Herinneringen
van een Oud-Commissaris van Politie.
Directie en Administr. 2500
Redactie1507
HEERENBAAI
SCHEEPSTIJDINGEN.
De voornaamste
weerkundige waarnemingen.
RADIOPROGRAMMA.
8
XXV.
DE VERBAASDE KLEERMAKER.
Een kleermakertje had er de voorkeur
aan gegeven zijn leven als vrijgezel te
slijten; was het, omdat hij misdeeld was
door de natuur of was hij filosofisch aan
gelegd? 't Doet hier niet ter zake; ik ver
meld dit alleen maar als Inleiding om te
vérklaren, hoe het kwam, dat hij op zijn
vijftigste jaar een voorkamer bewoonde,
die hem tevens tot slaapkamer diende en
met het oog op zijn leeftijd gelijkstraatscli
was.
De man had zich op een avond ter ruste
gelegd, zijn kleeren voor zijn bed over een
stoei gehangen en zijn zilveren horloge op
het nachtkastje gedeponeerd, opdat hij bij
't ontwaken spoedig kon zien of het tija
was om op te staan. Dat had hij al veel
malen zoo gedaan en des morgens vond
hij alles in den staat, waarin hij het had
gelaten voor hij de oogen sloot. Hij was,
als gezegd, ongetrouwd, had geregeld werk
en alzoo was er geen enkele reden, waar
om hij door onrustige droomen geplaagd
zou worden. Hij sliep als een os, doch juist
zijn gemoedsrust zou hem noodlottig woi-
den. want toen hij op den morgen, waarop
dit verhaal begint, ontwaakte en de hand
uitstrekte naar zijn horloge, tastte hij te
vergeefs: het lag niet op het nachtkastje.
Man van vaste gewoonten als hij was, be
vreemde hem dit en hij richtte zich op in
zijn bed.
Verbeeld u zijn verbazing, toen hij ont
dekte, dat het horloge niet op het nacht
kastje lag en evenmin op de tafeL Hij
greep naar zijn vest en ook daarin was
het niet. terwijl hij tevens zag, dat zijn
pantalon eveneens verdwenen was, ja. ook
zijn schoenen, die hij voor het bed had
geplaatst, waren nergens meer te zien.
Terwijl onze goede man in zijn geest
naging of hij den avond te voren mis
schien in een minder normalen toestand
was thuis gekomen, maar weldra vast
stelde. dat dit niet het geval was geweest,
drong het tot hem door, dat 's nachts
iemand in zijn kamer was geweest en
breek, schoenen en horloge had meege
nomen, wat hem hoogst onaangenaam
1rof, temeer daar met zijn broek zijn por-
lemonnale was verdwenen, waarin zijn
ht-fle geldelijk bezit: vijftien guldeu. De
kamerdeur was nog op slot en de men-
schen, bij wie hij woonde, waren brave
lieten, die ook geen flauwe grappen zou
den uithalen, zoodat het niet anders kon,
of iemand had 's nachts het raam open
geschoven en was er door gekropen om
langs denzelfden weg v eer te vertrekken.
t' Leen geen twijfel of zoo was 't gebeurd,
want hét raam stond nog op een kier en
een bloemenstandaard voor het raam was
verschoven.
De kleermaker bevond zich in een heel
lastige positie, want hy had geen tweede
pantalon en kon zich in oen onvoegzaam
toilet niet aan zijn Kostvrouw vertoor.en.
Zoo kon hij toch ook niet blijven en hij
opende de kamerdeur op een kier om de
juffrouw te roepen, wie hij ln weinig woor
den mededeelde wat er gebeurd was, zorg
dragende, dat niets dan zijn hoofd zicht-
baar werd.
De Juffrouw begreep haalde een panta
lon en een paar schoenen van haar man
en stak die behoedzaam om de deur, ter
wij! zij het hoofd zedig afwendde.
De kleermaker haastte zich, zich 'n pre
sentabel uiterlijk te geven, waarna hij met
de juffrouw het geval kon bespreken, die
hem aanried naar de politie te gaan. te
zijner opbeuring er bij voegende, dat- er
wel niets van terecht zou komen.
Hoopvol gestemd zocht de man mij op
en toen hij mij in enkele woorden het
geval had medegedeeld, verzocht ik hem
te gaan zitten; ik zou dan proces-verbaal
opmaken, doch voor ik daarmee begon,
verwyderde ik me even uit de kamer om
ceu mijner rechercheurs een opdracht te
geven.
Ik liet hem alles vertellen zooals dat ge
bruikelijk is en schreef. Toen we bijna
klaar waren, werd de deur geopend en een
rechercheur verscheen met een man, dien
ik zoo zette, dat de kleermaker hem wel
moest zien en hij sprong van verbazing
van zijn stoel. Was hij verrast geweest,
toen hit 's morgens broek en schoenen
miste, zijn verbazing was zeker nog groo-
ter, toen hij de pantalon terug zag om
de beenen van den man en zijn schoenen
aan diens voeten, terwijl hij met blijde
verrassing zag, hoe de rechercheur de ver
miste portemonnaie met inhoud uit een
der zakken van de bewuste broek haalde.
Hij verwachtte natuurlijk ook het horloge
terug te zien, maar dat konden wc niet
te voorschijn tooveren.
De kleermaker was stom, iets, wat men
even tevoren van het praatgrage mannetje
als een onmogelijk iets beschouwd zou heb
ben. Hij ging weer zitten en toen hij de
spraak terug kreeg was 't om alleen maar
te kunnen uitroepen: hoe is 't mogelijk,
hoe is 't mogelijk! Neen, dat ging boven
zijn pet, maar ik deed of het de meest ge
wone zaak van de wereld was, dat als in
Amsterdam 's nacht Iets gestolen werd, je
den volgenden morgen dief en gestolene
op het bureau had. „Ja", zei ik, „dat gaat
zoo bij ons, hè!"
,,'t Is een mirakel", repliceerde de man
en hy had graag gevraagd hoe dat zoo
kon, maar durfde het niet goed; wees er
verzekerd van, dat na dien tijd nooit
iemand wat ten nadeele van de recherche
moest zeggen, ais hij het hoorde.
Om te voorkomen, dat men mij er van
zou verdenken, dat ik fantaseerde, wil Ik
een verklaring van het geval geven.
Misschien denkt men. dat dien nacht
een man was betrapt of onder verdachte
omstandigheden aangehouden en dat nu
toevallig bleek, dat dit de persoon was,
die den kleermaker had bestolen, maar
zoo was het toch niet. Toen de kleermaker
bij mij kwam. had ik geen verdachte en
wist ik ook niets van den diefstal af en
niettemin had ik zonder eenige aanwijzing
omtrent den dader dezen een half uur
later te pakken. Hoe dat kon?
Een paar weken te voren wa6 In een
andere straat bij ons in de buurt bij een
kastelein diefstal gepleegd onder soort
gelijke omstandigheden. Daar zou men
het raam van een opkamer hebben open-
gesehoven nm daarbinnen te gaan en van
daar langs een trapje een onder dat ver
trek gelegen kamer te bereiken, waar man,
vrouw en vier kinderen sliepen, Uit den
jaszak van den man zou een portefeulle
met bankpapier zyn gestolen.
Toen ik daarvan aangifte kreeg, geloofde
ik er niet veel van; het leek me hoogst
onwaarschynlijk, dat men ln die slaap
kamer kon komen en er rondscharrelen,
waarbij zelfs licht gemaakt moest worden,
zonder dat een der zes personen daarvan
iets zou bemerken: de kastelein moest
bovendien juist nog al wat geld aan de
brouwerij betalen en de zaken gingen niet
al te best, dus was zoo'n diefstal wel ge
schikt om een surseance van betaling te
krijgen. Eén ding was er, dat op inklim
ming kon wijzen en dat waren krassen op
de steenen onder het raam der opkamer,
maar veel zei dat niet. Ik werd niet wyzer
in die zaak, maar toen kreeg ik een paar
dagen later weer een aangifte van inklim
ming, zonder dat ik ook daar eenige aan
wijzing omtrent daders had.
Doch één ding stond nu wel vast: de
kastelein had niet gelogen en tweedens
had ik te doen met een of meer jongens,
brutaal als de beul. die mijn buurt bhjk-
baar als operatie-terrein hadden gekozen
en er dus hoogstwaarschijnlijk ook woon
den, want die buurt, meer bekend als „de
Pijp" genoot het twijfelachtig voorrecht,
dat het verbazend veel „gajes" tot schuil
plaats strekte, een omstandigheid, die het
al heel moeiiyk maakte om een bepaald
persoon te verdenken, als er een diefstal
was gepleegd, want er waren er wel hon
derd, die gezien hun antecedenten, in aan
merking kwamen.
Een greep in de lucht deed ik dus niet.
Op verklikkers behoefde ik ook niet veel
te rekenen, want de knapen waren solidair.
Weet echter, de meeste dieven zijn dom, in
de beteekenis van weinig intellectueel en
daaruit ls te verklaren, dat ze er gewoon
lijk maar één systeem op na houden; bo
vendien zijn ze ook veelal bügeloovig.
Hebben ze als resultaat van hun denken
een systeem ontworpen en slagen zij een
paar keer by hun operaties volgens dat
systeem, dan is het zeer onwaarschijnlijk,
dat ze op een heel andere manier zullen
gaan gappen, want dan staan ze voor
vreemde risico's. De recherche is dan ook
goeddeels ingesteld op recidive.
Ik maakte me sterk, dat er meer in-
klimmingen zouden volgen en ik wist, dat
voor een inklimming het terrein verkend
moest worden en daarom droeg ik een paar
handige agenten op, in burgerkleeding en
per flets 's nacht de straten te doorkruisen
om te zien of er bekende jongens aandacht
schonken aan ramen van benedenwonin
gen. Door hen werd toen mijn aandacht
gevestigd op een paar snaken, die op een
nacht schijnbaar achteloos tegen een ven
sterbank leunden en een hunner stond in
een slecht blaadje.
Toen de diefstal bij den kleermaker eer-
paar dagen later was gepleegd, zei ik daar
om op goed geluk tegen die agenten: Haal
Arie. Ze gingen er op uit en vonden Arie,
die van beroep glazenwasscher was, bezig
aan het zeemen van de ruiten der kerk.
Arie werd meegenomen: het resultaat is
bekend; het horloge werd bij hem thuis
gevonden, zoodat de kleermaker zijn hee-
len inventaris weer terug kreeg.
Zonder geluk vaart niemand wel. maar
aan geluk alleen was 't hier toch niet te
danken, dat wc den dader kregen; het
was het preventieve optreden, dat hier het
spoor gaf: van een dergelijk preventief op
treden ken ik nog een treffend staaltje.
H.
KON NED STOOMB-MU.
AGAMEMNON, 14 April van Genua naar
Livorno,
ARIADNE. Middel. Zee n. R'dam, pass. 14
April Ouessant.
AJAX, 14 April van R'dam n. Middl. Zee.
ATLAS arr. 12 April te Curacao.
BAARN, 13 April van Arica n. Callac.
CERES, 14 April n.m. 10 uur van A'dam
te Hamburg.
HERMES, 13 April van Salonica te Limni
ORION, 14 April van Algiers te Palermo
ORPHEUS. A dam n. Kopenhagen, pass.
15 April Holtenau.
SIMON BOLIVAR, 14 April van Curacao
naar Puerto Cabeilo.
THESEUS. 14 April van Kopenhagen naar
Aalborg.
MEROPE, 14 April van Hamburg te A'dam
HOLLAND—AFR1KA-LIJN
AMSTELKERK, 15 April van Durban te
Lorenzo Marques.
HEEMSKERK, arr. 15 April te Amsterdam
MAASKERK, uitreis, 13 April van Free
town naar Takoradi.
MAATSCHAPPIJ NEDERLAND.
BENGKALIS. 14 April n.m. van Amster
dam te Hamburg.
HOLLAND—AMERIKA-LIJN.
BEEMSTERDIJK, 14 April van New York
te Baltimore.
ROTT LLOYD.
KOTA INTEN. thuisr„ 14 April te Havre:
wordt 15 April n.m. te Londen verw.
DEMPO, thuisreis, 15 April v. Singapore.
SIBAJAK. uitreis, 14 April van Colombo.
KOTA NOPAN, thuisreis, 15 April van
Belawan.
SOEKABOEMI, uitreis, 15 April te Padang
TOSARI, 15 April van Schiedam n. Brake.
JAVA—NEW-YORK LIJN.
BLITAR, Java n. New York, pass. 14 April
Perim.
o
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
LEKHAVEN, 13 April v. Tampa te Mobile.
ONZE TELEFOONNUMMERS:
(op 2 lijnen)
BAROMETERS.
I.
Er zyn tal van menschen, die zich heb
ben aangewend op geregelde tijden naar
het weer te kijken en dan uit de waar
genomen verschijnselen een voorspelling
van het te verwachten weer op te maken.
Bij dit kijken naar het weer stelt men
zich in den regel tevreden met het waar
nemen van den wolkenhemel, het klop
pen tegen den barometer om te zien of
dit instrument een stijging of een daling
van den luchtdruk aantoont, en het af
lezen van een thermometer, die ergens
buiten hangt.
Aan dit stelsel van waarnemingen ont-
j breekt heel wat. Het is gemakkelijk ge
noeg om het te verbeteren en ik wil dan
nu ook verschillende gebreken aanwijzen
eD de middelen tot verbetering behan
delen.
Om een goed inzicht in de weersgesteld
heid te krijgen, moet men ten minste de
I volgende weerfactoren nagaan; de lucht-
I drukking in verband met de veranderin-
I gen sedert de vorige waarneming, de
temperatuur, den wind, de bewolking, de
stroomingen in hoogere luchtlagen en de
I vochtigheidsgraad van de lucht.
Het behoeft nauwelijks gezegd te wor-
I den, dat de luchtdrukking en hare ver-
I anderingen alleen maar kunnen waarge-
1 nomen door middel van een meet-instru-
ment, den barometer. Minder algemeen
bekend is, dat men verschillende soorten
barometers kan gebruiken. De meest be
kende en meest gebruikte is de zg. ane
roïde-barometer. het klok-achtig uit
ziende instrument, dat gewoonlijk ge
monteerd is op een meer of minder in
gewikkeld uitgesneden houten onderstuk.
Niet zelden wordt de prijs van het instru
ment aanzienlijk door dat onnoodige ver
siersel verhoogd. Er zijn stellig ook veel
menschen, die de waarde van het instru
ment naar de grootte en grilligheid der
versiering beoordeelen en zich bij hun
keuze daardoor laten leiden. Dat is na-
tuuriyk niet juist, want de bruikbaarheid
van den barometer moet uitsluitend wor
den beoordeeld naar het mechanisme. Nu
Ls dit in het algemeen niet ieders werk
en ook niet gemakkelijk. Velen hechten
ook geen waarde aan de goede werking
van een barometer maar beschouwen hem
als een aankleeding van de vestibule van
het huis. die fatsoenshalve niet mag ont
breken. Toch is het ophangen van den
barometer in de vestibule geen kwade ge
woonte, die waarschljniyk ontstaan is nit
de zucht om nog even. voor het uitgaan,
de kansen op regen na te gaan. Deze
plaats ls trouwens voor den barometer
zeer geschikt, vooral omdat daar de tem
peratuurswisselingen niet groot zijn.
Met het bezit van een barometer van
zeer goede kwaliteit is men echter nog
niet zeker van zyn juiste aanwijzing.
Aneroïde-barometers hebben n.l. de on
aangename eigenschap, dat zij op den
langen duur een miswijzing krijgen, die
men niet opmerkt voordat men zijn aan
wijzingen vergelijkt met die van een stan
daard-barometer in de buurt, of doordat
deze zoo groot wordt, dat zijn aanwijzin
gen al te gek worden, b.v. wanneer het
instrument zwaren storm aanwijst, ter
wijl het bijzonder mooi en rustig weer is.
Kent men. b.v. door vergelijking met
een standaard-barometer, de miswijzing
nauwkeurig, dan kan men het instrument
„gelijk zetten". Aan de achterzyde vindt
men in de sluitDlaat een klein gaatje en
daarachter, eenigszins in de diepte, een
schroefje. Door daaraan met een schroe
vendraaier heel luchtig "en klein beetje
te draaien, kan men X wyzer zooveel
verstellen als noodig is X de miswijzing
op te heffen. De wijzer beweegt zich in
dezelfde richting als waarin men de
schroef draalt.
Het is noodig den barometer van tyd
tot tijd opnieuw te regelen. Sommige ba
rometers verloopen snel, anderen lang
zaam.
Een ander euvel van vele aneroïde-
barometers is, dat zij gevoelig zijn voor
de temperatuur, d. w. z. dat zij bij de
zelfde luchtdrukking verschillend wijzen
naarmate de temperatuur hooger of lager
is. De fout is niet te herstellen en is las
tig te controleeren. Hecht men aan juiste
waarnemingen, dan zou men zoo'n instru
ment buiten gebruik moeten stellen. Het
gebrek kan veroorzaakt worden doordat
de z.g. aneroïde-doos niet voldoende lucht-
ledig is. Deze doos, het eigenlijke werk
zame orgaan van den barometer, is een
platte, cirkelvormige doos met gegolfden
bodem en deksel, die luchtledig behoort
te wezen. Binnen in de doos heerscht dus
i geen druk, bulten drukt de dampkring er
op. De doos zou totaal plat gedrukt wor-
I den (met een kracht van 1 K.G. per c.M.2
oppervlak aan weerszijden) wanneer niet
j een sterke U-vormige stalen veer de doos
j in model hield. De spankracht van deze
veer maakt evenwicht met den luchtdruk.
Wanneer deze laatste vermindert, geeft de
veer na. wordt de doos iets uitgezet, en
komt de wyzer van den barometer, die
ermede verbonden is, in beweging, en om
gekeerd. Is er nu een beetje lucht in de
doos aanwezig, dan zal deze by wisse
lende temperatuur verschillende span
kracht hebben en de werking van den
atmoafertschen druk tegengaan, waar
door de wyzerbeweglng verkleind wordt.
De barometer kan dan niet gelijk wijzen.
Het bekende tikken tegen den baro
meter dient om den geringen tegenstand
die het mechanisme door onderlinge wrij
ving der bewegende deelen ondervindt, te
overwinnen. Deze wrijving maakt, dat de
wyzer van den barometer iets op zyn be
weging ten achter is. Door het tikken
neemt hy den stand In, die overeenkomt
met de heerschende luchtdrukking. Daar
na leest men den stand af en noteert dien,
zonder te letten op de woorden: veran
derlijk, mooi weer, storm, enz., die op de
schaal staan en geen byzondere beteeke
nis hebben. Een losse, verstelbare wijzer
dient om den stand van den barometer
te markeeren in verband met een latere
aflezing.
Verscheidene aneroïde-barometers heb
ben z.g. vertraging, die ontstaat doordat
de aneroide-doos tengevolge van gebrek
aan inwendige soepelheid van het metaal,
waaruit zij is gemaakt, in haar vorveran-
deringen achter blijft. Tegen dit euve! ls
niets te doen. Bij snelle drukveranderin
gen kan de aanwijzing wel een paar mili-
meters mis zijn.
De aneroïde-barometer moet worden
opgehangen op een plaats, waar hy be
veiligd is tegen stooten en schokken, stof,
vocht en groote temperatuur-wissellngen.
Men zal alty'd veel genoegen beleven van
VOOR ZONDAG 17 APRIL.
Hilversum, 298 M. 8.15—10DO: VARA
10.00—1ÏDU: VPRO 12.00—5.00:
AVRO 5.00—8.00: VARA 8.00—
12.00: AVRO 8.15: Gymnastiekles
8.30: Esperanto-cursus door J, Lem
8.55: Voetbal- en Postduivennieuws
9.05: Tulnbouwhaltuurtje 9.3010.00:
Gramofoonp). 10.30: Kerkdienst uit de
Ver. v. Vrijz. Herv. te Haarlem 12.00:
Omroep-Kieinorkest onaer leiding van
W. Knikker 1.45: Boekenhalluurtje
2.154.00: Ooggetuige-verslag Voetbal
wedstrijd Holland—Belgié door H. Hollan
der 4.00: Kovacs Lajos en zijn orkest
(Refreinzang: Bob Scholte.) 4.45: Vaz
Dias en Gramofqon.pl. 5.00: Kinaer-
uurtje 6.00: VARA-orkest onder leiding
van H. de Groot. O.a. Ouv. Dichter una
Bauer, Suppé 6.45: Literair halfuurtje
A. M. de Jong en Andr. Latzko. 7.31):
Vervolg concert. Oa. Slavische Rhapsodie
Friedemann 8.00: Vaz Dias 8.15:
Kovacs Lajos en zijn orkest (Refrein
zang: Bob Scholte.) Met medewerking van
„The Twinkling Five" 9.30: Koos Koen
in „Het Bruiloftsdiner" 10.00: Concert
voor 2 plano's met orkestbegeleiding (Mo
zart). J. Callenbacli en Gerda Nette m.
m. v. het Omroeporkest o. 1. v. A. van
Raalte 10.25: Gramofoonpl. 10.40:
Omroeporkest onder leiding van A. van
Raalte. M. m. v. Frank Titterton (tenor.)
O.a. Ouv. Zar und Zimmerman, Lortzing
11.3012.00: Gramofoonpl.
Huizen, 1875 M. 850: NCRV 9.30:
KRO 5.00—7.45: NCRV Hierna KRO
8.30: Morgenwijding met medewerking
van NCRV-dameskoor 9.30: Gramo
foonpl. 10.00: Hoogmis uit de Kerk v. d.
H. Franciscus van Assisië te Amsterdam
11.45: Middenstandskwartiertje 12.00:
Gramofoonpl. 12.10: Literaire causerie
12.30: Haydn-Herdenklng. Met mede
werking van Dr. Willem Mengelberg en
het Concertgebouw-strijkkwartet (2 violen
altviool en cello) 2.30: Verslag van de
Voetbalwedstrijd Holland—Belgie 4.30:
Ziekenhalfuur 5.00: Orgelspel door Ir.
C. C. G. van Buuren 5.20: Afvaardl-
gingsdienst van het Zend. Echtpaar D.
Rijkhoek naar Samosir (Sumatra) van
uit de Vrije Evang. Gem. te Dordrecht.
Hierna Orgelspel door Ir. C. C. G. van
Buuren 7.45: Boekbespreking 3.10:
Voetbaluitslagen 8.15: Uit de voorm.
Dominicaner Kerk te Maastricht: Kon.
Zangver. „Maasteechter Staar", o. 1. v. P.
Gielen. Sted. orkest van Maastricht on
der leiding van H. Hermans en Anny
Woud (alt.) 0.a. Ariadne auf Naxos,
Haydn en Feuervogel-Suite, Strawinsky
Ca. 9.30: Vaz Dias 10.40—11.00: Epi
loog.
Daventry ,1554 M. 9.50: Tydsein. Be
richten 250: Concert. Fred. Hartley's
kwintet 3.05: Lezing 3.20: Missie
praatje 3.35: Britsche muziek voor
strijkinstrumenten. BBC-orkest onder lei
ding van A. Boult 4.35: Concert. L.
Llubera (sopraan) en Serge Prokofieff
(piano) 5.205.40: Kinderuur 7.20:
Kerkdienst 8.05: Orgelspel 8.10: Be
richten 355: BBC-Theater-Orkest o. 1.
van L. Woodgate. Met medewerking van
Tom Jones (tenor). O.a. Suite Four Ways,
Coates; Serenade, Toselli en liederen van
Donaudy 9.50: Epiloog.
Parijs „Radio-Paris". 1725 M. 7.05:
Gramofoonpl. 11.40: Religieuse muziek
12.20—2.50: Gramofoonpl. 2.50: Ver
slag van den Voetbalwedstrijd Corin
thians—Sochaux 6.20: Gramofoonpl.
7.20: Gramofoonpl. voor de jeugd 3.05:
idem 8.50: Dansmuziek.
Kaiundborg, 1153 M. 11.20—12.20:
Radio-orkest o. 1. v. Reesen 250: Koor
concert 2.454.20: Radio-orkest onder
leiding van Gröndahl. Met medewerking
van M. Jacobsen (zang) en F. Jensen
(piano) 7.20: Fragm. uit „Fatinttza",
Suppé. Orkest en solisten onder leiding v.
Reesen 8.35: Muzikale voordracht
9.45: Serenade D-dur, Op. 25 (fluit, viool
en viola) Beethoven 10.1511.50: Dans
muziek,
Langcnberg, 473 M. 6.207.45: Ham
burger Havenconcert 10.50: Bach-can-
tate 12.20—1.50: Concert oJ.v. Wolf
3.505.20: Koor- en orkestconcert o. l.v.
Heinz Eccarius 7.20: „Zigeunerllebe",
romantische operette van Fr. Lehér. Di
rigent: Kühn. Regie: Anheisser 10.05
11.20: Dansmuziek o. 1. v. Eysoldt.
Rome. 441 M. 755: Gramofoonpl.
3.05: Gevarieerde concert- en tooneel-
avond. O.a. Spaansche Symphonie voor
viool en orkest. Lalo en uit „Don Carlos",
Verdi.
Brussel, 508 en 338 M. 508 M.: 6.20
en vervolgens elk uur: Postduivenberich-
ten 11.35—1.05: Gramofoonpl. 2.20:
Verslag Voetbalwedstrijd Holland—België
4.20: Concert o. 1. v. Poppelsdorff
5.35: Gramofoonpl. 7.20: Opera-comique
„Le Postillon de Lonjumeua", van A.
Adam 338 M.: 6.20 voorm.: zie 508 M.
11.351.05: Gramofoonpl. 2.20: Zie
een zelfregistreerenden barometer (baro-
graaf.) Bij dit instrument is het werk
zame deel een stapeltje ancroïd-doosjes.
waardoor de bewegingen vergroot worden.
Deze worden bovendien door hefboom
overbrenging op een schrijfarm met
schrijfstift verder vergroot en in een
doorloopende lijn opgeteekend op een
papierstrook, die door een uurwerk in een
week wordt voortbewogen. Over de aan-
teekeningen (barogrammen) van dit in
strument hoop ik later het een en ander
te schrijven. Voor de weervoorspelling zijn
zij van groot nut.
Voor zeer nauwkeurige luchtdruk-me
tingen. die vrij van fouten zijn, moet men
eigenlijk gebruik maken van een kwik
barometer. De aflezingen moeten worden
gecorrigeerd voor temperatuur. De lengte
van de kwikzuil, die de maat is voor de
luchtdrukking, is n.l. by dezelfde druk
king grooter naarmate de temperatuur
van het kwik hooger ls. Een goede kwik
barometer moet dus voorzien zijn van een
thermometer. Bij temperaturen boven nul
moet men van de aflezing in inch een
bedrag aftrekken, dat bij 10 gr. C. 15 inch,
by 16 gr. C. 2.0 toch, by 25 gr. C. 3.1 inch,
dus voor eiken graad C. iets meer dan
0.1 inch bedraagt. Alle afgelezen standen,
ook van den aneroïde-barometer, moeten
gecorrigeerd worden voor de hoogte, waar
op het instrument boven normaal peil
(N AR.) hangt. Deze correctie ls negatief
en bedraagt voor eiken meter hoogte-ver
schil 0.1 inch.
Ik ben gaarne bereid aan lezers, die be
zwaren met hun barometer ondervinden.
Inlichtingen en raad te geven.
Ten slotte wil ik er nog op wyzen dat
antieke barometers, waarvan meestal de
buis stuk of in het ongereede is geraakt,
gemakkelijk hersteld kunnen worden.
(Nadruk verboden.) C. N.
508 M. 450: Concert o. 1. v. tta.
5.20: Gramofoonpl 750; cw
1, v. Kumps O.a. London-Symphont t.
han Williams 3.05: „Het Kind*'
Heyermans 8.35—950: Verrok,
cert. O.a. Mephisto-wals, Liszt.,
Zeesen, 1635 M. 7.10: Sportniai
7.20: „Der letzte Walzer", operette,;
Strauss. Bewerking: Max Ast. tfli
J. Holzer 9.35: Berichten en rt
tot 11.50: Dansmuziek door Juan u,
en zijn orkest.
30
Hl i
Inca
brie'
Lelde
B
VOOR MAANDAG 18 APRR,
Hilversum. 296 M. Algemeen
gramma, verzorgd door de VARA. -
7.00 en 7.30—7.45: Gymnastiekles
Gramofoonpl. 9.00: Amsterdams^]
listenkwintet o.l.v. L. Cohen en c
foonplaten 10.00: Morgenwijding
10.15: Voordracht door Mlnnij Et
10.30: Vervolg concert 11.45,
dracht door Mlnnij Erfmann -
I.45: VARA.-septet o.l.v. Is. Eijl et
mofoonpl. 2.15: Boekbespreking
Martien Beversluis 3.00: Fluit
Joh. Feitkamp. m. m. v. P. Tiggers
3.50: Zang en piano. resp. Ellzed»
en Joh. Jong afgew. door gramofa
ziek 4.00: Gramofoonpl. 450
de kinderen 5.00: Trio W. Dm!
Gramofoonpl. 6.40: Prof. W.
Het bevolkingsvraagstuk 7.00: P;
glsch concert. VARA.-orkest 0. l.v.j]
Groot .Inleiding: P. Tiggers m. nu
Renesse (cembalo), L. Sjouwerman
8.00: M. Beversluis: De plastiek;]
poëzie 8.20: Gramofoonpl. -
„Sonja" ,spel in een bedrijf van K
koff. regie: W. v. Capellen 9.30: ïj
orkest o. 1. v. H. de Groot KM
Dias 10.15: VARA.-orkest o.Lv.:
Groot 11.00—12.00: Gramofoonp!
Huizen, 1875 M. Uitsl. NCRV-'
ding 8.00: Schriftlezing
Gramofoonpl. 10.30: Zieken:
II.00: Chr. Lectuur 11.30: Grami
12.30: Orgelconcert Jan Zwart -
Voor de scholen (voordracht doo;
Lange) 2.35: Causerie door A. J
3.153.45: Knipcursus 4.00:
uurtje 5.00: Gramofoonpl. 51 J
Liederenuurtje door Joh. de Heer - X
Vragenuurtje 7.45: Ned. Chr. Per j
3.00: Speciaal programma v. d.
8.15: Vanuit „Hof van Holland"LÏ
sum: Hilv. Mannenkoor „Apollo" 0 j
Andriessen. Huldiging van Corn. Kt
sloot door den Burgem J. M. J. 8
booy, m. m. v. W. Snoeks (tenor) t
Xeessen (viool) 9.15: Causerie mi
Zuiderzee Droogmaking 9.30: Vt|
concert, o.a. Sonate no. 5 F-Dur
Beethoven en liederen van Brahms
10.45: Vaz Dias 10.5511.30:
foonplaten.
Daventry, 1554 M. 955: Morgf
ding 9.50—10.05: Tijdsein, Berichl
11.20: Concert. Win. Campbell (sop
en het Rene Cook Trio 12.05: G:
foonplaten 1.45: Voor de scholq
3.05: Concert Phyllis McDonald (via
Kathlee; Murray (piano) 3.35
schetto's orkest 4.35: Kinderuur -j
Berichten 5.50: Laf fitte speelt Del
pianowerken 6.10: Boekbesprel
650: Muzikale causerie door Help
j chinson 7.20: Jack Payne's Dai
8.20: Berichten en lezing 8 55'
Brummell", operette naar het Fram
Rip en Rob. Dieudonné door Dennis
1 dell. Muziek van Reynaldo Hahn. Ki
Theaterorkest o. 1. v. Woodgate 3
11.20: Ambrose's Bleu Lyres.
Parijs „Radio-Paris", 1725 M. .il
11.50: Gramofoonpl. 7.50:
tragedie in 5 actes van Racine.
Kaiundborg, 1153 M. 11
Strijkconcert uit Hotel Angleterre
4.50: Concert voor werkeloozen. iM
solisten o.l.v. Reesen 7.20: Ini
china opera in 5 actes van
m.m. v. Deensch Philh. orkest
haagsch Philh. koor o.l.v. Ander «W^ei
lew 9.351150: Dansmuziek. JMjg
Langenberg, 473 M. - 6.25-7.20et
—1150: GramofoonpL
Concert uit Stuttgart 1250—lfO:
eert o. 1. v. Eysoldt, m. m. v. H. GoaWHF
nova (alt) 4.20—5.35: Concert mij»?3
chen O.I.V. Klosz 7.20: Werag-afgg1"
o. 1. v. Kühn. Wanda Achsel <sopmo(l>rtw^
Ouv. Verkaufte Braut. Smetana:
dito: Slavische Dansen, Dvorak.
11.20: Dansmuziek o.l.v. Eysoldt. I
Rome, 441 M. 7.20: Gramofooc*
8.20: Concert, aangeboden door de BIJ
Americana Petr.Co. 9.30: Lichte t
Brussel, 508 en 338 M. 508 Mn een i
1.05: Max Alexys' orkest 450: 0® op d
0.1.v. F. André 5.20: Gramofoot? jang,
5.50: Belgische sonatencyclus viool p dezei
6.20 en 7.20: Gramofoonpl. Hier:
P't.ite Wesene". stuk van Mathieu V.J Ook
set. Muziek Delvigne 8.20—950: Cö vaar,
1. d. Memlinc-zaal te Antwerpen - levee
11.351.05: Gramofoonpl. 450: C® meet
o.l.v. Kumos o.a. Homerisch' sviro? Am
8.20: Intermezzo 8.35: Vervol!]
eert. Tod und Verklarung en Wals 0
Rosenkavalier", R .Strausz.
Zeesen. 1635 M. 7.30: Concert Wl
legenhcid v. h. 50-jarig juhileum v-j
Berüjnschc Philharmonic. Concert «J
Furtwangler. Beethoven's 9de
(met koor) 9.05: „Die Völker W
manuscript G. Pohl. Leiding: E Kötr
10.05: Berichten en hierna tot 11J®'
muziek door Oscar Joost en zUn orns u
RECLAME.
%vae&Ub-tabak\
lukw
per
Vz pond
ECHTE FRIESCHE
20cl.perons lOcf.per'/zons
