©IIter overpeinzing.
73rte Jaargan?
ZATERDAG 16 APRIL 1932
No. 22108
eerste blad.
u officieele kennisgeving
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
HET KONINKLIJK BEZOEK AAN HET FLORAPARK 1932
leidsch
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
•n rtc oer regel voor advertenüën uit Lelden en plaatsen
l... agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
a(j verten tien 35 Cts. per regeL Kleine Advertentlën
SBBnitand bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
wi een maximum aantal woorden van 30.
ÏÏLccn volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
iQ cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT,?
Voor Lelden per 3 maanden f.2.35, per week
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post f. 2.35 4-' portokosten.
10.18
„0.18
nimmer bestaat uit ZES bladen
6r AANGIFTE van LEERLINGEN VOOR nET
ter ^RASHHUi DE HOOGERE BURGER
SCHOOL MET 5-JARIGEN CURSUS EN DE
Igt mHjjOOGERE burgerschool
H VOOR meisjes.
■emeester en Wethouders van Lei-
rengen ter kennis van belangheb-
dat aan bovengenoemde inrich-
van onderwijs tot en met 31 Mei
^^legenheid bestaat tot het doen
ïjven van leerlingen, voor het Gym-
n des Dinsdags en Vrijdags van
luur nam. en voor de beide H. B.
cholen des Dinsdags van 1112 uur
'PeSonn. en Vrijdags van 2—3 uur nam.
T A VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
0 6 41 Burgemeester.
I VAN STRIJEN, Secretaris.
P s Leiden. 16 April 1932.
7982
VRIJE TIJD.
gpK luttele voorjaarsvacantiedagen die
JÏDor de meesten onzer weer achter ons
hebben het probleem levend ge-
Wat doen wij met onzen vrijen
JB
Hfe maatschappelijke mensch van onze
loopt in een tredmolen, meer dan
roeger in de wereldgeschiedenis wel-
t Wij leven niet, maar worden geleefd,
(gepaste, vaste uren van werken, sla-
eten, en de rest deelen ons bestaan in
regelmatig voortlcopend mechanis-
i wij hebben eenvoudig mee te draven
gareel.
komt de Zondag, en daar zitten we
mee. Er zijn er wel die de vrije Zor.-
|le vervelendste dag van de week ach-
?ant dan zijn ze uit hun gewone doen
rordt hun niet alles van uur tot uur
tueel voorgeschreven door de levens-
lt waaraan ze zich hebben onderwor-
raar ze moeten zelf ten deele kiezen,
we zus doen of zoo? Zullen we gaan
elen? Of zullen we thuis gaan zitten,
(het raam, of met een sigaar in een
ri bij de kachel? Zullen we een
Itje spelen? Of zullen we muziek
fn? Of een mooi boek lezen? Of zullen
it gaan zitten praten?
chien liever uitgaan? Naar het stam-
Of naar de bioscoop, het voetbalveld,
t de een of andere publieke vermake-
eid? Je kunt ook langs de straat gaan
eren, ln je beste bullen, piekfijn de
fn, pronk-mooi de dames, en dan me-
bekijken. Hier en daar eens groeten
en praatje maken. En dan weer naar
iEn wat zullen we dan gaan doen? Op
ewone Zondagen is het al voor velen
loeilijk probleem om den dag behoor-
ioor te komen, zonder te veel ver-
I, te veel ergenissen, te veel leegte.
als er eenige vrije dagen achter el-
Ikomen, dan wordt het een crime,
kt een zee van tijd! Wat dan aldoor te
Fe liebt het gewone Zondagspro-
~ia al spoedig genoeg afgewerkt, en
maar weer het zelfde van voren af
p'ordt toch ook een beetje onnoozel,
|aan dag in de boscoop, altijd door
bet voetbalveld, altijd maar lezen,
waar wandelen
»r menig onzer zijn vrije dagen, vooral
InT 'abgere reeks achter elkander,
Jhi Ce1 bezoeking, al zullen zij dat
„ft j hardop zeggen, ja zelfs wei
met durven denken. Maar met een
a!I verlichting trekt men dan na
^Ba.™1'!edagen de hulsdeur weer achter
I toe, om naar zijn werk te gaan: oef,
|is weer voorbij!
►n !ÏÏ.'>leem van het goed gebruik van
Jen tijd is een actueel probleem.
Mfjï^'iöwid zit hem hierin, dat een
leeft '1 ^wijls "tot weet waarvoor hij
tt0!ïïe?sm?c'1anisme van tegenwoor-
jwerkt dat in de hand.
van vr„Avfn, ®ev°el van doelloosheid en
is het S ?,osheld in tocht. Waarom
niet w»t allemaal? ja, en als je dat
of kwseiLS?. kun je nog wel goedschiks
roaadschlks
■piet de
voortjakkeren over de aar
massa mee die wordt voortge-
tijd
fed door de harde
on aar als ie
°P je zelf bent
noodzaak van het
voor langer of kortei
niét meer- Dent gesteld, dan weet je
is tri»*» .frdee.n' Waarom? Waartoe?
Den aan onze mede-
eefctvolgênd'p ff'f™,ee zlt_ten- Zou Jullie je
eens da® of vrÜe dagen niet
vdn jullie £1™® om omtrent het doel
Neem daarnm 1 kIaarheid te komen?
die vele dn..ii„mi een uurtje af van
wandelen uren- Ga eens alleen
eens wat'over ?aarover te peinzen. Ga er
verwerken een vfn' en dat dan innerlijk
van roeniri„!f van levenswijsheid,
Zoek in uw nmt van menschenliefde!
wien je er im!?eving 66118 een mensch met
men. Misschim, faten kunt, rustig, te za-
?en andere rJa-f er ergens een kerk, of
^brst, waar e ethische samen-
labgzaam f..®? kunt binnenvallen,
""b dda thuis kunt raken, en
PROF. ALB, SCHWEITZER IN LEIDEN.
Naar wij vernemen hoopt prof, dr. Albert
Schweitzer tijdens zijn voorgenomen tour-
née door Nederland gedurende 23 April
tot 3 Juni a.s., ook Leiden te bezoeken,
evenals vier jaren geleden.
Er worden pogingen in het werk gesteld
om een uitvoerend comité alhier te vor
men, dat in hoofdzaak zal zijn samenge
steld uit dezelfde personen als in 1928. Een
bijzonderheid is echter, dat de bekende
zangvereeniging „Sursum Corda" haai
medewerking heeft toegezegd. Het ligt in
de bedoeling, dat prof. Schweitzer een
orgelconcert geeft in de Pieterskerk, waar
bij aan tevens „Sursum Corda" zich doet
hooren; op een anderen avond hoopt prof.
Schweitzer een voordracht te houden over
zijn werk in Lambaréne. Als data zijn voor-
loopig bepaald: voor het concert 27 Mei,
en voor de lezing 23 Mei. Natuurlijk zijn
alle baten bestemd voor het tropenzieken-
huis in het arme negerland. Voor het con
cert zal een matige entrée moeten worden
gevraagd, terwijl de lezing wederom koste
loos toegankelijk zal zijn: hierbij zal een
collecte plaats hebben. Te zijner tijd hopen
wij van het comité nadere bijzonderheden
te vernemen en onze lezers daarvan te
doen weten.
K. V. LITTERIS SACRUM TE UTRECHT.
Vier prijzen.
Op den tooneelwedstrlid te Utrecht heeft
de K. V. Litteris Sacrum met Ibsen's
„Nora" niet het groote succes van Haarlem
behaald, doch zij kan niettemin alleszins
tevreden zijn! Volgende prijzen werden
toch behaald:
3e prijs (verg. zilv. med. Senaat U.S.C.
en f.150).
Eere-prijs voor de beste uitspraak (gr.
bronzen medaille van Prins Hendrik).
Voorts: 2e prijs, beste speelster mevr. C.
HagemanVerhagen als Nora: 2e prijs bij
rol. mej. W. Wessels.
De eerste prijs werd behaald door „Mutia
Amicitia" te Rotterdam, met „Blanke Bal
last"; de tweede prijs door „De Meibloem"
te Lier met „En als de ster bleef stille
staan": de vierde prijs door „J. J. Cremer"
te Haarlem, met „De Koekoek."
Verder dongen mede: Kon. Ver. Zwolle
te Zwolle en „De Moedertaal" te Antwer
pen. resp. met „Het dubbele leven" en
„Vorstenschool."
LOONKORTING
VOOR HET GEMEENTE-PERSONEEL.
Behandeling in het Georganiseerd Overleg.
Reeds eenige malen is in het Georgani
seerd Overleg behandeld het vraagstuk van
door B. en W. voorgestane salarisverlaging
van het gemeente-personeel, zulks als ge
volg van het Kortingswetje. De moderne
bonden nemen tegenover deze korting een
afwijzende houding aan. de Chr., R.-K. en
neutrale waren bereid om de voorstellen
van B. en W. neerkomend op een verla
ging van 3 pCt. onder de oogen te zien.
Dit is gistermiddag geschied met gevolg,
dat men tot volgend compromis kwam,
dat door wethouder Tepe bij B. en W. zal
worden verdedigd: vrijstelling van de eerste
f700 en voorts een progressieve korting.
Dat de korting daardoor voor de hoogere
salarissen zal stijgen, behoeft daardoor ze
ker geen betoog.
De meerderheid van het G. O. kon zich
met dit compromis vereenigen.
waar juist aldoor over het levensdoel en
de bestemming des menschen wordt ge
handeld. Er is in elk geval een kans, dat
je door anderer hulp en door eigen over
wegend ontleden langzamerhand op het
goede spoor kimt komen. Voor ieder is het
weer anders. Het is zeer persoonlijk. Maar
dan doemt er toch misschien iets op in het
verschiet.
En dan wil ik ten slotte een geheim
verklappen.
Weet ge wat al die wijze en ernstige en
vrome menschen dan als levensdoel hebben
gevonden?
Ieder formuleert het weer anders. Doch
het komt hierop neer: Het doel des levens
is het leven zelf! Leef het leven, intens
overgegeven, met heel Uw hart, met al uw
krachten, met volle toewijding. Daarom is
het begonnen! Een levend mensch te zijn,
vol belangstelling, in de wereld rondom,
en in de menschen rondom. Te leven met
open oog. met open hart, met open hand.
Doe wat uw hand vindt om te doen; heb
liet zoolang gij het hebben kunt; voe! u
deel van het groot geheel, met eigen taaie
en eigen verantwoordelijkheid. En dan
zult gij u geven, op de gewone levensdagen,
met uw volle menschelijkheid. En komt er
een vrije dag of eenige dagen: dan is er
tijd te kort voor al wat gij dan in die
groote wereld en onder de menschen en
voor u-zelven wilt gaan doen. Dan is alles
interessant, is alles aanlokkelijk, en alles
vol emotie.
Met den modernen wereldling Pallieter
zegt gepluk den dagEn met den vromen
middel-eeuwer Ulrich von Hutten: Es ist
elne Lust, zu leben! Het probleem van den
yrljen tijd ls opgelost.
VON SXEBOLD EN ZIJN BETEEKENIS
VOOR DEN TUINBOUW.
Gisteravond hield de heer E. H. J. Cu-
naeus in „In den Vergulden Turk" een
voordracht met lichtbeelden over boven
genoemd onderwerp.
Nadat de voorzitter der afd. Leiden en
Omstr. der Kon. Ned. Mij. voor Tuinbouw
en Plantkunde in passende woorden, die
staande werden aangehoord, het overlijden
van Baron van Pallandt van Rosendael
hetgeen een zeer groot verlies voor den
Nederlandschen Tuinbouw beteekent. had
meegedeeld, werd de heer Cunaeus harte
lijk welkom geheeten en dank gebracht
voor het feit, dat hij zich aan den voor
avond van de groote Von Sieboldherden-
king bereid heeft verklaard, een en ander
over diens Japansche importen te vertellen
Spr. behandelde allereerst wie Von Sie-
bold was en belichtte zijn leven vóór zijn
eerste reis naar Japan. Daarna besprak hij
Von Siebold's liefde voor het verzamelen
van velerlei kunstvoorwerpen, waaraan het
Ethnographisch Museum zoo rijk is. Daar
naast was Von Slebold een verwoed ver
zamelaar van planten en dieren. Hij be
studeerde te Japan de Flora, Fauna, zeden
en gewoonten der Japanners, waarbij hij
spoedig vele vrienden wist te verwerven,
die hem hielpen bij het verzamelen van
zijn kunstschatten, planten en zaden
Bij Nagasaki liet hij voor zich zelf een
landhuis bouwen met grooten tuin, om er
zijn lievelingsplanten uit te zaaien, voort
te kweeken en naar Europa over te zenden,
met het gevolg dat omstreeks 1829 de Leid-
sche Hortus met zijn eerste planten werd
verrijkt. Als medicus ruilde hij de kunst
voorwerpen met medische instrumenten,
behandelde zijn patiënten steeds gratis en
ging les geven, hetgeen hem in staat stelde
dieper in Japan door te dringen, waardoor
zijn plantenverzameling zich steeds uit
breidde
In 1824 zond Von Siebold de eerste 3
thee plant pn naar Java, zoodat er in 1827
reeds 3000 planten waren en de grondslag
vormden van de nog heden ten dage we
reldberoemde theecultures in Nederlaudsch
Oost-Indië.
Door zijn verzamelwoede ruilde hij ook
landkaarten in, hetgeen echter tot een
proces aanleiding gaf. met als gevolg zijn
gevangenneming en de latere verbanning
voor altijd uit Japan. Intusschen gingen
zijn aldaar verworven vrienden met het
verzamelen voort.
In 1329. 30 Dec. vertrok hij uit Decima,
kwam 28 Jan. 1930 te Batavia aan en 7
Juli daaropvolgend te Vlissingen. De Ned.
regeering benoemde hem tot Ridder in de
Orde van den Ned. Leeuw en maakte hem
adviseur voor Japansche zaken. Eenmaal
hier aangekomen, begon Von Siebold met
het ordenen van zijn kunstschatten, die hij
onderbracht in het Kantongerecht. Van
daar werden zij eenige malen verplaatst en
zii zijn thans ondergebracht in het Ethno
graphisch Museum
Om zijn planten voort te kweeken kocht
hij een tuin met koepel op den Laze-Rijn-
diik te Leiderdorp, zijn Jardin d'Acclima-
tition. Van hier uit werden zijn honderd
tallen importen van Lelie's Pioenen. Rozen,
Chrysanthen, Irissen, heesters en hoornen,
w.o. talrijke coniferen, geacclimatiseerd
over den geheelen aardbodem verspreid en
zii hebben sedert dien een wereldberoemd
heid verkregen. Velen dezer oorspronkelijke
gewassen treft men thans nog in den Leid-
schen Hortus aan.
Vanaf 18391845 trokken deze Japan
sche importen veel buttenlandsch bezoek.
Jammer vond spreker het dat zijn tweede
zending planten tijdens de Belgische on
lusten. op de doorreis naar Nederland, te
Antwerpen in beslag werd genomen en al
daar is gebleven. Doch uit waardeering
voor Von Siebold zullen de Belgen nu op
de as. tentoonstelling een schitterend fi
guur maken.
Na de pauze zette spr. de belangrijkheid
van de „Von Siebold Importen" nog nader
uiteen met een schitterende collectie licht
beelden en een juiste toelichting. Hierbij
werd ons duidelijk gemaakt welk een schit
terende bloemenweelde door deze groote
man aan Europa was toevertrouwd, uit een
land dat in 1822 voor iedereen Europeaan
gesloten was en waar het Von Sietiold zoo
veel moeite, energie en durf gekost heeft,
deze schatten te verzamelen.
Spreker eindigde zijn met volle aandacht
gevolgde lezing, met den wensch dat de
Von Sieboldherdenking en de groote Ja
pansche bloemententoonstelling een waajr-
dige hulde voor dezen grooten man zullen
worden.
Hierna had de heer Cunaeus een harte
lijk woord van dank door den voorzitter in
ontvangst te nemen en een warm applaus
van de aanwezigen.
NOORD-ZUID-HOLL. TRAMWEG-MIJ.
Bij dienstorder heeft de directie van de
N. Z. H. T. ter kennis van het personeel
gebracht, dat de ziektereserve over 1931,
gevormd ingevolge het bepaalde in dienst
order 94 van 29 Mei 1927, het navolgende
verloop heeft gehad:
De ziekte-uitkeeringen aan het
personeel in 1 931 bedroegen f. 41.018,44
de reserveeringen in 1931 be
droegen 34.035,69
Nadeelig verschilf. 6.982,75
Het nadeelig verschil over 1930 bedroeg
f. 11.544,88, zoodat eenige verbetering valt
waar te nemen. Niettemin is van een voor-
deelig verschil, hetwelk dan voor verdee
ling onder het personeel in aanmerking
komt, nog geen sprake.
NED. CHR. VROUWENBOND.
„Het kind geleid en gevormd."
Gisteravond heeft de afdeeling Leiden
van den Ned. Chr. Vrouwenbond zijn
laatste lezing in dit seizoen gehouden.
Spreekster voor dezen avond was mevrouw
P. C. Boddëus-Brandt uit Hillegom, met
het onderwerp: „Het kind geleid en ge
vormd."
De presidente, mej. Van Loo, heette in
haar openingswoord allen hartelijk wel
kom en deed eenige mededeelingen omtrent
de op 25 en 26 Mei te Utrecht te houden
alg. vergadering van den Bond en wekte
op deze bijeenkomst te bezoeken.
Mevrouw BoddëusBrandt wees er in
eerste instantie op, dat het haai- bedoeling
was stil te staan bij de eerste levensjaren
va het kind.
Kinderen opvoeden, alzoo spr., is een
moeilijke taak en eischt veel geduld, tact
en liefde. Door zelfonderzoek en zelfken
nis komen wij echter op den goeden weg
om het kind te verstaan en te leiden.
In de eerste plaats hebben de natuur
lijke opvoeders: de ouders leiding te geven,
hetgeen echter niet beteekent: de baas
tipelen.
De Montessori-opleiding, mits onder
eenig toezicht, kan geen kwaad.
Als een treurig verschijnsel teekent spr.,
dat zoovele jonge meisjes in het huwelijk
treden zonder van kinderopvoeding iets af
te weten; velen denken dat dit vanzelf
wel gaat. Het gaat er niet alleen om het
kind voedsel en kleeding te geven, maar
tevens om het kind te vormen; er een
persoonlijkheid van te maken.
Vervolgens stond spr. een kort oogen-
blik stil bij het karakter, den wil, de zelf
standig- en de gehoorzaamheid.
Het karakter is het beginsel, dat ons
leidt bij al ons doen en laten en is iets,
dat wij allen bezitten. Spr. ontwikkelt vier
eigenschappen van het karakter: opge
wekt, gelijkmatig, heftig en somber.
In onze handelingen naar buiten toont
de wil ons karakter, het is daarom dan
ook van groote beteekenis waarlijk, een
karakter te zijn.
Het karakter, zeide spr., is dan ook
van hoogere waarde dan geld en meer dan
ver,stand.
Wilskracht is noodig om de leelijke ka
raktertrekken uit te roeien.
Onze wil wordt gevormd door bezieling.
Zwakheid in wil uit zich in besluiteloos-
heid.
De zelfstandigheid kweeken we door zelf
respect.
Een verkeerde gewoonte is het ook. om
andere kinderen tot voorbeeld te stellen,
dit heeft vaak een andere uitwerking dan
de bedoelde. Met voorbeelden toonde spr.
dit aan.
De suggestie behandelende, zei spr., is
iets waar we allen aan onderhevig zijn.
Op het opvoedingsvraagstuk terugko
mende toonde spr. aan, dat het een slechte
opvoeder is, die nooit straft.
We kunnen verschillende straffen toe
passen. zooals: lichte lichamelijke straf
of een tijdige vrijheidsberooving, echter
moet de straf nooit leiden tot vernedering.
Aan het eind van haar schoone voor
dracht behandelde mevrouw Boddëus nog
enkele voorbeelden van het logisch denken
bi.i kinderen van vier a vijf jaar en de
religie in het kinderleven.
Bij monde van de presidente werd de
spreekster bedankt, voor haar belangrijke
lezing, waarna sluiting volgde.
BINNENLAND.
Ons parlementair overzicht. (Ie Blad).
Jhr. mr. R. Sandberg van Roelens te
Voorschoten benoemd tot secretaris van
het hoofdbestuur Ned. Roode Kruis. (Bin
nenland, 2e Blad).
Bijzonderheden omtrent den rijkssteun
aan de zuivelindustrie. (Land- en Tuin
bouw, 4e Blad).
De vliegramp in ïndië; de lijken der
slachtoffers zijn gevonden. (Gemengd,
2e Blad).
Vermoedelijke dader van den moordaan
slag te Tubbergen gearresteerd. (Laatste
Berichten, le Blad).
BUITENLAND.
Stimson heeft een bezoek gebracht aan
Parijs en Tardieu gesproken. (Buitenl.,
2e Blad).
De hulp aan midden-Europa. (Bulten!.,
2e Blad).
Na de ontbinding van Hitler's storm
troepen. (Buitenl., 2e Blad).
LEÏDSCHE CHR. JEUGD-CENTRALE.
5 nieuwe groepen treden toe.
Aansluitend bij de berichten over de op
richting der Leidsche Christelijke (Pro-
testantsche) Jeugd-Centrale, deelde het
bestuur ons heden mede, dat weer 5 jeugd
groepen tot aansluiting hebben besloten.
Deze groepen zijn de meisjesvereenigingen
op G. G. „Voor Onzen Koning", afdeelingen
A en B en de Jongelingsvereenigingen op
G. G. „Obadja", „Eben-Haëzer" en „Dr. H.
Bavinck".
Naar aanleiding van de gemaakte op
merkingen zij er ter verduidelijking nog
op gewezen, dat het onderbrengen der ver-
eenigingen in groepsverbanden allerminst
beteekent de centrale in 3, 4 of meer stuk
ken knippen, maar eenvoudig het bijeen
brengen van die afdeelingen, die in over
eenstemming met hun uitgangspunt,
grondslag, werkmethode en karakter al
vanzelf bijeenhooren. De eenheidsgedachte
wordt daardoor niet geschaad.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd zijn voor het candidaats-
éxamen Rechtsgeleerdheid de heeren B.
Slingenberg (Haarlem); A. C. Gaastra
(Workum); C. J. Enschedé (Leiden), en
D. E. P. Schalk (Den Haag)doctoraal
examen Rechtsgeleerdheid de heeren P.
Dupuis (Rotterdam) en H. van Traa
(Rotterdam)
Geslaagd voor het candid aatsexamen
Chineesch en Japansch (cum launde) de
heer W. R. B. Acker (New York).
Foto Bleuzé.
H. M. de Koningin, vergezeld van den voo rzitter der afd. Noordwijk van de Alg. Ver.
voor Bloembollencultuur, den, heer Van der Meer, verlaat het Florapark 1932, na
Haar bezoek viïn hedenmorgen.