WHIP
Nog iemand heeft genoten
van de beste sigaret voor,
ieders gezondheid!
Het Conflict in het Verre Oosten
«GENDA.
RADIO-DISTRIBUTIE
RECHTZAKEN.
BEDEN:
Heerengracht. 82 (A.J.C.-gebouw)Anti-
oorlogs-tentoonstelling 810 uur nam.
Schouwburg: Litteris Sacrum. „Het Con
cert". 8 uur nam.
Stadszaal (groote zaal): Feestavond afd.
Leiden Ned. Blindenbond. 8 uur nam.
Zondag.
Jeruël (Groenesteeg)Samenkomsten
10 uur v.m. en 8 uur nam.
Schouwburg: Het ;Schouwtooneel. „Tro-
penadel". 8 uur nam.
Stadsevangelisatie fMorschweg 59): Sa
menkomst te 8 uur nam.
Stadszaal (groote zaal)Klucht „Waarom
zijn de bananen krom." 8 uur nam.
Vrije Evang. Gem.: Samenkomsten 10 uur
v.m. en 7 uur n.m.
Maandag.
Marekerk: Bidstond. Sprekers ds. Meeter
en ds. Kuilman, 8 1/4 uur nam.
Stadszaal (groote zaal)Kerk en Vrede.
Sprekers: dr. Tjalsma en ds. Buskes, 8
uur nam.
Dinsdag.
Jeruêl (Groenesteeg)Bijbelbespreking,
8 uur nam.
Noordwijk aan. Zee: Herv. Kerk: Film-
vertooning 8 uur n.m.
Stadsevangelisatie (Morschweg 59): Sa
menkomst te 8 uur nam.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 25 tot en
met Zondag 31 Jan. a.s. waargenomen door
apotheek: P. du Croix, Rapenburg 9. Tele
foon 807.
De geneeskundige Zondagsdienst te
Leiden wordt van Zaterdagavond 8 uur tot
Maandagmorgen 8 uur waargenomen dooi
de doctoren Jansse. Nleuwzwaag. Veld-
huyzen en Hovens Gréve.
Te Oegstgeest wordt deze dienst dan
waargenomen door dr. Var.ekamp, teL 1916.
RECLAME.
10 jaar luistert U naar een Luidspreker
Is het nu niet de moeite waard
Uw keuze voorzichtig te stellen?
CRISTALPHONÉ (EDISON)
STELT NIMMER TELEUR
L. v. GEELEN - Haarlemmerstr. 55
TEL. No. 593 - t.o. City-Theater.
2902
DE BIOSCOPEN.
Casino-Theater. De film .Meisjes
handel" behandelt een onderwerp, dat
actueel genoeg is om belangstelling te
trekken Ook heden ten dage nog worden
argelooze meisjes onder schoonschijnende
voorwendsels naar 't buitenland gelokt om
als danseressen in het een of andere ca
baret op te treden. De acht Duitsche
meisjes in deze film, met Dita Parlo aan
't hoofd, hebben in zooverre geluk, dat
de onderhandelaars 't aanvankelijk niet
eens kunnen worden over den prijs. In
dlên tusschentijd is de politie hen. door
toedoen van een lournalist die 't zaakje
niet vertrouwt en hen achterna reist op
't spoor gekomen. Wanneer het eenmaal
zoo ver is, is de ontmaskering van de
handelaars nog maar een kwestie van
handigheid. Een wilde jacht en een flinke
vechtpartij doen de meisjes in veiliger
handen overgaan. Goed spel van Dita
Parlo en Harry Frank als de journalist,
is bovendien te vermelden. Voor de pauze
draaide een scannende sensatiefilm in 5
acten ..De Amateur-detective" met in de
hoofdrollen Wally Wales en Olive Has-
brouck. Een uitgebreid journal, benevens
een komische twee-acter completeerden
het goed verzorgde programma.
City-Theater. Het zal velen Leide-
naars ongetwijfeld genoegen doen, hun
vroegeren stadgenoot Ernst Winar alias
Wilhelm Eichhof met zijn echtgenoote
Colette Brettel deze week ten tooneele in
het City-Theater te zien, waar deze re
gisseur en filmacteur na afloop der ver
tooning zijner film „Paragraaf 245 Min
derjarig" een korte toelichtine geeft van
de coupures, die door de Duitsche film
censuur in ziin film werden gemaakt. On
getwijfeld biedt dit verhaal, dat het tra
gische leven beschrijft van een wees
haast nog een kind! en de uiterst
moeilijke omstandigheden waarin zij ge
plaatst wordt, ook met de aangebrachte
coupures veel. waarvan de bewonderaars
van de z.g. .stille film" zullen genieten.
Hetgeen niet vertoond werd. schonk o.a.
een indruk van de toestanden in de Duit
sche tuchtscholen waarvan om bepaalde
redenen de publicatie door de deskundi
gen niet gewenscht leek. Volwassenen
zullen zeker uit Winar's drama kunnen
leeren. r eik een groote ■voorzichtigheid
met hun kinderen geboden blijft! Colette
Brette! en de beroemde helaas overleden
Duitsche filmacteur Albert Steinriick die
hierin zijn laatste rol speelde, hebben
verschillende uitstekende momenten.
Deze film bewijst weer hoe tuist tijdens
„stil spel" het accent gelegd dient te wor
den op expressiviteit en bezielende mi
miek. Ernst Winar heeft de onder zijn
leiding spelende acteurs op veelszins prij
zenswaardige wijze geïnspireerd en door
verschillende fijne trekies een flikke
rende kaars de smartelijk gevouwen han
den het in devotie of tn angst en smart
opziende meisjesgelaat een treffend
beeld van dtt flikkerende leven gegeven.
Op zijn vraag: Is de film u bevallpn?
klonk dan ook een luid applaus op Co-
lette Brettel ontving na haar Envelsch-
Hoüandsch toespraakje waarin zü ver
telde zoo Juist in een Engelsche sprekende
film te ziin opgetreden een mooie ruiker.
Een spannend voorprogramma gaat voor
af; o.a een „echt" Wild-West-drama met
Franklin Farnum een genre dat steeds
zijn enthousiaste bewonderaars blijft
trekken
Luxor-Theater. Twee amusante Duit
sche films vormen den hoofdschotel van
het _programma dat dient ter vervanging
vart* de drie-weeksche Traderhom-sensa-
tie! En zij brengen beide voortreffelijk
spel niet alleep In de hoofd- maar mis
schien nog meer in de bijrollen. Welk een
kostelijk type ts bijvoorbeeld die oppasser
van den ritmeester in de operettefilm
„Viktoria und ihr Husar". Van den aan
vang af boeit en vermaakt hii de toe
schouwers door zijn opvallend goede, ver
tolking en men zou welhaast geneigd ziin
veleer hém dan den ritmeester als de
hoofdpersoon van dit genoeglijke spel,
met z'n goede zang en muziek, te stem
pelen. De inhoud? Het is de geschiedenis
van een ritmeester der Honeaarsche hu
zaren, die aan het Oostelijk front door de
Russen wordt gevangen gendmen en na
z'n ontsnapping z'n vroegere verloofde
terugvindt als de vrouw van den Ameri-
kaanschen gezant te Peking. Even dreigt
het verhaal hier een dramatische wen
ding te krijgen als de gezant ontdekt dat
ziin, vrouw den ritmeester nog steeds lief
heeft. en de spanning stijgt doordat laatst
genoemde opnieuw door de kozakken
wordt gearresteerd, maar de zelfopoffe
ring van den gezant brengt de zaak ten
slotte tot een blij einde en de geliefden
tot elkaar!
Sensationeeler is de film „Gloria", met
Gustav Fröhlich 'en Brigitte Helm in de
voornaamste rollen. Eerstgenoemde is de
vliegenier, die ter wille van ziin vrouw de
zucht naar roem beteugelt en juist daar
door in haar ach.tig bliikt te dalen. Re
sultaat: een onverwachte Oceaaovlucht
naar Amerika in storm en nevel met ont
zaggelijke moeilijkheden, motor-defecten
en woest kokende golven. De vlucht wordt
ondanks alles een succes en daarmede is
ook de dreigende breuk in den huwelijks
band weer hersteld.
In het voorprogramma wordt o.m. de
gisteren door ons besproken film van
Leiden vertoond.
Trianon-Theater. Met een neus
lengte" is de titel van de nieuwe klucht,
waarin Siegfried Arno tezamen met Lucle
Englisch in het Trianon-Theater optreedt.
Dez? ..Cyrano de Bergerac" van het film
doek doet om zijn dwaze invallen, maar
bovenal o-m ziin kostelijk aanpassings
vermogen in de meest komische scènes
de zaal schaterlachen. Zijn naïeve na
bootsing van zijn vriend en oud-collega
krantenbezorger, thans wereld-wielerkam-
nioen, Paul Renz. z><o eerste succes bij de
dames in zijn weliswaar ongewilde ver
momming van Renz. en tenslotte het suc
ces tijdens den Zesdaagsche ais men hem
voor den gewonden kampioen aanziet en
hii voor zijn vriend en diens koooelge-
noot Buschenhagen den strijd met een
neuslengte wint. Voor de eerste maal is
hii dan dankbaar en blij een dergelijke
heus te bezitten. De climax in de komende
situaties, het vlotte snel der hoofdperso
nen en de spanning tijdens den Zesdaag
sche maken de film tot een zeer aantrek
kelijke, die een ieder vooral in deze
sombere tijden van malaise dient te
gaan zien.
Een gevarieerd VQOr-orbgramma, waar-
In o.a. de film „Der Tanz geht weiter"
draait, vult den avond aan.
Den legerpredikant, gelijkgesteld met
den rang van majoor Ds. F. G. Petersen,
die met den Legerpredikant Ds. E. L.
Nauta belast was met de geestelijke ver
zorging der militairen in het garnizoen
Leiden, is in verband met zijn leeftijd,
eervol ontslag als zoodanig verleend.
De reserve-legerpredlkant ds. I. Voor-
steegh uit 's Gravenhage, is tijdelijk be
last met de waarneming dezer functie.
Heden herdenkt onze stadgenoot de
heer J. Seriier den dag, dat hij voor 40
jaar als machinesmid bij de firma Clos en
Leembruggen in dienst trad.
De 52-jarige mej. A.-M, V. is gister-
mddag bij het oversteken van de Jan-
vossensteeg aangereden door een onbe
kend gebleven wielrijder tengevolge waar
van zij haar linkerarm brak en door den
E. H. D. naar het Academisch Ziekenhuis
moest worden overgebracht.
Wij verwijzen naar een advertentie in
dit Blad betreffende de feestviering ter
gelegenheid van het 15-jarig bestaan der
afd. Leiden van de Ned. Ver. van Huls
vrouwen op Woensdag a.s. Het ensemble
Kommer Klein zal het programma ver
zorgen en het lijdt geen twijfel of het zal
zich van die taak kwijten op een wijze,
welke de hooge verwachtingen nog zal
overtreffen.
Met ingang van heden hebben de
heeren J. L. Koningsveld en J. G. Akker
man onder den naam „Neerlandla" in het
perceel Sint Aagtenstraat 24 een chemi-
grafische kunstinrichting geopend, waar
alle cliché's voor drukwerk in den meest
uitgebreiden zin van het woord vervaar
digd worden. De technische outillage vol
doet aan hooge eischen, zoowel het foto
grafisch atelier als de daarboven gelegen
afdeelingen etserij en montage bevatten
de modernste apparaten op dit gebied.
DE MOORD TE GOR1NCHEM
RECLAME.
2869
Verdachte tot 15 jaar gevangenisstraf
veroordeeld.
Gisteren deed de arrondissements-recht-
bank te Dordrecht uitspraak in de straf
zaak tegen C. S. uit Woerden, die op 15
Januari JJ. terecht stond verdacht van
moord op notarl6 Courrech Staal, te Go-
rtnchem Het O. M. had tegen verdachte
een gevangenisstraf van vijftien jaar ge-
eischt, aangezien het zware mishandeling,
den dood ten gevolge hebbend, en diefstal
bewezen achtte.
De rechtbank neeft conform dezen elsch
den dader veroordeeld tot een gevangenis
straf van vijftien jaar met aftrek der
preventieve hechtenis. De rechtbank achtte
het in de dagvaarding ten laste gelegde,
n.l. doodslag en diefstal, bewezen en sprak
verdachte van het overige ten laste ge
legde vrij.
De Volkerenbondsraad schijnt thans te willen optreden.
Te Sjanghai wordt nog gevochten.
De gebeurtenissen te Sjanghai hebben
den Volkenbondsraad wakker geschud.
Uit den Volkenbondsraad.
Na urenlange debatten besloot de Vol
kenbondsraad op grond van 't Chlneesche
voorstel de offlcieele procedure van artikel
15 van het Volkenbondspact toe te passen.
De Chlneesche en Japansche vertegen
woordigers werden verzocht overeenkom
stig de paragraphen I en 2 van art. 15
den secretaris-generaal van den Volken
bond direct een gedetailleerde uiteenzet
ting te geven van den toestand en de be
trekkelijke bewijsstukken te overhandigen,
op grond waarvan de secretaris-generaal
den Raad voorstellen zal doen.
De openbare Raadszitting begon in een
uiterst gespannen atmosfeer. Voor de
eerste maal werd door den Raad op grond
van art. 15 de offlcieele procedure inge
leid voor een gewapend conflict tusschcn
twee groote mogendheden.
Eerst werd het Chineesche voorstel, de
?rocedure toe te passen, door den secre-
aris-generaal voorgelezen.
De Raadspresident, Paul Bcncour. legde
vervolgens een korte verklaring af. De
voorbereidende verklaring tot vcorloopige
bijlegging van het geschil is door de ge
beurtenissen achterhaald.
De Raad is thans gedwongen met het
oog op het dreigend oorlogsgevaar, den
feitelijken toestand duidelijk vast te stel
len. De Raad mag niet toestemmen in etn
optreden, dat bulten de internationale
verplichtingen van het Volkenbondspact
omgaat. De maatregelen op grond van art.
12 van het pact worden door de nieuw
ingeleide procedure niet beroerd.
De Chineesche gezant Yen legde hierna
een verklaring af. waarin hij constateert,
dat de arbitrale pogingen van den Raad
tot nu toe hebben gefaald. China kan
thans niet langer wachten. Er is thans
sprake van een openlijken aanval op de
gebieds-onschendbaarheid en de politieke
onafhankelijkheid van China door Japan,
voor de handhaving en eerbiediging waar
van alle Volkenbondsleden zich by art. 10
van het Pact hebben verplicht. Japan
lieeft openlijk gebroken met den geest en
de letter van het pact. China eischt van
den Volkenbondsraad recht. De Volken
bondsraad moet onverwijld de bij art. 15
voorgeschreven maatregelen nemen.
r Japansche ambassadeur Sato gaf
een uiteenzetting van de militaire gebeur
tenissen in Sjanghai, welke geheel in
strijd was met de Chineesche lezing en
verklaarde, dat Japan geenszins alleen
verantwoordelijk is voor de ontwikkeling
van den toestand. De aanvallen zijn uit
gegaan van Chineesche troepen. De am
bassadeur bracht vervolgens een reeks
bezwaren naar voren nopens de toelaat
baarheid van een gelijktijdige toepassing
van art. 11 en 15 van het Pact.
Sato stelde vier eischen:
lo. Voorloopig uitstel van het vertrek der
enouêtecommissle.
2o. Nieuwe uiteenzetting van den ge-
heelen toestand en voorlegging van nieuwe
documenten door de Chineesche regee
ring.
3o Weigering toepassing procedure vol
gens art. 15, aangezien dit artikel geba
seerd is op de breuk der betrekkingen. De
strijd is thans nog in het stadium waarin
'.(breken der betrekkingen niet in
aanmerking komt De Japansche militaire
maatregelen zijn slechts noodzakelijke
P~ 1—""len ter bescherming van eigen
veiligheid.
4o. Toepassing van de procedure van
artikel 15 eerst ingeval alle middelen om
langs den weg van directe onderhandelin
gen tot overeenstemming te geraken, zijn
uitgeput.
De Japansche ambassadeur verklaarde,
dat de Raad overigens eerst de middelen,
waarin bij art. 11 wordt voorzien, moet
toepassen.
De Raadspresident, Paul Boncour, wei
gerde tijdens het verder verloop der debat
ten den Japanschen eisch de juridische
toelaatbaarheid van het Chineesche voor
stel te onderzoeken, aangezien volgens het
pact de procedure op grond van art. 15
zonder onderzoek moet worden toegepast
op grond van het voorstel van een lid
staat. Evenzoo wees hij de Japansche re
ferte aan de toelaatbaarheid van een ge
lijktijdige toepassing van de artikelen 11
en 15 van de hand.
De Japansche ambassadeur, Sato, hand
haafde zijn standpunt onbeperkt en legde
er den nadruk op, dat met het oog op den
ernst van het geschil, dat den vrede, mis
schien zelfs den wereldvrede bedreigt,
Japan groote waarde moet hechten aan de
thans door den Raad ingeleide procedure.
Hij behoudtt zich derhalve het recht voor
stelling te nemen nopens de procedure
kwestie. De Chineesche stap zal in de ge-
heele Japansche openbare meening groote
opwinding teweeg brengen en zal weinig
geschikt zijn de reeds buitengewoon ge
spannen betrekkingen tusschen beide lan
den te verbeteren en een spoedige regeling
tot stand te brengen.
Paul Boncour richtte ten slotte tot de
Japansche en Chineesche vertegenwoor
digers den oproep hun regeeringen tele
grafisch te verzoeken tijdens den duur der
Volkenbondsprocedure ieder verder verlies
aan menschenlevens te vermijden en zich
te onthouden van alle maatregelen, welke
'n toestand zouden kunnen scheppen welke
moeilijk is goed te maken.
Het ligt in het voornemen de regeerin
gen der veertien in den Volkenbondsraad
vertegenwoordigde mogendheden op te
wekken haar diplomatieke vertegenwoor
digers te Sjanghai ter beschikking te stel
len voor een direct in te leiden onderzoek,
dat tot basis zal dienen voor het verdere
optreden van den Volkenbondsraad. Op
deze wijze is het mogelijk geworden, dat
ook de kleinere mogendheden zullen wor
den betrokken bij het onderzoek dat tot nu
toe uitsluitend in handen lag der groote
mogendheden.
Voorts wordt overwogen de reeds samen
gestelde enquêtecommissie, niet zooals was
vastgesteld, vla Washington, doch direct
via Siberië per snelste gelegenheid uit te
zenden, ten einde zoo spoedig mogelijk
in het bezit te kunnen geraken van een
telegrafisch rapport nopens den toestand.
De toestand te Sjanghai.
De consuls-generaals van Amerika, En
geland en Japan hadden een wapenstil
stand tot stand gebracht tusschen de
Japanners en de Chineezen ingaande om
12 uur, doch in de practljk schijnt daar
van niet te zijn gekomen.
Korten tijd nadat de overeenkomst was
gesloten, wierp een Jaoansch vliegtuig een
bom boven de internationale nederzetting,
hetgeen door de Japanners een ongeluk
kig toeval werd genoemd. Toen kort
daarna opnieuw een bom werd geworpen,
waarbij een Chinees werd gedood, ver
klaarden de Chineezen dat zij hiermede
de wapenstilstandsvoorwaarden geschon
den achtten. De vijandelijkheden werden
hervat.
In de Internationale nederzetting zUn
thans alle beschikbare militaire striid-
krachten gemobiliseerd. Het Noordelijke,
Chineesche deel van Sjanghai, ie v
een lengte van meer dan 3 K.M. en
breedte van eveneens eenige K.M. de
brand vernield.
Naar Exchange meldt kunnen de
kenhuizen niet alle gewonden ter ra
pleging opnemen. Het is onmogelijk i
duizenden Chineezen die de interna»
nale nederzetting binnendrongen tege
te houden.
Volgens de berichten van den Chi<
neeschen opperbevelhebber te Tsjapt
generaal Tsai Ting Kao hebben de Cbl
neezen vier Japansche pantserauto's ra
overd. De Chineezen hebben 300 man as
dooden en gewonden verloren.
De Japansche lezing van de botsing i
dat toen de Japansche troepen de sla
lingen innamen, die haar volgens het ra
dedigingsplan van de nederzetting ware
toegewezen, zij zoowel door geregelde CS'
neesche troepen als door gewapende Ci
neesche burgers werden aangevallen. 0
Japanners gingen daarop tot drastisü
maatregelen over. a
Het Indo Pacific-agentschap s*
uit Sjanghai, dat uit officieuze Jap3U?
bron verluide, dat 200 Chineesche pö-'
beambten hun post te Tsjapei veriï
hadden. Voorts hadden 2000 Chinees
studenten voor het Chineesche raad™
tegen de aanneming van het Japan»
ultimatum geprotesteerd. Troepen CE
neesche sc'.^. en, die geen soldij had»
ontvangen, ...gonnen ongeregeldheden11
veroorzaken.
De door Tsjang Kai-sjek ter verster
king: gezonden divisie zou 40 K.M. ra
Sjanghai door troepen van den Chine*
schen generaal Tai-sjen opgehouden zllft
die tegen aanneming van het Japanse»
ultimatum was.
Op aanwijzing van den consul zijn
Japansche spinnerijen te Sjanghai gesar
ten, waardoor 20.000 Chineesche arte1'
ders werkloos worden.
Het Japansche hoofdkwartier heeft ne
vel gegeven dat de Chineesche bevolM
te Tsjapei gedurene den nacht de huize»
niet mag verlaten.
Een oproep tot de algemeene stam»
gaat uit van de Chineesche handels»'
mer. Alle Chineesche banken te Sjangnai
zijn derhalve gesloten.
Het zakenleven is volkomen stilgelg*
De winkeliers hebben plakkaten uiv
hangen, waarop staat:
„Biedt Japan tot den dood toe tegen
stand."
De Amerlkaansche torpedojager no>«
heeft marinetroepen aan land gezetjr,
de bescherming op zich hebben genome
van de electrische centrale.
Het tram- en autobusverkeer, de ew
triciteitsvoorziening en de waterleicuns.
zoomede alle werkzaamheden zullen wor
den neergelegd. -
De Japansche marinevertegenwooroigu
hebben verklaard dat zij deze staking m
zullen toelaten en maatregelen zout
treffen, waardoor de vitale bedrijven z«j'
len kunnen worden voortgezet. De s"
kingsleiders worden met doodstral
dreigd.
Engeland en Ann™1
Zooals reeds gemeld, hebben de Engel
sche en Amerikaansche regeeringen
gedachten gewisseld over de sebeurtenu
sen te Sjanghai en heeft dientengf™"
de Engelsche regeering een nota aan
Japansche regeering gezonden, waarin
hoop werd geuit, dat de Japanners binn
de concessie geen stappen zouden ow
zonder voorafgaand overleg met de J"
dere betrokken regeeringen. Voorts
den inlichtingen gevraagd over de J-
ste gebeurtenissen. „c
De Amerikaansche regeering werd
dezen stap op de hoogte gesteld en
geuoodtgd hetzelfde te doen. i.
Persberichten uit Washington ven»
den. dat men hierin ook inderdaad is s
treden.
De Franscbe en Italiaansche regen™1
2-1
