisatie door wederinvoering van den gouden standaard za' kunnen word°n ovprgpgaan. ITitteraard heeft het feit, dat de Engel sche begrooting thans nog met een klein overschot sluit, nadat in Sentemhor nog een deficit van 74 millioen Pond Sterling was geraamd, on de beurs een oneunctigpn Indruk gpmaakt Intusschen verheelt men zich niet. dat Fneeland er hiermede nog niet is. al ware het allpen al omdat in de beeroot.'ng in het geheel geen rekening is gehouden met de te ontvangen en de te betalen norloessehulden. F<vst na de a s. eonferpnt'a te Lausanne zal blüken. of uit dezpn hoofde voor het rvnuwe bpnrootines- iaar al dan n'»t nieuwe eischpn aan de Fngelsphp sphstkïct, sullen worden gesteld waardoor de thans gemaakte hereVerun- gen omver geworpen zouden kunnen wnv<t en De middelen waarmede de Vn-nhflis begroeting sluitend is gemaakt geven Van Nederlenftseb standpunt uit heeion weinig aanleiding tot enthousiasme. Ei zal 'n invoerrpeht oo buitentqndsehe thee worden geheven van 4 pence per Tb. waardoor de Nederlandsch-Indlsche thee, die in Engeland zoo'n belangrijk afzetge bied heeft, in de eerste plaats wordt ge troffen, en dit te meer, nu thee, die uit de Britsche koloniën afkomstig is, slechts met twee pence per l.b. zal worden be last, waardoor het Engelsche product een aanmerkelijken voorsprong krijgt. Aan het verbruik van onze Indische thee zal dit natuurlijk niet ten goede kunnen komen, al hoopt men in theekringen, dat de vermindering van het verbruik min der ernstig zal zijn dan zoo oppervlakkig gezien zou moeten worden gevreesd, door dien men in Engeland onze thee vooral nooe.ig heeft om te mengen. Deze ever- weging heeft er toe geleid, dat thee-aan- deelen op de Amsterdamschc beurs door het aangekondigde Engelsche invoerrecht vrijwel niet zijn beïnvloed. Ook in de overige afdeelingen der Am- sterdamsche fondsenmarkt zijn de koers fluctuaties beperkt gebleven. De handel is feitelijk te gering, dan dat van een be paalde stemming zou kunnen worden ge sproken De disconto-verlaging door de Nederlandsche Bank met een half per cent, waardoor de lage stand van 2'/i is bereikt, is niet in staat geweest, de zaken ook maar eenigszins te stimuleeren. De maatregel is dan eok eerder te beschou wen als een uitvloeisel van den crisis-toe stand, die aanzienlijke bedragen, welke vroeger in het bedrijfsleven werden aan gewend, naar de geldmarkt heeft doen vloeien, en daar een abnormale ruimte hebben doen ontstaan. Particulier disconto heeft eenigen tijd zelfs beneden 1"/» ge noteerd, terwijl geld op prolongatie zelfs tijdelijk tot een half percent te verkrijgen was. Er bestaat wel een opmerkelijke tegen stelling tusschen de ontwikkeling van de markt voor geld op korten termijn en die c'er kapitaalmarkt. Deze is een gevolg van het algemeen bestaande wantrouwen, waardoor de neiging blijft bestaan, om groote bedragen op korten termijn be schikbaar te houden, in plaats van een meer of minder aanzienlijk deel van de aanwezige middelen te gebruiken voor aankoop van prime beleggingswaarden. Men neemt dan genoegen met een uiterst geringe rente, liever dan het risico te loopen van koersverlies, na de ongun stige ervaringen, die men in dit opzicht in de laatste jaren heeft opgedaan. Toch is er in den jongsten tijd wel iets meer belangstelling voor bepaalde soorten beleggingsfondsen waar te nemen, waar bij men zich echter voornamelijk beperkt tot de allereerste soorten obligatiën, als hoedanig op het oogenbllk eigenlijk alleen nog Nederlandsche staatsfondsen en en kele geldleeningen worden beschouwd. De nieuwe Nederlandsche 5°/» staatsleenlng kon tot 10»/» verbeteren, en ook de an dere soorten waren hooger. Daarentegen waren Indische leeningen eerder iets luier. Amsterdamsche leeningen werden gunstig beïnvloed door de voorgestelde loonsverlaging voor het gemeente-perso neel; leeningen 'sGravenhage brokkelden ln koers af en ook Rotterdamsche waren aan den zwakken kant. Voor Amerikaan sche spoorwegfonds is de stemming, na de scherpe fluctutaties van de vorige week, thans weer kalmer: een herstel van beteekenis is echter niet ingetreden en in sommige gevallen zijn de noteeringen zelfs verder teruggeloopen. Op de aandeelenmarkt zijn de leidende fondsen verder in koers gedaald. Aandee len Philips konden hun koersverlies tijde lijk Inhalen op het bericht, dat het nieuwe Philips-product, de electrische fiets, weldra in den handel zal worden gebracht. Wel zullen deze fietsen niet in ue Philipsfabrieken worden vervaardigd, doch in de groote rijwielfabrleken hier te lande, maar mochten zij opgang ma ken, dan zullen uit de licentie-overeen komsten toch zekere voordeelen voor Phi lips voortvloeien. Bovendien zal men zich natuurlijk niet tot de invoering van het electrische rijwiel alleen op de Nederland sche markt bepalen. Voor aandeelen Unilever was de onder toon aanvankelijk nog vast, waarbij het jaarverslag nog nawerkte. Het wachten is thans weder op de jaarvergadering, waar feet bestuur van Unilever mededee- lingen pleegt te doen over den markttoe- stand en over andere punten, die in het verslag niet of slechts even zijn aange roerd. Zoowel Philips als Unilevers sloten weer lager. Hetzelfde geldt voor Cultuurwaarden. Op suikeraandeelen hadden lichte schom melingen in den suikerprijs te New-York geen invloed, evenmin als het bericht, dat in Cuba overwogen wordt, den uitvoer van suiker te verbieden, tenzij een prijs van één dollarcent cif Cuba is bereikt, een mededeeling, die overigens nog niet bevestigd is. Rubberaandeelen dealden nog beneden het bereikte lage niveau. De thans inge zette sluiting van ondernemingen zal zich natuurlijk eerst na eenigen tijd in de exportcijfers kunnen gaan weerspiege len. De jaarlijksche productie van onder nemingen ln Ned.-Indië, die gesloten zijn of spoedig zullen sluiten, wordt geraamd op ca. 13000 ton; ook van Malakka en Colombo zijn berichten binnengekomen over het sluiten van ondernemingen of beperking van tap. Verwacht wordt, dat vele ondernemingen voor goed uit de productie zullen worden genomen en wel licht opnieuw met een ander gewas zul len worden beplant, waardoor het ge vaar, dat bij een verbetering van den markttoestand de productie opnieuw zal worden uitgebreid, wordt verminderd. Het zal natuurlijk jaren duren, voor het aanpassingsproces in de rubbercultuur zich zal hebben voltrokken en weer van een eenigszins normalen toestand kan worden gesproken. In dien tijd zullen heel wat ondernemingen hun gronden moeten abandonneeren en slechts die maatschappijen, die op cultuurtechnisch gebied een voorsprong hebben, zullen zich vermoedelijk weten te handhaven. Men moge het betreuren, dat door dit proces een kapitaal van eenige honderden millioenen guldens verloren geacht moet worden; het proces van „uitzieken" echter o. i. te verkiezen boven het kwij nende bestaan, dat de meeste rubber-on dernemingen nu reeds sinds jaren hebben geleid. Als een van de zeer weinige uit zonderingen, die zelfs in de laatste jaren nog met winst heeft gewerkt, noemen wij de Kali Bakar, die een dividend van 4°/o kan uitkeeren. Aandeelen Koninklijke petroleum zijn verder scherp gereageerd, op nieuwe ge ruchten over verlaging of zelfs passeering van het dividend. Een beslissing in dezen is echter door het bestuur nog niet geno men. De toestand op de petroleummaikt in zooverre verbeterd, dat in Amerika voor ruwe olie een prijsverhooging is doorge voerd. Hieronder volgt een overzicht van het koersverloop Koloniale Bank 51, 45. Ned. Ind. Handelsbank 57 1/4, 52 1/4. Aku 29 1/4, 25'/*. Ned. Ford 108, 100. Zweedsche Lucifers Mij. 7, 5'/-. 6. Philips 67 1/4, 58 1/4. Unilever 104>/2, 95 3/4. 96Ve. Alg. Exploratie 112'/*, 102. Kon. Petroleum 128 1/4, 106'/;. Amsterdam Rubber 34, 29 3/4. Indische Rubber 14, 10'/*. Kon. Ned Stoomboot Mij. 12, 9. Ned. Scheepvaart Unie 52'/:, 46. Kon. Paketvaart 100'/*, 93 1/4. Handelsver. .Amsterdam" 158";, 152, 153'/*. Javasche Cultuur 120, 108. Dell Batavia Mij. 98, 89'/;. Deli Mij. 115, 105. Senembah 121, 109'/:. (Buiten verantwoordelijkheid der i Copie van al of niet geplaatstil stukken wordt niet teruggegeval SIMAVI. M. de R.i Met belangstelling zullen velen i lezers uw bericht vernomen heitel prof. dr. A. Schweitzer ook weder lil den spreken zal over zijn werk oniel negers van Lambarene Ook m| I schen hem op zijr, edele poglnseri voorspoed toe. Slechts hopen wij. dB# die hem hooren zich willen lierlr thet is een vaderlandsche karail het vreemde te prijzen en het elt miskennen) dat hetzelfde gezegendl met dezelfde toewijding ook in onril zeesche gewesten geschiedt. Ook óf Oost-Ir.dié, waar op 60.000.000 fcj 1300 artsen zijn (in Nederland opii inwoners 52001), zijn uitgestrekte?) in de buitengewesten verstoken ar medische hulp bij besmettelijk! t:i bij lepra en framboesia, bij venrmi: bij moeilijke bevallingen. De regeaip daarin maar gedeeltelijk voorzien 3 trekken dan artsen van de medisch ding en zusters naar de verre oorfi Nieuw-Guinea, naar de ellandffl Geelvinkbaai. naar Borneo, bouwen! klein hospitaal, houden pollklinli! binden etterende afgrijselijke helpen barende vrouwen, vaak getij leen. zonder hulp. Maar ook deze f niet afdoende Daarom is de ver te Steun In Medische Aangelegenhedkl Inheemschen (Simavi) gesticht. Haf' is de (wel hoognoodige) belangs voor dien medischen nood te winnei sen en verpleegsters uit te zendenj te vestigen met een ziekenhuis, opd kamer, instrumenten, waarheen el volking gaan kan en dit alles zora] derscheid van gezindte of richlül geeft een driemaandelijksch ttjdsct met voortreffelijken tekst en ill»™, waaruit men leeren kan. hoeveel Ril heeft tot stand gebracht. En ons' bare gedachten gaan uit naar die» mannen en vrouwen, die eenzaamj cerd. sober beloond de ijselijke der bevolking lenigen, zonder bijbe barmhartige Samaritanen Nog kort! den zat zuster Glastra alleen op O') een eiland aan de Noordkust van I Guinea, in een primitief lazare.:JJ voor zieken van allerlei soort, ge™ beenwondenterwijl in eentf kamer vrouwen hare verlossing Natuurlijk kost dit alles geld. ER f guller toevloeien naarmate het de vruchten van Simavi beter worden. Wij hebben dit (het behoenj welijks gezegd te worden) niet Fr ven om prof. S. den wind uit de VJL nemen. Niets daarvan, wij gunrRI zijn succes. En ook in Indle efrj hem. Doch het scheen ons dun r zaak van eenvoudige eerlijkheid wagen van dien stillen, heldhaftig^ langeloozen arbeid, daarginds door landgenooten, niet minder ec-T het werk dat prof. S. onder zURf L. KNAPPE lid hoofdbestuur S doet. Steunt, bij gelijken prijs ts I hü De Nederlandsche Indastrit Hiermede dient gij Dw En bestrijdt gij de u>erM"c

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1932 | | pagina 10