73*{e Jaargang
ZATERDAG 9 APRIL 1932
No. 22102
eerste blad.
STADSNIEUWS.
Leidsch Crisis-Comité.
DIAMANTEN HUWELIJKSFEEST.
KATWIJK'S
NIEUWE BURGEMEESTER.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LETOEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIENj
,n rts per regel voor advertentlên alt Lelden en plaatsen
Laar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentlên 35 Cts. per regeL Kleine Advertentiën
Uitsluitend bi) vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bil een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:;
Voor Lelden per 3 maanden f.2.35, per week f.0.18
Buiten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f. 2.35 4- portokosten.
Dit nummer bestaat uit ZES bladen
Giro No. 188690.
Verantwoording van bij den Penning
meester ingekomen giften van 25 Maart
tot en met 7 April 1932.
Groote bussen in cafe's enz. f. 145,46; een
Zondagsschool f. 3.35; Vijf Geref. Jeugd
vereen. f. 14.50; J. B. 3de bijdr. f. 2.—; L. G.
ƒ,1,50; Chr. zangver „Zang zij onze Leus"
f. 32,16 uitvoering 17 Maart; 4e bijdr. Gem.
H. B S. f. 27.50; Mr. J. S. f. 5.—; K N. f 1.—;
C. R. f. 10.De B. 10 pCt. factuur f. 2.70;
M, H. N. f. 10.D. B. f. 15.Verg. Han-
deldr. en Industr. Middenstand 2de bij
drage f.25.—.
Wekelijksche bijdragen: 5de collecte
|f. 940,92; 6de collecte f. 921.52; 7de collecte
f. 810,19.
Maandelijksche bijdragen: Pers. Raad v.
Arb. f.10.Steenfabr. „Ouderzorg" f.30;
Verg. v. Huisvr. f. 234.10.
I Totaal f. 25.868,46Vï.
Door ons werd ontvangen: Telefoon-
i personeel f10.
OFFICIEELE KENNISGEVING
VERGADERING VAN DEN
I GEMEENTERAAD VAN LEIDEN,
op
MAANDAG 11 APRIL 1932.
des namiddags te twee uur,
ia-het gebouw „Tot Nut van 't Algemeen",
(Steenschuur 21).
Alsnog te behandelen: 7485
■foorstel:
a. tot aankoop van het perceel Nieuwe
Rijn 73;
b. tot aankoop van het huis en erf
Nachtegaallaan 10;
C. tot beschikbaarstelling van de voor i
die aankoopen benoodigde gelden. (89)
WIJKGEBOUW GELOOF, HOOP, LIEFDE.
Tentoonstelling van cursistenwerk.
In tegenwoordigheid van den wethouder
van sociale zaken, mr. A. J. Romijn en een
aantal genoodigden, waaronder vele ouders
is gisteravond in een der zalen van het
Wijkgebouw „Geloof, Hoop, Liefde" in de
Langestraat een tentoonstelling geopend
van door de leerlingen in het afgeloopen
seizoen vervaardigde werkstukken, hoofd
zakelijk rechtlijnige en bouwkundige tee-
keningen.
Het onderwijs werd gegeven door de hee-
ren Marks en Verstraaten voor het hand
en door den heer Alt voor het bouwkundig
teekenen.
De vruchten van hun onderricht weer
spiegelen zich in een groot aantal langs
de wanden opgehangen teekeningen, waar
onder er verscheidene zijn, die getuigen
van aanleg.
Het middenvak wordt geheel gevuld door
een inzending zaag- en timmerwerk, waar
van de jongens vanaf 9 jaar de makets
zijn.
Een en ander bewijst, dat er in de af
geloopen maanden onder leiding van den
directeur, den heer G. H. Dirkzwager weer
flink en met lust gewerkt is!
Te ruim haifacht heeft de heer Dirk
zwager een kort begroetingswoord gespro
ken en daarna met een toepasselijk toe
spraakje aan de jongens de prijzen uitge
reikt.
Deze werden als volgt gewonnen:
Bouwkundig teekenen: A. de Vos (bei
tel) A. de Wolf (waterpas)Flip Smitte-
naar (schietlood), C. Lefeber (idem).
Hand teekenen: I. Baart (hamer en
breekijzer)A. Bakker (verfdoos)J. v. d.
Berg (duimstok): W. Nieboer (passer
doos); H. Doove (zakmes).
Eervolle vermelding: J. Koster en J. de
Boer.
Wij bevelen een bezoek aan deze ten
toonstelling, welke hedenavond nog van
7 uur tot halfnegen geopend is, bij onze
lezers en lezeressen, hartelijk aan.
MIJ. DER NED. LETTERKUNDE.
KINDERFEEST „VOORUIT".
In de Donderdag j.l. gehouden vergade
ring van het bestuur der N.V. Volksver
zekering „Vooruit", werd besloten, om
evenals het vorige jaar, ook dezen zomer
voor de kinderen van de bij haar aange
sloten verzekerden een kinderfeest te orga-
niseeren, waarbij o.a. ook weer werd op
genomen een bezoek aan Artis te Amster
dam.
Foto Bleuzé.
Maandelijksche bijeenkomst.
Bij den aanvang van de gisteravond ge
houden maandelijksche bijeenkomst van
de Maatschappij der Nederlandsche Letter
kunde heeft de voorzitter, prof. dr. L.
Knappert, eenige gevoelvolle woorden ge
wijd aan de nagedachtenis van den heer
Frits Hopman, in leven redacteur „Kunst
en letteren" aan de „N. R. C." en lid der
Maatschappij.
Vervolgens heeft dr. J. G. van Dillen uit
Amsterdam een voordracht gehouden over
„Maatschappelijke verhoudingen te Am
sterdam, in Bredero's tijd."
Voordracht van prof. dr. J. W. Muller.
Daarna gaf prof. dr. J. W. Muller eene
bijdrage over „het ontstaan van den naam
Batavia", die, hoe gewoon hij ons nu moge
klinken, welbeschouwd, onder de Neder-
landsch-Indische plaatsnamen een vreem
den indruk maakt: noch Indonesisch, noch
Indisch, noch ook gewoon Nederlandsch,
maar geleerd, Latijnsch in klank, vorm en
herkomst. Bij onderzoek blijkt de naam
reeds in een brief van de Bewindhebbers
der Compagnie van 31 Oct. 1617 vastgesteld
te zijn voor het reeds geruimen tijd ge-
wenschte „rendez-vous" (loopplaats en
middelpunt voor scheepvaart en handel) in
den Oostindischen archipel. Dienovereen
komstig werd het daartoe uitverkoren fort
bij Jakatra op 12 Maart 1619 plechtig ge
doopt met dien naam, die daarna overging
op de stad, die twee maanden later door
Coen op de plaats van het door hem ver
overde en verwoeste Jakatra gesticht werd.
Hoe kwamen nu Heeren XVII aan dien
naam? „Batavia" was de toen in ver
schillende Latijnsche en Nederlandsche
boeken van geleerde Hollandsche oudheid
kundigen veel gebruikte, uit de latere Ro-
meinsche en Grieksche geschiedschrijvers
opgediepte, naam van het in de oudere
geschriften (van Caesar en Tacitus) meer
malen genoemde „eiland der Bataven";
welken naam men wel allereerst in de
„Betuwe" herkende, maar liefst ook met
Holland vereenzelvigde, welks bewoners
zoodoende de rechtstreeksche afstamme
lingen dier roemruchte Bataven (of „Bata
vieren") konden heeten. De hoofdplaats
der volkplanting in het verre Oosten werd
dus met dezen ciassiek-historischen naam
als een „Nieuw-Holland" gedoopt, hare in
woners werden ook wel als „nieuwe Bata
vieren" aangeduid. Merkwaardig is echter
hierbij dat in den bovengenoemden brief
met nadruk het gebruik geëischt wordt van
den naam „Nederlanders", niet „Hollan
ders": waarin men, in spijt van de meer
practisch-politieke dan ideale motiveering,
toch ook wel een blijk van een niet be-
krompen-Hollandsche denkwijze mag zien.
Wie heeft nu echter dezen in oorsprong ge-
loefden naam uit de studeerkamers der
oudheidkundigen overgebracht in de raad
kamer der Heeren XVII? Zou dit wellicht
Laurens Rezel geweest zijn, staats- en
krijgsman, gouverneur der Molukken,
weldra gouverneur-generaal, maar tevens
belangstellend bevorderaar en zelf ook be
oefenaar van letteren en wetenschap, be
vriend met dichters (Hooft, Vondel, Huy-
gens) en geleerden, vooral met eerstge
noemde, die in zijn spel Baeto (1616-7) de
exodus of emigratie der Bataven uit het
land der Chatten naar het (oude, wester -
sche) Batavia herdacht en veraanschou
welijkt had? Steun vindt deze gissing wel
licht in de tegenstelling tusschen Rezel en
zijn opvolger als gouverneur-generaal,
Coen: twee mannen van gansch verschil
lend karakter en structuur. Het is bekend
dat laatstgenoemde aanvankelijk de nieuwe
stad naar zijne geboorteplaats en ook
v/el naar zijn (en Bontekoe's) schip
„Nieuw-Hoorn" heeft willen noemen, dat
hij bij zijne terugkomst uit de Molukken,
zeer verstoord over den nieuwen, op het
fort geschilderden naam „Batavia" dezen
mede uit tegenzin tegen een door Rezel
bedachten naam' heeft laten uitwis-
schen, en dat hij hem in zijne brieven ook
zoogoed als nooit bezigt, totdat een expres
bevel van Heeren XVII hem eindelijk in
1621 daartoe noopt. Wie echter ook de
schakel tusschen de geleerden- en de koop
manskringen geweest moge zijn, de naam
is weldra, ook door Vondel en andere dich
ters gebezigd en bezongen, algemeen aan
vaard en populair geworden.
nöoton v. APril voor onze stadge-
Bep;- er en mevrouw J. Fleurvan
hocit ^ePde Haarlemmerstraat 250 een
dKkt „.°eclenkwaardige dag. Dan her-
zanie S»em<i echtpaar n.l. het zeer zeld-
fjst van hun zestigjarig bruilofts-
deden w£e' zooals wij dezer dagen
bHde een praatje maakt met de
de bruid s mn zeker niet denken, dat
r"g heeft al ach„ter den
nog Upix, Jl de bruidegom daarvan
Want'w? vi^£ lentes verwijderd is.
zondheid Vparen een lichamelijke ge-
op hun lMf? !1 Heid van geest, welke
als verhliu/. j even bewonderenswaardig
beiden torh mag beeten. En dat terwijl
mogen terugzij011 ui£erst werkzaam leven
lende 1fkJ1!?,eur1' aanvankelijk bij verschil-
bègon reedt a sigarenmaker werkzaam,
eigen rekenin? n'i )eugdigen leeftijd voor
Pand in de vS^en sigarenfabriekje in een
wensch en erstraat. De zaak liep naar
11 -HU Ppnlrr/-. 3 J -
na
verloof"!!""
straat 250 ld naar de Haarlemmer-
Gedurende
heeft de heer m lange reeks van jaren
dreven en JÏÏ?1 In dat pand zaken ge-
verst de malaise in het vak
verplaatst *naeen£ge laren werd de fabriek
steeg, de toenmalige Bakker-
s, thans Pelikaanstraat geheeten en
in de na-oorlogsche jaren deed hem be
sluiten na ruim een halve eeuw zelfstan
digen arbeid het bedrijf neer te leggen.
Sindsdien geniet hij met zijn vrouw en
vier kinderen van de alleszins welverdien
de rust, doch niettemin een levendig
belang stellend in alles wat er rondom
hem gebeurt.
En met verwonderlijke nauwkeurigheid
heeft hij ons deze week verteld van zijn
moeilijkheden en successen in het zaken
leven; van zijn kinderen, die hem dezer
dagen natuurlijk danig in de bloemetjes
hebben gezet en last not least van zijn
trouwe echtgenoote, die hem zoovele jaren
kranig ter zijde stond en ondanks haar
een-en-negentig jaren nog zoo flink is
En met zichtbare trots viel de diaman
ten bruid hier in de rede, dat haar oogen
nóg beter waren dan die van haar
85-jarigen echtgenoot en dat beiden al
leen maar om te lezen een bril noodig
hadden.
Maar op straat zie ik veel beter zón
der. aldus het kranige oudje!
Van harte wenschen wij het diamanten
bruidspaar toe dat de rust van hun
levensavond nog eenige jaren bestendigd
moge blijven, tot vreugde van velen en
vooral van hun kinderen 1
PLAATSELIJK
ARBEID-SECRETARLAAT.
Adres aan den Raad.
Volgend adres is aan den Raad gezonden:
Ondergeteekenden, resp. voorzitter en se
cretaris van het Plaatselijk Arbeld-Secre-
tariaat, domicilie kiezende Haven 18b,
hebben de eer den Raad het volgende on
der de aandacht te brengen.
Waar in den Raad van Maandag 11 April
1932 in behandeling zal komen het praead-
vies van B. en W„ betreffende het opnemen
van de georganiseerde transportarbeiders
in de gemeentelijke steunverleening, mee-
■nen ondergeteekenden, dat, gezien de tijds
omstandigheden, en waar deze groep als
georganiseerden dezelfde rechten en ver
plichtingen heeft tegenover haar organi
satie, de gemeente Leiden de eenigste ge
meente is, die een uitzondering maakt met
de georganiseerde transportarbeiders.
Adressanten zij n van meening, dat de
Raad het besluit zal moeten nemen, om de
georganiseerde transportarbeiders weer in
de gemeentelijke steunverleening op te
nemen.
(w.g.) E. GROEN, voorzitter.
L. DE BOLSTER, secretaris.
ME. W. J. WOLDRINGH VAN DER HOOP.
Zooals wij gisteren nog in een gedeelte
van onze oplage en voorts per bulletin in
Katwijk konden vermelden, is bij Kon.
besluit tot burgemeester van Katwijk be
noemd met ingang van 18 dezer, mr. W.
J. Woldringh van den Hoop, met toeken
ning van gelijktijdig eervol ontslag als bur
gemeester der gemeente Westkapelle te
Walcheren (Zeeland).
Aan de onzekerheid inzake deze voor
Katwijk zoo uiterst belangrijke benoeming
is nu een einde gekomen!
Er waren vele sollicitanten voor deze
functie en steeds hoorde men andere na
men noemen. Reeds gisteravond bleek voor
de uitslag te Katwijk groote belangstelling
te bestaan; men zag in de gemeente overal
groepjes, die langen tijd over de benoe
ming bleven napraten.
Hierbij eenige bijzonderheden over de
loopbaan van den nieuwbenoemde:
Mr. W. J. Woldringh van der Hoop werd
op 19 April 1891 te Groningen geboren en
is dus 41 jaar oud. Te Zutphen bezocht
hij het gymnasium en werd in 1911 als
student in de Rechten aan de Leidsche
Universiteit ingeschreven. Hij promoveer
de aldaar tot doctor in de Rechtsweten
schap op stellingen in 1919. Mr. Woldringh
van der Hoop was tijdens zijn studenten
tijd assessor van het Collegium var. het
Leidsch Studentencorps en later president
van de kroegcommissie van de Studenten
sociëteit Minerva."
Na zijn promotie maakte hij een reis om
de wereld. In 1921 werd hij werkzaam ge
steld op de gemeente-secretarie te Voor
schoten. terwijl hij in de jaren 19161923
te Noordwijk woonachtig was. In laatstge
noemd jaar werd mr. Woldringh van der
Hoop benoemd tot lid van den gemeente
raad van Noordwijk als afgevaardigde van
de Christelijk-Hlistorische partij. In het
zelfde jaar, volgde op 9 Nov. zijn benoe
ming tot burgemeester van Westkapelle.
In die gemeente heeft hij zich een per
soonlijkheid getoond, die zich op velerlei
terrein bewoog. De burgemeester was daar
o.a. bestuurslid van de Vereeniging van
Burgemeesters en Secretarissen van Plat
telandsgemeenten op Walcheren; lid van
de Gezondheidscom. te Veere, voorz. van
de Ziekenhuisverpleging op Walcheren;
voorzitter van de afdeeling Walcheren van
het Provinciaal Zeeuwsche Brandweer
fonds; voorzitter van de Commissie voor
verbetering van den weg Westkapelle
Middelburg; lid van het bestuur der Chris
telijke Wijkverpleging op Walcheren, als
mede bestuurslid van diverse andere klei
nere vereenigingen.
Voor den benoemde, die evenals zijn
voorganger de Chr.-Historische beginselen
is toegedaan, ligt ook in zijn nieuwe ge
meente 'n ruim arbeidsterrein. In een be
langrijke plaats als Katwijk, waar men op
het oogenblik zeer zwaar door de crisis
Betroffen wordt, valt veel te doen en het
ambt van burgervader stelt er hooge
eischen! Moge het den nieuwen functio
naris, die zich in vroeger jaren reeds een
groote werkkracht getoond heeft en zich in
onze omgeving, uit den tijd diat hij in
Noordwijk bekendheid heeft verworven, ge
geven zijn. vruchtdragend werk te leveren.
Naar men weet, is er uit Katwijk op aan
gedrongen iemand te benoemen, die zich
geheel aan zijn in dezen tijd zware taak
kon wijden. Welnu: Mr. Woldringh van
der Hoop zal zulks zeker kunnen!
Wij gelooven, dat men met den nieuwen
functionaris een juiste en hoopvolle keuze
gedaan heeft!
De nieuwe ambtsperiode van dezen bur
gemeester vangt aan onder voor een voor
volledige krachtsontplooiing gunstige om
standigheden. Immers: het heden verlangt
voor een zich zeer snel ontwikkelende ge
meente als Katwijk de oplossing van tal
van moeilijke vraagstukken. Mogen deze
in het binnenkort te openen nieuwe Raad
huis door den nieuwen burgemeester, wiens
installatie waarschijnlijk op 18 April zal
plaats vinden, tot een juiste en bevredi
gende oplossing gebracht kunnen worden.
Wij wenschen den nieuwen functionaris
geluk met zijn benoeming en spreken den
wensch uit, dat hij Katwijk tot voortdu-
renden groei en bloei zal. brengen!
BINNENLAND.
Tien procent loonsverlaging (ingaande
1 Juli bij Van Gend en Loos en de A.T.O.
(Binnenland, 2e Blad.)
De bezwaren tegen contingen teering;
vorming eener centrale organisatie. (Bin
nenland, 2e Blad.)
Voorloopige verslagen der Tweede Kamer
over de wetsvoorstellenAlbarda inzake
mobilisatie en vrijwillige opkomst onder
de wapenen. (Binnenland, 2e Blad.)
BUITENLAND.
Na de mislukking der Londensche confe
rentie. (Buitenland, ie Blad.)
Japan dreigt officieel met nittreding
uit den Volkenbond. (Buitenland, ie BI.)
De fascistische Raad over de crisis.
(Buitenland, le Blad.)
LEIDSCH CRISIS-COMITÉ.
De Woensdag j.l. gehouden collecte ten
bate van het Leidsch Crisis-Comité heeft
f. 858.46 opgebracht.
LEIDSCHE CHR. JEUGD-CENTKALE.
Een definitief bestuur gevormd.
In de eerste vergadering van den Raad
van Afgevaardigden van de bij de L.CJ.C.
aangesloten vereenigingen, die 7 April jj.
is gehouden, is men overgegaan tot het
kiezen van een bestuur der Centrale. Dit
is als volgt samengesteld-: Voorzitter W. A.
Smit; secretaris W. H. Beekenkamp; pen
ningmeester J. Stigter. De aan de L.C.J.C,
thans verbonden vereenigingen zijn de vol
gende: Ned.-Herv. Jongel.-Ver. op G. G.
„Calvijn" (uitgaand van Kerkelijke Wijk
IV)Hervormde Jongerenorganisatie (H. J.
0 Chr. Jeugdvereeniging „Niet ons, maar
alles teh eere Gods"; C.J.M.V. „Oude Vest".
L.C.J.O. „Phebe", C.J.M.V. „Phebe"; CJ.M.
V. „Pniëi" (Wijk VII)Ned.-Herv. Meisjes-
véreeniging „Rehoboth" (Kerkelijke Wijk
III)Ned.-Herv. Jongensvereeniging „Wees
Sterk" (Kerkelijke Wijk IV).
De Meisjesver. op G. G. „Voor onzen
Koning" afd. A. en B. en de drie Jonge-
lingsvereenigingen op G. G. „Obadja", „Dr.
H. Bavinck" en „Eben-Haezer" waren ook
mede ter bijeenkomst vertegenwoordigd.
Aangezien deze afgevaardigden echter
geen mandaat hadden meegekregen en dus
niet tot definitief beslissen bevoegd waren
konden zij, staande de vergadering, nog
niet toetreden. Zij gaven echter uiting aan
hun warme sympathie en gaven de verze
kering de belangen der L.C.J.C. in hun
kringen met klem aan te zullen bevelen.
Verwacht kan worden, dat zij ook toetre
den. De bedoeling is dan, dat die vereeni
gingen, die de Geref. levens- en wereldbe
schouwing zijn toegedaan, in een afzon
derlijke sectie der Centrale worden onder
gebracht en op deze wijze een der groeps
verbanden zullen uitmaken.
Voorts werden nog besprekingen gehou
den over een in Juli te houden Jeugdmid-
dag. Als onderwerpen voor dien middag
werden gekozen: „onze dagelijksche ar
beid" en „onze vrije tijd". Een sprekers
lijstje is opgemaakt.
Het adres van den secretaris der Jeugd-
centrale is Rapenburg 45. Vereenigingen.
die nog inlichtingen willen inwinnen of
zich willen aanmelden, dienen zich daar te
vervoegen.
o
HOOGHEEMRAADSCHAP van RIJNLAND.
De uitslag van de gehouden verkiezingen
voor hoofdingeland en hoofdingeland
plaatsvervanger van het hoogheemraad
schap Rijnland luidt als volgt:
lste district, hoofdingeland G. Vreeburg
te Haarlemmerliede-Spaarnwoude; 6de
district: hoofdingeland P. Verdegaal te
Lisse. Voor de benoeming van een hoofd
ingeland-plaatsvervanger is herstemming
noodig tusschen de heeren L. Onderwater
te Lisse en jhr. J. H. Gevers te Noordwij-
kerhout; 8ste district: hoofdingeland J. A.
Bernard; 14de district: hoofdingeland E.
J. Speelman te Sassenheim; hoofdinge
land-plaatsvervanger C. van Schie te War
mond.
R.-.K. WERKLOOZEN.
Hedenmiddag is in tegenwoordigheid van
een aantal genoodigden, waaronder ver
scheidene geestelijken, in het gebouw van
den R.-K. Volksbond aan het Steenschuur
een tentoonstelling geopend van door R.-
K. werkloozen vervaardigd werk.
Vrijwel alles wat er op het gebied van
huisvlijt te koop is, kan men hier vinden
vanaf eenvoudig houtsnijwerk tot en met
een radiokast, welke in iedere kamer een
eereplaats zou innemen. Het materiaal
voor alle voorwerpen werd door den Volks
bond beschikbaar gesteld. Door aankoop
van één enkel lot heeft men reeds kans
op een van de vele fraaie prijzen. Men
stelle zijn bezoek echter niet al te lang uit,
want de tentoonstelling blijft sleehts tot
Maandagavond geopend.
